ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༢༦ ཉིན་དགུང་ལོ་ ༩༠ ལ་ཕེབས་པའི་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཐུགས་ཉེ་བའི་མཛའ་གྲོགས་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེའི་དེད་དཔོན་ལྷོ་ཨ་ཕི་རི་ཀའི་ཡེ་ཤུའི་བླ་ཆེན་ Archbishop Desmond Tutu མཆོག་སྐུ་ཚེའི་འཕེན་པ་རྫོགས་པའི་ཡིད་སྐྱོའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་ཡོད་སྟབས། སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་བླ་ཆེན་དམ་པ་ཁོང་གི་སྲས་མོ་ Mpho Tutu ལགས་ཀྱི་མཚན་ཐོག་ཏུ་ཐུགས་གསོའི་གསུང་འཕྲིན་བསྩལ་བ་དང་། དེ་བཞིན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་གཞུང་འབྲེལ་མཆོད་འབུལ་སྨོན་ལམ་ཚོགས་ཏེ་བསྔོ་སྨོན་གསུང་འདོན་གནང་བ་མ་ཟད། དེ་རིང་ཉིན་རྒྱབ་ནས་དབུས་ལས་ཁུངས་ཁག་ནས་ལས་མཚམས་བཞག་ཡོད།
༸གོང་ས་མཆོག་གིས་གསུང་འཕྲིན་ནང་ལ་ངོས་ཀྱིས་སྐུ་ཉིད་ཀྱི་ཡབ་དམ་པ་མཆོག་ལ་ཐུགས་སྨོན་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་མཁྱེན་གསལ་ལྟར་ཡབ་དམ་པ་ཁོང་དང་ངོས་དབར་ཡུན་རིང་གི་གྲོགས་འདྲིས་ལོངས་སུ་སྤྱད་རྒྱུ་བྱུང་ཡོད། སྐུ་ཉིད་ཀྱི་ཡབ་དམ་པ་མཆོག་དང་ལྷན་དུས་སྐབས་མང་པོའི་རིང་མཉམ་དུ་དུས་ཚོད་བསྐྱེལ་ཡོད་པ་དང་ལྷག་པར་དུ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ལོར་དྷརྨ་སཱ་ལཱར་གཟའ་འཁོར་གཅིག་རིང་འཛམ་གླིང་ལ་ཞི་བདེ་དང་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ཇེ་བཟང་དུ་གཏོང་བའི་ཐད་ལ་བསམ་ཚུལ་བརྗེ་ལེན་བྱས་མྱོང་ཡོད་ལ། ངེད་གཉིས་དབར་གྲོགས་པོའི་འདུ་ཤེས་དང་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་དམིགས་བསལ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ནི་ངེད་གཉིས་ཀྱིས་གཙིགས་ཆེར་བརྩིས་ཡོད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་མཛད་འདུག
ཌེས་མིན་ཊུ་ཊུ་མཆོག་ནི་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཐུན་མོང་གི་ཁེ་ཕན་སླད་ཆོད་སེམས་བརྟན་པོའི་ཐོག་ནས་ཞབས་འདེགས་སྒྲུབ་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་བེད་སྡུག་ལ་ཐུགས་འཁུར་བཞེས་མཁན་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་མཁན་ཞིག་ཡིན་པའི་ཁར་ཁོང་གིས་དྲང་བདེན་དང་བར་འདུམ་སླད་ཕྱག་ལས་གནང་བ་ནི་འཛམ་གླིང་སྤྱིར་སེམས་འགུལ་ཐེབས་གཞི་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད།
བླ་ཆེན་དམ་པ་ཁོང་སྐུ་ཚེའི་འཕེན་པ་རྫོགས་པ་དེ་ནི་ང་ཚོར་ཆ་མཚོན་ན་རླབས་ཆེན་གྱི་མི་སྣ་ཞིག་སྐུ་གཤེགས་པ་ཆགས་ཡོད། ཁོང་གིས་སྐུ་ཚེ་དོན་སྙིང་ལྡན་པའི་ཐོག་བསྐྱལ་ཡོད། ང་ཚོས་ཁོང་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞུ་རྒྱུ་ལེགས་ཤོས་ནི་ཁོང་གི་ཕྱག་ལས་ལ་འཇུག་རྒྱུ་དང་ལྷག་པར་དུ་དུས་ནས་དུས་སུ་གཞན་ལ་རོགས་རམ་ཇི་ལྟར་ཞུ་རྒྱུའི་སྐོར་ལ་གཟིགས་གནད་ཡིན་པ་བཅས་བཀའ་སྩལ་ཡོད།
དེ་རིང་ཉིན་རྒྱབ་ཕྱག་ཚོད་ ༣ ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་ཚོགས་ཁང་ནང་དུ་གནས་ཆུང་སྒྲ་དབྱངས་གླིང་གི་དགེ་འདུན་པ་ཁག་གཅིག་དབུ་བཞུགས་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ་གཙོས་པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པ། སྲི་ཞུ་བ་ལྷན་འཛོམས་ཀྱིས་བསྔོ་སྨོན་གསུང་འདོན་གནང་བ་བརྒྱུད་ Archbishop Desmond Tutu དམ་པ་མཆོག་སྐུ་ཚེའི་འཕེན་པ་རྫོགས་པར་མྱ་ངན་གུས་བཏུད་དང་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱི་གཞུང་འབྲེལ་མཆོད་འབུལ་གནང་ཡོད།
སྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་ཌེས་མིན་ཊུ་ཊུ་དམ་པ་མཆོག་ནི་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་༸སྐུ་ཚེ་འདིའི་ནང་ཐུགས་ཉེ་བའི་མཛའ་གྲོགས་མང་དག་ཅིག་ཡོད་པའི་ཁོངས་ནས་གཙོ་བོ་གཅིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་ལྷག་དོན་ཁོང་ནི་བོད་དོན་ཐད་ཐུགས་སྣང་དང་དེ་བཞིན་འཛམ་གླིང་ནང་སྐུ་ངལ་འཕྲད་པར་མཐུན་འགྱུར་དང་རོགས་རམ་གནང་མཁན་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་སོགས་གསུངས་ནས་དམ་པ་ཁོང་གི་སྐུ་ཚེའི་ལོ་རྒྱུས་ངོ་སྤྲོད་གནང་སོང་། སྤྱིར་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་ Twitter དྲ་གནས་ཐོག་ Desmond Tutu དམ་པ་མཆོག་སྐུ་ཚེའི་འཕེན་པ་རྫོགས་པར་བོད་མི་རྣམས་ནས་མྱ་ངན་ཞུ་བཞིན་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པ་དང་སྦྲགས། དམ་པ་ཁོང་གིས་བྱམས་བརྩེ་དང་ཞི་བདེའི་ཐོག་གནང་བའི་གསུང་འཕྲིན་དང་ཁོང་གི་མཛད་རྗེས་ཁག་མུ་མཐུད་ནས་གནས་ཀྱི་རེད་ཅེས་གསུངས་པ་མ་ཟད་དམ་པ་ཁོང་གི་ཤུལ་ལུས་སྐུ་འཁོར་ནང་མི་ཉེ་འབྲེལ་རྣམས་ལ་ཐུགས་གསོ་ཞུས་ཡོད།
དེ་བཞིན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་མཆོག་གིས་ཀྱང་ Archbishop Desmond Tutu མཆོག་གི་ཤུལ་ལུས་ནང་མིར་ཐུགས་གསོ་ཞུས་འདུག ཌེས་མིན་ཊུ་ཊུ་དམ་པ་མཆོག་གི་སྲས་མོའི་མཚན་ཐོག་ཏུ་ཕུལ་བའི་ཐུགས་གསོའི་ཕྱག་ཡིག་ནང་ཌེས་མིན་ཊུ་ཊུ་དམ་པ་མཆོག་སྐུ་ཚེའི་འཕེན་པ་རྫོགས་པ་དེ་ནི་བོད་མི་ཚོར་དམིགས་བསལ་གྱི་ཡིད་སྐྱོའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ལོར་བཞུགས་སྒར་དྷརྨ་སཱ་ལཱར་དམ་པ་ཁོང་དང་མཇལ་འཕྲད་ཞུ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བྱུང་བ་དང་༸གོང་ས་མཆོག་དང་ལྷན་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་དམིགས་བསལ་ཡོད་པ་མ་ཟད་བོད་དོན་ཐད་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་ཡིན་པ་སོགས་གསུངས་པ་དང་ཆབས་ཅིག ང་ཚོས་དམ་པ་ཁོང་གིས་བྱམས་བརྩེ་དང་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་བདེ་རྩར་དམིགས་པའི་ལམ་སྟོན་གནང་ཁག་ལ་འཇུག་ཐུབ་པའི་རེ་བ་ཡོད་ཅེས་དང་དམ་པ་ཁོང་གི་མཛད་རྗེས་ལ་ཡི་རང་ཞུས་འདུག 
གཞི་རྩའི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་ཐོན་པའི་གནས་ཚུལ་ལ་གཞིགས་ན། Archbishop Desmond Tutu མཆོག་འབྲས་ནད་རྐྱེན་གྱིས་སྐུ་ཚེའི་འཕེན་པ་རྫོགས་པ་རེད་ཅེས་གསལ་འདུག་པ་དང་། ཁ་སང་ Archbishop Tutu མཆོག་སྐུ་ཚེའི་འཕེན་པ་རྫོགས་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་འཕྲལ་ལྷོ་ཨ་ཕི་རི་ཀའི་མང་ཚོགས་དང་ཡི་ཤུའི་བླ་ཆེན་ Pope Francis མཆོག ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ Joe Biden མཆོག དེ་བཞིན་དབྱིན་ཡུལ་གྱི་རྒྱལ་མོ་ཨི་ལེ་ཛི་བྷཐ་མཆོག སྲིད་འཛིན་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་ Barack Obama མཆོག གཞན་ཡང་མང་ཚོགས་དུ་མས་ཐུགས་གསོ་དང་དམ་པ་ཁོང་ལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཞུས་འདུག 
ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེའི་དེད་དཔོན་ལྷོ་ཨ་ཕི་རི་ཀའི་ཡེ་ཤུའི་བླ་ཆེན་ Archbishop Desmond Tutu མཆོག་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༣༡ ལོར་ South Africa རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བྱང་ནུབ་ཁུལ་གྱི་ས་གནས་ Klerksdorp ནང་གི་ཁྱིམ་ཚང་ཉམ་ཆུང་ཞིག་ཏུ་འཁྲུངས་ཤིང་། ཆུང་དུས་ཀྱི་སློབ་སྦྱོང་ཁག་གནང་བའི་རྗེས་སུ་དགེ་རྒན་གྱི་ཕྱག་ལས་དང་དེ་ནས་རིམ་པས་དབྱིན་ཡུལ་དུ་ཕེབས་ཏེ་ཡི་ཤུའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཐོག་ལ་སློབ་གཉེར་འཐུས་ཚང་གནང་སྟེ་སླར་ South Africa ནང་ལ་ཡི་ཤུའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ལས་གནས་འདྲ་མིན་ཐོག་ཕྱག་གནང་བ་མ་ཟད། ལྷག་པར་དུ་ ༡༩༨༦ ལ་ཡུལ་དེའི་ནང་གི་ཡི་ཤུའི་ཆོས་དཔོན་གྱི་གོ་གནས་མཐོ་ཤོས་དེ་བཞེས་སྐབས་བེུད་རྣམས་ཀྱང་ཆོས་དཔོན་གྱི་གོ་གནས་ཐོག་ཕེབས་ཆོག་པའི་ལམ་སྲོལ་གསར་གཏོད་མཛད་ཡོད།
བླ་ཆེན་དམ་པ་ཁོང་གི་སྐུ་ཚེའི་མཛད་རྗེས་ནང་ལ་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕྱག་ལས་ཙམ་མ་ཟད་ས་གནས་སུ་དཀའ་ངལ་ཤུགས་ཆེ་འཕྲད་བཞིན་པའི་མི་རིགས་དབྱེ་འབྱེད་དང་འདྲ་མཉམ་གྱི་ཐོབ་ཐང་སོགས་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་འགུལ་སྣ་ཚོགས་ཁོངས་སུ་ཕྱག་ལས་གནང་མྱོང་ཡོད་པ་མ་ཚད་པར་ལྷག་དོན་ anti-apartheid ཞེས་པའི་ལས་འགུལ་ནང་ལ་ནུས་པ་ལྡན་པའི་ཕྱག་ལས་སྣ་ཚོགས་གནང་བའི་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགོ་ཁྲིད་མང་པོས་བླ་ཆེན་དམ་པ་ཁོང་ལ་ཆེད་བསྟོད་དང་གཟེངས་རྟགས་འབུལ་བཞེས་སོགས་གནང་ཡོད་པ་རེད། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༤ ལོར་འཛམ་གླིང་ནོ་སྦེལ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་དམ་པ་ཁོང་གི་མཛད་རྗེས་ལ་ཆེད་བསྟོད་ཞུས་པ་འབྲེལ་ནས་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་འབུལ་བཞེས་བསྐྱངས་ཡོད།
དམ་པ་ཁོང་ནི་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དང་ཐུགས་ཉེ་བའི་མཛའ་གྲོགས་ཤིག་ཡིན་པ་ དང་། ཁོང་གིས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་གོ་སྐབས་ནམ་བྱུང་ལ་རྒྱ་ནག་ལ་ཡོང་གྲགས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ཁ་གཏད་བཅག་ཡོད་ལ། ལྷག་པར་དུ་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་དམ་པ་ཁོང་བཞུགས་སྒར་དྷ་སར་གདན་ཞུ་མཛད་དོན་ལྟར་ཆེད་ཕེབས་གནང་སྐབས་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་ཁ་བྲལ་བ་གཏན་ནས་མིན་པ་དང་རྒྱ་ནག་ནས་བོད་མིར་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་གི་ཁེ་དབང་སྤྲོད་དགོས་པར་ནན་སྐུལ་གནང་མྱོང་ཡོད་པ་རེད།
༸གོང་ས་མཆོག་ལྷོ་ཨ་ཕི་རི་ཀར་གདན་འདྲེན་ལན་མང་ཞུས་ཡོད་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གིས་གནོན་ཤུགས་ཆེས་ཆེར་སྤྲད་རྐྱེན་ལྷོ་ཨ་ཕི་རི་ཀར་ཆིབས་བསྒྱུར་མཛད་མ་ཐུབ་སྟབས་སྐབས་དེར་ཁོང་གིས་ལྷོ་ཨ་ཕི་རི་ཀའི་གཞུང་འཛིན་ལ་ཡོངས་གྲགས་ཀྱི་ཐོག་ནས་སྐྱོན་བརྗོད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཤུགས་ཆེ་བསྟན་ཡོད།
