དེ་རིང་རྒྱ་གར་གྱི་ The Stateman ཞེས་པའི་གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་ལྟར་ན། རྒྱ་ནག་གིས་པཱ་ཀི་སཱི་ཐཱན་ནང་དུ་ཆུ་མཛོད་གསར་རྒྱག་གི་ལས་གཞི་རྒྱ་བསྐྱེད་བྱེད་བཞིན་པའི་ཁྲོད། ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རིན་ཐང་ལྡན་པའི་ནང་པའི་རྡོ་བརྐོས་ཀྱི་སྐུ་བརྙན་མང་པོ་རྩ་གཏོར་ཐེབས་རྒྱུ་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཁུལ་དེར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་གྲོང་ཚོ་ལྔ་བཅུ་ལྷག་ཅིག་འཕྲལ་དུ་གནས་སྤོར་བྱེད་དགོས་བར་འཁེལ་གྱི་ཡོད་པ་རེད།
གསར་ཁང་གིས། པཱ་ཀི་སུ་ཐཱན་སྲིད་གཞུང་གིས་ཟླ་འདིའི་ཚེས་༡༣ ཉིན་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དུ་ཧིན་སྒོར་ཐེར་འབུམ་ ༤༤༢ ལྷག་གི་གན་ཡིག་ཐོག་ཆུ་མཛོད་གསར་རྒྱག་གི་ལས་གཞི་ལ་མཚན་རྟགས་བཀོད་ཡོད་པའི་ཁྲོད་དུ། པཱ་ཀི་སུ་ཐཱན་གྱི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ Kashmir མངའ་ཁུལ་གྱི་ Baltistan ནང་དུ་ཡང་ཆུ་མཛོད་གསར་རྒྱག་བྱ་རྩིས་ཡོད་པའི་ཁྲོད། ཁུལ་དེར་སྔ་མོ་ནས་ཡོད་པའི་ནང་པའི་རྡོ་བརྐོས་ཀྱི་སྐུ་བརྙན་ཁག་མང་པོ་གཏོར་བཅོམ་ཐེབས་ངེས་ཡིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཁུལ་དེའི་དུད་ཁྱིམ་མང་པོ་གནས་སྤོར་བྱེད་དགོས་བར་འཁེལ་གྱི་ཡོད་སྟབས། ས་གནས་ཀྱི་ཡུལ་མི་རྣམས་ཀྱིས་སྲིད་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དུ་བཞག་པའི་གན་ཡིག་དེར་སྡང་སྡུག་སྟོན་བཞིན་པ་མ་ཟད། ནང་པའི་སྐུ་བརྙན་ལ་གཏོར་བཤིག་ཐེབས་པ་ཡིན་ན། དེ་ནི་ཆོས་ལུགས་ཤིག་གི་གནད་དོན་ཙམ་ཞིག་མིན་པར། ཁུལ་དེར་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཁྱམ་པ་ས་ཡ་མང་པོ་འདྲེན་རྒྱུའི་གནའ་ཤུལ་ལ་གཏོར་བཅོམ་ཐེབས་པ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་མཁན་བྱུང་སྟེ། ས་གནས་ཀྱི་ཡུལ་མི་རྣམས་ཀྱིས་སྐུ་བརྙན་དེ་དག་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་དགོས་བར་བརྗོད་བཞིན་ཡོད་སྟབས། ད་ཆ་སྲིད་གཞུང་གི་ཐག་གཅོད་དེ་ནི་རྙོག་གླེང་གི་གཞི་རྩ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་འདུག
དེ་བཞིན་ས་གནས་མང་ཚོགས་ཀྱིས་གནས་ཚུལ་དེ་སྤྱི་ཚོགས་དྲ་ལམ་ཁག་ཏུ་ཤུགས་ཆེར་གླེང་བཞིན་པའི་ཁྲོད་དུ། ནང་པའི་རྡོ་བརྐོས་ཀྱི་སྐུ་བརྙན་དེ་དག་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རིན་ཐང་ལྡན་པའིི་རྡོ་བཟོ་སྒྱུ་རྩལ་རིགས་ཤིག་ཡིན་ནའང་།་སྲིད་གཞུང་གི་ཁ་ཕྱོགས་མ་ངེས་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་འཆར་འགོད་དང་དེང་རབས་ཀྱི་ཚོང་ལས་ཁྲོད་ཀྱི་རི་མོ་གསར་བཟོ། དེ་བཞིན་ས་གནས་ཀྱི་ཡུལ་མིའི་ཁྲོད་ཀྱི་ཁ་ཆེ་མ་དར་བའི་སྔོན་གྱི་ནང་པའི་སྐུ་བརྙན་ལ་སྡང་སྡུག་སྟོན་མཁན་སོགས་ཀྱི་བྱེད་བབ་ཀྱིས་སྒྱུ་རྩལ་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་གནའ་ཤུལ་འདི་དག་རྩ་གཏོར་ཐེབས་ངེས་ཡིན་པར་བརྗོད་འདུག
ཁུལ་དེར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་གཤའ་དངོས་རྟོག་དཔྱོད་པ། སྐུ་ཞབས་ Ahmad Hasan Dani ཟེར་བ་ཞིག་གིས། ཁུལ་དེའི་ནང་པའི་རྡོ་བརྐོས་ཀྱི་སྐུ་བརྙན་དེ་དག་ནི་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོའི་ལོ་རྒྱུས་ལྡན་པའི་གནའ་ཤུལ་རྩ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱིས། སྐུ་བརྙན་དེ་དག་རིགས་བཞིར་དབྱེ་བ་བྱས་ཡོད་པར་ལུང་འདྲེན་གནང་པ་དང་འབྲེལ། སྔོན་ཆད་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ལ་དྭགས་ཁུལ་དུ་ཆིབས་བསྒྱུར་མཛད་སྐབས་ཀྱང་། མགོན་པོ་གང་གིས་ལ་དྭགས་ཁུལ་གཙོ་བྱས་པའི་ Indus གཙང་བོའི་རྒྱུད་དུ་ཆགས་པའི་ནང་པའི་གནའ་ཤུལ་རྣམས་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་དགོས་བའི་ལམ་སྟོན་གནང་བ་དྲན་གསོ་གནང་འདུག
