རྒྱ་ནག

བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་བསྐྱར་གསོ་ཡོང་བའི་ཆེད་དུ་སྤྱི་ལེ་ ༢༥༠༠༠ ཙམ་ལ་སྣུམ་འཁོར་བཏང་ནས་ཟླ་བ་གཉིས་ལྷག་གི་རིང་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ ༣༠ ནང་དུ་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་སྐོར་གནང་བཞིན་པ་ཡོ་རོབ་སྤྱི་འཐུས་གྲྭ་ཐུབ་བསྟན་དབང་ཆེན་ལགས་དང་ཁོང་གི་ཕྱག་རོག་སེ་པན་ཡིན་པ་སྐུ་ཞབས་ Javier Nogue ལགས། དེ་བཞིན་སྐུ་ཞབས་ Pau Nubiola ལགས་བཅས་ཁོང་གསུམ་ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༣ ཉིན་གྱི་ཕྱི་དྲོ་མཐའ་མའི་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་སྐོར་བསྐྱོད་གནང་ཡུལ་གྱི་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་སུད་སི་ནང་དུ་ཕེབས་འབྱོར་བྱུང་ཡོད་པ་རེད། སྐབས་དེར་སུད་སི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་འཆི་མེད་རིག་འཛིན་ལགས་དང་ཡོ་རོབ་སྤྱི་འཐུས་ཟམ་མདོ་བྱམས་པ་ཚེ་རིང་ལགས། སུད་སི་དང་ལིག་ཏེན་སིཊཡན་བོད་རིགས་མི་མང་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པ། དེ་བཞིན་ས་གནས་བོད་རིགས་མི་མང་རྣམས་ཀྱིས་ཕེབས་བསུའི་སྣེ་ལེན་གཟབ་རྒྱས་ཞུས་པ་མ་ཟད་ལྷག་པར་དུ་སུད་སི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Niklaus Gugger ལགས་གཙོ་བཞུགས་ཐོག་ས་གནས་བོད་རིགས་མི་མང་འདུ་འཛོམས་ཀྱིས་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་སྐོར་བསྐྱོད་གནང་མཁན་ཁོང་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་ཕེབས་བསུའི་སྣེ་ལེན་གྱི་གསོལ་སྟོན་བཤམས་ཡོད་པ་རེད། འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ནས་ཡོ་རོབ་བོད་དོན་གྲོས་མོལ་ཞུ་གཏུག་གི་སྐོར་བསྐྱོད་གནང་མཁན་ཡོ་རོབ་སྤྱི་འཐུས་གྲྭ་ཐུབ་བསྟན་དབང་ཆེན་ལགས་སུ་གནས་འདྲི་ཞུས་པར་ཐེངས་འདིའི་བོད་དོན་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་ནི་ཁོང་གིས་བོད་ནང་གི་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་གསལ་འདོན་སྤྱི་དང་སྒོས་བོད་རྒྱ་གཉིས་དབར་གྲོས་མོལ་བསྐྱར་གསོ་མགྱོགས་མྱུར་ཡོང་བའི་ཆེད་དུ་འདི་ལོའི་བོད་མིའི་མང་གཙོའི་དུས་ཆེན་ཉིན་ནད་དབུ་འཛུགས་གནང་སྟེ་སེ་པན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་སྦར་སི་ལོ་ན་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་སུམ་ཅུའི་ནང་དུ་སྐོར་སྐྱོད་གནང་ཡོད་ཅིང། སུད་སི་འདི་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་སྐོར་བསྐྱོད་གནང་ཡུལ་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་མཐའ་མ་དེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་། འདས་པའི་ཟླ་བ་གཉིས་ལྷག་ཙམ་གྱི་རིང་བོད་དོན་སྐོར་བསྐྱོད་དེའི་ཁྲོད་སྐུ་ཞབས་ཐུབ་བསྟན་དབང་ཆེན་ལགས་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་གཞུང་འབྲེལ་གནད་ཡོད་མི་སྣར་ཐུག་འཕྲད་ཀྱིས་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་དང། དེ་བཞིན་ཡུལ་ཁག་སོ་སོའི་ནང་གི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཁང་ཁག་གི་སྒོ་རྡུང་བཞིན་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་བསྐྱར་གསོའི་ཡོང་བའི་ཞུ་སྙན་སོགས་ཕུལ་བ་དང། ས་གནས་སོ་སོའི་གསར་ཁང་ཁག་ཏུ་བོད་དོན་བཅར་འདྲི་དང་ལེན་བཅས་གནང་ཡོད་པ་རེད། སང་ཉིན་ཕྱི་ཚེས་ ༥ ཉིན་སྐུ་ཞབས་ཐུབ་བསྟན་དབང་ཆེན་ལགས་ནས་སུད་སི་རི་ཀོན་ཆོས་སྐོར་གློང་དགོན་པ་དང་། གནངས་ཉིན་ཕྱི་ཚེས་ ༦ ཉིན་སུད་སི་རྒྱལ་ས་སྦན་ནང་གཞུང་འབྲེལ་གནད་ཡོད་མི་སྣ་ཐུག་འཕྲད་བརྒྱུད་ནད་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ལ་བོད་དོན་ཞུ་སྙན་ཕུལ་རྒྱུ། དེ་བཞིན་མཐར་ཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༦ ཉིན་སུད་སི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་ནི་ཝའི་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཐང་ཆེན་དུ་ཐེངས་འདིའི་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་སུམ་ཅུའི་ནང་གི་ཡོ་རོབ་གྲོལ་མོལ་ཞུ་གཏུག་གི་སྐོར་བསྐྱོད་ལས་འགུལ་དེ་མཇུག་སྒྲིལ་གནང་རྒྱུ་རེད་འདུག

ཅེཀ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གཞུང་འབྲེལ་ལས་བྱེད་བགྲེས་པ་ཞིག་གིས་བདུན་ཕྲག་འདིའི་ནང་རྒྱ་ནག་ནས་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདག་དབང་ལ་གུས་བརྩི་དགོས་པའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་འདུག དེ་ཡང་ཟླ་ ༡༠ པའི་ཚེས་ ༣༠ ཉིན་ Aljazeera གཙོས་པའི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ནས་ཐོན་པའི་གནས་ཚུལ་ལ་གཞིགས་ན་ཉེ་ལམ་ཚེས་ ༢༩ ཉིན་ཅེཀ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ Jaroslav Kubera ལགས་དང་ཅེཀ་ནང་གི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཁང་གི་སྐུ་ཚབ་ Zhang Jianmin གཉིས་དབར་ཐུག་འཕྲད་ཀྱིས་གནད་དོན་ཁག་གཅིག་གི་ཐོག་བསམ་ཚུལ་བརྗེ་ལེན་གནང་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་ Zhang Jianmin གྱིས་སྐུ་ཞབས་ Kubera ལགས་ཟླ་ ༡༠ པའི་འགོ་སྟོད་དུ་ཐེ་ཝན་ནས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པའི་སྣེ་ལེན་གྱི་དགའ་སྟོན་ཐོག་ཏུ་མཉམ་ཞུགས་དང་སྦྲགས། ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་ཟུང་འབྲེལ་སྐོར་གསུང་བཤད་གནང་བ་དང་ཐེ་ཝན་གྱི་དཔལ་འབྱོར་དང་རིག་གཞུང་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དང་ལྷན་དུ་སྐུ་པར་སྒྲོན་པ་སོགས་གནང་བར་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་ཡོད་པ་རེད། Zhang Jianmin གྱིས་རྒྱ་ནག་ནས་ཅེཀ་ནང་ཉེ་ལམ་ཡོ་རོབ་ཀྱི་སྒོར་མོ་ཐེར་འབུམ་ལྷག་འགྲོ་གྲོན་བཏང་ཡོད་སྟབས་ད་ཆ་ཅེཀ་ནས་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་གི་སྲིད་བྱུས་ལ་ཕོག་ཐུག་འགྲོ་བའི་ལས་དོན་གཉེར་ན་དེས་ཡུལ་དེའི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་གནས་བབ་ལ་གྱོད་གུད་དང་ཉེན་ཚབས་བཟོ་ངེས་ཡིན་པ་ཉེན་བརྡ་བཏང་འདུག འོན་ཀྱང་སྐུ་ཞབས་ Kubera ལགས་ཀྱིས་པེ་ཅིན་ནས་ཐེ་ཝན་དེ་རང་བཙན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པར་ཁས་ལེན་བྱེད་ཀྱི་མེད་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གིས་དེར་ཁས་ལེན་མ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་རང་ཉིད་ཅེཀ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་ཐེ་ཝན་གྱི་སྐུ་ཚབ་དང་བཀའ་མོལ་མ་གནང་ནས་བཞུགས་ན་རྒྱུ་མཚན་གང་ཡང་མ་མཐོང་བ་དང་སྒོས་ཐེ་ཝན་ནི་ཅེཀ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཚོང་འབྲེལ་བཞག་སའི་ཨེ་ཤ་ཡའི་རྒྱལ་ཁབ་ཆེ་ཤོས་གསུམ་པ་དེ་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག སྐུ་ཞབས་ Kubera ལགས་ཀྱིས་ང་ཚོས་རྒྱ་ནག་གི་བཞེངས་ཕྱོགས་ཤེས་ཀྱི་ཡོད་པ་བཞིན་རྒྱ་ནག་ནས་ང་ཚོའི་བཞེངས་ཕྱོགས་ཤེས་དགོས་པ་དང་ལྷག་པར་དུ་པེ་ཅིན་ནས་ཅེཀ་རྒྱལ་ཁབ་ལ་སྟོབས་ཤུགས་སྤྱད་ནས་སྡིག་ར་སྐུལ་རྒྱུ་མེད་པ་གསུངས་འདུག རྒྱ་ནག་དེ་སྔ་ཨུ་རུ་སུ་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་གཏོར་ཕྱིན་པ་བཞིན་དེ་ལྟར་ཆགས་ངེས་ལ་འཇིགས་ནས་དེ་གའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ས་ཁོངས་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་ཚོར་བ་སྐྱེན་པོ་ངང་རྣམ་འགྱུར་སྟོན་པ་དང་སྒོས་བོད་དང་ཐེ་ཝན་གྱི་གནད་དོན་མ་ཡིན་པར་གཙོ་བོ་རྒྱ་ནག་སྐམ་ས་ཆེན་པོ་མགོ་རྟིང་སློག་པར་ཞེད་སྣང་གིས་སེམས་འཚབ་བྱེད་བཞིན་པ་གསུངས་འདུག རྩ་བའི་ཉེ་ལམ་ཅེཀ་ཀྱི་རྒྱལ་ས་པྲཱག་གི་གྲོང་ཁྱེར་སྤྱི་ཁྱབ་སྐུ་ཞབས་ Zdenek Hrib ལགས་ནས་དེ་སྔ་ཡུལ་དེའི་ནང་ཕྱི་རྒྱལ་གཞུང་འབྲེལ་མི་སྣའི་ལྷན་སྐབས་རྒྱ་ནག་ནས་ཐེ་ཝན་གྱི་སྐུ་ཚབ་མཉམ་ཞུགས་གནང་རྒྱུའི་ཐད་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱས་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། སྐུ་ཞབས་ Hrib ལགས་ཀྱིས་དེར་ཁས་ལེན་ཞུས་མེད་པ་དང་དེ་སྔ་པྲཱག་དང་རྒྱ་ནག་གཉིས་བར་སྤུན་སྲིང་གི་གྲོང་ཁྱེར་གན་རྒྱ་འོག་རྒྱ་ནག་གཅིག་ལ་བརྩི་བཀུར་ཞེས་པའི་ཆ་རྐྱེན་དེ་ཕྱིར་འཐེན་དགོས་པའི་དགོས་འདུན་དང་དེ་ལྟར་མ་གནང་ཚེ་གན་རྒྱ་རྩིས་མེད་བཏང་རྒྱུའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་ཡོད་པ་རེད། ད་དུང་དེ་སྔ་སྐུ་ཞབས་ཁོང་གིས་པྲཱག་ནང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གདན་ཞུས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་བསྒྲེངས་འཛུགས་དང་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ལྡེ་མིག་བཅས་ཀྱང་ཕུལ་ཡོད་པ་རེད།  ཉེ་ལམ་རྒྱ་ནག་གིས་ཡུལ་དེའི་ནང་ཅེཀ་ཀྱི་ Prague Philharmonic དང་ Prague Quartet དེ་བཞིན་ Prague Radio Symphony Orchestra སོགས་རོལ་རྩེད་རུ་ཁག་ནས་རོལ་དབྱངས་གཟིགས་འབུལ་ཞུ་སླད་ཕེབས་ཡོད་ཀྱང་རྒྱ་གཞུང་གིས་དེར་འཁོན་ལན་ཚུལ་དུ་རོལ་དབྱངས་ཚོགས་པ་དེའི་འཁྲབ་སྟོན་ཕྱིར་འགྱངས་བྱས་ཡོད་པ་རེད། སྐབས་དེར་ Zhang Jianmin ཀྱིས་གནད་དོན་དེར་ངོས་ལེན་མ་བྱས་པ་དང་རྒྱུ་མཚན་གཞན་བགྲངས་ཀྱང་། ཅེཀ་རིག་གཞུང་བློན་ཆེན་སྐུ་ཞབས་ Lubomír Zaorálek མཆོག་གིས་རྒྱ་གཞུང་གི་བྱ་སྤྱོད་དེས་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་དོ་ཕོག་གཏོང་གི་ཡོད་པར་སྐྱོན་བརྗོད་དང་འབྲེལ།  Zhang Jianmin  ཡིས་རྫུན་བཤད་ཀྱི་ཡོད་པ་གསུངས་ཡོད་པ་དང་། གང་ལྟར་བཞེངས་ཕྱོགས་མི་འདྲ་བ་བཅངས་བའི་སྒོ་ནས་ཕན་ཚུན་ལབ་གླེང་དང་དེས་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ལ་དོ་ཕོག་འགྲོ་བཞིན་པ་རེད་འདུག ཅེཀ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲིད་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ Milos Zeman ནས་དེ་སྔ་ནས་བོད་དེ་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་སུ་ངོས་འཛིན་ཞུ་མཁན་དང་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་བྱེད་འདོད་ཞིག་ཡོད་ཀྱང་། ཡུལ་དེའི་ Pirate ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་ཞེས་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་ཤུགས་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་སྐུ་ཞབས་ JAKUB MICHALEK ལགས་ཀྱིས་ང་ཚོས་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དོན་དམ་གྱི་འབྲེལ་ལམ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། འོན་ཀྱང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་འབྲེལ་གནད་དོན་སྲུང་སྐྱོབ་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཆེ་མཐོང་ལ་དོ་ཕོག་གཏང་རྒྱུ་མེད་པ་མ་ཟད། ཅེཀ་ཀྱི་སྲིད་འཛིན་གོང་མ་སྐུ་ཞབས་ Vaclev Havel མཆོག་གི་འགྲོ་བ་མིའི་བདེ་རྩའི་སླད་ཕྱི་འབྲེལ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ཆེད་འཛུགས་གནང་བ་དེ་རྒྱུན་མཐུད་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག

རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱལ་ཡོངས་ལོ་ལྔ་ཚན་བཅུ་གསུམ་པའི་འཆར་གཞིའི་ཁྲོད་དུ་བོད་ཁམས་དཀར་མཛེས་ཀྱི་ཁུལ་དུ་ཆུ་ཤུགས་གློག་ཁང་བདུན་ཅུ་ལྷག་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་སྤེལ་བཞིན་པ་དང་ལས་གཞི་དེའི་ཁྲོད་ས་གནས་བོད་མི་ཞིང་འབྲོག་གི་ཁྱིམ་ཚང་མང་དག་ཅིག་བཙན་དབང་གི་ཐོག་ནས་གནས་སྤོ་བྱེད་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་ལྟར་བཞུགས་སྒར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་ཡོད་པའི་བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་ལྟེ་གནས་ཁང་གིས་བོད་མི་དེ་དག་གི་གནས་བབ་ཐད་སེམས་འཚབ་ཆེན་པོ་གནང་བཞིན་འདུག ལྟེ་གནས་ཁང་གི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་གི་གཞུང་འབྲེལ་གསར་ལམ་ཁག་གཅིག་ཏུ་ཐོན་པའི་གནས་ཚུལ་ལུང་འདྲེན་གནང་བ་ལྟར་ན་ཆུ་གློག་གསར་རྒྱག་གི་ལས་འཆར་དེ་དག་བོད་ནང་གི་ཡར་གླུང་གཙང་བོ་དང་འབྲི་ཆུ། དེ་བཞིན་རྒྱལ་མོ་རྔུལ་ཆུ་བཅས་ཀྱི་ཆུ་ཁར་རྒྱག་འགོ་བཙུགས་ཟིན་པ་མ་ཟད་ཆུ་གློག་གསར་རྒྱག་གི་ལས་གཞིའི་ཁྲོད་དུ་རྒྱ་སྒོར་ཐེར་འབུམ་དགུ་ལྷག་ཆེད་གཏོང་གིས་བོད་མི་ཞིང་འབྲོག་གི་ཁྱིམ་ཚང་མང་པོ་བཙན་དབང་གིས་དཀར་མཛེས་ཁུལ་གྱི་དར་རྩེ་མདོ་དང་ལྕགས་ཟམ་རྫོང་། དེ་རོང་གྲག་རྫོང་དང་བརྒྱད་ཟུར་རྫོང་བཅས་སུ་གནས་སྤོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད་འདུག གསར་འགོད་པས་བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་དབྱིན་ཡིག་གི་ཉམས་ཞིབ་པ་བསྟན་འཛིན་ཟླ་བ་ལགས་སུ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཐེངས་འདིའི་ལས་གཞིའི་འོག་ནས་བོད་ཁྱིམ་ག་ཚོད་ཅིག་གནས་སྤོ་བྱས་ཡོད་མེད་དེ་གསལ་པོར་ཤེས་རྟོགས་མ་བྱུང་མེད་ཀྱང་། བོད་མི་རྣམས་བཙན་ཤེད་ཀྱིས་གནས་སྤོ་བྱེད་དུ་བཅུག་པ་དེས་ཞིང་འཕྲོག་མང་ཚོགས་གི་ལྷིང་འཇགས་ཀྱི་འཚོ་བ་ལ་རྡབ་གསིག་ཆེན་པོ་ཐེབས་ཡོད་པ་ངོ་སྤྲོད་གནང་སོང་། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གིས་གནས་ཚུལ་བཀོད་པའི་ནང་དུ་བོད་ཁུལ་དུ་ཆུ་གློག་འཛུགས་བསྐྲུན་བྱེད་བཞིན་པ་དེ་ཟི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་གྱི་དབུལ་གཏོར་མཁྲེགས་གཏོད་ཀྱི་ཚོགས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དཀར་མཛེས་ཁུལ་གྱི་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ལམ་སྟོན་གྱི་འོག་ནསབོད་ཁུལ་གྱི་ས་གནས་ཀྱི་ཞིང་འབྲོག་མང་ཚོགས་ཀྱི་འཚོ་བ་ཡར་རྒྱས་ལ་དམིགས་པ་ཞིག་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱིས་ལས་འཆར་དེ་དང་འབྲེལ་ནས་ཁུལ་དེའི་མྱུར་སྐྱོད་ཀྱི་གཞུང་ལམ་སྤྱི་ལེ་ ༢༣༠ ལྷག་ཀྱང་གསར་རྒྱག་བྱས་ཡོད་པ་བཀོད་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་ཟླ་བ་ལགས་ཀྱིས་ཆུ་གློག་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་དེས་བོད་ཀྱི་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་གཏོར་བཅོམ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་དེ་དག་རྒྱ་ནག་གི་གྲོང་ཁྱེར་ཁག་ལ་དམིགས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་ལས་ས་གནས་ཀྱི་བོད་མིར་ཁེ་བཟང་གང་ཡང་མེད་སྐོར་གསུངས་སོང་། རྩ་བའི་བོད་དེ་ལྷོ་ཨེ་ཤ་ཡའི་རྒྱུག་ཆུ་མང་པོ་ཞིག་གི་འགོ་ཁུངས་ཆགས་ཡོད་སྟབས་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ནང་གི་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་ལ་རྩ་གཏོར་གྱིས་ཆུ་མཛོད་དང་ཆུ་གློག་གསར་རྒྱག་གི་ལས་གཞི་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་གྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད།  བོད་ཀྱི་རྨ་འབྲུ་རྫ་གསུམ་དེ་རྒྱ་ནག་གི་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཁྱམ་གྱི་སྤྱི་གླིང་ཞིག་ཏུ་བསྒྱུར་རྒྱུའི་ལས་འཆར་ཁྲོད་ཡུལ་ལུང་དེ་གར་གནས་པའི་བོད་མི་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་བཙན་དབང་གིས་གནས་སྤོར་བྱེད་དུ་འཇུག་བཞིན་ཡོད་པར་བརྟེན་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་འཚོ་བའི་ལམ་ལུགས་ཡོངས་སུ་དོར་ནས་གྲོང་ཁྱེར་དུ་གནས་སྤོར་གྱིས་འཚོ་བ་གསར་བ་ཞིག་མདུན་དུ་བསུ་སྐབས་དཔལ་འབྱོར་ཐོན་སྐྱེད་དང་ཡུལ་གོམས་གཤིས་ལུགས་སོགས་ཕྱོགས་ཡོངས་ལ་ངལ་བ་ཆེནཔོ་འཕྲད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།

ཉེ་ཆར་ཨ་རིའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་སྐུ་ཚབ་སྐུ་ཞབས་ Sam Brownback མཆོག་བཞུགས་སྒར་དྷ་རྨ་སཱ་ལཱར་ཕེབས་སྐབས་སུ་ཁོང་གིས་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་མིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལ་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་བཏང་བར་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་བ་དང་། བོད་མི་རྣམས་ལ་སོ་སོའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་བདམ་དབང་ཆ་ཚང་ཡོད་པ་གསུངས་པ་མ་ཟད་༸རྒྱལ་བའི་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་ཀྱི་བདག་དབང་དང་འབྲེལ་ཐག་གཅོད་གནང་དབང་དེ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དང་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་བླ་ཆེན་རྣམ་པ། དེ་བཞིན་བོད་མི་རྒྱ་ཆེ་མང་ཚོགས་བཅས་ལ་ཡོད་པ་ལས་གཞན་རྒྱལ་ཁབ་སུ་ལ་ཡང་ཐོབ་ཐང་མེད་པར་ནན་བརྗོད་གནང་ཡོད་པ་ལྟར། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་སྐུ་ཞབས་ Brownback མཆོག་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་དང་འབྲེལ་ཏེ་སླད་མར་༸རྒྱལ་བའི་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་ཀྱི་བདག་དབང་ཐོག་རྒྱ་གཞུང་ནས་བཀའ་འཁྲོལ་ངེས་པར་དུ་ཞུ་དགོས་ཞེས་སྐྱོན་བརྗོད་བསྐྱར་ནན་བྱས་འདུག Indiatoday གཙོས་པའི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་ཁ་ཉིན་ཕྱི་ཚེས་ ༢༩ ཉིན་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་མགྲིན་ཚབ་པ་ Geng Shuang ཡིས་གསར་འགོད་པར་ཨ་རིའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་སྐུ་ཚབ་ཀྱི་གསུངས་པ་དེས་རྒྱ་ནག་གི་ནང་སྲིད་གནད་དོན་ལ་ཐད་བྱུས་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་མཆོག་ནི་བཙན་བྱོལ་ནང་དུ་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་གནོད་གཞིའི་ལས་དོན་སྤེལ་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ངོས་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་མི་སྣ་སུ་འདྲ་ཞིག་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་དང་འབྲེལ་བ་གནང་བར་མཐའ་གཅིག་ཏུ་མུ་མཐུན་མེད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ཨ་རིའི་གཞུང་འབྲེལ་མི་སྣ་ཁག་གཅིག་གིས་བཀའ་མོལ་གསུང་སྟངས་དང་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་སྟངས་རྣམས་ཨ་རིའི་གཞུང་གི་ངོས་ནས་བོད་དེ་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་ཡིན་པ་དང་། བོད་རང་བཙན་གྱི་ལས་འགུལ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྒྱུ་མིན་པའི་སྲིད་བྱུས་དང་རྒྱབ་འགལ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པས་དེར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དགག་པ་ཡོད་སྐོར་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་འདུག ཁོ་པས་ད་དུང་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་འམ་ཡང་སྲིད་ཕེབས་རྒྱུའི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་ལམ་སྲོལ་དེ་ནི་ལམ་དང་ལུགས་སྲོལ་གཏན་འབེབས་ཡོད་པའི་འགྲོ་ལུགས་ཤིག་གི་ཐོག་ནས་བདམ་གྱི་ཡོད་སྐོར་དང་འབྲེལ། བོད་མིའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲི་མཐོ་ཤོས་སུ་ངོས་འཛིན་བཞིན་པ་༸རྒྱལ་མཆོག་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ངོས་འཛིན་ཞུས་ཏེ་བདམས་པ་ཞིགཡིན་པར་བཤད་པ་མ་ཟད་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་ཆོས་དོན་སྒྲིག་གཞི་དང་བླ་སྤྲུལ་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཕྱོགས་བཏང་འཛིན་གྱི་སྒྲིག་གཞིའི་འོག་ནས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་བླ་སྤྲུལ་ཡང་སྲིད་བདམ་ཕྱོགས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་ལ་གུས་བརྩི་དང་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་བཤད་ཡོད། ཨ་རིའི་གཞུང་གིས་ཏཱ་ལའི་རུ་ཚོགས་དང་ལྷན་དུ་འབྲེལ་བ་བྱ་མཚམས་བཞག་དགོས་པ་དང་འགན་ཁུར་མེད་པའི་གཏམ་བཤད་འདི་རིགས་སྤེལ་མཚམས་བཞག་དགོས་པ་དེ་བཞིན་བོད་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་ཐོག་རྒྱ་ནག་གི་ནང་སྲིད་གནད་དོན་ལ་ཐད་བྱུས་བྱ་མཚམས་བཞག་སྟེ་ཨ་རི་དང་རྒྱ་ནག་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ཡར་རྒྱས་གཏང་རྒྱུར་དོ་སྣང་ཆེ་ཙམ་བྱེད་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་འདུག རྩ་བའི་ཉེ་ཆར་ཟླ་བ་འདིའི་ཟླ་མགོར་བཞུགས་སྒར་གངས་སྐྱིད་ཚོགས་ཁང་དུ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་གསུམ་པ་དེ་ཚོགས་ཐོག་ཚོགས་བཅར་བ་རྣམ་པ་མགྲིན་དབྱངས་གཅིག་གྱུར་གྱིས་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་༸སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་༸སྐུ་ཚེ་༸ཞབས་པད་བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཕྲག་བར་བོད་མི་རྩམ་ཟན་ཡོངས་ཀྱི་འདི་ཕྱི་གཉིས་ཀྱི་མགོན་སྐྱབས་དཔུང་གཉེན་དམ་པར་མུ་མཐུད་བཞུགས་གནང་ཡོང་བའི་གསོལ་བ་ཕུར་ཚུགས་སུ་འདེབས་རྒྱུ་དང་། ཇི་སྲིད་བོད་ཁ་བ་ཅན་གྱི་འགྲོ་བ་ནམ་གནས་ཀྱི་བར་དུ་༸རྒྱལ་བའི་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན་རྣམས་ངེས་ཕེབས་ཡོང་བའི་མགྲིན་དབྱངས་གཅིག་གྱུར་གྱི་གསོལ་བ་ཕུར་ཚུགས་སུ་འདེབས་རྒྱུ། ༸རྒྱལ་བའི་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་གནང་རྒྱུའི་འགན་དབང་ཆ་ཚང་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་༸སྐུ་ཉིད་མཆོག་དང་། ༸གོང་ས་ཏཱ་བླའི་བླ་མའི་བླ་བྲང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཡིད་ཆེས་དགེ་རྩའི་དབང་ལྡན་འགན་འཛིན་ཁོ་ནར་ཡོད་པ་ལས་གཞན་རྒྱལ་ཁབ་དང་གཞུང་། སྒྲིག་འཛུགས། མི་སྒེར་བཅས་སུ་ལ་ཡང་མེད། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དེ་སྔོན་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་སྤྲུལ་སྐུ་ངོས་འཛིན་བྱས་པ་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་དུ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༧ ལོར་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་བླ་སྤྲུལ་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཕྱོགས་ཀྱི་བཙན་བཀའ་ཨང་ལྔ་པ་བརྒྱུད་ནས་༸རྒྱལ་བའི་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཕྱོགས་ཐད་བྱུས་ངན་བཏོན་དང་འདོན་བཞིན་པ་དེར་དགག་པ་མཐའ་ཅིག་ཏུ་བྱ་རྒྱུ་ཞེས་གྲོས་ཆོད་ནང་གསེས་བཞི་ཅན་ཞིག་སྤྱི་མོས་ཀྱིས་གཏན་འབེབས་གནང་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་ཉེ་ཆར་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུའང་ Tibet Policy and Support Act of 2019 ཞེས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་འབྲེལ་བའི་ཁྲིམས་ཆར་ཆེད་འདོན་གྱིས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་ནི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཞིག་ཡིན་པ་དང། དེའང་༸གོང་ས་མཆོག་གམ་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གི་རྗེས་འབྲང་པ་རྣམས་ལ་ཐག་གཅོད་གནང་རྒྱུའི་གནད་དོན་ཞིག་ཡིན་སྐོར་གསུངས་པ་དང་འབྲེལ། ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ངོས་ནས་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐད་ལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་ཨ་རིའི་ལྟ་བུའི་བཞེངས་ཕྱོགས་འཛིན་མཁན་རྒྱལ་ཁབ་དང་ལྷན་དུ་མཉམ་རུབ་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་བདམ་རྒྱུའི་འཆར་གཞིར་གདོང་ལེན་བྱེད་དགོས་པ་སོགས་འཁོད་ཡོད་པ་རེད། དེ་དོན་ཨ་རིའི་ས་གནས་འདྲ་མིན་གྱི་བོད་རིགས་ཚོགས་པ་ཁག་དང་སྐུ་ཚབ་དོན་ཁང་། དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་བཅས་ཀྱིས་ཨ་རིའི་རྒྱལ་ཡོངས་སུ་བོད་དོན་ཁྲིམས་གཞིར་རྒྱབ་སྐྱོར་དགོས་པའི་ཞུ་གཏུག་གི་ལས་འགུལ་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་ཀའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མིའི་ཁོངས་སུ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་ཡོད་པ་རེད།

བྷེལ་ཇམ་ནང་དུ་ལོ་ངོ་བཅུ་ལྷག་འདུག་མྱོང་ཡོད་པའི་རྒྱ་ནག་གི་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་གི་འགན་འཛིན་ཟུར་པ་ Xinning Song ཟེར་བ་ཞིག་གིས་རྒྱ་གཞུང་གི་ཆེད་དུ་གསང་ཉུལ་གྱི་ལས་ཀ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པར་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་སྟེ་ཡོ་རོབ་སྤྱི་མཐུན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་གི་ནང་དུ་ཡང་འགྲོ་མི་ཆོག་པའི་བཀག་སྡོམ་བྱས་འདུག  Belgium གྱི་རྒྱལ་ས་ Brussels ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ VUB ཉམས་ཞིབ་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་དེ་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༦ ལོར་གསར་འཛུགས་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། སྔར་ལོ་ཡུལ་དེའི་གསང་བའི་ལས་ཁུངས་གིས་VUB ཉམས་ཞིབ་སློབ་གཉེར་ཁང་ལ་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་བརྒྱུད་ནས་གསང་ཉུལ་ལས་དོན་སྤེལ་གྱི་ཡོད་པའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་མྱོང་ཡོད་ཀྱང། སྐབས་དེར་སློབ་གླིང་དེའི་ཐོག་ཡ་ལན་གང་ཡང་བྱས་མེད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། དེ་རིང་གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་གསར་དུ་ཐོན་པའི་གནས་ཚུལ་ནང་གསལ་ལྟར་ན་བྷེལ་ཇམ་གྱི་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ནས་ཉེ་ཆར་ VUB ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་ཁང་དེའི་འགན་འཛིན་ཟུར་པ་ Xinning Song གྱིས་ཡུལ་དེའི་ནང་གི་རྒྱ་རིགས་སློབ་ཕྲུག་དང་ཚོང་འབྲེལ་མི་སྣ་ཁག་གཅིག་དང་མཉམ་འབྲེལ་གྱིས་རྒྱ་གཞུང་ཆེད་གསང་ཉུལ་ལས་དོན་སྤེལ་ཡོད་པའི་ཉེས་འཛུགས་དང་བཅས་ཁོང་རྒྱལ་ཁབ་དེའི་ནང་མ་འོངས་པར་ལོ་བརྒྱད་རིང་འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་མི་ཆོག་པ་བཟོས་འདུག Xinning Song གྱིས་གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་ཁོང་ལ་བཙུགས་པའི་ཉེས་འཛུགས་དེར་ངོས་ལེན་མེད་པར་བརྗོད་དེ་དེའི་ཐོག་ཞུ་གཏུག་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་པ་བརྗོད་འདུག་མོད། གང་ལྟར་ད་ལྟའི་ཆར་ཁོ་པ་བྷེལ་ཇམ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོོགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་གང་དུའང་འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་མི་ཆོག་པ་བཟོས་འདུག གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༤ ལོ་ནས་བཟུང་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་རྩ་འཛུགས་བྱས་ཏེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་མ་འདྲ་བ་༡༣༤ ནང་དུ་སློབ་གླིང་ ༥༠༠ ལྷག་འཛུགས་སྐྲུན་བྱས་ཏེ་རྒྱ་ནག་གི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་བརྒྱུད་སྤེལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་ཆེད་མ་དངུལ་གཏོང་གི་ཡོད་ཀྱང་། ད་ཆ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ས་གནས་མང་པོ་ཞིག་ཏུ་རྒྱ་ནག་གི་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་དེར་དོགས་ཟོན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་དེ་ལྟ་བུའི་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་མང་པོ་ཞིག་སྒོ་བརྒྱབས་མུས་ཡིན་པ་རེད། VUB ཉམས་ཞིབ་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་གསར་འགོད་འབྲེལ་མཐུད་པ་ Sicco Witterman ལགས་ཀྱིས་སློབ་གཉེར་ཁང་དེའི་ངོས་ནས་ད་ཆ་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་དེའི་ཐད་ Belgium གྱི་གསང་བའི་ལས་ཁུངས་དང་མཉམ་ལས་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད་ཁུང་རྩི་སློབ་གླིང་གི་འགན་འཛིན་གསར་པ་བསྐོ་གཞག་ཐོག་ལའང་གསང་བའི་ལས་ཁུངས་དང་གྲོས་བསྡུར་གནང་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པ་དང་སྤྱིར་ VUB ཉམས་ཞིབ་སློབ་གཉེར་ཁང་དང་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་དབར་གྱི་གན་ཡིག་གྱི་དུས་ཡུན་དེ་ལོ་རྗེས་མར་ཚང་གི་ཡོད་སྟབས་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་གན་ཡིག་མུ་མཐུད་མཇུག་སྐྱོང་བྱ་མིན་ཐད་ཡིད་གཟབ་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག རྩ་བའི་རྒྱ་ནག་་གི་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་གི་འགན་འཛིན་ཟུར་པ་དེ་ནི་པེ་ཅིན་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་མི་རིགས་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་དགེ་རྒན་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་པ་དང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༦ བར་དུ་ Belgium ནང་དུ་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་གི་འགན་འཛིན་བྱས་མྱོང་ཡོད་པ་རེད།

ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ལྕམ་སྐུ་ Marise Payne མཆོག་གིས་ཀེན་བྷི་ར་ནས་རྒྱ་ནག་གིས་ཁུལ་དེའི་མངའ་ཁོངས་སུ་ཡོད་པའི་མི་རིགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གཏོང་བར་འགན་ཁུར་བ་ཞིག་བཟོ་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་སྦྲགས་ཏེ་ཨོ་གླིང་ནས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་ཚོར་བ་རྣོ་བའི་གནད་དོན་དག་མ་གླེང་ནས་ཁུ་སིམ་པོར་བཞུགས་རྒྱུ་ནི་ཨོ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བཞེངས་ཕྱོགས་མིན་པ་གསུངས་འདུག  དེ་རིང་ Reuters གསར་ཁང་གིས་ཉེ་བའི་ལོ་རབས་ནང་རྒྱ་ནག་གིས་ཨོ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ནང་མོལ་གནད་དོན་ཐད་ཐེ་གཏོགས་ཀྱིས་ཨོ་གླིང་གཞུང་ནས་དེར་སྐྱོན་འཛུགས་དང་འབྲེལ། ཨོ་གླིང་རྒྱལ་ས་ཀེན་བྷི་ར་དང་རྒྱ་ནག་གཉིས་དབར་གྱི་ཚོང་འབྲེལ་ཇེ་སྡུག་ཏུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་མོལ་ཐད་དོ་ཕོག་ཕྱིན་པའི་ཁྲོད་ཚོང་ལས་འགན་འཛིན་ཁག་གཅིག་གིས་ཨོ་གླིང་གཞུང་ནས་དཔལ་འབྱོར་གྱི་སྲིད་བྱུས་དེ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གནད་དོན་ལས་གལ་ཆེར་ངོས་འཛིན་དགོས་པར་བརྗོད་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་ལྕམ་སྐུ་ Payne མཆོག་གིས་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ལེགས་པོ་ཡོང་བར་རྒྱལ་ཁབ་ཕན་ཚུན་ནས་དེ་གའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདག་དབང་ལ་བརྩི་བཀུར་ངེས་པར་དུ་ཞུ་དགོས་སྐོར་དང་སྒོས་ཨོ་གླིང་ནས་སླད་མར་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནད་དོན་མུ་མཐུད་གླེང་རྒྱུ་དང་ཚོར་བ་རྣོ་བའི་གནད་དོན་ཐད་ཁུ་སིམ་པོར་བཞུགས་རྒྱུ་མེད་པ་གསུངས་འདུག ཁོང་གིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནད་དོན་ལ་སྣང་མེད་བཏང་བ་ནི་དེ་འབྲེལ་བྱ་སྤྱོད་ལ་ཁས་ལེན་ཞུས་ཡོད་པ་གཅིག་མཚུངས་ཡིན་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་དེས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཞི་བདེ་དང་སྲ་བརྟན་གྱི་རང་བཞིན་ལ་སྣང་ཆུང་བཏང་བ་མཚོན་གྱི་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག་པ་མ་ཟད་ང་ཚོའི་གདོང་ལེན་བྱེད་དགོས་པའི་གནད་དོན་ལ་གདོང་ལེན་མ་གནང་ཚེ་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་གཞི་མེད་པར་གྱུར་ངེས་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་དེ་ཨོ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཚོང་འབྲེལ་ཤུགས་ཆེ་བཞག་སའི་རྒྱལ་ཁབ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་ཉེ་ལམ་རྒྱ་ནག་ནས་ཨོ་གླིང་གི་འོས་བསྡུ་ཆེན་མོའི་སྔ་རོལ་དུ་གྲོས་ཚོགས་དང་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་ཆེ་ཤོས་གསུམ་ལ་དྲྭ་ལམ་འགོག་ཐབས་ཀྱི་བཙན་རྒོལ་བྱས་ཡོད་པ་རེད། ནང་སྲིད་བློན་ཆེ་སྐུ་ཞབས་ Peter Dutton མཆོག་གིས་རྒྱ་ནག་གིས་གཙོ་བོ་དེ་འབྲེལ་ཨོ་གླིང་གི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་དང་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་ལ་དམིགས་འབེན་དུ་བཟུང་གི་ཡོད་པ་གསུངས་ཡོད་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ནས་དེ་འབྲེལ་གནད་དོན་ཁས་ལེན་བྱས་མེད་པ་རེད།

ཕ་རན་སི་ལྷོ་ཕྱོགས་གྲོང་ཁྱེར་ Pau ནང་རྒྱ་གཞུང་གི་ཁུང་རྩི་སློབ་གླིང་སྒོ་འབྱེད་གཉེར་བའི་ཉིན་མོར་ཕ་རན་སི་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པ་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བས་ཁུལ་དེའི་གྲོང་ཁྱེར་སྤྱི་ཁྱབ་དང་ཆེས་སྡུག་རྩུབ་ཆེ་བའི་དབང་ཆ་གཅིག་བསྡུས་རིང་ལུགས་རྒྱ་ནག་གཉིས་དབར་གྱི་ལག་འབྲེལ་གྱིས་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་བར་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་ཤུགས་ཆེ་གནང་འདུག ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༢༨ ཉིན་གྱི་ཕྱི་དྲོ་ཕ་རན་སི་ལྷོ་ཕྱོགས་གྲོང་ཁྱེར་ Pau ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་པ་ Lu Shaye དང་ Pau གྲོང་ཁྱེར་སྤྱི་ཁྱབ་པ་ Francois Bayrou ལྷན་འཛོམས་ཐོག་གྲོང་ཁྱེར་དེར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ Pau གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་དུ་ཁུང་རྩི་སློབ་གཉེར་སྒོ་འབྱེད་གཉེར་འདུག་པ་དང། སྐབས་དེར་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པ་དང། France Tibet ཞེས་པའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ། དེ་བཞིན་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་པའི་ཚོགས་པ་བཅས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་དང། རྒྱ་གཞུང་གི་བྱ་སྤྱོད་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཀྱི་ཕྲེད་དར་སོགས་བསྣམས་ཏེ་ཁུང་རྩི་སློབ་གླིང་ནི་རྒྱ་ནག་བཙན་རྒྱལ་རིང་ལུགས་ཀྱི་ལག་ཆ་གཙོ་བོ་རེད་ཅེས་ངོ་རྒོལ་གནང་འདུག སྐབས་དེར་འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ནས་ཕ་རན་སི་བོད་རང་ཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་ལས་འགུལ་བ་བསྟན་རྣམ་ལགས་ལ་གནས་འདྲི་ཞུས་པར་ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་ནང་དུ་ཨ་མི་རི་ཀ་གཙོས་མང་གཙོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཆེས་གྲས་ཁག་ཏུ་ཁུང་རྩི་སློབ་གླིང་དོག་ཟོན་གྱི་སྒོ་རྒྱག་བཞིན་པའི་གནས་སྟངས་འབྱུང་བཞིན་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང། ཕ་རན་སི་ནང་དུ་ཆ་མཚོན་ན་ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་ནང་ཁུང་རྩི་སློབ་གླིང་ལྟེ་གནས་ཁང་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་འདུག་ཅེས་ངོ་སྤྲོད་གནང་སོང་། རྩ་བའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་ཁུང་རྩི་སློབ་གླིང་ཞེས་པ་དེ་ནི་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་མཐོ་སློབ་ཁག་ཏུ་རྒྱ་སྐད་དང་རྒྱ་ཡིག་སློབ་ཁྲིད་བྱེད་ཚུལ་གྱི་མིང་ཐོག་ནས་མཐོ་སློབ་ཁག་གི་ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོའི་རང་དབང་ལ་ཐེ་གཏོགས་དང་འབྲེལ་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གི་ལྟ་སྤྱོད་དར་སྤེལ་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་རྒྱ་ནག་ལ་ལྟ་ཕྱོགས་འགྱུར་བ་གཏོང་ཐབས་བྱེད་བཞིན་པའི་རྒྱ་ནག་གི་འཇམ་པོའི་སྟོབས་ཤུགས་ལག་ཆ་གཙོ་བོ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་ཐོན་པར་གཞིགས་ན་ཁ་སང་སྒོ་འབྱེད་བྱས་པའི་ཁུང་རྩི་སློབ་གླིང་ཁང་དེ་ཕ་རན་ནང་དུ་ཁུང་རྩི་སློབ་གླིང་ ༢༠ པ་དེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད་འདུག ད་རེས་གྲོང་ཁྱེར་ Pau ནང་དུ་ཁུང་རྩི་སློབ་གླིང་སྒོ་འབྱེད་ཀྱི་ཉིིན་གཉིས་ཀྱི་སྔ་རོལ་དུ་ལས་འགུལ་སྤེལ་མཁན་འབྲེལ་ཡོད་ཚོགས་པ་ཁག་ནས་མཉམ་འབྲེལ་གྱིས་ཐེངས་དེའི་ཤེས་ཡོན་མཉམ་འབྲེལ་གྱི་ལས་དོན་ལ་ངོ་རྒོལ་ཀྱིས་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་ཤིག་ཀྱང་སྤེལ་འདུག གྲོང་ཁྱེར་ Pau ནང་དུ་ཁུང་རྩི་སློབ་གླིང་སྒོ་འབྱེད་བྱས་པའི་ཉིན་མོ་དེ་ནས་ཁུལ་དེའི་ནང་གི་ཤེས་ཡོན་གྱི་རང་དབང་ལ་དོ་ཕོག་འགྲོ་ཉེན་ཡོད་པ་དང། ལྷག་པར་དུ་ལན་ཁུང་རྩི་སློབ་ཁང་དང་ལག་འབྲེལ་བྱས་པ་འདིས་རྒྱ་ནག་གི་བཙན་གནོན་འོག་ཡོད་པའི་བོད་དང་ཡུ་གུར་སོགས་ཀྱི་མང་ཚོགས་ཀྱི་རང་དབང་དང་ཐོབ་ཐང་ལ་ཁྱད་གསོད་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག གཞི་རྩའི་ཁུང་རྩི་སློབ་གླིང་ཞེས་པའི་ལས་འཆར་འདི་ནི་རྒྱ་ནག་གཞུང་འབྲེལ་ཤེས་ཡོན་ལྷན་ཁང་འོག་ཕྱི་ལོ་༢༠༠༤ ལོར་དངོས་སུ་ཆེད་བཙུགས་བྱས་ནས་ད་ལྟའི་ཆར་ལྷོ་བྱང་ཨ་མི་རི་ཀ་དང་ཡོ་རོབ། ཨ་ཕི་རི་ཀ། དེ་བཞིན་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་བཅས་འཛམ་གླིང་གི་གླིང་ཆེན་དྲུག་ནང་དུ་ =ཁུང་རྩི་སློབ་གླིང་ལྟེ་གནས་ཁང་ ༥༣༠ ལྷག་ཆེད་བཙུགས་བྱས་ཟིན་འདུག་པ་དང། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་འཆར་གཞི་ལྷར་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ནང་ཚུད་ལ་འཛམ་གླིང་ནང་དུ་ཁུང་རྩི་སློབ་གླིང་ལྟེ་གནས་ཁང་ ༡༠༠༠ ཆེད་འཛུགས་བྱ་འཆར་ཡོད་པ་རེད་འདུག འོན་ཀྱང་འདས་པའི་ལོ་ཤས་ནང་དུ་ཨ་རི་དང་ཁེ་ན་ཌ་སོགས་ཀྱི་མཐོ་སློབ་ཁག་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཁུང་རྩི་སློབ་གླིང་ལས་དོན་ལ་དོག་ཟོན་གྱིས་སྒོ་བརྒྱབ་པའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་ཨ་རིའི་ནང་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཚོགས་པས་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་གསུམ་པའི་ནང་རྒྱ་ནག་གིས་ཐབས་བརྒྱ་བྱུས་སྟོང་གིས་ཁུང་རྩི་ཤེས་ཡོན་ལྟེ་གནས་ཆེད་འཛུགས་ཀྱིས་ཕྱི་ཕྱོགས་སུ་རྒྱ་ནག་གི་གནོད་ཤུགས་ཁྱབ་སྤེལ་དང་ཤེས་ཡོན་གྱི་རང་དབང་ཉམ་དམས་སུ་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པ་གསལ་འདོན་དང་སྦྲགས། ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་མཐོ་སློབ་དང་གཙུག་ལག་སློབ་ཆེན་སོགས་ཀྱིས་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས་པའི་སྒྲིག་ཡིག་དོན་ཚན་བཅུ་གཉིས་ཅན་ཞིག་ཁྱབ་བསྒྲགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་གནོད་ཤུགས་ལ་བཀག་འགོག་བྱེད་དགོས་པ་ཡང་གསུངས་ཡོད་པ་རེད།

བོད་ཀྱི་ཟློས་གར་ཚོགས་པ་དབུ་བརྙེས་ནས་མི་ལོ་ ༦༠ འཁོར་བ་དང་བསྟུན་དུས་ཆེན་སྲུང་བརྩིའི་ཆ་ཤས་སུ་དེ་རིང་ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༢༨ ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོ་ཚོུད་ ༡༠ པ་ཡོལ་ཙམ་ལ་བོད་ཀྱི་ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཁང་གསར་པར་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་དང་ ཨ་མྱེས་རྨ་ཆེན་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ཞིབ་འཇུག་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བ་མཁས་དབང་བཀྲིས་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་གོ་སྒྲིག་གནང་ཐོག་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་ཀྱི་ཟློས་གར་སྒྱུ་རྩལ་ཞིབ་འཇུག་བགྲོ་གླེང་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་དང་པོའི་དབུ་འབྱེ་མཛད་སྒོ་ཞིག་བསྐོང་ཚོགས་གནང་སོང་བ་དང་། སྐབས་དེར་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་ཨ་རིའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་སྐུ་ཚབ་སྐུ་ཞབས་ Sam Brownback མཆོག་གིས་གཙོས་པའི་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་དང་ཕྱག་སྦྲེལ་བཀའ་བློན་རྣམ་པ། བོད་ཀྱི་ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་སློབ་ཟུར་བཅས་ཁྱོན་མི་གྲངས་བརྒྱ་ཕྲག་ཁ་ཤས་ཤིག་འདུ་འཛོམས་གནང་སོང་། སྐབས་དེར་ཨ་རིའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་སྐུ་ཚབ་སྐུ་ཞབས་ Sam Brownback མཆོག་གིས་ཐེངས་འདིའི་མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་དང་སྔ་དྲོ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མཇལ་ཁ་ཞུ་རྒྱུ་སྐལ་བཟང་གོ་སྐབས་བྱུང་ཞེས་གསུངས་ཏེ་སྐབས་དེར་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་བྱམས་པ་དང་བརྩེ་བ། དྲང་བདེན་གྱི་ཐོག་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཕན་ཚུན་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་ཐོག་ནས་གནས་དགོས་གལ་གྱི་བཀའ་བསྩལ་སྐོར་གསུངས་པ་དང་འབྲེལ། མགོན་པོ་མཆོག་ནི་འཛམ་གླིང་སྤྱིར་མིག་ལྟོས་བཟང་ཤོས་ཤིག་དང་འཛམ་གླིང་འདིའི་ནང་༸གོང་ས་མཆོག་ལས་སྙིང་སྟོབས་ཆེ་བ་སུ་གང་ཡང་མེད་པ་མ་ཟད་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་མ་འོངས་བོད་ཀྱི་མདུན་ལམ་ཐད་ལའང་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལས་ལྷག་པའི་དབུ་ཁྲིད་གཞན་མེད་པ་གསུངས་སོང་། ཁོང་གིས་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག་བཅས་ནི་དམིགས་བསལ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་དོ་ཕོག་ཤུགས་ཆེར་གཏོང་བཞིན་པར་ཨ་རིའི་གཞུང་ནས་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་དང་འབྲེལ་ཏེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་གུས་བརྩིས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཁྲིམས་ལ་བརྩི་སྲུང་བྱས་ནས་ཆོས་དད་རང་དབང་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་དགོས་པ་དང་། ༸ཀུན་གཟིགས་པཎ་ཆེན་དགེན་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་གློད་བཀྲོལ་དགོས་པ། རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་ད་ལྟའི་གནས་བབས་རྣམས་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་ཁ་གསལ་འགྲེལ་བརྗོད་དགོས་པ་གསུངས་སོང་བ་མ་ཟད་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་ཀྱི་ནང་པའི་ཡུལ་ལུང་སྟེ་ཐེ་ཝན་དང་ཝི་ཏི་ནམ། ཤྲི་ལངྒ་དང་སོག་པོ་བཅས་ནས་བོད་ནང་གི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལ་དམ་དྲག་ཤུགས་ཆེར་བྱེད་བཞིན་པ་དང་དེའི་རྐྱེན་པས་གཞིས་བཞུགས་བོད་རིགས་ཚོར་དཀའ་ངལ་ཤུགས་ཆེར་འཕྲད་བཞིན་པ་ལ་གཟིགས་རྟོག་གནང་དགོས་པའི་སྐུལ་མ་གནང་སོང་། དེ་བཞིན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་ཨ་རིའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་སྐུ་ཚབ་སྐུ་ཞབས་ Sam Brownback མཆོག་གིས་གཙོས་པའི་ཕྱག་སྦྲེལ་རྣམས་བོད་ཀྱི་ཟློས་སྒར་ཚོགས་པར་ཕེབས་མཁན་གྱི་སྐུ་མགྲོན་ཆེས་ཐོག་མ་ཙམ་མ་ཟད་དྷ་རྨ་ས་ལར་ཨ་རིའི་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་ཆེས་མཐོ་མི་སྣ་དང་པོ་གྲས་སུ་ཕེབས་མཁན་ཞིག་ཡིན་པར་དགའ་བསུའི་འཚམས་འདྲི་ཞུས་པ་དང་འབྲེལ། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་དགོངས་ལམ་སྟོན་འོག་བོད་ཀྱི་ཟློས་གར་ཚོགས་པ་ཐོག་མར་དབུ་བརྙེས་སྟངས་དང་རིམ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་ཁྱབ་སྤེལ་ཆེན་པོ་ཕྱིན་ཚུལ་སོགས་རྒྱབ་ལྗོངས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཁག་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཐེངས་འདིའི་དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོའི་ཐོག་ཨ་རིའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་སྐུ་ཚབ་ཆེད་དུ་ཕེབ་ས་པ་ནི་ཆོས་དད་རང་དབང་ཞེས་པ་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་རང་བཞིན་ཞིག་མཚོན་གྱི་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཨ་རིའི་གཞུང་དེ་བོད་དང་མཉམ་དུ་ཡོད་པའི་བརྡ་ལན་ཞིག་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོས་དུས་རྟག་ཏུ་གཏམ་བཟང་ལ་ངང་སྒུག་གནང་དང་གནང་བཞིན་པར་རེ་བ་སྐྲུན་མཁན་ཞིག་དང་། བོད་མིར་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱི་མཚོན་དོན་ནམ་བརྡ་ལན་རླབས་པོ་ཆེ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་གསུངས་སོང་། རྩ་བའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་ཀྱི་ཟློས་གར་སྒྱུ་རྩལ་ཞིབ་འཇུག་བགྲོ་གླེང་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་དང་པོ་དེ་ཉིན་གསུམ་གྱི་རིང་ གནང་གི་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་བརྗོད་གཞི་མི་འདྲ་བ་དགུའི་ཐོག་དུ་མཁས་དབང་མི་སྣ་ ༢༣ ཙམ་ནས་གཏམ་བཤད་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། སང་ཉིན་༸གོང་ས་སྐྱབསམགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ཆིབས་བསྒྱུར་གྱིས་བོད་ཀྱི་ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཁང་གསར་པ་དབུ་འབྱེད་རབ་གནས་མཛད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།

ཐེ་ཝན་མི་མང་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་དང་ཐེའི་པའི་གྲོང་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་པ་ Ko Wen-je ཡིས་ཉེ་ལམ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་རང་ཤི་རྒྱག་མཁན་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ། རང་སྲོག་བཅད་མཁན་ཚོར་ཁྱད་གསོད་ལྟ་བུའི་བཀའ་མོལ་གནང་སྟངས་ཤིག་གི་འགྲོས་ལ་འབྲེལ་ཡོད་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གཅིག་ནས་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེ་གནང་འདུག་པ་མ་ཟད་ཁོང་གིས་སྐབས་དེར་ད་དུང་བོད་ནང་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་ཀྱི་གནད་དོན་འབྱུང་བཞིན་པའི་ཐོག་བཀའ་མོལ་གནང་སྟངས་ཤིག་ལ་ས་གནས་བོད་མི་རྣམས་ནས་ཀྱང་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེ་གནང་འདུག སྐུ་ཞབས་ཀོ་ལགས་ཀྱིས་དེ་རིང་རང་ཉིད་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཁག་གཅིག་དང་ཐུགས་འཕྲད་སྐབས་སུ་ཐེའི་པའི་གྲོང་སྡེའི་ནང་ལོ་ཤས་གོང་ནས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་ཁང་པར་མེར་འཚིག་པའི་གནས་ཚུལ་མང་དག་ཅིག་འཐོན་བཞིན་སྐོར་གསུངས་པ་དང་སྦྲགས། གལ་ཏེ་གང་ཟག་སུ་ཞིག་རང་བསྲེག་གནང་འདོད་ཡོད་ཚེ་རྒྱུག་ཆུའི་ཟུར་གྱི་གླིང་ཁ་ལྟ་བུ་མི་མེད་གནས་དབེན་པར་གནང་བ་ལས་འདུ་ཚོགས་ཆེ་སར་མ་གནང་རོགས་ཞེས་གསུངས་པ་མ་ཟད། ཁང་པའི་ནང་རང་ལུས་མེར་བསྲེག་གཏང་བ་ལས་གཉིད་སྨན་སྤྱོད་ནས་རང་སྲོག་བཅད་ན་ལེགས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཡང་གནང་ཡོད་པ་རེད། མ་ཟད་ཁོང་གིས་སྐབས་དེར་གཏམ་བཤད་ཀྱི་ཞོར་ལ་བོད་ནང་གི་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་བའི་གནད་དོན་ལུང་འདྲེན་དང་འབྲེལ་ཏེ་བོད་ནང་ལ་དགེ་འདུན་པ་མང་དག་ཅིག་གིས་བོད་དོན་ཆེད་དུ་རང་བསྲེགས་གནང་སྟེ་རང་ཤི་རྒྱག་གི་ཡོད་པ་དེ་རིམ་བཞིིན་དར་སྲོལ་ལྟ་བུར་གྱུར་ཡོད་ཅེས་གསུངས་ཏེ་ད་ལྟའི་ཆར་བོད་མི་བརྒྱ་ལྷག་གིས་རང་བསྲེགས་གནང་ཡོད་པ་དེས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་དཀའ་རྙོག་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་བཟོས་ཡོད་པ་དང་། རང་སྲེག་ནི་རང་ཤི་རྒྱག་རྒྱུའི་ཐབས་ལམ་ཡག་ཤོས་དེ་མ་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག སྐུ་ཞབས་ཀོ་ལགས་ཀྱིས་བཀའ་མོལ་དེ་ལྟར་གནང་མ་ཐག་ཏུ་ཐེ་ཝན་གྱི་ Society of Suicidology དང་ Society of Psychiatry དེ་བཞིན་ཐེ་ཝན་སེམས་ངལ་འགོག་པའི་ཚོགས་པ་གསུམ་གྱིས་ཁོང་ནས་བཀའ་མོལ་གནང་ཕྱོགས་དེར་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེ་དང་འབྲེལ། ཆབ་སྲིད་པ་དང་མི་མང་ཚོས་རང་ཤི་རྒྱག་མཁན་ཚོར་སྐྱོན་བརྗོད་དང་ཁོ་ཚོར་ཁྱད་གསོད་རིགས་མ་གནང་བར་དེའི་ཚབ་ཏུ་བྱམས་བརྩེའི་ཐོག་ནས་རང་ཤི་རྒྱག་རྒྱུའི་ལས་དོན་འགོག་ཐབས་གནང་དགོས་པའི་ནན་སྐུལ་གནང་འདུག ཚོགས་པ་དེ་དག་གིས་ད་དུང་ཐེ་ཝན་ནང་ The Suicide Prevention Act ཞེས་པ་རང་ཤི་རྒྱག་རྒྱུར་སྔོན་འགོག་གི་ཁྲིམས་གཞི་དེ་ལག་བསྟར་བྱས་ནས་ལོ་ངོ་ ༡༤ ཕྱིན་ཡོད་སྐོར་གསུངས་ཏེ་རང་ཤི་རྒྱག་རྒྱུའི་གནད་དོན་དེ་འཛམ་གླིང་སྤྱིའི་གནས་དོན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། དེས་ན་དབུས་གཞུང་དང་འཛིན་སྐྱོང་། སྤྱི་ཚོགས་བདེ་འཇགས། འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་སྡེ་ཁག དེ་བཞིན་མང་ཚོགས་སོགས་ཁྱོན་ཡོངས་ཀྱིས་ཐུགས་འཁུར་ཆེ་བཞེས་ཀྱིས་གནད་དོན་དེ་རིགས་སྔོན་འགོག་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་པ་གསུངས་མ་ཟད། སྐབས་རེ་རང་ཤི་རྒྱག་པའི་གནད་དོན་བྱུང་སྐབས་མང་ཚོགས་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ལ་བརྡབས་སིག་འགྲོ་ཡོད་ཀྱང་གཞུང་དང་མང་ཚོགས་ནས་དེ་འབྲེལ་ཐོག་བྱམས་སྐྱོང་གི་རྣམ་པ་མང་བ་ཆེད་འདོན་གནང་སྟེ་ཁོ་ཚོར་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་ལས་དོན་དེ་རིགས་སྔོན་ཚུད་ནས་འགོག་ཐབས་གནང་བ་ལས་སྐྱོན་བརྗོད་རིགས་གནང་རྒྱུ་མེད་པའི་གཞེན་སྐུལ་གནང་འདུག དེ་བཞིན Human Rights Network for Tibet and Taiwan ཞེས་བོད་དང་ཐེ་ཝན་གྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་འབྲེལ་མཐུད་ཁང་གི་ངོས་ནས་ཀྱང་ཐེའི་པའི་གྲོང་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་པ་ Ko Wen-je ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེ་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མི་དག་ལ་དྲག་གནོན་བཟོད་པར་དཀའ་བ་བྱས་དང་བྱེད་པའི་གནས་སྟངས་དེ་དག་ལ་མི་འདོད་པའི་རྣམ་པ་མངོན་གསལ་གནང་ཆེད་དུ་རང་ཉིད་ཀྱི་གཅེས་པའི་ལུས་སྲོག་བློས་བཏང་གིས་རང་སྲེག་གི་ཐབས་ལམ་སྤྱོད་པ་ལས་དེ་དར་སྲོལ་ལམ་དཔེ་གསར་གྱི་གནད་དོན་གང་ཡང་མིན་པའི་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག གང་ལྟར་ཐེའི་པའི་ས་གནས་གཞུང་གི་མགྲིན་ཚབ་པ་གཞོན་པ་ Tai Yu-wen ཡིས་ད་རེས་ཚོགས་པ་ཁག་གིས་སྐུ་ཞབས་ Ko Wen-je  ནི་སྨན་པ་ཞིག་ཡིན་པས་རྣམ་ཀུན་ནས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་དག་གི་གནས་བབས་ལ་ཐུགས་སྣང་གནང་མཁན་ཞིག་ཡིན་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་དང་འབྲེལ། ཁོང་གི་ངོས་ནས་ཚོགས་པ་དེ་དག་གི་ལམ་སྟོན་ལ་དགོངས་བཞེས་དང་ལྷག་པར་དུ་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་གནད་དོན་དེ་འབྲེལ་ངལ་བ་སེལ་བར་ས་གནས་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་ཚོགས་པ་ཁག་དང་འབྲེལ་བ་འཛུགས་ཐབས་ངེས་པར་དུ་གནང་གི་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག གཞི་རྩའི་སྐུ་ཞབས་ཀོ་ལགས་ཀྱིས་ཐེའི་པའི་ནང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ལོར་འགྲིམ་འགྲུལ་གྱི་དོན་རྐྱེན་ཁྲོད་གྲོངས་པའི་བརྒྱ་ཆ་དེ་ཧ་ཅང་ཉུང་ཉུང་ཆགས་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། ལོ་སྔོན་མ་དང་འདི་ལོར་གྲངས་འབོར་དེ་ཧ་ཅང་འཕར་བ་དང་། དེའང་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ནས་མཐའ་ཟུར་གནས་པའི་གང་ཟག་དང་མྱོས་རྫས་ངན་གོམས་སྤྱོད་མཁན་འབའ་ཞིག་གི་རྐྱེན་པས་ཡིན་སྐོར་བཤད་པ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ་ཁོང་གིས་རང་སྲེག་གི་གནད་དོན་སྐོར་གྱི་བཀའ་མོལ་དེ་ནི་གཙོ་བོ་རང་ཤི་རྒྱག་སྟངས་ཀྱི་ཐབས་ལམ་དེས་གཞན་ལ་དོ་ཕོག་ཚབས་ཆེན་བཏང་གི་ཡོད་རྐྱེན་གསུངས་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་དག་སེལ་གནང་འདུག