རྒྱ་ནག

བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་བསྐྱར་གསོ་ཡོང་བའི་ཆེད་སྤྱི་ལེ་ ༢༥༠༠༠ ཙམ་སྣུམ་འཁོར་བརྒྱུད་ནས་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ ༣༠ ནང་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་བཞིན་པ་ཡོ་རོབ་སྤྱི་འཐུས་སྐུ་ཞབས་ཐུབ་བསྟན་དབང་ཆེན་ལགས་སེ་པན་དང་། པོ་ཅུ་གྷལ་། ཨེན་ཌོ་ར། དེ་བཞིན་ཕ་རན་སི་བཅས་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་བཞིའི་ནང་སྐོར་སྐྱོད་ལེགས་གྲུབ་ཀྱིས་ཁ་སང་ཨིན་ཡུལ་གྱི་རྒྱལ་ས་ལོན་ཊན་ནང་འབྱོར་འདུག ཐུབ་བསྟན་དབང་ཆེན་ལགས་ནས་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ ༣༠ ནང་གི་གཞུང་འབྲེལ་གནད་ཡོད་མི་སྣ་ཁག་ལ་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་བསྐྱར་གསོ་ཡོང་བར་ཞུ་གཏུག་དང་དེ་བཞིན་བོད་ནང་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་སྙན་སེང་ཞུ་རྒྱུ་སོགས་ཀྱི་དགོས་འདུན་དོན་ཚན་ ༡༢ འོག་ཕྱི་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢ ཉིན་བོད་མིའི་མང་གཙོ་དུས་ཆེན་དང་བསྟུན་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་སེ་པན་གྱི་བྷར་སེ་ལོ་ན་གྲོང་ཁྱེར་ནས་དབུ་འཛུགས་གནང་ཡོད་པ་རེད། སྐུ་ཞབས་ཐུབ་བསྟན་དབང་ཆེན་ལགས་ཀྱིས་ཐེངས་འདིའི་བོད་དོན་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་ཐོག་ནས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་དང་ལས་འགུལ་མིང་བྱང་སོགས་འཁོད་པའི་སྣུམ་འཁོར་ཞིག་ཆེད་དུ་བཀོད་བཟོ་བྱས་ཏེ་དེ་དང་མཉམ་དུ་བོད་པའི་མཆོད་ཀོང་སྟེང་ཞི་བདེའི་མཚོན་རྟགས་ཀྱི་བྱ་འང་གུ་དཀར་པོའི་འདྲ་གཟུགས་ཡོད་པའི་ཞི་བདེའི་སྒྲོན་མེའི་མཚོན་རྟགས་ཅན་ཞིག་བསྣམས་ནས་བོད་དོན་སྐོར་སྐྱོད་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་དང། འདས་པའི་ཉིན་གྲངས་དེ་དག་ནང་ཐུབ་བསྟན་དབང་ཆེན་ལགས་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་སེ་པན་དང་། པོ་ཅུ་གྷལ། ཨེན་ཌོ་ར། ཕ་རན་སི་བཅས་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་བཞིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་འཐུས་མི་ ༡༢ ལྷག་དང་མཇལ་མོལ་གནང་བ་མ་ཟད་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཁང་ལ་བོད་དོན་གྲོས་མོལ་ཡོང་བའི་ཞུ་སྙན་དང་། དེ་བཞིན་གསར་ཁང་ཁག་ལ་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་བཅར་འདྲི་དང་ལེན་སོགས་གནང་ཐུབ་པ་བྱུང་འདུག རྩ་བའི་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱི་འཆར་གཞིར་གཞིགས་ཚེ་ཐུབ་བསྟན་དབང་ཆེན་ལགས་ནས་དེ་རིང་དང་སང་ཉིན་བཅས་སུ་ཨིན་ཡུལ་རྒྱལ་ས་ལོན་ཊན་ཁུལ་དུ་ས་གནས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མིར་མཇལ་འཕྲད་བརྒྱུད་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་དང། ལོན་ཊན་གྲོང་ཁྱེར་ཁུལ་དུ་ཡོད་པའི་གལ་ཆེའི་ས་ཚིགས་ཁག་ཏུ་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱིས་བོད་དོན་དྲིལ་བསྒྲགས་གནང་རྒྱུ། དེ་རིང་རེས་གཟའ་ལྷག་པ་ཉིན་ཨིན་ཡུལ་བོད་རིགས་ཚོགས་པ་དང་ལྷན་དུ་ལོན་ཊན་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཁང་གི་མདུན་དུ་ལྷག་དཀར་སྲུང་བརྩི་དང་འབྲེལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཁང་ལ་བོད་དོན་གྲོས་མོལ་ཡོང་བའི་ཞུ་སྙན་ཕུལ་རྒྱུ་རེད་འདུག ཕྱི་ཚེས་ ༡༣ ཉིན་ལོན་ཊན་ནས་སི་ཁོཊ་ལན་ཌིར་ཐོན་གནང་གི་འདུག

གནངས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ལོར་ཁེ་ན་ཌ་ཁུལ་དུ་བོད་རིགས་ཐོག་མར་འབྱོར་ནས་མི་ལོ་ ༥༠ འཁོར་བའི་དུས་ཚིགས་འཁེལ་གྱི་ཡོད་པ་དང་བསྟུན། ཁུལ་དེར་ཆེད་འཛུགས་བྱས་པའི་སྤྱི་སེམས་ཚོགས་པ་དང་ the Canadian Museum of Immigration འམ་ཁེ་ན་ཌའི་གཞུང་གི་གཞིས་སྤོས་འགྲེམས་སྟོན་ཁང་གཉིས་ཟུང་འབྲེལ་ཐོག་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་ཡིག་ངག་བརྙན་གསུམ་གྱི་ཐོག་ནས་ལོ་རྒྱུས་བསྡུ་རུབ་གནང་རྒྱུའི་ལས་གཞི་ཞིག་དབུ་འཛུགས་གནང་བཞིན་འདུག འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ནས་སྤྱི་སེམས་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་མཁའ་འགྲོ་བསམ་གྲུབ་ལགས་སུ་དེ་འབྲེལ་ཐོག་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་ལས་འགུལ་དེའི་ཁྲོད་དེ་སྔ་བོད་ལ་དུས་འགྱུར་མ་བྱུང་སྔོན་གྱི་མི་སྣ་ཡིན་པ་གང་ཞིག་ཁེ་ན་ཌ་ཁུལ་དུ་འབྱོར་བའི་མི་རབས་དང་པོ་དང་། བོད་ལ་དུས་འགྱུར་བྱུང་ནས་རྒྱ་གར་དང་ཁེ་ན་ཌ་ནས་འཚར་ལོངས་བྱུང་བའི་མི་རབས་གཉིས་པའི་མི་སྣའི་སར་ལོ་རྒྱུས་མཁོ་སྒྲུབ་གནང་སྟེ་ཁེ་ན་ཌ་གཞུང་དང་ཁེ་ན་ཌ་གཞུང་གི་གཞིས་སྤོས་འགྲེམས་སྟོན་ཁང་གི་ཡིག་ཚགས་ཏུ་བོད་རིགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་འཁོད་ཐབས་གནང་རྒྱུ་ཙམ་མ་ཟད། བོད་མིའི་ལོ་རྒྱུས་དེ་དག་ ebook འམ་འཕྲུལ་དེབ་ཐོག་ཏུ་བཞག་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་། ལས་གཞི་དེའི་ཁྲོད་མཁའ་འགྲོ་ལགས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཨ་མ་ལགས་དམ་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་སྐོར་ལ་ངོ་སྤྲོད་དང་དེ་འབྲེལ་རྩོམ་འབྲི་གནང་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་གསུངས་པ་དང་འབྲེལ། ད་ལྟའི་འཆར་སྤྱི་སེམས་ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་ཁེ་ན་ཌ་ཁུལ་དུ་ ༡༩༧༠ ནས་ ༡༩༧༢ བར་གྱི་དུས་ཚིགས་ནང་འབྱོར་བའི་བོད་རིགས་ཀྱི་ཐོ་གཞུང་རྣམས་བསྡུ་རུབ་གནང་བཞིན་ཡོད་སྟབས། ཐོ་གཞུང་ནང་མེད་པ་རྣམས་ངོ་དེབ་དང་གློག་འཕྲིན་བརྒྱུད་འབྲེལ་བ་གནང་རོགས་ཞེས་འབོད་སྐུལ་གནང་གི་འདུག རྩ་བའི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ལོར་བོད་རིགས་ཁེ་ན་ཌ་ཁུལ་དུ་འབྱོར་ནས་མི་ལོ་ ༥༠ འཁོར་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་ད་ལྟའི་འཆར་ཉིན་མོ་དེ་སྲུང་བརྩི་ཞུ་རྒྱུའི་དམིགས་བསལ་གྱི་དུས་ཚིགས་ཤིག་གཏན་འཁེལ་བྱུང་མེད་པ་དང་། སྤྱི་སེམས་ཚོགས་པ་ཞེས་པ་ནི་མི་རབས་གོང་མིའི་བུ་ཕྲུག་ཁག་གཅིག་ནས་དང་བླངས་ཐོག་ལས་དོན་དེ་ཁོ་ནའི་ཆེད་དུ་ཆེད་འཛུགས་གནང་བ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད།

ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༧ པའི་ཟླ་དཀྱིལ་ཞིག་གི་མཚན་མོར་རང་ཤག་ནས་རྒྱ་གཞུང་གི་ཉེན་རྟོག་པས་བཙན་ཁྲིད་བྱས་པའི་ལོ་ན་ ༣༦ ཙམ་ཡིན་པའི་ཨ་མདོ་རྔ་པ་ཀིརྟི་དགོན་གྱི་གྲྭ་བློ་བཟང་རྡོ་རྗེ་ལགས་ལོ་ ༡ དང་ཟླ་བ་ ༢ མན་ཙམ་གྱི་རིང་བཀག་ཉར་བྱས་རྗེས་འདི་ལོའི་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༣ ཉིན་ལོ་གསུམ་གྱི་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་པ་དང་། དེ་སྔོན་ཁོང་འཛིན་བཟུང་བྱེད་སྐབས་ཕྱི་ཕྱོགས་སུ་འབྲེལ་བ་གནང་རྐྱེན་གྱིས་ཡིན་པར་བཤད་འདུག་ཀྱང་། ཉེ་ཆར་ཁྲིམས་ཐག་གཅོད་སྐབས་ཉེས་འཛུགས་གང་བྱེད་ཡོད་མེད་སོགས་ཞིབ་ཕྲའི་གནས་ཚུལ་གང་ཡང་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་མེད་པ་རེད། གཞི་རྩའི་གྲྭ་བློ་བཟང་རྡོ་རྗེ་ལགས་རྔ་པ་རྫོང་ཕྱུགས་ལས་འགབ་མའི་ཕ་སངས་རིས་ཀྱི་བུ་ཡིན་པ་དང་། ཆུང་དུས་ནས་རྔ་པ་ཀིརྟི་དགོན་པར་གྲྭ་ཞུགས་གནང་འདུག ཁོང་ལ་ད་རེས་བཙོན་འཇུག་གི་ཁྲིམས་ཐག་བཅདད་པ་དེ་ཐེངས་གཉིས་པ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། དེ་སྔོན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོར་རྔ་པ་ཀིརྟི་དགོན་པའི་དགེ་འདུན་པས་སྣེ་ཁྲིད་འོག་རྔ་པ་རྫོང་གི་མི་མང་བཅས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་ཤུགས་ཆེར་གནང་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེ་དུས་ཟླ་བ་མང་པོའི་རིང་རྔ་པ་དགོན་སྡེ་མང་པོའི་ནང་རྒྱལ་གཅེས་ཆོས་གཅེས་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་བའི་ཁྲོད་ཁོང་དང་གྲྭ་ཀུན་དགའ་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་གནང་རྐྱེན་མཚན་ལ་ཉེན་རྟོག་པས་འཛིན་བཟུང་གིས་ལོ་གཉིས་ཀྱི་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་པ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ལོར་རྒྱ་གཞུང་དང་ལྟ་སྤྱོད་མི་མཐུན་པའི་དབང་གིས་ཉིན་ཤས་རིང་བཀག་ཉར་གནང་མྱོང་ཡོད་པ་རེད་འདུག  བཞུགས་སྒར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་ལྟེ་གནས་ཁང་གིས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་དོན་སྐབས་དེའི་ཡུལ་དངོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་པ་ཚོས་ཁོང་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་གནང་བ་དེས་རྒྱ་གཞུང་གིས་འོག་ཏུ་མགོ་མི་སྒུར་བར་བཙོན་དུ་བཞུགས་ན་དགའ་བའི་ཆོད་སེམས་བརྟན་པོ་ཡོད་པ་མཚོན་ཐུབ་པ་བརྗོད་ཡོད་པ་རེད། སྤྱིར་གྲྭ་བློ་བཟང་རྡོ་རྗེ་ལགས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་རང་ལོ་ ༣༧ ཙམ་ཡིན་པའི་རྔ་པ་ཀིརྟི་དགོན་གྱི་གྲྭ་བློ་བཟང་ཐབས་མཁས་ལགས། དེ་བཞིན་རང་ལོ་ ༣༢ ཡིན་པ་རྔ་པ་སྤྲོ་ཚིགས་དགོན་པའི་གྲྭ་ཐུབ་པ་ལགས་བཅས་འཛིན་བཟུང་བཙན་ཁྲིད་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་འདི་ལོའི་ཟླ་ ༨ པའི་ནང་ཕྱིར་གྱར་བྱུང་ཡོད་ཀྱང་། ཁོང་རྣམ་པ་ས་གནས་གང་དུ་ཡོད་མེད་དང་གནས་སྟངས་ཇི་ཆགས་སོགས་ཞིབ་ཕྲའི་གནས་ཚུལ་གང་ཡང་ཤེས་རྟོགས་མེད་པར་གྱུར་ཡོད་པ་རེད། བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་ལྟེ་གནས་ཁང་གིས་ཁོང་རྣམས་བཙན་གྱིས་གར་སོང་ཆ་མེད་བཟོས་པ་དང་གང་བྱུང་བཀག་ཉར་བྱས་པ། དྲང་བདེན་མ་ཡིན་པའི་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་པའི་གནས་ཚུལ་དེ་དག་ངེས་པར་དུ་གསལ་བཤད་བྱེད་དགོས་པའི་ཛ་དྲག་གི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་ཡོད་པ་དང་སྦྲགས། རྒྱ་གཞུང་ནས་ཆོས་དད་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཉེས་འཛུགས་འོག་དགེ་འདུན་པ་དེ་དག་ལ་སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་བཏང་བ་དེ་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཁྲིམས་གཞི་དང་རྩ་འཛིན་ཁག་ལ་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་བཏང་བ་མ་ཟད། གྲྭ་བློ་བཟང་རྡོ་རྗེ་ལགས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་འཛིན་བཟུང་བཀག་ཉར་འོག་ཡོད་པའི་བོད་མི་རྣམས་ཆ་རྐྱེན་མེད་པར་གློད་བཀྲོལ་དགོས་པ་དང་། རྒྱ་གཞུང་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ཁག་ལ་བརྩི་འཇོག་དང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་དགོས་པ་གསུངས་འདུག

འཇར་མ་ནིའི་སྲིད་བློན་ Angela Merkel མཆོག་ཁ་སང་རྒྱ་ནག་ཏུ་གཞུང་འབྲེལ་འཚམས་གཟིགས་ཕེབས་པའི་ཁྲོད་ཉེ་ལམ་འཇར་མ་ནིའི་རྒྱལ་ས་བྷར་ལིན་ནང་གི་གཅན་གཟན་ཁང་ཞིག་ཏུ་མཱང་མཱང་ཟེར་བའི་དོམ་ཁྲ་ཞིག་ལ་ཕྲུ་གུ་གཉིས་སྐྱེས་ཡོད་པ་དེ་ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་རྩོད་གླེང་ཅན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་འདུག མཱང་མཱང་ཟེར་བའི་དོམ་ཁྲ་དེ་ནི་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ལོར་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་ཇི་ཨའོ་ཆིང་ཟེར་བའི་དོམ་ཁྲ་གཞན་ཞིག་དང་ལྷན་དུ་འཇར་མ་ནིའི་གཅན་གཟན་ཁང་དེར་ལོ་རེར་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་གཅིག་རེ་བྱས་ནས་ཁྱོན་ལོ་ ༡༥ རིང་གཡར་ཡོད་པ་རེད། ད་ཆ་མཱང་མཱང་ཟེར་བའི་དོམ་ཁྲ་དེར་དོམ་ཕྲུག་གཉིས་སྐྱེས་རྗེས་འཇར་མ་ནིའི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་གཅིག་གི་ཐོག་དོམ་ཕྲུག་དེ་དག་ལ་མིང་གང་བཏགས་ཡོད་མེད་ཐད་ལ་བགྲོ་གླེང་ཤུགས་ཆེན་པོ་བྱེད་བཞིན་པ་དང། དེའང་ Bild གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་ཧོང་ཀོང་ནང་བྱུང་བའི་ཞི་རྒོལ་དང་འབྲེལ་ཏེ་དོམ་ཕྲུག་གཅིག་གི་མིང་ལ་ཧོང་དང་གཞན་དེར་ཀོང་ཞེས་བཏགས་དགོས་པའི་དགོས་འདུན་ཆེད་བཏོན་གནང་བ་དང། Der Tagesspiegel གསར་ཤོག་ཐོག་ཏུའང་ཀློག་པ་པོ་ཁག་གཅིག་གིས་འཇར་མ་ནིའི་བྱིས་པའི་སྒྲུང་གཏམ་གྲགས་ཅན་ཁག་གཅིག་ལས་ཡཱིན་དང་ཡེང་། པིང་དང་པོང་། Plisch དང་ Plum དེ་བཞིན་ Max དང་ Moritz སོགས་མིང་སྣ་ཚོགས་བཏགས་པའི་ཁོངས་ནས་ཧོང་དང་ཀོང་ལ་དགའ་མོས་ཆེ་ཤོས་ཐོབ་འདུག བགྲོ་གླེང་དེའི་ཁྲོད་ཧོང་ཀོང་གི་མང་གཙོའི་ལས་འགུལ་བ་ Joshua Wang ལགས་ཀྱིས་ཀྱང་ཆ་ཤས་བླངས་པ་དང་འབྲེལ་ཏེ་འཇར་མ་ནིའི་གཅན་ཟན་ཁང་དེས་དོམ་ཕྲུག་དེ་དག་གཉིས་ལ་མང་གཙོ་དང་རང་དབང་ཞེས་མིང་བཏགས་དགོས་པ་དང་། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་བཏགས་ཚེ་འཇར་མ་ནིའི་གཞུང་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་བརྡ་ལན་གསལ་པོ་ཞིག་སྤྲད་ཐུབ་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག དེའི་བར་ན་ PETA ཞེས་པའི་དུད་འགྲོའི་ལྟ་རྟོག་ཚོགས་པས་འཇར་མ་ནིའི་གཅན་གཟན་ཁང་གི་དོམ་ཁྲ་དེ་དག་ཐོག་མ་ཉིད་ནས་ཆབ་སྲིད་དང་དངུལ་གྱི་ཁེ་ཕན་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་འོག་རྒྱ་ནག་ནས་འཇར་མ་ནིར་ཁྱེར་བ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་དང། དོམ་ཕྲུག་དེ་དག་འཚོ་གནས་བྱེད་ས་དངོས་ནི་རྒྱ་ནག་གི་ནགས་ཚལ་ཡིན་སྟབས་ད་ལྟའི་གོ་སྐབས་དེ་ནི་དོམ་ཕྲུག་དེ་དག་གི་གནས་སྟངས་ཐོག་དོ་སྣང་འགུག་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བཟང་པོ་ཞིག་ཡིན་པ་བརྗོད་འདུག གཞི་རྩའི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ལོར་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་འཇར་མ་ནིར་བསྐྱོད་སྐབས་ཁོ་པ་དང་སྲིད་བློན་མར་ཀེལ་གཉིས་ནས་མཱང་མཱང་དང་ཇི་ཨའོ་ཆིང་ཟེར་བའི་དོམ་ཁྲ་གཉིས་ཐེངས་དང་པོ་མང་ཚོགས་ལ་གཟིགས་འབུལ་ཞུས་པ་དང་། སྐབས་དེར་འཇར་མ་ནི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་གོང་འཕེལ་སླད་དོམ་ཁྲ་སྤྱོད་པའི་སྲོལ་ Panda diplomacy ཞེས་པའི་རྒྱ་ནག་གི་དོམ་ཁྲའི་ཕྱི་འབྲེལ་ཐབས་བྱུས་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་དང་འབྲེལ། རྒྱལ་ས་བྷར་ལིན་ནང་རྔམ་སྟོན་ཁྲོམ་སྐོར་གནང་བ་བརྒྱུད་འཇར་མ་ནི་སྲིད་བློན་མཆོག་ནས་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་གཉིས་དབར་གྱི་འབྲེལ་ལམ་ཇེ་བཟང་དུ་གཏོང་རྒྱུའི་ཐབས་ཤེས་ཁྲོད་བོད་ནང་གི་ཆེས་ཞན་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་ཁོར་ཡུག་གི་གནས་སྟངས་བཅས་པ་མ་བརྗེད་པར་རྒྱ་ནག་གི་འགོ་ཁྲིད་ལ་ཤུགས་དྲག་ཆེན་པོའི་སྒོ་ནས་གནད་དོན་དེ་དག་གསལ་བརྗོད་གནང་དགོས་ཞེས་སྐུལ་མ་ཞུས་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་ནག་གི་དོམ་ཁྲ་དེ་དག་གཉིས་ཀྱི་རྐྱེན་པས་ལོ་གཅིག་ནང་བྷར་ལིན་ནང་གི་གཅན་གཟན་ཁང་དེར་གཟིགས་མོ་བ་ས་ཡ་ལྔ་ཙམ་ཡོང་མཁན་བྱུང་ཡོད་པ་རེད། བྷར་ལིན་དང་པེ་ཅིང་གཉིས་དབར་དེ་སྔ་བཞག་པའི་གྲོས་མཐུན་ལ་གཞིགས་ན་མཱང་མཱང་ལ་སྐྱེས་པའི་དོམ་ཕྲུག་གཉིས་པོ་དེ་དག་ཐོག་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་བདག་དབང་ཡོད་སྟབས་ཕལ་ཆེར་དོམ་ཕྲུག་དེ་དག་གི་མིང་ཡང་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་བཏགས་རྒྱུར་ཚོད་དཔག་གནང་བཞིན་པ་དང་། ཕལ་ཆེར་དོམ་ཕྲུག་དེ་དག་མ་འོངས་པའི་ལོ་གསུམ་བཞིའི་རྗེས་སུ་རྒྱ་ནག་ལ་གཏང་རྒྱུར་ཚོད་དཔག་ཡང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད་འདུག

རྒྱ་ནག་གིས་ཨེ་ཤ་ཡ་ཁུལ་གྱི་ Kazakhstan དང་། Turkey རྒྱ་གར། ཐའེ་ལན་ཌི། མ་ལེ་ཤ་ཡ་སོགས་ཀྱི་བརྡ་འཕྲིན་གྱི་འབྲེལ་ལམ་བརྒྱུད་ནས་ཡུ་གུར་གྱི་འགྲུལ་བཞུད་པ་རྣམས་ལ་སོ་ཉུལ་བཞིན་པ་རེད་འདུག དེ་རིང་ Reuters གསར་ཁང་གིས་གསང་བའི་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་བྱེད་གཉིས་དང་བདེ་འཇགས་སློབ་སྟོན་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཞིབ་འཇུག་གནང་བའི་གྲུབ་དོན་དུ་ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གི་དྲྭ་རྒྱ་རྒོལ་རྡུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་དཀྱིལ་ཤར་ཨེ་ཤ་ཡའི་ཁུལ་གྱི་བརྡ་འཕྲིན་གྱི་འབྲེལ་ལམ་མང་པོར་གསང་སྟབས་ཀྱིས་སོ་ཉུལ་བྱས་ཏེ་ཡུ་གུར་བ་རྣམས་ཀྱི་ཁ་པར་དང་གློག་འཕྲིན་ལ་རྒོལ་རྡུང་གཏོང་གི་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་ཡོད་པ་བརྗོད་འདུག  ཞིབ་འཇུག་དེ་གཞིར་བཟུང་བྱས་ན་རྒྱ་ནག་གི་གསང་བའི་སོ་ཉུལ་དེ་ནི་ཁོང་ཚོས་དུས་རྒྱུན་ནས་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་ཕྱི་འབྲེལ་མི་སྣ་དང་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་དམག་མིའི་ཆེད་ལས་མི་སྣ་རྣམས་དམིགས་འབེན་དུ་བཟུང་ ཐོག་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་གསང་ཉུལ་གྱི་ལས་ཀ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པའི་ཆ་ཤས་ཤིག་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། རྒྱ་ནག་གིས་ད་ཆ་ཡུ་གུར་བའི་ཐོག་དམིགས་བསལ་དོ་སྣང་གིས་སོ་ཉུལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད་འདུག རྒྱ་ནག་གི་ཆེད་ལས་པས་ལས་གཞི་དེའི་འོག་གཙོ་བོ་ ཨེ་ཤ་ཡ་ཁུལ་གྱི་ Kazakhstan དང་། Turkey རྒྱ་གར། ཐའེ་ལན་ཌི། མ་ལེ་ཤ་ཡ་སོགས་ཀྱི་བརྡ་འཕྲིན་གྱི་འབྲེལ་ལམ་བརྒྱུད་ནས་ཡུ་གུར་གྱི་འགྲུལ་བཞུད་པ་རྣམས་ལ་སོ་ཉུལ་བཞིན་པ་དང་། Reuters གསར་ཁང་གིས་ཤིན་ཅང་ནས་བྲོས་བྱོལ་དུ་ཡོང་མཁན་ཡུ་གུར་བ་རྣམས་རྒྱུན་དུ་ Turkey ལ་བསྐྱོད་སྐབས་རྒྱལ་ཁབ་དེ་དག་བརྒྱུད་ནས་འགྲོ་གི་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། འོན་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཡུ་གུར་གྱི་འགྲུལ་བཞུད་པ་དེ་དག་གིས་ Iraq དང་ Syria ནང་གི་དྲག་སྤྱོད་དང་འཐབ་འཁྲིག་སློང་སྲིད་པས་ཤིན་ཅང་གི་ཁུལ་དུ་དམ་དྲག་བྱེད་དོན་ནི་གཙོ་བོ་ཁ་ཆེའི་དྲག་སྤྱོད་པ་བཀག་འགོག་བྱེད་ཐབས་ཤིག་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་བཞིན་པ་དང་ཡུ་གུར་བའི་དྲྭ་རྒྱར་རྒོལ་རྡུང་གཏོང་གི་ཡོད་པར་ཁས་ལེན་རྩ་བ་ནས་མ་ཞུས་པའི་ཁར་རྒྱ་ནག་གི་ནང་ཡུ་གར་གྱི་རིག་གཞུང་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་བརྗོད་བཞིན་པ་རེད། Reuters གསར་ཁང་གིས་ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་ནག་གི་ཆེད་ལས་པས་བརྡ་འཕྲིན་གྱི་བཟོ་གྲྭ་གང་དང་གང་ལ་ཞུགས་ཏེ་སོ་ཉུལ་བྱས་པའི་མིང་སོགས་གནས་ཚུལ་ཁ་གསལ་སྤེལ་མེད་པ་དང་། གནས་ཚུལ་དེའི་ཐོག་རྒྱ་གར་དང་ཐའེ་ལན་ཌི།་མ་ལེ་ཤ་ཡ་སོགས་ཀྱི་གཞུང་ནས་གསར་ཁང་ལ་སྐད་ཆ་གང་ཡང་བཤད་མེད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། ཨ་རིའི་ Volexity བཟོ་ལས་ཁང་གིས་བདུན་ཕྲག་འདིའི་ནང་རྒྱ་ནག་གི་གསང་ཉུལ་བ་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་སྤེལ་བའི་ནང་རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་གི་ཡུ་གུར་བ་རྣམས་ཀྱི་ཁ་པར་དང་གློག་འཕྲིན་སོགས་ལ་སོ་ཉུལ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་ཡོངས་བསྒྲགས་གནང་བ་མ་ཟད། གྷུ་གྷལ་བཟོ་ཚོང་ཁང་གི་ཞིབ་འཇུག་པས་ཀུ་ཤུ་ཁ་པར་གྱི་མ་ལག་བརྒྱུད་ནས་ཡུ་གུར་མི་མང་དང་སྤྱི་ཚོགས་ལ་དམིགས་པའི་དྲིལ་བསྒྲགས་ཤིག་སྤེལ་བ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བ་བཤད་འདུག དྲྭ་རྒྱ་བདེ་འཇགས་སྲུང་སྐྱོབ་ཁང་ Fire Eye ཞེས་པས་རྒྱ་ནག་གི་དྲྭ་རྒྱ་གསང་ཉུལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ལྷོ་ཤར་ཨེ་ཤ་ཡིའི་བརྡ་འཕྲིན་ནང་གསང་བའི་དྲྭ་འབུ་བཏང་སྟེ་འཇིགས་སྐུལ་གྱི་ལས་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་མིང་ཚིག་དང་། དམག་མི། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནད་ཡོད་མི་སྣ་སོགས་ཀྱི་མིང་མཚོན་པའི་ཚིག་ཐོ་མང་དག་ཅིག་གི་ཡིག་ཚགས་ཐད་ཀར་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་པར་བཟོས་ཡོད་པར་བསྒྲགས་འདུག དེ་བཞིན་ཨ་རི་དང་ཨེ་ཛི་རུ་ཡི་དྲྭ་རྒྱའི་བདེ་འཇགས་ཞིབ་འཇུག་པ་སྐུ་ཞབས་ Amit Serper ཡིས་རྒྱ་ནག་གིས་ཆེད་ལས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ་ཉུལ་བྱེད་སའི་གང་ཟག་སོ་སོའི་ཁ་པར་ལའང་གསང་བའི་མ་ལག་གསར་འཛུགས་བརྒྱུད་ཁ་པར་གྱི་སྒྲ་ཡོད་ཚད་ཉར་ཚགས་དང་། གང་ཟག་དེ་ས་གནས་གང་དུ་ཡོད་མེད། སུ་ལ་འབྲེལ་བ་བྱེད་མིན་སོགས་ཉིན་གཅིག་གི་ལས་དོན་ཆ་ཚང་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་བརྗོད་འདུག གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གིས་དུས་རྒྱུན་ནས་ཡུ་གུར་བ་མང་པོ་ལག་ཤེས་ལྟེ་གནས་ཁང་ཞེས་པའི་བཀག་བསྐྱིལ་ཁང་དུ་བཙོན་འཇུག་གིས་བཏང་འཛིན་ནན་པོ་བྱེད་བཞིན་པར་ཕྱི་ཕྱོགས་ནས་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེན་པོ་གནང་གི་ཡོད་པ་དང་། ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱ་ནག་ནང་ལོག་གི་ཡུ་གུར་བ་ཙམ་དུ་མ་ཟད་རྒྱལ་མཚམས་བརྒལ་བའི་ཐོག་དྲྭ་རྒྱ་ལ་གསང་ཉུལ་བྱས་ཏེ་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡུ་གུར་བ་མང་པོར་རྟོག་ཞིབ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།

ཁ་སང་ཧོང་ཀོང་གི་སྤྱི་ཁྱབ་ཀེ་རི་ལེམ་གྱིས་བརྙན་པར་བརྒྱུད་ཧོང་ཀོང་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་ཉེས་ཅན་རྩིས་སྤྲོད་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ཕྱིར་འཐེན་གནང་རྒྱུར་གསལ་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད་ཀྱང་ཧོང་ཀོང་མང་ཚོགས་ནས་སྤྱི་ཁྱབ་ཀྱིས་ཐག་གཅོད་དེར་དགའ་བསུ་མི་ཞུ་བའི་ཁར་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་དགོས་འདུན་བཞི་པོ་བསྒྲུབ་དགོས་པ་གསུངས་འདུག འདས་པའི་གཟའ་འཁོར་ ༡༦ ཙམ་ཞིག་གི་རིང་ཧོང་ཀོང་མང་ཚོགས་ནས་རྩོད་རྙོག་ཅན་གྱི་ཉེས་ཅན་རྩིས་སྤྲོད་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར་ཕྱིར་འཐེན་དང་ཀེ་རི་ལེམ་རང་གི་ལས་གནས་ནས་དགོངས་ཞུ་བྱས་དགོས་པ། དེ་བཞིན་ལས་འགུལ་བར་དྲག་སྤྱོད་པ་ཞེས་ཐ་སྙད་སྤྱོད་མཚམས་བཞག་དགོས་པ་མ་ཟད་ཉེན་རྟོག་པའི་བྱ་སྤྱོད་ལ་རང་དབང་གི་ཐོག་ནས་རྟོག་ཞིབ་དང་། ལས་འགུལ་བ་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་རྣམས་གློད་བཀྲོལ་དགོས་པ་བཅས་དགོས་འདུན་ལྔ་ཆེད་བཏོན་གནང་ཡོད་པ་དང་།  ཁ་སང་ཧོང་ཀོང་གི་སྤྱི་ཁྱབ་པ་ལྕམ་སྐུ་ Carrie Lam ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ལ་ཉེས་ཅན་རྩིས་སྤྲོད་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ཕྱིར་འཐེན་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསལ་བསྒྲགས་དང་། ཧོང་ཀོང་གི་ཉེན་རྟོག་པའི་ཞུ་གཏུག་ཚན་པའི་ངོས་ནས་ཞི་རྒོལ་ཐོག་རྟོག་ཞིབ་གནང་རྒྱུ་དང་དེར་ཧོང་ཀོང་གཞུང་གི་ངོས་ནས་རྟོག་ཞིབ་ཀྱི་གྲུབ་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཆ་ཚང་ཞུ་རྒྱུ་མ་ཟད་ཞི་རྒོལ་སྐབས་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་རྣམས་ས་གནས་ཀྱི་ཁྲིམས་གཞིར་ལྟར་ཐག་གཅོད་བྱ་རྒྱུ་དང་། དེ་བཞིན་ལྕམ་སྐུ་མཆོག་དང་ཁོང་གི་ཕྱག་རོགས་བློན་ཆེན་རྣམས་ཀྱིས་ཟླ་བ་འདི་ནས་འགོ་འཛུགས་ཀྱིས་མང་ཚོགས་སར་ཕེབས་ཏེ་མང་ཚོགས་ཀྱི་མངོན་འདོད་དེ་དག་བསྒྲུབ་རྒྱུའི་ཐབས་ལམ་སོགས་རྟོགས་ཐབས་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་སོགས་གནད་དོན་ཁག་གཅིག་ཞལ་བཞེས་གནང་ཡོད་ཀྱང་། Demosisto ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པའི་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེ་ Joshua Wong ལགས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་ལས་འགུལ་བས་ཀེ་རི་ལེམ་གྱིས་ཐག་གཅོད་དེ་ཟླ་བ་གསུམ་གྱི་ཞི་རྒོལ་དེའི་ཁྲོད་མི་གྲངས་ ༧ གྱི་ཚེ་སྲོག་ཤོར་བ་དང་ལས་འགུལ་བ་ཆིག་སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་ལྷག་ཉེན་རྟོག་པས་འཛིན་བཟུང་གྱིས་ཕལ་མོ་ཆེར་སྡུག་རྩུབ་བཏང་རྗེས་ཡོང་བ་ཡིན་སྟབས་གནད་དོན་དེ་འཕྱི་དྲག་པ་དང་དགོས་འདུན་ལྔ་ནས་གཅིག་ལས་མ་གཏོགས་བསྒྲུབས་མེད་པ་དེ་ཉུང་དྲག་སྐོར་གསུངས་འདུག ཡང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཁག་གཅིག་གིས་ད་ཆ་སྐྱོན་ཆག་མང་པོ་ཞིག་བྱུང་ཟིན་པས་ཐག་གཅོད་དེ་སྔ་ས་ནས་ཡོང་དགོས་པ་ཞིག་དང་། མང་ཚོགས་ཀྱི་རྨ་ཁ་ད་དུང་ཡང་གསོས་མེད་པ་གསུངས་འདུག ལས་འགུལ་བ་བུད་མེད་ཅིག་གིས་ང་ཚོའི་དགོས་འདུན་བཞི་པོ་བསྒྲུབ་རྒྱུ་བསྡད་ཡོད་པ་དེ་མང་ཚོགས་ཀྱི་དྲན་ལམ་ནས་ཡལ་མེད་པར་རེ་བ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་ཆབས་ཅིག མང་ཚོགས་ཁག་གཅིག་ནས་སྲང་ལམ་དུ་དགོས་འདུན་ལྔ་པོ་བསྒྲུབ་དགོས་པའི་སྐད་འབོད་བྱས་པ་དང་སློབ་ཕྲུག་ཁག་གཅིག་ནས་ཀྱང་རང་ཉིད་ཀྱི་སློབ་གྲྭའི་ཕྱིར་ལོག་ཏུ་ལག་འབྲེལ་མཐུད་དེ་ཧོང་ཀོང་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་དང་ལས་འགུལ་བ་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་རྣམས་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་འདུག རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་སྐྱིད་ཁག་གིས་ཧོང་ཀོང་མང་ཚོགས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་སྦྲགས་ཧོང་ཀོང་གི་གནད་དོན་ཐད་རྒྱ་གཞུང་གི་ཐེ་བྱུས་བྱས་པར་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་ཡོད་པ་དང་། དེའི་ཁྲོད་ཨ་རི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ཚོགས་གཙོ་ལྕམ་སྐུ་ནེན་སི་པེ་ལོ་སི་མཆོག་དང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Marco Rubio ལགས་ཀྱིས་ཧོང་ཀོང་སྤྱི་ཁྱབ་ཀྱི་ཐག་གཅོད་དེར་དགའ་བསུ་ཞུས་ཀྱང་གདང་ངེས་ཞིག་མིན་པས་ཧོང་ཀོང་གཞུང་ནས་མང་ཚོགས་ཀྱི་མངོན་འདོད་མཐའ་དག་བསྒྲུབ་དགོས་པ་གསུངས་འདུག ཉིན་ཤས་སྔོན་དུ་མང་གཙོའི་ལས་འགུལ་བ་ Joshua Wong ལགས་ཐེ་ཝན་དུ་ཆེད་མདགས་ཕེབས་ནས་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་ཐེ་ཝན་ནས་དེ་སྔ་ཧོང་ཀོང་གི་ཆར་གདུགས་ལས་འགུལ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་ཧོང་ཀོང་ནས་ཐེ་ཝན་གྱི་ Sunflower Movement ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་ཡོད་སྟབས་ད་ཆ་ཐེ་ཝན་ནས་ཧོང་ཀོང་མང་ཚོགས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྒྱུའི་དུས་ལ་བབས་ཡོད་པའི་འབོད་སྐུལ་དང་འབྲེལ་ཏེ་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ཉིན་མོའི་སྔ་རོལ་དུ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་རྒྱུ་དང་ཐེ་ཝན་གཞུང་ནས་ཧོང་ཀོང་གི་མི་སེར་བྲོས་བྱོལ་དུ་ཡོང་བ་རྣམས་ལ་ཁྲིམས་ཐོག་ནས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་བསྐྱང་ནན་ཞུས་འདུག དེ་དང་ཕྱོགས་མཚུངས་ཀེ་རི་ལེམ་གྱི་ཐག་གཅོད་སྔ་རོལ་དུ་ Joshua Wong ལགས་དང་ཧོང་ཀོང་སྤྱི་དམངས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་པ། དེ་བཞིན་ལས་འགུལ་ཁག་གཅིག་གིས་འཇར་མན་གྱི་སྲིད་བློན་ Angela Merkel མཆོག་རྒྱ་ནག་ནང་འཚམས་གཟིགས་སླད་ཕེབས་བསྟུན་ལྕམ་སྐུ་མཆོག་ལ་ཕྱག་བྲིས་ཤིག་ཕུལ་ཡོད་པ་དང་དེའི་ནང་ལྕམ་སྐུ་མཆོག་ནས་རྒྱ་གཞུང་ལ་ཧོང་ཀོང་གི་གནས་སྟངས་ཐད་ཐུགས་འཚབ་ཀྱི་རྣམ་པ་བསྟན་རྒྱུ་དང་ཧོང་ཀོང་མང་ཚོགས་ཀྱི་དགོས་འདུན་གཙོ་ཆེར་ངོས་བཞེས་གནང་རྒྱུར་འབོད་སྐུལ་ཞུས་ཡོད་པ་རེད། ལྕམ་སྐུ་མཆོག་གི་རྒྱ་ནག་ནང་གི་འཚམས་གཟིགས་དེ་རིང་ནས་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས་ཉིན་གསུམ་རིང་གནང་གཏན་ཁེལ་ཡོད་པ་རེད།

རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ Wang Yi རྒྱ་གར་དུ་འཚམས་གཟིགས་ལ་ཡོང་འཆར་ཡོད་ཀྱང་རྒྱ་གར་གྱིས་ཁོང་པ་ཀིས་ཏན་གྱི་འགྲུལ་བཞུད་དང་ལྷན་དུ་རྒྱ་གར་དུ་ཡོང་རྩིས་ཡིན་ན་ཐེངས་འདིར་རྒྱ་གར་དུ་མ་ཡོང་རོགས་ཞེས་རེ་སྐུལ་བྱས་འདུག དེ་རིང་རྒྱ་གར་གྱི་ IANs གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་ Jammu དང་ Kashmir ས་ཁུལ་ལ་རྩ་ཁྲིམས་ཀྱི་དོན་ཚན་ ༣༧༠ ནང་དམིགས་བསལ་གྱི་ཁེ་དབང་སྤྲད་ཡོད་པ་རྣམས་ཕྱིར་བསྡུ་བྱས་ཡོད་པར་བརྟེན་པ་ཀིས་ཏན་གྱིས་གནས་ཚུལ་དེར་ངན་ངག་ཤུགས་ཆེན་འདོན་བཞིན་པའི་སྐབས་འདིར་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༧ ཉིན་ Pakistan ཆེད་བཅར་གནང་བ་དང་ལྷན་དུ་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་ཕེབས་རྩིས་ཡོད་ཀྱང་རྒྱ་གར་སྲིད་གཞུང་གིས་ཁོང་ Pakistan དུ་བཅར་གྱི་ཡོད་ཚེ་ཐེངས་འདིར་རྒྱ་གར་དུ་མ་ཡོང་རོགས་ཞེས་བརྗོད་འདུག མིང་གསལ་མ་གནང་བའི་རྒྱ་གར་གྱི་གནད་ཡོད་གཞུང་ཞབས་མི་སྣས་གསར་ཁང་དེར་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་བྱས་པར་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་རྒྱ་གར་དུ་ཡོང་འདོད་ཆེན་པོ་ཡོད་ཀྱང་རྒྱ་གར་གྱིས་ཁོང་ Pakistan གྱི་འགྲུལ་བཞུད་དང་ལྷན་དུ་རྒྱ་གར་ལ་ཡོང་ཚེ་པ་ཀིས་ཏན་དང་རྒྱ་གར་ཐོག་གཉིས་མོས་ཀྱི་བཞེངས་ཕྱོགས་མཚོན་གྱི་ཡོད་སྟབས། ད་རེས་རྒྱ་གར་དུ་ཡོང་རྒྱུའི་དུས་ཚོད་དེ་བསྐྱར་སྒྲིག་བྱེད་དགོས་པ་བརྗོད་ཡོད་པ་ལས་དེས་ལོ་འདིའི་ལོ་མཇུག་ཏུ་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་རྒྱ་གར་དུ་ཡོང་འཆར་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་ཤུགས་རྐྱེན་གང་ཡང་ཐེབས་མེད་ཚུལ་བརྗོད་འདུག ད་དུང་རྒྱ་གར་གཞུང་ནས་རྒྱ་ནག་ཙམ་མ་ཡིན་པར་ཕྱི་ལོག་གི་འགོ་ཁྲིད་སུ་ཞིག་ཡིན་ཡང་རྒྱ་གར་ལ་གཞུང་འབྲེལ་འཚམས་གཟིགས་ལ་ཕེབས་སྐབས་རྒྱ་གར་ཁོ་ན་མ་གཏོགས་གཉིས་མོས་ཀྱི་བཞེངས་ཕྱོགས་གསལ་འདོན་གྱིས་པ་ཀིས་ཏན་དང་རྒྱ་གར་གཉིས་ལ་མཉམ་དུ་ཕེབས་རྒྱུ་རིགས་རྩ་བ་ནས་གནང་རྒྱུ་མེད་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་གི་ཡོད་སྐོར་གསུངས་འདུག གཞི་རྩའི་ Pakistan གྱིས་ Jammu དང་། Kashmir གྱི་གནད་དོན་དེ་རྒྱལ་སྤྱི་ཅན་ལ་བསྒྱུར་ཐབས་བྱས་ཏེ་ཕྱི་ལོག་གི་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་ཤས་ལ་གནས་ཚུལ་དེར་བར་འདུམ་བྱེད་དགོས་པའི་ངན་སྐུལ་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྒྱལ་ཚོགས་སོགས་ལ་གནད་དོན་དེར་ཤུགས་རྐྱེན་སྤྲོད་དགོས་པའི་ཐབས་ཤེས་བྱས་ཡོད་ཀྱང་ཕྱི་ལོག་གི་རྒྱལ་ཁབ་མང་དག་ཅིག་གིས་གནས་དོན་དེ་ནི་རྒྱ་གར་དང་པ་ཀིས་ཏན་གཉིས་དབར་གྱི་གནས་ཚུལ་ཞིག་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་གྱིས་གནད་དོན་དེར་ཐེ་གཏོགས་བྱས་མེད་པ་རེད། དེ་བཞིན་རྒྱ་གར་གྱི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ Jaishankar འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༨ པའི་ནང་རྒྱ་ནག་ལ་ཕེབས་ཏེ་ལོ་མཇུག་ཏུ་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་རྒྱ་གར་དུ་ཕེབས་འཆར་ལ་གྲ་སྒྲིག་བྱེད་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐོག་གྲོས་བསྡུར་བྱས་པ་དང་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ལའང་མཇལ་འཕྲད་ཀྱིས་ཇ་མྨུ་དང་ཀཤྨིར་གྱི་གནད་དོན་གྱིས་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་དབར་གྱི་ས་མཚམས་ཀྱི་གྲོས་མོལ་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་གང་ཡང་ཐེབས་ཀྱི་མེད་པའི་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་ཡོད་པ་རེད། དེའི་བར་ན་ཉེ་ལམ་རྒྱ་གར་གྱི་གཞུང་འཛིན་ཚོགས་པ་ BJP ཚོགས་པའི་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེ་ Arun Singh ལགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་པའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་འཐུས་མི་ Mahesh Poddar ལགས་ཀྱིིས་གཙོས་པའི་འཐུས་ཚབ་པ་ ༡༡ རྒྱ་ནག་ཏུ་ཆེད་ཕེབས་ཀྱིས་ཡུལ་དེའི་ཆེས་མཐོཡི་དཔོན་རིགས་རྣམས་ལ་མཇལ་འཕྲད་བྱས་པ་མ་ཟད། རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་དང་ཆབ་སྲིད།  དེ་བཞིནརིག་གཞུང་སོགས་ཀྱི་ཐོག་གླེང་མོལ་བྱས་ཡོད་པ་རེད། གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མིའི་རྒྱ་ནག་ནང་གི་འཚམས་གཟིགས་དེ་གཙོ་བོ་རིང་མིན་ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ པའི་ནང་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་རྒྱ་གར་ལ་ཕེབས་ཏེ་སྲིད་བློན་མོ་དི་མཆོག་དང་ཐུག་འཕྲད་བྱ་རྒྱའི་སྔོན་འགྲོའི་གྲ་སྒྲིག་གི་ཆ་ཤས་ཤིག་ཡིན་པ་དང། ཐེངས་འདིར་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམ་པ་རྒྱ་ནག་ལ་ཕེབས་སྐབས་རྒྱ་ནག་གིས་ས་ཚམས་ཀྱི་གནད་དོན་སོགས་གླེང་སློང་བྱུང་བ་མ་ཟད་རྒྱ་གར་གྱི་འཐུས་ཚབ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་དམར་ཤོག་གི་འཐུས་ཚབ་པ་རྣམས་ཀྱང་རྒྱ་གར་དུ་ཡོང་ནས་རྒྱ་གར་གྱི་མང་གཙོའི་སྐོར་ལ་ཤེས་རྟོགས་བྱེད་རྒྱུའི་མགྲོན་བརྡ་ཕུལ་ཡོད་པ་འཁོད་འདུག

རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ལྷན་ཚོགས་ཐེངས་ ༤༢ མ་ཚོགས་པའི་སྔ་རོལ་དང་བསྟུན། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་སུད་སི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་ནི་ལྦར་ཆེད་བཅར་གྱིས། ཁེ་ཉིན་ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའི་ཚེས་༢ནས་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས། ཁུལ་དེར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་གཞུང་འབྲེལ་འབྲེལ་ཡོད་མི་སྣར་མཇལ་མོལ་བརྒྱུད། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གྱི་གནས་སྟངས་ཁག་སྙན་སེང་དང་། རིང་མིན་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་འདུའི་ཐོག་རྒྱ་གཞུང་ལ་བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་སྐོར་ལ་དྲི་རྩད་དང་གླེང་སློང་ཡོང་བའི་ཞུ་འབོད་གནང་བཞིན་འདུག ཐེངས་འདིའི་བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ཞུ་གཏུགས་ལས་འགུལ་སྣེ་ཁྲིད་གནང་མཁན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཕྱི་དྲིལ་དྲུང་ཆེ་དགས་པོ་བསོད་ནམ་ནོར་བུ་ལགས་ཀྱིས་གསུངས་དོན་ལྟར་ན། ཁོང་རྣམས་ཀྱིས་ད་རེས་ཀྱི་ཞུ་གཏུགས་དེའི་ཐོག་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་བླ་སྤྲུལ་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་ཐོག་ཐེ་བྱུས་བྱེད་བཞིན་པ་མཚོན་པའི་བོད་མིའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་ཁག་དམ་དྲག་ཇེ་ཆེར་གཏོང་བཞིན་པ་སོགས་ཀྱི་བོད་མིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་གནས་སྟངས་དང་། བོད་ནང་བོད་མི་ཚོར་ལས་ཀ་དང་། བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་ཕར་འགྲོ་ཚུར་འོང་དང་། དེ་བཞིན་ཕྱིར་སྐྱོད་བཅས་ཀྱི་ཐོག་རྒྱ་རིགས་དང་འདྲ་མཉམ་ཐོབ་ཐང་མེད་པར་མི་རིགས་དབྱེ་འབྱེད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་གི་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་བོད་ཡིག་སྐད་ཡིག་གཉིས་པར་སློབ་ཁྲིད་དང། བོད་ཕྲུག་ཚོ་བོད་ཡིག་སློབ་ཁྲིད་གཉེར་བཞིན་པའི་དང་བླངས་སློབ་གྲྭ་དང་དགོན་སྡ་ཁག་ལ་བསྐྱོད་རྒྱུར་བཀག་འགོག་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ། དེ་བཞིན་རྒྱ་གཞུང་གིས་འཛིན་བཟུང་བཙན་ཁྲིད་བྱས་པའི་པཎ་ཆེན་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་གི་གཙོ་བྱས་པའི་བོད་མིའི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པའི་གནས་སྟངས་དང་། དེ་བཞིན་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་དད་གུས་དང་བོད་པའི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་མཁན་ཁག་རྡུང་རྡེག་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པའི་གནས་སྟངས་སོགས་གྲོས་གཞི་དོན་ཚན་དྲུག་ཐོག་སྙན་སེང་ཞུས་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག གནད་དོན་དེ་དག་ཐོག་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ནས་འཚོགས་ལ་ཉེ་བའི་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ལྷན་ཚོགས་ཐེངས་༤༢ ཐོག་གླེང་སློང་ཡོང་བའི་ཞུ་འབོད་གནང་བཞིན་པ་རེད་འདུག ཐེངས་འདིའི་བོད་དོན་ཞུ་གཏུགས་ལས་འགུལ་དེའི་ཐོག་བཞུགས་སྒར་ནས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཕྱི་དྲིལ་དྲུང་ཆེ་དགས་པོ་བསོད་ནམས་ནོར་བུ་ལགས་དང་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚན་པའི་འགན་འཛིན་འབྲུག་ལྡན་སྐྱིད་ལགས་ཀྱི་གཙོ་བྱས་པའི་ཐོག སུད་སི་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་འཆི་མེད་རིག་འཛིན་ལགས་དང་སུད་སི་དོན་ཁང་གི་རྒྱལ་ཚོགས་འབྲེལ་མཐུད་པ་སྐལ་ལྡན་མཚོ་མོ་ལགས་བཅས་ཆགས་ཀྱི་འདུག རྩ་བའི་ཇི་ནི་ལྦའི་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཐེངས་༤༢ དེ་ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའི་ཚེས་༩ནས་༢༧བར་ཚོགས་ཀྱི་འདུག་ཅིང་། ད་རེས་ཀྱི་ལྷན་ཚོགས་དེ་དང་འབྲེལ་ཕྱི་ཚེས་༡༢ཉིན་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཟུར་ཚོགས་ཀྱི་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཕྱི་དྲིལ་དྲུང་ཆེ་དགས་པོ་བསོད་ནམ་ནོར་བུ་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་འཛུགས་སྐྲུན་དང་གཏོར་སྐྱོན་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་གཏམ་བཤད་གནང་གི་འདུག་པ་མ་ཟད། ཕྱི་ཚེས་༢༠ཉིན་ལྷན་ཚོགས་དང་བསྟུན་ནས་སུད་སི་དང་ལིག་ཏེན་སིཊཡན་བོད་རིགས་མི་མང་ནས་རྒྱལ་ཚོགས་མདུན་དུ་ཞི་རྒོལ་རྔམ་སྟོམ་ལས་འགུལ་ཡང་སྤེལ་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད།

འདས་པའི་གཟའ་ཁོར་ ༡༦ ཙམ་གྱི་ཞི་རྒོལ་རྗེས་དེ་རིང་ཧོང་ཀོང་གི་སྤྱི་ཁྱབ་པ་ལྕམ་སྐུ་ Carrie Lam ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ལ་ཉེས་ཅན་རྩིས་སྤྲོད་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ཕྱིར་འཐེན་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པར་གསུངས་འདུག ལྕམ་སྐུ་མཆོག་གིས་དེ་རིང་ཁུལ་དེའི་ཁྲིམས་བཟོ་ལྷན་ཁང་གི་འཐུས་ཚབ་པ་དང་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་མི་མང་ཚོགས་ཆེན་གྱི་ཧོང་ཀོང་གི་འཐུས་ཚབ་པ་གཉིས་དང་ལྷན་དུ་བཞུགས་མོལ་གྱི་ཚོགས་འདུ་ཞིག་གི་སྐབས་རྒྱ་ནག་ལ་ཉེས་ཅན་རྩིས་སྤྲོད་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ཕྱིར་འཐེན་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པར་བརྗོད་པ་མ་ཟད་ཕྱི་དྲོ་བརྙན་པར་བརྒྱུད་ཐག་གཅོད་དེ་ཡོངས་ཁྱབ་བསྒྲགས་འདུག འོན་ཀྱང་ཧོང་ཀོང་གི་ཞི་རྒོལ་བའམ་མང་གཙོའི་ལས་འགུལ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ཕྱིར་འཐེན་བྱེད་རྒྱུར་སྤྲོ་སེམས་འཁོལ་བའི་ངང་ནས་དགའ་བསུ་གནང་གི་མེད་པ་མ་ཟད། ཁོང་ཚོས་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ཕྱིར་འཐེན་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ནི་ཁོང་ཚོའི་དགོས་འདུན་ལྔ་བཏོན་པའི་ཁྲོད་ཀྱི་གནད་དོན་གཅིག་རེད་ཅེས་བརྗོད་ཡོད་པ་དང་སྦྲགས། ཁྲིམས་འཆར་དེ་ཕྱིར་འཐེན་གནང་རྒྱུ་དེ་ནི་ཧ་ཅང་གི་འཕྱི་དྲག་པའི་གནད་དོན་ཆུང་ཆུང་ཞིག་རེད་ཅེས་བརྗོད་ཡོད་པ་དང་ལྷན་དུ་ཧོང་ཀོང་གི་ཉེན་རྟོག་པས་ཞི་རྒོལ་བར་དྲག་གནོན་བྱས་པའི་ལས་དོན་ཐད་ཁུལ་དེའི་གཞུང་ནས་རང་དབང་གི་སྒོ་ནས་རྟོག་ཞིབ་དགོས་པའི་དགོས་འདུན་འདོན་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། ལྕམ་སྐུ་མཆོག་གིས་དེ་རིང་གི་བརྙན་པར་དེའི་ནང་ཧོང་ཀོང་གི་ཉེན་རྟོག་པའི་ཞུ་གཏུག་ཚན་པའི་ངོས་ནས་ཐེངས་འདིའི་ཞི་རྒོལ་ཐོག་རྟོག་ཞིབ་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང། ཧོང་ཀོང་གཞུང་གི་ངོས་ནས་རྟོག་ཞིབ་ཀྱི་གྲུབ་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཆ་ཚང་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་པ་མ་ཟད་ཞི་རྒོལ་སྐབས་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་རྣམས་ས་གནས་ཀྱི་ཁྲིམས་གཞིར་བཟུང་ཐག་གཅོད་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་ལྕམ་སྐུ་མཆོག་དང་ཁོང་གི་ཕྱག་རོགས་བློན་ཆེན་རྣམས་ཀྱིས་ཟླ་བ་འདི་ནས་འགོ་འཛུགས་ཀྱིས་མང་ཚོགས་སར་ཕེབས་ཏེ་མང་ཚོགས་ཀྱི་མངོན་འདོད་དེ་དག་བསྒྲུབ་རྒྱུའི་ཐབས་ལམ་སོགས་རྟོགས་ཐབས་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་སོགས་གནད་དོན་ཁག་གཅིག་ཞལ་བཞེས་གནང་འདུག