རྒྱལ་སྤྱི།

རྒྱལ་སྤྱིའི་ཤེས་ཡོན་བསྟི་གནས་ཁང་དུ་ཡོད་པའི་རྒྱ་ནག་གི་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་ཁང་དེས་བསྟི་གནས་ཁང་སོ་སོར་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་བསམ་བློ་སྤེལ་ཐབས་དང་རྒྱ་ནག་དང་འབྲེལ་བའི་ཚོར་བ་རྣོ་བའི་གནད་དོན་མང་དག་ཅིག་ལ་འཁྱོག་བཤད་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་སྦྲགས། འདས་པའི་དུས་ཡུན་ནང་བསྟི་གནས་ཁང་མང་པོས་རྒྱ་ནག་གི་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་དང་འབྲེལ་ཐག་བཅད་པའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་ཡོད་པ་ལྟར། ཁ་སང་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེ་སྐུ་ཞབས་ Mike Pompeo མཆོག་གིས་ཨ་རིས་རྒྱ་ནག་གི་ཁུང་རྩི་སློབ་གླིང་ཁང་རྒྱ་གཞུང་གི་ཕྱི་ཕྱོགས་སུ་གཉེར་བའི་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གི་ལག་ཆར་ངོས་འཛིན་གནང་རྒྱུའི་བསྒྲགས་གཏམ་སྤེལ་འདུག སྐུ་ཞབས་ Pompeo མཆོག་གི་མཚན་ཐོག་ཏུ་སྤེལ་བའི་བསྒྲགས་གཏམ་ནང་སྤྱིར་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་དུས་རྟག་ཏུ་དྲང་བདེན་དང་ཕན་ཚུན་གཅིག་མཚུངས་ཀྱི་ལྟ་ཕྱོགས་འཛིན་རྒྱུར་རེ་བ་གནང་གི་ཡོད་པ་དང་སྒོས་ལོ་ངོ་བཅུ་ཕྲག་བཞི་ལྷག་པེ་ཅིན་ནས་ཨ་རི་ནང་རང་དབང་དང་ཆེས་གུ་ཡངས། དེ་བཞིན་བཀག་སྡོམ་མེད་པར་འགྲོ་སྐྱོད་སོགས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། རྒྱ་གཞུང་ནས་ཨ་རིའི་མི་སེར་གཙོས་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་མི་རྣམས་ལ་དེ་འབྲེལ་ཐད་དམ་དྲག་དང་བཀག་སྡོམ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད་ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་གཞུང་ནས་ཨ་རིའི་གུ་ཡངས་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་དེར་ཁེ་ཕན་ལེན་ནས་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གི་ལྟ་གྲུབ་ཁྱབ་སྤེལ་སླད་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་ཆེད་འཛུགས་ཐུབ་ཡོད་སྐོར་གསུངས་འདུག ཁུང་ཙིའི་སློབ་གླིང་གིས་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གི་ལྟ་གྲུབ་ཁྱབ་སྤེལ་དང་སློབ་ཕྲུག་ཚོའི་ཤེས་ཡོན་གྱི་རང་དབང་འཕྲོག་ཐབས་བྱེད་བཞིན་པའི་བྱ་སྤྱོད་དག་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་རིང་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ནས་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་ རྒྱ་གཞུང་གི་ཕྱི་ཕྱོགས་སུ་གཉེར་བའི་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གི་ལག་ཆར་ངོས་འཛིན་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཡོངས་གྲགས་གནང་འདུག་པ་མ་ཟད། སྐབས་དེར་སྐུ་ཞབས་ Pompeo མཆོག་གིས་ད་རེས་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་དེ་ལྟར་གནང་དགོས་དོན་ནི་ཨ་རིའི་ཤེས་ཡོན་སློབ་སྟོན་པ་དང་སློབ་གྲྭའི་འཛིན་སྐྱོང་བ་ཚོར་ཁུངས་ཙི་སློབ་གླིང་གི་བྱེད་ཕྱོགས་གོ་རྟོགས་སྤེལ་རྒྱུ་དང་། རྒྱ་གཞུང་གི་རྒྱབ་རྟེན་ཡོད་པའི་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་དང་འབྲེལ་བ་མུ་མཐུད་གནང་དགོས་མིན་ཐོག་དགོངས་པ་གཉིས་པ་ཞིག་བཞེས་ཆེད་ཡིན་པར་གསུངས་འདུག སྤྱིར་ད་རེས་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་དེ་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གི་ལག་ཆར་ངོས་འཛིན་གནང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་ཤེས་ཡོན་བསྟི་གནས་ཁག་ཏུ་ཡོད་པའི་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་ནས་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁང་ལ་སློབ་གླིང་དེའི་ཆེད་ལས་མི་སྣ་དང་། ལས་བྱེད་གསར་ཞུགས་ཀྱི་བརྒྱུད་རིམ། དེ་བཞིན་མ་དངུལ་ཡོང་ཁུངས། ཨ་རིའི་ནང་ལས་དོན་གཉེར་ཕྱོགས་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་ཐོག་ནས་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་གནང་དགོས་པ་རེད་འདུག གཞི་རྩའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་རྣམས་ནས་རྒྱ་ནག་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་གིས་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་སློབ་ཚན་དང་། དེ་བཞིན་བསྟི་གནས་ཁང་སོ་སོའི་ཤེས་ཡོན་ལམ་ལུགས་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཇི་ཐེབས་ཐད་ཞིབ་གཤེར་གནང་གི་ཡོད་པ་དང་། སྐུ་ཞབས་ Pompeo མཆོག་གིས་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་ཤེས་ཡོན་བསྟི་གནས་ཁང་སོ་སོར་རྒྱ་སྐད་དང་རྒྱ་ནག་གི་རིག་གཞུང་ཐད་སློབ་སྦྱོང་གནང་འདོད་ཡོད་ཚེ་ཨ་རིའི་སྲིད་གཞུང་ནས་རྒྱ་གཞུང་གི་འཁྱོག་བརྗོད་དྲིལ་བསྒྲགས་དང་བྲལ་བའི་སློབ་སྦྱོང་གནང་རྒྱུའི་རང་དབང་བསྐྲུན་རྒྱུ་ཡིན་པར་གསུངས་ཡོད།རྩ་བའི་འདས་པའི་དུས་ཡུན་ནང་ཨ་རི་ནང་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་ ༤༥ སྒོ་བརྒྱབ་ཟིན་ཀྱང་འདི་ལོའི་ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༣༠ བར་གྱི་གྲངས་ཐོར་གཞིགས་ཚེ་ད་ཆ་བསྟི་གནས་ཁང་ ༧༥ ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་དེའི་ཁོངས་འདི་ལོར་མི་སོ་རི་དང་། ཨེ་རི་ཛོ་ན། དེ་བཞིན་ཀེ་ལི་ཕོར་ནི་ཡ་ཌེ་ཝི་སི་དང་ཨོཀ་ལ་ཧོ་མཱ་བཅས་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་བཞིས་ཁུངས་ཙི་སློབ་གླིང་དང་འབྲེལ་ཐག་གཅད་འཆར་འདུག ད་རེས་ཨ་རིས་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་དེ་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གི་ལག་ཆར་ངོས་འཛིན་གྱི་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་བ་དེ་ཨ་རྒྱ་གཉིས་དབར་ད་ལྟ་འགྲོ་བཞིན་པའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཚོར་བ་རྣོ་བའི་གནད་དོན་ཁྲོད་བྱུང་བ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།

དེ་རིང་རྒྱ་གར་གྱི་ The week  ཞེས་པའི་གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་འབྲས་ལྗོངས་མངའ་སྡེའི་བློན་ཆེན་ Prem Singh Tamang ལགས་ཀྱིས་ཁ་སང་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་མོ་དཱི་མཆོག་ལ་ཕྱག་ཡིག་ཅིག་ཕུལ་ཏེ་འབྲས་ལྗོངས་མི་མང་གིས་༸དཔལ་རྒྱལ་དབང་ཀརྨ་པ་ཨོ་རྒྱན་འཕྲིན་ལས་རྡོ་རྗེ་མཆོག་ཕྱིར་རྒྱ་གར་དུ་ཆེད་ཕེབས་ཀྱིས་ས་གནས་ཀྱི་དད་ལྡན་མི་མང་ཚོགས་ལ་ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩི་སྩོལ་རྒྱུའི་རེ་འདུན་ཤུགས་དྲག་ཡོད་པར་བརྟེན་སྲིན་བློན་མཆོག་གིས་༸རྒྱལ་དབང་ཀརྨ་པ་མཆོག་གང་མགྱོགས་ཕྱིར་རྒྱ་གར་དུ་ཕེབས་འཐུས་ཆོག་པའི་ཆོག་མཆན་གནང་རྒྱུའི་རེ་སྐུལ་ཞུས་འདུག

ཁ་སང་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གིས་ཐད་ཀར་སྟངས་འཛིན་གྱི་འོག་ཡོད་པའི་ Global times ཞེས་པའི་གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་ལྟར་ན། རྒྱ་ནག་གིས་ས་བགོས་བྱས་པའི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཁོངས་གཏོགས་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་ཁག་གི་ས་ཁུལ་ལྷོ་ཁ་དང་ལྷུན་རྩེ་སོགས་ཀྱི་གྲོང་ཚོ་གནས་སྤོར་གྱིས་རྒྱ་དཀར་ནག་དང་འབྲུག་བཅས་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་སྲུང་གི་ཡོད་པ་དང་།  ད་ཆ་གནས་སྤོར་ཟིན་པའི་བོད་མི་དེ་དག་གི་འཚོ་བ་སྔར་ལས་ཇེ་རྒྱས་ཇེ་ལེགས་སུ་སོང་ནས་འབྱོར་འབྲིང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གྲལ་དུ་ཐོན་ཡོད་པ་མ་ཟད། མི་འགྱངས་བར་ལྷོ་ཁ་དང་ལྷུན་རྩེ་རྫོང་ཁོངས་ནས་མི་ ༦༠༠༠ ལྷག་ས་མཚམས་སུ་གནས་སྤོར་བྱེད་རྒྱུའི་ལས་འཆར་ཡོད་པར་བསྒྲགས་འདུག

ཡུ་རོབ་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ Belgium ཀྱི་རྒྱལ་ས་ Brussels ནང་དུ་བཅའ་བཞུགས་བོད་མི་མིག་དབར་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་རེས་གཟའ་ལྷག་པ་ཆར་ཅན་ཁུལ་དེའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁུངས་མདུན་དུ་བོད་དོན་ཞི་བའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་བཞིན་འདུག

ཉེ་ལམ་ཧོང་ཀོང་ཉེན་རྟོག་པས་ཧོང་ཀོང་བདེ་འཇགས་ཀྱི་ཁྲིམས་གསར་པ་བརྒྱུད་ཕྱི་ཕྱོགས་དང་གསང་འབྲེལ་བྱས་པའི་ནག་ཉེས་འོག་འཛིན་བཟུང་བྱས་པའི་ Apple Daily  གསར་ཁང་གི་བདག་པོ་ Jimmy Lai དང་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་གྱི་ནག་ཉེས་འོག་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་མང་གཙོ་དོན་གཉེར་བ་Agnes Chow ལགས་གཉིས་གཏའ་དངུལ་བཞག་ནས་གནས་སྐབས་རིང་གློད་བཀྲོལ་བཏང་འདུག

ཁ་སང་UNPO ཞེས་པའི་རྒྱལ་ཚོགས་སུ་སྐུ་ཚབ་མེད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་མང་གི་ཚོགས་པའི་སྐབས་བཅོ་ལྔ་བའི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་ཐོག་ཏུ། ཚོགས་པ་དེ་ཐོག་མར་གསར་འཛུགས་གནང་མཁན་གྱི་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེ། སྐུ་ཞབས་ Michael van Walt van Praag ལགས་སུ་ Netherlands རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཆེ་མཐོང་གི་གཟེངས་རྟགས་ཕུལ་བར་འཚམས་འདྲི་གནང་བ་དང་འབྲེལ་ནས། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་སྡེ་རྣམས་ཀྱིས་བོད་ནང་དུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ལག་བསྟར་ཚད་ལྡན་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་བྱེད་དགོས་བའི་འབོད་སྐུལ་གྱི་གྲོས་ཆོད་ཅིག་བཞག་འདུག སྐབས་དེར། བོད་དོན་དང་ Nigeria ཁུལ་གྱི་ Ogoniland མི་མང་གི་དོན་དུ་རླབས་ཆེན་གྱི་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་གྱི་ UNPO དབུ་ཁྲིད་ཟུར་བ་རྣམས་ཀྱི་བྱས་རྗེས་དྲན་གསོ་བྱེད་ཆེད་དུ་གྲོས་འཆར་ཞིག་བཏོན་པ་དང་སྦྲགས། UNPO ཚོགས་པ་དེ་ཐོག་མར་གསར་འཛུགས་གནང་མཁན་གྱི་ཁོངས་སུ་ཡོད་པའི་༸གོང་ས་མཆོག་གི་དམིགས་བསལ་གྱི་སྐུ་ཚབ་ཞིང་གཤེགས་དམ་པ་རྒྱ་རི་བློ་གྲོས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་དང་ཚོགས་པ་དེའི་ཚོགས་མི་ངག་དབང་ཆོས་འཕེལ་རྣམས་གཉིས་སྔ་རྗེས་སུ་སྐུ་གཤེགས་པར་དྲན་གསོ་མཛད་པ་དང་འབྲེལ་ནས་རྒྱ་རི་བློ་གྲོས་རྒྱལ་མཚན་ལགས་ཀྱིས་བོད་མིའི་འཚེ་མེད་ཞི་བ་དང་ཆེ་མཐོང་། དེ་བཞིན་རང་ཐག་རང་གཅོད་སོགས་ཀྱི་ཐད་ལ་རླབས་ཆེན་གྱི་བྱས་རྗེས་བཞག་ཡོད་པར་ཡི་རངས་བསྔགས་བརྗོད་མཛད་འདུག དེ་བཞིན་ཚོགས་ཆེན་གྱི་ཐོག   རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གིས་བོད་མི་མང་གི་རང་ཐག་རང་གཅོད་ཀྱི་གཞི་རྩའི་ཐོབ་ཐང་ལ་བརྩི་བཀུར་བྱེད་དགོས་བ་མ་ཟད།  རྒྱ་ནག་གིས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་རྡོག་རོལ་གཏོང་རྒྱུ་མཚམས་འཇོག་དགོས་བའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་བ་དང་འབྲེལ་ནས། Nigeria སྲིད་གཞུང་གིས་ Ogoni མི་རིགས་ས་ཁུལ་དུ་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་ལ་གཏོར་བཅོམ་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པར་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་སྟེ།  མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱིས་ Ogoni མི་རིགས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་དང་འབྲེལ་བའི་སྙན་ཐོ་ཞིག་ཆེད་འདོན་གནང་བའི་འབྲུ་དོན་རྣམས་ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ་དགོས་བའི་འབོད་སྐུལ་གནང་འདུག གཞན་ཡང་ཚོགས་ཆེན་གྱི་ཐོག་ཏུ།  རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བོད་དང་ Ogoniland ས་ཁུལ་གཉིས་སུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚད་གཞི་ལྡན་པའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ཁག་ལག་བསྟར་ཡོང་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཞུ་སྐུལ་དང་འབྲེལ་ནས། ཨ་རི་དང་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲིད་གཞུང་གཉིས་ཀྱིས་ཁུལ་དེའི་མི་སེར་རྣམས་ཀྱིས་བོད་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་ལས་བྱུང་བའི་ཁེ་དབང་ལོངས་སུ་སྤྱོད་བཞིན་པ་རྣམས་ཕྱི་གསལ་གནང་གསལ་བཟོ་དགོས་བའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་སྟེ། UNPO ཚོགས་པ་དེ་སྔར་བཞིན་བོད་དང་Ogoni མི་མང་གི་བདེ་དོན་ལ་ལྟ་རྟོག་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པར་བསྒྲགས་འདུག རྩ་བའི་UNPO ཚོགས་པ་འདི་ནི་སྤྱི་ལོ་༡༩༩༡ ལོར་ Netherlands ཁུལ་དུ་གསར་འཛུགས་བྱས་པའི་རྒྱལ་མཚམས་རིས་མེད་ཀྱི་ཚོགས་པ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། ཚོགས་པ་འདིའི་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་ནི་བཙན་འཛུལ་གྱི་འོག་ཏུ་དཀའ་སྡུག་མྱོང་བཞིན་པའི་མི་སེར་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་ལ་འབོད་སྐུལ་བྱས་པ་བརྒྱུད་ནས་བཙན་རྒྱལ་གྱི་སྟོབས་ཤུགས་ལ་འཐབ་འཛིན་བྱས་ཏེ་མི་སེར་དཀྱུས་མ་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་དང་ཁེ་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་རྒྱུའི་ཚོགས་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་རེད།་

ཕ་རན་སིའི་རྒྱལ་ས་པེ་རིས་ནང་དུ་བཅའ་བཞུགས་བོད་མི་ངག་དབང་ཚེ་འཕེལ་ལགས་ཀྱིས་པེ་རི་སི་ནས་སུད་སིའི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་ནི་ཝར་ཡོད་པའི་རྒྱལ་ཚོགས་ལས་ཁུངས་བར་བོད་དོན་རྐང་འཁོར་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་དབུ་འཛུགས་གནང་འདུགསྐུ་ཞབས་ངག་དབང་ཚེ་འཕེལ་ལགས་ཀྱིས་ཁ་སང་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁུངས་མདུན་དུ་ཕྱག་ཚོད་དང་པོ་དང་ཕྱེད་ཀ་ཐོག་ཞི་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་རྗེས་དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཕྱག་ཚོད་ ༥ ཐོག་པེ་རིས་ནས་ཕེབས་ཐོན་གྱིས་སུད་སིའི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་ནི་ཝ་བར་སྤྱི་ལེ་ ༦༠༠ ལྷག་བོད་དོན་རྐང་འཁོར་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་འདུག རྩ་བའི་ངག་དབང་ཚེ་འཕེལ་ལགས་ནི་པེ་རིས་ནང་དུ་དབུགས་སྦྱོང་སློབ་ཁྲིད་གནང་མཁན་ཡིན་པ་དང་། ད་རེས་ཁོང་གིས་རྐང་འཁོར་སྐྱོར་སྐྱོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་བརྒྱུད་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཤར་ཏུར་ཀི་སི་ཐན། དེ་བཞིན་ཧོང་ཀོང་བཅས་ཀྱི་ནང་དུ་མང་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་བརྩི་མེད་རྡོག་རོལ་བཏང་སྟེ་དྲག་པོའི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་ངོ་སྤྲོད་དང་སྦྲགས། རྒྱལ་ཚོགས་ལ་དོན་ཚན་བརྒྱད་ཅན་གྱི་དགོས་འདུན་འཁོད་པའི་ཞུ་སྙན་ཞིག་ཕུལ་འདུག་པའི་ནང་བོད་དང་ཤིན་ཅང་། ཧོང་ཀོང་བཅས་ཀྱི་མང་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་བརྩི་སྲུང་ཞུ་དགོས་པ། བོད་མི་དང་ཡུ་གུར་བ། དེ་བཞིན་ཧོང་ཀོང་ནང་གི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་རྣམས་ཆ་རྐྱེན་གང་ཡང་མེད་པར་གློད་བཀྲོལ་དགོས་པ། བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་བསྐྱར་གསོ་དགོས་པ། རྒྱ་ནག་གིས་གོ་ལ་ཁྱོན་ལ་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་ཁྱབ་བརྡལ་བཏང་བའི་འགན་ཡོངས་རྫོགས་འཁུར་འཇུག་དགོས་པ། བོད་མི་དང་ཡུ་གུར་བ་ཚོ་རང་གི་ས་ཁུལ་ནང་དུ་རང་དབང་ངང་འགྲུལ་སྐྱོད་ཆོག་པའི་ཐོབ་ཐང་སྤྲོད་དགོས་པ། དེ་བཞིན་བོད་ནང་གཏེར་ཁ་སྔོག་འདོན་གྱི་ལས་གཞི་སོགས་འཕྲལ་མར་མཚམས་འཇོག་དགོས་པ་བཅས་ཆེད་འདོན་གནང་འདུག རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་ངག་དབང་ཚེ་འཕེལ་ལགས་སུ་ལས་འགུལ་དང་འབྲེལ་བའི་བཅར་འདྲི་ཁག་ཅིག་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་དེང་སྐབས་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ཚང་མས་རྒྱ་ནག་གི་བྱ་སྤྱོད་རྣམས་གསལ་པོ་ཤེས་པར་བརྟེན་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་བཞིན་པའི་གོ་སྐབས་དམ་འཛིན་གྱིས་ལས་འགུལ་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། དེས་ན་ཐེངས་འདིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁྲོད་གྲོང་གསེབ་དང་གྲོང་ཁྱེར་འདྲ་མིན་ནང་དུ་ལས་ཁུངས་ཁག་གི་མདུན་དུ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་འཕྱར་རྒྱུ་དང་བོད་དོན་གོ་རྟོགས་ཀྱི་ཡིག་ཆ་འགྲེམས་སྤེལ་གནང་འཆར་ཡོད་པ་སོགས་གསུངས་སོང་།

དབྱིན་ཡུལ་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ The Economist གསར་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་གིས་འཁྱོག་བརྗོད་དྲིལ་བསྒྲགས་སྤེལ་སའི་གསར་ཤོག་གི་ China focus ཞེས་པའི་ས་བཅད་དེ་ཕྱིར་འཐེན་བྱས་འདུགདེ་རིང་ Free Tibet ཞེས་པའི་དབྱིན་ཡུལ་གྱི་བོད་རང་དབང་ཚོགས་པས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་རྒྱ་ནག་གིས་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་གསར་ཤོག་གྲགས་ཅན་རིགས་མང་པོར་དངུལ་དངོས་ཀྱི་ཁེ་ཕན་ཆེན་པོ་སྤྲད་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འཁྱོག་བརྗོད་དྲིལ་བསྒྲགས་རིགས་སྤེལ་སའི་ས་བཅད་ཉོས་ཡོད་པ་ལྟར། Free Tibet དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་འབྲེལ་མཐུད་ལས་ཁང་གཉིས་ཀྱིས་དེར་འབྲེལ་གྱི་གནད་དོན་ཁག་ཕྱིར་བསྒྲགས་བྱས་པ་བརྒྱུད་ད་ཆ་The Economist གསར་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་གིས་འཁྱོག་བརྗོད་དྲིལ་བསྒྲགས་སྤེལ་སའི་ས་བཅད་དེ་ཕྱིར་འཐེན་བྱས་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུག རྩ་བའི་ The Economist ཞེས་པའི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་དཔྱད་བརྗོད་སྤེལ་སའི་དབྱིན་ཡུལ་གྱི་གསར་ཤོག་དེས་འདས་པའི་ལོ་གཉིས་ཙམ་ནས་དེ་གའི་གསར་ཤོག་ཐོག་ China Focus ཞེས་རྒྱ་ནག་གི་འཁྱོག་བརྗོད་དྲིལ་བསྒྲགས་སྤེལ་སའི་ས་བཅད་ཅིག་བཀོད་ཡོད་པ་དང་། ས་བཅད་དེའི་ནང་དོན་རྣམས་ Beijing review འམ་པེ་ཅིང་བསྐྱར་ཞིབ་ཅེས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་ཐད་ཀར་སྟངས་འཛིན་འོག་ཡོད་པའི་དྲིལ་བསྒྲགས་ཚན་པས་བྲིས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། དེ་དག་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་ཕྱོགས་ཐད་བསྔགས་བརྗོད་ཀྱི་དཔྱད་གཏམ་དང་བརྒྱུད་གཅིག་ལམ་གཅིག་སོགས་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོང་ལས་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་འཆར་མང་པོ་སྤེལ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། གསར་འགོད་པ་ Dean Sterling Jones ཟེར་བ་ཞིག་གིས་ཞིབ་འཇུག་བྱས་པ་ལྟར་ན། The Economist གསར་ཁང་གིས་ཟླ་བ་སྔོན་མའི་ཚེས་ ༢༦ ནས་བཟུང་རྒྱ་ནག་གི་འཁྱོག་བརྗོད་དྲིལ་བསྒྲགས་སྤེལ་སའི་ས་བཅད་དེ་ཕྱིར་འཐེན་བྱས་ཡོད་པར་གསུངས་འདུག དེ་བཞིན་བོད་རང་དབང་ཚོགས་པའི་དྲིལ་བསྒྲགས་འགན་འཛིན་སྐུ་ཞབས་John Jones ལགས་ཀྱིས་ The Telegraph དང་ the Economist གསར་ཁང་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་འཁྱོག་བརྗོད་དྲིལ་བསྒྲགས་སྤེལ་སའི་ས་བཅད་དེ་ཕྱིར་འཐེན་བྱས་པ་དེ་ནི་བོད་མི་རྣམས་ལ་མཚོན་ན་རྒྱལ་ཁ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་པར་ཡོངས་གྲགས་གནང་སྟེ་ད་ཆ་ Wall Street Journal གསར་ཤོག་གིས་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གི་འཁྱོག་བརྗོད་དྲིལ་བསྒྲགས་རིགས་སྤེལ་མི་འཇུག་པའི་རེ་སྐུལ་གནང་གི་ཡོད་པར་གསུངས་འདུག དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་འབྲེལ་མཐུད་ལས་ཁང་གི་རྒྱལ་སྤྱིའི་འབྲེལ་མཐུད་པ་བསྟན་འཛིན་འཇིགས་བྲལ་ལགས་ཀྱིས་ཀྱང་ཐེངས་འདིར་ The Economist གསར་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་དྲིལ་བསྒྲགས་རིགས་སྤེལ་སའི་ས་བཅད་དེ་ཕྱིར་འཐེན་བྱས་པ་དེ་ནི་བོད་མི་དང་ཡུ་གུར་བ། དེ་བཞིན་ཧོང་ཀོང་མི་མང་སོགས་ཀྱིས་ཡུན་རིང་ནས་ངང་སྒུག་བྱས་པའི་རྒྱལ་ཁ་ཆེན་པོ་ཞིག་རེད་ཅེས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་དང་སྦྲགས། གསར་ཁང་ཞིག་ཡིན་ན་དྲང་བདེན་མིན་པའི་གནད་དོན་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོལ་རོལ་གྱི་གནད་དོན་ནམ་ཐོན་ལ་དུས་ཐོག་ཏུ་གནས་ཚུལ་བརྒྱུད་བསྒྲགས་བྱེད་དགོས་པ་ལས་རྒྱ་ནག་གི་མགྲིན་ཚབ་ལྟ་བུ་བྱེད་རྒྱུ་མེད་པར་གསུངས་ཏེ་གང་མགྱོགས་གསར་ཁང་གཞན་དག་གིས་ཀྱང་རྒྱ་ནག་དང་ལག་འབྲེལ་བྱས་ཡོད་པའི་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་ས་བཅད་རིགས་ཡོངས་སུ་ཕྱིར་འཐེན་གནང་དགོས་པའི་རེ་སྐུལ་ཞུས་འདུགདེ་བཞིན་བོད་རང་དབང་ཚོགས་པས། The Economist གསར་ཁང་ནི་རྒྱ་ནག་གིས་དངུལ་དངོས་སྤྲད་ནས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་མཁན་གྱི་གསར་ཁང་མང་པོའི་ནང་གི་གཅིག་ཡིན་པ་དང་། ད་ལྟའི་ཆར་ཨ་རིའི་ The Wall Street Journal དང་། ཨོ་གླིང་གི་ The Sydney Morning Herald དེ་བཞིན་ཕ་རན་སིའི་  Le Figaro སོགས་ཀྱི་རྒྱལ་སྤྱིའི་གསར་ཁང་  ༢༥ ལྷག་གིས་ད་དུང་ཡང་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གིས་སྟངས་འཛིན་བྱེད་བཞིན་པའི་ China Daily ཞེས་པའི་རྒྱ་ནག་གི་ཉིན་རེའི་གསར་ཤོག་ལས་གནས་ཚུལ་བརྒྱུད་སྤེལ་བྱེད་བཞིན་པར་ལུང་འདྲེན་གྱིས་ རྒྱ་ནག་གིས་གསར་ཁང་དེ་དག་ལ་སྒོར་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་སྤྲད་ཡོད་པ་ཡང་ཡོངས་གྲགས་གནང་འདུག བོད་རང་དབང་ཚོགས་པས་ཐེངས་འདིར་རྒྱ་ནག་གི་འཁྱོག་བརྗོད་དྲིལ་བསྒྲགས་སྤེལ་སའི་ས་བཅད་གཅིག་སྒོ་རྒྱབ་པ་དེ་ནི་རྒྱལ་ཁ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་པར་ལུང་འདྲེན་གྱིས་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གིས་ཐད་ཀར་སྟངས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པའི་པེ་ཅིན་དཔྱད་ཞིབ་ཅེས་པ་དེ་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༨ ལོར་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་བྱུས་ཕྱི་ལ་བསྒྲགས་བྱེད་དུ་གསར་འཛུགས་བྱས་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་དང་། ལོ་ཤས་ནས་ནས་རྒྱ་ནག་གིས་ཆེད་དུ་བོད་ནང་གི་མང་གཙོ་བཅོས་བསྒྱུར་ཞེས་པ་ཞིག་གསལ་འདོན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་ལྟར། ཉེ་ཆར་ནས་ཤིན་ཅང་ས་ཁུལ་དེ་མི་སེར་ས་ཡ་གཅིག་ལྷག་བཀག་སྐྱིལ་བྱས་ཡོད་པ་དེ་ནི་བཟོ་ལས་དང་འབྲེལ་བའི་སྦྱོང་བརྡར་ལྟེ་གནས་ཤིག་ཡིན་པར་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱས་པ་སོགས་ལ་བརྟེན་ན་ཕྱི་ཕྱོགས་སུ་དངོས་བདེན་མིན་པའི་གནས་ཚུལ་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པར་ཆེས་མངོན་གསལ་གནང་འདུག འདི་ལོའི་ཟླ་ ༣ པ་ནས་བཟུང་ The Telegraph ཞེས་པའི་གསར་ཁང་གིས་ཀྱང་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དུ་ལག་འབྲེལ་བྱེད་རྒྱུ་མཚམས་འཇོག་བྱས་པ་ཡོད་པ་ལྟར་གསར་ཁང་ཆེ་གྲས་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་གང་མགྱོགས་རྒྱ་ནག་གི་དྲིལ་བསྒྲགས་རིགས་སྤེལ་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་མཚམས་འཇོག་གནང་དགོས་པར་འཁོད་འདུག

གཟའ་འཁོར་སྔོན་མའི་རེས་གཟའ་པ་སངས་ཉིན་ཨ་མི་རི་ཀའི་གཞུང་གིས་ཧོང་ཀོང་གི་སྤྱི་ཁྱབ་ཀེ་རི་ལེམ་གཙོས་འགོ་ཁྲིད་ ༡༠ ནས་རྒྱ་གཞུང་གི་འགོ་ཁྲིད་དང་ལྷན་དུ་མཉམ་ལས་ཀྱིས་ཧོང་ཀོང་རང་སྐྱོང་གི་གནས་བབ་དང་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་བཏང་བར་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེ་དང་སྦྲགས་ཏེ་འགོ་ཁྲིད་དེ་དག་ཨ་རི་ནང་དུ་དཔལ་འབྱོར་དང་ཚོང་ལས་ཀྱི་ལས་གཉེར་ཐོབ་དབང་བཀག་སྡོམ་གྱིས་སྲིད་དོན་གྱི་ཉེས་ཆད་འགེལ་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། ཁ་སང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དེར་འཁོན་ལན་ཚུལ་དུ་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཁག་ཅིག་གཙོས་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པའི་འགོ་ཁྲིད་བཅས་མི་སྣ་ ༡༡ ཀྱི་མཚན་ཆེད་འདོན་གྱིས་ཉེས་ཆད་འགེལ་རྒྱུ་ཡིན་པ་བརྗོད་ཡོད་ཀྱང་ད་ཆ་ཉེད་ཆད་གང་ཡིན་ཞིབ་རྒྱས་མངོན་གསལ་མེད་པ་རེད། གནད་དོན་འདིའི་ཐད་རྒྱ་ནག་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁང་གི་མགྲིན་ཚབ་པ་ Zhao Lijian ཡིས་ད་ལན་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་མི་ཁག་ཅིག་གི་མཚན་ཆེད་འདོན་བྱས་པ་དེ་ནི་ཨ་རིའི་བྱེད་ཕྱོགས་དེར་ཡ་ལན་ཞིག་དང་མི་སྣ་དེ་དག་ནི་ཧོང་ཀོང་གི་གནད་དོན་ཐད་དགོས་མེད་ཐེ་བྱུས་བྱེད་མཁན་དང་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་མཁན་འབའ་ཞིག་ཡིན་པར་བརྗོད་འདུག ད་དུང་ཨ་རི་ནས་ཧོང་ཀོང་གི་གནད་དོན་ཐད་ཐེ་བྱུས་བྱེད་པར་རྒྱ་ནག་ནས་དེར་མོས་མཐུན་མེད་པ་དང་སྒོས་ཧོང་ཀོང་དེ་རྒྱ་ནག་གི་ཡིན་པས་ཧོང་ཀོང་གི་གནད་དོན་དེ་རྒྱ་ནག་ནང་མོལ་གྱི་གནད་དོན་ཡིན་པར་བརྟེན་ཕྱི་ཕྱོགས་ནས་དེར་ཐེ་བྱུས་བྱེད་དབང་མེད་པར་བསྐྱར་བཤད་བྱས་ཡོད་པ་རེད།རྒྱ་གཞུང་གི་སྲིད་དོན་གྱི་ཉེས་ཆད་འགེལ་རྒྱུའི་མི་གཞུང་ཁོངས་སུ་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Ted Cruz ལགས་དང་སྐུ་ཞབས་ Marco Rubio ལགས།   སྐུ་ཞབས་ Tom Cotton ལགས།   Josh Hawley  ལགས། Pat Toomey  ལགས། དེ་བཞིན་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Chris Smith ལགས་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཚོགས་པའི་སྤྱི་ཁྱབ་ངེས་སྟོན་པ་སྐུ་ཞབས་ Kenneth Roth ལགས། ཨ་རིའི་མང་གཙོ་གོང་སྤེལ་བསྟི་གནས་ཁང་གི་འགན་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ Carl Gershman ལགས། རང་དབང་ཁང་པའི་འགན་འཛིན་ Michael Abramowitz ལགས་སོགས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པའི་འགོ་ཁྲིད་ཡོད་པ་རེད།