བོད།

ཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡༤ ཉིན་སུད་སི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཡུལ་དེའི་ནང་ཡོད་པའི་འབྲེལ་ཡོད་གཞི་རིམ་མི་མང་གི་ཚོགས་པ་ཁག་ཅིག་གི་སྐུ་ཚབ་དང་ལྷན་དུ་སུད་སི་གཞུང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ནས་ ༢༠༢༤ བར་རྒྱ་ནག་ཐོག་འཛིན་རྒྱུའི་འཐབ་ཇུས་སྐོར་གྲོས་བསྡུར་གྱི་ལྷན་ཚོགས་ཤིག་ཚོགས་ཡོད་པ་རེད།

རྒྱ་ནག་གི་Tiktok མཉེན་ཆས་ཚོང་གཉེར་ཁང་གིས་ཉོས་པའི་སྙན་གྲགས་ཆེ་བའི་དབྱིན་ཇིའི་གསར་འགྱུར་མཉེན་ཆས་ News Republic ཞེས་པ་དེའི་ནང་རྒྱ་ནག་དང་ཚོར་རྣོ་བའི་གནད་དོན། དེ་བཞིན་བོད་དང་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་རྣམས་བཀག་སྡོམ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་འདུག

ཉེ་སྔོན་བོད་ཁམས་དར་རྕེ་མདོ་ཡི་ས་གནས་ས་ཁུལ་གྱི་བོད་མི་ཞིག་གིས་འདི་གར་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་བྱས་པ་ལྟར་ན། རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གིས་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༥ ལོ་ནས་བཟུང་བོད་ཀྱི་ཤར་རྒྱུད། ཁམས་མི་ཉག་འདྲ་པའི་ས་ཁུལ་ཉག་ཆུ་རྫོང་སྟོད་དུ་བོད་ཁམས་ཡོངས་ཀྱི་གཞི་ཁྱོན་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་ཆུ་ཤུགས་གློག་ཁང་གསར་རྒྱག་གིས་ས་གནས་དེ་གའི་བོད་མི་མང་པོ་བཙན་དབང་གིས་གནས་སྤོ་བྱེད་དུ་བཅུག་ཡོད་སྟབས། ས་ཁུལ་དེར་གནས་བའི་ཞིང་འབྲོང་མང་ཚོགས་ཀྱི་འཚོ་བ་སྤྱི་དང་བོད་ཀྱི་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་ལ་གཏོར་སྐྱོན་ཚབས་ཆེན་ཕོག་ཡོད་འདུག

བོད་ནང་རྒྱ་གཞུང་གིས་དབྱེ་བའི་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན། མཚོ་ལྷོ་བོད་རིག་རང་སྐྱོང་ཁུལ། གསེར་ཆེན་རྫོང་གི་བོད་རིག་བེུད་ཅིག་ས་གནས་དྲྭ་རྒྱའི་བདེ་འཇགས་རུ་ཆེན་གྱིས་ཐད་གཏོང་གླེང་སྟེགས་ཐོག་མ་རབས་ཐ་ཤལ་གྱི་ཆགས་གཏམ་ཆ་འཕྲིན་བརྒྱུད་སྤེལ་བྱས་ཡོད་ཚུལ་བརྗོད་དེ་འཛིན་བཟུང་བཀག་ཉར་བྱས་འདུག

ཉེ་ལམ་རྒྱ་གར་གྱི་ཁྲལ་བསྡུ་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིའི་ཉེ་འཁྲིས་གྲོང་ཁྱེར་ Gaziabad དང་། Gurugram བཅས་ཀྱི་ས་ཚིགས་ ༢༡ ཙམ་ནང་གི་རྒྱ་གར་དང་རྒྱ་རིགས་ཁག་ཅིག་གི་ཁྱིམ་ལ་གློ་བུར་དུ་སྔོག་གཤེར་གྱི་ལས་དོན་སྤེལ་བའི་ཁྲོད། ཧིན་སྐོར་བྱེ་བ་ ༡༠༠༠ ཅན་གྱི་དངུལ་གྱི་ནག་ཚོང་འོག་ Charlie Peng འམ་བློ་བཟང་ཟེར་བའི་སྐྱེས་པ་ཞིག་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ཁོ་པ་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་ནང་དུ་དངུལ་ཚོང་གཉེར་ཞོར་དུ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་མཛད་འཕྲིན་དང་འབྲེལ་བའི་གསང་གནས་འཚོལ་བསྡུ་བྱེད་མཁན་རྒྱ་ནག་གི་གསང་མྱུལ་བ་ཅིག་ཡིན་པར་ར་འཕྲོད་བྱུང་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་ ༢༡ ཉིན་རྒྱ་གར་གྱི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་ཁོས་བྱེས་བཞུགས་བོད་མི་དག་དང་ལྷག་དོན་༸གོང་ས་མཆོག་གི་༸སྐུ་ཕྱྭ་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ལ་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་སྟབས་དགེ་འདུན་པ་ཁག་ཅིག་ལ་དངུལ་འབོར་ཆེན་སྤྲད་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་དང་འབྲེལ། ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་གར་གྱི་ཉེན་རྟོག་པས་བོད་པའི་དགོན་སྡེ་ཁག་ཅིག་ལ་ཞིབ་བཤེར་གནང་མུས་རེད་འདུག

བཞུགས་སྒར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་གནས་ལྟ་ཞིབ་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་ལྟར་ན། འདི་ལོའི་སྤྱི་ཟླ་ ༨ པའི་ཚེས་༦ གྱི་ཉིན་ནས་བཟུང་། མཚོ་སྔོན་མཚོ་ལྷོ་བོད་རིགས་རང་ལྗོངས་ཁུལ། མང་ར་རྫོང་ཁོངས་སུ་ཆར་ཞོད་དྲག་པོ་དང་སེར་ར་བབས་པ་སོགས་ཀྱི་རྐྱེན་བྱས་ཏེ། ཆུ་ལོག་རྒྱུགས་པ་དང་ས་ཉིལ་བྱུང་སྟེ་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཞིང་ཁ་དང་སྒོ་ཕྱུག དེ་བཞིན་སྡོད་ཁྱིམ་སོགས་ལ་གཏོར་བཅོམ་ཐེབས་ཡོད་ནའང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ས་གནས་ཀྱི་བོད་རིགས་གནོད་ཐེབས་ཀྱི་ཡུལ་མི་རྣམས་ལ་རོགས་སྐྱོར་གྱི་རྣམ་གྲངས་གང་ཡག་གནང་མི་འདུག

ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༡༧ ཉིན་ཁེ་ན་ཌའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཁེ་ན་ཌ་དང་རྒྱ་ནག་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་ལམ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་དྲ་ཐོག་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Garnett Genuis ལགས་ནས་བོད་རྒྱ་གྲོས་མོལ་སླར་གསོ་ཡོང་བའི་གྲོས་འཆར་ཆེད་འདོན་གནང་པ་དང་སྦྲགས། ཡུལ་དེའི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་ཡོངས་ནས་གྲུབ་པའི་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མི་རྣམས་སྤྱི་མོས་ཀྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་འདུག སྐུ་ཞབས་ Garnett Genuis ལགས་ཀྱིས་ཆེད་འདོན་གནང་བའི་བོད་རྒྱ་གྲོས་མོལ་སླར་གསོ་ཡོང་བའི་གྲོས་འཆར་དེའི་ནང་རྒྱ་གཞུང་གི་རྩ་ཁྲིམས་ནང་གསལ་ལྟར་བོད་མི་ཡོངས་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་ཡོང་ཐབས་སུ་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གམ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གི་སྐུ་ཚབ་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་བཅས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་སྐུ་ཚབ་དབར་བོད་རྒྱ་གྲོས་མོལ་སླར་གསོ་གནང་དགོས་ཞེས་འཁོད་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེའི་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་ཚོགས་ཆུང་དེའི་ཚོགས་མི་རྣམས་ནས་བགྲོ་གླེང་གི་ཆ་ཤས་བཞེས་སྐབས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Arif Virani ལགས་ཀྱིས་བོད་རྒྱ་གྲོས་མོལ་སླར་གསོ་གནང་རྒྱུ་ནི་བོད་མིའི་རང་དབང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་རིག་གི་རང་དབང་སྲུང་སྐྱོབ། དེ་བཞིན་བོད་རྒྱ་གཉིས་དབར་མོས་མཐུན་མ་བྱུང་བའི་གནད་དོན་གང་ཡིན་གསལ་པོ་བཟོ་དགོས་གལ་ཡིན་པ་སོགས་གསུངས་འདུག གཞི་རྩའི་བོད་རྒྱ་གྲོས་མོལ་སླར་གསོ་ཡོང་བའི་གྲོས་འཆར་འདི་བཞིན་དེ་སྔའི་ཁེ་ན་ཌ་དང་རྒྱ་ནག་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་ལམ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གིས་ཕར་འགྱངས་གནང་བ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། དེའི་རྗེས་ཁེ་ན་ཌའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་དང་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་སོགས་ཀྱིས་ཡུལ་དེའི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་ཡོངས་ལ་གྲོས་འཆར་དེར་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་ཞུ་གཏུག་གི་ལས་འགུལ་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་བར་བརྟེན་ད་རེས་ཀྱི་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་དངོས་སུ་ཆེད་འདོན་གྱིས་སྤྱི་མོས་ཐོག་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོབ་པ་མ་ཟད། རེིམ་བཞིན་གྲོས་འཆར་འདི་ཕྱི་ཟླ་ ༩ ནང་ཡུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མར་ངོ་སྤྲོད་གནང་གཏན་འཁེལ་འདུག ཁ་སང་ཁེ་ན་ཌའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཁེ་ན་ཌ་དང་རྒྱ་ནག་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་ལམ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་ནས་བོད་རྒྱ་གྲོས་མོལ་སླར་གསོ་ཡོང་བའི་གྲོས་འཆར་ཐོག་བགྲོ་གླེང་དང་ཐག་གཅོད་ཁག་གྲུབ་མཚམས་སུ་ཚོགས་ཆུང་དེའི་ལྷན་ཚོགས་རྒྱུན་སྐྱོང་གནང་སྟེ་ད་ལྟའི་ཧོང་ཀོང་ནང་གི་གནས་སྟངས་ཐོག་ཉན་ཞིབ་དང་ཧོང་ཀོང་ནང་གི་མང་གཙོ་དོན་གཉེར་བ་ཚོར་རོགས་རམ་གནང་ཐབས་སོགས་ཀྱི་ཐོག་བཀའ་བསྡུར་གནང་འདུག

སྔར་ལོ་རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གསང་བ་ཕྱི་ལ་བསྒྲགས་པ་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བདེ་འཇགས་དཀྲུག་པའི་ཉེས་མིང་འོག་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཏེ་ལོ་གཅིག་དང་ཟླ་གསུམ་ཀྱི་བཙོན་ཐག་བཅད་པའི་སེར་ཤུལ་རྫོང་གི་བུད་མེད་སྒྲོལ་དཀར་ལགས་ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༡༥ ཉིན་ཀློད་གྲོལ་བཏང་ཡོད་ཀྱང་། ད་ཆ་ཁོང་ངལ་རྩོལ་གྱི་དབང་གིས་ནད་གཅོང་དུ་གྱུར་འདུག

ཉེ་ཆར་རེས་གཟའ་པ་སངས་ཉིན་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ Wang Yi བོད་དུ་བསྐྱོད་ནས་བོད་དང་རྒྱ་གར་གྱི་ས་མཚམས་ས་ཁུལ་དུ་ལྟ་སྐོར་བྱས་པ་མ་ཟད་རྒྱ་གཞུང་གིས་དབྱེ་བའི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་དྲུང་ཆེ་ Wu Yingjie དང་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བའི་འགོ་གཙོ་ཆེ་དགྲ་ལྷ་གཉིས་གཙོས་ས་གནས་ཀྱི་གཞུང་འབྲེལ་ལས་བྱེད་ཁག་ཅིག་དང་ཐུག་འཕྲད་བྱས་འདུགབརྒྱུད་ལམ་ཁག་གིས་དེ་འབྲེལ་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ Wang Yi གིས་སྐབས་དེར་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་ནས་བོད་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་གནས་བབས་ཡར་རྒྱས་ཆེན་པོ་བཏང་བ་དང་རྒྱུད་ཅིག་ལམ་གཅིག་གི་སྲིད་བྱུས་འོག་བོད་འདི་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་དང་འབྲེལ་བ་བཟང་དུ་གཏོང་རྒྱུ་སོགས་བརྗོད་དེ་བོད་ཀྱི་བདེ་འཇགས་དེ་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་གཞི་རྩ་ཡིན་པར་བཤད་འདུག ཁོ་པས་ཉེ་ཆར་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་གནད་དོན་སོགས་དང་འབྲེལ་ནས་རྒྱ་གར་དང་བོད་ཀྱི་ས་མཚམས་ས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་ཕྱིན་ཏེ་འཛུགས་སྐུན་གྱི་ལས་གཞི་གང་དག་སྤེལ་དགོས་པ་དང་མཐའ་མཚམས་ས་ཁུལ་གྱི་དབུལ་ཕོངས་མི་སེར་རྣམས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་གང་ཡིན་སོགས་གནད་དོན་རྒྱུས་ལོན་བྱས་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་དེ་དག་གི་བདེ་འཇགས་ཡོངས་ཐབས་སུ་མི་མང་དང་མཉམ་དུ་ལས་ཀ་བྱེད་ཀྱི་ཡིན་ཞེས་སོགས་བཤད་འདུགགཞི་རྩའི་ད་རེས་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་བོད་དུ་བསྐྱོད་པ་དེ་ནི་ལོ་ལྔའི་ནང་ཐེངས་དང་པོ་དེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད་ཉེ་ལམ་བོད་དང་རྒྱ་གར་གྱི་ས་མཚམས་ས་ཁུལ་དུ་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་དམག་མིའི་དབར་གདོང་ཐུག་བྱུང་བའི་རྗེས་སུ་རྒྱ་ནག་གི་ཆེས་མཐོའི་འགོ་ཁྲིད་ས་མཚམས་ཁུལ་དུ་སྐྱོད་མཁན་ཆེས་ཐོག་མ་དེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ Wang Yi ནི་རྒྱ་གར་དང་རྒྱ་ནག་དབར་གྱི་ས་འབྲེལ་གནད་དོན་སྐོར་གྲོས་མོལ་བྱེད་སྐབས་རྒྱ་ནག་གི་ངོ་ཚབ་གཙོ་བོ་དེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། དཔྱད་ཞིབ་པ་ཁག་ནས་ཐེངས་འདིའི་ Wang Yi བོད་དང་ས་མཚམས་ས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་སྐྱོད་པ་དེ་གཙོ་བོ་ས་མཚམས་ཀྱི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་བ་བཏགས་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གི་ Nanjing གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་ཆབ་སྲིད་ཚན་པ་ Gu Su ཟེར་པ་དེས་གནད་དོན་གལ་ཆེ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཏོགས་དུས་རྒྱུན་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་བོད་དུ་སྐྱོད་རྒྱུ་དཀོན་པོ་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། ཁོ་པ་བོད་དུ་སྐྱོད་པ་དེས་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ནང་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་རྩོད་གཞི་ཅན་གྱི་ས་མཚམས་ས་ཁུལ་དེ་དག་གི་བདག་དབང་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་ལ་ཡོད་པའི་བརྡ་ལན་སྤྲད་པ་རེད་ཅེས་བརྗོད་འདུགརྒྱ་གར་གྱི་གནད་དོན་ཐོག་མཁས་པ་ Wang Dehua ཟེར་བས་རྒྱ་དཀར་གཉིས་ཀྱི་གདོང་ཐུག་གནད་དོན་ཁྲོད་སྲིད་བློན་མོ་དཱི་མཆོག་གིས་དབུ་ཁྲིད་པའི་རྒྱ་གར་སྲིད་གཞུང་ནས་རྒྱ་ནག་གི་གཉེན་ཆས་བཀག་སྡོམ་དང་ཚོང་གི་གྲོས་མཐུན་ཕྱིན་འཐེན་གནང་སྟེ་ཡར་ལན་གནང་ཡོད་སྟབས། བློན་ཆེན་ Wang Yi བོད་དང་རྒྱ་གར་གྱི་ས་མཚམས་ཁག་ཏུ་ལྟ་ཞིབ་ཙམ་མིན་པར་དགོས་མཁོ་བྱུང་ན་དམག་གི་ཐབས་བྱུས་ཁག་ཀྱང་གྲ་སྒྲིག་ཐུབ་ཐབས་སོགས་ལ་ཆེད་དམིགས་ཀྱིས་བསྐྱོད་པ་ཞིག་རེད་ཅེས་དཔྱད་བརྗོད་གནང་འདུག