བོད།

ཝུ་ཧན་ནང་དུ་ Corona virus ཞེས་པའི་ཏོག་དབྱིབས་ནད་དུག་གློ་ཚད་རིམས་ནད་ཁྱབ་བརྡལ་བྱུང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་གནས་སྟངས་ཛ་དྲག་ཆགས་པ་དང་འབྲེལ། རྒྱ་ནག་གཞུང་འབྲེལ་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་གི་ཐོག་དེའི་སྐོར་ལ་གནས་ཚུལ་རིམ་པ་སྤེལ་བཞིན་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། དོན་དངོས་སུ་ས་གནས་ལ་གནས་སྟངས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བརྒྱུད་བསྒྲགས་བྱས་པ་ལས་ཧ་ཅང་ཛ་དྲག་ཆེ་བ་ཆགས་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུག་པ་དང་། ཡུལ་དེའི་ནང་གི་སྤྱི་ཚོགས་དྲྭ་ལམ་ཁག་གི་ཐོག་རྒྱ་གཞུང་གི་གནས་ཚུལ་སྦས་ཐབས་དང་། རིམས་ནད་ཁྱབ་བརྡལ་འགོག་ཐབས་སོགས་ཕྱོགས་གང་ས་ནས་འཐུས་ཤོར་ཆེན་པོ་བཏང་དང་གཏོང་བཞིན་པར་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེ་བྱེད་བཞིན་འདུག དེ་རིང་རྒྱ་ནག་གཞུང་འབྲེལ་ Xinhua གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་འཕྲོད་བསྟེན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་དེ་རིང་བར་རྒྱ་ནག་ནང་ཏོག་དབྱིབས་ནད་དུག་གློ་ཚད་རིམས་ནད་ཕོག་པའི་མི་གྲངས་ ༤༥༡༥ ཡོད་པ་དང་མི་གྲངས་ ༩༧༦ ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་ངང་གནས་ཡོད་པ། མི་ ༡༠༦ རྐྱེན་འདས་སུ་ཕྱིན་ཡོད་པ། དེ་བཞིན་མི་གྲངས ༦༩༧༣ ལ་ནད་གཞི་ཕོག་པའི་དོགས་གཞི་ཡོད་པ། གཞན་ཡང་ད་བར་ནད་གཞི་ཕོག་པའི་མི་ ༦༠ སྐོར་ཞིག་དྲག་སྐྱེད་བྱུང་སྟེ་རང་ཁྱིམ་དུ་ལོག་ཡོད་སྟབས། ད་ལྟ་འགོག་ཐབས་བྱེད་པ་ཡིན་ན་རིམས་ནད་དེ་བཅོས་ཐུབ་རྒྱུ་ཉག་གཅིག་ཡིན་སྐོར་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་བཀོད་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་ཁ་སང་རྒྱ་ནག་གི་སྤྱི་ཚོགས་དྲྭ་ལམ་ཐོག་ཝུ་ཧན་སྨན་ཁང་དུ་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་སྨན་ཞབས་པས་གཙོས་པའི་མང་ཚོགས་ཁག་གཅིག་གིས་ས་གནས་ཀྱི་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་མངོན་གསལ་གནང་བར་རྒྱ་གཞུང་གིས་བཤད་པ་ལས་གནས་སྟངས་ཧ་ཅང་ཛ་དྲག་པོ་ཡོད་པར་གསུངས་འདུག དེའི་ཁོངས་ནས་ཝུ་ཧན་ནང་གི་སྨན་ཞབས་པ་ཞིག་གིས་ Wechat བརྒྱུད་ལམ་ཐོག་རང་གི་ཉེ་འབྲེལ་ལ་ངུ་འབོད་བྱེད་བཞིན་བཀའ་མོལ་གནང་བའི་སྒྲ་ཞིག་ཕྱིར་གྱར་བྱུང་འདུག སྨན་པ་རྣམས་ནས་ཚོད་དཔག་གནང་བར་མི་འབུམ་གཅིག་ཙམ་ལ་ནད་གཞི་དེ་ཕོག་ཟིན་ཡོད་པ་དང་། སྨན་ཁང་དེར་སྨན་པ་བཅུ་ཡོད་པ་རྣམས་ནས་ཉིན་རེར་སྨན་པ་གཅིག་གིས་ནད་པ་ ༡༠༠ ལས་ལྷག་པ་བཅོས་ཐབས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པའི་ཁོངས་ནས་མང་ཆེ་བ་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་ཉེན་ཡོད་པ། དེ་བཞིན་སྨན་ཁང་ནང་ཉལ་ཁྲི་མ་འདང་བའི་ཁར་གཞུང་ཕྱོགས་ནས་མི་མང་ཚོར་སྨན་བཅོས་བྱེད་རྒྱུའི་ཁས་ལེན་གྱི་གསལ་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད་སྟབས། ནད་པའི་ཉེ་འབྲེལ་རྣམས་ནས་ཡིན་གཅིག་མིན་གཅིག་སྨན་བཅོས་བྱེད་དགོས་པའི་ཨུ་ཚུགས་མཐར་སྐྱེལ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། གཞུང་གི་སྨན་ཁང་ལ་སྨན་བཅོས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་སྐྲུན་མེད་པར་བརྟེན་སྨན་ཁང་ལ་ནད་པ་མང་པོ་བཞག་ནས་སྨན་བཅོས་བྱེད་རྒྱུའི་མཐུན་རྐྱེན་མེད་པ། ནད་པ་ཚོའི་ཞུ་གཏུག་དྲག་པོ་བྱས་ཡོད་ཀྱང་ཁོང་ཚོར་གང་ཡང་བྱེད་ཐབས་རྐྱེན་ནད་པ་མང་པོ་ཞིག་ཁོང་རྣམ་པའི་མིག་སྔར་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་ཡོད་པ་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་མ་ཟད། རང་ཉིད་ཀྱི་ཉེ་འབྲེལ་ཀུན་ནས་དེ་དོན་ཡིད་གཟབ་གནང་དགོས་པ་དང་། རྒྱ་གཞུང་གིས་བཤད་ཁག་ལ་ཡིད་ཆེས་རྩ་བ་ནས་གནང་རྒྱུ་མེད་སྐོར་སོགས་ཀྱང་གསུངས་འདུག དེ་བཞིན་ཁ་སང་ Asia གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་ཕ་རན་སི་གསར་ཁང་ཞིག་གིས་ཝུ་ཧན་སྨན་ཁང་གི་སྨན་པ་ཞིག་ལ་བཅར་འདྲི་ཞུས་པ་ལུང་འདྲེན་གནང་འདུག་པ་དེའི་ནང་སྨན་པ་དེས་ད་ལྟའི་ཆར་ཉུང་མཐར་མི་གྲངས་ཁྲི་ ༩ ཙམ་ལ་ནད་གཞི་དེ་ཕོག་ཟིན་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག ཝུ་ཧན་ནང་ནས་ཕྱིར་གྱར་བྱུང་བའི་བརྙན་ཐུང་མང་པོར་སྨན་ཁང་ནང་མི་གྲོངས་ཟིན་པའི་འགྲམ་དུ་ནད་པ་རྣམས་ཉལ་ཡོད་པ་སོགས་མངོན་རྒྱུ་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ། ཁུལ་དེའི་སྨན་ཁང་དོ་དམ་པ་ཞིག་གིས་གཞུང་ནས་གང་ཡང་མི་བྱེད་པའི་གནས་སྟངས་འོག་སྨན་ཁང་དུ་སྨན་པ་དང་སྨན་ཞབས་པ་རྣམས་ཡི་ཐང་ཆད་དེ་འ་ཆད་འུ་ཐུག་གི་གནས་སུ་གྱུར་ཡོད་པར་གསུངས་འདུག དེའི་བར་ན་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཉེ་ཆར་རྒྱལ་ཁབ་འགོས་ནད་འགོག་བཅོས་བཅའ་ཁྲིམས་ཞེས་པའི་འོག་ཝུ་ཧན་ནས་ཆེད་དུ་འཚབ་ཆེན་གྱི་ཏོག་དབྱིབས་ནད་ངན་འཁྱེར་ནས་ཕྱི་ཕྱོགས་ལ་ལྐོག་ཏུ་བྲོས་བྱོལ་འགྲོ་མཁན་ལ་ངོ་ ༧ གྱི་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཆད་ཀྱི་བརྡ་ཁྱབ་བཏང་བ་དང་། བདུན་ཕྲག་སྔོན་མའི་ཕྱི་ཚེས་ ༢༣ ནས་ཝུ་ཧན་གྲོང་ཁྱེར་དེ་ཕྱི་ལ་སྒོ་མོ་བརྒྱབས་ཏེ་ནང་གི་མི་ཕྱི་ལ་མི་གཏོང་བ་དང་། ཕྱི་མི་ནང་དུ་མི་གཏོང་བ་སོགས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་བཤད་ཡོད་ཀྱང་། ཕྱི་ཚེས་ ༢༢ ནས་ཝུ་ཧན་གྲོང་ཁྱེར་ནས་ཕྱིར་བསྐྱོད་མཁན་གནམ་གྲུ་ཡོངས་རྫོགས་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཡོད་སྐོར་བཤད་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཏང་ཝུ་ཧན་ནས་བོད་དང་ཤིན་ཅང་དུ་བསྐྱོད་མཁན་གྱི་གནམ་གྲུ་རྣམས་དམ་དྲག་མེད་པར་རྒྱུན་ལྡན་བཞིན་གཏོང་མུས་ཡིན་པ་དང་འབྲེལ། བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་དེ་སྔ་ནད་ཡམས་སླེེབས་མེད་ཅེས་བཤད་ཀྱང་མང་ཚོགས་རྣམས་དངངས་སྐྲག་ཆེན་པོ་གནང་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་ཁྲོད། ཉེ་ཆར་བོད་དཀར་མཛེས་ཁུལ་དུ་རིམས་ནད་ཕོག་པའི་མི་གཉིས་ཡོད་པ་ཡོངས་གྲགས་ཆགས་ཡོད་པ་མ་ཟད་སྤྱི་ཚོགས་དྲྭ་ལམ་ཁག་གི་ཐོག་གནས་ཚུལ་ཐོན་ཁག་ལ་ཟི་ལིང་གྲོང་ཁྱེར་དུའང་ནད་གཞི་དེ་ཕོག་པའི་མི་གཉིས་གསུམ་ཞིག་བྱུང་ཡོད་པ་གསུངས་མཁན་འདུག རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བཀོད་ཁྱབ་བཏང་བར་གཞིགས་ཁ་སང་ནས་ལྷ་ས་ནང་གི་ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལ་དང་གཙུག་ལག་ཁང་སོགས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་གང་སར་དགོན་པ་མང་དག་ཅིག་དེ་རིང་ནས་སྒོ་བརྒྱབ་པ་དང་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་ཁག་ཡོངས་རྫོགས་སྤེལ་མཚམས་འཇོག་བཞིན་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་ཡོད་པ་མ་ཟད། བོད་མདོ་སྨད་རྔ་བ་ཁུལ་གྱི་བསེ་དགོན་པ་དང་། སྒོ་མང་དགོན་པ། གཉན་རྩེ་དགོན་པ། དྷི་ཕུ་དགོན་པ། ཨ་འདུས་དགོན་པ། སྣང་ཞིག་དགོན་པ། རྩི་ནང་དགོན་པ། ཨ་མཆོག་མཚན་ཉིད་དགོན་པ། ཀིརྟི་དགོན་པ་བཅས་ཀྱིས་ཆོ་འཕྲུལ་སྨོན་ལམ་འཚོག་རྒྱུ་གནས་སྐབས་རིང་ཕྱིར་འགྱངས་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པའི་བརྡ་ཁྱབ་བཏང་འདུག ད་ལྟའི་ཆར་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་ཟ་ཁང་དང་མགྲོན་ཁང་ཡོངས་རྫོག་སྒོ་བརྒྱབས་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཡང་འཐོན་བཞིན་འདུག་པ་ལྟར། རྣམ་ཀུན་ནས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སའི་བར་སྐོར་དུ་སྐོར་བསགས་སྡིག་སྒྲིབ་སྦྱོང་མཁན་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ཀྱིས་ཁེངས་ཀྱི་ཡོད་པ་དེའང་ད་ལྟའི་ཆར་མི་མེད་སྟོང་སང་གྱུར་ཡོད་པའི་བརྙན་པར་སོགས་ཀྱང་ཕྱིར་གྱར་བྱུང་ཡོད་པ་རེད། དེ་རིང་ NewYork གསར་ཁང་སོགས་རྒྱལ་སྤྱིའི་གསར་ཁང་ཁག་ཅིག་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་ད་ལྟའི་ནད་ཡམས་ཀྱི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ཁྲོད་རྒྱ་ནག་གི་སྤྱི་ཚོགས་དྲྭ་ལམ་ཐོག་སྔར་བཞིན་དམ་དྲག་ཡོད་མུས་ལ་མ་བལྟོས་པར་དྲྭ་རྒྱ་སྤྱོད་མཁན་མི་རྣམས་ནས་ཐབས་ལམ་འདྲ་མིན་བརྒྱུད་དེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་བྱེད་ཕྱོགས་ཁྱོན་ཡོངས་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེ་བྱེད་བཞིན་འདུག་པ་དང་། ཁག་གཅིག་གིས་ཝུ་ཧན་གྲོང་ཁྱེར་སྤྱི་ཁྱབ་ལས་གནས་ནས་དགོངས་ཞུ་དགོས་པའི་དགོས་འདུན་ཆེད་འདོན་གནང་བ་མ་ཟད་ལ་ལས་གཞུང་ལ་ཐད་དཀར་སྐྱོན་བརྗོད་དང་དེ་བཞིན་རྒྱ་གཞུང་གིས་དམ་དྲག་དང་ལྟ་སྲུང་ན་པོ་བྱེད་མུས་ལ་འཛེམ་ཟོན་མེད་པར་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་ཚབ་ཏུ་ཌོ་ནལ་ཊམ་ཞེས་འབོད་ནས་སྐྱོན་འཛུག་བྱས་འདུག་པ་དང་། ནད་ཡམས་ཀྱི་ཚབ་ཏུ་ཨུ་རུ་སུ་ནང་གི་ Chernobyl དོན་རྐྱེན་གྱི་ཚིག་བརྗོད་སྦྱར་ཏེ་ནད་ཡམས་ཀྱི་ཛ་དྲག་རང་བཞིན་དང་གཞུང་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་སོགས་གླེང་སློང་གནང་བཞིན་འདུག དེའི་ཁྲོད་སྤྱི་ཚོགས་དྲྭ་ལམ་ཁག་གི་ཐོག་གནས་ཚུལ་ཐོན་ཁག་ལ་གཞིགས་ཚེ་རྒྱ་གཞུང་གི་དྲྭ་རྒྱའི་ཐོག་ཝུ་ཧན་ནད་ཡམས་སྐོར་ལ་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་དང་འབྲེལ་ཏེ་མི་ཁག་གཅིག་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པའང་ཡང་གསུང་མཁན་འདུག

རྒྱ་ནག་ཝུ་ཧེང་གྲོང་ཁྱེར་ནས་ཁྱབ་གདལ་བྱུང་བའི་ Corona virus ཞེས་པའི་གློ་ཚད་ཀྱི་ནད་འབུ་དེ་རྒྱ་ནག་གི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེ་གྲས་ཁག་ཙམ་མ་ཟད་ཉི་ཧོང་། ཀོ་རི་ཡ། ཐེ་ཝན། ཐེ་ལན་ཌི། ཨ་རི་ནང་དུའང་ཁྱབ་གདལ་ཤུགས་ཆེ་འགྲོ་བཞིན་པའི་ཁྲོད་འདིར་ནད་གཞི་ཁྱབ་གདལ་དང་འབྲེལ་རྒྱ་ནག་གི་ས་བཀྲར་གཞིགས་ཚེ་ད་ལྟའི་ཆར་ནད་གཞི་དེ་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བ་དང་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་བཅས་སུ་ཁྱབ་མེད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་གི་ཡོད་པ་ལྟར། བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་ད་ཆ་གློ་ཚད་ནད་གཞི་དེ་བོད་ལ་ཁྱབ་གདལ་འགྲོ་སྲིད་པར་བློ་འཚབ་ཆེན་པོ་གནང་བཞིན་འདུག རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་ཝུ་ཧེང་གྲོང་ཁྱེར་དེ་ཕྱི་ཕྱོགས་ལ་སྒོ་མོ་བརྒྱབ་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་ཡོད་ཀྱང་ཁ་སང་རྒྱ་རིགས་བེུད་ཅིག་གིས་སྤྱི་ཚོགས་དྲྭ་ལམ་ཐོག་རང་ཉིད་ཀྱི་གྲོགས་མོ་ཞིག་དང་མཉམ་དུ་བླངས་པའི་བརྙན་ཐུང་ཞིག་འདོན་སྤེལ་གྱིས་ཁོང་གི་རོགས་པ་དེ་ Wuhan གྲོང་ཁྱེར་ནས་འབྱོར་བ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་ཕྱིར་ཁ་ལག་བཟའ་བར་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་བཅས་ཀྱི་རྣམ་པ་མངོན་རྒྱུ་འདུག དེ་རིང་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་ཁག་གཅིག་གིས་སྤྱི་ཚོགས་དྲྭ་ལམ་ཐོག་གནས་ཚུལ་མངོན་གསལ་གནང་བར་ རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ནད་གཞི་དེ་ཁྱབ་གདལ་མི་འགྲོ་བར་ Wuhan གྲོང་ཁྱེར་དེ་ཡོངས་རྫོགས་སྒོ་མོ་བརྒྱབ་ཡོད་པ་དང། གྲོང་ཁྱེར་དེ་ནས་རྒྱ་ལམ་དང་མཁའ་ལམ་སོགས་གང་གི་ཐོག་ནས་ཡང་འགྲུལ་སྐྱོད་བྱེད་ཀྱི་མེད་ལུགས་བཤད་ཡོད་ཀྱང། ཁ་སང་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་ས་དང་ཟི་ལིང་གྲོང་ཁྱེར་གཉིས་སུ་ Wuhan ནས་གནམ་གྲུ་བབས་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་ནས་སེམས་འཚབ་ཆེན་པོ་གནང་བ་མ་ཟད་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་གི་བོད་མི་རྣམས་ལ་རྒྱུན་དུ་དམ་དྲག་ཤུགས་ཆེ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་དོན་དམ་གྱི་དམ་དྲག་བྱེད་དགོས་པའི་མི་རྣམས་བྱིའུ་བཞིན་རང་དབང་ཐོག་འཁྱམ་བཞིན་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག དྲྭ་རྒྱ་ཁག་ཏུ་སྤེལ་བཞིན་པའི་བརྙན་ཐུང་གཞན་ཞིག་གི་ནང་ཝུ་ཧེང་ནས་ཡིན་པའི་ཡུལ་སྐོར་བ་ཞིག་ཉེ་ཆར་བོད་གསེར་རྟ་རུ་འབྱོར་ཡོད་པ་དང་། མི་དེས་ས་གནས་དེའི་མི་གཉིས་ལ་འགོས་ཏེ་ད་ཆ་མི་དེ་གཉིས་སྨན་ཁང་དུ་མྱུར་སྐྱོབ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཡང་ཐོན་འདུག དེ་བཞིན་ཁ་སང་དང་ཁ་ཉིན་ལ་འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཇི་ནི་ཝར་ཛ་དྲག་གི་ཚོགས་འདུ་ཚོགས་རྗེས་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་ལྷན་ཚོས་ཀྱི་ངེས་སྟོན་པ་ Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus ལགས་ཀྱིས་ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་ནག་ནང་གི་ནད་ཡམས་དེ་རྒྱལ་སྤྱིར་ཛ་དྲག་རང་ཞིན་གྱི་ནད་ཡམས་ཤིག་ཆགས་ཡོད་སྐོར་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ངོས་ནས་ནད་ཡམས་གང་ཡིན་ཤེས་རྒྱུ་དང། དེ་མི་དང་མི་ཕན་ཚུན་དབར་འགོས་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ནད་གཞི་ཡིན་པར་ར་འཕྲོད་རྒྱུ། ནད་ཡམས་ཁྱབ་གདལ་མི་འགྲོ་བའི་ཆེད་དུ་ཐབས་ལམ་གང་ལེགས་འཚོལ་བཞིན་ཡོད་པ་སོགས་གསུངས་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གཞུང་ཕྱོགས་ནས་ཀྱང་ཝུ་ཧེང་གྲོང་ཁྱེར་གཙོས་པའི་ཉེ་འཁྲིས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ ༩ ཙམ་སྒོ་མོ་བརྒྱབ་ཡོད་པར་བརྗོད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། དེ་རིང་བར་གནས་ཚུལ་ཐོན་ཁག་ལ་གཞིགས་ཚེ་ད་ལྟའི་ཆར་ཨིན་ཡུལ་དང་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ། དེ་བཞིན་Scotland  བཅས་ཀྱི་ནང་ནད་གཞི་དེ་ཕོག་པར་དོགས་གཞི་ཡོད་པ་ཁག་གཅིག་དང། ཨ་རིའི་ནང་ ༡ དང་ཉི་ཧོང་ནང་ ༢ དེ་བཞིན་ལྷོ་ Korea ནང་མི་ ༢ ལ་ནད་གཞི་དེ་ཕོག་ཡོད་པ་རེད་འདུག རྒྱ་ནག་གཞུང་འབྲེལ་བརྒྱུད་ལམ་གྱིས་ད་ལྟ་ Wuhan དུ་ནད་གཞི་དེ་ཕོག་པའི་གྲངས་འབོར་ཇེ་མང་དུ་སོང་ནས་ ༨༣༠ ཆགས་ཡོད་པ་དང་རྐྱེན་འདས་སུ་གྱུར་བ་ ༢༦ བཅས་ཆེད་བཀོད་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། ཨིན་ཡུལ་ནང་གི་ MRC ནད་ཡམས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གིས་ད་ལྟའི་ཆར་ Wuhan ནང་ནད་གཞི་དེ་ཕོག་པའི་མི་ ༢༠༠༠ ལྷག་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་ཡོད་པ་རེད། དེའི་བར་ན་ཁ་སང་ Ciaxing Global ཞེས་པའི་རྒྱ་ཡིག་དྲྭ་གནས་ཐོག་ཧོང་ཀོང་ནང་བཅའ་བཞུགས་དེ་སྔ་  SARS དང་ད་ལྟའི་ནད་ཡམས་ཐོག་ཉམས་ཞིབ་གནང་མཁན་ཚན་རིག་པ་ Guan Yi ཟེར་བར་བཅར་འདྲི་ཞུས་པའི་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་ཁོང་གིས་ཐེངས་འདིའི་ Coronavirus ནད་ཡམས་འདི་བཞིན་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༢་༣ ལོར་ཁྱབ་གདལ་བྱུང་སྟེ་མི་ ༨༠༠ ཙམ་གྱི་ཚེ་སྲོག་འཕྲོག་མཁན་གྱི་ SARs ནད་གཞི་ལས་ལྡབ་བཅུའི་ཉེན་ཁ་ཆེ་བ་ཡོད་པ་དང། ད་བར་ཉམས་ཞིབ་ཁྲོད་ནད་ཡམས་མང་དག་ཅིག་མཐོང་མྱོང་ཡོད་པ་དང། དེ་དག་འགོག་ཐུབ་རྒྱུའི་གདེང་ཚོད་ཡོད་ཀྱང་། ད་རེས་ཀྱི་ནད་ཡམས་འདིར་འཇིགས་སྣང་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་འདུག

ཁ་སང་བོད་རང་དབང་ཚོགས་པས་དྲྭ་ཐོག་ལས་འགུལ་ཞིག་འགོ་འཛུགས་གནང་སྟེ་བོད་འདི་གོ་ལ་སྤྱི་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གི་དཀའ་ངལ་ལ་གདོང་ལེན་གནང་ཡུལ་གཙོ་གྲས་ཤིག་ལ་ངོས་འཛིན་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་འདུག དབྱིན་ཡུལ་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ FreeTibet ཞེས་བོད་རང་དབང་ཚོགས་པས་བསྒྲགས་གཏམ་ཞིག་སྤེལ་བའི་ནང་བོད་དང་ཧི་མཱ་ལ་ཡ་ཁུལ་གྱི་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གི་དཀའ་ངལ་ཐད་ཚོགས་པས་ལས་འགུལ་གསར་པ་ཞིག་སྤེལ་ཡོད་པ་དང་། བོད་རང་དབང་ཚོགས་པས་འཛམ་གླིང་ཁོར་ཡུག་དོན་གཉེར་བ་ཚོ་དང་མཉམ་ལས་གནང་སྟེ་གཙོ་བོ་རྒྱལ་སྤྱིའི་མང་ཚོགས་ལ་གོ་ལའི་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གིས་བོད་དང་བོད་མིར་ཤུགས་རྐྱེན་གང་ཐེབས་ཀྱི་ཡོད་པ་གོ་རྟོགས་སྤེལ་རྒྱུ་དང་ཆབས་ཅིག མཁའ་དབྱིངས་ལ་ Carbon དུག་རྫས་ནག་པོ་གཏོང་རྒྱུ་དང་རྡོ་སོལ་རིགས་སྤྱོད་རྒྱུ་ཉུང་འཕྲི་གནང་ཐབས་སོགས་ལ་དམིགས་བཞིན་ཡོད་སྟབས། གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གི་གནད་དོན་ཐོག་བློ་འཚབ་ཡོད་མཁན་དང་བོད་དོན་ལ་ཐུགས་ཁུར་ཡོད་མཁན་ཡོངས་ཀྱིས་ས་གནས་སོ་སོའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་གཞུང་གི་སྐུ་ཚབ་ཚོར་འབྲེལ་བ་གནང་སྟེ་འདི་ལོའི་མཇུག་ཏུ་རྒྱལ་ཚོགས་ནས་གྲོང་ཁྱེར་ Glassgow ནང་གོ་སྒྲིག་གནང་རྒྱུའི་ Cop 26 ཞེས་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གི་ཚོགས་ཆེན་ལ་བོད་མིའི་སྐུ་ཚབ་ཀྱི་གཏམ་བཤད་གནང་འཇུག་སྟེ་བོད་འདི་གོ་ལ་སྤྱིའི་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གི་དཀའ་ངལ་ལ་གདོང་ལེན་གནང་ཡུལ་ས་གནས་གཙོ་གྲས་ཤིག་ལ་ངོས་འཛིན་ཡོང་ཐབས་ལ་འབད་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་གནང་རོགས་ཞེས་འཁོད་འདུག བོད་རང་དབང་ཚོགས་པའི་འབྲེལ་མཐུད་འགན་འཛིན་ John Jones ལགས་ཀྱིས་འདས་པའི་ལོ་ངོ་བཅུ་ཕྲག་ཁ་ཤས་ནང་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོས་རང་ཉིད་གནས་སའི་རྒྱལ་ཁབ་ལ་འགྱུར་ལྡོག་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཕྱིན་པར་དོ་སྣང་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་དོན་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་མི་ཚོར་ཉིན་ལྟར་དྲག་གནོན་ཆེན་པོ་བྱེད་བཞིན་པ་དང་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ལའང་འགྱུར་ལྡོག་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། མཁས་དབང་ཚོས་བོད་མཐོ་སྒང་གི་ཆ་སྙོམས་ཚ་དྲོད་དེ་གོ་ལ་སྤྱིའི་ཚ་དྲོད་ལས་མང་བ་རྒྱས་བཞིན་པ་དང་དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་འཁྱགས་རོམ་ཞུ་ཚད་དེ་ཆེས་མྱུར་པོ་ཆགས་ཏེ་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ལ་ཉེན་འཚབ་ཡོད་པ་དེས་བོད་མིའི་འཚོ་བ་དང་བོད་ཀྱི་གཙང་ཆུ་ལ་བརྟེན་མཁན་གཤམ་འོག་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོའི་མི་མང་ས་ཡ་མང་པོར་ཤུགས་རྐྱེན་ཆེན་པོ་ཐེབས་སྲིད་པ་རེད་ཅེས་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། ད་ཆ་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གི་དཀའ་ངལ་ཆེ་ཤོས་དེ་བོད་མཐོ་སྒང་ལ་ཆགས་ཡོད་སྟབས་བོད་མི་ཚོས་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་དེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ལྷན་ཚོགས་ལ་ངོ་སྤྲོད་དང་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འཇུག་དགོས་པར་ནན་བརྗོད་གནང་འདུག གཞི་རྩའི་བོད་འདི་སའི་གོ་ལའི་སྣེ་མོ་གསུམ་པ་ཞེས་འབོད་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་འདས་པའི་ལོ་ཤས་ནང་གོ་ལའི་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གི་དཀའ་ངལ་རྐྱེན་པས་བོད་ཀྱི་ཆ་སྙོམས་ཀྱི་ཚ་དྲོད་དེ་ ༤.༥ ནས་ ༥ བར་རྒྱས་ཏེ་ལོ་བརྒྱ་ཕྲག་གཅིག་གི་མཐའ་མཇུག་ཏུ་བོད་ཀྱི་འཁྱགས་རོམ་དེ་བརྒྱ་ཆ་གསུམ་ཆ་གཉིས་ཙམ་ཞུ་ཡོད་པར་གསལ་འདོན་གནང་ཡོད་པ་རེད།

ཉེ་ཆར་བལ་ཡུལ་དང་རྒྱ་ནག་གཉིས་དབར་གསང་བའི་གྲོས་མཐུན་ཞིག་བཞག་པ་བརྒྱུད་ནས་རྒྱལ་ཁབ་དེ་གཉིས་ནང་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་ཡིག་ཆ་མེད་པར་འཛུལ་མཁན་རྣམས་རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོའི་མཐའ་སྲུང་དམག་མིར་རྩིས་སྤྲོད་བྱ་གཏན་འཁེལ་བ་དང་། གྲོས་མཐུན་དེ་དངོས་སུ་ལག་ལྟར་བྱ་ཚེ་བོད་ནས་བལ་ཡུལ་བརྒྱུད་དེ་བཙན་བྱོལ་དུ་ཕེབས་པའི་བོད་མི་ཚོ་ཉིན་གྲངས་བདུན་ནང་ཚུད་རྒྱ་ནག་ལ་ཕྱིར་ལོག་བྱེད་ཉེན་གྱི་གནས་སྟངས་ཆགས་འདུག རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་སྔ་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ པའི་ནང་བལ་ཡུལ་དུ་གཞུང་འབྲེལ་འཚམས་གཟིགས་ལ་ཡོང་སྐབས་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་དབར་གྲོས་མཐུན་འདྲ་མིན་ ༢༠ བཞག་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་རྒྱལ་སྤྱིའི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་གྲོས་མཐུན་དེ་དག་གི་ཁོངས་སུ་གཙོ་བོ་གཅིག་ནི་ཉེས་ཅན་རྩིས་སྤྲོད་དང་འབྲལེ་བའི་གྲོས་མཐུན་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། དེས་ས་གནས་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་དང་ལས་འགུལ་བ་ཚོར་ཐད་ཀར་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་རྒྱུ་ཡིན་པའི་སེམས་འཚབ་ཆེན་པོ་བྱུང་ཡོད་ཀྱང་ཉེས་ཅན་རྩིས་སྤྲོད་དང་མཐའ་མཚམས་འཛུགས་སྐྲུན་སོགས་ཀྱི་གྲོས་མཐུན་ཁག་ཅིག་སྐབས་དེར་ཕྱིར་འཐེན་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་ཁ་སང་བལ་ཡུལ་གྱི་ Khabarhub.com ཞེས་པའི་བརྒྱུད་ལམ་ཐོག་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་དང་བལ་ཡུལ་གྱི་སྲིད་བློན་རྣམས་གཉིས་དབར་གྱི་སྐབས་དེའི་མཇལ་འཕྲད་ཁྲོད་དོན་ཚན་མི་འདྲ་བ་ ༢༠ འཁོད་པའི་གསང་བའི་གྲོས་མཐུན་ཞིག་བཞག་ཡོད་པ་དང་དེ་དག་ལས་གལ་གནད་ཆེ་ཤོས་དོན་ཚན་དང་པོར་བལ་ཡུལ་བརྒྱུད་བཙན་བྱོལ་དུ་ཡོང་མཁན་བོད་མི་ཚོ་ཉིན་གྲངས་བདུན་ནང་ཚུད་རྒྱ་ནག་ལ་ཕྱིར་ལོག་བྱ་གཏན་འཁེལ་སྐོར་གསལ་འདུག་པ་མ་ཟད་དོན་ཚན་དང་པོ་དེ་དབྱིན་སྐད་དང་བལ་སྐད། རྒྱ་སྐད་བཅས་སྐད་ཡིག་གསུམ་གྱི་ཐོག་བཀོད་ཡོད་ཀྱང་ད་བར་མངོན་གསལ་མེད་པར་བཞག་ཡོད་པ་རེད། དེའང་བལ་ཡུལ་གྱི་རྩ་ཁྲིམས་ནང་ཡུལ་དེའི་གཞུང་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆིངས་ཡིག་གང་ཞིག་བཞག་ཚེ་དེ་འབྲེལ་སྐོར་བལ་ཡུལ་གྲོས་ཚོགས་སུ་ཚོགས་དུས་འགོ་འཛུགས་ཀྱི་ཟླ་བ་གཅིག་གི་ནང་ཚུད་ལ་ངེས་པར་སྙན་གསེང་ཞུ་དགོས་པ་ལྟར། ཉེ་ཆར་བལ་ཡུལ་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ Pradeep Gyawali ཡིས་དེ་གའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་དྲི་བ་ཞིག་ལ་ཡིག་ཐོག་ནས་གསལ་བཤད་གནང་སྐབས་བལ་ཡུལ་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་ལྷན་དུ་བོད་མིར་དམིགས་པའི་གྲོས་མཐུན་དེ་བཞག་ཡོད་པར་ཁས་ལེན་བྱས་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ པའི་ནང་བལ་ཡུལ་དུ་ཉིན་གཉིས་རིང་གཞུང་འབྲེལ་འཚམས་གཟིགས་ལ་ཡོང་སྐབས་རྒྱལ་ཁབ་དེ་དག་གཉིས་ཀྱི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ནས་མཚན་རྟགས་བཀོད་པ་ཞིག་ར་སྤྲོད་བྱུང་འདུག གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བལ་ཡུལ་ལ་དོགས་གཞི་ཡོད་པའི་མི་སྣ་རྩིས་སྤྲོད་བྱ་རྒྱུའི་ Extradition treaty ཞེས་པའི་གྲོས་མཐུན་ལ་ཁས་ལེན་དུ་འཇུག་རྒྱུའི་ཐབས་ཤེས་ཡུན་རིང་ནས་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་བལ་ཡུལ་དུ་མ་བསྐྱོད་གོང་ནས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་པ་ཁག་ཅིག་ནས་གནད་དོན་དེའི་ཐོག་བློ་འཚབ་ཆེན་པོ་དང་བཅས་བལ་ཡུལ་གཞུང་ལ་ཞུ་སྐུལ་རིམ་པ་གནང་ཡོད་པ་རེད། འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ནས་བལ་ཡུལ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་པའི་འབྲེལ་མཐུད་པ་བཟང་པོ་ལགས་དང་བལ་ཡུལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཁྱབ་འབྲེལ་མཐུད་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ་ལགས་གཉིས་སོ་སོར་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་ད་ལྟའི་ཆར་དེ་ལྟར་ལག་བསྟར་མི་གནང་བར་ཞུ་སྐུལ་གནང་མུས་ཡིན་པ་སོགས་གསུངས་སོང་། གང་ལྟར་དེ་རིང་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་ད་རེས་བལ་ཡུལ་དང་རྒྱ་ནག་དབར་ཉེས་ཅན་རྩིས་སྤྲོད་ཀྱི་གྲོས་མཐུན་དེ་ གཞུང་འབྲེལ་ཐོག་ཟླ་བ་རྗེས་མ་ནས་ལག་བསྟར་བྱེད་གཏན་འཁེལ་ཡོད་ཀྱང་བལ་ཡུལ་གཞུང་ནས་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཤུགས་རྐྱེན་འོག་གྲོས་མཐུན་དེ་སྔ་སྣུར་གྱིས་ལག་བསྟར་བྱེད་སྲིད་པར་ཚོད་དཔག་གནང་བཞིན་འདུག  

ཁ་སང་རེས་གཟའ་ལྷག་པའི་ཉིན་ཡོ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་གསར་བའི་ནང་དུ་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མའི་ཚོགས་པ་ཞིག་བསྐྱར་དུ་བཙུགས་ཏེ་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་གསར་རྙིང་གཉིས་ཀྱི་ལས་ཁུར་བརྗེ་ལེན་གྱི་མཛད་སྒོ་ཞིག་ཚོགས་འདུག དེ་རིང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དྲ་རྒྱའི་སྟེང་གནས་ཚུལ་བཀོད་པ་ལྟར་ན། ཁ་སང་ཡོ་རོབ་བྷེལ་ཇམ་གྱི་ནང་དུ། ཡོ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ནང་གསར་དུ་བདམས་ཐོན་བྱུང་བའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ཞིག་ཆེད་དུ་བཙུགས་ཏེ་ཚོགས་ཐོག་ཏུ་སྤྱི་མོས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ཅེཀ་སྤྱི་མཐུབ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཡོ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Mikulas Peksa ལགས་ཡོ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོར་བསྐོ་བཞག་གནང་འདུག ཐེངས་འདིའི་ཡོ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཚོགས་ཐོག་ཏུ། རིང་མིན་ལས་ཡུན་རྫོགས་ལ་ཉེ་བའི་དབྱིན་ཡུལ་གྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་། སྐབས་སྔོན་མའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཞོན་ལྕམ་ Scott-Cato ལགས་ཀྱིས་དབུ་ཁྲིད་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་བདུན་དང་ཕྱག་རོགས་དགུ། དེ་བཞིན་ཡོ་རོབ་དོན་གཅོད་བཀྲ་ཤིས་ཕུན་ཚོགས་ལགས་དང་ལས་བྱེད་བཅས་ནས་ལྷན་ཞུགས་གནང་འདུག སྐབས་དེར་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་གསར་བ་སྐུ་ཞབས་ Peksa ལགས་ཀྱིས་ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་དུས་རྒྱུན་ནས་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་དགོས་ཡིན་པར་བཀའ་གནང་བ་དང་འབྲེལ། ཡོ་རོབ་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་ལས་རོགས་རྣམས་ངེས་པར་དུ་བཞུགས་སྒར་དྷ་སར་ཆེད་ཕེབས་ཞུ་ཐུབ་པ་དགོས་གལ་དང་། བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་གློག་བརྙན་གཟིགས་འབུལ་དང་འགྲེམས་སྟོན་སོགས་གོ་སྒྲིག་བྱེད་རྒྱུ་ཙམ་མ་ཟད། ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་ཡང་ཡང་ཚོགས་འདུ་སྐོང་ཚོགས་གནང་སྟེ་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཀྱི་ཚོགས་མི་ཇེ་མང་དང་ནུས་ཤུགས་ཇེ་ཆེར་གཏོང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་ཡིན་པའི་དགོངས་ཚུལ་གནང་འདུག སྐབས་དེར་དོན་གཅོད་བཀྲིས་ཕུན་ཚོགས་ལགས་ཀྱིས་ཀྱང་ལས་གཞི་དེ་དག་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ཀྱིས་མཉམ་ལས་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པར་གསུངས་བ་དང་སྦྲགས། ལྕམ་ Scott-Cato ལགས་ཀྱིས་དུས་ཡུན་རིང་པོའི་ནང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཕྱག་ལས་རྒྱ་ཆེར་གནང་བར་བསྔགས་བརྗོད་ཞུས་པ་དང་ལྷན་དུ། སྐུ་ཞབས་Peksa ཚོགས་གཙོ་གསར་བར་འོིས་འདེམས་བྱུང་བར་དགའ་བསུ་ཞུས་ཡོད་པར་འཁོད་འདུག དེ་བཞིན་བྷེལ་ཇམ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ལྗང་ཁུ་ཚོགས་པའི་འཐུས་མི་གསར་བ། ལྕམ་ De Sutter ལགས་ཀྱིས་ཀྱང་ཁོང་འདས་བའི་མི་ལོ་ཉི་ཤུའི་རིང་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བ་ཟབ་མོ་ཡོད་པ་མ་ཟད། སླད་མ་འོངས་བར་ཡང་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་ལུགས་བརྗོད་དེ། ཁོང་ཉིད་ལོ་ལྔའི་གོང་དུ་རྡ་སར་ཆེད་དུ་བཅར་ཡོད་པ་ལུང་འདྲེན་གྱིས། ཡོ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་འཐུས་མི་རྣམས་བཞུགས་སྒར་རྡ་སར་བཅར་རྒྱུའི་དགོངས་གཞི་དེ་ཧ་ཅང་གི་གལ་གནད་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན་པར་གསུངས་ཡོད་པ་དང་། ཕྱོགས་མཚུངས་སུ་ Austria ཡི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི། སྐུ་ཞབས་ Hannes Heide ལགས་ཀྱིས་ བོད་དོན་དེ་འདས་བའི་ངོ་ལོ་ཉི་ཤུའི་ནང་དུ་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་མངོན་གསལ་དོད་པོ་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་དེ་ད་ལྟའི་ཆར་མེད་པར་གྱུར་ཡོད་སྟབས། མང་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་གོ་རྟོགས་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཏེ་བོད་དོན་དེ་མངོན་གསལ་དོད་པོ་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་འདུགཚོགས་འདུའི་ཐོག་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་སྐུ་ཞབས་ Vincent Matten ལགས་ཀྱིས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་ལ་དགའ་བསུའི་འཚམས་འདྲི་ཞུས་པ་དང་འབྲེལ། ཡོ་རོབ་དང་ཨ་རི་གཉིས་དབར་གྱི་འབྲེལ་ལམ་དང་ལྷག་པར་དུ་ལོ་དེའི་ནང་འཚོགས་ལ་ཉེ་བའི་ཕྱོགས་གཉིས་དབར་གྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ལྷན་ཚོགས་དང་། དབུ་ཁྲིད་རྣམ་པའི་དབར་གྱི་མཇལ་འཕྲད་སོགས་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་རིམ་ཁག་གཅིག་གི་སྐོར་ལ་ངོ་སྤྲོད་གནང་འདུག རྩ་བའི་ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་ཞུགས་ཁྲོད་ཀྱི་དབྱིན་ཡུལ་གྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ལྕམ་ Scott-Cato དང་སྐུ་ཞབས་ Horwood ལགས་གཉིས་དབྱིན་ཡུལ་ཡོ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ནས་མར་ཐོན་པ་དང་ལྷན་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ནས་ཐོན་གྱི་ཡོད་པ་རེད།

རྒྱ་ནག་གི་Chongqing གྲོང་ཁྱེར་དང་ Chengdu གྲོང་ཁྱེར་ནང་གི་ཚོང་གཉེར་ཁང་གཉིས་ཀྱིས་ལས་མི་བསྡུ་རྒྱུའི་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་བའི་ནང་དུ། བོད་མི་བསྡུ་རྒྱུ་མིན་པ་ཁ་གསལ་བཀོད་འདུག དེ་ཡང་རིང་མིན་རྒྱ་ནག་གི་སྤྱི་གསར་དུས་ཆེན་སླེབས་ལ་ཉེ་བས་རྒྱ་ནག་ནང་གི་ཚོང་གཉེར་ཁང་དང་བཟོ་ལས་ཁག་གིས་ནང་དུ་ལས་མི་ཉུང་དྲགས་པའི་དཀའ་ངལ་འཕྲད་བཞིན་པ་དང་བསྟུན། ཉེ་ཆར་རྒྱ་ནག་གི་ Chongqing གྲོང་ཁྱེར་ནང་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ JinFeng Electronic Information Industrial Park ཞེས་གློག་འཕྲིན་ཐོན་སྐྱེད་ཁང་དང་། Chengdu གྲོང་ཁྱེར་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ Ito Yokado ཞེས་ཉི་ཧོང་གི་ཚོང་ལས་ཁང་གཉིས་ནས་ Weixin སོགས་སྤྱི་ཚོགས་དྲ་ལམ་ཐོག་ལས་མི་བསྡུ་རྒྱུའི་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་བའི་ནང་དུ། བོད་རིགས་བསྡུ་རྒྱུ་མིན་པ་གསལ་སྟོན་བྱས་འདུག དེའི་ཁོངས་ནས་ Chongqing ནང་གི་གློག་འཕྲིན་ཚོང་ལས་ཁང་དེའི་གསལ་བསྒྲགས་ནང་དུ། ལས་མི་བུ་དང་བུ་མོ་ལོ་ ༡༦ ནས་ ༣༨ བར་དགོས་པ་དང་། ཤེས་ཡོན་གྱི་ཆ་རྐྱེན་མེད་པར་ལས་ཀར་འགན་འཁུར་བླངས་པའི་ཐོག་ཉིན་མཚན་གཉིས་ལ་ལས་ཀ་བྱེད་ཐུབ་མཁན་ཞིག་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང། བོད་རིགས་དང་དབྱིས་རིགས། དེ་བཞིན་ Chongqing གྲོང་ཁྱེར་ཉེ་འཁྲིས་ཀྱི་དབུལ་ཕོང་ས་ཁུལ་ Fengjie ཡི་མི་མི་དགོས་པ་སོགས་འཁོད་འདུག དེ་བཞིན་ Chengdu ནང་གི་ Ito Yokado ཚོང་ལས་ཁང་གི་གསལ་བསྒྲགས་ནང་དུ་ལས་མི་བུ་དང་བུ་མོ་ལོ་ ༡༦ ནས་ ༤༥ བར་དགོས་པ་སོགས་འཁོད་པའི་ཁྲོད། བོད་མི་ཕུད་པའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་ལས་མི་སུ་འདྲ་ཞིག་བསྡུས་ནའང་འགྲིག་གི་ཡོད་ཅེས་མངོན་གསལ་བྱས་ཡོད་པ་རེད་འདུག བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་ཉམས་ཞིབ་པ་པདྨ་རྒྱལ་ལགས་ཀྱིས་ད་རེས་གནས་ཚུལ་འདི་ནི་རྒྱ་གཞུང་གིས་རྩ་ཁྲིམས་ནང་དུ་བཀོད་རྒྱུའི་ཁྲིམས་ཡིག་ཅིག་དང་།  ལག་ལེན་བསྟར་རྒྱུའི་ཁྲིམས་མི་འདྲ་གཅིག་ཡོད་པ་དེ་ར་སྤྲོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་མ་ཟད། རྒྱ་གཞུང་གི་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་སོགས་ཀྱི་ལས་ཆར་དང་ཁྲིམས་སོགས་ཅི་ཙམ་བཤད་ཀྱང་། དོན་དངོས་སུ་བོད་མིའི་ཐོག་མི་རིགས་དབྱེ་འབྱེད་དང། མི་རིགས་རྩ་མེད་གཏོང་ཐབས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པ་མ་ཟད་བོད་མི་རྣམས་རྒྱ་སྡེར་བསྒྱུར་ཐབས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པ་གསལ་སྟོན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པར་གསུངས་སོང། ལྷག་པར་དུ་ཁོང་གིས་དེ་སྔ་ནུབ་བྱང་མི་རིགས་སློབ་གྲའི་སློབ་མ་ཞིག་གིས་རང་ཉིད་ལ་དཀའ་ངལ་འཕྲད་པ་དང་འབྲེལ་བའི་དཔྱད་རྩོམ་ཞིག་བྲིས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁོང་འཛིན་བཟུང་བཀག་ཉར་བྱས་ཏེ།  ད་ལྟའི་ཆར་གར་ཡོད་ཤེས་རྟོགས་མི་ཐུབ་པར་ལུས་ཡོད་སྐོར་དང་འབྲེལ། ཁོང་གི་དཔྱད་རྩོམ་དེའི་ནང་དུ། རྒྱ་རིག་སློབ་མ་རྣམས་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་ཐོན་པའི་རྗེས་སུ་གཞུང་གིས་ལས་ཀ་གོ་སྒྲིག་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ཀྱང། བོད་རིགས་སློབ་མ་རྣམས་ལ་ལས་གོ་སྒྲིག་མེད་པར། སློབ་མཐར་ཕྱིན་རྗེས་སུ་རང་གི་འཚོ་བ་འཚོལ་དུ་འགྲོ་དགོས་པ་དང་། ལས་ཀ་མི་རགས་པའི་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་འཕྲད་བཞིན་ཡོད་སྐོར་བཀོད་པ་སོགས། དེང་སྐབས་སློབ་མཐར་ཕྱིན་པའི་བོད་རིགས་རྣམས་ལ་ཡང་ལས་ཀ་མི་རག་པའི་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་འཕྲད་བཞིན་ཡོད་པ་སོགས་དངོས་ཡོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་།

ཧོང་ཀོང་ནང་བདུན་ཕྲག་སྔོན་མའི་རེས་གཟའ་ཉི་མ་ཉིན་མུ་མཐུད་ནས་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཡོད་པ་དང་བསྟུན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་དུ་གནས་པའི་མང་ཚོགས་འདུ་འཛོམས་ཀྱིས་རང་སོ་སོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གཞུང་འཛིན་དབུ་ཁྲིད་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ཁག་དོན་འཁྱོལ་ལག་བསྟར་བྱེད་རྒྱུར་ནུས་ལྡན་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་དགོས་པའི་རེ་སྐུལ་འོག་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་རྔམ་སྟོན་ལས་འགུལ་སྤེལ་འདུག ལས་འགུལ་དེ་ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༡༨ དང་ ༡༩ བཅས་ཉིན་གཉིས་ཀྱི་རིང་ཨ་རི་དང་ཁེ་ན་ཌ། ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་སོགས་གཙོ་གྱུར་ནུབ་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་ ༡༢ ནང་གི་གྲོང་ཁྱེར་མི་དྲ་བ་ ༢༣ ནང་ཉིན་བརྒྱ་དུས་གཅིག་ཏུ་སྤེལ་འདུག་པ་དང་གཞི་རྒྱ་ཆེའི་ལས་འགུལ་དེ་བརྒྱུད་ནས་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་དབུ་ཁྲིད་རྣམས་ནས་ཡུལ་སོ་སོའི་ནང་ཨ་རི་ལྟར་ཧོང་ཀོང་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོའི་ཐོག་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་འདུག རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་ནས་རྒྱ་གཞུང་གིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པར་སྐྱོན་བརྗོད་ཀྱི་གཞི་རྒྱ་ཆེའི་རྔམ་སྟོན་ལས་འགུལ་སྤེལ་བའི་ཁྲོད་དུ་འཇར་མ་ནིའི་རྔམ་སྟོན་ལས་འགུལ་ནང་མཉམ་ཞུགས་གནང་མཁན་སྐུ་ཞབས་ Mehmet Kizilkaya ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་གིས་ད་ཆ་བོད་མི་དང་ཡུ་གུར་བ། དེ་བཞིན་ཧོང་ཀོང་མང་ཚོགས་ཐོག་དྲག་གནོན་མུ་མཐུད་བྱེད་བཞིན་པ་དེ་དྲང་བདེན་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་མེད་སྟབས། ཁོང་ནས་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་གནང་ཕྱིར་མཉམ་ཞུགས་གནང་བ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་གསུངས་པ་མ་ཟད། རྒྱ་གཞུང་ནས་དྲག་གནོན་གང་བྱེད་ལ་སེམས་ཤུགས་མ་ཆག་པར་མང་ཚོགས་ཕོན་ཆེ་ཞིག་ཁྲོམ་གཞུང་དུ་ཕེབས་ཏེ་སྐད་འབོད་གནང་བཞིན་པ་དེ་ནི་ངོ་མཚར་ཅན་ཞིག་ཡིན་པས་ཁོང་གིས་དེར་བསྔགས་བརྗོད་ཡོད་ཅེས་གསུངས་འདུག དེ་བཞིན་ཨ་རི་ནིའུ་ཡོག་གི་ Manhattan གྲོང་ཁྱེར་ནང་མང་ཚོགས་བརྒྱ་སྐོར་བརྒལ་བ་འདུ་འཛོམས་གནང་བ་ལྟར་ལས་འགུལ་བ་ Colin Smith ལགས་ཀྱིས་ཁོང་ནས་ཧོང་ཀོང་གི་ལས་འགུལ་བ་རྣམས་དང་དེ་དག་གི་རང་ཚུགས་བརྟན་པའི་ཆོད་སེམས་ལ་གུས་བརྩི་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ད་ཆ་ལས་འགུལ་དེ་རྐྱེན་ཧོང་ཀོང་ནང་གོད་ཆག་རིམ་པའི་མཐོང་ཆོས་སུ་འགྱུར་བཞིན་ཡོད་སྟབས། ཧོང་མང་ཚོགས་ནས་རང་ཉིད་ཀྱི་ལས་འགུལ་དེ་མུ་མཐུད་ནས་སྤེལ་དགོས་གལ་དུ་གཟིགས་ཀྱི་ཡོད་པ་གསུངས་པ་མ་ཟད། ཁོང་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཨ་རི་གཞུང་འཛིན་དབུ་ཁྲིད་ཁག་ལ་རྒྱ་གཞུང་ལ་གནད་དོན་དེ་འབྲེལ་ཐོག་ཤུགས་གནོན་སྤྲོད་ཐབས་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག ལས་འགུལ་མཉམ་ཞུགས་པ་ལྕམ་ Laura Sauriat ལགས་ཀྱིས་ཧོང་ཀོང་གི་མང་ཚོགས་ངོས་ནས་ཨ་རི་དེ་བཞིན་མང་གཙོའི་མངོན་རྟགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ལ་ངོས་འཛིན་གནང་ཐོག་ཧོང་ཀོང་མི་མང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱིས་རང་སོར་གནས་པའི་རེ་བ་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། ཧོང་ཀོང་མང་ཚོགས་ནས་ཀྱང་དེ་ལྟར་གནང་ཆོག་པ་དང་ཧོང་ཀོང་ལ་ཉིན་གཅིག་རང་དབང་ཐོབ་པའི་ཡིད་ཆེས་ཡོད་ཅེས་གསུངས་འདུགནིའུ་ཡོག་ནང་གི་རྔམ་སྟོན་ལས་འགུལ་གོ་སྒྲིག་གནང་མཁན་ཁོངས་སུ་ཡོད་པ་ Ken ལགས་ཀྱིས་ང་ཚོ་ཧོང་ཀོང་ལས་འགུལ་བ་ཁྱེད་ཚོ་དང་མཉམ་དུ་ཡོད་ཅེས་བརྡ་ལན་གནང་འདུག་པ་མ་ཟད་ལས་འགུལ་བ་ཁག་ཅིག་གིས་རྒྱ་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱི་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་རྔམ་སྟོན་ལས་འགུལ་དེས་ཧོང་ཀོང་གི་གནད་དོན་ཁོ་ན་མིན་པར་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་དྲག་གནོན་སྲིད་བྱུས་འོག་མྱོང་བཞིན་པའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཡོངས་ཀྱི་གནད་དོན་ཁག་ཆེས་མངོན་གསལ་གནང་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག ལྷག་དོན་གཟའ་འཁོར་སྔོན་མའི་རེ་གཟའ་ཉི་མ་ཉིན་དབྱིན་ཡུལ་བོད་རིགས་ཚོགས་པ་དང་ཧོང་ཀོང་། ཡུ་གུར་བཅས་ཀྱི་གོ་སྒྲིག་འོག་ཁུལ་དེར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའིརྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཁང་གི་ཕྱི་ཕྱོགས་སུ་རྒྱའི་དྲག་གནོན་འོག་ཡོད་པའི་བོད་མི་དང་ཡུ་གུར་བ། དེ་བཞིན་ཧོང་ཀོང་མི་མང་སོགས་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱིས་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཡོད་པ་རེད། ལས་འགུལ་ཐོག་ཆོས་ལུགས་འདྲ་མིན་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་འཐུས་མི་བཅས་ནས་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། བོད་མིའི་ཕྱོགས་ནས་དབྱིན་ཡུལ་བོད་རིགས་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་དགྲ་ལྷ་ཚེ་རིང་ལགས་མཉམ་ཞུགས་གནང་སྟེ་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཉེ་དུས་ཧོང་ཀོང་མང་ཚོགས་ཐོག་ཆེས་དྲག་གནོན་བྱེད་བཞིན་པ་དང་ལྷག་དོན་བོད་མི་དང་ཡུ་གུར་མི་རིགས་ཐོག་མུ་མཐུད་དྲག་རྩུབ་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་ཁག་ཐོག་སེམས་འཚབ་ཀྱི་རྣམ་པ་བསྟན་པ་དང་སྦྲགས་ཏེ་དབྱིན་ཡུལ་གཞུང་ནས་རྒྱ་གཞུང་གིས་ནག་ཉེས་ཁག་ཐེར་འདོན་གྱིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་གཏང་མཁན་རྣམས་ལ་ཉེས་ཆད་གཏོང་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་འདུག

བོད་མི་གཙོས་པའི་ཁ་ན་ཊྲའི་སྤྱི་མང་གི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གཅིག་གིས་གྲོང་ཁྱེར་ཊྲོ་རིན་ཊྲོ་ནང་དུ་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ལས་འགུལ་ཞིག་དབུ་འཛུགས་དང་སྦྲགས།  ཡུལ་དེའི་གཞུང་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་ཐོག་ Magnitsky ཞེས་པའི་ཁྲིམས་གཞི་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ་ཧོང་ཀོང་དང་ཤིན་ཅང། དེ་བཞིན་བོད་སོགས་ཀྱི་ས་ཁུལ་དུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གཏོང་མཁན་རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རིགས་རྣམས་ཁ་ན་ཊྲའི་ནང་བསྐྱོད་རྒྱུ་བཀག་སྡོམས་སོགས་ཀྱི་ཉེས་ཆད་གཅོད་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་འདུག དེ་ཡང་དེ་རིང་global news གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་ལྟར་ན། ཁ་ན་ཊྲའི་ནང་གི་ལུས་འགུལ་དེའི་ཁྲོད།  ཧོང་ཀོང་དང་ཁ་ན་ཊྲའི་འབྲེལ་ལམ་གྱི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་Gloria Fung ལགས་ཀྱིས།  རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རིགས་རྣམས་ཀྱིས་ཧོང་ཀོང་དང་ཡུ་གུར། དེ་བཞིན་བོད་སོགས་ཀྱི་ས་ཁུལ་དུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པ་རྣམས་ལ་བཀག་སྡོམ་བྱེད་རྒྱུ་དེར། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྒང་ནས་སྐད་ཆ་བཤད་དགོས་རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་དང་།  གནད་དོན་དེ་ནི་ཧོང་ཀོང་གི་མི་སེར་རྣམས་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་བྱས་བ་ཁོ་ན་ཙམ་ཞིག་མིན་པར།  དེ་ནི་ཧོང་ཀོང་གི་ནང་དུ་ལས་ཀ་གཉེར་ནས་གཏན་སྡོད་བྱེད་བཞིན་པའི་ཁ་ན་ཊྲའི་མི་སེར་འབུམ་གསུམ་གྱི་བདེ་དོན་དང་ཡང་འབྲེལ་བ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ཡིན་པ་མ་ཟད།  དེ་ནི་ཁ་ན་ཊྲའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ཀྱི་གནད་དོན་དང་ང་ཚོ་ཚང་མས་ཡི་རངས་བྱེད་བཞིན་པའི་རིན་ཐང་གི་སྙིང་བོ་དེ་ཡང་ཡིན་པར་བརྗོད་འདུག གོམ་བགྲོད་དེའི་ཁྲོད་ཀྱི་ཡུ་གུར་གྱི་ལས་འགུལ་བ། སྐུ་ཞབས་ Mehmet Tohi ལགས་ཀྱིས་ཀྱང་གསར་ཁང་ལ་བརྗོད་པ་ལྟར་ན།  ང་རང་ཙམ་མ་ཡིན་པར། ཕྱི་ཕྱོགས་སུ་གནས་བའི་ཡུ་གུར་ནང་མི་མང་པོ་རང་གི་ནང་མི་ཁ་བྲལ་བྱུང་སྟེ། རང་གི་ཨ་མ་འཇིག་རྟེན་འདིར་འཚོ་བཞུགས་ཡོད་མིན་གྱི་གནད་དོན་ལ་ཤེས་རྟོགས་ཙམ་ཡང་མེད་པའི་གནས་བབ་དེ་ནི་སེམས་ཁམས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ཕམ་ཉེས་ཆེན་པོ་བྱུང་བ་དང་གཅིག་མཚུངས་ཡིན་པར་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་དང་སྦྲགས།  དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་གི་ནང་དུ་གནད་དོན་འདི་དག་བྱུང་བཞིན་པ་ནི་འཇིགས་སུ་རུང་བའི་མྱོང་བ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་འདུག རྩ་བའི་ Magnitsky ཞེས་པའི་ཁྲིམས་གཞི་འདི་ནི་ཐོག་མར་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ལོར་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ནང་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་རང་བཞིན་གྱི་ཁྲིམས་གཞི་ཞིག་ཡིན་པ་དང། ཁ་ན་ཊའི་ངོས་ནས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་རྡོག་རོལ་གཏོང་མཁན་རྣམས་ལ་བཀག་སྡོམ་བྱས་ནས་ཁོང་ཅག་གི་ཚོང་དོན་དང་འགྲུལ་བཞུད་སོགས་ལ་ཚད་གཞི་བཟོས་པའི་ཁྲིམས་གཞི་དེ་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ལོར་དངོས་སུ་ལག་བསྟར་བྱས་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། གྲོང་ཁྱེར་ཊྲོ་རིན་ཊྲོ་ནང་གི་གོམ་བགྲོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་དེའི་ཁྲོད་དུ།  ཁྲིམས་གཞི་དེ་དང་འབྲེལ་བའི་མཁས་དབང་དང་། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གི་འགྲོ་བ་མིི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གྱི་བྱས་ཉེས་ཁྲོད་ནས་རང་གི་ནང་མི་རྣམས་ལ་དངོས་སུ་ཤན་ཤུགས་ཐེབས་ཡོད་པའི་ཁ་ན་ཊའི་བོད་རིགས་མི་མང་དང། ཧོང་ཀོང་། ཡུ་གུར་གྱི་མི་མང་བཅས་ཀྱིས་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད་པ་རེད་འདུག ཁ་ན་ཊའི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་མཁས་དབང་།  སྐུ་ཞབས་ Marcuz Kolgarལགས་ཀྱིས།  ང་ཚོ་ཁ་ན་ཊའི་མི་སེར་ཞིག་ལ་མཚོན་ན། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ནི་ང་ཚོའི་གཙུག་ཏུ་བཟུང་ཡོད་པའི་གནད་དོན་ཞིག་ཡིན་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱིས། ང་ཚོས་ཁྲིམས་ཐོག་ནས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོིལ་གཏོང་བཞིན་པའི་རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རིགས་དེ་དག་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཏེ།  རང་རྒྱལ་གྱི་ནང་དུ་རྒྱ་ནག་གི་དཔོིན་རིགས་དེ་དག་ལ་མ་དངུལ་གྱི་སྒོར་མོ་ཡོད་ཚེ་བཀག་སྡོམ་བྱེད་དགོས་བ་དང་། གལ་སྲིད་རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རིགས་དེ་དག་ཁ་ན་ཊར་ཡོང་ཚེ་ཁོང་ཚོའི་འགྲོ་འདུག་ལ་ཚད་བཀག་བྱེད་དགོས་བར་བརྗོད་པ་དང་སྦྲགས། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྒང་ནས་ང་ཚོ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་འགོ་ཁྲིད་ཅིག་ཏུ་ལྟ་བཞིན་ཡོད་དུས།  ང་ཚོས་ངེས་བར་དུ་དཀའ་ངལ་འཕྲད་བཞིན་པ་རྣམས་ལ་རོགས་རམ་བྱེད་དགོས་བར་བརྗོད་འདུག གཞི་རྩའི་ཧོང་ཀོང་ནང་ད་ལྟའི་ཆར་ཁ་ན་ཊའི་མི་སེར་འབུམ་གསུམ་ཙམ་གྱིས་སློབ་སྦྱོང་དང་ལས་ཀ་སོགས་གཉེར་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ཁ་ན་ཊའི་སྲིད་གཞུང་གིས། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་དང་མཉམ་ལས་ཀྱི་ཐོག་ནས།  ཁ་ན་ཊའི་མི་སེར་དེ་དག་གི་ བདེ་འཇགས་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་གསུངས་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།

ཁ་སང་རྒྱལ་སྤྱིའི་དྲ་རྒྱའི་རང་དབང་གི་ཉིན་མོར། ཨ་རིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པས། ཨ་རིའི་གྲོང་ཁྱེར་ནེའུ་ཡོག་ཏུ་ཡོད་པའི་ཀུ་ཤུ་རྟགས་ཅན་གྱི་ཁ་པར་བཟོ་ཚང་ལ་སོང་ནས། བཟོ་ཚོང་ཁང་དེའི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་དང་ལག་འབྲེལ་གྱིས་བོད་དོན་དང་ཡུ་གུར། དེ་བཞིན་ཧོང་ཀོང་དང་བོད་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ལ་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཏེ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་རྡོག་རོལ་གཏོང་གི་ཡོད་པར་བརྗོད་དེ་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་འདུག སྐབས་དེར། བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཀུ་ཤུ་བཟོ་ཚོང་ཁང་གི་མདུན་དུ་ངོ་རྒོལ་ལས་འགུལ་སྤེལ་བ་མ་ཟད། ངོ་རྒོལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་འཕྲེད་དར་མང་པོ་བཟུང་ཡོད་པ་ལས། ཀུ་ཤུ་བཟོ་ཚང་ཁང་གིས་མི་སྒེར་གྱི་གནད་དོན་དང་མིའི་རིགས་ཀྱི་མངོན་འདོད་ལ་རང་དབང་ཡོད་པར་བཀོད་ཡོད་ཡོད་ནའང་། ད་ཆ་བཟོ་ཚོང་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་་ལ་ལག་འབྲེལ་གྱིས་གནས་ཚུལ་བཀག་སྡོམ་བྱེད་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། མཉེན་ཆས་དང་འཚོལ་བྱེད་མ་ལག དེ་བཞིན་བརྡ་སྟོན་གྱི་བརྙན་རིས་སོགས་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཡོད་པ་ལུང་འདྲེན་གྱིས། བཟོ་ཚོང་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་དེ་དག་མཚམས་བཞག་པའི་ཐོག བོད་དོན་དང་དབང་གི་ཆེད་དུ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས་བ་སོགས་ཀྱི་འབོད་སྐུལ་གྱི་འཕྲེད་དར་མང་པོ་ཁྲོམ་བསྒྲགས་གནང་འདུག གཞན་ཡང་བོད་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་ལས་འགུལ་གྱི་ངེས་སྟོན་པ་པད་མ་སྒྲོལ་མ་ལགས་ཀྱིས་གཏམ་བཤད་གནང་སྟེ། སྤྱི་ལོ་ཉེས་སྟོང་བཅོ་བརྒྱད་ལོ་ནས་བཟུང་། ཀུ་ཤུ་བཟོ་ཚོང་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་རེ་འདོད་ལྟར་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་སྟེང་བྱུང་མ་མྱོང་བའི་གནས་ཚུལ་བཀག་སྡོམ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ལུགས་བརྗོད་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཀུ་ཤུའི་ཁ་པར་གྱི་བྱེད་ལས་ཐོན་གསར་བཅུ་གསུམ་པའི་ནང་དུ། རྒྱ་ནག་གིས་ཐེ་ཝན་ནི་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤོས་ཡིན་པར་བརྗོད་ཡོད་པ་བཞིན། ཀུ་ཤུ་བཟོ་ཚོང་ཁང་གིས་ཐེ་ཝན་གྱི་རྒྱལ་དར་གྱི་བརྡ་སྟོན་བརྙན་རིས་སོགས་ཀུ་ཤུའི་ཁ་པར་གྱི་ནང་དུ་ནག་གསུབ་བཏང་ཡོད་པར་བརྗོད་དེ། བཟོ་ཚོང་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་དང་ལག་འབྲེལ་གྱིས་མི་མང་གིས་གནས་ཚུལ་ལ་རྒྱུས་ལོན་བྱེད་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་ལམ་གྱི་བདེ་འཇགས། གཞན་ཡང་རང་དབང་གི་མངོན་འདོད་སོགས་ལ་བཀག་སྡོམ་བྱེད་བཞིན་པ་མཚམས་འཇོག་དགོས་ཞེས་པ་དང་། བཟོ་ཚོང་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་དབང་ཆ་གཅིག་སྒྲིལ་གྱི་ལམ་ལུགས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཚམས་བཞག་སྟེ། བཟོ་ཚོང་རང་གི་ངོས་ནས་ལངས་ཕྱོགས་བསྟན་པོ་བཟུང་སྟེ། འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་ཆེ་མཐོང་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་རང་དབང་སོགས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས་ཞེས་འབོད་སྐུལ་བྱས་འདུག གཞན་ཡང་བོད་རང་དབང་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པས། ཀུ་ཤུ་བཟོ་ཚོང་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་མངོན་འདོད་སྒྲུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་གསལ་བཤད་ཀྱིས། འདི་ལོའི་སྤྱི་ཟླ་༢ བའི་ཚེས་ ༢༦ ཉིན་ཀུ་ཤུ་བཟོ་ཚོང་ཁང་གིས་ལོ་མཇུག་གིི་མ་འཛུགས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་འཚོགས་གཏན་འཁེལ་ཡོད་པར་བརྟེན། བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་ངོས་ནས། ཀུ་ཤུ་བཟོ་ཚོང་ཁང་ལ་མ་འཛུགས་བྱེད་མཁན་རྣམས་ལ་འགྲོ་བ་མིའི་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་དེ་གལ་ཆེན་དུ་བརྩི་དགོས་པའི་འབོད་བརྡ་རང་བཞིན་གྱི་སྙན་ཞུ་དབུལ་རྒྱུ་ཡིན་པར་བརྗོད་དེ། མི་མང་གིས་ཁོང་ཅག་གི་འབོད་བརྡ་རང་བཞིན་གྱི་སྙན་ཞུ་དེར་མཚན་རྟགས་བཀོད་དེ་ལས་འགུལ་དེར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས་བའི་སྐུལ་མ་བཏང་འདུག གཞན་ཡང་ཁོང་ཚོས། ཀུ་ཤུ་བཟོ་ཚོང་ཁང་གིས་བཟོ་ཁང་གཞན་ལྟར་མ་ཡིན་པར། རྒྱ་ནག་གི་ནང་དུ་ཀུ་ཤུའི་ཁ་པར་བེད་སྤྱོད་གཏོང་ཕྱོགས་དང་འབྲེལ་ནས། རྒྱ་ནག་གི་མངོན་འདོད་ལྟར་གནས་ཚུལ་མང་པོ་བཀག་སྡོམ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་ཡོངས་གྲགས་གནང་སྟེ། འདས་བའི་ཟླ་ངོ་གཅིག་གི་ནང་དུ། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་རེ་སྐུལ་ལྟར། རྒྱ་ནག་གི་ཚོང་རའི་ནང་དུ་ཀུ་ཤུ་བཟོ་ཚོང་ཁང་ནས་མཉེན་ཆས་ ༥༡༧ ཙམ་ནག་གསུབ་བཏང་ཡོད་པ་ཡོངས་གྲགས་གནང་བ་དང་འབྲེལ། སྤྱི་ལོི་ ༢༠༡༧ ལོར་ཡང་རྒྱ་ནག་གི་རེ་འདོད་ལྟར། ཀུ་ཤུ་བཟོ་ཚོང་ཁང་གིས་ VPNs ཞེས་པའི་གནས་ཚུལ་འཚོལ་བྱེད་ལས་མཉེན་ཆས་ ༦༠༠ ཙམ་ནག་གསུབ་བཏང་ཡོད་ལུགས་བརྗོད་དེ། རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་སྒྲུབ་པ་དག་ལ་མཚོན་ན། VPNs ཞེས་པ་ནི་རང་ཉིད་ལ་ཉེན་ཁ་མེད་པའི་སྒང་ནས་གནས་ཚུལ་འཚོལ་སྡུད་བྱེད་སྤྱད་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་ནའང་། ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གིས་འཚོལ་བྱེད་མ་ལག་ཡོད་ཚད་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཡོད་པ་ཡོངས་གྲགས་གནང་འདུག དེ་བཞིན་གྷོ་གྷེལ་བཟོ་ཚོང་ཁང་གིས་སྔོན་ཆད་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དུ་Dragonfly ཞེས་པའི་འཚོལ་བཤེར་མ་ལག་གི་ལམ་ནས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་རྡོག་རོལ་གཏོང་རྒྱུའི་ལས་གཞི་དེར་བཟོ་ལས་བ་མ་མང་པོས་ངོ་རྒོལ་བྱས་པ་བཞིན། གྷོ་གྷེལ་བཟོ་ཚོང་ཁང་གིས་ལས་འཆར་དེར་གནོད་ཤུགས་སྤྲད་ནས་ཕྱིར་བསྡུ་བྱས་ཡོད་པ་ལྟར། ད་ཆ་ཀུ་ཤུ་བཟོ་ཚོང་ཁང་ལ་ཡང་མི་མང་གི་གནོད་ཤུགས་སྤྲད་ནས་རྒྱ་ནག་དང་མཉམ་དུ་ལག་འབྲེལ་བྱེད་བཞིན་པ་དེ་མཚམས་འཇོག་བྱེད་དུ་འཇུག་དགོས་ཞེས་བྲིས་འདུག