རྒྱ་ནག

ཧོང་ཀོང་གི་ཉེས་ཅན་རྩིས་སྤྲོད་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར་ཕྱིར་འཐེན་དང་སྤྱི་ཁྱབ་མང་གཙོའི་སྒོ་ནས་འདེམས་ཕྱོགས་སོགས་ཀྱི་དགོས་འདུན་འོག་འདས་པའི་ཟླ་ཤས་ནང་མང་ཚོགས་ནས་ལས་འགུལ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་སྤེལ་དང་སྤེལ་མུས་ཡིན་པ་ལྟར་ཁ་སང་ཧོང་ཀོང་གི་གནད་དོན་ཐོག་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་དང་ཐེ་ཝན། དེ་བཞིན་ཉི་ཧོང་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱིས་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་འདུག ཁ་སང་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ནས་ཐོན་པའི་གནས་ཚུལ་ལ་གཞིགས་ན། པེ་ཅིང་ནས་རྒྱ་ནག་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་གསར་འཛུགས་བྱས་ནས་ལོ་ངོ་ ༧༠ འཁོར་བའི་སྟ་གོན་བྱེད་པའི་སྐབས་འདིར་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་དང་ཐེ་ཝན་གཙོས་པའི་ས་ཁུལ་ ༦༠ ཙམ་གི་ནང་རྒྱ་གཞུང་གིས་དབང་ཆ་གཅིག་སྡུད་ཀྱི་སྲིད་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་དང་། ཧོང་ཀོང་མང་ཚོགས་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་སླད་ Global day of action ཞེས་སྲུང་བརྩི་ཞུས་པའི་ཁྲོད་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་གྲོང་ཁྱེར་སིཌ་ནི་ནང་མང་ཚོགས་སྟོང་ཕྲག་མང་པོས་སྲང་ལམ་དུ་ཨོ་གླིང་དང་ཧོང་ཀོང་། རྒྱལ་ཁབ་འདྲ་མིན་གྱི་རྒྱལ་དར་བསྣམས་ཐོག་རང་དབང་དོན་དུ་འཐབ་རྩོད་བྱོས། ཧོང་ཀོང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱིས་ཞེས་སོགས་ཀྱི་འབོད་ཚིག་སྒྲོགས་པ་དང་། མེལ་བྷོརན་དང་བྷི་རིས་བྷེན་ནང་ལས་འགུལ་བས་ཧོང་ཀོང་ཞི་རྒོལ་གྱི་གླུ་བླངས་ཏེ་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་གནང་འདུག ཧོང་ཀོང་ནས་ཡིན་པ་ཟླ་བ་གཉིས་སྔ་རོལ་ཙམ་དུ་སིཌ་ནི་ནང་གནས་སྤོས་གནང་མཁན་རང་ལོ་ ༢༥ ལ་སོན་པ་ Bill Lam ལགས་ཀྱིས་ཧོང་ཀོང་ནང་ལས་འགུལ་བ་ཚོ་རེ་བ་བྲལ་བ་ལྟ་བུ་ཆགས་པ་དང་། ཁོང་ཚོའི་གཞུང་ནས་མང་ཚོགས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་འདོད་ཀྱི་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག  རང་ཉིད་ལྟ་བུར་མཚོན་ན་ཡུལ་གཞན་ནང་སླེབས་ཀྱང་ཁོང་ཚོར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག ཨོ་གླིང་དུ་ལོ་མང་རིང་གནས་བཞུགས་གནང་མཁན་ Frankie Lo ལགས་ཀྱིས་ཀྱང་ང་ཚོ་ནས་རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་དང་ལམ་ལུགས་གཉིས་ལ་ད་ལྟ་ཡང་ཡིད་ཆེས་ཡོད་པ་དང་།  འོན་ཀྱང་རྒྱ་ནག་ནས་རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་དང་ལམ་ལུགས་གཉིས་སྲིད་བྱུས་ལ་བརྩི་བཀུར་ཞུས་དགོས་པ་བརྗོད་འདུག གཞི་རྩའི་ཧོང་ཀོང་ནང་སྤྱི་ཁྱབ་པས་ཉེས་ཅན་རྩིས་སྤྲོད་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར་ཕྱིར་འཐེན་བྱས་ཟིན་པ་དང་། མང་ཚོགས་ནས་སྤྱི་ཁྱབ་ཀེ་རི་ལེམ་རང་གི་ལས་གནས་ནས་རྩ་དགོངས་ཞུ་དགོས་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཧོང་ཀོང་གི་སྤྱི་ཁྱབ་མང་གཙོའི་ལམ་ལུགས་ཐོག་འདེམས་སྒྲུག་དང་། ཉེན་རྟོག་པའི་བྱ་སྤྱོད་ལ་རང་དབང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་འདྲི་རྩད་བྱེད་དགོས་པ། ལས་འགུལ་ཁྲོད་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་རྣམས་ཆ་རྐྱེན་མེད་པར་གློད་བཀྲོལ་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་དགོས་འདུན་ཆེད་བཏོན་བྱས་ཡོད་པ་རེད།  ཉེ་ལམ་ཧོང་ཀོང་གི་སྤྱི་ཁྱབ་ནས་ཡུལ་དེའི་མང་ཚོགས་ཁག་གཅིག་དང་ཐུག་འཕྲད་ཀྱིས་བཞུགས་མོལ་ཚོགས་འདུ་ཚོགས་ཡོད་པ་དང་།  སྐབས་དེར་མང་ཚོགས་ཁག་ལ་ལས་དགོས་འདུན་ལྔ་པོ་བསྒྲུབ་མེད་པར་སྤྱི་ཁྱབ་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་སོགས་བྱས་ཡོད་པ་རེད།ཐེ་པི་ནང་བོད་མི་གཙོས་པའི་མང་ཚོགས་སྟོང་ཕྲག་གཉིས་ཙམ་ཞིག་གིས་གྲོས་ཚོགས་ཕྱི་རོལ་དུ་འཛོམས་ནས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་དང་དབྱིན་ཇིའི་རྒྱལ་དར་སོགས་བསྣམས་ཏེ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཡོད་པ་དང་།  ལས་འགུལ་བའི་ཁྲོད་དུ་ལོ་ན་ ༤༠ ནང་ཕེབས་པའི་ Pan Hou-hsun ལགས་ཀྱིས་ཐེ་ཝན་གྱི་མང་གཙོ་དང་རང་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པར་ང་ཚོ་ཧོང་ཀོང་དང་མཉམ་དུ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་འདུག ཉི་ཧོང་གི་རྒྱལ་ས་ཊོཀ་ཡོ་ནང་མི་གྲངས་ ༤༠༠ མན་ཙམ་ཞིག་ལས་འགུལ་ནང་མཉམ་ཞུགས་ཀྱིས་ཧོང་ཀོང་གི་རང་དབང་སླད་འཐབ་རྩོད་བྱོས་ཞེས་པའི་འཕྲེད་དར་བསྣམས་ནས་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་འདུག རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་སྟོན་འཚོགས་ལ་ཉེ་བ་དང་བསྟུན་ཧོང་ཀོང་ནང་གཟའ་འཁོར་སྔོན་མའི་རེས་གཟའ་ཉི་མའི་ཉིན་རྒྱ་གཞུང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་ཆས་གོས་དམར་པོ་བཀྲས་ཐོག་ལག་ཏུ་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་དར་དང་། ང་རྒྱ་ནག་གི་མི་སེར་ཡིན་ཞེས་འཕྲེད་དར་བསྣམས་པ་མ་ཟད་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་གླུ་དང་། སྐྱེས་སྐར་ཉིན་མོར་འཚམས་འདྲི་ཡོད་ཅེས་གླུ་བླངས་འདུག འོན་ཀྱང་ལས་འགུལ་བས་རེས་གཟའ་མིག་དམར་ཉིན་ས་ཁུལ་ཁག་འདྲ་མིན་ ༡༦ ནང་འདུ་འཛོམས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱིས་ལས་འགུལ་སྤེལ་འཆར་ཡོད་པ་རེད་འདུག

ཧྤ་རན་སིའི་རྒྱལ་ས་ lyon ཁུལ་དུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་རྐང་རྩེད་སྤོ་ལོའི་འགྲན་བསྡུར་ཞིག་གནང་བཞིན་པ་དང་བསྟུན་ཁ་ཉིན་ཕྱི་ཚེས་ ༢༨ ཉིན་གྱི་ཁུལ་དེའི་ཆུ་ཚོད་ ༡༌༣༠ ཐོག་ཧྥ་རན་སའི་རྒྱལས་ས་ lyon རུ་ཁག་ Olympique Lyonnaise དང་རྒྱལ་ས་ Nantes ཡི་ FC Nantes ཞེས་པའི་རུ་ཁག་གཉིས་དབར་རྩེད་འགྲན་གནང་སྐབས་ lyon རུ་ཁག་གི་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ Bad Gones ཞེས་པའི་ཚོགས་པས་གོ་སྒྲིག་འོག་དང་དུ་བླངས་ཀྱི་མི་སྣ་བརྒྱ་ཕྲག་ཁ་ཤས་ཤིག་གིས་ཕྱག་ལ་བོད་རྒྱལ་དར་གྱི་ཚོན་གཞི་ཅན་གྱི་ཤོག་བུ་བསྣམས་ཏེ་དེ་དག་ལས་གྲུབ་པའི་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་ཆེན་པོ་ཞིག་དང་དཀྱིལ་དུ་དབྱིན་ཡིག་ཐོག་ free Tibet ཞེས་འཁོད་པའི་སྦྱར་ཡིག་བསྣམས་ཐོག་གཡས་གཡོན་དུ་རས་གཟུགས་སུ་ཡོད་པའི་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་ཁ་ཤས་ཤིག་འཕྱར་ཏེ་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་རྣམ་པ་ཤུགས་ཆེ་བཏོན་འདུག རྒྱལ་སྤྱིའི་རྩེད་འགྲན་ཆེ་གྲས་ཤིག་གི་ཐོག་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་འཕྱར་དོན་ནི་རྒྱ་ནག་གི་ཁུལ་དུ་བརྙན་འཕྲིན་བརྒྱུད་རྩེད་འགྲན་དེ་ཐད་གཏོང་གནང་བཞིན་ཡོད་སྟབས། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་དེ་བཙན་བཟུང་བྱས་ནས་མི་ལོ་ཧྲིལ་པོ་ ༦༠ འཁོར་ཟིན་ཡང་བོད་ཀྱི་བདེན་མཐའ་མ་སེལ་བར་དེ་མུར་ལྷག་ནས་ཡོད་པའི་བརྡ་ལན་སྤྲད་རྒྱུ་དང་། སྤྱིར་རྐང་རྩེད་སྤོ་ལོའི་འགྲན་བསྡུར་དེ་ཉིན་རྒྱབ་ལ་རྩེ་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་དུས་ཚིགས་དེ་དང་བསྟུན་ནས་དུས་ཚོད་སྔ་སྣུར་གྱིས་རྩེད་འགྲན་པ་དང་མང་ཚོགས་ནས་དེར་འདོད་བློ་མ་ཁེངས་པ་ཞིག་བྱུང་ཡོད་སྟབས། ཁུལ་དེར་ཡོད་པའི་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་རྒྱུན་ལས་བསྟན་འཛིན་རྣམ་རྒྱལ་ལགས་ཀྱིས་ལས་འགུལ་དེ་སྤེལ་ཡོད་སྐོར་གསུངས་སོང་། དེ་བཞིན་དེ་རིང་གྲོས་ཚོགས་སུའང་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཟམ་མདོ་བྱམས་པ་ཚེ་རིང་ལགས་ནས་ཁ་ཉིན་ཧྥ་རན་སིའི་རྐང་སྤོལ་རྩེད་འགྲན་ཐོག་ཏུ་བོད་དོན་ལ་བརྩེ་ཞེན་ཡོད་མཁན་མི་མང་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་བཟོས་ནས་དཀྱིལ་དུ་བོད་རང་བཙན་འཁོད་པའི་སྦྱར་ཡིག་འཕྱར་བཞིན་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས། ངོ་དེབ་བཀོལ་སྤྱོད་གནང་མཁན་བོད་རིགས་ཚོས་ཁྱབ་སྤེལ་གང་མང་གནང་དགོས་པ་གསུངས་སོང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་ད་ལྟ་ཧྥ་རན་སིའི་རྩེད་འགྲན་དེའི་ཐོག་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་གལ་ཆེ་བར་མཐོང་ནས་མི་མང་སྟོང་ཕྲག་མང་པོས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཚོར་བ་དང་འབྲེལ་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་ཡོངས་ལ་ཤིན་ཅང་དང་ཧོང་ཀོང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་ཁོང་ཚོའི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་གསར་འགྱུར་མང་པོ་འཐོན་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་རྒྱལ་སྤྱིའི་མི་མང་ཁྲོད་དུ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཐུགས་རྗེ་བཀའ་དྲིན་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་མང་བ་འབྱུང་བཞིན་པ་ནི་རྩ་ཆེན་པོ་ཞིག་རེད་ཅེས་གསུངས་ཡོད།

རིང་མིན་ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༤ ནས་ཚེས་ ༡༨ བར་ཐེ་ཝན་རྒྱལ་ས་ Taipei དུ་འཚོགས་གཏན་འཁེལ་བའི་ Taiwan International Ethnographic Film Festival ཞེས་པའི་ཐེ་ཝན་རྒྱལ་སྤྱིའི་གློག་བརྙན་དུས་སྟོན་ཐོག་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་དང་འབྲེལ་བའི་ Rituals of Resistance ཞེས་འགོག་རྒོལ་ཁྲོད་ཀྱི་ཆོ་ག་ཞེས་པ་གཟིགས་འབུལ་ཞུ་རྒྱུ་རེད་འདུག གཞི་རྩའི་གློག་བརྙན་དེ་ནི་ཨ་རི་ནང་འཚར་ལོངས་འབྱུང་བཞིན་པའི་བོད་པའི་ན་གཞོན་བསྟན་འཛིན་ཕུན་ཚོགས་ལགས་དང་ཀོ་རི་ཡར་སྐྱེས་ཤིང་ཨ་རི་ནང་འཚར་ལོངའ་བྱེད་བཞིན་པ་ Joey Deetree ལགས་གཉིས་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ལོ་ནས་རྒྱ་གར་དང་བལ་ཡུལ། དེ་བཞིན་བོད་དང་ཨ་རི་བཅས་སུ་བརྙན་པར་བླངས་ཏེ་བཟོ་སྐྲུན་ཞུས་པ་ཞིག་རེད་འདུག གློག་བརྙན་དེའི་སྔོན་འགྲོའི་གསལ་བསྒྲགས་ནང་གསལ་ལྟར་ན་གློང་བརྙན་དེ་ཁོང་རྣམ་གཉིས་ནས་བོད་འདི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བཙན་བཟུང་བྱས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་ད་བར་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ཁྲོད་དུ་ཨ་རིའི་གསང་བའི་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་བོད་ཐོག་སྤེལ་བའི་ལས་གཞི་དང་བོད་ཀྱི་དགེ་འདུན་པ་མང་པོ་ཞིག་སྐྱ་བོར་བབས་ཏེ་འཐབ་རྩོད་ཁྲོད་ཞུགས་པའི་ལོ་རྒྱུས། དེ་བཞིན་བོད་མི་མི་ཉུང་བ་ཞིག་༸གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་བཞེད་ལྟར་དབུ་མའི་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་དང་བོད་མི་གཞོན་སྐྱེས་མི་ཉུང་བ་ཞིག་གིས་བོད་དོན་སླད་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་ཀྱིས་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཡོད་པ་སོགས་མངོན་གསལ་གནང་བ་མ་ཟད། ད་བར་བོད་མིའི་མི་རབས་གསུམ་ཙམ་བརྗེ་པོ་རྒྱག་བཞིན་པའི་ཁྲོད་དུ་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཇི་བྱུང་ལ་སོགས་པ་ཆེས་གསལ་འདོན་གནང་འདུག གཞི་རྩའི་གློག་བརྙན་དེ་དེ་སྔ་ཨ་རི་དང་སུད་སི་སོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཅིག་ཏུ་གཟིགས་འབུལ་ཞུས་ཟིན་ཡོད་པ་དང་རིང་མིན་ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ ནང་ཐེ་ཝན་རྒྱལ་སྤྱིའི་གློག་བརྙན་དུས་སྟོན་དང་། བཞུགས་སྒར་དུ་འཚོགས་གཏན་ཁེལ་བའི་བོད་ཀྱི་གློག་བརྙན་དུས་སྟོན་ཐོག་གཟིགས་འབུལ་ཞུ་རྒྱུ་རེད་འདུག བསྟན་འཛིན་ཕུན་ཚོགས་ལགས་ཨ་རིར་གནས་སྡོད་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་འདས་པའི་ལོ་དུས་ནང་ཁོང་གིས་བཟོས་པའི་གློག་བརྙན་རྣམས་གཙོ་ཆེ་ཤོས་བོད་མིའི་ཆབ་སྲིད་དང་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་གནས་སྟངས། དེ་བཞིན་བཙན་བྱོལ་གི་གནས་སྟངས་སོགས་མཚོན་པ་བྱས་པའི་དངོས་བྱུང་གློག་བརྙན་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། ཁོང་གི་གློག་བརྙན་དང་པོ་དེ་ The Rebellion Ceremony ཡིན་པ་རེད།

དེ་རིང་ཞོགས་པ་ཆུ་ཚོད་བདུན་པའི་སྟེང་བཞུགས་སྒར་ལྷ་རྒྱལ་རིར་བོད་ཀྱི་དགུ་བཅུ་གསུམ་ལས་འགུལ་ཚོགས་པ་དབུ་བརྙེས་ནས་མི་ལོ་ ༢༨ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་གནང་ཐོག་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་དང་ལྷག་བསལ་མ་ཡལ་བར་མུ་མཐུད་དུ་འཐབ་རྩོད་བྱེད་རྒྱུའི་བསྒྲགས་སྤེལ་སོང་། སྐབས་དེར་སྐུ་མགྲོན་གྱི་གཙོ་བོ་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་ཟུར་པ་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་མཆོག་གིས་གཙོས་པའི་དྷ་ས་ས་གནས་འགོ་འཛིན། བོད་མི་མང་གི་སྤྱི་འཐུས་ཁག་གཅིག་དང་སེར་སྐྱ་མི་མང་ལྔ་བཅུ་ཙམ་ནས་མཉམ་ཞུགས་གནང་སྟེ་བོད་ཀྱི་དགུ་བཅུ་གསུམ་ལས་འགུལ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་ད་ལྟའི་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་ལས་ཐོག་ལྷ་རྒྱ་རི་རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་དཀར་ལགས་ཀྱིས་དུས་དྲན་དང་འབྲེལ་བའི་གསུང་བཤད་དང་། དེ་བཞིན་སྐུ་མགྲོན་གྱི་གཙོ་བོ་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་མཆོག་གིས་ མང་ཚོགས་ལ་བོད་ཀྱི་དགུ་བཅུ་གསུམ་ལས་འགུལ་ཚོགས་པའི་གལ་ཆེན་རང་བཞིན་གི་སྐོར་ལ་གསུང་བཤད་གནང་སོང་། བོད་ཀྱི་དགུ་བཅུ་གསུམ་ལས་འགུལ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་ལྷ་རྒྱ་རི་རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་དཀར་ལགས་ཀྱིས་སྔོན་གྱི་མི་རབས་རྒན་པའི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་རྣམས་ཀྱིས་འབྱོར་ཁོངས་ཞན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གནས་བབ་ཅིག་གི་འོག་ནས་བོད་བསྟན་སྲིད་མི་རིགས་ཀྱི་བདེ་དོན་ཆེད་དུ་རང་ཉིད་ཀྱི་འཚོ་བའི་དཀའ་སྡུག་ལ་མ་བལྟས་པར་དངུལ་སྒོར་རེ་རེ་གསོགས་སྒྲུབ་བྱས་ཏེ་རི་ནས་མེ་ཤིང་བཏུས་ཏེ་བག་ལེབ་བཟོ་ནས་ཚོང་འགྲེམ་བྱས་ནས་ཚོགས་པ་འདི་བཙུགས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་ལྟར། བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ལ་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གིས་སྐུ་ལས་བསྐྱོན་ཡོད་པ་ལྟར་དུས་དེ་རིང་གི་མི་རབས་གསར་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་རབས་གོང་མ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་དང་ཆོད་སེམས་ཡིད་ལ་བཅངས་ནས་མུ་མཐུན་དུ་བོད་དོན་ཆེད་དུ་དཀའ་ལས་རྒྱག་རྒྱུའི་ཆོད་སེམས་དང་དམ་ཚིག་ཡོད་ཅེས་གསུང་བཤད་གནང་སོང་། དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་དགུ་བཅུ་གསུམ་ལས་འགུལ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཞོན་ཟླ་བ་བཀྲ་ཤིས་ལགས་ཀྱིས་ཚོགས་པའི་བསྒྲགས་གཏམ་སྒྲོག་སྦྱོང་གནང་སྟེ་རྒྱ་ནག་གིས་ས་བྱི་ལོའི་ཞི་རྒོལ་དང་བསྟུན་ནས་བོད་མི་མང་པོ་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པ་རྣམས་གང་མགྱོགས་གློད་བཀྲོལ་གཏོང་དགོས་པ་མ་ཟད། མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱིས་མཚོན་པའི་ཕྱི་ལོག་གི་སྲིད་གཞུང་ཡོངས་ཀྱིས་བོད་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་རྒྱུའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་སོང་། སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ཟུར་པ་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་མཆོག་གིས་བོད་མི་རེ་རེ་ལ་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་འགན་འཁྲི་རང་ཆས་སུ་ཡོད་སྟབས་དུས་ནས་དུས་སུ་འགན་རང་ཁུར་གྱི་ཐོག་ནས་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ལ་ནུས་ཤུགས་འདོན་རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེན་པོ་ཆགས་ཡོད་པ་གསུངས་པ་དང་ཆབ་ཅིག་ཏུ་བོད་ཀྱི་དགུ་བཅུ་གསུམ་ལས་འགུལ་ཚོགས་པས་དུས་རྟག་དུ་མི་མང་ལ་སྣེ་ཁྲིད་ནས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྣ་མང་སྤེལ་བཞིན་པར་བསྔགས་བརྗོད་གནང་སོང་། རྩ་བའི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༧ ལོའི་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༧ ཉིན་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་འབྲས་སྤུངས་དགོན་གྱི་དགེ་འདུན་པ་ཉེར་གཅིག་གིས་སྣེ་ཁྲིད་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་བདག་པོ་བོད་མི་ཡིན། རྒྱ་མི་བོད་ནས་ཕྱིར་འབུད་བྱེད་དགོས་ཞེས་པའི་སྐད་འབོད་གནང་སྟེ་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་བའི་དུས་དྲན་དང་བསྟུན། བོད་ཀྱི་དགུ་བཅུ་གསུམ་ལས་འགུལ་ཚོགས་པ་འདི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༡ ལོའི་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༧ ཉིན་དབུ་བརྙེས་པའི་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་གྱི་ལས་འགུལ་ཚོགས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་ལྟར་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་མང་པོ་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། འབྲེལ་ཡོད་པར་ཁག་ཅིག་བོད་ཀྱི་དགུ་བཅུ་གསུམ་ལས་འགུལ་ཚོགས་པ།

ཨ་རིའི་ནིའུ་ཡོག་གྲོང་ཁྱེར་དུ་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ལྷན་ཚོགས་ཐེངས་ ༧༤ པ་འཚོགས་བཞིན་པ་དང་བསྟུན་ཁ་ཉིན་རེས་གཟའ་ཟླ་བའི་ཉིན་ཨ་རིའི་རྒྱལ་སྲིད་གཞུང་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་ཀྱི་ཚོགས་འདུ་ཞིག་ཆེད་བསྐོང་གནང་བའི་ཁྲོད་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ Donald Trump མཆོག་དང་སྲིད་འཛིན་གཞོན་པ Mike Pence མཆོག དེ་བཞིན་ཨ་རིའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་སྐུ་ཚབ་ Sam Brownback ལགས་དང་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ Mike Pompeo སོགས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་མང་དག་ཅིག་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ནས་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་རྐྱེན་པས་སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་མྱོང་མཁན་མང་པོ་གདན་འདྲེན་བྱས་ཡོད་པ་ལྟར་བོད་ཀྱི་སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་བདེ་ལེགས་རིན་པོ་ཆེ་དམ་མ་མཆོག་གི་ཚ་མོ་ཉི་མ་ལྷ་མོ་ལགས་ཀྱང་གདན་ཞུ་གནང་འདུག  རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆོས་རང་དབང་གི་ལྷན་ཚོགས་དེ་གྲོལ་མཚམས་སུ་ཨ་རིའི་སྲིད་གཞུང་གིས་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཤིག་བསྡུ་བསྐོང་གནང་བའི་ཁྲོད་ཉི་མ་ལྷ་མོ་ལགས་ཀྱིས་བོད་ནང་གི་ཆོས་དད་རང་མོས་ཀྱི་གནས་སྟངས་སྐོར་ལ་གསུང་བཤད་གནང་འདུག་པ་དང་། སྐབས་དེར་ཁོང་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་ནས་ཆོས་དད་རང་མོས་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་མཉམ་ལས་གནང་རྒྱུའི་དུས་ལ་བབ་ཡོད་པ་དང་། ཨ་རིའི་གཞུང་ ནས་ད་རེས་ཀྱི་ལྷན་ཚོགས་བརྒྱུད་ནས་གོ་སྐབས་འདི་བསྐྲུན་ཐུབ་ཡོད་པ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་ཉི་མ་ལྷ་མོ་ལགས་སུ་ཞལ་པར་བརྒྱུད་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་བོད་ནང་གི་བོད་མི་རྣམས་ལ་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་ཀྱི་རང་དབང་མེད་པའི་ཁར་གནས་ཚུལ་དེར་ཕྱི་ལ་བསྒྲགས་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་ཡང་མེད་པར་བརྟེན་ད་རེས་ཁོང་གིས་གཞིས་ལུས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་ཚབ་ཞུས་ཏེ་བོད་ནང་གི་ཆོས་དད་རང་དབང་སྤྱི་དང་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་ཀྱི་གནད་དོན། དེ་བཞིན་༸གོང་ས་མཆོག་བོད་ལ་གདན་འདྲེན་ཞུ་དགོས་པའི་སྐོར་སོགས་སྙན་གསེང་ཞུ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་ཐོབ་པར་དགའ་ཚོར་ཆེན་པོ་བྱུང་ཞེས་ངོ་སྤྲོད་གནང་སོང་། ཨ་རིའི་གཞུང་ནས་ཐེངས་འདིའི་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་ཉི་མ་ལྷ་མོ་ལགས་དང་ལྷན་དུ་ཤིན་ཅང་ཡུ་གུར་མི་རིགས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་པ་སྐུ་ཞབས་ Ilham Tohti ལགས་ཀྱི་བོུ་གཙོས་པའི་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་དང་འབྲེལ་བའི་མནར་གཅོད་མྱངས་དང་མྱོང་མཁན་གྱི་མི་སྣ་ཁག་གཅིག་གདན་ཞུ་གནང་ཡོད་པ་རེད། རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་ཉི་མ་ལྷ་མོ་ལགས་སུ་ཐེངས་འདིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་ཏུ་དམིགས་བསལ་གྱིས་ཁོང་གདན་འདྲེན་ཞུས་པ་དེར་གཟིགས་ཕྱོགས་ཇི་བྱུང་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་གཙོ་བོ་སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་བདེ་ལེགས་རིན་པོ་ཆེ་དམ་པ་མཆོག་གིས་བོད་ནང་གི་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་ཐད་ནས་ཕྱག་ལས་རྒྱ་ཆེར་གནང་སྟེ་མཐར་རྒྱ་ནག་གིས་ཁོང་ལ་མ་ཉེས་ཁ་གཡོགས་ཀྱིས་སྐུ་ཚེ་མ་ཟིན་པའི་གནས་སྟངས་ཤིག་བྱུང་ཡོད་པར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ནས་ངོས་འཛིན་གསལ་པོ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་སྟབས་ཁོང་ལ་ཆ་མཚོན་ན་རིན་པོ་ཆེའི་གནད་དོན་དེ་དངོས་སུ་མཐོང་མྱོང་མཁན་གྱི་བདེན་དཔང་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པས་ཐེངས་འདིའི་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་གདན་འདྲེན་ཞུས་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པར་གསུངས་སོང་། རྩ་བའི་ཨ་རིའི་གཞུང་གིས་གོ་སྒྲིག་གནང་བའི་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་ཌོ་ནལ་ཊམ་མཆོག་གིས་ཁོང་ནི་འཛམ་གླིང་ནང་གི་ཆོས་ལུགས་རང་དབང་ཐད་ཚོགས་ཆེན་བསྡུ་བསྐོང་གནང་མཁན་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་ཐོག་མ་དེ་ཡིན་པ་གསུངས་པ་དང་འབྲེལ། ཨ་རིའི་ངོས་ནས་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ ༢༥ ལྷག་ཆེད་གཏོང་གིས་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་རང་དབང་དང་ཆོལ་ལུགས་ཀྱི་གནའ་ཤུལ་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཆོས་ལུགས་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ཚོགས་པ་ཞིག་ཀྱང་གསར་དུ་འཛུགས་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་ཏེ་ཆོས་ལུགས་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་རྒྱུ་ནི་ཨ་རིའི་དམིགས་འབེན་དང་པོ་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག   འཛམ་གླིང་དབུ་ཁྲིད་ཚོས་ཆོས་དད་རང་དབང་ལ་དམ་དྲག་གི་ལས་དོན་ཡོངས་སུ་མཚམས་འཇོག་དགོས་པ་དང་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་དང་འབྲེལ་བའི་བཙོན་པ་ཡོད་ཚད་གློད་བཀྲོལ་གཏོང་དགོས་པ། དེ་བཞིན་ཆོས་དད་རང་དབང་ལ་དམ་དྲག་བྱས་པའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ཡོངས་ལ་བསྒྱུར་བཅོས་གནང་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཡང་གནང་ཡོད་པ་རེད། ཨ་རིའི་ངོས་ནས་ཐེངས་དང་པོར་དམིབས་བསལ་གྱིས་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་དབུས་སུ་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་ཀྱི་རང་དབང་གི་སྐོར་ཚོགས་འདུ་བསྐོང་བ་དེའི་གལ་གནད་དང་འབྲེལ་ཏེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་ཚོགས་གཙོ་གཞོན་པ་བུ་ཆུང་ཚེ་རིང་ལགས་སུ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་  ད་ལྟའི་གཞུང་འཛིན་གྱི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་ཆོས་དད་དབང་དེ་གཙོ་ཆེར་འཛིན་བཞིན་པ་མ་ཟད་ཨ་རིའི་འཛིན་གཞོན་པ་སྐུ་ཞབས་ Mike Pence ལགས་དུས་རྒྱུན་ནས་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་ཐོག་ཐུགས་སྣང་ཆེས་ཆེར་ཡོད་པའི་མི་སྣ་ཞིག་ཡིན་པ་བཤད་སྲོལ་ཡོད་པ་བཞིན་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༧ ནང་དུ་ཨ་རིའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཚོགས་འདུ་བསྡུ་བསྐོང་བྱས་ཡོད་པ་སོགས་ངོ་སྤྲོད་གནང་སོང་བ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་གནད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་པ་གསལ་པོ་ཆགས་ཡོད་སྐོར་གསུངས་ཡོད། ཨ་རིའི་སྲིད་གཞུང་གིས་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་འཚོགས་བཞིན་པ་དང་བསྟུན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆོས་དད་རང་མོས་ལ་འབོད་སྐུལ་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་འོག་ཉིན་གཉིས་ཀྱི་རིང་ཚོགས་འདུ་བསྡུ་བསྐོང་བྱས་ཡོད་པ་ལྟར་ཁ་སང་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་གཞོན་པ་སྐུ་ཞབས་ John Sullivan ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ནང་གི་ཤིན་ཅང་ཁུལ་གྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞི་ཐོག་དམིགས་བསལ་ཚོགས་འདུ་ཞིག་ཀྱང་བསྡུ་བསྐོང་གནང་བའི་ཁྲོད་འཇར་མན་དང་དབྱིན་ཡུལ་སོགས་ཀྱིས་མཚོན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ ༢༡ ནས་ཚོགས་ཞུགས་གནང་འདུག རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཡོངས་ཀྱི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་གནོད་ཤུགས་སྤྲད་ཐོག་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གིས་ཤིན་ཅང་ཁུལ་དུ་མི་སྤྱོད་ལས་འདས་པའི་དམ་དྲག་བྱེད་བཞིན་པའི་གནས་བབ་དེ་འཕྲལ་དུ་མཚམས་འཇོག་བྱེད་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་གནང་འདུག

བལ་ཡུལ་གྱི་གཞུང་འཛིན་དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་ཡུལ་དེའི་འགོ་ཁྲིད་རྣམ་པར་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་ལྟ་གྲུབ་གཙོར་བཟུང་གིས་སྦྱོང་བརྡར་སྤྲད་འདུག་པ་དང་དེས་བལ་ཡུལ་ཕྱོགས་འགལ་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པའི་འགོ་ཁྲོད་སེམས་འཚབ་སློང་བཞིན་པར་ཆེས་མངོན་གསལ་གནང་འདུག རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་ཟླ་བ་རྗེས་མར་བལ་ཡུལ་དུ་གཞུང་འབྲེལ་ཕྱོགས་བསྐྱོད་ཆེད་སླེབས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་བསྟུན་བལ་ཡུལ་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་སློབ་གྲྭ་སྡེ་ཚན་ནས་ཡུལ་དེའི་འགོ་ཁྲིད་རྣམ་པར་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་ལྟ་གྲུབ་གཙོ་བཟུང་གིས་སྦྱོང་བརྡར་ལས་རིམ་ཞིག་གོ་སྒྲིག་བྱས་ཡོད་པའི་ཆ་ཤས་སུ་བདུན་ཕྲག་འདིའི་རེས་གཟའ་ཟླ་བའི་ཉིན་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ལྷན་ཁང་གི་འགོ་གཙོ་ Song Tao ཡིས་སྣེ་ཁྲིད་པའི་དམར་ཤོག་གི་འགོ་ཁྲིདམི་སྣ་ ༥༠ སྐོར་ཞིག་རྒྱལ་ས་ Kathmandu ནང་འབྱོར་ཡོད་པ་དང་། རུ་ཁག་དེའི་ངོས་ནས་བལ་ཡུལ་དང་རྒྱ་ནག་གི་གྲོགས་འདྲིས་ཆེད་དོན་བགྲོ་གླེང་ཞེས་པའི་མིང་སྦྱང་འོག་བལ་ཡུལ་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་འགོ་ཁྲིད་རྒན་གྲས་དང་ཚོགས་མི་ཁག་གཅིག་ལ་སྦྱོང་བརྡར་སྤྲད་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཡོངས་བསྒྲགས་བྱས་པ་མ་ཟད། བལ་ཡུལ་གྱི་སྲིད་བློན་ KP Sharma Oli དང་ཐུག་འཕྲད་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་ནས་བལ་ཡུལ་རྒྱལ་ཁབ་དེ་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་ཡོང་བར་མཐུན་འགྱུར་སྦྱར་ངེས་ཡིན་པའི་ཁས་ལེན་ཡང་བྱས་འདུག སྦྱོང་བརྡར་སྒོ་འབྱེད་ཀྱི་གཏམ་བཤད་ནང་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་སློབ་གྲྭའི་སྡེ་ཚན་གྱི་གཙོ་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ Ishwar Pokhrel ཡིས་སྤྱིར་བལ་ཡུལ་དང་རྒྱ་ནག་གཉིས་ལ་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས། ཆབ་སྲིད་དང་ས་བབས་གནས་སྟངས་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱི་ཆ་ནས་ཁྱད་པར་ཡོད་ཀྱང་མཐའ་མའི་དམིགས་ཡུལ་དེ་གཅིག་མཚུངས་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་འདུག འོན་ཀྱང་ཡུལ་དེའི་ཕྱོགས་འགལ་ཀོང་རེ་སི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་གཞོན་པ་སྐུ་ཞབས་ Bimalendra Nidhi ཡིས་བལ་ཡུལ་དང་རྒྱ་ནག་གི་སྤྱི་ཚོགས་དབར་ལ་རྩ་ཁྲིམས་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནས་སྟངས། དབང་འཛིན་ལམ་ལུགས་སོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་དང་ལྷག་དོན་བལ་ཡུལ་གྱི་རྩ་ཁྲིམས་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲིམས་ལུགས་རྣམས་མང་གཙོ་དང་སྤྱི་མཐུན་རིང་ལུགས། གུ་ཡངས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་དང་མང་གཙོའི་གྲོས་ཚོགས་བཅས་ལ་གཞིར་བཞག་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། ཆ་རྐྱེན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རྒྱ་ནག་གི་ལམ་ལུགས་ནང་ཚང་མེད་པ་དང་གལ་ཏེ་རྒྱ་ནག་གིས་བལ་ཡུལ་གྱི་གཞུང་འཛིན་ཚོགས་པའི་འགོ་ཁྲིད་དང་ལས་བྱེད་རྣམས་རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རིགས་འདྲ་མཚུངས་ཡོང་སླད་བཀོད་བྱུས་བྱ་ཚེ་དེ་ནི་ངོས་ལེན་བྱེད་ཐབས་རྩ་བ་ནས་མེད་ཅེས་ནན་བརྗོད་བྱས་འདུག བལ་ཡུལ་ཀོང་རེ་སི་འགོ་ཁྲིད་སྐུ་ཞབས་ NP Saud ལགས་ཀྱིས་ཀྱང་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་ནརེནྡྲ་མོ་དཱི་མཆོག་བལ་ཡུལ་ནང་ཕེབས་འབྱོར་གནང་སྐབས་སྲིད་བློན་མཆོག་གིས་ཡུལ་དེའི་ཕྱི་འབྲེལ་སྲིད་བྱུས་དེ་རྒྱ་གར་གྱི་ BJP ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པར་ཉེ་ཕྱོགས་འཛིན་མཁན་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། ནམ་ཞིག་རྒྱ་ནག་ནས་གཞུང་འབྲེལ་མི་སྣ་སླེབས་སྐབས་བལ་ཡུལ་གྱི་ཕྱི་འབྲེལ་སྲིད་བྱུས་དེ་གློ་བུར་དུ་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ལ་ཉེ་ཕྱོགས་འཛིན་མཁན་གྱི་ངོ་བོར་སྒྱུར་བཞིན་ཡོད་པ་ཟུར་ཟ་གནང་བ་མ་ཟད། ཀོང་རེ་སི་ཚོགས་པའི་འགོ་ཁྲིད་སྐུ་ཞབས་ Bal Krishna Khand ལགས་ཀྱིས་འཛན་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་སུ་ཞིག་ཡིན་རུང་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་དང་ལྷན་དུ་མཛའ་མཐུན་གྱི་འབྲེལ་བ་ཞིག་ཡོད་ཆོག་ཀྱང་དེ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཁབ་ནང་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་ཆབ་སྲིད་ལམ་ལུགས་ཐོག་ནས་བསླུ་ཐབས་བྱེད་པ་དང་ཡང་ན་ལྟ་གྲུབ་གྱི་སྦྱོང་བརྡར་སྤྲད་རྒྱུའི་ཐབས་ཤེས་དེ་ནི་སེམས་འཚབ་བྱ་རྒྱུའི་གནད་དོན་ཞིག་ཡིན་པར་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་པ་དང་ཆབས་ཅིག ད་ཆ་བལ་ཡུལ་གཞུང་འཛིན་ཚོགས་པས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པར་ཉེ་ཕྱོགས་ཀྱིས་མདུན་སྐྱོད་བྱེད་བཞིན་པ་ནི་བལ་ཡུལ་གྱི་བདག་དབང་ལ་ཉེན་འཚབས་ཆགས་རྒྱུ་ཡིན་པ་བརྗོད་འདུག བལ་ཡུལ་གྱི་གཞུང་འཛིན་ཚོགས་པའི་འགོ་ཁྲིད་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་པར་ད་ཆ་བལ་ཡུལ་ནང་སླེབས་པའི་རྒྱ་ནག་གི་རུ་ཁག་དེའི་ངོས་ནས་ཉིན་གཉིས་ཀྱི་སྦྱོར་བརྡར་ལས་རིམ་ཁྲོད་གུ་ཡངས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་བསྐྲུན་རྒྱུའི་ལས་གཞི་མཇུག་སྐྱོང་བྱས་པ་དང་དམར་ཤོག་གི་སྒྲིག་ཁྲིམས་ལག་ལེན་བསྟར་ཕྱོགས་བཅས་ཀྱི་བརྗོད་གཞི་ཁག་ཅིག་གི་ཐོག་ཡིག་ཆ་ངོ་སྤྲོད་བྱས་པ་མ་ཟད་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་འགོ་ཁྲིད་དབར་རྒྱུད་གཅིག་ལམ་གཅིག་ལ་སོགས་པའི་གནད་དོན་ཁག་ཅིག་དང་འབྲེལ་བར་གྲོས་བསྡུར་བྱས་ཡོད་པ་དང་ཁྱད་པར་དུ་སྦྱོང་བརྡར་གྱི་མཐའ་མཇུག་ཏུ་དམར་ཤོག་ཚོགས་པ་གཉིས་ནས་རྒྱལ་ཁབ་ཕན་ཚུན་གྱི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པའི་འགོ་ཁྲིད་དང་སྒྲིག་གྲས་ལས་བྱེད་དབར་ལྟ་བའི་ཆེད་དོན་བགྲོ་གླེང་གོ་སྒྲིག་ཞུ་རྒྱུ་གཙོས་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་ལམ་དང་སྲིང་མོའི་འདུ་ཤེས་འཛིན་ཕྱོགས་བཅས་ཀྱི་ཐད་ལ་ཁས་ལེན་དམ་བཅའ་བྱས་ནས་གན་རྒྱར་མིང་རྟགས་བཀོད་ཡོད་པ་རེད་འདུག

ཁེ་ན་ཌར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ Toronto གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་འོག་ཡོད་པའི་ Citizen Lab དྲྭ་རྒྱའི་བདེ་འཇགས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་སྙན་ཐོ་ཞིག་འདོན་སྤེལ་གནང་བའི་ནང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་དུ་ལག་ཐོགས་ཁ་པར་བརྒྱུད་ནད་འབུ་བཏང་སྟེ་སྒེར་གྱི་གསང་བ་རྐུ་ཁྱེར་དང་ལྟ་སྲུང་བྱེད་བཞིན་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུག སྤྱིར་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་དྲྭ་རྒྱ་བརྒྱུད་ཉན་སྲུང་གིས་འགོག་རྒོལ་བྱེད་པའི་གནད་དོན་མང་དག་ཅིག་བྱུང་ཡོད་པ་ལས་ལག་ཐོགས་ཁ་པར་བརྒྱུད་ནད་འབུ་བཏང་བའི་གནད་དོན་ཆེས་ཐོག་མ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། དེ་རིང་ Citizen Lab ཀྱི་དྲྭ་གནས་ཐོག་སྙན་ཐོ་དེ་འདོན་སྤེལ་གནང་བའི་ནང་སྔ་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༨ པ་ནས་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༥ པའི་བར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་༸དཔལ་ལྡན་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཡིག་ཚང། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས། བོད་མིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་ཚོགས་པ་ཁག་གཅིག་བཅས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གཞུང་དང་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་གི་མི་སྣ་མང་དག་ཅིག་ལ་ Whatsapp ཞེས་པའི་ལག་ཐོགས་ཁ་པར་གྱི་བརྙན་ཆས་བརྒྱུད་དྲྭ་རྒྱའི་ཁ་བྱང་ཞིག་བཏང་སྟེ་དེའི་ཐོག་གནོན་པ་ཡིན་ན་ཁ་པར་དེའི་ཐོག་གི་འཕྲིན་ཐུང་དང་འབྲེལ་གཏུགས་ཁ་བྱང་། དེ་བཞིན་མི་གཞན་དང་འབྲེལ་བ་གནང་བའི་གནས་ཚུལ་ཆ་ཚང་རྐུ་ཁྱེར་བྱས་པ་མ་ཟད་དེ་བཞིན་ GPS ཞེས་ཕྱོགས་སྟོན་འཕྲུལ་ཆས་བརྒྱུད་སྒེར་གྱི་གནས་ཚུལ་ཤེས་ཐབས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད་འདུག ནད་འབུ་གཏོང་མཁན་དེ་གསར་འགོད་པའམ་ཡང་ན་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་སོགས་ཀྱི་མི་ཡིན་ཁུལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་།   དེའང་ཀུ་ཤུ་རྟགས་ཅན་དང་ Android ཞེས་པའི་ཁ་པར་རིགས་གཉིས་ཀའི་ཐོག་བཏང་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུག Citizen lab ཀྱིས་ནད་འབུ་དེའི་འབྱུང་ཁུངས་ལ་ Poison Carp ཞེས་མིང་བཏགས་ཡོད་པ་རེད། རྩ་བའི་གནས་ཚུལ་དེ་བོད་དོན་ལས་འགུལ་བསྟི་གནས་ཁང་གིས་གོ་སྒྲིགས་འོག་ Tib CERT ཞེས་པའི་དྲྭ་རྒྱའི་བདེ་འཇགས་ཐོག་མཉམ་ལས་ཀྱི་ལས་གཞི་བརྒྱུད་ནས་ Citizen Lab ཉམས་ཞིབ་ཁང་དང་ལྷན་དུ་མངོན་གསལ་གནང་བ་ཞིག་དང། ཉེ་ཆར་ Google དང་ Volexity ཞེས་པའི་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གཉིས་ཀྱི་སྙན་ཐོའི་ནང་ཡུ་གུར་མང་ཚོགས་ཐོག་ནད་འབུ་བཏང་བའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་ཡོད་ལྟར་ནད་འབུ་གཏོང་མཁན་དེ་གཅིག་ཡིན་པར་མངོན་གསལ་གནང་ཐུབ་ཡོད་པ་རེད། Cititzen Lab ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཉམས་ཞིབ་པ་ Bill Marczak ལགས་ཀྱི་གསུངས་པར་དུས་རྒྱུན་བོད་མིར་འབྱོར་བཞིན་པའི་དྲྭ་ནད་འབུ་དང་བསྡུར་ན་ད་ལྟ་གང་ཟག་ཞིག་གི་ཁ་པར་ནང་འཛུལ་ནས་གསང་བ་རྐུ་ཁྱེར་བྱེད་བཞིན་པའི་ནད་འབུ་དེ་ལྟར་བཟོ་བར་འགྲོ་གྲོན་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་བཏང་དགོས་པ་དང། སྤྱིར་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་དུ་དྲྭ་འབུ་བཏང་བའི་གནས་ཚུལ་ཡང་ཡང་འབྱུང་བཞིན་ཡོད་ཀྱང། ད་ལྟ་ Poison Carp ཡིས་བཏང་བའི་ནད་འབུ་དེ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཉན་སྲུང་གི་གནད་དོན་ལ་ཧ་ཅང་ཛ་དྲག་ཏུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་མངོན་རྒྱུ་ཡོད་སྐོར་གསུངས་འདུག བོད་དོན་ལས་འགུལ་བསྟི་གནས་ཁང་གི་དྲྭ་རྒྱའི་བདེ་འཇག་ལས་ཆར་ངེས་སྟོན་པ་དང་ Tib CERT ལས་གཞིའི་དྲུང་ཆེ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་ལགས་སུ་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་ད་བར་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་དུ་ནད་འབུ་ལྡན་པའི་དྲྭ་རྒྱའི་ཁ་བྱང་ཐོག་གནོན་མཁན་མི་ ༡༤༠ བྱུང་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང། དེའི་ཁོངས་ནས་མང་ཆེ་བའི་ཁ་པར་གྱི་བརྙན་ཆས་དུས་ཐོག་ Update འམ་ཁ་སྐོང་གནང་ཡོད་སྟབས་གནོད་འཚེ་དེ་ཙམ་བཟོ་ཐུབ་མེད་ཀྱང་། ནད་འབུ་གཏོང་མཁན་དེས་གང་ཟག་གི་ཁ་པར་ཨང་གྲངས་དང་མི་སུ་ཡིན་མིན་སོགས་ཆ་ཚང་ཤེས་ཐོག་ནད་འབུ་གཏོང་གི་ཡོད་པར་བློ་འཚབ་གནང་དགོས་པའི་གནད་དོན་ཞིག་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་།

ཨ་རིའི་གྲོང་ཁྱེར་ནིའུ་ཡོག་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ Rochester མཐོ་རིམ་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་སྤྱི་མཐུན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པས་ཨ་རི་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་དངོས་གྲུབ་ཚེ་རིང་ལགས་དང་རྒྱ་རིགས་འབྲེལ་མཐུད་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ་ལགས་རྣམ་གཉིས་བོད་དོན་གྲོས་མོལ། བཙན་བྱོལ་ནང་མ་འོངས་བོད་ཀྱི་མང་གཙོ་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་གསུང་བཤད་གནང་སླད་གདན་ཞུ་གནང་བ་དང་འབྲེལ་ཏེ་བོད་རྒྱ་སློབ་ཕྲུག་མཛའ་འབྲེལ་མཐུན་ཚོགས་གསར་པ་ཆེད་འཛུགས་གནང་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་གནང་འདུག ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༡ ཉིན་མཐོ་རིམ་སློབ་གཉེར་ཁང་དུ་མཐོ་སློབ་ཀྱི་གཙོ་འཛིན་མཆོག་དང་། སློབ་དཔོན་རྣམ་པ། དེ་བཞིན་བོད་རིགས་དང་རྒྱ་རིགས་སློབ་ཕྲུག་གཙོས་སློབ་ཕྲུག་གཞན་རྣམས་སོགས་ཚང་འཛོམས་གནང་སྟེ་དངོས་གྲུབ་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ སྔ་རོལ་གྱི་བོད་དང་བོད་ལ་དུས་འགྱུར་བྱུང་རྗེས་ཀྱི་བརྒྱུད་རིམ། མང་གཙོའི་ལམ་ལུགས་འཕེལ་རིམ། དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ངོ་སྤྲོད་བཅས་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་དབུ་ཁྲིད་ལམ་སྟོན་དང་། དཀའ་ངལ་དུ་མར་གདོང་ལེན་གྱིས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་རང་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་། ཆོས་དང་རིག་གཞུང་།  དེ་བཞིན་སྐད་ཡིག་སོགས་འཛིན་སྐྱོང་གནང་ཐུབ་ཡོད་པ་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག དེ་བཞིན་རྒྱ་རིགས་འབྲེལ་མཐུད་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ་ལགས་ཀྱིས་རང་ཉིད་བོད་ནས་རྒྱ་གར་དུ་བྲོས་བྱོལ་དུ་ཡོང་བའི་མྱོང་བ་དང་། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་ལམ་སྟོན་འོག་བོད་མི་རྣམས་ནས་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ཐོག་ཤར་སྐྱོད་གནང་བ། སྒོས་སྲིད་བྱུས་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་བོད་རྒྱ་གཉིས་དབར་གྲོས་མོལ་བྱུང་སྐོར། དེ་བཞིན་རྒྱ་རིགས་འབྲེལ་མཐུད་པའི་ལས་དོན་གྱི་རྒྱབ་ལྗོངས་དང་ལས་དོན་གཉེར་སྐབས་གདོང་ལེན་གནང་དགོས་པའི་གནད་དོན་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ལ་ངོ་སྤྲོད་གནང་འདུག གསུང་བཤད་གྲུབ་མཚམས་སུ་དྲི་བ་དྲིས་ལན་སྐབས་སུ་རྒྱ་རིགས་སློབ་ཕྲུག་ཁག་གཅིག་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོར་བོད་ནང་ཞི་རྒོལ་བྱུང་སྐབས་བོད་མི་ཁག་གཅིག་ནས་དྲག་སྤྱོད་ཀྱི་བྱ་བ་སྤེལ་བར་སྐྱོན་འཛུགས་བྱས་པ་ལྟར། གསུང་བཤད་གནང་མཁན་རྣམ་གཉིས་ནས་དེའི་ཐོག་ལན་འདེབས་གསལ་བཤད་གནང་བ་དང་རྒྱ་གཞུང་གི་དྲག་གནོན་དང་མནར་གཅོད་འོག་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་བའི་གནད་དོན་གཙོས་པའི་བོད་ནང་ཆོས་དད་རང་དབང་མེད་པ་མ་ཟད་༸གོང་ས་མཆོག་གི་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཐེ་བྱུས་བྱས་ཡོད་སྐོར་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག སྐབས་དེར་རྒྱ་རིགས་སློབ་ཕྲུག་ལ་ལས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་འགོ་ཁྲིད་འོག་བོད་ནང་ཡར་རྒྱས་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་བཏང་ཡོད་སྐོར་གྱི་གནས་ཚུལ་ཁག་གཅིག་ལུང་འདྲེན་གྱིས་དགག་པ་བྱས་འདུག་པ་དང་། ཡང་ཁག་གཅིག་གིས་བོད་དོན་ཐད་དངོས་ཡོད་གནད་དོན་མང་པོ་ཞིག་ད་ཆ་མཁྱེན་རྟོགས་བྱུང་བར་གསུང་བཤད་གནང་མཁན་གཉིས་ལ་བསྔགས་བརྗོད་ཞུས་འདུག བོད་རྒྱ་སློབ་ཕྲུག་མཛའ་འབྲེལ་མཐུན་ཚོགས་ཆེད་འཛུགས་གནང་རྒྱུར་ཐག་གཅོད་བྱུང་བ་དང་ཆབས་ཅིག ད་རེས་ཀྱི་ལས་རིམ་གཙོ་སྐྱོང་གནང་མཁན་ཀོ་རི་ཡ་ཨ་རིའི་མི་སེར་ཡིན་པ་  Se Hoon Kim ལགས་ཀྱིས་མཐུན་ཚོགས་དེར་འབྲེལ་མཐུད་ཀྱི་ཕྱག་རོགས་གནང་རྒྱུར་ཞལ་བཞེས་གནང་བ་མ་ཟད་ཕྱོགས་གཉིས་ཕན་ཚུན་ངོ་ཤེས་ཡོང་སླད་ཡང་ཡང་ཐུག་འཕྲད་བརྒྱུད་དགོངས་ཚུལ་བརྗེ་ལེན་སོགས་གནང་རྒྱུ་རེད་འདུག

རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གི་སྲིད་གཞུང་བཙུགས་ནས་མི་ལོ་བདུན་ཅུ་འཁོར་བའི་དུས་སྟོན་སླེབས་ལ་ཉེ་བའི་སྐབས་ཐོག་འདིར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འདས་པའི་མི་ལོ་བདུན་ཅུའི་ནང་གི་རྒྱ་ནག་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་འཕེལ་རྒྱས་དང་། མི་མང་ལ་བདེ་སྐྱིད་འཚོལ་བ་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་འོག་རྒྱ་ནག་ནང་དུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་བབ་ཡར་རྒྱས་ཕྱིན་ཡོད་སྐོར་གྱི་ཡིག་ཆ་དཀར་པོ་ཞིག་འདོན་སྤེལ་བྱས་འདུག དེ་རིང་གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་གནས་ཚུལ་ཐོན་པ་ལྟར་ན། ཁ་སང་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གི་དྲིལ་བསྒྲགས་སྡེ་ཚན་གྱིས་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་ཡིག་ཆ་དཀར་པོ་ཞིག་འདོན་སྤེལ་གྱིས་འདས་པའི་མི་ལོ་བདུན་ཅུའི་རིང་ལ་རྒྱ་ནག་ནང་དུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་བབ་ཡར་རྒྱས་ཕྱིན་ཡོད་པ་མ་ཟད་རྒྱ་ནག་མི་མང་གིས་མང་གཙོར་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་བྱེད་བཞིན་པར་བརྗོད་ཡོད་པར་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་གསར་ཁང་མང་པོ་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ལྟེ་གནས་ཁང་རྣམས་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་ཏེ་རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱལ་ནང་གི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་གནས་བབ་དང་རྒྱ་ནག་གིས་ཡུ་གུར་མི་རིགས་ལ་བཏང་འཛིན་བྱེད་སྟངས་དང་། རྒྱ་ནག་གི་ཉེན་རྟོག་པས་ཧོང་ཀོང་གི་མི་མང་གི་ངོ་རྒོལ་ལ་རྡུང་རྡེག་བཏང་བ་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་འདུག རྒྱ་ནག་གི་འགྲོ་བ་ཐོབ་ཐང་གི་ཡིག་ཆ་དཀར་པོ་དང་འབྲེལ་ནས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཕྱི་དྲིལ་དྲུང་ཆེ་དྭགས་པོ་བསོད་ནམས་ནོར་བུ་ལགས་སུ་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་རྒྱ་ནག་གིས་དུས་རྒྱུན་ནས་དྲིལ་བསྒྲགས་རང་གི་ཆེད་དུ་ཡིག་ཆ་འདོན་སྤེལ་བྱེད་བཞིན་པ་ཞིག་ལས་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གིས་རིག་གནས་གསར་བརྗེ་དང་གནམ་སྡེ་སྒོར་མོ་ཆེའི་དོན་རྐྱེན་སོགས་ཀྱི་ཁྲོད་ནས་མི་ས་ཡ་ ༤༠ ཙམ་དམར་གསོད་བཏང་ཡོད་པར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་གསལ་པོ་ཆགས་ཡོད་པར་བརྟེན་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་བརྡབ་བཤིག་བཏང་ཡོད་པ་མ་གཏོགས་རྩ་བ་ཉིད་ནས་ཡར་རྒྱས་ཕྱིན་མེད་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་གནང་སོང་། དེ་བཞིན་ཁོང་གིས་རྒྱ་ནག་གིས་ངག་ནས་བརྗོད་པ་དང་ཡིག་ཐོག་ལ་ཇི་ལྟར་བྲིས་ནའང་རྩ་བའི་རྒྱ་ནག་སྤྱི་དང་བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་བབ་དེ་རྩ་བ་ཉིད་ནས་ཡར་རྒྱས་ཕྱིན་མེད་པ་མ་ཟད། བོད་མི་རྣམས་ལ་མི་རིགས་དབྱེ་འབྱེད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་སྤེལ་བཞིན་པ་བཅས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་བབ་དེ་ཇེ་ཞན་ཇེ་སྡུག་ཏུ་སོང་ཡོད་པ་བརྗོད་གནང་བ་དང་འབྲེལ། དེ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཐེངས་ ༤༢ པ་ཐོག་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གནས་བབ་དེ་སྲིད་གཞུང་ཁག་ལ་ཞུ་སྐུལ་བྱས་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་། རྩ་བའི་སུད་སིའི་གྲོང་ཁྱེར་ Geneva ནང་ཟླ་འདིའི་ནང་འཚོགས་བཞིན་པའི་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཐེངས་ ༤༢ པའི་ཁྲོད་དུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་འབྲེལ་བའི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་གིས་ཀྱང་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་གི་བོད་མིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་དང་། འདུ་འཛོམས་རང་དབང་། དེ་བཞིན་སྐད་ཡིག་རང་དབང་། སྤྱི་འབངས་ཐོབ་ཐང་བཅས་རྡོག་རོལ་མུ་མཐུད་ནས་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། འཛུགས་སྐྲུན་དང་དཔལ་འབྱོར།  ཁོར་ཡུག་དང་མང་ཚོགས་བཅས་ལ་དོ་ཕོག་ཆེན་པོ་དང་གཏོར་སྐྱོན་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པ་ཐེར་འདོན་གྱིས་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་དང་ཡུ་གུར་ནང་གི་མང་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པའི་བྱ་སྤྱོད་དག་འཕྲལ་མར་མཚམས་འཇོག་བྱེད་དགོས་པ་གསུངས་འདུག