རྒྱལ་སྤྱི།

དེ་རིང་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༥ ཉིན་སྔ་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༦༌༣༠ སྟེང་དྷ་ས་ཁུལ་གྱི་མི་མང་ཆེད་འཛོམས་ཐོག་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་ཞིང་གཤེགས་དམ་པ་ཨ་མ་ཨ་བདེ་ལགས་ཀྱི་སྐུ་ཕུང་ཞུགས་འབུལ་གནང་སོང་།བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་བདེ་སྲུང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཐུགས་འགན་གཙོ་བཞེས་ཐོག་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཁག་ཅིག་གིས་དབུས་པའི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་སྐྱིད་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་རྣམ་པ། དྷ་སར་གཉུག་མར་གནས་པ་དང་གློ་བུར་དུ་ལྷགས་པའི་བོད་མི་མང་ཚོགས་བརྒྱ་སྐོར་ཞིག་ཆེད་འཛོམས་ཀྱིས་དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ཕུང་མེག་གྷན་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་དབུས་སྣེ་ལེན་ཁང་ནས་དུར་ཁྲོད་དུ་གདན་འདྲེན་ཞུས་ཏེ། ཞི་ཞིང་དུལ་བའི་བསྔོན་སྨོན་གསུང་འདོན་དང་། གུས་འདུད་དང་ཆེ་མཐོང་ལྡན་པའི་ཐོག་ནས་སྐུ་ཕུང་ཞུགས་འབུལ་གནང་སོང་།སྐབས་དེར་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཁག་ཅིག་ཆེད་ཕེབས་གནང་ཡོད་པ་ལྟར་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་དཀར་ལགས་ཀྱིས་གསར་འགོད་པའི་བཅར་འདྲི་དང་ལེན་དང་འབྲེལ། རྒྱལ་གཅེས་མ་ཨ་མ་ཨ་བདེ་ལགས་དམ་པ་ཁོང་གིས་བོད་དོན་ཆེད་མི་ལོ་ ༢༧ རིང་ལ་རྒྱ་ནག་གི་བཙོན་ཁང་དུ་སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་བཟོད་གླགས་མེད་པ་མྱངས་བ་མ་ཟད། བཙན་བྱོལ་དུ་ཕེབས་རྗེས་སྐུ་ཚེ་ཧྲིལ་པོ་བོད་དོན་ཆེད་བློས་བཏང་གནང་ཡོད་སྟབས། ཁོང་གི་རླབས་ཆེན་གྱི་མཛད་རྗེས་དག་ལ་རྗེས་དྲན་དང་གུས་འདུད་ཞུ་ཕྱིར་ཕེབས་སྐོར་གསུངས་སོང་།དེ་བཞིན་བོད་རང་བཙན་ལས་འགུལ་བ་བསྟན་འཛིན་བརྩོན་འགྲུས་ལགས་ཀྱིས་རྒྱལ་གཅེས་མ་དམ་པ་ཁོང་གིས་༸གོང་ས་མཆོག་དབུ་བཞུགས་འོག་བོད་བསྟན་སྲིད་སྤྱིའི་སླད་དུ་མུ་མཐུད་ནས་ཕྱག་ལས་གནང་དགོས་པའི་རེ་སྐུལ་གནང་སྐོར་དྲན་གསོ་གནང་སོང་།གཞན་ཡང་སྐབས་དེར་བཅར་བའི་དབུས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་མགོན་པོ་དོན་གྲུབ་ལགས་ཀྱིས་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ལ་རང་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་ཚོར་དམ་པ་ཁོང་གིས་མི་ལོ་ ༢༧ རིང་བཙོན་འཇུག་སྐབས་ཀྱི་མྱོང་བ་དག་རྒྱལ་སྤྱིར་མཁྱེན་རྟོགས་སླད་དྲན་འོས་པའི་ཨ་མ་ཨ་བདེའི་འབོད་སྒྲ་ཞེས་པའི་ཕྱག་དེབ་ཅིག་འདོན་སྤེལ་གནང་ཡོད་པ་ལྟར་ཕྱག་དེབ་དེ་ངེས་པར་དུ་ལྗགས་ཀློག་གནང་ནས་ཐུགས་དགོངས་གང་ཡིན་ཤེས་ཐབས་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་། དེ་དང་ཕྱོགས་མཚུངས་སུ་ས་གནས་བོད་ཀྱི་བེུད་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུན་ལས་ཚེ་རིང་དབྱངས་འཛོམས་ལགས་ཀྱིས་ད་རེས་རྒྱལ་གཅེས་མ་ཨ་མ་ཨ་བདེ་ལགས་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་བ་དེ་ནི་བློ་ཕམ་དང་ལྷག་དོན་བོད་མི་ཡོངས་ལ་གྱོང་གུད་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་གསུངས་སོང་།གཞི་རྩའི་ཁམས་ཉག་རོང་དུ་འཁྲུངས་པའི་ཨ་མ་ཨ་བདེ་ལགས་ནི་མི་ལོ་ ༢༧ རིང་རྒྱ་གཞུང་གིས་བཙོན་འཇུག་འོག་གདུག་རྩུབ་མནར་གཅོད་མྱངས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་སྙན་གྲགས་ཅན་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། དམ་པ་ཁོང་གིས་མི་ལོ་ ༢༧ རིང་བཙོན་འཇུག་སྐབས་ཀྱི་མྱོང་བ་དག་རྒྱལ་སྤྱིར་མཁྱེན་རྟོགས་སླད་དྲན་འོས་པའི་ཨ་མ་ཨ་བདེའི་འབོད་སྒྲ་ཞེས་པའི་ཕྱག་དེབ་ཅིག་འདོན་སྤེལ་གནང་ཡོད་པ་རེད།

མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཁང་གི་དམིགས་བསལ་ཁྱད་ལས་རྟོག་ཞིབ་སྡེ་ཚན་ཁག་ལྔ་མཉམ་མཐུན་གྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་༸པཎ་ཆེན་སྐུ་འཕྲེང་བཅིུག་པ་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་གང་དུ་ཡོད་མེད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཞིབ་ཕྲ་དུས་ཐོག་ཏུ་མངོན་གསལ་བྱེད་དགོས་ཞེས་འདྲི་རྩད་གནང་འདུག་པ་མ་ཟད། དེ་བཞིན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་གནད་དོན་ཐད་མངོན་གསལ་ཡོང་ཕྱིར་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་རང་དབང་ཅན་གྱི་སྡེ་ཚན་ས་གནས་ལ་དངོས་སུ་རྟོག་ཞིབ་ཆེད་འགྲོ་སྐྱོད་ཆོག་པ་བཟོ་དགོས་པའི་གཞེན་སྐུལ་བསྐྱར་ནན་གནང་འདུག༸པཎ་ཆེན་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བཙན་ཁྲིད་འོག་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་ནས་འདི་ལོ་མི་ལོར་ ༢༥ འཁོར་བའི་དུས་ཚིགས་དང་འབྲེལ། ཉེ་ཆར་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་བཙན་གནོན་འོག་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་བའི་དམིགས་བསལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་དང་སྡུག་སྦྱོང་བཀག་ཉར་འགོག་ཐབས་ཀྱི་ཁྱད་ལས་རྟོག་ཞིབ་མི་སྣ། རིག་གཞུང་རང་དབང་དང་འབྲེལ་བའི་དམིགས་བསལ་ཁྱད་ལས་རྟོག་ཞིབ་མི་སྣ། གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཐོག་དམིགས་བསལ་ཁྱད་ལས་རྟོག་ཞིབ་མི་སྣ། དེ་བཞིན་ཆོས་དད་རང་དབང་གྱི་དམིགས་བསལ་ཁྱད་ལས་རྟོག་ཞིབ་མི་སྣའི་སྡེ་ཁག་ལྔས་མཉམ་མཐུན་གྱིས་ཉེ་སྔོན་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་༸པཎ་ཆེན་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་གི་གནད་དོན་ཐོག་འདྲི་རྩད་གནང་བའི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་གནས་ཚུལ་ཞིག་ཁ་སང་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་དྲྭ་ལམ་ཐོག་ཕྱིར་བསྒྲགས་གནང་འདུག ད་ལན་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཁྱད་ལས་རྟོག་ཞིབ་སྡེ་ཁག་ལྔས་རྒྱ་གཞུང་ལ་བཏང་བའི་འདྲི་རྩད་དེའི་ནང་གཙོ་བོ་ད་བར་རྒྱལ་ཚོགས་བྱིས་པའི་རང་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་སྡེ་ཚན་གྱིས་མཚོན་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དམིགས་བསལ་ཁྱད་ལས་རྟོག་ཞིབ་སྡེ་ཁག་ནས་ད་བར་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་༸པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་གནད་དོན་སྐོར་འདྲི་རྩད་དང་གླེང་སློང་ཐེངས་མང་གནང་ཡོད་པ་ལུང་འདྲེན་དང་འབྲེལ། ད་བར་ལོ་ ༢༥ རིང་རྒྱ་གཞུང་གིས་༸པཎ་ཆེན་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་བཙན་དབང་གིས་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་བཏང་བའི་བྱ་སྤྱོད་དེ་ནི་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཡོངས་ཁྱབ་བསྒྲགས་གཏམ་ནང་གསལ་ཁྲིམས་སྒྲིག་གི་འབྲུ་དོན་ཁག་རྡོག་རོལ་བཏང་བ་ཞིག་རེད་ཅེས་ཆེད་བཀོད་གནང་འདུག་པ་མ་ཟད། རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་བྱིས་པའི་རང་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་སྡེ་ཚན་ནས་རྒྱ་གཞུང་ལ་རེ་འདུན་གནང་བ་ལྟར་༸པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་གནད་དོན་ཁ་གསལ་ཡོང་ཕྱིར་ས་གནས་སུ་རང་དབང་ཅན་གྱི་རྟོག་ཞིབ་ཚོགས་ཆུང་འགྲོ་སྐྱོད་གནང་འཇུག་དགོས་པའི་གཞེན་སྐུལ་བསྐྱར་ནན་གནང་འདུགདེ་བཞིན་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་དམིགས་བསལ་ཁྱད་ལས་རྟོག་ཞིབ་སྡེ་ཁག་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་འདྲི་རྩད་དང་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་པའི་གནད་དོན་གཞན་ཞིག་ལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་བླ་སྤྲུལ་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་ཞུ་ཕྱོགས་ཀྱི་ལམ་སྲོལ་ཐོག་ཐེ་བྱུས་ཀྱིས་ཁྲིམས་སྒྲིག་བཟོས་པའི་གནད་དོན་ནི་སེམས་འཚབ་བྱ་ཡུལ་ཞིག་ཡིན་པར་མངོན་གསལ་དང་འབྲེལ། བྱ་སྤྱོད་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་རྗེས་འཇུག་ཚོའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་ལ་ཁྱད་གསོད་བྱས་པ་ཞིག་དང་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཁྲིམས་སྒྲིག་གི་འབྲུ་དོན་རྡོག་རོལ་བཏང་བ་ཞིག་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག སྤྱིར་སྔ་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༩ ནང་ཚོགས་པའི་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་བཙན་གནོན་འོག་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་བའི་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་ཐེངས་ ༡༡༩ སྟེང་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་༸པཎ་ཆེན་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་གི་གནད་དོན་སྐོར་འདྲི་རྩད་གནང་སྐབས་སུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ད་ཆ་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་ཐོན་ནས་ཕྱག་ལས་གནང་བཞིན་ཡོད་ཅེས་བརྗོད་པ་ལས་ཞིབ་ཕྲའི་གནས་ཚུལ་ཁ་གསལ་གང་ཡང་བྱས་མེད་པ་རེད། སྐབས་དེར་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ལན་འདེབས་དེར་འདོད་བློ་ཁེངས་པ་ཞིག་མི་འདུག་ཅེས་དང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་གནད་དོན་ནི་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་དོ་སྣང་གནང་ཡུལ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་བསྐྱར་ནན་གྱིས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། ད་རེས་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་བཙན་གནོན་འོག་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་བའི་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གིས་མཚོན་པའི་ཁྱད་ལས་རྟོག་ཞིབ་སྡེ་ཁག་བཞིས་བསྐྱར་དུ་རྒྱ་གཞུང་ལ་༸པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་གནད་དོན་སྐོར་འདྲི་རྩད་བཏང་བ་དང་འབྲེལ། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ངོས་ནས་༸པཎ་ཆེན་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་གང་དུ་ཡོད་མེད་གནས་ཚུལ་དུས་ཐོག་ཏུ་མངོན་གསལ་བྱེད་དགོས་ཞེས་བརྗོད་འདུག་པ་མ་ཟད། རྒྱ་གཞུང་གིས་བཟོས་པའི་བླ་སྤྲུལ་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་གནང་ཕྱོགས་དང་འབྲེལ་བའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་དེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ནང་གསལ་དབྱེ་འབྱེད་མེད་པར་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་དགོས་ཞེས་པ་དང་དངོས་འགལ་ཆགས་མིན་ལན་འདེབས་ཁ་གསལ་དགོས་པའི་འདྲི་རྩད་བཅས་གནང་འདུག རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཁྱད་ལས་རྟོག་ཞིབ་སྡེ་ཁག་ལྔས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་༸པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་གནད་དོན་སྐོར་འདྲི་རྩད་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་སྟབས། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་དགའ་བསུ་ཞུས་པ་དང་འབྲེལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ངོས་ནས་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཁྱད་ལས་རྟོག་སྡེ་ཁག་དགོས་འདུན་རྣམས་བསྒྲུབ་དགོས་པ་མ་ཟད་དེ་བཞིན་རྒྱ་གཞུང་ནས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་གནང་སྒོ་ཁག་དང། ལོ་རྒྱུས་ཡུན་རིང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ལྟེ་གནས་དང་ལམ་སྲོལ་ཐོག་ཐེ་བྱུས་བྱེད་བཞིན་པའི་བྱ་སྤྱོད་ཁག་འཕྲལ་མར་མཚམས་འཇོག་དགོས་པའི་ནན་སྐུལ་གནང་འདུག

བྱང་ཨར་ལན་ཌི་དང་ཨིན་ཡུལ་གཞུང་གཉིས་དབར་ཞི་བའི་ཆིངས་ཡིག་བཞག་སྟེ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་ལོ་ངོ་བཅུ་ཕྲག་འགའི་དཀའ་ངལ་རྣམས་སེལ་མཁན་ནོ་བེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་བཞེས་མྱོང་མཁན་སྐུ་ཞབས་ John Hume མཆོག་ཁ་སང་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༣ ཉིན་ སྐུ་ཚེའི་འཕེན་པ་རྫོགས་པའི་ཡིད་སྐྱོའི་གནས་ཚུན་ཐོན་པར་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་དེ་རིང་དམ་པ་ཁོང་གི་སྐུ་ཟླ་ Patricia Hume མཆོག་གི་མཚན་ཐོག་ཏུ་ཐུགས་གསོའི་གསུང་འཕྲིན་ཞིག་བསྩལ་འདུགདེའང་དགུང་གྲངས་ ༨༣ ཐོག་སྐུ་ཚེའི་འཕེན་པ་རྫོགས་པའི་སྐུ་ཞབས་ John Hume མཆོག་ཡུན་རིང་ནད་མནར་རྗེས་ཁ་སང་བྱང་ Ireland ཁུལ་གྱི་ Londonderry གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྨན་ཁང་དུ་སྐུ་ཚེའི་འཕེན་པ་རྫོགས་འདུག ཁོང་ནི་དེ་སྔ་ Ireland ཁུལ་དུ་ནང་འཁྲུག་སྐབས་སུ་གྲོས་མོལ་དང་འགྲིག་འཇགས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ངལ་བ་དག་སེལ་མཁན་ཞིག་ཡིན་སྟབས། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༨ ལོར་ Good Friday Deal ཞེས་དམ་པ་དེ་ཉིད་ནས་སྣེ་ཁྲིད་དེ་བྱང་ཨར་ལན་ཌི་དང་ཨིན་ཡུལ་གཞུང་གཉིས་དབར་ཞི་བའི་ཆིངས་ཡིག་བཞག་སྟེ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་ལོ་ངོ་བཅུ་ཕྲག་འགའི་དཀའ་ངལ་རྣམས་སེལ་ཐུབ་པ་བྱུང་བར་བརྟེན་ལོ་དེར་ཁོང་ལ་ནོ་བེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་ཀྱང་འབུལ་བཞེས་གནང་མྱོང་ཡོད་པ་རེད། དམ་པ་ཁོང་དགོངས་པ་རྫོགས་པའི་གནས་ཚུལ་གསན་པ་དང་འབྲེལ་དེ་རིང་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ཁོང་གི་ཤུལ་ལུས་སྐུ་འཁོར་ཡོངས་ལ་ཐུགས་གསོའི་གསུང་འཕྲིན་ཞིག་བསྩལ་འདུག་པའི་ནང་།  མགོན་པོ་མཆོག་དེ་སྔ་བྱང་ Ireland ནང་དུ་ཐེངས་ཁ་ཤས་ཆིབས་བསྒྱུར་མཛད་མྱོང་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེ་དུས་སྐུ་ཞབས་ John Hume དམ་པ་ཁོང་དང་མཇལ་འཕྲད་མཛད་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བྱུང་ཡོད་སྐོར་བཀའ་བསྩལ་དང་སྦྲགས། ཁོང་ནི་གྲོས་མོལ་དང་འགྲིག་འཇགས་ཀྱི་ཐོག་ནས་རྩོད་རྙོག་གི་ངལ་བ་སེལ་རྒྱུའི་ནུས་པར་ཡིད་ཆེས་དང་ཆོད་སེམས་བརྟན་པོ་གནང་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ཁོང་གིས་དབུ་ཁྲིད་དང་གྲོས་མོལ་གྱི་ནུས་པར་ཡིད་ཆེས་ལྷད་མེད་གནང་བ་དེས་དེ་སྔ་ Good Friday Agreement ལྟ་བུའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་གྲོས་མཐུན་དེ་འཇོག་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད་སྐོར་བཀའ་བསྩལ་འདུག ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ད་དུང་དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་དངོས་ཐོག་མི་ཚེ་དོན་དང་ལྡན་པ་བསྐྱལ་ཡོད་པར་བཀའ་བསྩལ་བ་དང་ཁོང་གི་ཆོད་སེམས་དང་ཕྱག་ལས་གཡོ་བ་མེད་པར་གནང་བ་དེ་ང་ཚོའི་དམིག་དཔེ་འོས་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་མ་ཟད། དཀའ་ངལ་དང་རྙོག་གྲ་ཇི་ཙམ་ཡོད་ཀྱང་ཞི་བདེ་དང་གྲོས་མོལ་གྱི་ལམ་ནས་སེལ་རྒྱུ་ཡོད་པར་གཙིགས་ཆེར་ངོས་བཞེས་གནང་དོན་ལྟར་དེ་དག་མུ་མཐུད་ནས་གནས་རྒྱུ་ཡིན་པ་བཀའ་བསྩལ་འདུག སྐུ་ཞབས་ John Hume མཆོག་དགོངས་པ་རྫོགས་པའི་ཡིད་སྐྱོའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་པ་དང་འབྲེལ། ཨིན་ཡུལ་གྱི་སྲིད་བློན་ལས་ཟུར་དང་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་ཟུར་སྐུ་ཞབས་པ་ Bill Clinton མཆོག་སོགས་ཨིན་ཡུལ་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་དབུ་ཁྲིད་མང་དག་ཅིག་ནས་ཁོང་གི་མཛད་རྗེས་ལ་ཆེ་བསྟོད་དང་འབྲེལ། སྐུ་ཚེའི་འཕེན་པ་རྫོགས་པར་ཆེས་ཐུགས་ཕམ་གནང་བཞིན་འདུག

ཁ་སང་། འདི་གའི་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ལ་མིང་བརྗོད་འདོད་མེད་པའི་་མི་སྣ་ཞིག་གིས་བོད་ནང་གི་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་བྱས་པ་ལྟར་ན།   རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གཞུང་གི་དབང་འཛིན་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ལོ་ཤས་གོང་ནས་བཟུང་བོད་རིགས་ས་ཁུལ་དུ་རང་བསྲེགས་ངོ་རྒོལ་ལ་ཉེས་ཆད་གཅོད་རྒྱུའི་རྩ་འཛིན་གྱི་དེབ་ཆུང་ཞིག་འགྲེམས་སྤེལ་གྱིས།  བོད་རིགས་མང་ཚོགས་ལ་གལ་ཏེ་རང་བསྲེགས་གཏོང་བ་དང་། རང་བསྲེགས་གཏོང་མཁན་ལ་གཞོགས་འདེགས་བྱེད་པ། ཡང་ན་རང་བསྲེགས་གཏོང་མཁན་གྱི་པར་རིས་དང་བརྙན་སོགས་གནས་ཚུལ་ཕྱི་ལོགས་སུ་བརྒྱུད་བསྒྲགས་བྱེད་པ་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་ན་ཆད་པ་གཅོད་རྒྱུ་སོགས་འཁོད་ཡོད་པ་ངོ་སྤྲོད་ཀྱིས། རྒྱ་ནག་གི་བསྒྲགས་ཡིིག་དེའི་དམིགས་ཡུལ་ནི་བོད་མི་མང་ཚོགས་ལ་འཇིགས་སྐུལ་གྱིས་རང་བསྲེགས་དང་རྔམ་སྟོན་བྱེད་པའི་བྱ་སྤྱོད་ལ་རྡུང་རྡེག་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཡིན་པར་མངོན་གསལ་གནང་ཡོད།གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་པས་འདི་གར་བཏང་བའི་རྒྱ་ནག་གིས་རང་བསྲེགས་པར་འཇིགས་སྐུལ་གྱི་དེབ་ཆུང་གི་མིང་ལ་༼ ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཇེ་དྲག་ཏུ་བཏང་ནས་སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་འཇགས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་དགོས། ༽ཞེས་འཁོད་འདུག  སྤྱི་ལོ་༢༠༡༥ ལོར་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གཞུང་གིས་བོད་ཨ་མདོ་མཚོ་སྔོན་ཁུལ་དུ་ཞིང་འབྲོག་མང་ཚོགས་ལ་དཔེ་དེབ་དེ་མཁོ་སྤྲོད་བྱས་ཡོད་པ་དང་།  དེའི་ནང་དུ་རྐང་བཙུགས་ནས་མི་གསོད་པའི་ཚོགས་པ་དང་ལྐོག་འབྲེལ་བྱེད་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་རོལ་དུ་རང་བསྲེགས་མི་སྣའི་འདྲ་པར་དང་བརྙན་རིས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་བརྒྱུད་སྤྲོད་བྱེད་པ་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་གི་ཉེས་ཁྲིམས་ཀྱི་དོན་ཚན་༣༢༣ ནང་གཏན་འབེབས་བྱས་པ་ལྟར། རྐང་བཙུགས་ནས་མི་བསད་པའི་གྱོད་དོན་གྱི་ནག་ཉེས་སུ་ངོས་འཛིན་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པར་འཁོད་ཡོད་འདུག གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་པས།  རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཁུལ་དུ་རང་བསྲེགས་དང་འབྲེལ་བའི་ཉེས་དོན་གྱི་དཔེ་དེབ་དེ་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས་པ་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་མིས་རྔམ་སྟོན་དང་རང་བསྲེགས་ལ་གཞོགས་འདེགས་བྱེད་པ། དེ་བཞིན་ཕྱི་ཕྱོགས་སུ་རང་བསྲེགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་བྱེད་བཞིན་པའི་མི་སྣ་ལ་ཉེས་འཛུགས་བྱ་ཐབས་གསར་ཤོས་ཤིག་ཡིན་པར་ངོ་སྤྲོད་ཀྱིས།  གཙོ་བོ་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་རང་བསྲེགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་དེ་མཇུག་སྒྲིལ་ཐབས་སུ་འཇིགས་སྐུལ་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་པར་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད།གཞི་རྩའི་ཉེ་བའི་ལོ་འགའི་རིང་ནས་བཟུང་།  རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཁུལ་དུ་བོད་མི་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གཏོང་མཁན་རྣམས་ལ་ལྟ་རྟོག་ནན་པོ་བྱེད་བཞིན་པར་བརྟེན། རང་བསྲེགས་ཀྱི་གནད་དོན་མང་པོ་ཞིག་དུས་ཐོག་ཏུ་ཕྱི་ལོགས་སུ་མཁོ་སྤྲོད་བྱེད་རྒྱུར་དམ་དྲག་སྔར་ལྷག་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། དཔེར་ན་བོད་ཨ་མདོ་རྔ་བ་ནས་ཡིན་པའི་བོད་མི་རྡོ་རྗེ་ཡིས་ཕྱི་ལོ ༢༠༡༢ ལོའི་ཟླ་ ༣ པའི་ཚེས་༥  ཉིན་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱིས་རང་བསྲེགས་གནང་སྟེ་དེ་གར་སྐུ་གྲོངས་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་ཡོད་ནའང་།  སྔར་ལོ་བར་དུ་ཁོང་གི་འདྲ་པར་ཕྱི་ལོགས་སུ་མཁོ་འདོན་བྱེད་ཐུབ་མེད་པ་རེད།གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གཞུང་གིས་ཁྲིམས་འགལ་གྱིས་བོད་ས་བཙན་བཟུང་བྱས་པ་མ་ཟད། ད་དུང་བོད་མིའི་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་རྡོག་རོལ་ཚབས་ཆེན་བཏང་བ་དང་ཆབས་ཅིག་བོད་ཁུལ་དུ་རང་བྱུང་ཐོན་ཁུངས་སྔོག་འདོན་ཤུགས་ཆེར་བྱས་ཏེ་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་ལ་གནོད་སྐྱོན་ཚབས་ཆེན་བཟོ་བཞིན་པར་བརྟེན།  བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་བྱེད་བབ་དེར་ཉིན་རེ་ནས་ཉིན་རེར་སྡང་སེམས་ཇེ་ཆེར་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། ༸བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་དུས་དང་རྣམ་པ་རྣམ་ཀུན་དུ་བོད་མིའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་འཚེ་མེད་ཞུ་བའི་ལྟ་གྲུབ་ཕྱག་བསྟར་གནང་དགོས་བའི་བཀའ་སློབ་ལམ་སྟོན་གནང་གི་ཡོད་པར་བརྟེན། བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་གཉའ་གནོན་འོག་ཏུ་གཞན་ལ་འཚེ་བའི་ལས་མི་རྩོམ་པར་རང་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་མེ་ལ་སྒྲོན་ནས་རྒྱ་ནག་གི་དབང་བསྒྱུར་ལ་ངོས་ལེན་མེད་པའི་རྣམ་འགྱུར་སྟོན་གྱི་ཡོད་པ་རེད།

དགུང་གྲངས་ ༩༢ ལ་ཕེབས་པའི་རྒྱལ་གཅེས་མ་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་ཨ་མ་ཨ་བདེ་ལགས་ཁ་སང་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་བར་བརྟེན་དེ་ཉིན་ཕྱི་དྲོ་རྡ་སར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་གིས་དམ་པ་ཁོང་གི་མཛད་རྗེས་ལ་གུས་འདུད་དང་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཞུས་གནང་སོང་།ཁ་སང་ཕྱི་དྲོ་ཚོུད་ ༥ ཐོག་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པ་དང་རྡ་ས་ས་གནས་བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས་གཉིས་ཟུང་འབྲེལ་གྱིས་གོ་སྒྲིག་འོག་མེག་གྷན་ཁྲོམ་གཞུང་དུ་མང་ཚོགས་འདུ་འཛོམས་ཀྱིས་ཕྱག་ཏུ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་དང་ཨ་མ་ཨ་བདེ་དམ་པ་ཁོང་གི་སྐུ་པར། དེ་བཞིན་བཞུ་མར་བསྣམས་ཏེ་སྨོན་ཚིག་གསུང་འདོན་ངང་དམ་པ་ཁོང་གི་མཛད་རྗེས་ཁག་དྲན་གསོ་དང་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཞུས་ཡོད། སྐབས་དེར་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་རིན་ཆེན་ཆོས་སྒྲོན་ལགས་ཀྱིས་ཨ་མ་ཨ་བདེ་དམ་པ་ཁོང་གིས་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་སླད་རྒྱ་ནག་ལ་འཐབ་རྒོལ་གྱིས་མི་ལོ་ ༢༧ ལྷག་ཙམ་རིང་བཙོན་ཁང་ནང་མི་སྤྱོད་ལས་འདས་པའི་སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་མྱངས་ཡོད་པ་ལུང་འདྲེན་དང་། ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་ཁོང་ལྟ་བུ་དང་དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་ལ་འཐབ་རྒོལ་གནང་མཁན་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་གཞན་རྣམས་ཀྱི་ཞུམ་པ་མེད་པའི་སྙིང་སྟོབས་དང་ད་ལན་ལས་འགུལ་ནང་དངོས་སུ་མཉམ་ཞུགས་གནང་མཁན་ཕལ་མོ་ཆེ་བ་བེུད་ཆགས་ཀྱི་འདུག་སྟབས་བེུད་ཚོས་དེ་ལྟར་གནང་བ་དེས་བོད་སྤྱིའི་རྩ་དོན་དང་སྒོས་རང་ཉིད་སྒེར་ལའང་སེམས་འགུལ་ཐེབས་གཞི་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་སྐོར་གསུངས་སོང་བ་མ་ཟད། ད་རེས་དམ་པ་ཁོང་གི་མཛད་རྗེས་ལ་རྗེས་དྲན་ཞུས་ནས་ད་ཆ་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་གདུག་རྩུབ་ཅན་གྱི་དྲག་གནོན་སྲིད་བྱུས་འོག་མནར་གཅོད་མྱོང་བཞིན་པའི་བོད་མིའི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་རྣམས་ཀྱི་གནད་དོན་དག་འཛམ་གླིང་སྤྱིར་དྲིལ་བསྒྲགས་གནང་རྒྱུ་དེ་ནི་ང་ཚོའི་དམིགས་ཡུལ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོང་།གཞི་རྩའི་ཁམས་ཉག་རོང་དུ་འཁྲུངས་པའི་ཨ་མ་ཨ་བདེ་ལགས་ནི་མི་ལོ་ ༢༧ རིང་རྒྱ་གཞུང་གིས་བཙོན་འཇུག་འོག་གདུག་རྩུབ་མནར་གཅོད་མྱངས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་སྙན་གྲགས་ཅན་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། དམ་པ་ཁོང་གིས་མི་ལོ་ ༢༧ རིང་བཙོན་འཇུག་སྐབས་ཀྱི་མྱོང་བ་དག་རྒྱལ་སྤྱིར་མཁྱེན་རྟོགས་སླད་དྲན་འོས་པའི་ཨ་མ་ཨ་བདེའི་འབོད་སྒྲ་ཞེས་པའི་ཕྱག་དེབ་ཅིག་འདོན་སྤེལ་གནང་ཡོད་པ་རེད།   འབྲེལ་ཡོད་པར་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པ།

ཉེ་ཆར་ནིའུ་ཛ་ལན་ཌི་ནང་གི་གསར་ཤོག་ཆེ་གྲས་ཤིག་གིས་ས་གནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁང་གི་དྲིལ་བསྒྲགས་ཁག་ཅིག་སྤེལ་བར་བརྟེན་ས་གནས་ཀྱི་ཡུལ་མི་དང་ལྷག་པར་ཁུལ་དེར་གནས་སྡོད་ཧོང་ཀོང་མང་ཚོགས་རྣམས་ནས་དེ་ནི་རྒྱ་གཞུང་གི་འཁྱོག་བཤད་དྲིལ་བསྒྲགས་དང་རྫུན་གཏམ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་བཞིན་འདུགདེའང་ནིའུ་ཛ་ལན་ཌིའི་ Christchurch ཞེས་པའི་གསར་ཁང་གིས་རྣམ་ཀུན་ནས་དེ་གའི་གསར་ཤོག་ཐོག་ས་གནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁང་གི་དྲིལ་བསྒྲགས་སྤེལ་མུས་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། ཉེ་བའི་ཆར་གསར་ཤོག་དེའི་ངོས་ནས་ཧོང་ཀོང་ནང་གི་གནད་དོན་དང་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ ༡༩ པ། དེ་བཞིན་ཡུ་གུར་གྱི་ཁ་ཆེའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་རང་དབང་སོགས་དང་འབྲེལ་བའི་དྲིལ་བསྒྲགས་ཁག་ཅིག་སྤེལ་ཡོད་པ་རེད་འདུག RNZ ཞེས་པའི་ས་གནས་ཀྱི་བརྒྱུད་ལམ་ཐོག་གནས་ཚུལ་ཐོན་གསལ་ Christchurch གསར་ཁང་གིས་འདས་པའི་ལོ་གཉིས་དང་ཕྱེད་ཀ་ཙམ་ནས་དེའི་བདུན་རེའི་གསར་ཤོག་ཐོག་ས་གནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཡན་ལག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དྲིལ་བསྒྲགས་རིགས་སྤེལ་སྲོལ་ཡོད་པ་དང་། གསར་ཁང་གི་ངོས་ནས་ཐེངས་འདིའི་ལས་དོན་གཉེར་བ་དེ་འགྲིག་པར་སྒྲུབ་བྱེད་ལ་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་ལོངས་སུ་སྤྱོད་སྐོར་བཤད་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཡན་ལག་ལས་ཁུངས་ནས་ཀྱང་གསར་ཤོག་དེའི་ཐོག་དྲིལ་བསྒྲགས་གང་སྤེལ་བ་དེ་དག་ཡོངས་རྫོགས་བདེན་པ་རང་ཡིན་ཞེས་བཤད་འདུག Christchurch གསར་ཤོག་གཉེར་མཁན་ Star Media ཚོང་ལས་ཁང་ས་གནས་འགན་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ Steve McCaughan ལགས་ཀྱིས་གསར་ཤོག་དེའི་ངོས་ནས་ཕྱོགས་ཚང་མར་སྨྲ་བརྗོད་ཀྱི་རང་དབང་སྤྲོད་དགོས་པ་དང་། ཚོང་གཉེར་བ་གང་ཞིག་གིས་དེའི་གསར་ཤོག་ཐོག་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད་ཀྱང་དེ་ནི་ནིའུ་ཛ་ལན་ཌི་གཞུང་གི་ལམ་སྟོན་ནང་ཚུད་ལྟར་གནང་ཚེ་དེར་ངོས་བཞེས་གནང་གི་ཡོད་སྐོར་བཤད་འདུག རྩ་བའི་ Christchurch གསར་ཤོག་ཐོག་ཐེངས་འདིར་སྤེལ་བའི་གཞུང་ཚབ་ཁང་གི་དྲིལ་བསྒྲགས་ནང་ཤིན་ཅང་ནང་གི་ཡུ་གུར་གྱི་ཁ་ཆེའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཐོག་དྲག་གནོན་བྱེད་བཞིན་པ་དེ་ནི་འཇིགས་སྐུལ་རིང་ལུགས་པར་ཁ་གཏད་གཅོད་བྱེད་ཡིན་པར་ཆེད་བཀོད་བྱས་པ་དང་། ཧོང་ཀོང་ནང་དུ་ཁྲིམས་གཞི་གསར་པ་བསྡམས་པ་དེས་ཕུགས་རྒྱང་རིང་པོར་ཞི་བདེ་ལྡན་པ་ཞིག་བསྐྲུན་ཕྱིར་ཡིན་པ་སོགས་བཀོད་ཡོད་པ་རེད་འདུགནིའུ་ཛ་ལན་ཌི་ནང་དུ་ཡོད་པའི་ཧོང་ཀོང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞུ་མཁན་ཚོགས་པ་ཁག་ནས་མངོན་ཐོན་གྱིས་བཀའ་མོལ་གནང་བར་ཞེད་སྣང་གནང་སྟེ་ RNZ གསར་ལས་ཁང་ལ་རྒྱ་གཞུང་གིས་གང་བཤད་པ་དེ་རྣམས་འཁྱོག་བཤད་འབའ་ཞིག་དང་ནིའུ་ཛ་ལན་ཌིའི་ཧོང་ཀོང་མི་མང་ནས་དེ་ལྟར་བཀའ་མོལ་གནང་བར་འཇིགས་ཞུམ་གནང་གི་ཡོད་སྐོར་སོགས་ཀྱང་བཀོད་འདུག ནོར་ཝེ་ Tromso གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་ཆབ་སྲིད་ཚན་རིག་པ་དང་རྒྱ་ནག་རིག་པའི་མཁས་དབང་སྐུ་ཞབས་ Marc Lanteigne ལགས་ཀྱིས་ New Zealand གཞུང་གི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་དང་འབྲེལ་བའི་དྲིལ་བསྒྲགས་རིགས་ལ་དོ་སྣང་བྱེད་དགོས་པ་དང་ཉེ་ཆར་རང་རྒྱ་ནག་གིས་ཧོང་ཀོང་ནང་བདེ་འཇགས་ཀྱི་ཁྲིམས་གཞི་ལག་བསྟར་བྱེད་མུས་དང་འབྲེལ་ནིའུ་ཛ་ལན་ཌི་གཞུང་འཛིན་གྱིས་དེ་སྔ་ཧོང་ཀོང་དང་ལྷན་དུ་བཞག་པའི་ཉེས་ཅན་རྩིས་སྤྲོད་ཀྱི་གྲོས་མཐུན་ཕྱིར་འཐེན་གནང་ཡོད་སྟབས། ད་ལན་འཁྱོག་བཤད་དྲིལ་བསྒྲགས་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ཕྱི་འབྲེལ་སྲིད་བྱུས་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་གལ་འགངས་ཅན་ཞིག་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག

ཉེ་ཆར་ཕྱི་ཚེས་ ༣༡ ཉིན་ཨ་རིའི་ Department of the Treasury ཞེས་ནོར་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ལྷན་ཁང་ནས་ཡོངས་ཁྱབ་བསྒྲགས་གཏམ་ཞིག་འདོན་སྤེལ་གནང་སྟེ་ཤིན་ཅང་ཡུ་གུར་མི་རིགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་བརྩི་མེད་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པའི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ། རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་ཐད་ཀར་འབྲེལ་ཡོད་ལྟེ་གནས་ཁང་གཅིག་དང་དེ་འབྲེལ་དཔོན་རིགས་གཉིས་ལ་ཉེས་ཆད་བཀལ་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་འདུགཨ་རི་སྲིད་གཞུང་ནས་དེ་སྔ་ ༢༠༡༦ ལོར་ཡུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་སུ་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་ Global Magnitsky Human Rights Accountability Act ཞེས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཐོག་འགན་ཁུར་ཐུབ་ཐབས་དང་འབྲེལ་བའི་ཁྲིམས་གཞིའི་དགོངས་དོན་འོག་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༤ ལོར་རྒྱ་ནག་གིས་ཤིན་ཅང་ནང་དུ་ཚོང་དང་དཔུང་དམག་གི་ལས་དོན་སླད་ཆེད་འཛུགས་བྱས་པའི་ Xinjiang Production and Construction Corps པའི་ལྟེ་གནས་ཁང་དང་ལྟེ་གནས་ཁང་དེའི་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་དྲུང་ཆེ་ཟུར་པ་ Sun Jinlong དེ་བཞིན་དྲུང་གཞོན་དང་དམག་སྤྱི་གཅིག་ལྕོགས་ Peng Jiarui བཅས་ནས་ཨ་རི་གཞུང་གི་ཆོག་མཆན་མེད་པར་ཨ་རིའི་ཚོང་ལས་སྡེ་ཚན་ཁག་དང་ཚོང་འབྲེལ་རིགས་བྱེད་མི་ཆོག་པ་མ་ཟད་དཔོན་རིགས་དེ་གཉིས་ཨ་རི་ནང་བསྐྱོད་རྒྱུའི་མཐོང་མཆན་བཀག་སྡོམ་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བཀོད་འདུགགནད་དོན་དེ་དང་འབྲེལ་ཨ་མི་རི་ཀའི་ནོར་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ལྷན་ཁང་གི་དྲུང་ཆེ་སྐུ་ཞབས་ Steven Mnuchin ལགས་ནས་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ནུས་ཤུགས་ཡོད་ཚད་བེད་སྤྱོད་བྱས་ནས་ཤིན་ཅང་གཙོས་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་བཏང་མཁན་རྣམས་འགན་ཁུར་ལྡན་པ་ཞིག་བཟོ་རྒྱུའི་ཆོད་སེམས་གཏན་པོ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་འདུགགཞི་རྩའི་ཨ་རི་གཞུང་ནས་ད་རེས་ཙམ་མ་ཟད་ཟླ་བ་སྔོན་མའི་འགོ་སྟོད་དུ་ཡུ་གུར་ཁ་ཆེའི་མི་རིགས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་འབྲེལ་དེ་སྔ་རྒྱ་གཞུང་གིས་དབྱེ་བའི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་དྲུང་ཆེ་བྱེད་མྱོང་ཡོད་པ་ད་ལྟ་ཤིན་ཅང་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་དྲུང་ཆེ་ Chen Quanguo དང་། ཤིན་ཅང་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་དྲུང་ཆེ་གཞོན་པ་ Zhu Hailun དེ་བཞིན་ཤིན་ཅང་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཁོངས་སུ་ཆེད་འཛུགས་བྱས་པའི་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་སྤྱི་བདེ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དམར་ཤོག་དྲུང་ཆེ་དང་འགན་འཛིན་གཅིག་ལྕོགས་ Wang Mingshan དང་། ལས་ཁུངས་དེའི་དམར་ཤོག་དྲུང་ཆེ་ཟུར་པ་ Huo Liujun བཅས་བཅས་ལ་དེ་མཚུངས་ཀྱི་ཉེས་ཆད་བཀལ་ཡོད་པ་མ་ཟད་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་དང་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་ཡོད་པའི་ Nanchang O-Film Tech དང་ Esquel Textile Ltd སོགས་ཤིན་ཅང་ནང་ཡོད་པའི་རྒྱ་ནག་གི་ཚོང་ལས་སྡེ་ཚན་ ༡༡ དངོས་སུ་མིང་འདོན་གནང་སྟེ་ཚོང་ལས་སྡེ་ཚན་དེ་དག་ཨ་རི་ནང་ཡོད་པའི་ཚོང་ལས་སྡེ་ཚན་ཁག་དང་འབྲེལ་བ་བྱེད་མི་ཆོག་པའི་ཉེས་ཆད་བཀལ་ཡོད་པ་རེད།ད་ལྟའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་ཚོང་འབྲེལ། དེ་བཞིན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ཀྱི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ཨ་རི་དང་རྒྱ་དབར་གྱི་འབྲེལ་བ་དེ་ཚོར་བ་རྣོ་བོ་ཞིག་གྱུར་བ་དང་། འདས་པའི་ཉིན་ཤས་གོང་དུ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་དོན་གཅོད་ལས་ཁུངས་ཀྱང་སྒོ་རྒྱབ་རེས་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་ཡོད་པ་རེད། ཁ་སང་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེ་སྐུ་ཞབས་ Mike Pompeo མཆོག་གིས་རྒྱ་ནག་གིས་བཟོ་སྐྲུན་བྱས་པའི་མཉེན་ཆས་ཚོས་མང་ཚོགས་ཀྱི་གསང་གནས་རྐུ་ཁྱེར་བྱས་པར་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། སྲིད་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ Donald Trump མཆོག་གི་སྣེ་ཁྲིད་ཐོག་རྒྱ་ནག་གི་ TikTok གཙོས་མཉེན་ཆས་མི་ཉུང་བ་ཞིག་བཀག་སྡོམ་དང་འབྲེལ་བའི་ཐག་གཅོད་ཁག་ཅིག་རིམ་པས་གནང་གི་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག

ཁ་སང་ཨ་རི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་ཕྱི་འབྲེལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ཉན་ཞིབ་ཐོག་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་གི་དྲུང་ཆེ་སྐུ་ཞབས་ Mike Pompeo མཆོག་གིས་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཁུལ་དུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གཏོང་བའི་གནད་དོན་གླེང་སློང་དང་སྦྲགས་ཏེ་ཨ་རི་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ནོར་སྲིད་ལྷན་ཁང་གཉིས་ནས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གཏོང་མཁན་རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རིགས་ཚོའི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ལྷན་ཁང་གཉིས་མཉམ་མཐུན་གྱིས་དེ་འབྲེལ་ཐད་ཐག་གཅོད་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག སྐུ་ཞབས་ Pompeo མཆོག་གིས་ཁ་སང་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་ཕྱི་འབྲེལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ཉན་ཞིབ་ཐོག་ལྷན་ཞུགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་དང་འབྲེལ་གནད་དོན་གླེང་སློང་གནང་སྐབས་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Cory Gardner ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གིས་ཡུ་གུར་གྱི་ཁ་ཆེ་མི་རིགས་རྣམས་ཆབ་སྲིད་སློབ་གསོ་བསྟི་གནས་ཁང་དུ་བཀག་ཉར་བྱས་པ་དང་། དེ་བཞིན་བོད་མིའི་ཐོག་དྲག་གནོན་བྱས་པ། ལྷག་པར་དུ་བོད་རྒྱ་གཉིས་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་སེལ་བར་རྒྱ་ནག་ནས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་ལྷན་དུ་གྲོས་མོལ་གནང་རྒྱུར་ཁས་ལེན་བྱེད་ཀྱི་མེད་པ་སོགས་རྒྱ་ནག་གིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་བཏང་དང་གཏོང་བཞིན་པའི་གནས་ཚུལ་ཁག་ལུང་འདྲེན་གྱིས་ཨ་རི་ནས་དེ་འབྲེལ་གྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གཏོང་མཁན་རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རིགས་ཁག་ཅིག་ལ་སྲིད་དོན་གྱི་ཉེས་ཆད་བཀལ་རྒྱུར་ཐག་གཅོད་གནང་ཡོད་ཀྱང་། སྲིད་གཞུང་ནས་ད་དུང་དེ་འབྲེལ་རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རིགས་ཚོར་ Global Magnitsky  ཁྲིམས་འཆར་འོག་ཉེས་ཆད་འགེལ་རྒྱུའི་ཐད་གང་གནང་གི་ཡོད་མེད་དྲིས་པར་སྐུ་ཞབས་ Pompeo མཆོག་གིས་གནད་དོན་འདིའི་ཐད་ཨ་རི་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ནོར་སྲིད་ལྷན་ཁང་གཉིས་ནས་མཉམ་མཐུན་གྱིས་ཕྱག་ལས་གནང་བཞིན་ཡོད་སྐོར་གསུངས་འདུག གཞི་རྩའི་ཉེ་བའི་ཟླ་ཤས་ནས་ཨ་རྒྱ་གཉིས་ཀྱི་དབར་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་རྩོད་རྙོག་མི་ཉུང་བ་བྱུང་ཡོད་པ་མ་ཟད་ཉེ་ལམ་ཨ་རི་སྲིད་གཞུང་ནས་ཡུལ་དེའི་མང་ཚོགས་ཀྱི་བདེ་འཇགས་སྲུང་སྐྱོབ་སླད་ཨ་རིར་གསང་བའི་གནད་དོན་ལ་སོ་མྱུལ་བྱེད་པོ་གཙོ་བོ་ཧུས་ཊོན་དུ་ཡོད་པའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་སྒོ་བརྒྱབ་པའི་བཀའ་རྒྱ་བཏང་བ་དང་། ཨ་རིའི་བྱེད་ཕྱོགས་དེར་འཁོན་ལན་ཚུལ་དུ་རྒྱ་ནག་གིས་ཁྲན་ཏུའི་ནང་ཡོད་པའི་ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ཁང་སྒོ་བརྒྱབ་ཡོད་པ་རེད། སྤྱིར་དེ་སྔ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་༡༩ ཁྱབ་གདལ་སྐབས་ཨ་རི་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ནད་ཡམས་དེ་སྟངས་འཛིན་ལེགས་པོ་བྱེད་ཀྱི་མེད་པར་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེ་གནང་བ་མ་ཟད། ཨ་རི་ནས་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་ཕྱིར་འདོན་གནང་རྒྱུ་གསལ་བསྒྲགས་གནང་ཡོད་པ་རེད།

ཨ་རིའི་ Ohio མངའ་སྡེའི་ Columbus ཁུལ་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ Huntington Bancshares དངུལ་ཁང་དུ་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་བོད་རིགས་བུད་མེད་ Tenzin Alexander ལགས ཨ་རིའི་ནང་དུ་ལོ་འདིའི་དངུལ་ཁང་སྟངས་འཛིན་གྱི་ལས་དོན་ཐད་ཆེས་ཤུགས་རྐྱེན་ཆེ་བའི་བེུད་དུ་བདམས་ཐོན་བྱུང་འདུགདེའང་ American Banker ཞེས་ཚོང་ལས་དང་འབྲེལ་བའི་ཉིན་རེའི་གསར་ཤོག་ངོས་ནས་ལོ་ལྟར། སྡེ་ཚན་བཞིར་ཆ་བགོས་ཀྱིས་དངུལ་ཁང་གི་ལས་དོན་ཐད་ནས་མང་ཚོགས་ལ་ལེགས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན་ཆེས་ཆེ་བའི་བུད་མེད་རྩེ་ཕུད་ཉེར་ལྔའི་མཚན་གཞུང་འདོན་སྤེལ་གནང་གི་ཡོད་པ་བཞིན། འདི་ལོའི་མཚན་གཞུང་ནང་ Tenzin Alexander ལགས་མཚན་འདོན་གནང་ཡོད་པ་རེད། དྲ་ལམ་དུ་གནས་ཚུལ་ཐོན་པ་ལྟར་ན།འདི་ལོ་རྒྱ་ནག་གི་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་མི་མང་གི་འགྲོ་འདུག་སོགས་ལ་དཀའ་ངལ་འཕྲད་བཞིན་པའི་ཁྲོད་དུ། བསྟན་འཛིན་ལགས་ཀྱིས་སྤྱི་ཚོགས་དྲ་རྒྱ་བརྒྱུད་ནས་རང་ནུས་ཅི་ཡོད་ཀྱིས་མི་མང་གི་འཚོ་བའི་དགོས་མཁོ་དང་བཟོ་ལས་ཁང་གི་དངོས་ཟོག་ཐོན་སྐྱེད་སོགས་ཀྱི་ཐད་ནས་མི་མང་དང་བཟོ་ལས་ཁང་གི་འབྲེལ་མཐུད་ཀྱི་ཕྱག་ལས་རྒྱ་ཆེར་གནང་སྟེ། Huntington དངུལ་ཁང་གི་མ་དངུལ་ཨ་སྒོར་ཐེར་འབུམ་ ༡༡༤ ལྷག་གི་དངུལ་རྩིས་སྤྱི་ཚོགས་དྲ་ལམ་གྱི་ཐབས་ལམ་བརྒྱུད་ནས་སྟངས་འཛིན་གནང་ཡོད་པ་རེད་འདུག ཁོང་གིས་དུས་རྒྱུན་ནས་སྤྱི་ཚོགས་དྲ་རྒྱ་བརྒྱུད་ནས་དངུལ་ལས་སྟངས་འཛིན་གྱི་འབྲེལ་ལམ་ཐད་ནས་ཕྱག་ལས་གནང་གི་ཡོད་པ་ལྟར། ཁོང་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ལོར་ཁོང་ Huntington དངུལ་ཁང་གི་སྤྱི་ཚོགས་དྲ་རྒྱའི་འགན་འཛིན་དུ་བསྐོ་བཞག་གནང་ཡོད་འདུག  ཁོང་གིས་སྤྱི་ཚོགས་དྲ་རྒྱ་ནི་མི་མང་གིས་རང་གི་བསམ་ཚུལ་དག་ལས་སླ་བོའི་ངང་ནས་ཕྱིར་འདོན་དང་བསྡུ་ལེན་བྱེད་སའི་བརྒྱུད་ལམ་ཡག་པོ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ཁོང་གིས་དུས་རྒྱུན་ནས་སྤྱི་ཚོགས་དྲ་རྒྱ་བརྒྱུད་ནས་མི་མང་གི་བསམ་ཚུལ་ལ་ཉན་རྒྱུར་དགའ་བོ་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག གཞི་རྩའི་བོད་རིགས་བུད་མེད་བསྟན་འཛིན་ལགས་རྒྱ་གར་དུ་སྐྱེས་བ་ཞིག་ཡིན་ནའང་། ཁོང་དགུང་ལོ་ལྔ་ལ་སོན་དུས་ཕ་མ་གཉིས་དང་ལྷན་དུ་ཨ་རིའི་ནང་དུ་ཕྱིན་ཏེ་ཁུལ་དེར་སློབ་སྦྱོང་རིམ་པ་ཐོན་རྗེས་ཁ་པར་འབྲེལ་མཐུད་ཁང་ཞིག་གི་ནང་དུ་ཕྱག་ལས་གནང་ཡོད་པ་དང་། ཕྱིས་སུ་ཁོང་གིས་ས་གནས་ཀྱི་བཟོ་ལས་དང་འབྲེལ་བ་བཙུགས་ཏེ། ད་ཆ་ཁང་པ་གསར་རྒྱག་གིས་བསམ་བློའི་དཀའ་ངལ་ཡོད་པའི་དབུལ་ཕོངས་རྣམས་ཁང་གླ་གཏོང་རྒྱུའི་ལས་འཆར་ཞིག་དབུ་འཛུགས་གནང་ཡོད་པ་རེད་འདུག