རྒྱལ་སྤྱི།

རྒྱ་ནག་གིས་ཧོང་ཀོང་ནང་བདེ་འཇགས་ཀྱི་ཁྲིམས་གཞི་ལག་བསྟར་བྱེད་མུས་དང་འབྲེལ། དེ་རིང་ New Zealand གཞུང་འཛིན་གྱིས་དེ་སྔ་ཧོང་ཀོང་ལྷན་དུ་བཞག་པའི་ཉེས་ཅན་རྩིས་སྤྲོད་ཀྱི་གྲོས་མཐུན་ཕྱིར་འཐེན་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཡོངས་གྲགས་གནང་འདུགརྒྱལ་སྤྱིའི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་དེ་རིང་ནིའི་ཛ་ལན་ཌིའི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་སྐུ་ཞབས་ Winston Peters མཆོག་གིས་བསྒྲགས་གཏམ་ཞིག་སྤེལ་བའི་ནང་རྒྱ་ནག་གིས་ཧོང་ཀོང་ནང་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པའི་བདེ་འཇགས་ཁྲིམས་གཞི་དེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་སྒྱུར་གྱི་འགྲུ་དོན་དང་ཡོངས་སུ་འགལ་བ་མ་ཟད་རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་ལ་ལམ་ལུགས་གཉིས་ཟེར་བའི་ཧོང་ཀོང་གི་དམིགས་བསལ་གནས་བབས་ལའང་བརྩི་མེད་གཏང་གི་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གིས་དེ་སྔ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཁས་ལེན་བྱས་ཁག་རྣམས་དང་ཡོངས་སུ་དངོས་འགལ་ཆགས་སྐོར་གསུངས་ཏེ། ནིའུ་ཛ་ལན་ཌི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ངོས་ནས་ཧོང་ཀོང་ནང་རྒྱ་ནག་གིས་བདེ་འཇགས་ཁྲིམས་གཞི་གསར་དུ་སྤེལ་བ་དེར་གཞིགས་པའི་ཡ་ལན་རན་པོ་ཞིག་གནང་དགོས་སྟབས་ཡུལ་དེའི་ངོས་ནས་དེ་སྔ་ཧོང་ཀོང་དང་ལྷན་དུ་བཞག་པའི་ཉེས་ཅན་རྩིས་སྤྲོད་ཀྱི་གྲོས་མཐུན་ཕྱིར་འཐེན་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཡོངས་གྲགས་གནང་འདུག ཁོང་གིས་ད་ལྟ་ཧོང་ཀོང་ནང་གི་ཉེས་དོན་ཁྲིམས་གཞི་རྣམས་རྒྱ་ནག་གི་ཤུགས་རྐྱེན་འོག་ནས་རང་དབང་ཡིན་པའི་ཡིད་ཆེས་བློ་འགེལ་ཞིག་རག་ཐུབ་ཀྱི་མེད་སྐོར་དང་འབྲེལ། མ་འོངས་པར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཧོང་ཀོང་ཐོག་རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་ལ་ལམ་ལུགས་གཉིས་ཞེས་དེ་སྔ་ཁས་ལེན་པའི་འགྲུ་དོན་ལ་དང་ལེན་ཞུ་ཚེ་རང་ཉིད་ཀྱི་ལངས་ཕྱོགས་ལའང་འགྱུར་བ་གཏང་ངེས་ཡིན་ཞེས་གསུངས་འདུག དེ་བཞིན་དེ་རིང་ NewZealand ཡི་སྲིད་བློན་ལྕམ་སྐུ་ Jacinda Ardern མཆོག་གིས་གསར་འགོད་པར་རྒྱ་ནག་གིས་ཧོང་ཀོང་ནང་བདེ་འཇག་ཁྲིམས་གཞི་སྤེལ་བ་དེ་ནི་ཕན་ཚུལ་འབྲེལ་ལམ་གྱི་རང་དབང་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་བསམ་བློ་མི་འདྲ་བ་འཛིན་ཆོག་པའི་རང་དབང་སོགས་ནིའུ་ཛ་ལན་ཌི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བཞེངས་ཕྱོགས་དང་ཡོངས་སུ་འགལ་གྱི་ཡོད་པ་གསུངས་འདུགལྕམ་སྐུ་མཆོག་གིས་ཡུལ་དེའི་ངོས་ནས་དེ་སྔ་ཡང་གནད་དོན་ཁག་ཅིག་གི་ཐོག་རྒྱ་ནག་གི་བློ་དང་མི་མཐུན་པའི་བཞེངས་ཕྱོགས་འཛིན་མྱོང་ཡོད་པ་ལྟར་ད་རེས་ནིའུ་ཛ་ལན་ཌིས་ཐག་གཅོད་གནང་བ་དེ་དེའི་ཁོངས་ནས་གཅིག་ཡིན་པ་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག རྩ་བའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཧོང་ཀོང་ནང་བདེ་འཇགས་ཁྲིམས་གཞི་གསར་པ་ལག་བསྟར་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཧོང་ཀོང་ནང་ཆེས་ཐོག་མ་རྒྱ་ནག་དམར་པོའི་གཞུང་གི་བདེ་འཇགས་ལས་ཁུངས་གསར་འཛུགས་དང་འབྲེལ། ཟླ་བ་འདིའི་ཟླ་སྟོད་ལ་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་དང་ཁེ་ན་ཌ། དེ་བཞིན་ཨིན་ཡུལ་གསུམ་གྱིས་ཧོང་ཀོང་དང་ལྷན་དུ་ཉེས་ཅན་རྩིས་སྤྲོད་ཀྱི་གྲོས་མཐུན་ཕྱིར་འཐེན་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཨ་རིས་ཀྱང་ཧོང་ཀོང་ལ་ཚོང་འབྲེལ་ཐོག་དམིགས་བསལ་གྱི་གནས་བབས་གནང་རྒྱུ་མཚམས་འཇོག་གནང་ངེས་ཀྱི་གསལ་བསྒྲགས་གནང་ཡོད་པ་རེད།

འདས་པའི་བདུན་ཕྲག་གི་རེས་གཟའ་པ་སངས་ཉིན་ཨ་རིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གསང་བའི་གནས་ཚུལ་སྲུང་སྐྱོབ་སླད་ཨ་རིའི་གྲོང་ཁྱེར་ཧུས་ཊོན་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ཨ་རིར་སོ་མྱུལ་བྱེད་མཁན་གཙོ་བོ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁང་སྒོ་རྒྱག་ཏུ་བཅུག་ཡོད་པ་དང་། ཨ་རིའི་བྱེད་ཕྱོགས་དེར་རྒོལ་ལན་ཚུལ་དུ་རྒྱ་གཞུང་གིས་དེ་རིང་རེས་གཟའ་ཟླ་བའི་ཉིན་ཁྲིན་ཏུའུ་ནང་ཡོད་པའི་ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁང་སྒོ་རྒྱབ་ ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་ད་ལན་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༥ ལོར་གསར་འཛུགས་བྱས་པའི་ཁྲིན་ཏུའུ་ནང་གི་ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ཁང་སྒོ་བརྒྱབ་པ་དེས་བོད་དོན་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྒྲུབ་སླད་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་རྒྱུ་ཡིན་པ་དཔྱད་ཞིབ་པ་ཚོས་གསུངས་འདུག གཞི་རྩའི་ཨ་རིས་ཧུས་ཊོན་ནང་གི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཁང་སྒོ་རྒྱབ་པའི་གནད་དོན་དེའི་ཐད་རྒྱ་ནག་གིས་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་ཐག་གཅོད་དེ་ཕྱིར་བསྡུ་མ་བྱས་པ་ཡིན་ན་དེར་གཅིག་མཚུངས་ཀྱི་ཡ་ལན་སྤྲོད་རྒྱུ་ཡིན་པ་བརྗོད་ཡོད་པ་དང་སྦྲགས། རྒྱ་གཞུང་གིས་གཟའ་འཁོར་སྔོན་མའི་རེས་གཟའ་པ་སངས་ཉིན་ཁྲིན་ཏུའུ་ནང་གི་ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁང་དེ་ཆུ་ཚོད་ ༧༢ ནང་ཚུད་དུ་སྒོ་རྒྱག་དགོས་པའི་བཀའ་རྒྱ་བཏང་བ་དང་། དེ་རིང་རེས་གཟའ་ཟླ་བའི་ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོ་ཕྱག་ཚོད་ ༡༠ པའི་ཐོག་ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁང་དེ་སྒོ་རྒྱབ་འདུག དུས་སྐབས་དེ་དང་འབྲེལ་ནས་ཁྲིན་ཏུའུ་ནང་གནས་སྡོད་རྒྱ་རིགས་རྣམས་ཁུལ་དེར་ཡོང་ནས་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་དར་ཁྱེར་བ་དང་འདྲ་པར་སོགས་རྒྱབ་པའི་གནས་ཚུལ་ཡང་མཐོང་རྒྱུ་འདུག གནད་དོན་དེ་དང་འབྲེལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དྲུང་ཆེ་ཟུར་པ་དང་བོད་དང་རྒྱ་ནག་ཐོག་གི་གནད་དོན་དཔྱད་ཞིབ་པ་ཁུ་ཚུར་ཀུན་དགའ་བཀྲ་ཤིས་ལགས་ཀྱིས་ཡུ་ཊུབ་ཐོག ཀུན་དགའ་བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་ཆེད་གཏམ་ཞེས་པའི་ལེ་ཚན་ཐོག་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁྲིན་ཏུའུ་ཡོད་པའི་ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ཁང་སྒོ་རྒྱག་དགོས་པའི་གནད་དོན་གང་ཡིན་མིན་སྐོར་དཔྱད་ཞིབ་གནང་བའི་ནང་ལ། ད་ལན་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཨ་རིར་འཁོན་ལན་ཚུལ་དུ་ཆེད་མངགས་ཁྲིན་ཏུའུ་ནང་ཡོད་པའི་ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁང་དེ་བདམས་དགོས་དོན་ནི། གཞུང་ཚབ་ཁང་དེས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཆ་བགོས་བྱས་པའི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བ་དང་སི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན། ཡུ་ནན་ཞིང་ཆེན། དེ་བཞིན་Guizhou ཞིང་ཆེན་དང་Chongqing ཞིང་ཆེན་བཅས་ཀྱི་ནང་ལས་དོན་སྒྲུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། གཞུང་ཚབ་ཁང་དེ་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཕལ་མོ་ཆེ་དང་ཐག་ཉེ་ཤོས་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་ཕྱོགས་མཚུངས། བོད་དང་ཤིན་ཅང་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སོགས་དང་འབྲེལ་གནས་ཚུལ་རྒྱུས་ལོན་བྱེད་རྒྱུའི་ལྟེ་གནས་ཤིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། གཞུང་ཚབ་ཁང་དེ་སྒོ་བརྒྱབ་པ་ཡིན་ན་རྒྱ་ནག་ལ་དཔལ་འབྱོར་སོགས་དང་འབྲེལ་བའི་དམིགས་བསལ་གྱི་གནོད་སྐྱོན་ཐེབས་ཀྱི་མེད་སྐོར་གསུངས་ཡོད། ཁོང་གིས་ད་དུང་ཁྲིན་ཏུའུ་རུ་ཡོད་པའི་ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ཁང་སྒོ་རྒྱབ་པ་དེས་བོད་མིར་གྱོང་གུད་ཚབས་ཆེན་ཡོད་པ་དང་། དུས་རྒྱུན་ཁྲིན་ཏུའུ་རུ་ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ཁང་དེས་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁག་ནང་གི་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྒྲུབ་ཐད་ནུས་ཤུགས་འདོན་བཞིན་ཡོད་པས། ས་གནས་དེར་གཞུང་ཚབ་ཁང་སྒོ་རྒྱབ་པ་དེས་བོད་མིའི་ཐོག་དོ་སྣང་གནང་རྒྱུར་ཏོག་ཙམ་གནོིད་སྐྱོན་ཐེབས་བཞིན་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་གསུངས་ཡོད། གནད་དོན་འདིའི་ཐད་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་འགན་འཛིན་གཞོན་པ་བུ་ཆུང་ཚེ་རིང་ལགས་སུ་བཀའ་འདྲི་ཞུ་སྐབས་ཁོང་གིས། རྩ་བའི་ས་གནས་ས་ཐོག་ཏུ་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁང་ཞིག་མེད་པ་ཡིན་ན་དོ་ཕོག་འགྲོ་ངེས་ཡིན་པ་དང་། ཡང་སྒོས་བོད་ཀྱི་ས་གནས་གཞན་ཁག་ལ་པེ་ཅིན་དུ་ཡོིད་པའི་ཨ་རིའི་དོན་གཅོད་ཀྱིས་ཐད་གར་གཟིགས་རྟོག་གནང་གི་ཡོད་པས། བོད་དོན་གྱི་གནད་དོན་ཐད་དོ་ཕོག་དེ་ཙམ་ཞིག་འགྲོ་རྒྱུ་མིན་པར་གསུངས་སོང་། ཁོང་གིས་ད་དུང་། ཁྲིམས་ཐོག་ནས་ཨ་རིས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐད་ཐུགས་སྣང་གནང་དགོས་སྟབས། གཞུང་ཚབ་ལས་ཁང་སྒོ་བརྒྱབ་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར། ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ཀྱིས་བོད་དོན་ཐད་དོ་སྣང་གནང་དགོས་སྐོར་གསུངས་སོང་། གཞན་ཡང་ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁང་སྒོ་རྒྱག་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་དེ་དང་འབྲེལ། ཁྲིན་ཏུའུ་རུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ལས་དོན་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ Long Xingchun ཟེར་བས་ཁྲིན་ཏུའུ་ནང་དུ་ཡོད་པའི་ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ཁང་དེས་བོད་ཐོག་དམིགས་བསལ་གྱི་དོ་ཁུར་གནང་གི་ཡོད་སྟབས། གཞུང་ཚབ་ཁང་དེ་སྒོ་བརྒྱབ་པ་ཡིན་ན་ཨ་རིའི་ལས་དོན་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་རྒྱུ་ཡིན་པར་བརྗོད་ཡོད་པ་རེད། རྩ་བའི་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་གཞུང་ཚབ་སྒོ་བརྒྱབ་པའི་གནད་དོན་དེ་ནི་ཨ་རྒྱ་གཉིས་ཀྱི་ད་ལྟའི་ཚོར་བ་རྣོ་བའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནས་སྟངས་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཨ་རི་ངོས་ནས་རྒྱ་གཞུང་གི་གཞུང་ཚབ་དེ་ཡིས་ཨ་རིའི་ནང་གསང་བའི་ལས་དོན་གཉེར་གྱི་ཡོད་པ་གསུངས་ཡོད།

རྒྱ་ནག་གི་ཝུ་ཧན་གྲོང་ཁྱེར་ནས་ཐོག་མར་མཆེད་པའི་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཁྲོད་ད་ཆ་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ཕལ་མོ་ཆེ་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེ་བྱེད་བཞིན་པའི་གོ་སྐབས་དམ་འཛིན་གྱིས་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་ནང་གི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེ་ཤོས་ Sydney ནང་གི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁུངས་དང་ནུབ་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་མངའ་སྡེའི་རྒྱལ་ས་ Perth ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁུངས་མདུན་དུ་ས་གནས་བོད་མི་གཉིས་ཀྱིས་ཁེར་རྐྱང་བོད་དོན་ལས་འགུལ་སྤེལ་འདུག ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་དང་བོད་རང་བཙན་ལས་འགུལ་བ་བསྟན་པ་དར་རྒྱས་ལགས་ཀྱིས་ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༡༧ ནས་ Perth གྲོང་ཁྱེར་གྱི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁུངས་མདུན་དུ་ཟླ་བ་དྲུག་གི་རིང་ཁེར་རྐྱང་ཐོག་བོད་དོན་ལས་འགུལ་དབུ་འཛུགས་གནང་བ་དང་འབྲེལ། ཉེ་ཆར་རེས་གཟའ་པ་སངས་ཉིན་ལས་འགུལ་ཐེངས་གཉིས་པ་དེ་སྤེལ་འདུགསྐབས་དེར་ཁོང་གིས་བོད་སྐྱོབས་རོགས་ཞེས་ཐོད་དཀྲིས་བཅིངས་ནས་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་དང་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་འཕྱར་བ་དང་སྦྲགས་ཏེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁུངས་མདུན་དུ་བོད་དོན་ལས་འགུལ་སྤེལ་འདུག་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་དམར་པོའི་གཞུང་གིས་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་ནང་དུ་བཙན་ཤེད་མཚམས་འཇོག་དང་། འཛམ་གླིང་ལ་རྫུན་བཤད་རྒྱུ་མཚམ་འཇོག བོད་དེ་རྒྱ་ནག་གིས་ཁྲིམས་འགལ་ཐོག་ནས་བཙན་འཛུལ་བྱས་པ་ལས་རང་བཙན་གཙང་མའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པ་མ་ཟད་བོད་དེ་ནམ་ཡང་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་མིན་སྐོར་གཙོས་དགོས་འདུན་དོན་ཚན་བཞི་ཅན་ཞིག་ཆེད་འདོན་གྱིས་ལས་འགུལ་སྤེལ་བཞིན་འདུག བསྟན་པ་དར་རྒྱས་ལགས་ནི་དུས་རྒྱུན་ནས་བོད་དོན་ལས་འགུལ་སྤེལ་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད་ཁོང་གིས་བོད་ལ་རང་དབང་གི་ཉི་མ་ཤར་ནས་གཞིས་བྱེས་བོད་མི་མཉམ་འཛོམས་མ་བྱུང་བར་དུ་བོད་སྐྱོབས་རོགས་ཞེས་པའི་ཐོད་དཀྲིས་ནག་པོ་དེ་བཅིངས་ནས་ལོ་མང་ཕྱིན་ཡོད་པ་དང་བོད་ཀྱི་ལོ་གསར་ཡང་སྲུང་བརྩི་གནང་གི་མེད་པ་རེད།དེ་བཞིན་ཨོ་སོ་ཊོ་ལི་ཡ་ནང་གི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེ་ཤོས་ Sydney ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁུངས་མདུན་དུའང་ཕྱི་ཚེས་ ༢༢ སྟེ་རེས་གཟའ་ལྷག་པའི་ཉིན་བོད་མི་བློ་བཟང་འབྱོར་ལྡན་ལགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་འཕྱར་བཞིན་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཁེར་རྐྱང་གིས་ངོ་རྒོལ་ལས་འགུལ་སྤེལ་འདུགཤེས་རྟོགས་བྱུང་བར་སྐབས་དེར་ཁོང་གི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་དེ་མཚམས་འཇོག་སླད་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ས་གནས་ཉེན་རྟོག་པ་ཆེད་འབོད་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། ཁོང་གི་ལས་འགུལ་སྤེལ་བ་དེ་ཡུལ་དེའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་གི་ཆ་རྐྱེན་གང་དང་ཡང་འགལ་གྱི་མེད་སྟབས་ཉེན་རྟོག་པའི་ངོས་ནས་དེར་དམིགས་བསལ་ཁྲིམས་ཆད་བཀལ་མེད་པ་རེད་འདུག བློ་བཟང་འབྱོར་ལྡན་ལགས་ཀྱིས་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡༠ དང་ཕྱི་ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༡ བཅས་སོ་སོར་བོད་མི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་གྲྭ་བག་གྲོ་ལགས་དང་ལྷན་དུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་མདུན་དུ་ལས་འགུལ་སྤེལ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ་རེས་གཟའ་ལྷག་པ་ཕལ་ཆེ་བར་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁུངས་སུ་བོད་དོན་ལས་འགུལ་སྤེལ་གྱི་ཡོད་པ་རེད།

ཉེ་བའི་ཆར་རྒྱ་དཀར་ནག་གི་བར་དུ་རྩོད་རྙོག་ཆེ་རུ་ཕྱིན་ཏེ། མཐའ་སྲུང་བའི་བར་དུ་ལག་འཛིང་ཤོར་ནས་ཕན་ཚུན་གྱི་དམག་མི་གསོད་རེས་ཀྱི་གྱོད་དོན་རྣོ་ངར་ཅན་དུ་གྱུར་བ་ལ་བརྟེན་རྒྱ་གར་སྲིད་གཞུང་གི་བརྡ་འཕྲིན་འཕྲུལ་ལས་སྡེ་ཁག་གིས་ཟླ་བ་འདིའི་ཟླ་སྟོད་དུ་རྒྱ་ནག་གིས་བཟོས་བའི་མཉེན་ཆས་ཁག་ ༥༩ རྒྱ་གར་གྱི་བདེ་འཇགས་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་མིང་ཐོག་ནས་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཡོད་པ་ལྟར། ཁ་ཉིན་ནས་བཟུང་དངོས་སུ་རྒྱ་གར་གྱི་ནང་དུ་སྐད་འཕྲིན་བེད་མེད་ཆགས་ཡོད་པར་བརྟེན་བོད་ནས་ཕེབས་པའི་བོད་མི་མང་པོ་ཞིག་ལ་དངོས་སུ་དེར་འབྲེལ་གྱི་དཀའ་ངལ་མང་པོ་འཕྲད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།བཞུགས་སྒར་ཁུལ་དུ་གནས་སྡོད་གནང་མཁན་བོད་ནས་ཕེབས་པ་ཁག་ཅིག་ལ་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་རྣམས་ཀྱིས་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་ཆ་ནས་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་གྱི་གཙོས་མི་སྒེར་གྱི་འཚོ་བ་ཚུན་ཆད་ལ་དཀའ་ངལ་འཕྲད་བཞིན་ཡོད་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་གནང་སོང་། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བའི་ཁོངས་གཏོགས་ཀྱི་བོད་མི་གསར་དུ་འབྱོར་བ་ཞིག་གིས་ངོ་སྤྲོད་བྱས་པ་ལྟར་ན་ཁོང་གི་ཕ་ཡུལ་དུ་དུས་རྒྱུན་ནས་རྒྱ་ནག་གི་དམ་དྲག་ཡོད་སྟབས། ནང་མི་རྣམས་ལ་ཕར་འབྲེལ་བ་བྱེད་སྐབས་གནམ་གཤིས་ཡག་པོ་མེད་པ་དང་ཆར་བ་འབབ་བཞིན་ཡོད་པ་སོགས་ཀྱི་གསང་བའི་བརྡ་སྟོན་གྱི་ཐོག་ནས་སྟབས་བདེ་མིན་པའི་གོ་བརྡ་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་སྟབས་དུས་རྒྱུན་ནས་འབྲེལ་བ་བྱེད་ཀྱི་མེད་ཚུལ་ངོ་སྤྲོད་གནང་སོང་། དེ་བཞིན་ལྡི་ལི་མཐོ་སློབ་ཏུ་ཞིབ་འཇུག་གི་སློབ་སྦྱོང་གནང་བཞིན་པའི་བཀྲ་ཤིས་རྡོ་རྗེ་ལགས་ཀྱིས་ལོ་མང་པོའི་རྗེས་སུ་སྐད་འཕྲིན་བརྒྱུད་ནས་ཕ་མ་དང་འབྲེལ་བ་བྱེད་ཐབས་བྱུང་བས་དགའ་སྤྲོ་ཆེན་པོ་སྐྱེས་ཡོད་ནའང་། ཁ་སང་ནས་སྐད་འཕྲིན་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཡོད་སྟབས་བོད་ནང་དུ་འབྲེལ་ལམ་ཆད་ཡོད་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་ཀྱིས་གསར་འབྱོར་བ་མང་པོ་ཞིག་ད་དུང་ཡང་ཐད་ཀར་ཕ་ཡུལ་གྱི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱབ་རྟེན་འོག་འཚོ་བ་སྐྱེལ་བཞིན་ཡོད་པར་བརྟེན་སྐད་འཕྲིན་བཀག་སྡོམ་གྱི་གནས་བབ་འོག་དཀའ་ངལ་འཕྲད་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་གསུངས་ཡོད། དེ་བཞིན་གཉན་ཚེ་རིང་བཀྲ་ཤིས་ལགས་ཀྱིས་བོད་ནང་གི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་དུས་རྒྱུན་ནས་སྐད་འཕྲིན་བརྒྱུད་དེ་སྐུ་སྒེར་ཡིག་ཚང་དུ་སྐྱབས་རྟེན་དང་བསྔོ་རྟེན་འཇོག་གི་ཡོད་པ་དང་། དེ་ནི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་དད་འདུན་གྱི་ངོས་ནས་བལྟས་ན་གནད་དོན་གལ་ཆེན་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པར་ངོ་སྤྲོད་ཀྱིས་ད་ནས་བཟུང་སྐད་འཕྲིན་བརྒྱུད་ནས་ཕྱི་ཕྱོགས་སུ་འབྲེལ་བ་བྱེད་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་མཚམས་ཆད་ཡོད་སྐོར་གསུངས་སོང་། དེ་བཞིན་རྡ་སའི་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་ལས་འཆར་འགན་འཛིན་རྒྱལ་མཚན་ལགས་ཀྱིས་སྐད་འཕྲིན་བཀག་སྡོམ་བྱས་པ་དེས་མི་སྒེར་གྱི་འཚོ་བ་ཙམ་མིན་པར་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་ཆ་ནས་བོད་ནང་གི་གནས་ཚུར་ཕྱི་ལ་མཁོ་སྤྲོད་བྱེད་རྒྱུར་འགོག་རྐྱེན་ཆེན་པོ་ཞིག་བཟོས་ཡོད་པར་ངོ་སྤྲོད་གནང་སོང་། ཁ་ཉིན་ཚེས་ ༡༥ ནས་བཟུང་རྒྱ་གར་གྱི་ནང་དུ་ཕབ་ལེན་བྱས་པའི་སྐད་འཕྲིན་གྱི་རིགས་ཡོངས་སུ་བེད་མེད་ཆགས་ཡོད་སྟབས་བོད་མི་མང་པོས་གནད་དོན་དེ་སྤྱི་ཚོགས་དྲྭ་ལམ་དུ་བརྒྱུད་སྤེལ་གྱིས་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱིའབྲེལ་ལམ་ལ་དོ་ཕོག་ཐེབས་ངེས་ཀྱི་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱི་པར་རིས་དང་མཆན་མང་པོ་བཀོད་མཁན་བྱུང་སོང་།  འགའ་ཤས་ཀྱིས་དེ་རིང་གློ་བུར་དུ་སྐད་འཕྲིན་ཚེ་ལས་འདས་སོང་ཞེས་པའི་མཆན་བཀོད་ཀྱི་འོག་སྐད་འཕྲིན་གྱི་པར་རིས་ཐོག་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་དར་བཀབ་སྟེ་དུར་འཇུག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་བསྟན་སོང་།གཞི་རྩའི་སྐད་འཕྲིན་འདི་ནི་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་སྤྱོད་བདེ་བའི་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་མཐུད་ཀྱི་མ་ལག་སྟབས་བདེ་ཞིག་ཡིན་སྟབས། ཡི་གེ་ཤེས་མིན་ལ་མ་བལྟས་པར་བོད་མི་རྒན་གཞོན་དར་གསུམ་གྱིས་ཡོངས་ཁྱབ་ཀྱིས་བེད་སྤྱོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། རང་ཉིད་ཀྱི་འཚོ་བའི་ཁྲོད་ཀྱི་དགའ་སྐྱོ་ཆགས་སྡང་གི་རྣམ་པ་ཕྱིར་མངོན་སའི་སྟེགས་བུ་ཞིག་ཀྱང་ཆགས་ཡོད་ཡོད་པ་རེད། བོད་མི་གསར་དུ་འབྱོར་བ་ཚོར་མཚོན་ན་སྐད་འཕྲིན་འདི་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ཐག་ལྟ་བུའི་མི་སྒེར་གྱི་འཚོ་བའི་གྲུབ་ཆ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པར་བརྟེན། ཐེངས་འདིར་རྒྱ་གར་གྱིས་མཉེན་ཆས་འདི་བཀག་སྡོམ་བྱས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་མི་གསར་འབྱོར་བ་རྣམས་ཀྱིས་རང་ཡུལ་དུ་འབྲེལ་འདྲིས་བྱེད་སའི་ལམ་ཁ་གལ་ཆེན་ཞིག་འགག་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་སྐད་འཕྲིན་ལྟ་བུའི་མཉེན་ཆས་གཞན་དང་གཞན་བརྒྱུད་ནས་ཕན་ཚུན་གྱི་བར་ལ་འབྲེལ་བ་གནང་རྒྱུར་ཐབས་ཤེས་གནང་བཞིན་འདུག དེ་རིང་རྒྱ་གར་གྱི་གསར་ལམ་དུ་གནས་ཚུལ་ཐོན་པ་ལྟར་ན་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་ད་དུང་ཡང་རྒྱ་ནག་གིས་བཟོས་པའི་མཉེན་ཆས་ ༢༥༠ ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་བཞིན་ཡོད་སྟབས། རྒྱ་ནག་གི་མཉེན་ཆས་མང་པོ་ཞིག་ད་དུང་ཡང་བཀག་སྡོམ་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད་པའི་ཁྲོད་དུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་དར་ཁྱབ་ཆེས་ཆེར་བྱུང་བའི་རོལ་རྩེད PUBS སོགས་ཀྱང་བཀག་འགོག་གནང་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་གསལ་འདུག

གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་གནས་ཚུལ་ཐོན་པ་ལྟར་ན། ཁ་ཉིན་ཕྱི་ཚེས་ ༢༢ ཉིན་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་གིས་ཨ་རིའི་འཕྲུལ་རིག་ཤེས་བྱ་དང་ཨ་རིའི་མི་མང་སྲུང་སྐྱོབ་ཆེད། ཨ་རིའི་Texas མངའ་སྡེ Houston གྲོང་ཁྱེར་ནང་གི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཁང་ཉིན་གསུམ་གྱི་ནང་ཚུད་དུ་སྒོ་རྒྱག་དགོས་པའི་བཀའ་རྒྱ་བསྒྲགས་ཡོད་པ་ལྟར། དེར་རྒོལ་ལན་དུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཁྲིན་ཏུའུ་གྲོང་ཁྱེར་ནང་ཡོད་པའི་ཨ་རིའི་དོན་གཅོད་ཁང་སྒོ་རྒྱག་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་འདུག ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༢༣ ཉིན་ལྷོ་རྒྱ་ནག་རྒྱ་མཚོའི་ཆ་འཕྲིན་ལ་རྒྱ་ནག་གི་རང་མིང་མ་བཤད་པའི་དཔོན་རིགས་ཤིག་གིས་བརྗོད་པ་ལྟར་ན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཨ་རིའི་ཐད་གཅོད་དེར་རྒོལ་ལན་སློག་ཆེད་ཁྲིན་ཏུའུ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཨ་རིའི་དོན་གཅོད་ཁང་སྒོ་རྒྱག་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་དང་འབྲེལ། དོན་གཅོད་ཁང་དེ་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༥ ལོར་གསར་འཛུགས་བྱས་པ་དང་དེ་ཡིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཆ་བགོས་བྱས་པའི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བ་དང་སི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན། ཡུ་ནན་ཞིང་ཆེན། དེ་བཞིན་Guizhou ཞིང་ཆེན། དེ་བཞིན Chongqing གྲོང་ཁྱེར་བཅས་གྱི་ནང་ལས་དོན་སྒྲུབ་གྱི་ཡོད་པར་འཁོད་འདུགདེང་སང་ཨ་རྒྱ་གཉིས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འཐབ་སྲིད་རྣོ་ངར་ཆེ་རུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་དུས་སྐབས་འདིར། ཁེ་ཉིན་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་གི་དོན་གཅོད་ཁང་སྒོ་རྒྱག་དགོས་བའི་ཉེན་བརྡ་དང་འབྲེལ་ནས། ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་གི་དྲུང་ཆེ། སྐུ་ཞབས་ Mike Pompeo ལགས་ཀྱིས། ཨ་རིའི་ངོས་ནས་འདས་བའི་ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུའི་རིང་ལ་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དུ་འབྲེལ་ལམ་བཙུགས་ཡོད་ནའང་། རྒྱ་ནག་གི་ནང་དུ་ལེགས་ཕྱོགས་ཀྱི་འགྱུར་བ་གང་ཡང་སོང་མེད་པར་བརྟེན། ད་ནས་བཟུང་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དུ་སྔར་ཡོད་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་འཛུགས་ཕྱོགས་ལ་འགྱུར་བ་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཁོང་གིས་ད་དུང་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་དབང་ཆ་གཅིག་སྡུད་ལམ་ལུགས་གཙོར་འཛིན་གྱི་འོག་ཏུ། རྒྱ་ནག་གི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གཡོ་ཇུས་ལྡན་པའི་དྲིལ་བསྒྲགས་པ་དང་ཉམས་ཞིབ་པ་མང་པོ་ཨ་རིའི་ཤེས་ཡོན་གྱི་ལྟེ་གནས་སུ་བཏང་ནས། ཨ་རིའི་རང་དབང་དང་ཁོད་ཡངས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་གཏོར་སྐྱོན་བཟོ་བཞིན་པར་ཡོངས་གྲགས་གནང་འདུག གོང་གི་གནས་ཚུལ་དེ་དང་འབྲེལ་ནས། རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་གི་མགྲིན་ཚབ་པ་Wang Wenbin གྱིས་ཨ་རིའི་བྱེད་བབ་དེ་ནི་འགན་ཁུར་མེད་པའི་གནད་དོན་ཞིག་ཡིན་སྐོར་དང་འབྲེལ་ནས། རྒྱ་ནག་གི་ངོས་ནས་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་ཁེ་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཨ་རིའི་བྱེད་བབ་དེར་ཁ་གཏད་གཅོག་རྒྱུ་ཡིན་པར་བསྒྲགས་ཏེ། རྒྱ་ནག་གིས་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གི་ནང་དུ་ཡོད་པའི་ཨ་རིའི་དོན་གཅོད་ཁང་སྒོ་རྒྱག་རྒྱུ་ཡིན་པར་གསར་ལམ་དུ་བསྒྲགས་འདུགགོང་གི་གནས་ཚུལ་དེ་དང་འབྲེལ་ནས། ཁྲིན་ཏུའུ་རུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ལས་ལས་དོན་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་འགན་འཛིན། Long Xingchun ཟེར་བས་རྒྱ་ནག་ནང་གི་ཨ་རིའི་དོན་གཅོད་ཁང་གཞན་རྣམས་སྒོ་རྒྱབ་ཀྱང་ཨ་རིར་གནོད་སྐྱོན་ཆེན་པོ་ཐེབས་ཀྱི་མེད་ནའང་། ཨ་རིའི་ངོས་ནས་བོད་དོན་དང་ཤིན་ཅང་གི་གནད་དོན་ལ་དོ་ཁུར་ཆེན་པོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པར་བརྟེན། ཁྲིན་ཏུའུ་རུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ཨ་རིའི་དོན་གཅོད་ཁང་དེ་སྒོ་རྒྱབ་པ་ཡིན་ན་ཨ་རིའི་ལས་དོན་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་རྒྱུ་ཡིན་པར་བརྗོད་འདུག གཞི་རྩའི་ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་ནག་གི་ཏོག་དབྱིབས་ནད་དུག་དང་ཚོང་འབྲེལ་གྱི་འགྲན་རྩོད། དེ་བཞིན་འཛམ་གླིང་གི་མང་གཙོ་དང་དམར་ཤོག་གི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལྟ་གྲུབ་གཉིས་ཀྱི་འགལ་འདུའི་ཁྲོད་ཨ་རྒྱ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ཇེ་སྡུག་དུ་འགྲོ་བཞིན་པ་རེད། རྩ་བའི་རྒྱ་ནག་སྐམ་སའི་ཀང་ཀྲུའུ་གྲོང་ཁྱེར་དང་ཧྲང་ཧེ་གྲོང་ཁྱེར།དེ་བཞིན་ཁྲིན་ཏུའུ་གྲོང་ཁྱེར། ཝུ་ཧན་གྲོང་ཁྱེར་བཅས་ཀྱི་ནང་ཨ་རིའི་དོན་གཅོད་ཁང་ལྔ་ཡོད་འདུག་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཨ་རིའི་ནང་ནེའུ་ཡོག་གྲོང་ཁྱེར་དང་ཆའེ་ག་གྷོ་གྲོང་ཁྱེར། སཱན་ཧྥི་རན་སི་ཀོ་དང་ལོ་སི་ཨན་ཇི་ལི་གྲོང་ཁྱེར། ཧོ་སི་ཊོན་གྲོང་ཁྱེར་བཅས་ཀྱི་ནང་རྒྱ་ནག་གི་དོན་གཅོད་ཁང་ལྔ་ཡོད་འདུག

རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་སྡེ་ ༡༩༠ ལྷག་གིས་མཉམ་འབྲེལ་གྱི་ཐོག་ནས། Apple དང་ Nike གཉིས་ཀྱི་གཙོ་བྱས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བཟོ་ལས་ཁང་ཆེ་གྲས་ཡོངས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་བཙན་དབང་གི་འོག་ཏུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གྱིས་ཤིང་ཅང་མི་མང་ངལ་རྩོལ་བསྒྱུར་བཀོད་བྱས་ཏེ་ཐོན་སྐྱེད་བྱས་པའི་ཚོང་ལས་ཁག་དང་མཉམ་དུ་འབྲེལ་ཐག་གཅོད་དགོས་བའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་འདུགདེའང་དེ་རིང་བྷི་བྷི་སུ་གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་གཞིགས་ན། རྒྱལ་སྤྱིའི་ངལ་རྩོལ་བསྒྱུར་བཀོད་ལྟ་རྟོག་ཚོགས་པས།  རྒྱ་ནག་གིས་ངལ་རྩོལ་མི་མང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་རྡོག་རོལ་གྱི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ནས། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོང་ལས་ཁང་རྣམས་ཀྱིས་སྔ་ས་ནས་རྒྱ་ནག་གི་བཟོ་ཚོང་ཁང་དེ་དག་དང་འབྲེལ་ལམ་གཅོད་དགོས་བ་ཞིག་ཡིན་ནའང་། ཚོང་ལས་ཁག་གིས་ད་དུང་མུ་མཐུད་དུ་ཚོང་འབྲེལ་བྱེད་བཞིན་པར་བརྟེན། ད་ཆ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་ ༡༩༠ ལྷག་གིས་མཉམ་འབྲེལ་གྱི་ཐོག་ནས་ངལ་རྩོལ་བསྒྱུར་བཀོད་ཀྱི་ཚོང་ལས་ཁང་དང་འབྲེལ་ཐག་གཅོད་དགོས་བ་དེ་གལ་ཆེན་ཡིན་སྐོར་གྱི་འབོད་སྒྲ་སྒྲོག་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། བཟོ་ལས་ཁང་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གཏོང་མཁན་གྱི་བཟོ་ལས་ཁང་དེ་དག་དང་མཉམ་དུ་འབྲེལ་བ་བྱེད་རྒྱུ་མཚམས་འཇོག་པ་ཁོ་ན་ཙམ་མིན་པར། བཟོ་ཚོང་ཁང་དེ་དག་ལ་འབྲེལ་ལམ་འཛུགས་ཕྱོགས་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་ཆ་ནས་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་དགོས་བར་གསུངས་འདུག གོང་གི་གནས་ཚུལ་དེ་དང་འབྲེལ་ནས།  Nikeབཟོ་ལས་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་ནང་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་ཐོན་སྐྱེད་སྡེ་ཁག་གིས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་རྣམས་བསྒྱུར་བཀོད་ཀྱི་ཉེན་ཚབས་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱིས། བཟོ་ལས་ཁང་གིས་ཐད་གར་ཤིན་ཅང་ཁུལ་གྱི་བཟོ་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ཆ་འབོར་འདྲེན་བྱེད་ཀྱི་མེད་ནའང་། རྒྱ་ནག་གི་ནུབ་རྒྱུད་ས་ཚུགས་སུ་གནས་པའི་ཤིན་ཅང་གི་ཁུལ་གྱི་བཟོ་ལས་ཁང་མང་པོས་ངལ་རྩོལ་བསྒྱུར་བཀོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པར་ཡོངས་གྲགས་གནང་ཡོད་པ་དང་།  དེ་བཞིན་Apple བཟོ་ལས་ཁང་གིས་ཀྱང་གནད་དོན་དེར་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ཀྱང་ད་ལྟའི་ཆར་ངལ་རྩོལ་བསྒྱུར་བཀོད་ཀྱི་དཔང་རྟགས་གང་ཡང་མ་རྙེད་ནའང་། བཟོ་ཚོང་ཁང་དེའི་ངོས་ནས་ཚོང་ལས་ཀྱི་ལམ་ཁ་དེར་མུ་མཐུད་དུ་སྡང་འཛིན་ལེགས་པོ་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་འདུགཡིན་ནའང་། ཨོ་གླིང་གི་ASPI ཞེས་པའི་སྲིད་ཇུས་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་ནང་གི་ངལ་རྩོལ་བསྒྱུར་བཀོད་དང་འབྲེལ་བའི་ཞིབ་འཇུག་གི་སྙན་ཐོ་ལྟར་ན།  རྒྱ་ནག་གིས་ཤིན་ཅང་གི་མི་མང་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་བཟོ་ཚོང་ཁང་གང་སར་འགྲེམས་འཇོག་གིས་བཙན་ཤེད་ཀྱིས་ངལ་རྩོལ་བྱེད་དུ་འཇུག་བཞིན་པ་མ་ཟད།  བཟོ་ལས་ཁང་དེ་དག་གི་ནང་དུ་མིང་གྲགས་ཡོད་པའི་ Apple དང་ Nike གཉིས་ཀྱི་མཚོན་པའི་བཟོ་ལས་ཁང་༨༠ ལྷག་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུག དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཡུ་གུར་གྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་པའི་རྒྱུན་ལས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ།   Omer Kanat ལགས་ཀྱིས་གསར་ཁང་ལ།  བཟོ་ལས་ཁང་རྣམས་ལ་གནོན་ཤུགས་སྤྲད་དེ་ཤིན་ཅང་དང་རྒྱང་ཐག་རིང་དུ་གཏོང་རྒྱུ་དེ་ནི་པེ་ཅིན་སྲིད་གཞུང་གིས་ཤིང་ཅང་ཁུལ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལ་འགྱུར་བ་གཏོང་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བྱེད་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱིས།  རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་ལ་གནོན་ཤུགས་མ་སྤྲད་བར་དུ་བྱ་སྤྱོད་ག་རེ་ཡིན་ཡང་སྤེལ་སྲིད་པར་བརྟེན། ཐེངས་འདིར་བཟོ་ཚོང་ཁང་དེ་དག་དམིགས་འབེན་དུ་བཟུང་ནས་ལས་འགུལ་སྤེལ་རྒྱུ་ཛ་དྲག་ཆགས་ཡོད་སྐོར་གསུངས་འདུགཨ་རིའི་འཛིན་སྐྱོང་དང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱ་ནག་ཐོག་གི་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ། གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ James McGovern ལགས་ཀྱིས་ཀྱང་རྒྱལ་སྤྱིའི་བཟོ་ཚོང་ཁང་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་ཚོང་ཁང་རྒྱ་ནག་གི་བཟོ་ཚོང་ཁང་དེ་དག་དང་འབྲེལ་ཐག་བཅད་དེ། ཤིན་ཅང་མི་མང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་རྡོག་རོལ་ཐེབས་ཀྱི་མེད་པའི་བཟོ་ཚང་གི་ལམ་ཁ་གཞན་ཞིག་འཚོལ་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་བསྒྲགས་འདུག གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གིས་སྔར་ལོ་ནས་ཤིན་ཅང་གི་ཁུལ་དུ་ཡུ་གུར་མི་མང་ས་ཡ་གཅིག་ཙམ་བཀག་སྐྱིལ་བྱས་ཏེ།   དེ་དག་ཡོད་ཚད་ལ་ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོ་སྤེལ་དགོས་གལ་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ནའང་།  ད་ཆ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྒང་དུ་རྒྱ་ནག་གིས་བཀག་སྐྱིལ་བྱས་པའི་མི་མང་དེ་དག་ལ་བཙན་དབང་གིས་ངལ་རྩོལ་བསྒྱུར་བཀོད་བྱས་ཏེ་བཟོ་ལས་ཐོན་སྐྱེད་ཀྱི་ཐད་ནས་ལོག་སྤྱོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོངས་པ་ཡོངས་གྲགས་ཆགས་བཞིན་པ་ལྟར། ཁ་སྔོན་ཨ་རིའི་སྲིད་གཞུང་གིས་ཤིན་ཅང་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ནས་ཨ་རིའི་བཟོ་ཚོང་དང་འབྲེལ་ཡོད་རྒྱ་ནག་གི་ཚོང་ལས་སྡེ་ཚན་ ༡༡ ལ་ཨ་རིའི་གཞུང་གིས་ཆོག་མཆན་མེད་པར་མཉམ་འབྲེལ་གྱི་ཚོང་ལས་གནང་མི་ཆོག་པའི་ཉེས་ཆད་བཅད་ཡོད་པ་རེད།

དེ་རིང་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་དྲ་ལམ་བརྒྱུད་ནས ཨ་རི་དང་དབྱིན་ཡུལ། དེ་བཞིན་ཁ་ན་ཌ་དང་ཨོ་གླིང་། གཞན་ཡང་སེངྒ་པོར་དང་ཤི་རི་ལང་ཀ་སོགས་ཀྱི་སྨན་པ་མང་པོ་ཞིག་ལ་སྨན་བཅོས་ལག་ལེན་ཁྲོད་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་བཀའ་སློབ་ལམ་སྟོན་བསྩལ་ཏེ་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་ནང་སེམས་ཀྱི་ཞི་བདེ་ནི་ལུས་སེམས་གཉིས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ལ་འབྲེལ་བ་ཆེན་པོ་ཡོད་པར་བསྟེན། སྨན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཞལ་ངོ་མཛུམ་གྱིས་ཁེངས་ནས་ནད་པར་ལྟ་སྐྱོང་བྱེད་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་སྐོར་བཀའ་བསྩལ་སོང་།དེ་རིང་གི་དྲ་ལམ་གྱི་བཀའ་སློབ་དེ་འགོ་མ་ཚུགས་གོང་།  རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ Apollo སྨན་ཁང་གི་སྨན་པ་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱ་གར་གྱི་སྨན་པ་ཚོགས་པའི་འགན་འཛིན།  སྨན་པ་ Anupam Sibal ལགས་ཀྱིས་དེ་རིང་གི་བཀའ་སློབ་ཀྱི་ལས་རིམ་ངོ་སྤྲོད་གནང་སྟེ།  མགོན་པོ་གང་གིས་དུས་རྒྱུན་ནས་སྙིང་རྗེ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་ཡོད་པ་ཞིག་མ་ཡིན་པར། དེ་ནི་རང་གི་བྱེད་ལས་ནས་ཡོང་གི་ཡོད་སྟབས། གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཀྱི་གཞན་ཞིག་ལ་བདེ་སྐྱིད་བསྐྲུན་བསམ་ན་སྙིང་རྗེ་ཕྱག་བསྟར་གནང་དགོས་བ་དང་། དེ་བཞིན་རང་ཉིད་ལ་བདེ་སྐྱིད་དགོས་ན་ཡང་སྙིང་རྗེ་ཕྱག་བསྟར་གནང་དགོས། ང་ཚོས་འཚོལ་བཞིན་པའི་བདེ་སྐྱིད་དེ་ནི་སྙིང་རྗེ་གོང་འཕེལ་གཏོང་བ་དང་གཞན་ལ་བསམ་ཤེས་བྱེད་པ་ཁོ་ནས་ལས་འབྱུང་གི་ཡོད་པར་གསུངས་ཡོད་པ་ལུང་འདྲེན་གྱིས།  ད་སྐབས་རྒྱ་ནག་གི་རིམས་ནད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་སྨན་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ལས་བྲེལ་གྱི་ཁྲོད་དུ་སེམས་ཀྱི་གནོན་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཡོང་གི་ཡོད་སྟབས། མགོན་པོ་གང་གིས་སྨན་བཅོས་ལག་ལེན་ཁྲོད་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་སྐོར་གྱི་བཀའ་སློབ་སྩོལ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་སོང་།སྐབས་དེར་༸གོང་ས་མཆོག་གིས། འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ནི་ཕྱི་གཟུགས་ཀྱི་གྲུབ་ཆ་དང་ནང་སེམས་ཀྱི་གྲུབ་ཆ་གཉིས་ཀྱིས་གྲུབ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་པར་བཀའ་གནང་སྟེ། བྱམས་བརྩེ་དང་སྙིང་རྗེ། དེ་བཞིན་ནང་སེམས་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་དང་ཞི་བདེ་སོགས་ནི་ནང་སེམས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ཕྱི་ལུས་པོའི་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་ཆ་ནས་དབུགས་སྦྱོང་བྱེད་རྒྱུ་གལ་ཆེན་ཡིན་པ་བཀའ་བསྩལ་བ་དང་འབྲེལ། དབུགས་སྦྱོང་ཉམས་ལེན་གནང་བ་ཡིན་ན་སེམས་འཚབ་དང་ཁོང་ཁྲོ་ཞི་བར་ཕན་ཐོག་འབྱུང་གི་ཡོད་པའི་ལམ་སྟོན་གནང་བ་དང་འབྲེལ། དབུགས་སྦྱོང་དེ་ཤེས་ཡོན་རང་ལ་ངོས་འཛིན་བྱས་པའི་ཐོག་ནས་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ཇེ་རྒྱས་ཇེ་ལགས་སུ་གཏོང་བར་ཉམས་ལེན་བྱེད་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པའི་ལམ་སྟོན་གནང་སོང་།མགོན་པོ་༸གང་གིས་རྒྱ་གར་གྱི་ནང་དུ་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་གི་ལོ་རྒྱུས་ལྡན་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་ནང་སེམས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་དང་འབྲེལ་བའི་སྲོལ་རྒྱུན་བཟང་པོ་ཞིག་ཡོད་པར་བཀའ་གནང་སྟེ། བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་གྷན་ངྷི་མཆོག་གིས་ཀྱང་དུས་རྒྱུན་ནས་འཚེ་མེད་ཞི་བ་དང་སྙིང་རྗེ་ཕྱག་ལེན་གནང་གི་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཁོང་གིས་རྗེས་སུ་རྒྱ་གར་གྱི་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཡང་འཚེ་མེད་ཞི་བ་དང་སྙིང་རྗེ་ཕྱག་ལེན་གནང་ཡོད་པ་དེ་ནི་འཛམ་གླིང་གི་མིག་དཔེ་ལྟ་བུར་གྱུར་ཡོད་པར་བཀའ་གནང་བ་དང་འབྲེལ།  ༸མགོན་པོ་གང་གིས་ བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་གྷན་ངྷི་མཆོག་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཏོག་ཙམ་ཡོད་པའི་ཆ་དེ་ནི་ཁོང་གིས་རྒྱ་གར་ལ་རང་དབང་ཐོབ་མཚམས་སུ་རྒྱ་གར་གྱི་ནང་དུ་དབྱིན་ཇིའི་ཤེས་ཡོན་ལམ་ལུགས་རྒྱུན་འཛིན་གནང་རྒྱུར་ཁས་ལེན་གནང་ཡོད་པ་དེ་རེད།  དེའི་ཚབ་ཏུ་རྒྱ་གར་གྱི་གནའ་བོའི་རིག་གཞུང་ལ་དོ་སྣང་བྱེད་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་བཀའ་བསྩལ་སོང་། སྐབས་དེར། ཨོ་གླིང་གི་སྨན་དཔྱད་རིག་པའི་ནོ་སྦེལ་གཟེགས་རྟགས་བཞེས་མྱོང་མཁན་གྱི་ལྕམ་སྐུ་ Elizabeth Blackburn ལགས་ཀྱིས་མགོན་པོ་གང་ཉིད་མཆོག་ལ་ལོ་ངོ་བཅུ་བཞིའི་སྔོན་མཇལ་མྱོང་བ་ཕྱིར་དྲན་གནང་བ་དང་འབྲེལ་ནས། མི་ཚེ་ནང་སེམས་ངལ་བྱུང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་རེ་བ་བརླགས་པའི་མི་ལ་རོགས་རམ་ཅི་ལྟར་གནང་དགོས་བའི་སྐོར་ལ་བཀའ་འདྲི་གནང་བར་མགོན་པོ་གང་གིས། འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་དངོས་ཡོད་ཚད་ལ་ཐོག་མཐའ་གཉིས་ཡོད་པའི་ཆོས་ཉིད་འབྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་དང་འབྲེལ་ནས། འགྲོ་བ་མི་ཞིག་ལ་མཚོན་ནའང་སྐྱེ་འཆི་གཉིས་བརྒྱུད་དགོས་བར་བཀའ་གནང་སྟེ། སྤྱིར་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ལ་མཚོན་ན་དཀའ་ངལ་ནི་ང་ཚོའི་འཚོ་བའི་ཆ་ཤས་ཤིག་ཡིན་སྟབས་གཞི་རྒྱ་ཆེ་ས་ནས་དགོངས་པ་བཞེས་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་དང་།  གང་ཉིད་མཆོག་ཀྱང་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོ་ཟླ་༣ པའི་ཚེས་བཅུ་ ༡༧ གྱི་མཚན་མོར་ནོར་བུ་གླིང་ཀའི་དབྱར་གནས་ལས་བྲོས་བྱོལ་དུ་ཡོང་བའི་སྐབས་ཐོག་དེར་གང་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་ལ་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་འཕྲད་ཡོད་པར་བརྟེན་གནས་སྟངས་ཛ་དྲག་ཆགས་ཡོད་ནའང་། བློ་སེམས་བརྟན་པའི་ཐོག་ནས་དགོངས་པ་ཆེ་བཞེས་གནང་སྟེ་བྲོས་བྱོལ་དུ་ཕེབས་པའི་སྐོར་དྲན་གསོ་གནང་བ་དང་འབྲེལ།   མི་སུ་ཞིག་ཡིན་རུང་འདོད་རྔམ་ཆེན་པོ་དང་མིག་རྒྱང་ཐུང་ཐུང་། དེ་བཞིན་བསམ་བློ་གུ་དོག་པོ་བྱེད་རྒྱུ་མེད་པར། བྱ་བཞག་གང་ལ་ཐུག་ཀྱང་ཆོད་སེམས་བརྟན་པོ་གནང་དགོས་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་སྐོར་བཀའ་བསྩལ་སོང་།རྩ་བའི་དེ་རིང་གི་བཀའ་སློབ་ཀྱི་ལས་རིམས་འདི་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱ་གར་གྱི་སྨན་པ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་རིམས་ནད་ཀྱི་དུས་སྐབས་འདིར་སྨན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆུ་ཚོད་མང་པོ་བཏང་ནས་ནད་པར་སྨན་བཅོས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་སྟབས།  ཁོང་རྣམས་ལ་སེམས་ཤུགས་འཕར་མ་ཞིག་སྩོལ་ཕྱིར་གོ་སྒྲིག་གནང་བ་ཞིག་རེད་འདུག

དེ་རིང་ཕྱི་ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༢༣ ཉིན་མོ་འདི་ནི་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༢༡ ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༢༣ ཉིན་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པ་གསར་འཛུགས་བྱས་པའི་ཉིན་མོ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་ལྟར། དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༡༠ ཐོག་བཞུགས་སྒར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱ་གར་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པས་གཙུག་ལག་ཁང་གི་ཉེ་འགྲམ་གྱི་ཁང་བརྩེགས་མཐོན་པོའི་སྒང་དུ་བོད་ལ་རང་བཙན་སྤྲོད་དགོས། བོད་རང་བཙན་རྒྱ་གར་གྱི་བདེ་འཇགས་རེད་བཅས་འཁོད་པའི་འཕྲེད་དར་འཕྱར་བ་དང་། དེ་བཞིན་རྒྱ་གར་གཙོས་རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་ལ་རེ་སྐུལ་དོན་ཚན་དྲུག་ཅན་ཞིག་འབུལ་ལམ་ཞུས་ནས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་སོང་།   སྐབས་དེར་ངོ་རྒོལ་དང་འབྲེལ་བའི་འཕྲེད་དར་འཕྱར་གྲུབ་མཚམས་སུ་གསར་འགོད་བསྒྲགས་གཏམ་ཡོངས་གྲགས་གནང་སོང་བ་དང་། བསྒྲགས་གཏམ་དེའི་ནང་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གཞུང་གིས་བོད་འདི་བཙན་བཟུང་བྱས་པ་ནས་བཟུང་ད་བར་བོད་མི་ཚོར་སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་མི་སྤྱོད་ལས་འདས་པ་གཏོང་བཞིན་པ་མ་ཟད། བོད་དང་རྒྱ་གར་དབར་གྱི་ས་མཚམས་ས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་གཞི་མེད་རྙོག་གླེང་གིས་ལྷིང་འཇགས་མེད་པར་བཟོས་པ། ད་ལྟ་རྒྱ་ནག་ནས་ཁྱབ་གདལ་སོང་བའི་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་དང་། ལ་དྭགས་གྷལ་ཝན་ཡུལ་ཀླུང་དུ་དྲག་པོའི་བཙན་འཛུལ་བྱས་ཏེ་རྒྱ་གར་གཙོས་རྒྱལ་སྤྱིའི་བདེ་འཇགས་ལ་དོ་ཕོག་བཏང་བ་སོགས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོགས་གཞུང་གི་བྱེད་བབས་ཁག་ལུང་འདྲེན་དང་འབྲེལ་ཏེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་དང་མང་ཚོགས་ཡོངས་ནས་ཛ་དྲག་རང་བཞིན་ཐོག་ནས་དབང་ཆ་གཅིག་བསྡུས་རིང་ལུགས་ཀྱི་རྒྱ་ནག་དམར་པོའི་གཞུང་ལ་ཁ་གཏད་ནན་པོ་གནང་དགོས་པ་གསུངས་འདུགརྒྱ་གར་གཙོས་རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་ནས་བོད་འདི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་རང་བཙན་གཙང་མའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པར་ངོས་བཞེས་གནང་ཐོག་རྒྱ་ནག་གཅིག་གི་སྲིད་བྱུས་ལ་ངོས་ལེན་མེད་པ་ཡོངས་གྲངས་སུ་གནང་དགོས་པ་དང་། རྒྱ་གར་གྱི་ངོས་ནས་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་སྤྱི་ཚོགས་ཚན་རིག་དང་རྒྱལ་རབས་སློབ་ཚན་ཁོངས་སུ་བོད་དང་རྒྱ་གར་གྱི་ས་མཚམས། ལྷག་དོན་བོད་རང་བཙན་ཡིན་པའི་ལོ་ལོ་རྒྱུས་སྐོར་སློབ་ཁྲིད་གནང་དགོས་པ། རྒྱ་གར་གཞུང་འབྲེལ་ཐོག་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ཞེས་ངོས་ལེན་གནང་དགོས་པ། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གི་ཅ་དངོས་བེད་སྤྱོད་གནང་མཚམས་འཇོག་དགོས་པའི་ལས་འགུལ་ཤུགས་ཆེ་སྤེལ་དགོས་པ་དང་། རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་རྒྱ་ནག་ཐོག་ཀྱི་ལྷན་ཚོགས་སྐབས་རྒྱ་ནག་ལ་འདྲི་རྩད་ནན་པོ་གནང་དགོས་པ་མ་ཟད། ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ ནང་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མིའི་འོས་འདེམས་སྐབས་ རྒྱལ་སྤྱིའི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་དགག་པ་གནང་དགོས་པ་བཅས་རེ་སྐུལ་དོན་ཚན་དྲུག་ཆེད་སྤེལ་གནང་འདུག གསར་འགོད་པས་རྒྱ་གར་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་ངེས་སྟོན་པ་རིག་འཛིན་ཆོས་སྒྲོན་ལགས་སུ་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་དེ་རིང་གི་ཉིན་མོ་འདི་རྒྱ་ནག་ལ་མཚོན་ན་དགའ་དགའ་སྤྲོ་སྤྲོ་བྱེད་རྒྱུའི་དུས་ཚིགས་ཤིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། ང་ཚོ་བོད་དང་ཤིན་ཅང་། དེ་བཞིན་ཧོང་ཀོང་སོགས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གཞུང་གི་འོག་དཀའ་སྡུག་མྱོང་བཞིན་པ་ཚོ་ལ་མཚོན་ན་མྱ་ངན་གྱི་ཉིན་མོ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གཞུང་གསར་འཛུགས་ཀྱི་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་དེ་མི་གསོད་ཁྲག་སྦྱོར་ཆེད་རེད་ཅེས་སོགས་གསུངས་སོང་།  གཞན་ཡང་ཚོགས་པ་དེའི་ལས་འགུལ་ངེས་སྟོན་པ་རྒྱལ་མཚན་ལགས་ནས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གཞུང་གིས་བོད་ཧམ་ཟོས་བྱས་པ་མ་ཟད་ད་ཆ་ཧམ་འཛུལ་ཅན་གྱི་སེམས་དེ་ཧི་མཱ་ལ་ཡའི་ས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། རྒྱ་གར་གྱི་ངོས་ནས་ཧི་མཱ་ལ་ཡའི་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་སྣེ་ཁྲིད་ཐོག་རྒྱ་ནག་གི་སྡུག་རྩུབ་ཅན་གྱི་བྱ་སྤྱོད་ལ་གདོང་ལེན་གནང་དགོས་པ་གསུངས་འདུགདེ་རིང་རྒྱ་གར་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པའི་ལས་འགུལ་ཐོག་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་མཚོན་ཆེད་དབུས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་བཞུགས་སྒར་ཁུལ་གྱི་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་ཅིག་གི་དབུས་རྒྱུན་ལས་བྱེད་དང་། ས་གནས་མི་མང་ཁག་ཅིག་ནས་མཉམ་ཞུགས་གནང་འདུག

ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༢༢ ཉིན་ཨ་རིའི་རྒྱལ་སྤྱི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གོ་སྒྲིག་འོག་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འཕྲུལ་ལས་སོ་མྱུལ་དང་གནས་ཚུལ་དབྱེ་ཞིབ་ཀྱི་འཕྲུལ་ཆས་སྤྱད་པའི་སྒོ་ནས་ཆོས་དད་ཀྱི་སྡེ་ཚན་་ཁག་ལ་གཉའ་གནོན་བྱེད་བཞིན་པའི་སྐོར་དང་། དེར་ཨ་རི་གཞུང་གིས་ཡ་ལན་ཇི་ལྟར་གནང་དགོས་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་དྲྭ་ལམ་ཐད་གཏོང་བརྒྱུད་དེ་ཉན་ཞིབ་ལས་རིམ་ཞིག་ཚོགས་སོང་བ་དང་། སྐབས་དེར་ Tibet Action Institute ཞེས་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་ངེས་སྟོན་པ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་ལགས་ཀྱིས་བོད་ནང་གི་ཆོས་དད་རང་དབང་དང་འབྲེལ་ནས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་གཉའ་གནོན་བྱེད་ཕྱོགས་དང་ལྷག་པར་འཕྲུལ་ལས་བཀོལ་སྤྱོད་བྱས་པ་བརྒྱུད་བོད་མིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལ་དྲག་གནོན་ཇི་ལྟར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཐད་ལ་གཏམ་བཤད་གནང་སོང་། དེ་ཡང་ཉན་ཞིབ་ལས་རིམ་དེའི་ཐོག་བློ་བཟང་ལགས་ཀྱིས་ཉེ་ལམ་གཞིས་བཞུགས་བོད་མི་མཁའ་འགྲོ་ཚེ་བརྟན་ཞུ་བ་ཞིག་གིས་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་བསྟོད་གླུ་ཞིག་བྲིས་ཏེ། གཞས་བ་ཚེ་རྒོ་ལགས་ཀྱིས་གཞས་དེ་བླངས་ནས་སྤྱི་ཚོགས་དྲྭ་རྒྱའི་སྟེང་དུ་བཞག་པར་བརྟེན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཁོང་གཉིས་ལ་རྒྱལ་ཁབ་མགོ་རྟིང་སློག་ཐབས་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གསང་བ་ཕྱི་ལ་བསྒྲགས་པའི་ཉེས་མིང་འོག་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་གོམས་སྲོལ་རྙིང་པ་བསྒྱུར་བཅོས་ཞེས་པའི་ལས་འགུལ་འོག་རི་སྒང་དུ་མ་ཎི་རྡོ་བརྐོས་དང་དར་ལྕོག་སོགས་གཙང་བཟོ་བྱེད་དགོས་པའི་བཙན་བཀའ་བཏང་ཡོད་པ་ལུང་འདྲེན་གནང་བ་དང་སྦྲགས། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་ཐད་ལ་ཕྱོགས་གང་ས་ནས་གཉའ་གནོན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། དྲ་ཐོག་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་མཚན་བཀོལ་སྤྱོད་བྱ་རྒྱུ་ལའང་སོ་མྱུལ་བྱས་དེ་ནག་ཉེས་ཅན་ལ་རྩིས་ནས་ཁྲིམས་ཐག་གཅོད་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་ལྷག་པར་དུ་མགོན་པོ་མཆོག་གི་སྐུ་པར་བདག་གཉེར་བྱས་པ་དང་སྤྱི་ཚོགས་དྲྭལམ་ WeChat ལ་སོགས་ཀྱི་རྒྱ་ནག་གི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་ཁག་ཏུ་བརྒྱུད་སྤེལ་བྱས་པ་ཤེས་རྟོག་བྱུང་ཚེ་བཀག་སྐྱིལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་བརྗོད་འདུག ད་དུང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གྱི་འཕྲུལ་ལས་ལ་སོ་མྱུལ་བྱས་པའི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ནས་བློ་བཟང་ལགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ལོའི་དུས་འཁོར་དབང་ཆེན་སྐབས་གཞིས་བཞུགས་བོད་མི་མང་དག་ཅིག་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བཙན་བཀའི་འོག་ནས་ཕྱིར་ལོག་དགོས་བྱུང་བ་དང་། དེ་བཞིན་བོད་མི་མང་དག་ཅིག་ས་གནས་ནས་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། Toronto གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭའི་ Citizen Lab ཡིས་ཞིབ་འཇུག་སྙན་ཐོའི་ནང་རྒྱ་ནག་གི་བཟོས་པའི་Wechat ཡི་ནང་དུའང་དུས་འཁོར་དབང་ཆེན་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་ལ་སོ་མྱུལ་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཐ་ན་རྡོ་རྗེ་གདན་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་ལའང་སོ་མྱུལ་བྱས་ཀྱི་ཡོད་པ་ར་སྤྲོད་ཀྱི་སྙན་ཐོ་ཞིག་ཀྱང་འདོན་སྤེལ་གནང་ཡོད་སྐོར་དང་། དེ་བཞིན་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ལྟེ་གནས་ཁང་གིས་གིས་རྒྱ་ནག་གི་མཉེན་ཆས་ Youku ཞེས་པ་དེར་དཔྱད་ཞིབ་བྱེད་སྐབས་ ༸གོང་ས་མཆོག་གི་མཚན་འཁོད་པའི་བརྙན་ཐུང་དང་། དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་གི་བརྙན་ཐུང་ཆ་ཚང་ལ་སོ་མྱུལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་ཤེས་རྟོག་བྱུང་ཞེས་བརྗོད་འདུག གཞན་ཡང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ལོ་ནས་བཟུང་དྲྭ་རྒྱའི་བདེ་འཇགས་ཟེར་བའི་ཁྲིམས་གཞི་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་རྗེས་སུ་དྲྭ་ལམ་སོ་མྱུལ་བྱ་རྒྱུ་ཤུགས་ཇེ་ཆེར་སོང་ཡོད་པ་དང་། ལས་འགུལ་ཁང་གིས་ GreatFire ཞེས་རྒྱ་ནག་གི་དྲྭ་རྒྱ་བཀག་སྡོམ་གི་གནད་དོན་ཐོག་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་མཁན་ཚོགས་པ་དང་མཉམ་འབྲེལ་གྱི་སྒོ་ནས་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་སྐབས་ཀུ་ཤུ་རྟགས་ཅན་གྱི་ཚོང་ལས་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་ནང་གི་མཉེན་ཆས་ཁྲོད་༸གོང་ས་མཆོག་དང་།ནང་ཆོས་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་ཡོད་མཁན་གྱི་བོད་པའི་མཉེན་ཆས་ ༢༩ ཙམ་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཡོད་པ་ཤེས་རྟོག་བྱུང་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཀུ་ཤུ་རྟགས་ཅན་གྱི་ཚོང་ལས་ཁང་གིས་ནམ་རྒྱུན་ནས་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་བྱེད་ཀྱི་མེད་སྟབས་ད་དུང་བོད་པའི་མཉེན་ཆས་ཇི་ཙམ་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཡོད་མིན་ཤེས་རྟོག་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པ་བརྗོད་འདུག གཞན་ཡང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་དང་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་དུ་སོ་མྱུལ་བྱས་པ་ཙམ་མིན་པར་རྒྱལ་སྤྱི་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་སོ་མྱུལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་ཤེས་རྟོག་བྱུང་རྗེས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་རང་རྒྱལ་གྱི་བདེ་འཇགས་སླད་རྒྱ་ནག་གི་མཉེན་ཆས་བཀག་སྡོམ་བྱེད་བཞིན་པའི་ཁྲོད་ཉེ་ལམ་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་tiktokམཉེན་ཆས་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཡོད་པ་ལྟར། ཀུ་ཤུ་རྟགས་ཅན་སོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དུ་ཚོང་ལས་གཉེར་མཁན་ཚོས་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཀྱི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ཐོག་ལ་འགན་བཞེས་དགོས་པར་བརྗོད་འདུག ཡང་སྐབས་དེར་ཨ་རིའི་རྒྱལ་སྤྱི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ལྕམ་ Gayle Manchin མཆོག་གིས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་ཆེས་གདུག་རྩུབ་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་འོག་བོད་དང་ཡུ་གུར་བའི་མང་ཚོགས་ལ་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་སྤྲོད་བཞིན་ཡོད་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་དང་འབྲེལ། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་དགོན་སྡེ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་གཏོར་བཤིག་བཏང་བ་སོགས་ཀྱི་མཚོན་པའི་གཞིས་བཞུགས་བོད་རིགས་སུ་འདྲ་ཞིག་གི་༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་པར་ཉར་བ་སོགས་ཤེས་རྟོག་བྱུང་ཚེ་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཐག་གཅོད་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཞི་བའི་ངོ་རྒོལ་གནང་མཁན་རྣམས་ཀྱང་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་དེ་བ་གསོ་ཁང་དུ་བཀག་སྐྱིལ་བྱེད་པ། དེ་བཞིན་བཟང་བཙོན་ལ་འཇོག་གི་ཡོད་པ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་སོང་། རྩ་བའི་ཉན་ཞིབ་ལས་རིམ་དེའི་ཐོག་ཨ་རིའི་རྒྱལ་སྤྱི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ལྕམ་ Gayle Manchin མཆོག་གི་གཙོས་ཚོགས་གཞོན་རྣམ་པ་གཉིས་དང་། བོད་དོན་ལས་འགུལ་ལྟེ་་གནས་ཁང་གི་ངེས་སྟོན་པ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་ལགས། ཨ་རི་ཚོང་ལས་སྡེ་ཚན་གྱི་དྲུང་ཚབ་སྐུ་ཞབས་ Cordell Hull ལགས། Human Rights Initiative འམ་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྣེ་ཁྲིད་ཚོགས་པའི་ངེས་སྟོན་པ་ལྕམ་ Amy Lehr ལགས། Artificial Intelligence and Emerging Technology Initiative འམ་མིས་བཟོས་པའི་འཕྲུལ་ལས་དང་གསང་བའི་ལས་དོན་སྣེ་ཁྲིད་ཚོགས་པའི་ངེས་སྟོན་པའི་མགྲིན་ཚབ་པ་ Chris Meserole ལགས། དེ་བཞིན་ Texas གཙུགས་ལག་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་སློབ་དཔོན་སྐུ་ཞབས་ Sheena Greitens ལགས་བཅས་ཀྱིས་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད་པ་རེད།