རྒྱལ་སྤྱི།

ཁ་སང་སྦེལ་ཇམ་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ ITUC ཞེས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོང་ལས་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་མཉམ་འབྲེལ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གིས་འགྲོ་བ་མ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་དུས་རྒྱུན་ནས་རྡོག་རོལ་ཚ་ནན་གཏོང་གི་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གྱིས་སང་ལོར་རྒྱ་ནག་དུ་འཚོགས་འཆར་གྱི་དགུན་དུས་ཀྱི་ཨོ་ལིམ་ཕིག་རྩེད་འགྲན་དེར་ངོ་རྒོལ་ཡོད་པའི་བསྒྲགས་གཏམ་སྤེལ་ཏེ། བསྒྲགས་གཏམ་གྱི་ངོ་བཤུས་ཤིག་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་རྩལ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གཙོ་འཛིན་ Thomas Bach ལགས་ཀྱི་མཚན་ཐོག་ཏུ་བཏང་འདུག ལྷན་ཚོགས་དེའི་བསྒྲགས་གཏམ་གྱི་ནང་དུ། རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྤྱི་ཡོངས་དང་། སྒོས་སུ་རྒྱ་ནག་གིི་དབང་བསྒྱུར་འོག་གི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་དང་འཇིགས་སྐུལ་གདོང་ལེན་གྱི་བསྙད་འདོགས་བརྒྱུད་མི་རིགས་རྩ་གཏོར་དང་ངལ་རྩོལ་སྒྱུར་བཀོལ། གཞན་ཡང་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་ལ་རྡོག་རོལ་སོགས་ཀྱི་མཚོན་པའི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱས་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གི་ནང་དུ་མཚན་མཐུན་དང་མ་ནིང་གི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་བརྙས་བཅོས། ད་དུང་། ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་པ་སོགས་བཙོན་འཇུག་བྱེད་བཞིན་པ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་མངོན་གསལ་གནང་འདུག ཚོང་ལས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེ་ལྕམ Sharan Burrow ལགས་ཀྱིས་བསྒྲགས་གཏམ་དང་འབྲེལ་ནས་གསར་ལམ་ཁག་ལ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བའི་ནང་དུ། ཚོང་ལས་ལྷན་ཚོགས་དེས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་རྩལ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གཞིར་བཞག་གིས་ལས་གཞི་སྤེལ་རྒྱུར་རེ་བ་བྱེད་བཞིན་པ་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྲིད་གཞུང་ཁག་གིས་ཀྱང་རྒྱལ་ཁོངས་སོ་སོའི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྒྱུ། གཞན་ཡང་སང་ལོའི་རྒྱ་ནག་ནང་གི་ཨོ་རྩལ་ལ་སྦྱིན་བདག་གནང་མཁན་གྱི་བཟོ་ཚོང་ཁང་། Coca-Cola, Airbnb, Visa, Toyota, Alibaba སོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་དོན་དེར་བསྐྱར་ཞིབ་བྱེད་དགོས་བ་མ་ཟད། བཟོ་ཚོང་ཁང་དེ་དག་གིས་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་མཚོན་པའི་རིན་ཐང་ལྟ་ཚུལ་ཁག་ལ་གུས་བརྩི་བྱེད་དགོས་བར་སྐུལ་མ་གནང་འདུག དྲུང་ཆེ་ལྕམ Sharan Burrow ལགས་ཀྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་རྩལ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཞོན་ John Coates ལགས་ལ་ཡང་སྐྱོན་བརྗོད་དང་འབྲེལ་ནས། སྐུ་ཞབས་ John Coates ལགས་ཀྱི་གཙོ་བྱས་པའི་རང་དབང་གི་ངང་གནས་བའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་དེ་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་ཡོངས་ལྟར་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཐབས་མེད་པ་ཤེས་དགོས་བ་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོམ་རའི་ནང་རྒྱ་ནག་གིས་རང་གི་ཉེས་བ་དང་འབྲེལ་བའི་ལན་འདེབས་མ་བྱས་བར་དུ་ལས་གཞི་གང་ཡང་སྤེལ་ཐབས་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་ཚུལ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གི་སང་ལོའི་དགུན་དུས་ཀྱི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་དང་འབྲེལ་ནས། རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་གི་ཚོགས་སྐྱིད་ཁང་མང་དག་ཅིག་གིས་རྒོལ་རྡུང་གི་ལས་འགུལ་སྣ་མང་སྤེལ་དང་སྤེལ་མུས་ཡིན་པ་ལྟར། བདུན་ཕྲག་སྔོན་མའི་ནང་དུ་ཡང་། རྒྱ་ནག་ཏུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་Foreign Correspondents’ Club of Chinaཞེས་པའི་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་གསར་འགོད་པའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དགུན་དུས་ཨོ་རྩལ་འགྲན་བསྡུར་གྱི་སྐོར་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་གསར་འགོད་པ་རྣམས་ལ་འགོག་རྐྱེན་སྣ་ཚོགས་བཟོས་པ་དང་། རྩེད་འགྲན་དང་འབྲེལ་བའི་བྱེད་སྒོ་ཁག་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་བཟོས་མེད་པར་མ་ཟད་ཕྱིའི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ནས་རྩེད་འགྲན་སྐོར་གནས་ཚུལ་སྤེལ་ཆོག་མིན་ཡང་ད་བར་གསལ་བཟོ་མེད་པ་སོགས་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་ཡོད་པ་དང་། ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་གི་དྲུང་ཆེ་སྐུ་ཞབས། Ned Price ལགས་ཀྱིས་ཀྱང་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་གིས་སང་ལོའི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་དང་འབྲེལ་ནས་གསར་འགོད་པ་རྣམས་ལ་བཀག་སྡོམ་བྱས་མི་ཆོག་པ་དང་། དེ་བཞིན་གསར་འགོད་པ་རྣམས་བདེ་འཇགས་ཀྱི་ངང་ནས་རང་དབང་ལྡན་པའི་ཐོག་གནས་ཚུལ་ཁྱབ་སྤེལ་བྱེད་དུ་འཇུག་དགོས་བར་སྐུལ་མ་གནང་ཡོད་པ་རེད།

ཨ་རིས་རྒྱ་ནག་གི་བརྒྱུད་གཅིག་ལམ་གཅིག་གི་ལས་གཞིར་ཁ་གཏད་ཀྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་འཛུགས་སྐྲུན་ལས་འཆར་རྒྱ་ཆེ་བ་ལྔ་ནས་བཅུར་མ་རྩ་འཛུགས་འཆར་ཡོད་པ་ཡོངས་གྲགས་གནང་འདུགཁ་སང་ཨ་རིའི་དཔོན་བགྲེས་ཤིག་གིས་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ལ་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་ཟླ་བ་དང་པོའི་ནང་འཛམ་གླིང་གི་འབྱོར་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་བདུན་གྱི་ལས་གཞིའི་ཆ་ཤས་འོག་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་འཛུགས་སྐྲུན་ལས་འཆར་རྒྱ་ཆེ་བ་ལྔ་ནས་བཅུར་མ་རྩ་འཛུགས་འཆར་ཡོད་པ་དང་དེ་འབྲེལ་ཨ་རིའི་རྒྱལ་ཡོངས་བདེ་སྲུང་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སློབ་སྟོན་པ་གཞོན་པ་སྐུ་ཞབས་ Daleep Singh ལགས་ཀྱིས་སྣེ་ཁྲིད་པའི་ཨ་རིའི་སྐུ་ཚབ་ཚོགས་ཁག་གིས་བདུན་ཕྲག་སྔོན་མར་ཨ་ཕི་རི་ཀའི་ནུབ་ཕྱོགས་ཁུལ་དུ་ཆགས་པའི་ Senegal དང་ Ghana ཁུལ་དུ་དེ་འབྲེལ་གྱི་ལས་འཆར་མི་ཉུང་བ་བཅུ་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད་སྐོར་གསུངས་འདུག ཨ་རིའི་དབུ་ཁྲིད་དེ་དག་གིས་འཛམ་གླིང་གི་འབྱོར་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་བདུན་གྱིས་དབུ་འབྱེད་གནང་བའི་ Build Back Better World འམ་ B3W ཞེས་པའི་ལས་གཞི་ལས་རོགས་དངུལ་ཐོབ་ཐབས་སུ་ལས་འཆར་ཁག་འཚོལ་གྱི་ཡོད་པ་དང་དེ་སླད་གཞུང་དང་སྒེར་གཉེར་སྡེ་ཁག་གི་དབུ་ཁྲིད་ཚོ་དང་ཐུག་འཕྲད་ཀྱིས་གོ་བསྡུར་གནང་གི་ཡོད་པར་མ་ཟད་འཆར་གཞི་དེ་དག་ཕྱི་ཟླ་ ༡༢ ནང་འཚོགས་རྒྱུའི་འབྱོར་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་བདུན་གྱི་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་མཐའ་བསྡོམས་གནང་སྲིད་སྐོར་གསུངས་ཡོད། སྤྱིར་ཨ་རིའི་སྐུ་ཚབ་ཀྱིས་ཟླ་བ་སྔོན་མར་ Ecuador དང་ Panama དེ་བཞིན་ Colombia བཅས་སུ་དེ་འབྲེལ་འཚམས་གཟིགས་ཕེབས་ཡོད་པ་དང་དེ་བཞིན་ལོ་མཇུག་སྔོན་དུ་ཨེ་ཤ་ཡ་ཁུལ་དུ་ཕེབས་རྒྱུ་ཡིན་པ་རེད། B3W ཞེས་པའི་ལས་གཞི་དེས་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་བཞིན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་འཛུགས་སྐྲུན་ལས་གཞི་ཆེད་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༣༥ བར་ཁྱོན་མ་འཛུགས་ཨ་སྒོར་ཁྲག་ཁྲིག་ཆེན་པོ་ ༤༠ ཙམ་ཞིག་དགོས་པ་དེ་ཉུང་འཕྲི་གནང་རྒྱུ་དང་ལྷག་པར་རྒྱ་ནག་ནས་དངུལ་བུ་ལོན་གཡར་རྒྱུའི་ལས་དོན་དང་འབྲེལ། རྒྱལ་ཁབ་དེ་དག་ལ་འཕྲད་བཞིན་པའི་དཀའ་ངལ་ལ་ཐབས་ལམ་ཞིག་བསྐྲུན་གྱི་ཡོད་པ་དང་། ཨ་རིའི་ངོས་ནས་ལས་གཞི་དེའི་འོག་ཡར་ཐོན་འགྲོ་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཚོར་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་དང་འཕྲོད་བསྟེན། འཕྲུལ་ལས་རིག་པ། ཕོ་མོ་འདྲ་མཉམ་ལ་ཆེད་དམིགས་ཀྱིས་བུན་གཡར་དང་རོགས་དངུལ་སོགས་འཐུས་ཚང་གནང་གི་ཡིན་ཞེས་གསུངས་འདུག ཨ་རིའི་སྐུ་ཚབ་ཨ་ཕི་རི་ཀའི་ Senegal ནང་སྔོན་འགོག་སྨན་ཁབ་བཟོ་སྐྲུན་གནང་ས་ཆེད་འཛུགས་གནང་རྒྱུ་དང་དེ་བཞིན་བུད་མེད་ཚོང་གཉེར་བ་ཚོར་དངུལ་བུན་གཡར་གནང་རྒྱུ་སོགས་ཀྱི་ཐད་གོ་བསྡུར་གནང་འདུག ཨ་རིས་ལས་འཆར་དེ་དག་ངོ་སྤྲོད་གནང་སྐབས་ཁུལ་དེའི་ཆེས་མཐོའི་དཔོན་རིགས་ཚོས་དགའ་བསུ་གང་ལེགས་ཞུས་སོང་ཞེས་གསུངས་འདུགརྩ་བའི་རྒྱ་ནག་གི་བརྒྱུད་གཅིག་ལམ་གཅིག་གི་ལས་གཞི་དེ་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ལོའི་མཇུག་ཏུ་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་ཐོག་མར་བཀོད་འདོམས་བྱས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་ཡོད་པ་དང་། ལས་གཞི་དེས་འཛམ་གླིང་གི་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་ལ་རོགས་འདེགས་བྱ་ངེས་ཡིན་པར་བརྗོད་ཡོད་ཀྱང་། འདས་པའི་ལོ་ཁ་ཤས་རིང་ལས་གཞི་དེའི་ཁྲོད་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ལ་དངུལ་བུ་ལོན་གཡར་བ་སྤྲོད་མ་ཐུབ་པའི་རྒྱལ་ཁོངས་སུ་བཙན་དབང་གིས་བརྒྱུད་གཅིག་ལམ་གཅིག་གི་ལས་གཞི་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས་པར་བཟོས་པ་སོགས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་གླེང་གཞི་ཆེན་པོ་བྱུང་ཡོད་པར་མ་ཟད། ད་ཆ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ལས་གཞི་དེས་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་དང་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་ལ་གནོད་སྐྱོན་ཆེན་པོ་བཏང་དང་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པའི་ཐད་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་མཁན་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་མུས་ཡིན་པ་རེད།

རྒྱ་གར་གྱི་ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེ་ཟུར་པ་དང་རྒྱ་ནག་ནང་ལ་རྒྱ་གར་གྱི་གཞུང་ཚབ་པའི་ཐུགས་འགན་བཞེས་མྱོང་ཡོད་པ་ལྕམ་ Nirupama Rao ལགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༢ ནས་ ༦༢ བར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འཕོ་འགྱུར་ཆེ་ཤོས་དེ་རྒྱ་ནག་བཅིངས་གྲོལ་དམག་མི་བོད་ནང་འཛུལ་འགོ་ཚུགས་པ་དེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། སྐབས་དེའི་རྒྱ་གར་གཞུང་གི་ནོར་འཁྲུལ་ཆེ་ཤོས་དེ་བོད་ནང་ཡོད་པའི་རང་ཉིད་ཀྱི་རང་དབང་དང་ཐོབ་ཐང་ཁག་བློས་བཏང་པ་དེ་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུགདེ་ཡང་ཉེ་ཆར་ཕྱེ་ཚེས་ ༢༥ ཉིན་ལྕམ་ Nirupama Rao ལགས་ཀྱིས་ The Fractured Himalaya: India Tibet China 1949-62 ཆག་གྲུམ་ཤོར་བའི་ཧི་མ་ལ་ཡ། རྒྱ་གར། བོད་དང་རྒྱ་ནག ༡༩༤༩ ནས་ ༦༢ ཞེས་འཁོད་པའི་རྒྱལ་རབས་ལོ་རྒྱུས་དང་འབྲེལ་བའི་དཔེ་དེབ་གསར་པ་ཞིག་འདོན་སྤེལ་གནང་ཡོད་པ་དང་། དཔེ་དེབ་དེའི་ནང་དོན་དང་འབྲེལ་བརྒྱུད་ལམ་གྱིས་བཅར་འདྲི་གནང་བའི་ལས་རིམ་ཐོག་ལྕམ་ Nirupama Rao ལགས་ནས། དཔེ་དེབ་དེ་ནི་ད་ཆ་འཚར་ལོངས་བྱུང་བཞིན་པའི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོ་ལ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༢ ནས་ ༦༢ བར་གྱི་རྒྱ་གར་དང་བོད། རྒྱ་ནག་བཅས་ཀྱི་རྙོག་འཛིངས་ཅན་གྱི་གནད་དོན་རྣམས་ངོ་སྤྲོད་བྱེད་རྒྱུར་དམིགས་པ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་གསུངས་འདུགམ་ཟད་ཁོང་ནས་སྐབས་དེར་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་དམ་པ་ Nehru མཆོག་གིས་རྒྱ་ནག་དང་འབྲེལ་བ་འཇོག་སྟངས་ལས་འཕྲོས་ཏེ། དུས་སྐབས་དེར་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་ཡོད་པའི་རྒྱ་གར་གཞུང་གི་ལས་བྱེད་ Sumul Sinha ལགས་ནས། རྒྱ་ནག་བོད་ནང་དུ་འཛུལ་སོང་། ཧི་མ་ལ་ཡའི་གནས་བབ་རང་སོར་གནས་མ་སོང་ཞེས་རྒྱ་གར་གཞུང་ལ་བརྡ་ལན་བཏང་ཡོད་པ་དེ་ཡིས་ Nehru མཆོག་གིས་རྒྱ་ནག་བོད་ནང་འཛུལ་བ་དེ་ཡིས་རྒྱ་གར་ལ་ཉེན་ཚབས་དང་གདོང་ལེན་བྱེད་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་མི་ཉུང་བ་ཞིག་འཕྲད་ངེས་ཡིན་པ་ཤེས་ཡོད་ཀྱང་། སྐབས་དེར་རྒྱ་གར་གྱིས་རྒྱ་ནག་ཐོག་བཟུང་བའི་སྲིད་བྱུས་གཙོ་བོ་དེ་རྒྱ་ནག་ལ་ཕོག་ཐུགས་མེད་པའི་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་ཅིག་གི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་དང་རྒྱ་གར་གཉིས་ཨེ་ཤ་ཡའི་ནང་གི་རྒྱལ་ཁབ་གཙོ་གྲས་ཤིག་ཏུ་འགྱུར་རྒྱུའི་བསམ་བློ་དེ་ཡིན་པ་དང་། ད་ལྟའི་ཆ་ལ་སྐབས་དེའི་ཐག་གཅོད་ལ་ལྟ་སྐབས་ཐག་གཅོད་དེ་ནི་ནོར་བ་ཙམ་དུ་མ་ཟད། རྒྱ་གར་གྱིས་རྒྱ་ནག་དང་འབྲེལ་བའི་རྩིས་ལོག་ཐེབས་པ་ཞིག་ཀྱང་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག འོན་ཀྱང་སྐབས་དེའི་རྒྱ་གར་གཞུང་གི་ཐག་གཅོད་དེ་དག་རྐང་རྒྱ་གར་རང་ཉིད་ཀྱི་བདེ་དོན་ཐོག་ལ་བསམ་བློ་བཏང་བ་ཞིག་ཡིན་སྟབས། ད་ལྟའི་དཀའ་རྙོག་ཚང་མ་སྲིད་བློན་དམ་པ་ Nehru མཆོག་ལ་ཁག་དཀྲི་བྱས་པ་ཙམ་གྱིས་དཀའ་ངལ་ཁག་སེལ་མི་ཐུབ་ཅེས་ཞེས་གསུངས་འདུགདེ་བཞིན་ལྕམ་ Nirupama Rao ལགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༢ ནས་ ༦༢ བར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འཕོ་འགྱུར་ཆེ་ཤོས་དེ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༠ ལོ་ལ་རྒྱ་ནག་བཅིངས་གྲོལ་དམག་མི་བོད་ནང་འཛུལ་རྒྱུ་འགོ་ཚུགས་པ་དེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། དེའི་གོང་ལ་བོད་ཀྱི་བདག་དབང་རྒྱ་ནག་ལ་མེད་ཀྱང་། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་སྐབས་དེར་རྒྱལ་ཚོགས་གཙོས་པའི་ཨ་རི་སོགས་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་སུ་ཞིག་ནས་ཀྱང་བོད་འདི་རང་དབང་གཙང་མའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་ཡང་བྱས་མེད་སྟབས། རྒྱ་གར་གཙོས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་སུ་ཞིག་ནས་ཀྱང་རྒྱ་ནག་བོད་ནང་འཛུལ་བའི་གནད་དོན་ཐོག་ལ་དགག་པ་བསྐྱོན་མེད་པ་རེད་ཅེས་གསུངས་པ་དང་ཆབས་ཅིག སྐབས་དེར་རྒྱ་གར་ངོས་ནས་བོད་ལ་དམག་སོགས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་ཐུབ་མེད་ནའང་། བོད་མི་ཚོས་རྒྱལ་ཚོགས་ལ་ཞུ་གཏུགས་གནང་པའི་སྐབས་སུ་རྒྱ་གར་གི་ངོས་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བཟང་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ལེན་ཐུབ་མེད་པ་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག གཞན་ཡང་དཔེ་དེབ་དེའི་ནང་ལ་སྐབས་དེའི་རྒྱ་གར་གྱི་འགོ་ཁྲིད་ཚོས་རྒྱ་ནག་ལ་ལྟ་སྟངས་མི་འདྲ་བ་ཇི་བྱུང་སྐོར་དང་འབྲེལ། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༧ ནས་ ༡༩༥༠ བར་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་གཞོན་པའི་ཐུགས་འགན་བཞེས་མཁན་སྐུ་ཞབས་དམ་པ་ Sardar་ Patel མཆོག་ནས་རྒྱ་ནག་བོད་ནང་འཛུལ་བའི་གནད་དོན་དེས་བོད་ཙམ་མ་ཟད་རྒྱ་གར་ལ་ཡང་ཤུགས་རྐྱེན་ངན་པ་ཞིག་ཐེབས་རྒྱུ་རེད་ཅེས་ཡོངས་གྲགས་སུ་རྒྱ་ནག་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཆེན་པོ་བྱེད་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཡང་། སྟབས་མ་ལེགས་པ་ཞིག་ལ་ཁོང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༠ ལོར་དགོངས་པ་རྫོགས་ཏེ་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་དང་འབྲེལ་བའི་ཐག་གཅོད་མང་དག་ཅིག་ཁོང་མེད་པའི་སྐབས་སུ་བྱེད་དགོས་བྱུང་ཡོད་པ་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། གལ་སྲིད་སྐབས་དེའི་ཐག་གཅོད་ཀྱི་བརྒྱུད་རིམ་སྐབས་སུ་སྐུ་ཞབས་དམ་པ་ Sardar Patel ལགས་ཡོད་པ་ཡིན་ན་གནས་སྟངས་གང་འདྲ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་མེད་བཤད་ཚོད་ཁག་པོ་ཡིན་ཡང་། སྐབས་དེའི་སྲིད་བློན་དམ་པ་ Nehru མཆོག་གི་དབུ་ཁྲིད་པའི་རྒྱ་གར་གཞུང་གི་ནོར་འཁྲུལ་ཆེ་ཤོས་དེ་རྒྱ་ནག་ལ་ཕོག་ཐུགས་ཙམ་ཡང་མི་བྱེད་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་འོག བོད་ནང་ཡོད་པའི་རང་ཉིད་ཀྱི་རང་དབང་དང་ཐོབ་ཐང་ཁག་བློས་བཏང་བྱས་པ་དེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། ད་ཆ་རྒྱ་དཀར་ནག་དབར་འཕྲད་བཞིན་པའི་ས་མཚམས་སོགས་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་དེ་དག་ཀྱང་དེ་སྔ་བོད་ནང་ཡོད་པའི་རྒྱ་གར་གྱི་རང་དབང་དང་ཐོབ་ཐང་དེ་དག་སྲུང་སྐྱོབ་ཐུབ་ཡོད་མིན་ཐད་རང་བཞིན་གྱིས་འབྲེལ་བ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག དེ་བཞིན་ད་ལྟའི་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་དང་འབྲེལ། སྲིད་བློན་Modi མཆོག་དང་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་རྣམ་གཉིས་དངོས་སུ་མཇལ་འཕྲད་སོགས་གནང་སྟེ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་འགོ་འཛུགས་ཡག་པོ་ཞིག་བྱུང་ཡོད་ཀྱང་། ཉེ་ལམ་རྒྱ་ནག་ཕྱོགས་ནས་ལ་དྭགས་ Galwan ཡུལ་གཤོང་དུ་བཙན་འཛུལ་གྱི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་བ་དེ་ནི་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ནས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐབས་ལམ་ཞིག་རྒྱུད་ས་མཚམས་ཀྱི་བདག་དབང་དང་འབྲེལ་བའི་དཀའ་རྙོག་ཁག་སེལ་ཐབས་བྱེད་དགོས་པ་དང་། ས་མཚམས་དང་འབྲེལ་བའི་དཀའ་རྙོག་དེ་སེལ་མ་ཐུབ་བར་དུ་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་གཉིས་དབར་ལ་དོན་ཕན་ལྡན་པའི་འབྲེལ་ལམ་དང་གྲུབ་འབྲས་ཤིག་ཡོང་རྒྱུ་ཁག་པོ་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག གཞན་ཡང་རྒྱ་གར་གྱི་ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེ་ཟུར་པ་ལྕམ་ Nirupama Rao ལགས་ཀྱི་དཔེ་དེབ་གསར་པ་ The Fractured Himalaya: India Tibet China 1949-62 ཞེས་པ་དེའི་ནང་ལ་བོད་དང་རྒྱ་གར། རྒྱ་ནག་བཅས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་དང་། ཕྱོགས་ཕན་ཚུན་དབར་བྱུང་བའི་བཙན་འཛུལ་དང་དམག་གི་དོན་རྐྱེན། དེ་བཞིན་འབྲུག་ཡུལ་སོགས་ཉེ་འཁོར་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་གནས་བབ་སོགས་ཀྱི་སྐོར་འཁོད་ཡོད་པ་རེད་འདུག

ཁ་སང་རེས་གཟའ་མིག་དམར་ཉིན་ཨ་རིའི་ Ohio མངའ་སྡེའི་ Cincinnati ཡི་གྲོང་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་ཀྱི་འོས་བསྡུ་ནང་བོད་རིགས་ཨ་རི་བ་ Aftab Pureval ལགས་འོས་བསྡུའི་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་འདུག་པ་དང་ཨ་རི་ནང་འཚར་ལོངས་བྱུང་བའི་བོད་རིགས་ཤིག་ཨ་རིའི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེ་གྲས་ཤིག་གི་གྲོང་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་ལ་འོས་འདེམས་བྱུང་བ་ནི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ལོ་རྒྱུས་ནང་ཆེས་ཐོག་མ་དེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།ཕ་རྒྱ་གར་བ་དང་ཨ་མ་བོད་རིགས་ཡིན་པ་ཨ་རིར་འཚར་ལོངས་བྱུང་བའི་ན་གཞོན་དགུང་ལོ་ ༣༩ ལ་ཕེབས་པའི་སྐུ་ཞབས་ Aftab Karma Singh Pureval ལགས་དང་། ལོ་མང་རིང་གྲོང་སྡེའི་ལས་ཁུངས་སུ་ཕྱག་ལས་གནང་མྱོང་ཡོད་མཁན་དང་གྲོང་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་ཐེངས་གཉིས་ཙམ་གནང་མྱོང་ཡོད་པ་ལོ་ན་ ༨༢ ལ་ཕེབས་པའི་སྐུ་ཞབས་ David Mann ལགས་རྣམ་གཉིས་ཨ་རིའི་མང་གཙོ་ཚོགས་པའི་འོས་མིའི་ཐོག་ནས་ Cincinnati གྲོང་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་ཀྱི་འོས་བསྡུར་མཉམ་ཞུགས་གནང་སྟེ་སྐུ་ཞབས་ Aftab Karma ལགས་ལ་འོས་གྲངས་བརྒྱ་ ༦༤ ཐོག་ནས་གྲོང་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་ཀྱི་འོས་བསྡུའི་རྒྱལ་ཁབ་ཐོབ་འདུགAftab Pureval ལགས་ཨ་རིའི་ Cincinnati གྲོང་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་ལ་འོས་འདེམས་བྱུང་བའི་རྒྱལ་ཁའི་གཏམ་བཤད་གནང་སར་ཁོང་གི་ཨ་མ་ལགས་དང་གཅེན་པོ་བཅས་ལྷན་བཅར་ཞུས་འདུག སྐབས་དེར་ཁོང་རང་ཉིད་ཀྱི་མི་ཚེའི་མདུན་ལམ་སླད་ཨ་མ་ལགས་ཨ་རིར་འབྱོར་བ་དང་ཨ་མའི་རེ་བ་བཞིན་དེ་རིང་རང་ཉིད་བཙན་བྱོལ་བ་ཞིག་གྲོང་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་པར་འདེམས་ཐོན་བྱུང་ཡོད་པར་ངོ་སྤྲོད་གནང་འདུག་པ་དང་། ཁ་སང་དགོང་མོར་ tweeter དྲྭ་ལམ་བརྒྱུད་ང་ཚོས་ལོ་རྒྱུས་གསར་པ་ཞིག་བསྐྲུན་པ་རེད། དེས་ན་དུས་ད་ནས་བཟུང་ལས་ལ་བརྩོན་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བཀོད་འདུགཁ་སང་དགོང་མོར་ tweeter དྲྭ་ལམ་བརྒྱུད་སྐུ་ཞབས་ Aftab Pureval ལགས་ཀྱི་ཁ་གཏད་འོས་མི་སྐུ་ཞབས་ Mann ལགས་ཀྱིས་ཀྱང་ Aftab Pureval ལགས་གྲོང་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་པར་འོས་འདེམས་བྱུང་བར་དགའ་བསུའི་འཚམས་འདྲི་ཞུས་འདུག་ཅིང་། སྐུ་ཞབས་ Aftab ལགས་དང་མཇལ་མོལ་གནང་ནས་མ་འོངས་པར་ལས་དོན་གང་གནང་ཐམས་ཅད་ལམ་ལྷོངས་ཡོང་བར་བཀྲིས་སྨོན་འདུན་ཞུས་འདུག་པར་མ་ཟད། སྐབས་གཉིས་ཀྱི་རིང་གྲོང་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་དང་ལོ་མང་རིང་གྲོང་སྡེའི་ལས་ཁུངས་སུ་ཞབས་ཕྱི་ཞུ་རྒྱུ། དེ་བཞིན་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སོགས་མི་ཚེ་ཧྲིལ་པོ་སྤྱི་ཚོགས་ལ་སྨན་པའི་ཞབས་ཕྱི་ཞུ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བྱུང་བར་ Cincinnati གྲོང་སྡེའི་མིང་མང་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞེས་གསུངས་ཡོད་པ་བཀོད་འདུགགཞི་རྩའི་སྐུ་ཞབས་ Aftab Karma Singh Pureval ལགས་ཀྱི་ཨ་མ་ལགས་ནི་བོད་ནས་རྒྱ་གར་ལ་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་ཕེབས་རྗེས་རང་ཉིད་ཀྱི་བཟའ་ཟླ་དང་ལྷན་དུ་ལོ་ངོ་ ༤༠ གོང་ཨ་རིའི་ Ohio མངའ་སྡེར་གནས་སྡོད་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། Aftab Karma Singh Pureval ལགས་འདས་པའི་ལོ་དུས་ནང་ཨོ་ཧེ་ཧོ་མངའ་སྡེའི་མི་མང་སློབ་གྲྭ་དང་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་སོགས་སུ་ཆབ་སྲིད་ཚན་རིག་དང་ཁྲིམས་ལུགས་རིག་པ་ཐོག་སློབ་སྦྱོང་གནང་ཡོད་པ་རེད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༦ ལོར་ཁོང་ Ohio མངའ་སྡེའི་སྲིད་གཞུང་གི་ཁྲིམས་ཁང་དུ་ཕྱག་ལས་གནང་མྱོང་ཡོད་པར་མ་ཟད། ༢༠༡༨ ལོར་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མིའི་འོས་བསྡུ་ནང་ལ་མཉམ་ཞུགས་གནང་མྱོང་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་ཁོང་གིས་ང་ནི་བཙན་བྱོལ་བའི་བུ་ཕྲུག་ཅིག་ཡིན། ངའི་ཨ་མ་ནི་བོད་ལ་སྐྱེས་པ་དང་། རྨོ་ལགས་དང་ཨ་མ་ལགས་ནི་རང་ཉིད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་བཞག་ནས་བཙན་བྱོལ་དུ་ཡོང་དགོས་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། ལོ་ ༡༣ སྐབས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་ཕེབས་མྱོང་ཡོད་པ་དང་བོད་རིགས་ཨ་རི་བ་ཞིག་དང་རྒྱ་གར་ཨ་རི་བ་ཞིག་ཡིན་པའི་སྤོབས་པ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་ཡོད།ད་རེ་སྐུ་ Aftab Pureval ལགས་ Cincinnati ཡི་གྲོང་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་ལ་འོས་འདེམས་བྱུང་བར་བོད་མི་ཚོས་སྤྱི་ཚོགས་དྲྭ་ལམ་བརྒྱུད་འཚམས་འདྲི་དང་མ་འོངས་ལས་དོན་ཁག་ལམ་ལྷོངས་ལྡན་པ། དེ་བཞིན་མ་འོངས་ལས་དོན་ཁྲོད་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་གཙོས་གཞིས་བཞུགས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་མངོན་འདོད་གླེང་སློང་གནང་ཐུབ་རྒྱུ། གཞན་ཡང་བོད་མི་ཁག་ཅིག་གིས་ཁོང་ནི་མ་འོངས་པར་སྲིད་སྐྱོང་ཀྱི་འོས་ཆོས་ཚང་བ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་སོགས་ཀྱང་གསུང་མཁན་འདུག

ཁ་སང་རྒྱ་ནག་ཏུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་  Foreign Correspondents' Club of China ཞེས་པའི་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་གསར་འགོད་པའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རིང་མིན་ཟླ་བ་གསུམ་ནང་སླེབས་ལ་ཉེ་བའི་དགུན་དུས་ Olympic རྩེད་འགྲན་སྐོར་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་གསར་འགོད་པ་རྣམས་ལ་འགོག་རྐྱེན་སྣ་ཚོགས་བཟོས་པ་དང་། རྩེད་འགྲན་དང་འབྲེལ་བའི་བྱེད་སྒོ་ཁག་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་བཟོ་ཡི་མེད་པར་མ་ཟད་ཕྱིའི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ནས་རྩེད་འགྲན་སྐོར་གནས་ཚུལ་སྤེལ་ཆོག་མིན་ཡང་ད་བར་གསལ་བཟོ་མེད་པ་སོགས་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་འདུག དེ་ཡང་ The Guardian སོགས་རྒྱལ་སྤྱིའི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་ཁ་སང་རྒྱ་ནག་ནང་གི་ཕྱི་རྒྱལ་གསར་འགོད་པའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་བསྒྲགས་གཏམ་ཞིག་འདོན་སྤེལ་གནང་བའི་ནང་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་པེ་ཅིང་ Olympic རྩེད་འགྲན་གོ་སྒྲིག་ཚོགས་ཆུང་ལ་ཨོ་རྩེད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་སྤེལ་ཕྱོགས་སྐོར་ལམ་སྟོན་ཡང་ཡང་ཞུས་ཀྱང་། ཚོགས་ཆུང་གིས་ཡ་ལན་གནང་གི་མེད་པ་དང་ཡང་ན་ལན་གསལ་པོ་མ་གནང་བའི་ཁྲོད་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་གསར་འགོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཨོ་རྩེད་དང་འབྲེལ་བའི་གསར་འགོད་པའི་སྐུ་ཚབ་སུ་ཡིན་མིན་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ལ་བདུན་ཕྲག་མང་པོའི་རིང་གནས་ཚུལ་ཤེས་ཐབས་བྱས་ཡོད་ཀྱང་ཨོ་རྩེད་གོ་སྒྲིག་ཚོགས་ཆུང་གི་ངོས་ནས་ལན་ཡང་དག་ཅིག་མ་གནང་བ་འམ་ཡང་ན་གང་ཡང་མ་གསུང་པར་བཞག་ཡོད་པར་མངོན་གསལ་གནང་ཡོད། ཕྱི་རྒྱལ་གསར་འགོད་པའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་ད་དུང་འདས་པའི་ལོ་དུས་ནང་ Olympic རྩེད་འགྲན་གྱི་དཔལ་འབར་འབྱོར་བ་ལྟ་བུའི་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ནང་གི་གསར་འགོད་པ་རྣམས་མཉམ་ཞུགས་ཡོད་པའི་མཛད་སྒོ་མང་པོའི་ཐོག་ཕྱི་རྒྱལ་གསར་འགོད་པ་རྣམས་མཉམ་ཞུགས་གནང་མ་བཅུག་པ་དང་། མཛད་སྒོ་མང་པོའི་དུས་ཚིགས་ཡོངས་གྲགས་མ་བྱས་པར་མ་ཟད་མཛད་རིམ་འཚོགས་ཉེ་བའི་སྐབས་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་བ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་དང་གདོང་ལེན་མང་དག་ཅིག་གནང་དགོས་པ་བྱུང་སྐོར་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། ལྷག་པར་དུ་ཨོ་རྩེད་དང་འབྲེལ་བའི་མཛད་སྒོ་ཁག་གི་ཐོག་ས་དམིགས་འཁེངས་པ་དང་ཡང་ན་ཆུ་ཚོད་གཅིག་གམ་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་མེད་པའི་བརྟག་དཔྱད་ཀྱི་གྲུབ་འབྲས་དགོས་པའི་ལམ་སྟོན་བྱས་ནས་ཨོ་རྩེད་ཚོགས་ཆུང་གིས་འདམ་ག་བྱས་པའི་གསར་འགོད་པ་མ་གཏོགས་རྒྱལ་སྤྱིའི་གསར་འགོད་པའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་མི་སྣ་རྣམས་དེབ་སྐྱེལ་གནང་བར་འགོག་རྐྱེན་བཟོ་ཡི་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་ཡོད། གསར་འགོད་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་བསྒྲགས་གཏམ་ནང་ཉེ་ཆར་དཀའ་ངལ་འཕྲད་པའི་གསར་འགོད་པ་ཁག་ཅིག་གིས་ཉམས་མྱོང་བཀོད་འདུག་པར་ཨ་རིའི་གསར་འགོད་པ་ཞིག་གིས་ཁ་པར་ཐོག་རྩེད་འགྲན་ཚོགས་སའི་ས་ཚིགས་ཤིག་གི་པར་བླངས་པར་ཉེན་རྟོག་པས་བཀག་སྡོམ་དང་འདྲི་རྩད་བྱས་པ་དང་། དེ་བཞིན་གསར་འགོད་པ་གཞན་ཞིག་གི་གནས་ཚུལ་ནང་དུ་པེ་ཅིང་ Olympic རྩེད་འགྲན་ནང་མཉམ་ཞུགས་བྱ་རྒྱུ་མེད་པའི་ལས་འགུལ་སྐོར་བཀོད་པར་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཏེ་ད་བར་གནས་ཚུལ་ཆེད་བཀོད་ལ་བཀག་སྡོམ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཡུ་རོབ་གསར་ཁང་ཞིག་གིས་ Chongli དང་ Yanqing ཁུལ་གྱི་རྩེད་འགྲན་ཚོགས་ཡུལ་དུ་བསྐྱོད་རྒྱུའི་ཆོག་མཆན་ཞུས་པར་ངོས་ལེན་བྱས་མེད་པ་སོགས་བཀོད་འདུགདེ་བཞིན་གཞུང་གི་ཆོག་མཆད་སྤྲད་པའི་ཕྱི་རྒྱལ་གསར་འགོད་པ་རྣམས་ལ་པེ་ཅིང་ནང་དང་ཕྱི་ཕྱོགས་སུ་འགྲུལ་སྐྱོད་བྱེད་ཆོག་མིན་དང་། གཉན་རིམས་དང་འབྲེལ་བའི་ཟུར་བཀག་གི་དུས་ཡུན་རིང་ཐུང་གང་ཡིན་ཁ་གསལ་མེད་པ་བཅས་གང་ལྟར་ཕྱི་རྒྱལ་གསར་འགོད་པ་ཚོའི་ངོས་ནས་ཨོ་རྩེད་དང་འབྲེལ་བའི་གསར་འགྱུར་མཁོ་སྒྲུབ་ཆོག་མིན་གསལ་ཁ་མེད་གང་ཡང་མེད་པར་མངོན་གསལ་དང་སྦྲགས། གསར་འགོད་པའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་ཨོ་རྩེད་གོ་སྒྲིག་ཚོགས་ཆུང་ནས་ཨོ་རྩེད་ཀྱི་གྲ་སྒྲིག་དང་ཕྱིའི་གསར་འགོད་པ་རྣམས་ལ་ལམ་སྟོན་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་བཟོ་དགོས་པ་སོགས་དགོས་འདུན་ཁག་ཅིག་བཏོན་འདུག རྩ་བའི་འདས་པའི་ལོ་ཤས་ནང་དུ་རྒྱ་ནག་དང་ཕྱི་རྒྱལ་གསར་འགོད་པའི་དབར་གྱི་འབྲེལ་ལམ་ཆེས་སྡུག་པོ་ཆགས་ཡོད་པའི་ཁྲོད་སྔ་ལོར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་གསར་འགོད་པ་མང་དག་ཅིག་ཕྱིར་འབུད་བཏང་རྐྱེན་ད་ལྟ་རྒྱ་ནང་དུ་ཡན་ལག་ལས་ཁུངས་ཡོད་པའི་ New York Times དང་ Washington Post དེ་བཞིན་ Wall Street Journal སོགས་ཨ་རིའི་གསར་ཁང་དང་། Australia གསར་ཁང་ཁག་གི་གསར་འགོད་པའི་ས་དམིགས་སྟོང་པ་ལུས་ཡོད་པར་མ་ཟད། དུས་དེ་ནས་བཟུང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཕྱིའི་གསར་འགོད་པ་ཉུང་ཤས་ཤིག་ལ་མ་གཏོགས་རྒྱ་ནག་ཏུ་ཡོང་རྒྱུའི་མཐོང་མཆན་མ་སྤྲད་པར་མཐོང་མཆན་གྱི་སྙན་ཞུ་རྣམས་བཀག་ནས་བཞག་ཡོད་སྟབས། གསར་ཁང་མང་དག་ཅིག་ལ་གནས་ཚུལ་སྤེལ་རྒྱུར་མི་ཆ་མ་འདང་བའི་དཀའ་ངལ་འཕྲད་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར་གསར་འགོད་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་བཀག་ནས་བཞག་པའི་གསར་འགོད་པའི་མཐོང་མཆན་རྣམས་མགྱོགས་མྱུར་སྤྲོད་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་ཡོད་པ་རེད།

གཞན་ཡང་དེ་རིང་སུད་སི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་ནི་ཝར་འཚོགས་བཞིན་པའི་ཇི་ནི་ཝ་བོད་དོན་གླེང་སྟེགས་ཐེངས་བཞི་པའི་ཚོགས་དུས་གཉིས་པའི་སྔ་དྲོའི་མཛད་རིམ་ཐོག་ཏུ་སུད་སི་དོན་ཁང་གི་རྒྱལ་ཚོགས་འབྲེལ་མཐུད་པ་སྐལ་ལྡན་མཚོ་མོ་ལགས་ཀྱིས་གཙོ་སྐྱོང་འོག་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་སྐུ་ཞབས་ Michael Van Walt Van Praag ལགས་དང་ལྷན་དུ་ཁོང་གིས་ལྗགས་རྩོམ་གནང་པའི་བོད་དང་འབྲེལ་བའི་དཔེ་དེབ་ Tibet Brief 20/20 ཞེས་པའི་ཐོག་ལ་གྲོས་བསྡུར་དང་དྲི་བ་དྲིས་ལན་གྱི་ལས་རིམ་ཞིག་གནང་སོང་བ་དང་། སྐབས་དེར་སྐུ་ཞབས་ Michael ལགས་ནས་དཔེ་དེབ་དེའི་ནང་ལ་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱ་སྐྱེད་རིང་ལུགས་དང་འཁྱོགས་བཤད་ཅན་གྱི་རྒྱལ་རབས་ལོ་རྒྱུས། དེ་བཞིན་ཁྲིམས་ཐོག་ནས་བོད་ཀྱི་གནས་བབ་གང་ཡིན་སོགས་གསལ་ཡོད་པ་ངོ་སྤྲོད་དང་སྦྲགས། རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་བོད་འདི་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་ཡིན་ཞེས་བཤད་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། འདས་པའི་བོད་དང་སོག་པོ། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་སོགས་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་ལོ་རྒྱུས་ལ་ལྟ་སྐབས་བོད་འདི་རྒྱ་ནག་གིས་དབང་བསྒྱུར་འོག་ཚུད་མྱོང་མེད་ལ། བོད་འདི་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་ཡིན་པའི་གཞི་རྟེན་གང་ཡང་རྙེད་རྒྱུ་ཡོད་མ་རེད་ཅེས་གསུངས་སོང་།མ་ཟད་ཁྲིམས་ཀྱི་ངོ་བོའི་ཐོག་ནས་བལྟས་ཀྱང་། བོད་འདི་རྒྱ་ནག་གི་དྲག་པོའི་བཙན་འཛུལ་བྱས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པ་ལས། ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་ངོ་བོའི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་ཤིག་ནམ་ཡང་ཆགས་མྱོང་མེད་པ་དང་། བོད་ཀྱི་ཁྲིམས་མཐུན་གནས་བབ་ཐོག་ལ་སྐད་ཆ་བཤད་པའི་སྐབས་སུ་རང་བཞིན་གྱིས་རྒྱ་ནག་རང་ཉིད་ལ་ཡང་དོགས་པ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་སྟབས། ༸གོང་ས་མཆོག་ནས་བོད་འདི་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་ཡིན་ཞེས་གསུངས་དགོས་པའི་དགོས་འདུན་བཏོན་པ་དང་། དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་དང་འབྲེལ་བ་འཇོག་པའི་སྐབས་སུ་བོད་འདི་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་ཤིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་བྱེད་དགོས་པའི་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་བཞིན་པ་དེ་དག་ནི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་བོད་འདི་ཁྲིམས་ཀྱི་ཐོག་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་ཡིན་པར་སྒྲུབ་ཐབས་ཀྱི་ཐབས་བྱུས་ཤིག་རེད་ཅེས་གསུངས་ཡོད། ལྷག་པར་དུ་སྐུ་ཞབས་ Michael ལགས་ནས་རྒྱལ་རབས་ལོ་རྒྱུས་དང་ཁྲིམས་མཐུན་གང་གི་ཆ་ནས་བོད་ཀྱི་བདག་དབང་རྒྱ་ནག་ལ་མེད་པ་དང་། བོད་ཀྱི་ཁྲིམས་མཐུན་བདག་དབང་སུ་ལ་ཡོད་མེད་དེ་རྐང་བོད་མིས་ཐག་གཅོད་གནང་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། དེ་ཡང་གཙོ་བོ་གྲོས་མོལ་གྱི་ཐོག་ནས་ཐག་གཅོད་གནང་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན་སྟབས། རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་གྲོས་མོལ་མ་བྱས་པའི་བར་དུ་བོད་ཀྱི་བདག་དབང་རྒྱ་ནག་ལ་ཡོད་ཅེས་བཤད་རྒྱུའི་དབང་ཚད་མེད་པ་རེད་ཅེས་གསུངས་ཡོད། དེ་བཞིན་སྔ་དྲོའི་ཚོགས་དུས་ཐོག་སྦེལ་ཇམ་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་བཀྲིས་ཕུན་ཚོགས་ལགས་ཀྱི་གཙོ་སྐྱོང་འོག་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་མང་ཚོགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་རང་དབང་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པའི་གནས་སྟངས་ཐོག་གྲོས་བསྡུར་གྱི་ལས་རིམ་ཞིག་ཚོགས་སོང་བ་དང་། སྐབས་དེར་ཨ་རིའི་ Anti-Communist ཞེས་དམར་ཤོག་གི་ལྟ་གྲུབ་ལ་དགག་པ་སྐྱོན་མཁན་གྱི་་ཚོགས་པའི་ཉམས་ཞིབ་པ་སྐུ་ཞབས་ Adrian Zenz ལགས་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དཔལ་འབྱོར་གྱི་མིང་བྱང་འོག་ཤིང་ཅང་ཡུ་གུར་མི་སེར་འཛིན་བཟུང་བྱས་པའི་གནས་སྟངས་ཙམ་མ་ཟད། བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་ཡང་དཔལ་འབྱོར་དང་དབུལ་ཕོངས་ལས་གྲོལ་ཐབས་ཀྱི་མིང་བྱང་འོག་བོད་མི་མང་པོ་རང་གི་ས་ནས་བཙན་དབང་ཐོག་གནས་སྤོར་བྱས་པ་དང་། འདོད་མོས་མེད་བཞིན་དུ་ངལ་རྩོལ་གྱི་ལས་རིགས་ལ་བཀོལ་བཞིན་པ་སོགས་པར་རིས་དང་བཅས་ཐེར་འདོན་གནང་ཡོད། གཞི་རྩའི་ཁ་སང་དང་དེ་རིང་བཅས་ཉིན་གྲངས་གཉིས་རིང་ཚོགས་པའི་ཇི་ནི་ཝ་བོད་དོན་གླེང་སྟེགས་ཐེངས་བཞི་པའི་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གི་དབུས་པའི་རྒྱལ་ཁག་ཁག་ཅིག་གི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་། བོད་དང་རྒྱ་ནག་གི་གནད་དོན་ཐོག་ཉམས་ཞིབ་གནང་མཁན། དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ས་གནས་འདྲ་མིན་ནང་ཡོད་པའི་བོད་པའི་གཞོན་སྐྱེས་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ནས་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་འདི་གའི་ས་གནས་གསར་འགོད་པ་དགའ་གདོང་དབང་གྲགས་ལགས་ནས་བོད་པའི་གཞོན་སྐྱེས་ཁག་ཅིག་ལ་གླེང་སྟེག་འདིའི་ཐོག་ཚོགས་བཅར་དགོས་དོན་སྐོར་བཅར་འདྲི་ཞུས་ཡོད།

དབྱིན་ཡུལ་གཞུང་གིས་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་དྲུང་ཆེའི་ལས་རོགས་ལྕམ་སྐུ་Ilze Brands Kehris ལགས་དང་ལྷན་དུ་བོད་དང་ཤིན་ཅང་། ཧོང་ཀོང་བཅས་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་ཐུགས་ཚབས་ཆེན་པོ་ཡོད་པའི་གྲོས་བསྡུར་གནང་འདུགརྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཁང་གིས་ཉེ་ལམ་ཕྱི་ཚེས་ ༢༩ ཉིན་སུད་སི་ཇི་ནི་ཝའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་སྒྲིག་འཛུགས་དེའི་དྲུང་ཆེའི་ལས་རོགས་ལྕམ་སྐུ་ Ilze Brands Kehris ལགས་དང་ལྷན་དུ་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་དང་འབྲེལ་གཏུག་ལས་དོན་དང་དེ་བཞིན་འགྲོ་བ་མི་ཐོབ་ཐང་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་ཐད་མཇལ་མོལ་གྱི་ལས་རིམ་ཞིག་གོ་སྒྲིག་གནང་ཡོད་པ་ལྟར། དེ་ཉིན་རྒྱལ་ཚོགས་སུ་ཡོད་པའི་དབྱིན་ཡུལ་གྱི་གཞུང་ཚབ་ཆེན་མོས་ཤིན་ཅང་ནང་གི་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་ལ་ཐུགས་ཚབས་དང་སྦྲགས་ཏེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཁུལ་དེའི་ནང་གི་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་ལ་རང་དབང་སྒོ་ནས་རྒྱུས་ལོན་སླད་འཕྲལ་མར་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་རྟོག་ཞིབ་རུ་ཁག་ཆེད་གཏོང་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་བར་མ་ཟད་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་ཁབ་བདེ་འཇགས་ཟེར་བའི་ཁྲིམས་གཞིའི་འོག་ཧོང་ཀོང་ནང་གི་གཞི་རྩའི་རང་དབང་གི་གནས་བབ་ཇེ་ཞན་ཇེ་སྡུག་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་པ་དང་། བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་བབ་ཐད་ཐུགས་ཚབས་ཆེན་པོ་གནང་བཞིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག དབྱིན་ཡུལ་གྱི་གཞུང་ཚབ་ཀྱི་ངོས་ནས་སྐབས་དེར་དབྱིན་ཡུལ་ནི་དུས་རྟག་ཏུ་གསར་འགོད་རང་དབང་ལ་བརྩི་སྲུང་གནང་རྒྱུར་བློ་ཐག་ཆོད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པ་དང་། གསར་འགོད་པར་རྡོག་རོལ་གཏོང་མཁན་རྣམས་ཐེར་འདོན་གནང་མཁན་ཞིག་ཡིན་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་དང་འབྲེལ། གསར་འགོད་རང་དབང་ནི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་དང་མང་གཙོ་གོང་འཕེལ། དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་ཐད་ཧ་ཅང་གནད་འགག་ཞིག་ཆགས་ཡོད་སྟབས་དབྱིན་ཡུལ་གྱིས་འཕེལ་རྒྱས་ཆེ་བའི་ G7 ཞེས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་བདུན་གྱི་དབུ་ཁྲིད་ལ་གསར་འགོད་རང་དབང་ཁྱབ་སྤེལ་གནང་གལ་དུ་བརྩི་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་ཏེ་གསར་འགོད་རང་དབང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱག་ལས་ལ་དགའ་བསུ་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག རྒྱལ་སྤྱིའི་གསར་འགོད་རང་དབང་གི་མ་དངུལ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྒྱུར་དང་ཚང་མས་གསར་འགོད་རང་དབང་དེ་གལ་ཆེར་ངོས་འཛིན་གྱིས་མཉམ་ཞུགས་གནང་རྒྱུར་རེ་སྐུལ་ཞུས་འདུགགཞི་རྩའི་ཉེ་ལམ་ཕྱི་ཟླ་ ༦ པ་ནང་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཁང་གི་གཙོ་འཛིན་ལྕམ་ Michelle Bachelet ལགས་ཀྱིས་ཤིན་ཅང་ཁུལ་གྱི་གནས་སྟངས་སྟངས་ངོ་མ་དེ་རྒྱུས་ལོན་བྱ་སླད་རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་འབྲེལ་བ་བྱས་དང་བྱེད་མུས་ཡིན་པ་དང་། འདི་ལོར་ཤིན་ཅང་གི་ཁུལ་དུ་རྟོག་ཞིབ་སླད་ཆེད་ཕེབས་ཐུབ་རྒྱུའི་རེ་བ་གནང་གི་ཡོད་ཅེས་གསུངས་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ལྕམ་ Michelle Bachelet ལགས་རྒྱ་ནག་ཏུ་ཕེབས་རྒྱུར་དགའ་བསུ་ཞུ་བཞིན་པ་དེ་ལྟར་ཡང་དེ་ནི་ཕན་ཚུན་དབར་མཉམ་ལས་དང་བརྗེ་ལེན་ལ་དམིགས་པ་ཞིག་ཡིན་དགོས་པ་ལས་རྒྱ་ནག་ཉེས་ཅན་ཞིག་ཏུ་སྔོན་ཚུད་ནས་ངོས་འཛིན་གྱིས་རྟོག་ཞིབ་བྱ་ཕྱིར་དམིགས་པ་ཞིག་ཡིན་མི་དགོས་པའི་དགག་ལན་སྤྲད་མུས་ཡོད་པ་རེད།

ཁ་སང་དང་ཁ་ཉིན་བཅས་ཉིན་གྲངས་གཉིས་ཀྱི་རིང་ཡོ་རོབ་ Italy རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ Rome ནང་དུ་ཕྱོ་ལོ་ ༢༠༢༡ ལོའི་ G20 Summit ཞེས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟོབས་ཆེན་རྒྱལ་ཁབ་ཉི་ཤུ་ཐམ་པའི་ལྷན་ཚོགས་དེ་ཚོགས་ཡོད་པ་དང་། ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གོ་སྐབས་དང་བསྟུན་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེ་སྐུ་ཞབས་ Antony Blinken མཆོག་དང་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ Wang Yi གཉིས་ཟུར་དུ་ཐུག་འཕྲད་གནང་ནས་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་གྱི་གནད་དོན་གཙོས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ཏེ་བོད་དང་ཤིན་ཅང་། ཧོང་ཀོང་། ཐེ་ཝན་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་གླེང་ཡོད།འགོ་ཁྲིད་དབར་གྱི་ཐུག་འཕྲད་དང་འབྲེལ་ཁ་སང་ཨ་རི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་མགྲིན་ཚབ་པ་སྐུ་ཞབས་ Ned Price ལགས་ཀྱིས་གསར་འགོད་བསྒྲགས་སྦྲགས་གཏམ་ཞིག་ཡོངས་གྲགས་གནང་བར་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེ་སྐུ་ཞབས་ Antony Blinken མཆོག་གིས་རྒྱ་ནག་དང་ཨ་རིའི་དབར་གྱི་འབྲེལ་ལམ་ཁག་གི་ཐོག་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་དམ་དྲག་དང་ཚོད་འཛིན་རིགས་བྱ་རྒྱུ་མེད་པར་ཕྱོགས་གཉིས་དབར་ཡོད་པའི་འགྲན་བསྡུར་གྱི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་ལས་དོན་མཐའ་དག་ཚུལ་དང་མཐུན་པ་ཞིག་ཡོང་ཐབས་གནང་དགོས་སྐོར་གསུངས་ཡོད་པར་བཀོད་འདུག རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནད་དོན་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ཁག་ལ་བརྩི་སྲུང་ཞུས་མེད་པ་དེས་ཨ་རི་གཙོ་མཐུན་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་གཞི་རྩའི་རིན་ཐང་ལ་དོ་ཕོག་བཏང་པར་མ་ཟད་ད་ཆ་བོད་དང་ཤིན་ཅང་། ཧོང་ཀོང་། ཐེ་ཝན། དེ་བཞིན་ལྷོ་རྒྱ་ནག་རྒྱ་མཚོའི་མངའ་ཁུལ་བཅས་སུ་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པའི་བྱ་སྤྱོད་ཁག་ལ་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་བློ་ཚབས་ཆེན་པོ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་ཡོད། ཨ་རིའི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དུ་ Burma དང་ Iran དེ་བཞིན་ Afghanistan སོགས་དཀའ་རྙོག་ཅན་ཆེ་བའི་ས་ཁུལ་དེ་དག་ནང་མཉམ་ལས་བྱ་རྒྱུའི་འདུན་པ་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པ་དང་ཆབས་ཅིག རྒྱ་ནག་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁོར་ཡུག་ལ་གནོད་པའི་དུག་རླངས་བེད་སྤྱོད་བྱེད་མཁན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཆེ་ཤོས་དེ་ཡིན་སྟབས་རྒྱ་ནག་གི་འགོ་ཁྲིད་ཚོས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་དོན་ཐོག་ནུས་པ་ཆེ་ཙམ་འདོན་རྒྱུར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས་པར་གསུངས་འདུག རྒྱ་ནག་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ནས་ཡོངས་གྲགས་བྱས་པའི་བསྒྲགས་གཏམ་ནང་ལ་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ Wang Yi ནས་ཉེ་ཆར་ཨ་རི་གཞུང་ནས་ཐེ་ཝན་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མིར་ཞུགས་རྒྱུ་དང་ཐེ་ཝན་གྱི་རང་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་སོགས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་རྣམ་པ་ཤུགས་ཆེ་བསྟན་པ་དང་འབྲེལ།ཨ་རིའི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་གཅིག་གི་སྲིད་བྱུས་ངོ་མར་རྒྱལ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས་པར་མ་ཟད་ཨ་རི་གཞུང་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་ཁས་ལེན་བྱས་པའི་སྲིད་བྱུས་དང་ལས་དོན་ཁག་རྩིས་མེད་མ་གཏང་བར་ཐོག་མའི་ཁས་ལེན་གང་བྱས་པ་ལྟར་བསྒྲུབ་དགོས་ཞེས་བཤད་ཡོད་པ་རེད། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆབ་སྲིད་དཔྱད་ཞིབ་པ་ཁག་ཅིག་ནས་ད་རེས་ཚོར་བ་རྣོ་བའི་དུས་སྐབས་འདིར་ཨ་རི་དང་རྒྱ་ནག་གཉིས་ཀྱི་གནད་ཡོད་འགོ་ཁྲིད་དབར་ཐུག་བྱས་པ་དེ་ནི་རིང་མིན་འདིའི་ལོ་མཇུག་ཙམ་ལ་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་ Joe Biden མཆོག་དང་རྒྱ་ནག་གྱི་སྲིད་འཛིན་ Xi Jinping གཉིས་དྲ་ཐོག་ནས་མཇལ་འཕྲད་གནང་རྒྱུའི་མཛད་རིམ་ཞིག་ཡོད་པ་དེའི་རྨང་གཞི་འཛུགས་རྒྱུ་ཆེད་དུ་ཡིན་སྐོར་གསུང་བཞིན་འདུག གཞི་རྩའི་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེ་སྐུ་ཞབས་ Antony Blinken མཆོག་དང་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ Wang Yi གཉིས་དངོས་སུ་གདོང་ཐུག་གི་མཇལ་འཕྲད་ཐོག་མ་དེ་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༨ ཉིན་ཨ་རིའི་ནུབ་ཕྱོགས་མངའ་སྡེ་ Alaska ནང་དུ་བྱས་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་རྒྱ་གཞུང་གིས་སྲིད་བྱུས་འདྲ་མིན་ལག་བསྟར་བརྒྱུད་མང་ཚོགས་ཐོག་ཆེས་དྲག་གནོན་བྱེད་བཞིན་པར་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་མཐུན་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་དང་མཉམ་རུབ་ཀྱིས་ཁ་གཏད་གཅོག་རྒྱུ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཁག་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་བཏང་དང་གཏོང་བཞིན་པའི་བྱ་སྤྱོད་ལ་འགན་འཁུར་དགོས་པ་སོགས་ཚོར་ཤུགས་ཆེན་པོས་གསུངས་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱོགས་ནས་ཨ་རིའི་དགོས་འདུན་དེ་དག་ལ་ངོས་ལེན་མེད་སྐོར་སོགས་བཤད་པའི་གནས་སྟངས་བྱུང་ཡོད།

ཡུ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ Netherlands ནང་དུ་བཅའ་བཞུགས་ཡུ་རོབ་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་ལག་བསྟར་འགན་འཛིན་ཚེ་རིང་བྱམས་པ་ལགས་ཀྱིས་མི་ལོ་ ༢༢ རིང་ཚོགས་པ་དེའི་ནང་དུ་ཕྱག་ལས་གནང་རྗེས་རྒས་ཡོལ་དུ་ཕེབས་པ་དང་བསྟུན། དེ་རིང་ཁོང་གི་ཆེད་དུ་ལས་འཁྱུར་མཛད་སྒོ་ཞིག་གོ་སྒྲིག་གནང་སྟེ་ Netherlands ཁུལ་གྱི་ Utrecht  གྲོང་ཁྱེར་སྤྱི་ཁྱབ་པ་ Sharon Dijksma ལགས་ཀྱིས་ཁོང་ལ་ Orange-Nassau ཞེས་པའི་ཡུལ་དེའི་ཆེ་བསྟོད་གཟེངས་རྟགས་ཤིག་འབུལ་ལམ་གནང་ཡོད་པ་རེད།དེ་རིང་ཡུལ་རོབ་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་མཛད་སྒོ་དང་འབྲེལ་བའི་གསར་འགོད་བསྒྲགས་གཏམ་ཞིག་འདོན་སྤེལ་གནང་བར་དེ་རིང་ཉིན་རྒྱབ་ཕྱག་ཚོད་གསུམ་པའི་ཐོག་ཚེ་རིང་བྱམས་པ་ལགས་ཀྱི་ལས་འཁྱུར་དང་འབྲེལ་ཏེ་གོ་སྒྲིག་གནང་བའི་མཛད་སྒོར་ཁོང་ལ་ཡུལ་དེའི་སྙན་སྒྲགས་ཆེ་བའི་ཆེ་བསྟོད་གཟེངས་རྟགས་དེ་འབུལ་ལམ་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པར་ཡོངས་གྲགས་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ་ཆེ་མཐོང་ལྡན་པའི་གཟེངས་རྟགས་དེ་བོད་མི་ཞིག་ལ་ཐོབ་པ་ཆེས་ཐོག་མ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།ཚེ་རིང་བྱམས་པ་ལགས་ཀྱི་ཚབ་ཏུ་བསྐོ་གཞག་གནང་བའི་འགན་འཛིན་གསར་པ་བཀྲས་མཐོང་དབང་བོ་ལགས་ཀྱིས་ཚེ་རིང་བྱམས་པ་ལགས་ཀྱིས་བོད་མི་མང་ལ་ལོ་མང་རིང་ཞབས་འདེགས་ཞུས་པ་དང་དྲང་བདེན་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་གནང་སྐབས་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ཐབས་ལ་འབད་བརྩོན་གནང་བར་ཡུལ་དེའི་གཞུང་མང་གཉིས་ནས་དེ་ལྟར་ངོས་འཛིན་གནང་བར་དགའ་ཚོར་བྱུང་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུགརྩ་བའི་ཚེ་རིང་བྱམས་པ་ལགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ལོར་ནི་ཐར་ལན་ཌི་ནང་དུ་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ཐོག་མར་གསར་འཛུགས་གནང་སྟེ་དུས་ད་ལྟ་བར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོའི་ཐུགས་འགན་བཞེས་པར་མ་ཟད། ༡༩༩༡ ནས་ ༩༨ བར་ UNPO ཞེས་རྒྱལ་ཚོགས་ནང་སྐུ་ཚབ་མེད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་མང་གི་ཚོགས་པའི་ནང་ཕྱག་ལས་གནང་སྟེ་ཚོགས་པའི་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེ་གཞོན་པ་དང་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེའི་ཐུགས་འགན་བཞེས་མྱོང་ཡོད་པ་རེད། དེ་རྗེས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༩ ལོ་ནས་ད་བར་ཁོང་གིས་ཡུ་རོབ་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་ལག་བསྟར་འགན་འཛིན་གྱི་ཕྱག་ལས་གནང་ཡོད་པ་ལྟར་ཡུ་རོབ་ཁུལ་དུ་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་གནས་སྟངས་དང་ལས་འགུལ་ཁྲོད་ལོ་ངོ་ ༣༠ ལྷག་གི་རིང་ཐུགས་འགན་ཆེན་པོ་བཞེས་མྱོང་མཁན་དང་ཐུགས་རྒྱུས་ཆེན་པོ་ཡོད་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ་རེད།འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༧ པ་ནང་དུ་ཁོང་རྒས་ཡོལ་དུ་ཕེབས་རྒྱུར་ཐུགས་གཏན་ཁེལ་སྐབས་སུ་གསར་འགོད་པས་ཁོང་ལ་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་ད་ལྟའི་འགན་འཛིན་གསར་པ་བཀྲས་མཐོང་དབང་པོ་ལགས་ནས་བོད་དོན་ཕྱག་ལས་དང་ཆོད་སེམས་བརྟན་པོ་ཡོད་མཁན་ཞིག་ཡིན་སྟབས་ཁོང་ལ་ལས་འགན་རྩིས་སྤྲོད་གནང་རྒྱུར་བློ་བདེ་པོ་ཡོད་པ་དང་། ཁོང་ཐོག་མར་ཡུ་རོབ་ནང་དུ་ཕེབས་སྐབས་སུ་བོད་མི་བཙན་བྱོལ་བ་ཞིག་ཡིན་པའི་འདུ་བཞེས་ཐོག་ནས་ད་བར་ཕྱག་ལས་གནང་རྒྱུའི་སེམས་ཤུགས་བརྟན་པོ་གནས་ཡོད་པ་ལྟར་མ་འོངས་པར་སེམས་ཤུགས་དེ་ག་རང་གི་ཐོག་ནས་གནང་ངེས་ཡིན་པར་གསུངས་ཡོད།