རྒྱལ་སྤྱི།

རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ནང་སོག་གམ་ལྷོ་སོག་ནང་གི་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལ་འགྱུར་བ་བཏང་སྟེ་དེ་གའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་སློབ་ཚན་དང་སློབ་ཁྲིད་ཡོངས་རྫོགས་སོག་པོའི་སྐད་ཡིག་ཚབ་ཏུ་རྒྱ་སྐད་ཐོག་སློབ་ཁྲིད་བྱ་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱས་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ། སྲིད་བྱུས་དེར་ངོ་རྒོལ་བྱེད་མཁན་མང་ཚོགས་སྟོང་ཕྲག་ཁ་ཤས་འཛིན་བཟུང་བྱས་དང་བྱེད་མུས་ཁྲོད། ཁ་སང་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ Wang Yi སོག་ཡུལ་དུ་སྐྱོད་སྐབས་ཡུལ་དེའི་ནང་གི་མང་ཚོགས་བརྒྱ་སྐོར་ཞིག་གིས་ངོ་རྒོལ་ཤུགས་ཆེ་གནང་འདུག Reuters གསར་སྤེལ་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་གཞིགས་ན། ཁ་སང་ Wang Yi སོག་ཡུལ་གྱི་རྒྱལ་ས་ Ulanbator ནང་ཆེད་སྐྱོད་ཀྱིས་ཡུལ་དེའི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་དང་ལྷན་མཇལ་མོལ་གནང་བའི་ཁྲོད་ Sukhbaatar ཐང་ཆེན་ཐོག་ས་གནས་ཀྱི་མང་ཚོགས་བརྒྱ་སྐོར་ཞིག་ནས་རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཆས་གོས་གྱོན་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ལ་ངོ་རྒོལ་རྔམ་སྟོན་ཤུགས་ཆེ་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ལས་འགུལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྐབས་དེར་རང་ཉིད་ཀྱི་ལག་ཏུ་ང་ཚོའི་སྐད་ཡིག་སྐྱོབས་ཤིག Wang Yi རྒྱལ་ཁབ་འདི་ནས་ཕྱིར་ལོག་དགོས་ཞེས་སོགས་ཀྱི་འབོད་ཚིག་འཁོད་པའི་འཕྲེད་དར་བསྣམས་འདུག ལས་འགུལ་བ་ཅིག་གིས་སྐབས་དེར་ Reuters གསར་སྤེལ་ཁང་གི་བཅར་འདྲིར་དང་ལེན་གནང་སྐབས་སོག་ཡུལ་གྱི་དབུ་ཁྲིད་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱི་འབྲེལ་གྱི་ལས་དོན་དང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་གནད་དོན་ཁ་ལ་འཁྱེར་ནས་མུ་མཐུད་ཁ་ཁུ་སིམ་པོར་བཞུགས་ཚེ་སོག་པོའི་མི་རིགས་རེ་རེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གི་དབང་སྒྱུར་འོག་རྩ་མེད་དུ་འགྲོ་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་འདུགགཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ནང་སོག་གམ་ལྷོ་སོག་ནང་གི་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལ་འགྱུར་བ་བཏང་སྟེ་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་སློབ་དེབ་དང་སློབ་ཚན་ཡོངས་རྫོགས་སོག་སྐད་ཚབ་ཏུ་རྒྱ་སྐད་ནང་ཁྲིད་དགོས་པ་བཟོས་པ་མ་ཟད། ཁུལ་དེའི་ནང་སོག་སྐད་རང་གི་ཐོག་ཡོད་པའི་ Bainu ཞེས་པའི་སྤྱི་ཚོགས་དྲ་ལམ་གཅིག་པོ་དེའང་སྒོ་བརྒྱབ་ཡོད་པ་རེད། གནད་དོན་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཉེ་བའི་ཆར་ནང་སོག་ཏུ་མང་ཚོགས་སྟོང་ཁྲག་མང་པོས་རྒྱ་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་རིམ་པ་གནང་ཡོད་པ་དང་། ཨ་རིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ Southern Mongolian Human Rights Information Center ཞེས་ལྷོ་སོག་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་པས་དེ་རིང་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་ཤིག་གནང་བར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཞི་བའི་ལས་འགུལ་བ་སྟོང་ཁྲག་ལྔ་ཙམ་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་མ་ཟད་ལས་འགུལ་བ་དགུས་རང་སྲོག་བཅད་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་ངོ་རྒོལ་གནང་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་འདུག

ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༡༤ ཉིན་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་རྒྱ་གར་གྱི་ཆར་དུས་གྲོས་ཚོགས་དབུ་འཛུགས་དང་འབྲེལ་ཉེ་དུས་སུ་སྐུ་ཚེའི་འཕེན་པ་རྫོགས་པ་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་འཛིན་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་པྲཎབ་མུཁརྗྀ་མཆོག་དང་། གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ Pandit Jasraj ལགས་གཙོས་གཞན་གནད་ཡོད་མི་སྣ་ཡོངས་ལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་དང་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད། སྨན་སྦྱོར་ལས་དོན་སོགས་ཀྱི་ཐད་ལ་གྲོས་འཆར་ཆེད་འདོན་གྱིས་བགྲོ་གླེང་གནང་ཡོད་པ་རེད།དེ་རིང་ལས་ཉིན་གཉིས་པའི་ཉིན་རྒྱབ་ཆུ་ཚོད་གསུམ་པའི་ཐོག་རྒྱ་གར་གྱི་བདེ་སྲུང་བློན་ཆེན་སྐུ་ཞབས་ Rajnath Singh ལགས་ནས་ཟླ་ཤས་གོང་ནས་ཕགས་བོད་ཀྱི་ས་མཚམས་ས་ཁུལ་དུ་རྒྱ་དཀར་ནག་མཐའ་སྲུང་དམག་མིའི་དབར་གདོང་ཐུག་གི་གནད་དོན་བྱུང་སྐོར་གསུངས་སོང་བ་དང་། སྐབས་དེར་སྐུ་ཞབས་ Rajnath Singh ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ཕྱོགས་ནས་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་བཞི་པའི་འགོ་སྟོད་ནས་རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་ལ་དྭགས་ཁུལ་དུ་དམག་མི་རྒྱ་སྐྱེད། དམག་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་ཁག་ཅིག་ཀྱང་སྤེལ་ཡོད་པ་དང་། དེ་ནས་རིམ་པས་ཕྱི་ཟླ་ལྔ་པའི་ནང་ཁུལ་དེའི་གྷལ་ཝན་ལུང་གཤོང་དང་གཙོས་ལ་དྭགས་ཀྱི་ནུབ་ཕྱོགས་ཁུལ་དུ་མཚམས་ལས་བརྒལ་བའི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་ཡོད་པ་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་ནག་ཕྱོགས་ནས་ཁྲིམས་མཐུན་མེད་པར་རྒྱ་གར་གྱི་ས་ཁྱོན་ཀི་ལོ་མི་ཊར་ ༤༨༠༠༠ ཙམ་བཙན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་། ལྷག་པར་དུ་གནད་དོན་དེ་དག་དང་འབྲེལ་ཉེ་ཆར་རྒྱ་ནག་གི་འགོ་ཁྲིད་དང་ལྷན་དུ་ཐུག་འཕྲད་ཀྱིས་གྲོས་བསྡུར་བྱེད་སྐབས་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་དབར་ཞི་བདེ་འདོད་པ་ལྟར་མོས་མཐུན་བྱུང་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་ཕྱོགས་ནས་ཡུལ་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས་དང་འབྲེལ་བའི་དེ་སྔའི་ཐག་གཅོད་དེ་ངོས་ལེན་གནང་མེད་སྟབས། ད་ལྟའི་ཆར་ས་མཚམས་ཀྱི་གནད་དོན་ཐད་ཕྱོགས་གཉིས་དབར་མོས་མཐུན་ཡོད་པའི་ཐག་གཅོད་ཅིག་བྱུང་མེད་པར་གསུངས་ཡོད། རྒྱ་གར་དམག་མི་ཚོས་ད་བར་རྒྱ་ནག་གི་དམག་དཔུང་ལ་ཁ་གཏད་ནན་པོ་གཅོག་པ་དང་རྒྱ་གར་གཞུང་ཕྱོགས་ནས་ཀྱང་དམག་བྱུས་དང་ཕྱི་འབྲེལ་གྱི་སྲིད་བྱུས་གཉིས་ཀྱི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་བརྡ་ལན་གསལ་པོ་སྤྲད་པ་དང་། ད་ཆར་ས་ཁུལ་དག་གི་སྲུང་སྐྱོབ་ལས་དོན་སླད་དུ་གསང་བའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཁག་ཅིག་གིས་གཞུང་དང་ཟུང་འབྲེལ་གནང་བཞིན་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག རྒྱ་ནག་ཕྱོགས་ནས་ས་མཚམས་ཀྱི་རྒྱ་ལས་འདས་པའི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་ཚེ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ཡོངས་ལ་གནོད་ངེས་ཡིན་པར་གསུངས་འདུག བདེ་སྲུང་བློན་ཆེན་སྐུ་ཞབས་ Rajnath Singh ལགས་ནས་ཉེ་ཆར་ཁོང་ལ་དྭགས་ཁུལ་དུ་ཕེབས་ཏེ་རྒྱ་གར་གྱི་དམག་མི་ཚོ་དང་ཐུག་འཕྲད་གནང་སྐབས་དམག་མི་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཤུགས་དང་རྒྱལ་ཞེན་སྔར་ལས་ཆེ་བ་ཡོད་པ་མངོན་རྒྱུ་འདུག་ཅེས་གསུངས་པ་དང་ཆབས་ཅིག རྒྱ་གར་གཞུང་དང་མི་མང་ཚང་མས་དམག་མི་ཚོའི་སྙིང་སྟོབས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་ཐེངས་འདིའི་གྲོས་ཚོགས་ཐོག་དམག་མི་རྣམས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་ཆེ་མཐོང་མཚོན་ཕྱིར་གྲོས་ཆོད་ཅིག་ཀྱང་འཇོག་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་གནང་སོང་། གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཁག་ཅིག་ནས་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་བགྲོ་གླེང་དང་དྲི་བ་དྲིས་ལན་གྱི་དུས་ཚོད་དགོས་སྐོར་ཞུས་སོང་བ་དེ་ལྟར་ཡང་། རིམས་ནད་ཁྱབ་གདལ་དབང་གིས་གྲོས་ཚོགས་ལས་དོན་ཁག་རིམ་ཕེབས་གནང་དགོས་སྟབས་བགྲོ་གླེང་སོགས་ཀྱི་དུས་ཚོད་བྱུང་མེད་པ་རེད། གཞི་རྩའི་ཁ་སང་གྲོས་ཚོགས་དབུ་འཛུགས་མ་གནང་གོང་དུ་སྲིད་བློན་མོ་དཱི་མཆོག་གིས་ཐེངས་འདིའི་གྲོས་ཚོགས་ལས་རིམ་ཐོག་ནས་རྒྱ་གར་གྱི་མང་ཚོགས་རྣམས་དམག་མི་ཚོ་དང་ལྷན་དུ་ཡོད་པའི་བརྡ་ལན་ཞིག་ངེས་པར་དུ་གནང་དགོས་ཞེས་གསུངས་ཡོད། རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ལས་རིམ་གཏན་འབེབས་གནང་བར་གཞིགས་ན་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་དུས་འདི་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༡ བར་ཁྱོན་ཉིན་གྲངས་ ༡༨ རིང་གུང་སེང་མེད་པར་འཚོགས་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། ཚོགས་དུས་ཐོག་གནམ་གྲུའི་ལས་དོན་དང་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད། སྨན་སྦྱོར། དེ་བཞིན་བློན་ཆེན་རྣམ་པའི་ཟུར་ཕོགས་ཐོབ་ཐང་ལ་བསྐྱར་བཅོས་སོགས་སྒྲིག་གཞི་བསྐྱར་བཅོས་དང་ཁྲིམས་གཞི་གཏན་འབེབས། དངུལ་རྩིས་ཀྱི་གནད་དོན་གཉིས་བཅས་ཁྱོན་དོན་ཚན་ཆེ་ཁག་ ༤༧ ཐོག་གྲོས་བསྡུར་གནང་འཆར་འདུག

ཁ་སང་། ཨ་རིའི་གྲོང་ཁྱེར་ SAN FRANCISCO ནང་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ Dui Hua ཐེབས་རྩ་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་ལྟར་ན།  རྒྱ་ནག་གིས་ས་བགོས་བྱས་པའི་ཟི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་དཀར་མཛེས་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་ཀྱི་འབྲིང་རིམ་མི་མང་ཁྲིམས་ཁང་གིས་བོད་མི་དགུ་ཡིས་ཁ་བྲལ་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཡོད་པར་བསྙད་དེ་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་འདུགདེའང་ Dui Hua འམ་གྲོས་མོལ་ཞེས་པའི་ཐེབས་རྩ་ཁང་དེས་ས་གནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་འབྲེལ་བའི་ཉེ་བའི་གནས་ཚུལ་ཡོང་ཁུངས་ཤིག་གིས་བརྗོད་པ་ལུང་འདྲེན་གནང་དོན་ལྟར་ན། ཐེངས་འདིར་དཀར་མཛེས་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་འབྲིང་རིམ་མི་མང་ཁྲིམས་ཁང་གིས་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་པའི་བོད་མི་དེ་དག་ནི། ཆོས་དར། སྒྲོལ་མ་ཚེ་རིང་། གྲགས་པ། འཕྲིན་ལས་ཡེ་ཤེས།  སྤེན་པ། ནམ་མཁའ་རྒྱལ་མཚན། པདྨ་སྲིི་ཐར།  བུ་ཕྲུག  བུད་དྷ། བཅས་ཡིན་པར་འཁོད་འདུག བོད་མི་དགུ་ལ་ཁྲིམས་ཆད་བཅད་པའི་ཁོངས་ནས། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོར།  བོད་མི་གསུམ་གྱིས་གཞུང་དངོས་མེར་བསྲེགས་བཏང་བའི་ཉེས་དོན་གྱི་འོག་ནས་ཁྲིམས་བཤེར་བྱས་ལུགས་དང། བོད་མི་དགུ་པོ་དེ་དག་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༦ པའི་རྗེས་ལ་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་པ་ཡིན་ལུགས་འཁོད་པ་ལས། ད་ལྟའི་འཆར་བོད་མི་དེ་དག་དོན་དངོས་ཉེས་མིང་ཅི་ཞིག་གི་འོག་ནས་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཏེ་ཟླ་ཚེས་ནམ་ཞིག་ལ་ཁྲིམས་བཤེར་བྱས་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཁོང་རྣམས་ཀྱི་མཚན་དང་ལོ་བབ། གཞན་ཡང་དུས་ཡུན་ག་ཚོད་ཅིག་ལ་ཁྲིམས་ཐད་བཅད་ཡོད་པ་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཞིབ་ཕྲ་ཤེས་རྟོག་བྱུང་མེད་པ་རེད་འདུག དེ་བཞིན་ཐེབས་རྩ་ཁང་ནས། ཐེངས་འདིར་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་པའི་བོད་མི་དེ་དག་གིས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ལ་ཉེན་ཚབ་བཟོས་ཡོད་པར་བསྙད་ནས་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་པ་ཙམ་ལས། གཞི་རྩའི་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་པའི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་གནད་དོན་ཕན་ཚུན་ལ་འབྲེལ་བ་ཡོད་མེད་གསལ་ཁ་མེད་པ་དང་། བོད་མི་དེ་དག་གིས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཁྲིམས་ཆད་ཀྱི་ཐད་ཁྲིམས་ཁང་གོང་མར་སླར་ཡང་ཞུ་གཏུགས་གནང་ན་མ་གཏོགས་ཁོང་རྣམས་རིང་མིན་ཟླ་བ་ཁ་ཤས་ཞིག་གི་ནང་ཚུད་དུ་ཟི་ཁྲོན་གྱི་བཙོན་ཁང་ཁག་ཏུ་མངགས་གཏོང་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པར་འཁོད་འདུག གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གི་ཉེས་དོན་གཏུག་བཤེར་གྱི་བཅའ་ཁྲིམས་ལྟར་ན། ཁ་བྲལ་གྱི་ལས་འགུལ་ནི་ཉེས་དོན་གཏུག་བཤེར་གྱི་དོན་ཚན་ ༡༠༣ ནང་དུ་འཁོད་ཡོད་པ་དང་། ཁ་བྲལ་ཉེས་དོན་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ལ་ཉེན་ཚབ་སློང་བའི་རིགས་སུ་གཏོགས་ཡོད་པར་འཁོད་ཡོད་པ་ལྟར། མི་སུ་ཞིག་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་གྱི་ལས་འགུལ་གྱི་ཉེས་དོན་དང་འབྲེལ་ནས་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་ཡིན་ན། མ་མཐའ་ཡང་ལོ་ལྔ་ཡི་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཐག་གཅོད་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ཁག་ཀྱང་གཞུང་བཞེས་གཏོང་གི་ཡོད་པ་རེད་འདུག དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གི་ཉེས་དོན་གཏུག་བཤེར་གྱི་བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་༡༡༤ ནང་དུ་སྤྱི་མང་གི་དངོས་ཟོག་ལ་མེ་སྐྱོན་བཏང་ན་མ་མཐའ་ཡང་ལོ་ ༡༠ ཡི་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཐག་གཅོད་རྒྱུའི་དོན་ཚན་འཁོད་ཡོད་པ་རེད། ཨ་རིའི་ཚོང་གཉེར་བ་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་པ་སྐུ་ཞབས་ John Kamm ལགས་ཀྱིས་གསར་འཛུགས་གནང་བའི་Dui Hua ཐེབས་རྩ་ཁང་ནི། རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་འབྲུ་དོན་གཞི་རྩར་བཞག་བའི་ཐོག རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་ཕན་ཚུན་གྲོས་མོལ་གྱི་ལམ་ནས་ཉེན་ཁའི་ནང་ལྷུང་བའི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་རྣམས་ལ་གུ་ཡངས་ཐོབ་ཐབས་དང་། ཁོང་ཚོའི་གནས་སྟངས་ཡར་རྒྱས་སླད་འབད་པ་གནང་མཁན་གྱི་ཐེབས་རྩ་ཁང་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ཐེབས་རྩ་ཁང་དེའི་ངོས་ནས་འདས་པའི་ནང་སྟག་སྣ་འཇིགས་མེད་བཟང་པོ་ལགས་དང་། ངག་དབང་གསང་གྲོལ་ལགས་ལྟ་བུ་བོད་ཀྱི་གྲགས་ཆེ་བའི་ཆབ་སྲིད་པ་ཁག་གཅིག་གློད་གྲོལ་གཏོང་ཐུབ་པ་གནང་ཡོད་པ་རེད། ཐེབས་རྩ་ཁང་དེའི་སྙན་ཐོ་ནང་གསལ་བ་ལྟར་ན་ད་ལྟའི་བར་དུ་ཤེས་རྟོག་བྱུང་བར་བར་གཞིགས་ན། རྒྱ་ནག་གིས་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༦ ལོ་ནས་བཟུང་བོད་མི་ ༤༨ ལྷག་ཁ་བྲལ་གྱི་ཉེས་དོན་དང་བསྙད་ནས་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་པར་འཁོད་འདུག

རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གི་བློན་ཆེན་ཟུར་པ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་རྒན་གྲས་སློབ་དཔོན་ Dr. Raghuvansh Prasad Singh མཆོག་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡༣ ཉིན་དགོངས་པ་རྫོགས་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་འཕྲལ། ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༡༤ ཉིན། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་གིས་གཞིས་བྱེས་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་ངོ་ཚབ་གནང་སྟེ་དམ་པ་ཁོང་གི་ཤུལ་ལུས་ཀྱི་ནང་མི་གཉེན་འབྲེལ་ཡོངས་ལ་ཐུགས་གསོའི་འཕྲིན་ཡིག་ཅིག་ཕུལ་ཏེ། སྐུ་ཞབས་ཁོང་སྐུ་གཤེགས་པ་དེས་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་དང་། ཁོང་གི་ནང་མི། དེ་བཞིན་ང་ཚོ་བོད་མི་རྣམས་ལ་གྱོང་གུད་ཆེན་པོ་བྱུང་ཡོད་སྟབས་། ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་ཁོང་གི་ནང་མི་ལྷན་རྒྱས་ལ་ཐུགས་གསོ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་འཁོད་འདུག

ཉེ་སྔོན་ཟླ་བ་ ༧ པའི་ནང་ཨ་རི་གཞུང་ནས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་སླད་ཧུས་ཊོན་གྲོང་ཁྱེར་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཁང་དེ་སྒོ་རྒྱག་བཅུག་ཡོད་པ་དང་སྦྲགས།   ཨ་རིས་བྱེད་ཕྱོགས་དེར་འཁོན་ལན་ཚུལ་དུ་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁྲིན་ཏུ་ནང་ཡོད་པའི་ཨ་རི་གཞུང་ཚབ་ཁང་དེ་སྒོ་རྒྱག་བཅུག་པའི་གནད་དོན་བྱུང་ཡོད་པ་རེད།   ཁ་སང་ཨ་རི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ ༡༠༠ ལྷག་གིས་དེ་གའི་ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེ་སྐུ་ཞབས་ Mike Pompeo མཆོག་ལ་ཁྲིན་ཏུ་ནང་ཨ་རི་གཞུང་ཚབ་ཁང་སྒོ་རྒྱབ་པ་དེས་བོད་དང་ཤིན་ཅང་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་རྒྱུས་ལོན་སླད་འགོག་རྐྱེན་བཟོ་རྒྱུ་ཡིན་པས་ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེ་ནས་དེར་ཐབས་བྱུས་ཅི་ཡོད་ཐད་འདྲི་བརྩད་ཀྱིས་ཕྱག་ཡིག་ཅིག་ཕུལ་འདུག དེ་ཡང་ཁ་སང་ཚེས་ ༡༠ ཉིན་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Andy Levin ལགས་དང་།  གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Jim McGovern ལགས་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེ་སྐུ་ཞབས་ Pompeo མཆོག་ལ་ཁྲིན་ཏུ་ནང་གི་ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ཁང་སྒོ་རྒྱབ་པ་དང་འབྲེལ་ཐབས་བྱུས་ཅི་ཡོད་ཐད་འདྲི་བརྩད་གནང་བའི་ཐོག་ཨ་རི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་བརྒྱ་ལྷག་གི་མཚན་རྟགས་བསྐྱོན་པས་ཕྱག་ཡིག་ཅིག་ཕུལ་ཡོད་པ་དང་།    དེའི་ནང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་པས་ཐུགས་འཚབ་དང་སྦྲགས།   རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁྲིན་ཏུ་ནང་གི་ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ཁང་སྒོ་རྒྱབ་པ་དེས་ཨ་རི་ངོས་ནས་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བ་དང་།  སི་ཁྲོན།  ཀན་སུ་དེ་བཞིན་ཡུན་ནན་ཞིང་ཆེན་དང་།  ཤིན་ཅང་བཅས་ཀྱི་མང་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནད་དོན་རྒྱུས་ལོན་སླད་འགོག་རྐྱེན་བཟོ་ངེས་ཡིན་པས།  ས་ཁུལ་དེ་དག་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་མུ་མཐུད་བརྟག་ཞིབ་སླད་ཞིབ་ཕྲའི་ཐབས་བྱུས་ཅི་ཡོད་ཐད་འདྲི་བརྩད་གནང་འདུག གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་པས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཡུན་རིང་ནས་བོད་ནང་གི་བོད་མིའི་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་བཏང་བ་མ་ཟད།  བོད་མིའི་ངོ་བོ་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་རྩ་མེད་བཟོ་ཐབས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་།   ཕྱོགས་མཚུངས་ཆབ་སྲིད་སློབ་གསོ་བསྟི་གནས་ཁང་ནང་ཡུ་གུར་ཁ་ཆེ་མི་རིགས་ས་ཡ་གཅིག་ལྷག་བཀག་ཉར་བྱས་ཡོད་པ་སོགས་ཐེར་འདོན་གྱིས།  ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་ནས་ཁྲིན་ཏུ་གཞུང་ཚབ་ཁང་སྒོ་རྒྱབ་པ་དེས་བོད་མི་དང་ཡུ་གུར་མི་རིགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནད་དོན་རྒྱུས་ལོན་སླད་འགོག་རྐྱེན་བཟོ་འཇུག་རྒྱུ་མེད་པ་གསུངས་འདུག ལྷག་པར་དུ་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ ལོར་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་ Tibet Policy Act 2002 ཞེས་ཨ་རིའི་བོད་དོན་ཁྲིམས་འཆར་ནང་གསལ་བ་ལྟར།  ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་ནས་གང་མགྱོགས་བོད་དོན་འབྲེལ་མཐུད་པ་ཞིག་བསྐོ་བཞག་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཡང་ཞུས་འདུག གཞི་རྩའི་དབྱེ་ཞིབ་པས་ཁྲིན་ཏུར་ཡོད་པའི་ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ཁང་དེས་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བ་དང་སི་ཁྲོན། ཡུ་ནན། དེ་བཞིན་ Guizhou དང་ Chongqing ཞིང་ཆེན་བཅས་ཀྱི་ནང་ལས་དོན་སྒྲུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་།   གཞུང་ཚབ་ཁང་དེ་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཕལ་མོ་ཆེ་དང་ཐག་ཉེ་ཤོས་ཤིག་ཀྱང་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པས།  གཞུང་ཚབ་ཁང་དེ་ནི་བོད་དང་ཤིན་ཅང་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སོགས་དང་འབྲེལ་གནས་ཚུལ་རྒྱུས་ལོན་བྱེད་རྒྱུའི་བསྟི་གནས་ཤིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། སྤྱིར་འདས་པའི་དུས་ཡུན་ནང་ཨ་རྒྱ་གཉིས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་རྩོད་རྙོག་དབང་གིས་ཕན་ཚུན་གྱི་གཞུང་ཚབ་ཁང་རྒྱག་རེས་དང་།   ཨ་རིའི་གཞུང་འབྲེལ་མི་སྣ་བོད་ནང་འགྲོ་སྐྱོད་ཐད་བཀག་སྡོམ།  དེ་བཞིན་ཨ་རིས་རྒྱ་ནག་གི་མཉེན་ཆས་བཀག་སྡོམ་གནང་རྒྱུ་སོགས་གང་ལྟར་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ཇེ་ཞན་ཇེ་སྡུག་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་ཁྲོད།    ཁ་སང་ཨ་རི་གཞུང་ནས་རྒྱ་ནག་གི་སློབ་ཕྲུག་དང་ཉམས་ཞིབ་པ་ ༡༠༠༠ ཙམ་ཞིག་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་དམག་དཔུང་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་དང་།   དེ་བཞིན་སོ་མྱུལ་གྱི་དོགས་གཞིའི་འོག་ཁོང་རྣམས་ཀྱི་མཐོང་མཆན་ཕྱིར་འཐེན་གནང་འདུག ཉེ་ལམ་ཨ་རིས་རྒྱ་ནག་ནས་སློབ་ཕྲུག་གི་མཐོང་མཆན་ལོག་སྤྱོད་ཀྱིས་ཨ་མི་རི་ཀའི་ཤེས་ཡོན་བསྟི་གནས་ཁང་སོགས་ཀྱི་ཁེ་ཕན་ལེན་གྱི་ཡོད་པས་ད་ལན་ཨ་རི་གཞུང་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་གི་དམག་དཔུང་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་རྒྱ་རིགས་སློབ་མཐར་སོན་པ་དང་།  ཉམས་ཞིབ་པ་ཁག་ཅིག་ནས་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་དང་འབྲེལ་ཉམས་ཞིབ་དང་།  དེ་བཞིན་ཨ་རིའི་གསང་བའི་གནད་དོན་རྐུ་འཁྱེར་བྱེད་རྒྱུ་སྔོན་འགོག་སླད་ཁོང་ཚོའི་མཐོང་མཆན་བཀག་སྡོམ་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག   འོན་ཀྱང་ཁ་སང་རྒྱ་ནག་གི་མགྲིན་ཚབ་པ་ Zhao Lijian ཡིས་ཨ་རིས་བྱེད་ཕྱོགས་དེ་ནི་ཐད་ཀར་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སྡང་འཛིན་ཞིག་དང་མི་རིགས་དབྱེ་འབྱེད་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་ཅིག་ཡིན་པ་མ་ཟད།  ཡང་སྒོས་རྒྱ་རིགས་སློབ་ཕྲུག་ཚོས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གཏོང་གི་ཡོད་པ་དང་ཆབས་ཅིག    པེ་ཅིན་ནས་དེའི་ཐད་ལན་འདེབས་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པ་བརྗོད་ཡོད་པ་རེད།        

ཁ་སང་ཨུ་རུ་སུའི་རྒྱལ་ས་མཱོ་སུ་ཀོ་རུ་ཚོགས་པའི་ཧྲང་ཧེ་མཉམ་འབྲེལ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་རྣམ་པའི་ཚོགས་འདུའི་ཐོག རྒྱ་དཀར་ནང་གི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་མཇའ་འཕྲད་ཀྱིས་དེང་སྐབས་ཀྱི་འཕགས་བོད་མཐའ་མཚམས་ཀྱི་དྲག་པོའི་དཔུང་འཇུག་གི་རྩོད་རྙོག་གི་སྐོར་ནས་གྲོས་བསྡུར་བྱས་ཏེ། དེ་རིང་སྔ་དྲོ་བློན་ཆེན་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་མཉམ་འབྲེལ་གྱི་ཐོག་ནས་བསྒྲགས་གཏམ་ཞིག་སྤེལ་ཏེ། ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ཇེ་བཟང་དུ་གཏོང་རྒྱུར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་གི་ཡིན་པར་འཁོད་འདུག དེ་ཡང་བསྒྲགས་གཏམ་དེའི་ནང་དུ། ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་གཉིས་ཀྱིས་འདས་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་རྣམས་ཀྱིས་མཐའ་མཚམས་འབྲེལ་བ་ཇེ་ལེགས་སུ་གཏོང་ཕྱོགས་ཀྱི་དགོངས་དོན་གཞིར་བཞག་གི་ལམ་སྟོན་ཁག་ལས་བསླབ་བྱ་བླངས་ཏེ། ཕན་ཚུན་གྱི་མི་འདྲ་བའི་ཆ་དེ་འགལ་འདུའི་ངོ་བོར་འཕོ་འགྱུར་བྱེད་དུ་མི་འཇུག་པར་ཤུགས་སྣོན་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པ་མ་ཟད། དེང་སྐབས་ཀྱི་ས་མཚམས་ཀྱི་རྩོད་རྙོག་གི་གནས་བབ་དེ་ནི་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་མངོན་འདོན་མིན་པར་བརྟེན། གང་མགྱོགས་གྲོས་མོལ་གྱི་ལམ་ནས་གནད་དོན་དེ་གཙང་བཟོ་བྱས་ཏེ། མཐའ་མཚམས་ཀྱི་དམག་མིའི་བར་ཐག་རྒྱང་བགྱེད་ཀྱིས་རྩོད་རྙོག་གི་སེམས་འཚབ་ཡོངས་སུ་མཇུག་སྒྲིལ་རྒྱུར་མཉམ་ལས་གནང་གི་ཡིན་པར་བསྒྲགས་འདུག དེ་བཞིན། ཚོགས་ཐོག་ཏུ། ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་གཉིས་ཀྱིས་གྲོས་བསྡུར་བྱས་པ་བརྒྱུད་ནས། ད་ཡོད་ཀྱི་རྒྱ་དཀར་ནག་གི་མཐའ་མཚམས་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་ཁག་ལ་གུས་བརྩི་བྱེད་རྒྱུ་མ་ཟད། མཐའ་མཚམས་ཁག་ཏུ་ཞི་བདེ་ལྷིང་འཇགས་རྒྱུན་གནས་ཡོང་བར་འབད་བརྩོན་གྱིས། རྩོད་རྙོག་གི་ཉེན་དོགས་ཡོད་པའི་གནད་དོན་ཁག་གཡོལ་ཐབས་ལ་གཞོགས་འདེགས་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཡང་གསལ་འགྲེལ་བྱས་འདུག གོང་གི་གནད་དོན་དེ་དང་འབྲེལ་ནས། མིང་བརྗོད་འདོད་མེད་པའི་འབྲེལ་ཡོད་ཅིག་གིས་རྒྱ་གར་གྱི་གསར་ཁང་། The Hindustan times ལ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་ལྟར་ན། རྒྱ་གར་གྱིས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གིས་འཕགས་བོད་མཐའ་མཚམས་སུ་དམག་མི་དང་གོ་མཚོན་ཕོན་ཆེན་འགྲེམས་འཇོག་བྱེད་བཞིན་པའི་ཐད་ནས་སེམས་འཚབས་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་རྩལ་འདོན་གནང་ཡོད་པ་དང་། མཐའ་མཚམས་ཁག་ཏུ་རྒྱ་ནག་གི་དམག་མིའི་དཔུང་འཇུག་བྱས་པ་དེ་ནི་རྒྱ་དཀར་ནག་གི་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༣ དང་༡༩༩༦ ལོའི་མཐའ་མཚམས་ཀྱི་གྲོས་གཞི་དང་འགལ་ཡོད་པ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་གནང་གི་ཡོད་པར་འབྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། མཐའ་མཚམས་ཀྱི་དམག་དཔོན་རྣམས་ཀྱི་བཀོད་འདོམ་གྱི་འོག་ནས། ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་དམག་མིའི་དཔུང་འཇུག་ལ་སྟངས་འཛིན་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ནི་དུས་ལ་བབ་བའི་ཁ་ཚ་དགོས་གཏུག་གི་གནད་དོན་ཞིག་ཡིན་པར་གསུངས་འདུག གསར་ཁང་གིས། ད་ལྟའི་ཆར། རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གཞུང་གིས་རྒྱ་གར་གྱི་དམག་མིས་འཕགས་བོད་མཐའ་མཚམས་ཀྱི་གཞུང་ཐིག LAC བརྒལ་ཡོད་པར་བསྙོན་འདོག་བྱེད་བཞིན་པ་རྣམས་ལ་ངོས་ལེན་མ་བྱས་པར་རྒྱ་ནག་གི་མཐའ་སྲུང་གི་དམག་མིའི་ས་མཚམས་བརྒལ་ཏེ་དཔུང་འཇུག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༧ ཉིན་མི་ལོ་ ༤༠ རྗེས་སུ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་མེ་མདའ་འཕངས་པའི་གནད་དོན་འགོ་བརྩམས་ཡོད་པར་བསྒྲགས་ཏེ། ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་སུ། ད་དུང་མི་མཐུད་དུ་དམག་མི་དང་གོ་མཚོན་འབོར་འདྲེན་བྱེད་བཞིན་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུག གཞི་རྩའི་ད་ལྟའི་ཆར། རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་ལ་དྭགས་ཁུལ་གྱི་འཕགས་བོད་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་སུ་དམག་མིའི་འགྲན་སློང་གི་རྣམ་པ་མངོན་གསལ་ཇེ་དོད་དུ་འགྲོ་བཞིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཉེ་སྔོན་ཕྱི་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༢༩ ཉིན་བོད་དམག་བརྒྱ་དཔོན་ཉི་མ་བསྟན་འཛིན་ལགས་མཐའ་མཚམས་སུ་འབར་རྫས་གས་འཐོར་གྱི་དོན་རྐྱེན་ཁྲོད་ནས་རྐྱེན་འདས་སུ་ཕྱིན་རྗེས། རྒྱ་གར་གྱི་དཔོན་རིགས་ནང་དུ་བོད་པའི་གསང་བའི་དམག་སྒར་གྱི་གནད་དོན་དེར་དོ་སྣང་བྱེད་མཁན་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། གསར་ཁང་ཁག་གིས་ཀྱང་བོད་མི་བཙན་བྱོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་འདས་མ་ད་གསུམ་ལ་གླེང་སློང་བྱེད་ཤུགས་ཇེ་ཆེར་འགྲོ་བཞིན་པ་རེད་འདུག

དེ་རིང་ཕྱི་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡༡ རེས་གཟའ་པ་སངས་ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོ་ཚོུད་ ༡༡ སྟེང་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཚོགས་ཁང་དུ་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ཨརྱ་ཚེ་དབང་རྒྱལ་པོ་ལགས་ཀྱིས་དེ་གའི་ཉམས་ཞིབ་པས་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ ༡༩ དང་འབྲེལ་བའི་དཔྱད་རྩོམ་ཕྱོགས་བསྡུས་གནང་བའི་དཔེ་དེབ་དབུ་འབྱེད་གནང་སོང་།

རྒྱ་ནག་གི་གསར་ཐོན་གྱི་གློག་བརྙན་མཱུ་ལཱན་ཞེས་པ་དེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོམ་རར་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་མ་ཐག   ཧོང་ཀོང་དང་ཡུ་གུར་གྱི་ལས་འགུལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་གློག་བརྙན་དེར་སྐྱོན་བརྗོད་ཀྱིས་མི་མང་གིས་ལྟད་མོ་དེར་ལྟ་རྒྱུ་བཀག་སྡོམ་བྱེད་དགོས་བའི་རེ་སྐུལ་ཞུས་འདུག

དེང་ཆར་འཛམ་གླིང་ས་ཕྱོགས་གང་སར་གནས་སྡོད་བོད་མི་ཚོགས་སྒེར་ཁག་ནས་གཅིག་རྗེས་གཉིས་མཐུད་ཀྱིས་བོད་དོན་ལས་འགུལ་འདྲ་མིན་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་པའི་ཁྲོད་འདིར་ཁ་སང་ཕྱི་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༨ ཉིན་ཞོགས་པ་ཚོུད་ ༩ ཐོག་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཁང་མདུན་ཐང་དུ་སུད་སི་ཛུ་རིག་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཞོན་སྐུ་ཞབས་བསྟན་རྣམ་ཕུན་ཚོགས་ལགས་ཀྱིས་སྣེ་ཁྲིད་འོག་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་ལགས་དང་། བཀྲིས་རྣམ་རྒྱལ་ལགས། དགེ་ལེགས་རྣམ་རྒྱལ་ལགས། དེ་བཞིན་བློ་བཟང་ལགས་བཅས་བོད་མི་ལྔས་མ་སྐུལ་དང་བླངས་ཀྱིས་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་སོགས་གནང་སྟེ་སྤྱི་ལེ་ ༣༠༠ ལྷག་ཡོད་པའི་སུད་སི་གྲོང་ཁྱེར་ཛུ་རིག་ནས་ཇི་ནེ་ཝ་བར་བོད་དོན་ཞི་བའི་གོམ་བགྲོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་ཞིག་དབུ་འཛུགས་གནང་འདུགབོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དྲྭ་གནས་ཐོག་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་གཞིགས་ན། ལས་འགུལ་གྱི་དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོའི་ཐོག་ཛུ་རིག་བདེ་སྲུང་སྤྱི་ཁྱབ་འགན་འཛིན་ Mario Fehr ལགས་དང་བོད་རིགས་མི་མང་གི་ཚོགས་གཙོ་མཚམས་མདའ་ནོར་བུ་ལགས། ས་གནས་བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་བཅས་ལྷན་འཛོམས་གནང་ཡོད་པ་དང་། སྐུ་ཞབས་ Mario Fehr ལགས་ཀྱིས་སུད་སི་གཞུང་གིས་བོད་མིའི་རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་གི་འཐབ་རྩོད་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་གི་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་དོན་ཐེངས་འདིའི་ཞི་བའི་གོམ་བགྲོད་ཀྱི་འབོད་སྒྲ་ནི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གམ་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གི་སྐུ་ཚབ་དང་ལྷན་དུ་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་གྱི་གྲོས་མོལ་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཧ་ཅང་འོས་འཚམས་ཤིག་ཡིན་པ་དང་། སུད་སི་གཞུང་གིས་བོད་དོན་ལ་དུས་རྟག་ཏུ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་པ་ལྟར་མུ་མཐུད་ནས་དེ་ལྟར་གནང་ངེས་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཁོང་སྐུ་སྒེར་དང་ཛུ་རིག་ས་གནས་གཞུང་གི་ཚབ་ཞུས་ཏེ་ལས་འགུལ་སྤེལ་དོན་བཞིན་ལམ་ལྷོངས་ཡོང་བའི་སྨོན་འདུན་ཡོད་ཅེས་གསུངས་འདུགརྩ་བའི་ཛུ་རིག་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པས་རྐང་འགན་བཞེས་ཏེ་གོ་སྒྲིག་གནང་བའི་ལས་འགུལ་དེ་ཁ་སང་ཚེས་ ༨ ཉིན་དབུ་འཛུགས་དང། རྒྱལ་ས་སྦན་བརྒྱུད་རིམ་བཞིན་ཚེས་ ༡༨ ཉིན་སུད་སི་ཇིི་ནི་ཝ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་མཇུག་སྒྲིལ་གནང་འཆར་ཡོད་པ་དང་། ལས་འགུལ་བ་རྣམས་ནས་ཐེངས་འདིའི་གོམ་བགྲོད་བརྒྱུད་གཙོ་བོ་སུད་སི་གཞུང་དང་རྒྱལ་ཚོགས་བཅས་ལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གམ་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གི་སྐུ་ཚབ་དང་ལྷན་དུ་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ཡོང་ཐབས་དུ་གྲོས་མོལ་དབུ་འཛུགས་གནང་བར་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་དགོས་པ་དང་༸ཀུན་གཟིགས་༸པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་སྐུ་འཁོར་ལྷན་རྒྱས་ཀྱི་གནས་སྟངས་གང་ཡིན་མངོན་གསལ་བྱེད་དགོས་པ། དེ་བཞིན་བྱ་བྲལ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གློད་བཀྲོལ་དགོས་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་ནས་འཛམ་གླིང་ཡོངས་ལ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཁྱབ་བརྡལ་བཏང་བའི་འགན་འཁྱེར་འཇུག་དགོས་པ། ཨ་རིའི་སྲིད་གཞུང་ནས་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་སྲིད་བྱུས་རྩ་འཛིན་གྱིས་རྒྱ་མིའི་འགོ་ཁྲིད་རྣམས་ཨ་རིར་འགྲོ་སྐྱོད་མཐོང་མཆན་བཀག་སྡོམ་གནང་རྒྱུའི་གྲོས་ཆོད་བཞག་གནང་བ་བཞིན་སུད་སི་གཞུང་གིས་ཀྱང་དེ་མཚུངས་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་གནང་སྟེ་རྒྱ་ནག་གི་བྱས་ཉེས་ལ་ཁྲིམས་མཐུན་རྒོལ་ལན་གནང་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་དགོས་འདུན་ཁག་ཅིག་ཆེད་འདོན་གནང་འདུག ལས་འགུལ་སྣེ་ཁྲིད་གནང་མཁན་སྐུ་ཞབས་བསྟན་རྣམ་ཕུན་ཚོགས་ལགས་ཀྱིས་འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ལ་ལས་འགུལ་གྱི་དགོས་དམིགས་གང་ཡིན་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་དང་། དེ་བཞིན་ཁོང་གིས་བྱེས་སུ་བཞུགས་པའི་བོད་མི་རྣམས་ལ་བོད་དོན་ལས་འགུལ་རྒྱ་གང་ཆེ་སྤེལ་དགོས་གལ་ཡིན་པའི་གཞེན་སྐུལ་དང་གཞིས་བཞུགས་རྒྱ་ཆེ་མང་ཚོགས་ལ་ཁོང་རྣམ་པའི་མངོན་འདོད་ལྟར་རྒྱལ་ཚོགས་སུ་གང་ཐུབ་ཞུ་ངེས་ཡིན་པར་གསུངས་སོང་། གཞི་རྩའི་ཐེངས་འདིའི་བོད་དོན་གོམ་བགྲོད་དེ་བཞིན་ཕྱི་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡༨ ཉིན་སུད་སི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་ནེ་ཝར་ལས་འགུལ་མཇུག་སྒྲིལ་གནང་གི་ཡོད་པ་དང་། ལས་འགུལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་གོམ་བགྲོད་ཀྱི་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད་སུད་སི་གཞུང་དང་རྒྱལ་ཚོགས། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གི་གཞུང་ཚབ་ཁག་དང་ཡན་ལག་ལས་ཁུངས་བཅས་སུ་ལས་འགུལ་དེའི་དགོས་འདུན་ཐོག་ཞུ་གཏུག་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་རེད་འདུག