གསར་འགྱུར།

བོད་ས་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་བོད་ཟླ་ ༡༠ པའི་ཚེས་ ༢༥ ཉིན་རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་དགོངས་རྫོགས་ཏེ་དགའ་ལྡན་ལྔ་མཆོད་ཅེས་སྲུང་བརྩི་གནང་སྲོལ་ཡོད་པ་ལྟར། ཁ་ཉིན་ཕྱི་ཚེས་ ༢༡ ཉིན་དགའ་ལྡན་ལྔ་མཆོད་ཀྱི་དུས་ཚིགས་དེར་འཁེལ་བ་དང་བསྟུན། བོད་མི་ཡོངས་ཀྱིས་མཆོད་མེ་ཕུལ་བ་སོགས་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་སྣ་ཚོགས་ཐོག་ཉིན་མོ་དེ་སྲུང་བརྩི་གནང་ཡོད་ནའང་བོད་ནང་དུ་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཉིན་དེར་མཆོད་མཇལ་དང་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོར་མཉམ་ཞུགས་བྱེད་མི་ཆོག་པའི་དམ་དྲག་བྱས་ཡོད་པ་རེད་འདུག དེ་ཡང་ Bitter Winter ཞེས་པའི་གསར་ཁང་གི་དྲ་གནས་ཐོག་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་ཞིག་ན། སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་འགོ་ཁྲིད་འོག་བོད་མིའིཆོས་དད་རང་དབང་ལ་དྲག་གནོན་ཤུགས་ཆེན་བྱེད་བཞིན་པའི་ཁྲོད། ཁ་ཉིན་དགའ་ལྡན་ལྔ་མཆོད་ཀྱི་དུས་ཚིགས་དང་བསྟུན། རྒྱ་གཞུང་གིས་བཀའ་རྒྱ་ཞིག་བཏང་བའི་ནང་དུ་མི་སུ་ཞིག་གིས་དེ་ཉིན་མཆོད་མཇལ་སོགས་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོར་མཉམ་ཞུགས་བྱེད་མི་ཆོག་པ་དང་། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་བྱེད་མཁན་བྱུང་བ་ཡིན་ན། མཇུག་འབྲས་ངན་པ་འཕྲད་རྒྱུ་ཡིན་པས་འགན་རང་ངོས་ནས་ཁྱེར་དགོས་པ་བརྗོད་འདུག དེའང་སློབ་ཕྲུག་དང་། སློབ་གྲའི་ལས་བྱེད། དེ་བཞིན་གཞུང་གི་ལས་བྱེད་སོགས་གཙོ་བོར་བཟུང་ནས་བཀའ་ཁྱབ་དེ་བཏང་ཡོད་ནའང་། དེའི་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཡོངས་ཀྱི་ཁྲོད་ལ་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་བར་དམ་དྲག་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པའི་བརྡ་ལན་ཞིག་བཏང་ཡོད་པ་གསུངས་མཁན་འདུག མ་ཟད་གཞིས་བཞུགས་རྩོམ་པ་པོ་ཚེ་རིང་འོད་ཟེར་ལགས་ཀྱིས་ཁོང་གི་པར་མཛོད་ནང་དུ་གཙུག་ལག་ཁང་གི་མདུན་དུ་དམག་མི་ཕོན་ཆེན་འགྲེམས་འཇོག་བྱས་ཡོད་པའི་བརྙན་ཐུང་ཞིག་བཞག་སྟེ། དོན་དུ་དགའ་ལྡན་ལྔ་མཆོད་ཟེར་བ་ནི་འདི་འདྲ་ཞིག་རེད་ཅེས་ཟུར་བྱས་འདུག གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་དེ་སྤེལ་བ་དང་འབྲེལ། འདི་ལོ་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་དེ་གཟའ་ཉི་མར་ཁེལ་བ་དང་། དེ་བཞིན་འདི་ལོ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་འཁྲུངས་སྐར་བཟའ་སྤེན་པར་ཁེལ་སྐབས། རྒྱ་གཞུང་གིས་ཉིན་མོ་དེ་གཉིས་གུང་གསེང་ཡིན་ནའང་འཛིན་གྲྭ་འཚོགས་དགོས་པའི་བཙན་བཀའ་བཏང་བ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་ལུང་འདྲེན་དང་སྦྲགས། ད་རེས་དགའ་ལྡན་ལྔ་མཆོད་ཉིན་རྒྱ་གཞུང་གི་དམ་དྲག་བྱས་པ་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མིའི་ཆོས་ཕྱོགས་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནད་འགག་ཆེ་བའི་ཉིན་མོ་ཁག་སྲུང་བརྩི་བྱེད་པར་འགོག་ཐབས་བྱས་པའི་གནད་དོན་མང་པོའི་ནང་ནས་གཅིག་ཡིན་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུག རྩ་བའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འདས་པའི་ལོ་ཤས་ནང་བོད་ནང་བོད་མིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལ་དམ་དྲག་ཤུགས་ཆེར་བྱེད་བཞིན་པའི་ཁྲོད། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་སློབ་གླིང་ཆེ་ཤོས་སུ་གྲགས་པའི་བླ་རུང་སྒར་དང་ཡ་ཆེན་སྒར་དུ་གྲྭ་བཙུན་གྱི་གྲངས་འབོར་ཚད་འཛིན་གྱིས་གྲྭ་བཙུན་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་དགོན་པ་ནས་ཕྱིར་ཕུད་བཏང་བ་དང་། གྲྭ་ཤག་ཕྱེད་ཀ་ལས་མང་བ་གཏོར་བཤིག་བཏང་བ། དེ་བཞིན་ཕྱིར་ཕུད་བཏང་བའི་གྲྭ་བཙུན་རྣམས་རང་ཡུལ་དུ་ཕྱིར་ལོག་རྗེས་ཕྱིར་དགོན་པར་ཞུགས་སུ་མ་བཅུག་པ་དང་། གྲྭ་ཆས་སྤྲོས་མི་མཆོག་པ། དེ་བཞིན་ས་ག་ཟླ་བ་སོགས་ཀྱི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་དུས་ཚིགས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྐབས་སུ་བོད་རིགས་ལས་བྱེད་པ་དང་། སློབ་ཕྲུག དེ་བཞིན་དེ་དག་གི་ཕ་མ་རྣམས་ལ་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོའི་ཅི་རིགས་ཀྱི་ནང་མཉམ་ཞུགས་བྱེད་མི་ཆོག་པའི་བཙན་བཀའ་བཏང་བ་སོགས་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་མུས་ཡིན་པ་རེད།

དེ་རིང་རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་དགོངས་རྫོགས་མཆོད་འབུལ་དགའ་ལྡན་ལྔ་མཆོད་དང་བསྟུན།  འཇམ་མགོན་རྒྱལ་བའི་གདུང་ཚབ་དགའ་ལྡན་ཁྲི་རིན་པོ་ཆེ་་མཆོག་གིས།  དགེ་ལྡན་པ་ཡོངས་ཀྱི་ཚབ་མཛད་དེ་རི་བོ་དགེ་ལྡན་པ་སྤྱིའི་ཐོག་ནས་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་སྤྱི་དང་། ཁྱད་པར་དུ་འཇམ་མགོན་བླ་མའི་བསྟན་པར་མཛད་རྗེས་དང་བཀའ་དྲིན་འགྲན་ཟླ་མེད་པར་ངོས་འཛིན་གྱིས་རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོའི་གཟེངས་རྟགས་ཤིག་འབུལ་ལམ་ཞུས་ཡོད་པ་རེད།  དེ་རིང་སྔ་དྲོ་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་མོན་གྷོ་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་སུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་དགའ་ལྡན་བླ་སྤྱི་རུ་༸འཇམ་མགོན་རྒྱལ་བའི་རྒྱལ་ཚབ་དགའ་ལྡན་ཁྲི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་།  ཤར་བྱང་ཆོས་རྗེ་རྣམ་པ་གཉིས།  དགའ་ལྡན་ཁྲི་ཟུར་རིན་པ་ཆེ།  ཇོ་ནང་བསྟན་བདག་རིན་པོ་ཆེ།  བླ་སྤྲུལ་དགེ་བཤེས་དང་དགེ་འདུན་འདུས་མང་། དེ་བཞིན་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་དང་། སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཆོག    ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་མཆོག  ད་རེས་ཀྱི་དུས་དྲན་ཁྱད་པར་ཅན་དེར་ཆེད་མངགས་ཕེབས་པའི་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་བོད་རིག་པའི་མཁས་དབང་དང་གཞན་ཡང་སྐུ་མགྲོན།   བོད་མི་མང་ཚོགས་བཅས་མི་གྲངས་སྟོང་ཕྲག་འགའ་ཤས་བརྒལ་བ་ཞིག་འདུ་འཛོམས་བྱུང་བའི་ཁྲོད། བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་རི་བོ་དགེ་ལྡན་ཡོངས་ཀྱི་ཚབ་མཛད་དེ་དགའ་ལྡན་ཁྲི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་དབུས་པའི་ཤར་བྱང་གི་ཆོས་རྗེ་རྣམ་གཉིས་བཅས་ཀྱིས་རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཏེ་མི་ལོ་དྲུག་བརྒྱ་འཁོར་བ་དང་། ༸གང་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱག་བཏབ་པའི་དགའ་ལྡན་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་གླིང་བཅས་དུས་ཚིགས་ཁྱད་པར་ཅན་དེ་དང་བསྟུན་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོའི་གཟེངས་རྟགས་འབུལ་བཞེས་མཛད་སོང་། མཛད་སྒོའི་ཐོག་དགའ་ལྡན་ཤར་རྩེའི་མཁན་པོ་བྱང་ཆུབ་སངས་རྒྱས་མཆོག་གིས་དེ་རིང་གི་དུས་དྲན་ཁྱད་པར་ཅན་དང་འབྲེལ་བའི་དགའ་བསུའི་གསུང་བཤད་ནང་རྗེ་ཙོང་ཁ་པའི་གདན་སའི་ཁྱད་ཆོས་དང་གང་ཉིད་ཀྱི་མཛད་རྣམ་སྙིང་བསྡུས་བཅས་པ་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད།   ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་རྗེ་ཙོང་ཁ་པའི་རྣམ་ཐར་དང་མཛད་པ་བཅས་ཀྱི་ཕྱག་དེབ་ཁག་གཅིག་དབུ་འབྱེད་མཛད་པ་དང་འབྲེལ།  མཛད་སྒོའི་ཐོག་ད་དུང་སོག་པོའི་དགའ་ལྡན་མགོན་པའི་མཁན་པོ་བླ་མ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་གིས་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་ཀྱི་བོད་སོག་བར་གྱི་འབྲེལ་བ་དང་།  ལྷག་པར་སོག་ཡུལ་དུ་བར་སྐབས་ཤིག་ལ་ཆབ་སྲིད་དབང་གིས་ནང་པའི་བསྟན་པ་དང་རིག་གཞུང་ལ་དཀའ་ངལ་འཕྲད་ཡོད་ཀྱང་ད་ཆ་སོག་ཡུལ་ནང་བསྐྱར་གསོ་བྱུང་སྟེ་སློབ་གཉེར་ཡར་ཐོན་འགྲོ་བཞིན་པ་སོགས་ཀྱི་གསུང་བཤད་བགན་ཡོད་པ་རེད། དྲུག་བརྒྱའི་དུས་དྲན་མཛད་སྒོ་དེའི་ཐོག་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་གིས་དེ་རིང་ཚོགས་འདུ་དེའི་གལ་གནད་སོགས་ཀི་སྐོར་གསུང་བཤད་གནང་བ་མ་ཟད་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་ཀྱང་སྐབས་དེར་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་གལ་གནད་དང་ད་ལྟའི་འཛམ་གླིང་སྤྱིའི་འགྱུར་འགྲོས་ལ་གཞིགས་པའི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་མིའི་བདེ་དོན་ཐོག་ཕན་རླབས་བསྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་ཡོད་སྐོར་སོགས་ཀྱི་གསུང་བཤད་གནང་ཡོད། སྐབས་དེར་༸འཇམ་མགོན་རྒྱལ་བའི་རྒྱལ་ཚབ་དགའ་ལྡན་ཁྲི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་༸རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མདོ་བསྔགས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་དུ་ལྟ་གྲུབ་ཀྱི་མཛད་རྗེས་བཅས་ཀྱི་སྐོར་གསུང་སྟེ་རྒྱུན་དུ་ནས་ང་ཚོ་ཚང་མས་ཆོས་ལ་དད་མོས་བྱས་པ་ཙམ་མིན་པར་ཉམས་ལེན་ཡོང་ཐབས་སོགས་ཀྱི་ལམ་སྟོན་བསྩལ་སོང་། དེ་རྗེས་དེ་རིང་གི་དྲུག་བརྒྱའི་དུས་དྲན་མཛད་སྒོིའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་དེ་རིང་གི་དུས་དྲན་དང་འབྲེལ་བའི་གསུང་བཤད་གནང་མཁན་ཡོངས་དང་ལྷག་པར་དུ་ད་རེས་ཡུལ་ཁག་འདྲ་མིན་ནས་སོ་སོའི་ཕ་མེས་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱུད་ལ་ལྟོས་མེད་སྤྱིར་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་དང་ཡང་སྒོས་སུ་ཙོང་ཁ་ཆེན་པོའི་ལེགས་བཤད་ལ་དོ་སྣང་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཞུས་པ་དང་འབྲེལ་དེ་རིང་དགའ་ལྡན་ལྔ་མཆོད་ཀྱི་དུས་ཆེན་དང་བསྟུན་རྗེ་དགེ་འདུན་གྲུབ་ཀྱི་མཛད་པའི་ཤར་གངས་རི་མའི་བཀའ་ཆོས་བཀའ་དྲིན་བསྩལ་གནང་མཛད་ཡོད་པ་དང་། དེ་རྗེས་དེ་རིང་གི་དྲུག་བརྒྱའི་དུས་དྲན་དང་འབྲེལ་བའི་དགའ་ལྡན་ལྔ་མཆོད་ཀྱི་གཟེངས་རྟགས་འབུལ་བཞེས་མཛད་སྒོ་དེ་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དེ་རིང་ནས་ཉིན་གྲངས་གསུམ་རིང་དགའ་ལྡན་བྱང་རྩེ་གྲྭ་ཚང་དུ་སྐུ་བཞུགས་མཛད་རྒྱུ་ཡིན་པ་རེད།

འདི་ལོའི་ཟླ་གཉིས་པའི་ཚེས་ཉི་ཤུའི་ཉིན།  རྒྱ་ནག་གིས་དབྱེ་བའི་བོད་རང་ལྗོངས་ཀྱི་ས་ཁུལ་གྱི་དིང་རི་རྫོང་བཀྲ་ཤིས་འཛོམས་ཡུལ་ཚོའི་དཔེ་ལེབ་གྲོང་སྡེ་ས་ཁུལ་ཚེ་རིང་རྡོ་རྗེ་ཟེར་བའི་བོད་མི་ཞིག་ལྷ་རྩེ་ས་གནས་ཉེན་རྟོག་པས་འཛིན་བཟུང་བཀག་ཉར་བྱས་ནས་འདྲི་གཅོད་དང་གཅར་རྡུང་མང་དུ་བྱས་ཏེ་མཐར་དིང་རི་རྫོང་ཉེན་རྟོགས་ཁང་ལ་རྩིས་སྤྲོད་ཀྱིས་ཟླ་གཅིག་གི་རིང་དུ་མནར་གཅོད་ཚད་མེད་བཏང་ཡོད་པ་མ་ཟད།  སྲིད་གཞུང་གི་འཛུགས་སྐྲུན་སོགས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཐོབ་སྐལ་ཡོད་ཚད་ཀྱང་གཞུང་བཞེས་བཏང་སྟེ་ལྷ་རྩེ་དང་གཞིས་ཀ་རྩེ་སོགས་སུ་འགྲོ་སྐྱོད་མི་ཆོག་པའི་བཀའ་རྒྱའི་གློད་བཀྲོལ་བཏང་ཡོད་ནའང་། སྲིད་གཞུང་གིས་འཛིན་བཟུང་དང་འདྲི་གཅོད་བྱས་པའི་གནད་དོན་དེ་ཕྱི་ལ་བསྒྲགས་པ་ཡིན་ན་མཇུག་འབྲས་ངན་པ་འཕྲད་སྲིད་པའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་ཡོད་འདུག རྩ་བའི་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གིས་ཁོང་འཛིན་བཟུང་བྱེད་དོན་ནི་བལ་ཡུལ་དུ་ཡོད་པའི་ཁོང་གི་སྤུན་ཆུང་དབང་འདུས་ཚེ་རིང་ལགས་དང་ལྷན་དུ་ཁ་པར་གྱི་ལམ་ནས་བཀའ་མོལ་གནང་པའི་ཁྲོད།  བོད་ཁུལ་གྱི་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་ཡིག་གཅིག་པོ་ཙམ་མིན་པར་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གཙོ་བོར་བཟུང་ནས་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པའི་ཐད་ནས་གླེང་མོལ་བྱས་བར་བརྟེན་རྒྱ་ནག་གིས་ཚེ་རིང་རྡོ་རྗེ་ཡིས་ཕྱི་ལོག་གི་མི་དང་འབྲེལ་འདྲེས་བྱས་ནས་བོད་སྐད་བོད་ཡིག་གཙོར་འཛིན་བྱེད་རྒྱུའི་ཐད་ནས་གླེང་མོལ་བྱས་པ་དེ་ནི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐོག་ནས་ནག་ཉེས་ཤིག་ཡིན་པར་བརྗོད་དེ་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་ཞིག་རེད་འདུག གནད་དོན་དེ་དང་འབྲེལ་ནས། བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་བོད་གནས་ཉམས་ཞིབ་པ་པདྨ་རྒྱལ་གྱིས་ཚེ་རིང་རྡོ་རྗེ་ལགས་ཀྱིས་སྤུན་ཆུང་དབང་འདུས་ཚེ་རིང་ལགས་སུ་བཀའ་འདྲི་གནང་སྐབས།  ཚེ་རིང་རྡོ་རྗེ་ལགས་ལྷ་རྩེ་རྫོང་ཐོག་ཏུ་ཁོང་གི་བུ་མོས་སློབ་གྲྭ་འགྲིམས་བཞིན་པ་དེར་ལྟ་རུ་སོང་བའི་ལམ་བར་དུ་ལྷ་རྩེ་རྫོང་གི་ཉེན་རྟོག་པས་འཛིན་བཟུང་ཡོད་པར་གསུངས་འདུག དེ་བཞིན་ཚེ་རིང་རྡོ་རྗེ་ལགས་ཀྱི་གཅུང་བོ། དབང་འདུས་ཚེ་རིང་གིས་འདི་ལོའི་ཟླ་བ་དྲུག་པའི་ཚེས་སུམ་བཅུའི་ཉིན་སྡེ་བ་གཞན་དུ་གནས་ལ་སོང་ཡོད་པའི་ཁོང་གི་སྲིང་མོ། ཟླ་བ་མཚམས་ཆོས་ལགས་དང་ལྷན་ཕན་ཚུན་གྱི་འཚོ་བའི་བདེ་སྡུག་སོགས་ཀྱི་ཐད་ནས་ཁ་པར་ནས་ཁ་བརྡ་བྱས་པར་བརྟེན། ས་གནས་ཉེན་རྟོག་པས་གང་བྱུང་ཁྱིམ་དུ་སྔོག་བཤེར་བྱས་ཏེ་རྒྱལ་བའི་སྐུ་པར་དང་དཔེ་རྙིང་ཁ་ཤས་ཤིག་ལག་སོན་བྱུང་བ་རྣམས་མེར་བསྲེགས་བཏང་བ་མ་ཟད། ཁོང་གི་བཟའ་ཟླ་ཕུན་ཚཽགས་ལགས་ཉིན་ཉི་ཤུའི་རིང་བཀག་སྐྱིོལ་ཁང་དུ་བཅུག་ཡོད་པ་ཡང་པདྨ་རྒྱལ་ལགས་སུ་ངོ་སྤྲོད་གནང་འདུག གཞན་ཡང་གོང་གི་གནས་ཚུལ་དེ་དང་འབྲེལ་ནས། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ནང་དུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཕར་ཤོག  ཐ་ན་ཁ་པར་གྱི་ཐོག་མི་སྒེར་གྱི་ནང་མིའི་གནད་དོན་གླེང་བ་ཙམ་ལ་ཡང་ལྐོག་ཉན་བྱས་ཏེ་ཉེས་འཛུགས་ནན་མོ་བྱེད་བཞིན་པ་དེ་ནི་མཉམ་འགྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཡོངས་ཁྱབ་གསལ་བསྒྲགས་དང་། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གི་རྩ་ཁྲིམས་ལ་ཡོངས་སུ་འགལ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་པར་པདྨ་རྒྱལ་གྱིས་གསུངས་སོང་། རྩ་བའི་བལ་ཡུལ་དུ་ཡོད་པའི་ཚེ་རིང་རྡོ་རྗེ་ལགས་ཀྱི་གཅུང་བོ། དབང་འདུས་ཚེ་རིང་ལགས་སྔོན་ཆད་བལ་ཡུལ་དང་བོད་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་སུ་ཚོང་ལས་ཙག་ཙིག་གཉེར་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། རྗེས་སུ་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ལོར་ཁོང་དང་ཁོང་གི་ཚོང་རོགས་ཁག་ཅིག་བལ་ཡུལ་དུ་ཚོང་ལེན་དུ་ཡོང་ཞོར་དུ་རྒྱ་གར་དུ་སླེབས་ནས་དུས་འཁོར་དབང་ཆེན་ཞུས་ནས་རྒྱལ་བའི་སྐུ་པར་དང་བཀའ་སློབ་ཀྱི་འོད་སྡེར་ཁག་ཅིག་བསྣམས་ནས་ཕྱིར་འགྲོ་བའི་ལམ་བར་དུ་རྒྱ་ནག་གིས་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཏེ་གཅར་རྡུང་དང་མནར་གཅོད་གང་མང་བྱས་མཐར་ཕྱིར་བལ་ཡུལ་དུ་རྩིས་སྤྲོད་བྱས་ནས་བོད་ཁུལ་དུ་ཡོང་མི་ཆོག་པ་བཟོས་ཡོད་པར་བརྟེན། ད་ཆ་ཁོང་གིས་བལ་ཡུལ་དུ་ཚོང་ལས་གཉེར་ནས་བསྡད་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ཁོང་གི་ནང་མི་རྣམས་ལ་ཁོང་ཁ་བྲལ་བ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པར་བརྟེན་འབྲེལ་གཏུགས་བྱེད་མི་ཆོག་པའི་བཀའ་རྒྱ་བཏང་ཡོད་པ་རེད་འདུག

དེ་རིང་འདི་ག་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་གདན་ས་དགའ་ལྡན་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་གླིང་དུ་རི་བོ་དགེ་ལྡན་པའི་སྲོལ་འབྱེད་ཁམས་གསུམ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་རྗེ་བཙུན་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོ་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་དྲུག་བརྒྱ་འཁོར་བ་དང་བསྟུན་དགའ་ལྡན་ཚོགས་ཆེན་དུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་མཁས་པའི་བགྲོ་གླེང་ཞིག་དབུ་འཛུགས་གནང་ཡོད་པ་དང་།   འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་འདྲ་མིན་ཁག་བཅུ་ཙམ་ནས་ཕེབས་པའི་མཁས་པའི་བགྲོ་གླེང་དེར་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་དབུ་འབྱེད་བཀའ་དྲིན་མཛད་ཡོད་པ་མ་ཟད།   མགོན་པོ་གང་ཉིད་མཆོག་གིས་སྐབས་དེར་སྤྱིར་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་བསྟན་པ་དང་།  ཡང་སྒོས་སུ་རི་བོ་དགེ་ལྡན་པའི་བསྟན་པའི་སྲོལ་འབྱེད་རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མཛད་པའི་རྣམ་བཞག་ཁག་གཅིག་ངོ་སྤྲོད་དང་འབྲེལ།      རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་ནི་སྔོན་གྱི་མཁས་པ་ཚོས་ཀྱང་ཡིད་རང་བསྔགས་བརྗོད་ཞུ་ཡུལ་གྱི་བསམ་གྱི་མི་ཁྱབ་པའི་མཁས་པ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་སོགས་ཀྱི་བཀའ་སློབ་བཀྲིན་བསྩལ་གནང་སོང་། དེ་རིང་ནས་དབུ་འཛུགས་ཞུས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་མཁས་པའི་བགྲོ་གླེང་དེའི་ཐོག་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་སྙན་གྲགས་ཆེ་བའི་ཕྱི་རྒྱལ་བའི་བོད་རིག་པའི་མཁས་དབང་སློབ་དཔོན་ Jeffrey Hopkins མཆོག་གི་དབུས་པའི་ Donald S Lopez,  Bob Thurman ལ་སོགས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་བཅུའི་ནང་ནས་མཁས་དབང་མང་པོ་ཞིག་ཆེད་ཕེབས་གནང་འདུག་པ་མ་ཟད།   ཉིན་གྲངས་གསུམ་རིང་མུ་མཐུད་རྗེ་ཙོང་ཁ་ཆེན་པོའི་རྗེས་དྲན་གྱི་མཁས་པའི་བགྲོ་གླེང་དེའི་ཐོག་བོད་པའི་མཁས་དབང་མང་པོ་ཞིག་གིས་ཀྱང་གཏམ་བཤད་གནང་རྒྱུའི་ལས་རིམ་ཡོད་པ་རེད།   དེ་རིང་གི་དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས།  རི་བོ་དགེ་ལྡན་པའི་བསྟན་པའི་སྲོལ་འབྱེད་རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་ནི་བཤད་སྒྲུབ་གཉིས་ལྡན་གྱི་སེར་འབྲས་དགའ་གསུམ་གྱི་གདན་ས་ཁག་གསར་འཛུགས་གནང་བ་དང་།    ལྷག་པར་དུ་རྗེ་རིན་པོ་མཆོག་གིས་རྒྱལ་བའི་ལུང་དང་རྟོགས་པ་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་ཐོག་མཛད་པ་ཆེན་པོ་བསྐྱངས་ཡོད་པ་སོགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱང་ངོ་སྤྲོད་བསྩལ་གནང་ཡོད།  དགའ་ལྡན་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་གླིང་གི་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པའི་ད་རེས་རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོའི་མྱང་འདས་བའི་དུས་དྲན་དང་འབྲེལ་བའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་མཁས་པའི་བགྲོ་གླེང་གི་དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོེ་དེའི་ཐོག་གོ་སྒྲིག་ཚོགས་ཆུང་ཁོངས་སུ་ཡོད་པའི་དགེ་བཤེས་ཐུབ་བསྟན་སྦྱིན་པ་ལགས་ཀྱིས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་ཁོང་རང་ཉིད་ཀྱི་རྩོམ་བྲིས་གནང་བའི་རྗེ་རིན་པོ་ཆེའི་རྣམ་ཐར་གྱི་དེབ་དེའི་དཔར་ཕུད་ཞུས་པ་མ་ཟད་ད་རེས་ཀྱི་མཁས་པའི་བགྲོ་གླེང་ཚོགས་འདུའི་ངོ་སྤྲོད་དང་དམིགས་ཡུལ་བཅས་པ་ཚོགས་མགོན་དུ་སྙན་སྒྲོན་ཞུས་ཡོད་པ་རེད ཤེས་རྟོག་བྱས་པ་ཡིན་ན་རྗེ་ཙོང་ཁ་པའི་མྱང་འདས་དུས་དྲན་དང་འབྲེལ་བའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་མཁས་པའི་བགྲོ་གླེང་དེ་དེ་རིང་ནས་ཉིན་གྲངས་གསུམ་རིང་མུ་མཐུད་འཚོགས་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་།  ཉིན་གྲངས་གསུམ་དེའི་རིང་མཁས་དབང་དེ་དག་བར་རྗེ་རིན་པོ་ཆེའི་རྣམ་ཐར་དང་།  བཞེད་པ།  མཛད་རྗེས་སྤྱིའི་སྐོར་དང་།    ལྷག་པར་དུ་ཟབ་མོ་དབུ་མའི་སྐོར།  དྲང་ངེས་དང་ཕར་ཕྱིན།    བློ་སྦྱོང་དང་གསང་བསྔགས་རྣལ་འབྱོར་བླ་མེད་བཅས་ཀྱི་སྐོར་ཡང་བགྲོ་གླེང་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད།

ཁ་སང་ལྷོ་རྒྱ་ནག་སྔ་དྲོའི་ཆ་འཕྲིན་གྱིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་གཞིགས་ན། གཟའ་འཁོར་འདིའི་རེས་གཟའ་ལྷག་པའི་ཉིན།  རྒྱ་ནག་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཧྲང་ཧེ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ (Fudan) ཧྥོ་ཊན་གཙུག་ལག་སློབ་ཁང་གི་སློབ་མ་མང་པོ་ཞིག་གི་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་ར་བའི་ནང་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ཟ་ཁང་གི་ཉེ་འགྲམ་དུ། ཆབ་སྲིད་དང་ལྟ་གྲུབ་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན་མེད་པའི་ཐོག་ནས་ཤེས་ཡོན་དང་བསམ་བློ་རང་དབང་དགོས་པའི་བརྗོད་ཚིག་གསལ་བའི་མཐོ་སློབ་ཀྱི་བསྟོད་དབྱངས་བླངས་བའི་ཐོག་ནས་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་ཞིག་སྤེལ་འདུག་པ་དང་། དེའང་ཉེ་ཆར་མཐོ་སློབ་ཀྱི་རྩ་འཛིན་ཁྲིམས་ཡིག་ནང་དུ་བསམ་བློའི་རང་དབང་དང་། དམངས་གཙོའི་འཛིན་སྐྱོང་ཞེས་པ་སོགས་ཀྱི་ཚིག་བརྗོད་རྣམས་མེད་པ་བཟོས་སྟེ། དེའི་ཚབ་ཏུ་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ལྟ་གྲུབ་གོང་འཕེལ་སོགས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་ཚིག་བརྗོད་མང་དག་ཅིག་བཅུག་པར་ངོ་རྒོལ་གྱི་ཚུལ་དུ་ལས་འགུལ་སྤེལ་བ་ཞིག་རེད་འདུག མིང་བརྗོད་འདོད་མེད་པའི་སློབ་མ་ཞིག་གི་གསར་ཁང་ལ་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་པར་གཞིགས་ན། མཐོ་སློབ་ཀྱི་འཛིན་སྐྱོང་གི་སློབ་ཕྲུག་ཚོས་མཐོ་སློབ་ཀྱི་རྩ་འཛིན་ཁྲིམས་ཡིག་ལ་འགྱུར་བ་བཏང་བར་ངོ་རྒོལ་བྱེད་བཞིན་པ་གསལ་པོ་ཤེས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད་འདུག སྐར་མ་ ༢༠ ཅན་གྱི་ལས་འགུལ་འདིའི་ཁྲོད། གཙུག་ལག་སློབ་ཁང་གི་སློབ་མ་ཁག་ཅིག་གིས་མཐོ་སློབ་ཀྱི་བསྟོད་དབྱངས་དེ་གྱེར་བའི་སྐབས་སུ་སློབ་ཕྲུག་མང་དག་ཅིག་གིས་དེར་མཉམ་ཞུགས་གནང་སྟེ་ངོ་རྒོལ་གྱི་རྣམ་པ་བསྟན་ཡོད་པ་དང་། མཐོ་སློབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་མི་སྣ་དང་དགེ་རྒན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རྔམ་སྟོན་ལས་འགུལ་དེར་གཟིགས་མོ་གཟིགས་བཞིན་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་འདྲ་པར་ནང་དུ་མངོན་རྒྱུ་འདུག རྒྱ་ནག་ནང་གི་རྩེ་ཕུད་དང་གུ་ཡང་ཅན་གྱི་ཁོར་ཡུག་ཡོད་པར་ངོས་འཛིན་བྱེད་བཞིན་པའི་མཐོ་སློབ་ཀྱི་སློབ་མ་རྣམས་ཀྱི་ཁེ་ཉིན་ལས་འགུལ་སྤེལ་བའི་བརྙན་པར་དེ་ད་ལྟའི་ཆར་དྲ་ལམ་ཐོག་བཀག་སྡོམས་བྱས་ཟིན་ཡོད་ནའང། བཀག་སྡོམས་མ་བྱས་པའི་སྔོན་ལ་རྒྱ་ནག་གི་སྤྱི་ཚོགས་དྲ་ལམ་ཁག་དུ་ཁྱབ་བརྡལ་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཕྱིན་ཟིན་པ་མ་ཟད། མཐོ་སློབ་ཀྱི་བསྟོད་དབྱངས་དེའི་གཞས་ཚིག་ཡང་བརྒྱུད་སྤེལ་ཤུགས་ཆེར་བྱས་ཡོད་པ་རེད་འདུག རྩ་བའི་ཧྥོ་ཊན་མཐོ་སློབ་ནི་རྒྱ་ནག་ནང་གི་ལྟ་བ་གུ་ཡངས་ཅན་གྱི་མཐོ་སློབ་རྩེ་ཕུད་ཅིག་ཡིན་པ་དང་།  སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༠ ལོར་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་ཤེས་རིག་ལྷན་ཁང་གིས་མཐོ་སློབ་ཀྱི་འཛིན་སྐྱོང་གི་ཐད་ནས་བསྐྱར་ཞིབ་བྱེད་དགོས་བའི་བཙན་བཀའ་བཏང་བའི་མཐོ་སློབ་ཉེར་དྲུག་ཁྲོད་གཅིག་ཡིན་པ་རེད།  དེའི་ཁྲོད་བདུན་ཕྲག་དེའི་རེས་གཟའ་མིག་དམར་ཉིན་རྒྱ་ནག་གི་ཤེས་ཡོན་ལྷན་ཁང་གིས་ནན་ཅིན་དང་ཧྲན་ཞི་མཐོ་སློབ་གཉིས་ཀྱི་རྩ་འཛིན་ཁྲིམས་ཡིག་ལ་ཡང་འགྱུར་བ་དེ་མཚུངས་བཏང་བར་ངོས་ལེན་བྱས་ཡོད་པ་རེད་འདུག ཉེ་ཆར་བསྐྱར་བཅོས་བྱས་པའི་ Fudan མཐོ་སློབ་ཀྱི་རྩ་འཛིན་ཁྲིམས་ཡིག་ནང་དུ། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་འོག་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་འགོ་ཁྲིད་ས་བརྟན་བཟོ་རྒྱུ་དང་། ཚོགས་པའི་ལྟ་གྲུབ་དང་སྲིད་བྱུས་རྣམས་ལག་ལེན་ལྟར་རྒྱུ་སོགས་ཚིག་གསར་མང་པོ་འཁོད་ཡོད་པ་མ་ཟད་། སློབ་ཕྲུག་རྣམས་ལ་བློས་གཏོང་དང་ཞབས་ཞུ། དེ་བཞིན་གཅིག་སྒྲིལ་སོགས་མཐོ་སློབ་ཀྱི་ལངས་ཕྱོགས་རྙིང་བ་དང་འབྲེལ་བའི་ཚིག་བརྗོད་རྣམས་ཀྱི་ཚབ་ཏུ་རྒྱལ་ཞེན་སོགས་ཀྱི་ཚིག་བརྗོད་བཀོད་པ་མ་ཟད། སློབ་ཕྲུག་གི་ཤེས་ཡོན་རང་དབང་དང་རང་དབང་གི་བསམ་བློ་སོགས་ཀྱི་ཚིག་བརྗོད་རྣམས་རྩ་བ་ནས་མེད་པ་བཟོས་ཡོད་པ་རེད་འདུག དེ་བཞིན་མཐོ་སློབ་ཀྱི་ངོས་ནས་ཤེས་ཡོན་རང་དབང་ལ་གུས་བརྩི་ཞུ་རྒྱུ་སོགས་ཀྱི་ཚིག་བརྗོད་རྣམས་མེད་པ་བཟོས་མེད་ནའང་ལེའུ་ ༡༨ པ་མར་ཕབས་ཡོད་པ་རེད་འདུག རྩ་བའི་སྔོན་ཆད་Fudan མཐོ་སློབ་ཀྱི་རྩ་འཛིན་ཁྲིམས་ཡིག་ནང་དུ། མཐོ་སློབ་སྟངས་འཛིན་རྣམས་དགེ་རྒན་དང་སློབ་ཕྲུག་གི་ལག་ཏུ་ཡོད་པ་དང་། དམངས་གཙོའི་ལམ་ལུགས་ཐོག་ནས་འཛིན་སྐྱོང་བྱེད་རྒྱུ་སོགས་འཁོད་ཡོད་ནའང་། བསྐྱར་གཅོས་ཁྲིམས་ཡིག་ནང་དུ་དབང་ཆ་ཆ་ཚང་མཐོ་སློབ་ཀྱི་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཆུང་དང་། རིག་བདག་གི་ལག་ཏུ་ཡོད་པ་འཁོད་ཡོད་པ་རེད་འདུག མཐོ་སློབ་ཀྱི་རྩ་འཛིན་ཁྲིམས་ཡིག་ལ་འགྱུར་བ་བཏང་བའི་ཁོངས་ནས་རང་དབང་གི་བསམ་བློའི་ཚིག་བརྗོད་མེད་པ་བཟོས་པ་དེའི་སྐོར་དྲ་ལམ་ཐོག་དམིགས་བསལ་གྱི་གླེང་སློང་ཤུགས་ཆེར་བྱུང་བའི་ཁྲོད། རྒྱ་ནག་གི་གཞུང་འབྲེལ་གསར་ཁང་ Global times ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་རྩོམ་སྒྲིག་པ། Hu Xijin ཟེར་བ་དེས་ཀྱང་རང་གི་ Weibo དྲ་ཚིག་བརྒྱུད། ཐེངས་འདིར་སྲིད་གཞུང་གིས་མཐོ་སློབ་ཀྱི་རྩ་འཛིན་ཁྲིམས་ཡིག་ལ་འགྱུར་བ་བཏང་བ་དེ་དག་ནི་ཆེས་སྣང་མེད་ཀྱི་བྱེད་ལས་ཤིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། གནས་ཚུལ་དེ་ཡིས་མི་མང་གི་ཁྲོད་དུ་མི་དགའ་བའི་ཚོར་ཤུགས་ཆེན་པོ་བསྐྲུན་ཡོད་སྐོར་དང་། ཁོང་གིས་Fudan ཁྲིམས་ཡིག་སྐོར་ཐད་ཀར་མ་བརྗོད་པའི་ཐོག་ནས། ང་ཚོའི་ངོས་ནས་ཆབ་སྲིད་ལ་བསྟུན་སྟངས་ཚད་ལས་བརྒལ་བ་བྱས་པ་ཡིན་ན། མི་མང་གི་དབར་འགལ་ཟླ་བཟོས་པ་བརྒྱུད་མང་ཚོགས་ཁྲོད་འདོད་བློ་མི་ཁངས་བའི་སེམས་ཚོར་བསླེབ་པའི་གཞི་ཆགས་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་དང་འབྲེལ། དམངས་གཙོ་དང་རང་དབང་གི་ཚིག་བརྗོད་རྣམས་ནི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཚིག་བརྗོད་རྙིང་པོའི་ནང་དུའང་འཁོད་ཡོད་བརྗོད་འདུག རྩ་བའི་འདས་པའི་ལོ་ཤས་ནང་རྒྱ་ནག་གི་མཐོ་སློབ་ཤུགས་ཆེ་བ་མཐོ་སློབ་ནང་གི་དམརཤོག་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཆུང་གི་སྟངས་འཛིན་འོག་བཞག་པའི་ཁྲོད།      མཐོ་སློབ་ཁག་གི་ནང་དུ་དམར་ཤོག་ལྟ་གྲུབ་གྱི་སྟངས་འཛིན་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ཡོད་པའི་ཁྲོད། དེར་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་མཁན་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་ཁག་ཅིག་ཕྱིར་ཕུད་བཏང་བ་དང་། སུན་གཙེར་བཟོས་པའི་གནད་དོན་བྱུང་ཡོད་པ་རེད་འདུག

རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་གྱི་ཉེས་འཛུགས་འོག་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་བཙོན་ཁང་ནང་ཚེ་བཙོན་གྱི་ཁྲིམས་ཆད་མྱོང་བཞིན་པའི་ཡུ་གུར་མི་རིགས་ཀྱི་རང་དབང་རྩོད་ལེན་པ་སྐུ་ཞབས་ Ilham Tohti ལགས་ལ་འདི་ལོའི་ཡོ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་འབྲེལ་བའི་ཆེས་མཐོའི་གཟེངས་རྟགས་ Sakharov ཞེས་པ་དེ་འབུལ་བཞེས་གནང་འདུག དེ་ཡང་ཁེ་ཉིན་ཕྱི་ཚེས་ ༡༨ ཉིན་ཡོ་རོབ་ France གི་གྲོང་ཁྱེར་ Strasbourg ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ཡོ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་སུ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ David Sassoli ལགས་དབུས་པའི་འཐུས་མི་རྣམ་པ་དང་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་བཅས་ལྷན་བཞུགས་ཐོག་འདི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོའི་ཡོ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་འབྲེལ་བའི་ཆེས་མཐོའི་གཟེངས་རྟགས་ Sakharov ཞེས་པ་འབུལ་བཞེས་ཀྱི་མཛད་སྒོ་ཚོགས་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་ཡོ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ནས་རྒྱ་གཞུང་གི་བཙོན་ཁང་ནང་ཚེ་བཙོན་གྱི་ཁྲིམས་ཆད་མྱོང་བཞིན་པའི་ཡུ་གུར་མི་རིགས་ཀྱི་རང་དབང་རྩོད་ལེན་པ་སྐུ་ཞབས་ Ilham Tohti ལགས་ཀྱི་འདས་པའི་ལོ་དུས་ནང་ལ་ཡུ་གུར་དང་རྒྱ་ནག་དབར་གྱི་དཀའ་རྙོག་ཞི་སྒྲིག་ཡོང་ཐབས་སུ་ཕྱོགས་གཉིས་དབར་བསམ་ཤེས་ལྡན་པའི་ཐོག་གྲོས་མོལ་ཡོང་རྒྱུར་འབད་རྩོན་རབས་དང་རིམ་པ་གནང་པའི་བྱས་རྗེས་སྤྱི་དང་། ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་ནག་གི་དམ་དྲགས་ལ་མ་བལྟས་པར་རང་ཉིད་ཀྱི་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་ལོངས་སུ་སྤྱད་དེ་ཡུ་གུར་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་གསལ་སྟོན་གནང་པ་སོགས་ལ་ཆེ་བསྟོད་དང་སྦྲགས། འདི་ལོའི་གཟེངས་རྟགས་དེ་སྐུ་ཞབས་ Ilham Tohti ལགས་ལ་འབུལ་བཞེས་གནང་འདུག སྐུ་ཞབས་ Ilham Tohti ལགས་ད་ཆ་རྒྱ་གཞུང་གི་བཙོན་ཁང་ནང་ཡོད་སྟབས་མཛད་སྒོའི་ཐོག་དངོས་སུ་བཅར་ཐུབ་མེད་ཀྱང་། ཨ་རིར་གནས་བཞུགས་ཁོང་གི་བུ་མོ་ Jewher Ilham ལགས་མཛད་སྒོའི་ཐོག་ལྷན་བཞུགས་གནང་སྟེ། ཁོ་མོའི་པཱ་ལགས་ཀྱི་ངོ་ཚབ་བྱས་པའི་ཐོག་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གཟེངས་རྟགས་དེ་བཞེས་པ་དང་སྦྲགས། ཡོ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་གཟེངས་རྟགས་འདི་ཡིས་ཁོང་མོའི་པཱ་ལགས་ཀྱི་བྱས་རྗེས་ལ་ཆེ་བསྟོད་མཚོན་པ་ཙམ་མ་ཡིན་པར། གཟེངས་རྟགས་འདི་བརྒྱུད་ཡོ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་གཙོས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་ཡོངས་ལ་རྒྱ་གཞུང་གི་དམ་དྲགས་སྲིད་བྱུས་འོག་ད་ལྟ་ཡང་ཡུ་གུར་མི་མང་ས་ཡ་ལྷག་གིས་བཀག་སྐྱིལ་ཁང་དུ་དཀའ་སྡུག་མྱོང་བཞིན་པའི་གནས་སྟངས་ལ་དོ་སྣང་བྱེད་དགོས་པའི་བརྡ་ལན་ཞིག་ཀྱང་མཚོན་ཡོད་པར་གསུངས་འདུག མ་ཟད་ཁོ་མོའི་པཱ་ལགས་རྒྱ་གཞུང་གིས་འཛིན་བཟུང་མ་བྱས་པའི་གོང་དུ་ཡུ་གུར་གྱི་གནད་དོན་ཐོག་ཕྱག་ལས་གནང་པའི་བརྒྱུད་རིམ་ཁག་ཅིག་དྲན་གསོ་དང་སྦྲགས། དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ལོར་ཁོ་མོ་Beijing གྱི་གནམ་ཐང་དུ་པཱ་ལགས་དང་ཁ་བྲལ་བ་ནས་བཟུང་ད་བར་པྰ་ལགས་ཐུགས་འཕྲད་བྱུང་ཐུབ་མེད་པ་མ་ཟད། ཕྱི་ལོ་༢༠༡༧ ལོར་ཁོ་མོའི་པཱ་ལགས་གང་དུ་ཡོད་མེད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་གོ་བ་དེ་ནི་པཱ་ལགས་སྐོར་གནས་ཚུལ་གོ་བའི་དུས་ཚོད་མཐའ་མ་དེ་ཡིན་པ་དང་། དྲང་པོ་བཤད་ན། ངས་རང་ཉིད་ཀྱི་པཱ་ལགས་ད་ཆ་གང་དུ་ཡོད་མེད་ཤེས་ཀྱི་མེད་ཀྱང་། ཁོང་གསོན་པོ་ཡིན་པའི་རེ་བ་ཞུ་བཞིན་ཡོད་ཅེས་གསུངས་འདུག གཞན་ཡང་སྐབས་དེའི་གོ་སྐབས་དང་བསྟུན། Jewher Ilham ལགས་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཡུ་གུར་མི་མང་ལ་སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་གཏོང་བཞིན་པའི་དཀའ་ངལ་དེ་ནི་འགྲོ་བ་མིའི་གཞི་རྩའི་ཐོབ་ཐང་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་སྟབས། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆབ་སྲིད་མི་སྣང་དང་། ཤེས་ལྡན་མི་སྣ། དེ་བཞིན་སློབ་མ་དང་ཚོགས་སྡེ་ཡོངས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གིས་སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་གཏོང་བཞིན་པའི་དཀའ་ངལ་དེ་སེལ་ཐབས་གནང་དགོས་པའི་རེ་སྐུལ་དང་སྦྲགས། རྒྱལ་སྤྱིའི་འགོ་ཁྲིད་ཚོས་རྒྱ་ནག་དང་ངན་པ་ལག་སྦྲེལ་ནམ་ཡང་བྱེད་རྒྱུ་མེད་པར་གསུངས་འདུག དེ་བཞིན་གཟེངས་རྟགས་འབུལ་བཞེས་ཀྱི་མཛད་སྒོའི་ཐོག་ཡོ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ David Sassoli ལགས་ཀྱིས། ཐེངས་འདིའི་མཛད་སྒོ་དེ་ནི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་ལ་ཆེ་མཐོང་དང་གུས་བརྩི་ཞུ་རྒྱུའི་དུས་ཚོད་དགའ་འོས་པ་ཞིག་ཡིན་དགོས་རུང་། ད་རེས་གཟེངས་རྟགས་བཞེས་མཁན་སྐུ་ཞབས་ Ilham Tohti ལགས་དངོས་སུ་ཕེབས་མ་ཐུབ་པར་ཁོང་གི་ཞབས་སྟེགས་སྟོང་པ་ལྷག་པ་དེ་ནི་སེམས་སྐྱོ་བའི་རང་བཞིན་ཞིག་རེད་ཅེས་སེམས་སྡུག་ཆེན་པོ་གནང་འདུག གཞི་རྩའི་སྐུ་ཞབས་ Ilham Tohti ལགས་ནི་དེ་སྔོན་པེ་ཅིན་མི་རིགས་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་དཔལ་འབྱོར་རིག་པའི་སློབ་དཔོན་ཡིན་པ་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ ལོར་ཁོང་གིས་ Uyghur Online ཞེས་པའི་དྲྭ་རྒྱ་གསར་བཟོ་གནང་སྟེ་ཡུ་གུར་མི་རིགས་ཀྱི་རང་དབང་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་སོགས་དང་འབྲེལ་བའི་རྩོམ་ཡིག་སྤེལ་བ་བརྒྱུད་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཡུ་གུར་མི་རིགས་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེར་གནང་ཡོད་སྟབས། ཕྱི་ལོ་༢༠༡༤ ལོར་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁོང་ཁ་བྲལ་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཉེས་མིང་འོག་ཚེ་བཙོན་གྱི་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་པ་མང་དག་ཅིག་གིས་སྐུ་ཞབས་ Ilham Tohti ལགས་ཀྱི་བྱས་རྗེས་ལ་ཆེ་བསྟོད་དང་སྒྲགས། རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་ཁོང་གློད་བཀྲོལ་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་སོགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྣ་མང་སྤེལ་མུས་ཙམ་མ་ཟད། འདས་པའི་ལོ་དུས་སུ་ཁོང་ལ་སྙ་གྲགས་ཆེ་བའི་ Václav Havel འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གཟེངས་རྟགས་དང་། ཨ་རིའི་རང་དབང་ཁང་པའི་རང་དབང་གཟེངས་རྟགས་སོགས་འབུལ་བཞེས་གནང་ཡོད། ཕྱོགས་མཚུངས་ཁ་ས་ཕྱི་ཚེས་ ༡༩ སྟེ། ཡོ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་གཟེངས་རྟགས་ Sakharov ཞེས་པ་དེ་ཡུ་གུར་མི་རིགས་ཀྱི་རང་དབང་རྩོད་ལེན་པ་སྐུ་ཞབས་ Ilham Tohti ལགས་ལ་འབུལ་བཞེས་གནང་སྟེ་ཉིན་མ་གཅིག་ཕྱིན་པའི་མཚམས་དེར། ཡོ་རོབ་གྲོས་ནས་ཡུ་གུར་ནང་གི་ཛ་དྲགས་གནས་སྟངས་ལ་སེམས་འཚབ་དང་སྦྲགས། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཡུ་གུར་ས་ཡ་ལྷག་འཛིན་བཟུང་བྱེད་བཞིན་པ་རྣམས་འཕྲལ་མར་གློད་ཀྲོལ་བཏང་སྟེ་བཀག་སྐྱིལ་ཁང་རྣམས་སྒོ་རྒྱག་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་གྱི་གྲོས་ཆོད་ཅིག་ཀྱང་བཞག་འདུག གྲོས་ཆོད་དེས་གཞན་ཡང་རྒྱ་གཞུང་ནས་སྐུ་ཞབས་ Ilham Tohti ལགས་གཙོས་པའི་ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གི་བཙོན་འཇུག་འོག་ཡོད་པའི་ཡུ་གུར་བ་ཡོངས་རྫོགས་ཆ་རྐྱེན་གང་ཡང་མེད་པའི་ཐོག་གློད་བཀྲོལ་གཏོང་དགོས་པ་མ་ཟད། ཡུ་གུར་ནང་གི་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་ཤེས་རྟོགས་སླད་རྒྱལ་སྤྱིའི་རང་དབང་ཅན་གྱི་གསར་འགོད་པ་དང་། དཔྱད་ཞིབ་པ་རྣམས་ཤིང་ཅང་ནང་བསྐྱོད་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་སྤྲོད་དགོས་པ་གསུངས་འདུག མ་ཟད་ཡོ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་རྣམས་ཀྱིས་ད་བར་ཡོ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་དང་རྒྱ་ནག་དབར་བཞག་པའི་གྲོས་མཐུན་ཁག་ནས་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་གྲུབ་འབྲས་མངོན་རྒྱུ་མེད་པའི་ཁར། རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ཇེ་ཞན་ཇེ་སྡུག་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་པ་མ་ཟད། ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་གཞུང་གི་ཡུ་གུར་མི་མང་ལ་དྲག་གནོན་བརྙས་བཅོས་དང་བཙན་ཤེད་སོགས་བྱེད་བཞིན་པར་བློ་འཚབ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། ཡོ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་ཤིན་ཅང་ནང་དྲག་པོའི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་མཁན་གྱི་རྒྱ་ནག་གི་འགོ་ཁྲིད་དང་ལས་བྱེད་རྣམས་ལ་སྲིད་དོན་གྱི་ཉེས་ཆད་གཅོད་དགོས་པ་སོགས་འཁོད་འདུག

ཁ་སང་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ཕྱི་སྲིད་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ངོས་ནས་ Tibet Policy Act 2019 ཞེས་པའི་བོད་མི་རྣམས་ལ་སྐུའི་ཡང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐད་ཐག་གཅོད་བྱེད་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་དགོས་པ་དང། གནད་དོན་དེའི་ཐོག་ཐེ་བྱུས་བྱེད་མཁན་རྒྱ་ནག་དཔོན་རིགས་རྣམས་ཨ་རིའི་ནང་བསྐྱོད་པར་དམ་དྲག་བྱེད་རྒྱུ་སོགས་འཁོད་པའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་དེའི་ཐོག་གྲོས་བསྡུར་བསྐྱར་ཞིབ་གནང་རྗེས། ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཡོངས་ཀྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བ་དང་འབྲེལ། རིང་མིན་ཁྲིམས་འཆར་དེ་གཏན་འབེབས་ཆེད་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ནང་འཁྱེར་རྒྱུ་གཏན་ཁེལ་འདུག རྩ་བའི་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ ལོའི་ཨ་རིའི་གཞུང་གི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་ཐོག་ལ་བསྐྱར་བཅོས་གནང་བ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། དེའང་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༩ པའི་ནང་ ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་དང་འཛིན་སྐྱོང་གི་རྒྱ་ནག་ཐོག་གི་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Jim McGovern ལགས་དང་ཚོགས་ཆུང་དེའི་མཉམ་འབྲེལ་ཚོགས་གཙོ་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ Chris Smith ལགས། དེ་བཞིན་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱི་འབྲེལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མི་དང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ Ted Yoho ལགས་དང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ Michael McCaul ལགས་བཅས་ཀྱིས་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཡང་ཁ་སང་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་གཞིགས་ན། ཁ་སང་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ཕྱི་སྲིད་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གིས་ཁྲིམས་འཆར་དེར་སྤྱི་མོས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞུས་པ་དང་འབྲེལ། སྐབས་དེར་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ Eliot Engel ལགས་ཀྱིས། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མི་རྣམས་ལ་གནའ་བོའི་རིག་གཞུང་ལམ་ལུགས་གཞིར་བཞག་གིས་རང་གི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ཐག་གཅོད་བྱེད་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་སྤྲོད་རྒྱུ་ལས་ལྡོག་སྟེ། བོད་མིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་གཙོ་བོར་གྱུར་བའི་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཁག་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་བཏང་སྟེ་བོད་མིའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་རྒྱ་ནག་གི་གདམ་ཀྱི་ཡིན་ཟེར་བ་དེ་ནི་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་དང་འབྲེལ། བོད་དོན་ཁྲིམས་འཆར་དེར་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞུས་པ་བརྒྱུད། གལ་ཏེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་བཏང་བ་ཡིན་ན། ཨ་རིའི་ངོས་ནས་ཁ་ཁུ་སིམ་པོར་འདུག་རྒྱུ་མིན་པའི་བརྡ་ལན་གསལ་པོ་ཞིག་སྤྲད་ཡོད་སྟབས། ཁོང་གིས་སྤོབས་པ་མཐོན་པོའི་སྒོ་ནས་ཁྲིམས་འཆར་དེར་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་མཚུངས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྒྱུའི་རེ་བ་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག དེ་བཞིན་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ཐོག་མར་བཏོན་གནང་མཁན་གྱི་གྲས་སུ་ཡོད་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ Chris Smith ལགས་ཀྱིས། དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་་༢༠༠༢ ལོར་ཨ་རིའི་བོད་དོན་ཁྲིམས་འཆར་ཐོག་མ་དེ་གཏན་འབེབས་གནང་བ་ནས་བཟུང་ད་བར་གྱི་ལོ་ངོ་ ༡༧ དེའི་ནང་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་ཇེ་ཞན་ཇེ་འདུག་ཏུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ངོས་ནས་བོད་མིའི་སྐུ་ཚབ་ལྷན་དུ་གྲོས་མོལ་བསྐྱར་གསོ་མ་བྱས་པ་མ་ཟད། སྐུའི་ཡང་སྲིད་གཙོ་བྱས་པའི་མ་འོངས་བོད་མིའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་རྒྱ་ནག་གིས་གདམ་རྒྱུའི་འཇིགས་སྐུལ་བྱེད་བཞིན་པ་རྣམས་ནི་བོད་མིའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་རིག་གཞུང་འགྲོ་ལུགས་དང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཁས་བླངས་བའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་ཁྲིམས་སྒྲིག་རྣམས་དང་ཡོངས་སུ་རྒྱབ་འགལ་ཡིན་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་རྣམས་ཀྱིས་བོད་མིའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང། དེ་བཞིན་སྐད་ཡིག་དང་འཚོ་གནས། རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་བཅས་ལ་དོ་ཕོག་ཤུགས་ཆེར་བཏང་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པ་དང་འབྲེལ། སྔར་ལོ་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་བོད་ནང་འདྲ་མཉམ་འགྲུལ་བསྐྱོད་ཀྱི་རང་དབང་དགོས་པའི་ཁྲིམས་འཆར་དང་ད་རེས་ཀྱི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་ཆར་དེ་གཉིས་ཀྱིས། བོད་དང་བོད་མིའི་ལས་དབང་དང་། བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་དང་ཆོས། རིག་གཞུང་། དེ་བཞིན་བོད་མིའི་མང་གཙོ་དང་རང་དབང་ཐོབ་ཐང་གི་གནད་དོན་དེ་དག་ཨ་རིའི་གཞུང་གི་ངོས་ནས་གནད་འགག་ཆེན་པོར་བརྩི་བཞིན་ཡོད་པའི་བརྡ་ལན་གསལ་པོ་ཞིག་ཀྱང་སྤྲོད་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག དེ་བཞིན་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ Jim Mcgovern ལགས་ཀྱིས། ད་རེས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱི་སྲིད་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ཁྲིམས་འཆར་དེར་སྤྱི་མོས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞུས་པར་དགའ་བསུ་ཞུས་པ་དང་འབྲེལ་རྒྱ་ནག་དཔོན་གྱི་རིགས་ཚོའི་ངོས་ནས་༸རྒྱལ་བའི་ཡང་སྲིད་གཙོ་བྱས་པའི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་བླ་སྤྲུལ་ཡང་སྲིད་འདེམས་ཕྱོགས་ལ་ཐེ་བྱུས་བྱས་པ་ཡིན་ན། ཨ་རིའི་གཞུང་གི་ངོས་ནས་དེར་གདོང་ལེན་ནན་པོ་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པ་མ་ཟད། དེ་ལྟར་བྱེད་མཁན་རྣམས་ལ་ཉེས་ཆད་འགེལ་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཤེས་དགོས་བ་ཞིག་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག དེ་རིང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དྲ་གནས་ཐོག་དེའི་སྐོར་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་གཞིགས་ན། ཁ་སང་ཚོགས་ཆུང་གི་ངོས་ནས་ཁྲིམས་འཆར་དེ་གཏན་འབེབས་གནང་བ་དང་འབྲེལ། བྱང་ཨ་རིའི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་དངོས་གྲུབ་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཚབ་ཞུས་ཏེ་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་འདུག

བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་༸སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་འབུལ་བཞེས་མཛད་དེ་མི་ལོ་ ༣༠ འཁོར་བའི་དུས་ཆེན་སྲུང་བརྩི་མ་ཞུས་གོང་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཨ་མདོ་བསང་ཆུ་ཁུལ་གྱི་བོད་མི་གསུམ་འཛིན་བཟུང་དོ་དམ་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་འདུག དེ་ཡང་ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༡༧ ཨ་རིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་བྱེས་སུ་ཡོད་པའི་བོད་མི་ཞིག་བརྒྱུད་དེ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བའི་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བའི་ནང་། ཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡༠ ཉིན་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེ་གཟེངས་རྟགས་ཀྱི་དུས་ཚིགས་མ་བསླེབ་གོང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཀན་སུའུ་ཞིང་ཆེན་ཀན་ལྷོ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོངས་ཁུལ་གྱི་བསང་ཆུ་རྫོང་ནས་བོད་མི་གསུམ་གྱིས་wechat འམ་སྐད་འཕྲིན་བརྒྱུད་དེ་བྱེས་སུ་ཡོད་པའི་བོད་རིགས་དང་འབྲེལ་བ་གནང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པ་བརྗོད་འདུག འཛིན་བཟུང་བྱས་པའི་བོད་མི་གསུམ་པོ་ནི་ལོ་ན་སུམ་བཅུ་སོ་གྲངས་ཡིན་པའི་བོད་མི་ཚེ་རྒྱལ་ལགས་དང་། ཀླུ་འབུམ་རྡོ་རྗེ་ལགས། གཞན་ཡང་མིང་ཁ་གསལ་མེད་པའི་བོད་རིགས་གཅིག་ཅེས་རེད་འདུག་པ་དང་། བོད་མི་ཀླུ་འབུམ་རྡོ་རྗེ་ལགས་ནི་ཆུང་དུས་ནས་འོན་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ཕྱིས་སུ་ཐང་གའི་སྒྱུ་རྩལ་ལ་སློབ་གཉེར་གནང་སྟེ་ད་ཆ་ཐང་ག་འབྲི་མཁན་གྱི་སྒྱུ་རྩལ་བ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ཁོང་གསུམ་པོ་ད་ལྟའི་ཆར་གང་དུ་ཡོད་མིན་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་གང་ཡང་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པ་རེད་འདུག རྒྱལ་སྤྱི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་ཀན་ལྷོ་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་གིས་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་བ་ཞིག་ལུང་འདྲེན་གནང་བའི་ནང་། ལོ་རྗེས་མའི་ཟླ་བ་གསུམ་པའི་ཚེས་གཅིག་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ས་གནས་མི་མང་གི་སྤྱི་ཚོགས་དྲ་ལམ་ཁག་ལ་དམ་དྲག་ཤུགས་ཆེ་རུ་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཕྱི་ཟླ་གསུམ་པའི་ནང་བོད་མིའི་རང་དབང་སྒེར་ལངས་ཀྱི་ཉིན་མོ་དང་། ༢༠༠༨ ལོའི་ས་བྱི་ཞི་རྒོལ་ཆེན་མོའི་དུས་ཚིགས་ཤིག་འཁེལ་གྱི་ཡོད་སྟབས། གསལ་བསྒྲགས་དེའི་ནང་དུས་ཚིགས་དེར་སྐད་འཕྲིན་གྱི་ཚོགས་པ་ཁག་ལ་དོ་དམ་ནན་པོ་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་དང་། ཅི་སྟེ་སྐད་འཕྲིན་ཚོགས་པ་སུ་ཞིག་གིས་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་སོགས་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་ཚེ་ལོ་ངོ་གཅིག་ནས་བརྒྱད་བར་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཐག་གཅོད་རྒྱུ་ཡིན་པ་མ་ཟད། སྐད་འཕྲིན་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་ལའང་ཉེས་ཆད་གཅིག་མཚུངས་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་དང་། བོད་རིགས་ཚོས་དཀྲོག་གཏམ་སོགས་གང་བྱུང་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱས་ཚེ་མཇུག་འབྲས་ངན་པ་ཡོང་སྲིད་པའི་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་འདུག གཞི་རྩའི་སྐད་འཕྲིན་གྱི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མི་གང་བྱུང་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་ནི་ཐེངས་དང་པོ་མིན་པར་ཉེ་ལམ་ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ པའི་ནང་བོད་གཞིས་ཀ་རྩེ་ནས་ཡིན་པའི་སྐུ་ཞབས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱིས་སྐད་འཕྲིན་བརྒྱུད་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཕྱག་དེབ་དང་༸སྐུའི་གཅེན་པོ་རྒྱལ་ལོ་དོན་གྲུབ་མཆོག་གིས་བརྩམས་པའི་ཀ་ལིམ་པོང་གི་ཐུག་པ་ལས་བཟོ་བའི་ཕྱག་དེབ་བརྒྱུད་སྤེལ་གནང་བར་བརྟེན་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། བོད་ཆབ་མདོ་ས་ཁུལ་ནས་ཡིན་པའི་པདྨ་བསམ་གྲུབ་ལགས་ཀྱིས་ བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་པར་རིས་ཁག་གཅིག་སྐད་འཕྲིན་བརྒྱུད་ནང་སྤེལ་བའི་ཉེས་མིང་འོག་འདི་ལོའི་གསུམ་བཅུ་དུས་དྲན་གྱི་ཉིན་གཅིག་གི་སྔར་ཉིན་ལ་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༦ ལོའི་ནང་དུའང་སྐད་འཕྲིན་བརྒྱུད་དེ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་༸སྐུའི་གྱ་སྟོན་སྲུང་བརྩི་དང་འབྲེལ་ནས་རྔབ་ཁུལ་གྱི་བོད་མི་དགུ་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པ་རེད།

དེ་རིང་འདི་ག་མོན་གྷོ་འདོད་རྒུ་གླིང་གི་དཔལ་ལྡན་འབྲས་སྤུངས་མཁས་མང་བློ་གསལ་བྱེས་པ་གྲྭ་ཚང་དུ་འཇམ་མགོན་བླ་མ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོས་འོད་གསལ་ཆོས་སྐུ་མངོན་དུ་མཛད་དེ་ལོ་ངོ་ ༦༠༠ འཁོར་བའི་རྗེས་དྲན་དང་། འཇམ་མགོན་༸རྒྱལ་བའི་ཐུགས་སྲས་༸རྒྱལ་ཚབ་རྒྱལ་སྲད་དར་མ་རིན་ཆེན་མཆོག་དགའ་ལྡན་ཁྲི་པར་ཁྲི་གསོལ་གནང་སྟེ་ལོ་ངོ་ ༦༠༠ ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པའི་མཚན་གནས་བཞེས་ཏེ་ལོ་ ༦༠ འཁོར་བ་བཅས་ཀྱི་དུས་དྲན་དང་བསྟུན་དབུ་མ་བཞི་བརྒྱ་པའི་མཁས་པའི་བགྲོ་གླེང་ཞིག་ཚོགས་ཡོད་པ་རེད། བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་མཁས་པའི་བགྲོ་གླེང་དེའི་ཚོགས་མགོན་དུ་དབུ་བཞུགས་མཛད་དེ་ཕྱག་དཔེ་གཟིགས་པའི་དགོས་དོན་གཙོ་བོ་དེ་གཞན་ལ་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་ཞབས་འདགེས་བསྐྲུན་ཐུབ་ཐབས་ཤིག་ཡིན་པའི་ལམ་སྟོན་སོགས་བཀྲིན་བསྩལ་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཡང་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ཕྱག་དཔེ་གཟིགས་ཏེ་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་ཡ་མ་བྲལ་བའི་སྒོ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་པ་དང་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་བསྒོམ་པའི་ཐོག་ནས་རང་གི་བློ་ལ་འགྱུར་བ་འགྲོ་ཐུབ་པ་ཞིག་གནང་དགོས་པ་ལས་ཕྱག་དཔེ་གཟིགས་པའི་དགོས་དམིགས་དེ་དགེ་བཤེས་ཀྱི་མཚན་ཙམ་ཞིག་ཐུབ་ཐབས་མིན་པའི་ལམ་སྟོན་བཀྲིན་ཆེ་བ་མཛད་སོང་། དབུ་མ་བཞི་བརྒྱ་པའི་མཁས་པའི་བགྲོ་གླེང་དེའི་ཐོག་ད་དུང་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་བློ་ལ་འགྱུར་བ་གཏོང་བའི་ལག་ཆ་ཡག་ཤོས་དེ་རྩ་འཇུག་བཞི་གསུམ་ནང་དུ་གསུངས་ཡོད་པའི་ལམ་སྟོན་དེ་དག་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་པའི་བཀའ་བསྩལ་བ་དང་སྦྲགས།  ད་རེས་ཀྱི་བགྲོ་གླེང་དང་འབྲེལ་བའི་དཔྱད་རྩོམ་གནང་མཁན་དེ་དག་ལ་ཡི་རང་བསྔགས་བརྗོད་དང་། ལྷག་པར་དུ་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་བསྟན་པ་དེ་མི་རབས་ནས་མི་རབས་བར་གནས་ཐབས་ཀྱི་དམིགས་ཡུལ་ཞིག་གི་འོག་ནས་འཛམ་གླིང་གི་མི་འབོར་དུང་ཕྱུར་བདུན་ཅུ་ལྷག་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་ཞབས་འདེགས་ཞུ་ཐུབ་པ་ཞིག་གནང་དགོས་པའི་ལམ་སྟོན་ཡང་བཀྲིན་བསྩལ་སོང་།  དེ་རིང་འབྲས་སྤུངས་བློ་གསལ་གླིང་དུ་ཚོགས་པའི་དབུ་མ་བཞི་བརྒྱ་པའི་བགྲོ་གླེང་དེའི་ཐོག་མཁན་བླ་སྤུལ་འདུས་མང་དང་། དོན་གཉེར་ཅན་གྱི་ཕྱི་རྒྱལ་བའི་མི་རིགས། དེ་བཞིན་བོད་མི་དང་ཧི་མཱ་ལ་ཡའི་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་བཅས་མི་གྲངས་ ༤༠༠ ལྷག་འདུ་འཛོམས་བྱུང་འདུག་པ་དང་། བགྲོ་གླེང་དེ་ཝཱ་ཎ་དབུས་་བོད་ཀྱི་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་སློན་དཔོན་ཆེན་མོ་མཁས་དབང་དགེ་བཤེས་ཡེ་ཤེས་ཐབས་མཁས་མཆོག་ནས་གཙོ་སྐྱོང་གནང་ཡོད་པ་ལྟར། འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ནས་དགེ་བཤེས་ལགས་སུ་བཅའ་འདྲི་ཞུས་པར་དབུ་མ་བཞི་བརྒྱ་པའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བསྟན་བྱ་གཙོ་བོ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་བདག་མེད་སྐོར་ཡིན་པ་དང་།  དེ་རིང་བགྲོ་གླེང་དེའི་ཐོག་རབ་བྱེད་བཞིའི་ཐོག་བགྲོ་གླེང་གནང་བ་དེ་དག་གི་བརྗོད་གཞི་གཙོ་བོ་ནི་ཕྱི་ནང་གི་སྣོད་བཅུས་གཉིས་པོ་མི་རྟག་སྟོང་བདག་མེད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་མིའི་མི་ཚེ་དེ་སྡུག་འསྔལ་གི་རང་བཞིན་ཡིན་པ། འགྲོ་བ་མི་ཕན་ཚུན་དབར་ལ་རིགས་རུས་སོགས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་གཙང་བཙོག་ཀྱི་དབྱེ་འབྱེད་གནང་རྒྱུ་མེད་སོགས་རབ་བྱེད་བཞིའི་ཐོག་བགྲོ་གླེང་གནང་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་སྟེ་རྩ་བའི་དེ་རིང་གི་བགྲོ་གླེང་ཐོག་མཉམ་ཞུགས་གནང་མཁན་ཚོས་དཔྱད་རྩོམ་གི་སྤུས་ཚད་ཡག་པོ་ཡོད་ཀྱང་ཡར་རྒྱས་ལ་མཐའ་མེད་པས་རིམ་བཞིན་ཡར་རྒྱས་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་། གཞི་རྩའི་དེ་རིང་སྔ་དྲོའི་ཚོགས་ཐུན་དང་པོའི་ཐོག་༸གོང་ས་མཆོག་དབུ་བཞུགས་ཀྱིས་དབུ་མ་བཞི་བརྒྱ་པའི་ལེའུ་ ༡༦ ཡོད་པ་ནས་ལེའུ་བཞིའི་ཐོག་བགྲོ་གླེང་གནང་ཡོད་པ་དང་།  དེ་རིང་ཉིན་རྒྱབ་ནས་ད་དུང་ཤར་པ་ཆོས་༸རྗེ་མཆོག་དབུ་བཞུགས་ཀྱིས་གླིང་མཆོག་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་གཙོ་སྐྱོང་གནང་ཐོག་ལེའུ་ ༥ པ་ནས་ ༡༦ བར་མུ་མཐུད་བགྲོ་གླེང་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད།