དཔལ་ལྡན་འབྲས་སྤུངས་སྒོ་མང་གྲྭ་ཚང་དུ་སློབ་གཉེར་གནང་མྱོང་ཡོད་པའི་ Tuva སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ནང་པའི་བླ་མ་མཚན་གནས་མཐོ་ཤོས་ཡིན་པ་ Kamby བླ་མ་ཁྲི་ཐོག་བརྒྱད་པ་འཇམ་དཔལ་བློ་གྲོས་མཆོག་ཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡༩ ཉིན་ཐུ་ཝའི་རྒྱལ་སར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ the House of Folk Art ཞེས་པའི་རིག་གཞུང་ལྷན་ཁང་དུ་ཐུ་ཝའི་དབུ་བླར་ཁྲི་འདོན་གྱི་མཛད་སྒོ་ཚོགས་གནང་འདུག
རྩ་བའི་ Kamby བླ་མ་ཁྲི་ཐོག་བརྒྱད་པ་ Jampel Lodoy མཆོག་ནི་ Ustuu-Khuree དགོན་པའི་མཁན་རིན་པོ་ཡིན་ཞིང་། འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༢༩ ཉིན་བརྩེ་ཆེན་གླིང་དགོན་པར་ཨུ་རུ་སུའི་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བླ་མའི་མཚན་གནས་ཆེས་མཐོ་ཤོས་སུ་འོས་འདེམས་གནང་ཡོད་པ་དང་། དེ་ནི་ཁོང་ཨུ་རུ་སུའི་བླ་མའི་མཚན་གནས་ཆེས་མཐོ་ཤོས་ཀྱི་ལོ་ལྔའི་རིང་འོས་འདེམས་གནང་བ་ཐེངས་གཉིས་པ་དེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།
Kamby བླ་མ་ཁྲི་ཐོག་བརྒྱད་པ་འཇམ་དཔལ་བློ་གྲོས་མཆོག་གིས་ལོ་ལྔའི་མཚན་གནས་བཞེས་པའི་མཛད་སྒོར་ཐུ་ཝ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནད་ཡོད་དཔོན་རིགས་དང་ཨུ་རུ་སུའི་ཡི་ཤུའི་ཆོས་དཔོན། ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་ར་ཤི་ཡའི་དགེ་འདུན་པ་ཁག་གཅིག དེ་བཞིན་ཐུ་ཝའི་ཁོངས་ནས་ནང་པའི་རྗེས་འཇུག་པ་ཆེད་འཛོམས་གནང་ཐོག་མཎྡྲལ་འདེགས་འབུལ་དང་ཞལ་འདོན་གསུང་འདོན་གནང་སྟེ་ཁྲི་སྟོན་གནང་འདུག
Tuva གཞུང་གི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ Sholban Kara-ool ལགས་ཀྱིས་ཁྲི་སྟོན་མཛད་སྒོར་ཆེས་ཕེབས་ཀྱིས་ Kamby བླ་མ་ཁྲི་ཐོག་བརྒྱད་པ་འཇམ་དཔལ་བློ་གྲོས་མཆོག་གིས་དབུ་བླའི་མཚན་གནས་མཐོ་ཤོས་དེ་བཞེས་རིང་ལ་ཐུ་ཝའི་མང་ཚོགས་ཀྱི་སེམས་རྒྱུད་ལ་བྱམས་བརྩེ་དང་སྙིང་རྗེ། ཕན་ཚུན་གུ་ཡངས་ཀྱི་བསམ་ཤེས་བཅས་ཀྱི་གོ་རྟོགས་སླར་ལྷག་སྤེལ་ཐུབ་པའི་ཐུགས་རེ་ཡོད་པ་གསུངས་པ་དང་སྦྲགས། འཇམ་དཔལ་བློ་གྲོས་མཆོག་ནི་མཁྱེན་མཛངས་ལྡན་པའི་བླ་མ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ལྷག་དོན་ཐུ་ཝ་ནང་དུ་ཤེས་ཡོན་དང་ནང་པའི་ཆོས་དར་ཁྱབ་གནང་གི་ཡོད་པ་མ་ཟད་འདི་བཞིན་ཁོང་ལ་མང་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་རེ་འདུན་ཆེན་པོས་དེ་ལྟར་བསྐོ་གཞག་དོན་གང་ཡིན་སོགས་གསལ་པོ་མཁྱེན་གྱི་ཡོད་སྐོར་གསུངས་འདུག
དེ་བཞིན་སྐུ་ཞབས་ Sholban ལགས་ཀྱིས་ Kamby བླ་མ་ཁྲི་ཐོག་བརྒྱད་པ་འཇམ་དཔལ་བློ་གྲོས་མཆོག་གིས་ལོ་ལྔའི་མཚན་གནས་བཞེས་རིང་ལ་མང་ཚོགས་ཀྱི་རེ་འདུན་ཁག་ལེགས་གྲུབ་གནང་རྒྱུར་ཐུགས་རེ་ཡོད་པ་དང་། བླ་མ་ཁོང་གིས་ཆོས་ཕྱོགས་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱག་ལས་ཁག་སེམས་ཤུགས་གསར་པ་དང་དགོས་འདུན་གསར་པ་བཅས་ཀྱི་དགོངས་བཞེད་ཐོག་ནས་ཕྱག་ལས་གནང་བ་ཁག་ལ་མང་ཚོགས་ནས་ཀྱང་ཕྱར་བ་གྲུ་འདེགས་ཞུ་དགོས་གལ་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག་པ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ་ཁོང་གིས་དེ་སྔ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེནཔོ་མཆོག་གིས་དབུ་འབྱེད་རབ་གནས་མཛད་པའི་ནང་པའི་དགོན་པའི་ཕྱག་ལས་རྒྱུན་སྐྱོང་གནང་རྒྱུ་དེ་དག་གི་ཐད་ལ་མང་ཚོགས་ཚོས་ཆིག་སྒྲིག་གིས་ཞབས་འདེགས་ཞུ་གལ་ཡིན་པ་སོགས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད།
གཞི་རྩའི་ Kamby བླ་མ་ཁྲི་ཐོག་བརྒྱད་པ་འཇམ་དཔལ་བློ་གྲོས་མཆོག་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༥ ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༢༡ ཉིན་ Hondergey གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ Dzun-Khemchiks མངའ་སྡེར་སོ་ནམ་པའི་ཁྱིམ་དུ་འཁྲུངས་ཡོད་པ་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༢ ལོར་ཁོང་གིས་ཐུ་ཝའི་ནང་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་དགའ་ལྡན་ཕུན་ཚོགས་གླིང་དུ་ནང་པའི་གཞུང་ལ་སློབ་གཉེར་དབུ་འཛུགས་གནང་ཞིང་། རྗེས་སུ་ཁོང་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་བོད་མིའི་གཞིས་སྒར་མོན་གྷོ་འདོད་རྒུ་གླིང་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་དཔལ་ལྡན་འབྲས་སྤུངས་སྒོ་མང་གྲྭ་ཚང་དུ་ལོ་དགུའི་རིང་ལ་ནང་པའི་གཞུང་ཆེན་དག་ལ་བསླབ་པ་སློབ་གཉེར་མཐིལ་ཕྱིན་གནང་ཡོད་པ་རེད། བླ་མ་འཇམ་དཔལ་བློ་གྲོས་མཆོག་རྒྱ་གར་ནང་དུ་ནང་པའི་གཞུང་ཆེན་དག་ལ་སློབ་གཉེར་གནང་གྲུབ་རྗེས་ཕྱིར་རང་ཡུལ་དུ་ཕེབས་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༥ ནས་ ༢༠༡༠ བར་ Kamby བླ་མ་ཁྲི་ཐོག་གི་མཚན་གནས་བཞེས་ཏེ་ Kalmykia དང་དེ་བཞིན་Buryatia བཅས་ཀྱི་ནང་དུ་ནང་པའི་དགོན་པ་གསར་བཞེངས་དང་ཡུལ་མི་ཚོ་དང་མཉམ་དུ་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་ཕྱག་ལས་རྒྱ་ཆེ་གནང་མྱོང་ཡོད་པ་རེད།
ཨུ་རུ་སུའི་ཁྱབ་ཡོངས་ Kalmykia དང་། Buryatia དེ་བཞིན་ Tuva བཅས་ཀྱི་ནང་དུ་རིམ་བཞིན་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགྱུར་འགྲོས་རང་དབང་ལྡན་པ་ཞིག་གི་ངོ་བོར་གྱུར་བར་བརྟེན་དེ་དག་གི་ནང་དུ་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་བསྟན་པར་བསླབ་པ་སློབ་གཉེར་གྱི་གོ་སྐབས་བཟང་པོ་བྱུང་དོན་བཞིན་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ལ་སློབ་གཉེར་གནང་བ་མ་ཟད། ལྷག་དོན་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་སེར་འབྲས་དགའ་གསུམ་གྱིས་གཙོས་པའི་དགོན་སྡེ་གྲྭ་ཚང་ཆེ་ཁག་ཏུ་ནང་པའི་གཞུང་ཆེན་དག་ལ་སློབ་གཉེར་གནང་དང་གནང་མུས་ཡིན་པ་ལྟར། ཉེ་ཆར་ཟླ་བ་འདིའི་ནང་དུ་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་བོད་མིའི་གཞིས་སྒར་མོན་གྷོ་འདོད་རྒུ་གླིང་དུ་ཆིབས་བསྒྱུར་དང་སྦྲགས། དཔལ་ལྡན་འབྲས་སྤུངས་སྒོ་མང་བཀྲིས་གྲྭ་ཚང་གི་ཆོས་ར་གསར་པ་དབུ་འབྱེ་སྐབས་སུ་བོད་སོག་དབར་གྱི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ཐུན་མིན་འབྲེལ་བའི་སྐོར་ལ་དམིགས་བསལ་བཀའ་སློབ་བསྩལ་བ་མ་ཟད་འདི་བཞིན་སོག་རིག་ཚོས་ནང་པའི་གཞུང་ཆེན་རྣམས་ལ་བསླབ་པ་སློབ་གཉེར་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་པའི་ལམ་སྟོན་བཀྲིན་ཆེ་བ་བསྩལ་ཡོད་པ་རེད།
