Yearly Archives: 2020

ཉན་པ།: Listen ཕབ་ལེན། Download བློ་གསར་གཞོན་ནུ། སྲིད་སྤྱི་གཉིས་ཀྱི་འོས་བསྡུ་དང་གཞོན་སྐྱེས། Saturday 26/12/2020 Young Minds: Tibet Election 2021 and Young voices

ཉན་པ།: Listen ཕབ་ལེན། Download ཏོག་དབྱིབས་གཉན་སྲིན་ངོ་བོ་འགྱུར་ལྡོག་ཕྱིན་པས་འགོས་ཁྱབ་ཇེ་མྱུར། ཨ་རིའི་གཞུང་འཛིན་གསར་པར་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ། འཕགས་བོད་མཐའ་མཚམས་སུ་རྒྱ་ནག་གི་གྲོང་ཚོ་གསར་རྒྱག་ལ་དོ་སྣང་། ༸རྒྱལ་བའི་བཀྲིན་རྗེས་དྲན་ལོ་དང་བསྟུན་མང་ཚོགས་ལ་ཞལ་ལག་སོགས་བགོ་འགྲེམས། རྒྱ་ནག་གིས་ཀུ་ཤུ་ཁ་པར་ལས་མཉེན་ཆས་མང་པོ་ནག་གསུབ་བཏང་འདུག བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གནས་སྟངས་ངོ་སྤྲོད། དྷ་སར་སྦག་སྦག་དང་འབྲེལ་བའི་ཡོ་ཆས་ཚོང་འགྲེམས་དང་ལེགས་བཅོས་པ་བསྟན་འཛིན་བྱང་ཆུབ་ལགས་སུ་དམིགས་བསལ་བཅར་འདྲི། Friday 25/12/2020 Mutant COVID strain 70% more transmissible, warns CTA’s Covid task force Biden urged to support Tibet cause as atrocities in Tibet grow too big to Ignore China establishing model towns in border areas of Tibet, India should be wary: Claude Arpi Feed it Forward: Ontario Tibetan community marks Dalai Lama gratitude China could remove thousands more of Apple’s video games from App Store DIASPORA FEATURE: Jangchup Automobiles

ཨ་རིའི་Washington Post གསར་ཤོག་ཐོག་དེ་རིང་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་དཔྱད་རྩོམ་ཞིག་སྤེལ་བའི་ནང་། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ནང་དུ་རྩུབ་སྤྱོད་ཅི་རིགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བོད་མིའི་ཆོས་དང་རིག་གནས་རྒྱ་བསྒྱུར་བྱེད་བཞིན་པ་དེ་ཨ་རིའི་གཞུང་གསར་པའི་ངོས་ནས་སྣང་མེད་དུ་གཏོང་ཐབས་མེད་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་འདུགདེའང་ཨ་རིའི་ཆབ་སྲིད་དཔྱད་བརྗོད་པ་སྐུ་ཞབས་ Josh Rogin ལགས་ཀྱིས་བྲིས་པའི་དཔྱད་རྩོམ་དེའི་ནང་དུ། རྒྱ་ནག་གིས་ཤིན་ཅང་ནང་ཡུ་གུར་མང་ཚོགས་ས་ཡ་བརྒལ་བར་བཙན་དབང་གིས་ངལ་རྩོལ་བསྒྱུར་བཀོལ་བྱེད་བཞིན་པའི་གནད་དོན་ལ་དེང་སྐབས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གིས་གཞི་ནས་ཐུགས་ཁུར་བཞེས་འགོ་ཚུགས་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། ཐུགས་སྣང་དགོས་པའི་གནད་དོན་གཞན་ཞིག་ནི་ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གིས་ལས་གཞི་དེ་བོད་ནང་དུའང་ལག་བསྟར་བྱེད་འགོ་ཚུགས་ཏེ། དབུལ་ཕོང་མཐོར་འདེགས་ཀྱི་མིང་ཐོག་ནས་བོད་མི་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་དམག་གི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ལྟར་བཙན་དབང་གི་ངལ་རྩོལ་བསྒྱུར་བཀོལ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུག ཁོང་གིས་ད་དུང་རྒྱ་གཞུང་གིས་འདས་བའི་ཟླ་བ་དྲུག་གི་ནང་དུ། བོད་མི་ཁྲི་ལྔ་ལྷག་བཀག་སྐྱིལ་གྱིས་རྒྱ་ནག་གི་བཟོ་ལས་ཁང་འདྲ་མིན་གྱི་ནང་དུ་ངལ་རྩོལ་ལས་ཀར་བཀོལ་བཞིན་ཡོད་ལུགས་དང་འབྲེལ། སྤྱིར་རྒྱ་ནག་གིས་དུས་རྒྱུན་ནས་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་དང་གཞུང་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལྟ་སྤྱོད་མི་མཐུན་མཁན་རྣམས་ལ་ངལ་རྩོལ་བསྒྱུར་བཀོལ་བྱེད་སྲོལ་ཡོད་ཀྱང་། ད་ཆ་བོད་མི་ཞིང་འབྲོག་སྟོང་ཁྲག་བརྒལ་བར་དམག་མིའི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་སྦྱོང་བརྡར་སྤྲོད་བཞིན་པ་དེ་ནི་འདས་པའི་ལོ་མང་ནས་བོད་མི་ཞིང་འབྲོག་མང་ཚོགས་བཙན་དབང་གི་གཞིས་སྤོར་བྱེད་བཞིན་པའི་འཆར་གཞི་རྒྱ་བསྐྱེད་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་ སྐོར་གསུང་འདུག ཁོང་གིས་ད་དུང་དཔྱད་རྩོམ་དེའི་ཆེད་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་ལ་བཅར་དྲི་ཞུས་ཡོད་པ་ལྟར། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ལས་གཞི་དེར་ཕུགས་ཀྱི་དམིགས་ཡུལ་གསུམ་ཡོད་པ་ནི། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་མིའི་ས་ཆ་བཙན་འཕྲོག་གིས་རང་བྱུང་གི་གཏེར་ཁ་སྔོག་འདོན་དང་། བོད་མི་རྣམས་ལ་འདི་ལྟ་བུའི་སྦྱོང་བརྡར་བརྒྱུད་བོད་མིའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་སྐད་ཡིག་བཅས་པ་རྩ་གཏོར་གཏོང་རྒྱུ་མ་ཟད། བོད་མི་རྣམས་གླ་དངུལ་ཉུང་ངུའི་ཐོག་ངལ་རྩོལ་སླད་བེད་སྤྱོད་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་གསུང་འདུག སྐུ་ཞབས་ Josh Rogin ལགས་ཀྱིས་གཞན་ཡང་ཐེངས་འདིར་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གསར་བ་ཞིག་གཏན་འབེབས་གནང་བ་དེའི་གལ་གནད་གསལ་སྟོན་གནང་བ་དང་འབྲེལ།  རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཨ་རིའི་གཞུང་ལ་རྒྱ་ནག་གི་གནད་དོན་ཐོག་ཐེ་བྱུས་བྱེད་རྒྱུ་མེད་པའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་ཡོད་པ་དེ་ནི། དེ་སྔ་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་གོང་མ་Barack Obama སྐབས་སུ་ལོ་གཅིག་གི་རིང་ལ་སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ལ་མཇལ་བཅར་ཞུས་མེད་པ་དང་། ཕྱིས་སུ་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་མཇལ་འཕྲད་གནང་བའི་་གནད་དོན་དེ་ཡང་མངོན་གསལ་དོད་པོ་བྱས་ནས་ཡོངས་གྲགས་མ་གནང་བར་རྒྱ་ནག་དང་བསྟུན་མཁས་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་གིས་སྐབས་དེར་བོད་ནང་དུ་སྲིད་བྱུས་གུ་ཡངས་གཏོང་རྒྱུའི་ཚབ་ཏུ་དྲག་གནོན་ཇེ་ཆེར་བཏང་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུག དེ་བཞིན་ཁོང་གིས་རྒྱ་ནག་གིས་ཐབས་བརྒྱ་ཇུས་སྟོང་གིས་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་མི་བྱེད་རྒྱུའི་ཐབས་ཤེས་སྣ་མང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་ལུང་འདྲེན་གྱིས། སྲིད་འཛིན་ Biden གྱི་སྣེ་ཁྲིད་པའི་ཨ་རིའི་གཞུང་གསར་བ་རྒྱ་ནག་གི་མགོ་སྐོར་གྱི་འོག་ཏུ་མི་ཚུལ་བ་བྱེད་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་ལུགས་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་དང་སྦྲགས། ཨ་རྒྱ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་གྱི་ཁྲོད་ནས། ཨ་རིའི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་གི་བཙན་གནོན་འོག་གི་བོད་དོན་དེ་སྣང་མེད་དུ་གཏོང་མི་འོས་པ་ཞིག་ཡིན་པར་ནན་བརྗོད་གནང་འདུག  

བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཏོག་དབྱིབས་སྔོན་འགོག་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གིས་གསར་འགོད་འབྲེལ་མཐུད་པ་སྨན་པ་ཚེ་རིང་མཚམས་གཅོད་ལགས་ཀྱིས་དབྱིན་ཡུལ་ནང་ཐོན་པའི་ Mutant Covid 19 འམ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ ༡༩ ཡི་གཉན་སྲིན་གྱི་ངོ་བོར་འགྱུར་ལྡོག་ཕྱིན་པ་དེས་བརྒྱ་ཆ་ ༧༠ འགོས་ཁྱབ་མྱུར་བ་ཡོད་སྟབས་མང་ཚོགས་ནས་མུ་མཐུད་སྔོན་འགོག་གི་ཐབས་ལམ་རྣམས་བསྟེན་དགོས་པའི་གཞེན་སྐུལ་གནང་སོང་།བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཏོག་དབྱིབས་སྔོན་འགོག་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་ཐེངས་ ༣༩ སྤེལ་བའི་ཐོག་ཚོགས་ཆུང་གི་གསར་འགོད་འབྲེལ་མཐུད་པ་སྨན་པ་ཚེ་རིང་མཚམས་གཅོད་ལགས་ཀྱིས་ད་ཆ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ ༡༩ ཡི་གཉན་སྲིན་གྱི་ངོ་བོ་དང་རྣམ་པ་འགྱུར་ལྡོག་འགྲོ་བ་ Mutant Coronavirus ཞེས་པ་དེ་ནད་གཞི་གསར་པ་གང་ཡང་མིན་པ་དང་དེ་ནི་ཏོག་དབྱིབས་ ༡༩ གཉན་རིམས་ཡིན་པ་གང་ཞིག་ལ་ནད་འབུ་དེ་ངོ་བོ་དང་རྣམ་པ་ཡང་སེ་འགྱུར་ལྡོག་འགྲོ་བ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་སྒོས་སུ་གཉན་སྲིན་འགྱུར་ལྡོག་ཕྱིན་པ་དེས་བརྒྱ་ཆ་ ༧༠ འགོས་ཁྱབ་མྱུར་བ་ཡོད་སྐོར་གསུངས་སོང་།དབྱིན་ཡུལ་དང་ལྷོ་ཨ་ཕི་རི་ཀ་སོགས་ནང་གཉན་སྲིན་གྱི་ངོ་བོ་འགྱུར་ལྡོག་ཕྱིན་པའི་ནད་འབུ་འགོས་པའི་མི་ཁག་ཅིག་ཐོན་སྐབས་ཉེ་ཆར་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་ཕྱི་ཚེས་ ༢༤ ནས་དབྱིན་ཡུལ་ནས་གནམ་གྲུ་འགྲུལ་བཞུད་སོགས་བཀག་སྡོམ་གནང་ཡོད་པ་དང་། ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་གར་ནང་གཉན་སྲིན་གྱི་ངོ་བོ་འགྱུར་ལྡོག་ཕྱིན་ནས་ནད་འབུ་འགོས་པ་མེད་ཀྱང་། འདས་པའི་བདུན་ཕྲག་ནང་དབྱིན་ཡུལ་ནས་ཕེབས་མཁན་ཚོར་དཔྱད་བཞིན་ཡོད་སྐོར་གསུངས་ཡོད།དེ་བཞིན་བདུན་ཕྲག་འདིའི་ནང་བོད་མིའི་འདུག་སྡོད་ཁག་གི་ཏོག་དབྱིབས་གནས་སྟངས་དང་འབྲེལ་ནས་སྨན་པ་ཚེ་རིང་མཚམས་གཅོད་ལགས་ཀྱིས་ད་ཆ་ཨ་རིས་གཙོས་པའི་སུད་སི་ནང་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་མཁན་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་ཁར་ས་གནས་དེ་དག་ནང་དུ་གནས་བཞུགས་བོད་མི་རྣམ་པས་རེ་སྐུལ་ཞུས་པ་ལྟར་གསོ་རིག་ལུས་སེམས་ནུས་གསོའི་སྨན་འགྲེམས་སྤེལ་གནང་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་། ཕྱོགས་མཚུངས་རྒྱ་གར་ནང་མི་གྲངས་ ༧ དང་བལ་ཡུལ་ནང་བོད་མི་ ༦ ལ་གཉན་རིམས་ཕོག་པ་བཅས་ཁྱོན་རྒྱ་བལ་གཉིས་ནང་བོད་མི་ ༡༣ ལ་གཉན་རིམས་ཕོག་ཡོད་པ་དང་། གཉན་རིམས་ཕོག་མཁན་དེའི་ཁོངས་མི་གྲངས་ ༧ ལ་ནད་རྟགས་ཡོད་པ་དང་དེ་མིན་རྣམས་ལ་ནད་རྟགས་དམིགས་བསལ་མེད་པ་གསུངས་ཡོད། བདུན་ཕྲག་འདིའི་ནང་ལ་དྭགས་ནས་སྐྱེས་པ་རང་ལོ་ ༧༤ དང་ཤིམ་ལ་ནས་སྐྱེས་པ་རང་ལོ་ ༥༥ སོན་པ་བཅས་བོད་མི་གཉིས་གཉན་རིམས་རྐྱེན་གྱིས་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་འདུགརྒྱ་གར་གཞུང་གི་གཉན་རིམས་དང་འབྲེལ་ལམ་སྟོན་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ཕྱི་ལུགས་སྨན་པ་བསྟན་འཛིན་བརྩོན་འགྲུས་ལགས་ཀྱིས་ Mutant Coronavirus ཞེས་པའི་ནད་གཞི་དེ་འགོས་སླ་བ་ཡིན་ཀྱང་། ད་ལྟའི་ཆར་གཉན་སྲིན་འགྱུར་བ་ཕྱིན་པ་དེས་ན་ཚ་ཕོག་མཁན་ཚོར་ན་ཚ་སྡུག་པ་དང་འདས་གྲོངས་སུ་འགྱུར་བའི་ཉེན་ཚབས་ཆེ་བ་ཡོད་མེད་ཐད་གནས་ཚུལ་ཁ་གསལ་པོ་མེད་པ་གསུངས་སོང་བ་དང་། ཁོང་གིས་ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༢༥ ནས་དབྱིན་ཡུལ་ནས་རྒྱ་གར་ནང་འབྱོར་བ་དང་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཀྱི་བརྟག་དཔྱད་གནང་མེད་ཚེ་ངེས་པར་དུ་བརྟག་དཔྱད་གནང་དགོས་པ་དང་། རྒྱ་གར་གཞུང་གི་ངོས་ནས་ཀྱང་དེ་འབྲེལ་ཐད་མངའ་སྡེ་སོ་སོར་འབྲེལ་བ་གནང་མུས་ཡིན་སྐོར་གསུངས་ཡོད།གཞི་རྩའི་རྒྱ་བལ་གཉིས་སུ་ཆགས་པའི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ད་བར་བོད་མི་ཁྱོན་ ༡༤༣༤ ལ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་ཡོད་པ་དང་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་བ་དེ་ ༣༧ ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། ནད་གཞི་དེ་ལས་དྲག་སྐྱེད་བྱུང་བ་ནི་ ༡༣༠༧ དང་བརྒྱ་ཆའི་ཆ་ནས་བརྒྱ་ཆ་ ༩༠ བརྒལ་བ་དང་ད་ལྟའི་ཆར་ནད་ཀྱིས་མནར་བཞིན་པ་དེ་ ༩༠ ཆགས་ཀྱི་འདུགརྒྱ་གར་ནང་ད་བར་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་མཁན་ས་ཡ་བཅུ་ལྷག་བྱུང་བའི་ཁོངས་ནས་རྐྱེན་འདས་སུ་གྱུར་བ་ནི་འབུམ་གཅིག་ལྷག་ཆགས་ཀྱི་འདུག་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། ནད་གཞི་དེ་ལས་དྲག་སྐྱེད་བྱུང་བ་ནི་མི་གྲངས་ས་ཡ་དགུ་ལྷག་ཆགས་ཀྱི་འདུག དེའི་ཁྲོད་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་བསྟི་གནས་ཆགས་ཡུལ་རྒྱ་གར་ཧི་མཱ་ཅལ་ནང་དུ་ཉེ་ལམ་གཉན་རིམས་ཕོག་མཁན་གྱི་གྲངས་ཐོ་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་མངའ་སྡེ་ནས་རེས་གཟའ་ཉི་མའི་ཉིན་ཟ་ཁང་དང་ཚོང་ཁང་སོགས་གཉེར་མི་ཆོག་པའི་བཀའ་རྒྱ་བཏང་ཡོད་པ་རེད།ཉེ་ལམ་ཤིམ་ལའི་ཟ་ཁང་དང་ཚོང་གཉེར་ཚོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མངའ་སྡེའི་བློན་ཆེན་སྐུ་ཞབས་ Jai Ram Thakur མཆོག་དང་ཐུག་འཕྲད་ཀྱིས་རེས་གཟའ་ཉི་མའི་ཉིན་ཚོང་གཉེར་ཆོག་པའི་རེ་སྐུལ་ཞུས་པ་ལྟར། ད་ཆ་ཧི་མཱ་ཅལ་གྱི་ཤིམ་ལ་དང་ཀུ་ལུ། མན་ཌི། ཀངྒ་ར་རྫོང་ཁོངས་བཅས་སུ་རེས་གཟའ་ཉི་མའི་ཉིན་ཚོང་ལས་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་དོན་ཁག་གཉེར་ཆོག་པ་མ་ཟད། དེ་སྔོན་གྱི་མཚན་མོའི་ཆུ་ཚོད ༩  པ་ནས་སྔ་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༦ བར་གྱི་ཐེམ་སྤང་གི་དུས་ཡུན་ལ་གྱུར་བ་བཏང་ནས་མཚན་མོའི་ཆུ་ཚོད་ ༡༠ ནས་སྔ་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༦ བར་བཟོས་འདུག

ཉན་པ།: Listen ཕབ་ལེན། Download རྒྱ་གར་གཞུང་ནས་ཨ་རི་ལྟར་༸རྒྱལ་བའི་ཡང་སྲིད་ཐོག་བཞེངས་ཕྱོགས་ཁ་གསལ་དགོས། བོད་དོན་ཁྲིམས་འཆར་གསར་པའི་འོག་བོད་ཀྱི་ཆུ་རྒྱུན་ཁག་ལ་འཛུགས་སྐྲུན་ལས་གཞིའི་སྐོར་སྙན་ཐོ་འགོད་འབུལ། རྣ་ཐོས་ལ་བར་གོམ་བགྲོད་གནང་མཁན་རྣམ་གཉིས་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱིར་འབྱོར་བ། དབྱིན་ཡུལ་གྱི་གཙོ་བྱས་པའི་ཡུ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཏུ་འོས་བསྡུ་བྱེད་རྒྱུར་བློ་འཚབ། རྒྱ་གར་ནང་ནང་པའི་དཔེ་མཛོད་ཁང་ཆེན་པོ་ཞིག་འཛུགས་སྐྲུན་གནང་འཆར། འཕྲོད་བསྟེན་ལས་རིམ། Mutant ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་བཅུ་དགུ་པའི་གཉན་སྲིན་གྱི་ངོ་བོ་འགྱུར་ལྡོག་སྐོར། Thursday 24/12/2020 India urged to hold clear stand on Dalai Lama’s reincarnation issue like the US US Congress mandates State Department report on Tibet water security Dharamsala to Nathula Tibetan peace marchers reach Varanasi New mutant Covid strain across Europe raises concern as Tibet election nears Modi proposes creation of library to gather Buddhist literature from around the world Health and Wellness: Mutant COVID

དེ་རིང་རྒྱ་གར་གྱི་ Hindustan Times ཞེས་པའི་གྲགས་ཅན་གསར་ཤོག་གི་རྩོམ་སྒྲིག་པའི་གླེང་བརྗོད་ཐོག་ཉེ་ལམ་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་གནང་བ་དང་བསྟུན། ༸རྒྱལ་བའི་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་འཐབ་རྩོད་ཅེས་པའི་དམིགས་བསལ་དཔྱད་གཏམ་ཞིག་སྤེལ་བ་དང་འབྲེལ་ནས་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་ཨ་རི་ནང་བཞིན་བཞེངས་ཕྱོགས་བརྟན་པོ་ཞིག་འཛིན་ཏེ་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མ་འོངས་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་བོད་མི་ཚོས་ཐག་གཅོད་བྱེད་རྒྱུ་ལས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཐེ་བྱུས་བྱ་མི་ཆོག་པའི་ཐད་བཞེངས་ཕྱོགས་གསལ་པོ་བཟོ་དགོས་གལ་ཡིན་སྐོར་གསུངས་འདུགགསར་ཤོག་གི་རྩོམ་སྒྲིག་པའི་གླེང་བརྗོད་ནང་སྤྱིར་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ནི་ཊམ་སྲིད་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་ཐོག་འཛིན་པའི་མཁྲེགས་བཟུང་གི་སྲིད་བྱུས་ཤིག་མཚོན་གྱི་ཡོད་ཀྱང་། ཐུགས་སྣང་གནང་དགོས་པ་ཞིག་ལ་ཁྲིམས་འཆར་དེ་བརྒྱུད་ནས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མ་འོངས་ཡང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐད་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཞིག་མངོན་བཞིན་པ་གསལ་པོ་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག ཐེངས་འདིའི་ཁྲིམས་འཆར་འོག་མ་འོངས་པར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དཔལ་འབྱོར་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན་བརྒྱུད་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་ལ་རྒྱ་གཞུང་རང་ཉིད་ཀྱིས་བསྐོ་གཞག་བྱས་པའི་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་དེ་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་དགོས་པའི་གནོན་ཤུགས་རིགས་སྤྲད་ཚེ་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་དེར་ངོས་ལེན་གནང་རྒྱུ་མིན་པའི་བཞེངས་ཕྱོགས་གསལ་པོ་གནང་ཟིན་ཀྱང་། རྒྱལ་ཁབ་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བཞེངས་ཕྱོགས་དེ་འདྲ་ཞིག་གནང་དཀའ་བ་དང་། དེའང་དེ་སྔ་སོག་ཡུལ་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་ཡུལ་དེར་གདན་ཞུ་ཕུལ་སྐབས་རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱལ་ཁབ་དེའི་ཐོག་གནོན་ཤུགས་དང་དཀའ་ངལ་ཇི་སྤྲད་ལས་གསལ་པོ་ཤེས་ཐུབ་ཀྱི་རེད་ཅེས་གསུང་འདུག དེ་འབྲེལ་རྒྱ་གར་གཞུང་ནས་རྒྱ་གར་ནང་དུ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིགས་འཛུགས་ཆེད་འཛུགས་གནང་རྒྱུའི་ཆོག་མཆན་གནང་བ་མ་ཟད་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་འབོར་ཆེན་ཞིག་གནས་སྡོད་ཀྱི་ཆོག་མཆན་གནང་ཡོད་པ་བཅས་ཀྱི་གནད་དོན་ཁོ་ནར་བློ་ཚིམས་ཏེ་མ་བཞུགས་པར་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་བཞེངས་ཕྱོགས་གསལ་པོ་ཞིག་བཟོ་རྒྱུའི་དུས་ལ་བབ་ཡོད་པ་ནན་བརྗོད་གནང་འདུག རྒྱ་གར་གཞུང་གི་ངོས་ནས་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་དེང་རབས་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་དེར་གདོང་ལེན་གྱི་གྲ་སྒྲིག་ངེས་པར་དུ་གནང་དགོས་པ་དང་། ལྷག་དོན་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མ་འོངས་ཡང་སྲིད་དང་བོད་མིའི་བླ་སྤྲུལ་ངོས་འཛིན་བོད་མི་ཚོས་ཐག་གཅོད་བྱེད་རྒྱུ་ལས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཐེ་བྱུས་བྱ་མི་ཆོག་པ་དེ་ཡོང་གྲགས་གནང་དགོས་པ་མ་ཟད། ཉིན་རེ་བཞིན་གྲངས་འབོར་ཉུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་རྒྱ་གར་ནང་གི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཐོག་འཛིན་པའི་ད་ལྟའི་སྲིད་བྱུས་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་གནང་དགོས་པ། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་ནས་ངོས་འཛིན་བྱ་སྲིད་པའི་༸རྒྱལ་བའི་ཡང་སྲིད་རྫུན་མར་གདོང་ལེན་གནང་ཕྱིར་ད་ལྟ་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་འདྲ་མིན་དང་ལྷན་དུ་མཉམ་ལས་གནང་དགོས་ཞེས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག

ཉེ་ཆར་ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༢༡ ཉིན་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་ཀར་ཚད་མཐོའི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོག་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་བོད་དོན་སྲིད་བྱུས་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་དེ་སྲིད་འཛིན་གྱི་མཚན་རྟགས་དང་འབྲེལ་ནས་ཁྲིམས་སུ་བཅས་ཚེ་ཁྲིམས་འཆར་གྱི་འབྲུ་དོན་བཞིན་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་འབྲེལ་ཡོད་ལས་ཁུངས་གཞན་ཁག་དང་ཞིབ་བསྡུར་གྱིས་བོད་ནང་གི་རྫ་ཆུ་ཁ་འམ་མེ་ཀོང་ཆུ་རྒྱུན་ཆེན་པོའི་ཐོག་ཆུ་མཛོད་སོགས་ཀྱི་འཛུག་སྐྲུན་ལས་གཞི་ཁག་དང་དེའི་གཤམ་འོག་གི་ས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་ཤུགས་རྐྱེན་བཅས་ཀྱི་སྐོར་ལ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་ཚོགས་ཆུང་ལ་སྙན་ཐོ་འགོད་འབུལ་ཞུ་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད་འདུགའདས་པའི་ལོ་མང་རིང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཨེ་ཤ་ཡའི་གླིང་ཆེན་གྱི་མི་འབོར་ཐེར་འབུམ་གཅིག་ཙམ་ནས་འཐུང་ཆུར་བརྟེན་བཞིན་པའི་བོད་མཐོ་སྒང་གི་ཆུ་རྒྱུན་ཁག་གི་ཐོག་ཆུ་མཛོད་མང་དག་ཅིག་གསར་རྒྱག་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་བཅས་ལ་བརྟེན་ནས་ཚན་རིག་པ་རྣམས་ཀྱིས་བོད་མཐོ་སྒང་ཐོག་གོ་ལའི་ས་ཁུལ་གཞན་ལས་ལྡབ་གསུམ་གྱི་ཚ་དྲོད་མྱུར་བ་འཕེལ་བཞིན་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། འདི་ལོ་  Eyes on Earth Inc. ཞེས་པའི་གོ་ལའི་ཁོར་ཡུག་ཉམས་ཞིབ་ཚོགས་པས་སྙན་ཐོ་འདོན་སྤེལ་གནང་བར་སྔར་ལོ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྫ་ཆུའི་ཐོག་གསར་རྒྱག་བྱས་པའི་ཆུ་མཛོད་ཁག་གི་བརྒྱུད་ནས་གཤམ་འོག་ས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་ཆུ་རྒྱུན་སྟངས་འཛིན་བྱས་ཡོད་པ་དང་། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ལྷོ་ཤར་ཨེ་ཤ་ཡའི་ས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་ཐན་པའི་དཀའ་ངལ་འཕྲད་དེ་ས་ཁུལ་དེ་དག་གི་ཞིང་པ་དང་ཉ་པ་རྣམས་ཀྱི་འཚོ་གནས་ལ་དོ་ཕོག་ཤུགས་ཆེ་ཐེབས་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་ཟླ་བ་སྔོན་མར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྒྱ་གར་ནང་དུ་རྒྱུག་བཞིན་པའི་ཡར་ཀླུངས་གཙང་པོའི་སྟེང་སྔར་ལས་ལྷག་པའི་ཆུ་མཛོད་ཆེན་པོ་ཞིག་གསར་རྒྱག་བྱ་གཏན་ཁེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ཡང་ཐོན་ཡོད་པ་རེད།ཁ་སང་ཚེས་ ༢༣ ཉིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་དྲ་གནས་ཐོག་ཉེ་ཆར་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གྱི་འབྲུ་དོན་བཞིན་བོད་མཐོ་སྒང་གྱི་ཆུ་རྒྱུན་སྲུང་སྐྱོབ་དང་འབྲེལ་བའི་འབྲུ་དོན་ཟུར་འདོན་དང་འབྲེལ་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བའི་ནང་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ཁྲིམས་སུ་བཅས་པའི་ཉིན་གྲངས་ ༡༨༠ ནང་ཚུད་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེའི་ངོས་ནས་ USAID རོགས་ཚོགས་གཙོ་འཛིན་དང་། རྒྱལ་ཡོངས་གསང་བའི་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ངེས་སྟོན་པ། དེ་བཞིན་འབྲེལ་ཡོད་ལས་ཁུངས་གཞན་ཁག་དང་གྲོས་བསྡུར་སྦྱང་བཤད་གནང་ཐོག་བོད་མཐོ་སྒང་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་དུ་རྫ་ཆུའི་ཆུ་རྒྱུན་ཐད་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཆུ་མཛོད་འཛུག་སྐྲུན་དང་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཆུ་རྒྱུན་ལ་འགྱུར་ལྡོག་ཐེབས་པར་བརྟེན་གཤམ་འོག་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་ཐོག་ལ་ཆབ་སྲིད་དང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཤུགས་རྐྱེན་གང་འདྲ་ཐེབས་ཀྱི་ཡོད་མེད་སྐོར་ལ་དཔྱད་ཞིབ་གནང་སྟེ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་ཚོགས་ཆུང་ལ་སྙན་ཐོ་འགོད་འབུལ་ཞུ་དགོས་པ་ཐེར་འདོན་དང་འབྲེལ། ད་རེས་བོད་དོན་ཁྲིམས་འཆར་དེའི་ནང་དུ་སྙན་ཐོ་དེ་ལྟར་འགོད་འབུལ་ཞུ་དགོས་པའི་འབྲུ་དོན་འཁོད་པ་དེ་ནི་རྒྱ་གཞུང་གིས་བཙན་བཟུང་བྱས་པའི་བོད་མཐོ་སྒང་གྱི་ཆུའི་བདེ་འཇགས་ཐོག་རྒྱལ་སྤྱིའི་ངོས་ནས་སེམས་འཚབ་ཤུགས་ཆེ་གནང་བཞིན་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་པར་གསུངས་འདུགརྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་འགན་འཛིན་གཞོན་པ་བུ་ཆུང་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་དེང་སྐབས་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་བྱུས་རྐྱེན་གྱིས་རྒྱ་གར་དང་ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོའི་ས་ཁུལ་གྱི་བདེ་འཇགས་དང་བརྟན་ལྷིང་ལ་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་བཟོ་བཞིན་པའི་དུས་སྐབས་འདིར་བོད་མཐོ་སྒང་དང་དེའི་ཆུ་རྒྱུན་རྣམས་དེ་བས་ཀྱང་གལ་ཆེ་བ་ཆགས་ཡོད་སྐོར་དང་འབྲེལ། མི་ཐེར་འབུམ་གཅིག་ལྷག་འཚོ་བཞིན་པའི་བོད་མཐོ་སྒང་གྱི་ཆུ་རྒྱུན་ཁག་གི་ཐོག་རྒྱ་གཞུང་ནས་མཉམ་ལས་དང་ཕྱི་གསལ་གནང་གསལ་མེད་པར་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་སྟབས། ཨ་རིས་གཙོས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་ཚོགས་ཁག་གིས་རྒྱ་གཞུང་ནས་བོད་མཐོ་སྒང་ཐོག་སྲིད་བྱུས་འཛིན་ཕྱོགས་ལ་དོ་སྣང་ཆེན་པོ་གནང་དགོས་པ་གསུངས་འདུག ཁོང་གིས་ད་དུང་བོད་མཐོ་སྒང་གི་ཆུ་རྒྱུན་དང་ Mekong འམ་རྫ་ཆུའི་ཆུ་རྒྱུན་སྐོར་གྱི་སྙན་ཐོ་དེས་གོ་ལའི་ཆུའི་དཀའ་ངལ་ཐོག་དགོས་ངེས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་གནང་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་གནད་དོན་དེ་མངོན་གསལ་གནང་བ་ཆེས་ཐོག་མ་དེ་ཆགས་རྒྱུ་ཡིན་པར་གསུངས་འདུག

ཁ་སང་དེ་རིང་གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་གནས་ཚུལ་ཐོན་པ་ལྟར་ན། དབྱིན་ཡུལ་གཙོ་བོར་གྱུར་བའི་ཡུ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ནང་དུ་Mutant Covid ཞེས་པའི་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་གསར་མ་ཁྱབ་བརྡལ་གྱི་རླབས་རྒྱུན་གསར་བ་ཞིག་ཐོན་ཡོད་པར་བརྟེན་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོ་ཞིག་གནས་སྐབས་སུ་ཁྱིམ་སྡོད་བཀག་རྒྱའི་འོག་གནས་ཡོད་སྟབས། རྒྱལ་ཁབ་དེ་དག་གི་ནང་གནས་བའི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་༢༠༢༡་ལོའི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྲིད་སྤྱི་གཉིས་ཀྱི་འོས་བསྡུ་དེ་ཉིན་བརྒྱ་དུས་གཅིག་ལ་བྱེད་ཐུབ་མིན་གྱི་ཐད་ནས་བློ་འཚབ་བྱེད་གཞི་ཞིག་ཏུ་གྱུར་འདུགདེ་རིང་འདི་གའི་གསར་འགོད་པས་ཞལ་པར་བརྒྱུད་དབྱིན་ཡུལ་གྱི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་གི་ལས་བྱེད་དང་། ཁུལ་དེའི་འོས་བསྡུའི་འགན་འཛིན་གྱི་ལས་རོགས་ཚེ་རིང་མཚོ་མོ་ལགས་སུ་ད་ལྟའི་དབྱིན་ཡུལ་ནང་གི་རིམས་ནད་ཁྲོད་ཀྱི་བོད་མིའི་གནས་བབ་སྤྱི་དང་། དེ་བཞིན་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་ཐུགས་འཚབ་འབྱུང་བཞིན་པའི་འོས་བསྡུའི་ལས་རིམ་དུས་ཐོག་ཏུ་ལེགས་འགྲུབ་འབྱུང་མིན་གྱི་ཐད་ནས་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས།  ད་ལྟའི་གནས་བབ་འདིའི་ཁྲོད་དེབ་སྐྱེལ་བྱས་ཟིན་པའི་ས་གནས་ཀྱི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཉིན་བརྒྱ་དུས་གཅིག་ལ་འོས་འཕེན་གནང་རྒྱུ་ཁག་པོ་ཆགས་ཡོད་པར་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་དང་སྦྲགས།  དེར་འབྲེལ་གྱི་གནས་བབ་ཀྱི་ཐད་ནས་དབུས་འོས་བསྡུ་ལྷན་ཁང་ལ་ཡང་སྙན་གསེང་ཞུས་ཡོད་སྐོར་གསུངས་ཡོད། གཞི་རྩའི་གོང་ནས་ཚེ་རིང་མཚོ་མོ་ལགས་ཀྱིས་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་ལྟར། དབུས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁང་ལ་ས་གནས་ཀྱི་གནས་བབ་ཀྱི་ཐད་ནས་སྙན་གསེང་ཞུས་པ་དང་འབྲེལ་ནས་འདི་གའི་གསར་འགོད་པས་དབུས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁང་དུ་དེར་འབྲེལ་གྱི་གནས་ཚུལ་ཐད་ནས་བཀའ་འདྲི་ཁག་ཅིག་ཞུ་ཐབས་བྱས་ཀྱང་།  དབུས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁང་གིས་ཉིན་གཉིས་ཀྱི་རིང་ལ་ཚོགས་འདུ་ཡོད་པར་བརྗོད་དེ་བཅར་འདྲིའི་གོ་སྐབས་སྤྲད་མ་སོང་། རྩ་བའི་བདུན་ཕྲག་སྔོན་མ་ནས་བཟུང་དབྱིན་ཡུལ་གྱི་ཁུལ་དུ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་སྲིན་གྱི་ངོ་བོརའགྱུར་བ་ཐེབས་ནས་རིམས་ནད་ཁྱབ་བརྡར་ཤུགས་ཆེར་འགྲོ་འགོ་བརྩམས་ཡོད་སྟབས། ད་ཆ་དབྱིན་ཡུལ་གྱི་ནང་དུ་གནམ་གྲུ་སོགས་ཀྱི་འགྲོ་སྐྱོད་ཀྱི་ལམ་ཁ་ཡོངས་སུ་བཀག་ཡོད་པ་རེད། ཁ་སང་རྒྱ་གར་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེ་ཁག་ལྔའིནང་དུ་ཡང་ཡང་དབྱིན་ཡུལ་གྱི་གནམ་གྲུར་བསྡད་ནས་ཡོང་མཁན་གྱི་རིམས་ནད་གསར་མ་ཕོག་མཁན་ཁག་ཅིག་གསར་དུ་ཤེས་རྟོག་བྱུང་ཡོད་པ་རེད་འདུག

ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༢ ཉིན་བོད་མི་ན་གཞོན་བསྟན་འཛིན་དོན་གྲུབ་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་འབྲས་ལྗོངས་སུ་ཆགས་པའི་རྣ་ཐོས་ལའི་ས་མཚམས་བར་དུ་ཞི་བའི་གོམ་བགྲོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་ཞིག་དབུ་འཛུགས་གནང་དོན་བཞིན་དེ་རིང་ཉིན་རྒྱབ་ཁོང་དང་ཁོང་གི་ཕྱག་རོགས་བསྟན་འཛིན་ཉི་མ་ལགས་རྣམ་གཉིས་རྒྱ་གར་ཡུ་པི་མངའ་སྡེའི་གནས་མཆོག་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱིར་འབྱོར་འདུགབསྟན་འཛིན་གྲུབ་ལགས་ཀྱིས་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ལ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བར་གཞིགས་ན། ཁོང་གིས་བཞུགས་སྒར་དྷརྨ་ས་ལ་ནས་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས་རྣ་ཐོས་ལའི་ས་མཚམས་བར་ཞི་བའི་གོམ་བགྲོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་དབུ་འཛུགས་གནང་སྟེ་ད་ཆ་ཟླ་བ་གཅིག་དང་ཕྱེད་ཀ་ལྷག་ཕྱིན་ཡོད་པ་དང་། དེ་རིང་ཉིན་རྒྱབ་ཕྱག་ཚོད་ ༣ ཡོལ་ཙམ་ལ་ཁོང་དང་ཁོང་གི་ཕྱག་རོགས་བསྟན་འཛིན་ཉི་མ་ལགས་རྣམ་གཉིས་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ཝཱརཱ་ཎ་དབུས་བོད་ཀྱི་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་དུ་འབྱོར་མ་ཐག་སློབ་གཉེར་ཁང་དེའི་ལས་བྱེད་ཁག་ཅིག་ནས་ཕེབས་བསུའི་སྣེ་ལེན་ཞུས་ཡོད་པ་དང་། སང་ཞོགས་བོད་མི་ཁག་ཅིག་གིས་གོ་སྒྲིག་གནང་སྟེ་ཁུལ་དེར་དོན་ཚན་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཤིག་ཀྱང་གནང་རྒྱུ་རེད་འདུག ཁོང་གཉིས་སླད་མར་ཉིན་གྲངས་གསུམ་གི་རྗེས་སུ་གནས་མཆོག་རྡོ་རྗེ་གདན་དང་Kishanganj དེ་ནས་ siliguri བཅས་སུ་གོམ་བགྲོད་གནང་འཆར་ཡོད་པ་བཞིན་ཁུལ་དེར་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་སོགས་ཀྱི་ལས་རིམ་སྤེལ་འཆར་ཡོད་པ་སོགས་ངོ་སྤྲོད་གནང་སོང་།རྩ་བའི་བསྟན་འཛིན་དོན་གྲུབ་ལགས་ཀྱིས་ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༢ ཉིན་བཞུགས་སྒར་དྷ་རམ་ས་ལ་ནས་གོམ་བགྲོད་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས་ཅན་རྡི་གྷར་འབྱོར་སྐབས་བསྟན་འཛིན་ཉི་མ་ལགས་ཀྱིས་ཁོང་གི་ལས་འགུལ་ནང་མཉམ་ཞུགས་ཀྱིས་ད་བར་ Aligarh དང་ Lucknow བཅས་ཀྱི་གཞུང་ལམ་བརྒྱུད་གོམ་བགྲོད་གནང་སྟེ་རྒྱ་གར་གྱི་ཡུལ་མི་རྣམས་དང་གསར་འགོད་པ་རྣམས་ལ་བོད་དེ་རྒྱ་ནག་གིས་བཙན་འཛུལ་བྱས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གིས་དབང་སྒྱུར་འོག་ཏུ་བོད་ནང་གི་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་གི་གནས་བབ་ཛ་དྲག་ཏུ་འགྱུར་བཞིན་ཡོད་པ་དྲིལ་བསྒྲགས་གནང་འདུག་པ་མ་ཟད། ཁོང་གཉིས་རྣ་ཐོ་ལའི་ས་མཚམས་སུ་འབྱོར་བར་ད་དུང་སྤྱི་ལེ་ ༩༠༠ ལྷག་གོམ་བགྲོད་གནང་འཆར་ཡོད་པ་རེད།