བཙན་བྱོལ།

སྐབས་ ༡༦ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མི་ཁག་ཅིག་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ས་གནས་ཁག་ཅིག་ཏུ་ཆེད་ཕེབས་ཀྱིས་མངའ་སྡེ་སོ་སོའི་བློན་ཆེན་དང་གནད་ཡོད་མི་སྣ་ཁག་ཅིག་དང་མཇལ་འཕྲད་ཀྱིས་བོད་དོན་ཞུ་སྐུལ་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། སྤྱི་འཐུས་དབུ་དཀར་ཚང་གཡུ་སྒྲོན་ལགས་དང་ཡེ་ཤེས་སྒྲོལ་མ་ལགས། དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པ་གོ་བོ་བློ་བཟང་ཕན་བདེ་ལགས། དཀོན་མཆོག་ཡར་འཕེལ་ལགས་བཅས་ནས་རྒྱ་གར་མངའ་སྡེ་མ་ཧཱ་རྴཊ་དང། རཱ་ཇིས་ཐན། གུཇ་རཱཊ། དེ་བཞིན་གྷོ་ཝ་སོགས་ནང་བོད་དོན་ཞུ་སྐུལ་གནང་བཞིན་པ་དང། དེ་བཞིན་སྤྱི་འཐུས་ཟླ་བ་ཚེ་རིང་ལགས་དང་མཁན་པོ་འཇམ་དཔལ་བསྟན་འཛིན་ལགས། བསམ་གཏན་ཆོས་སྒྲོན་ལགས། བཀྲ་ཤིས་དོན་གྲུབ་ལགས་བཅས་ནས་ལྡེ་ར་ལྡུན་དང། ཅན་དཱི་གྷར། ཇཱ་མུ། སིམ་ལ་བཅས་སུ་བོད་དོན་ཞུ་སྐུལ་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། སྤྱི་འཐུས་དབུ་དཀར་ཚང་གཡུ་སྒྲོན་ལགས་ཀྱིས་སྣེ་འཁྲིད་པའི་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་ཆུང་ནས་ Maharashtra མངའ་སྡེ་ནང་ཚེས་ ༣༠ ནས་འགོ་འཛུགས་ཀྱིས་ཁ་སང་བར་མངའ་སྡེ་བློན་ཆེན་དང། སྤྱི་ཚོགས་བདེ་འཇགས་བློན་ཆེན། གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་ས་གནས་འཐུས་མི་བཅས་ཁྱོན་གནད་ཡོད་མི་སྣ་ ༡༥ ལྷག་དང་མཇལ་འཕྲད་བྱུང་བ་དང་འབྲེལ་ཏེ་བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་དང། བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་གི་གནས་བབ། དེ་བཞིན་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་ཆོས་ལུགས་ལ་དམ་དྲག་བྱས་པའི་གནད་དོན་སོགས་དྲིལ་བསྒྲགས་གནང་བ་མ་ཟད། ཁོང་རྣམས་ནས་གོ་སྐབས་ནམ་བྱུང་ལ་བོད་དོན་གྱི་གནད་དོན་སྐོར་གླེང་དགོས་པ་སོགས་ཞུ་སྐུལ་གནང་འདུག ཁོང་གིས་ Mumbai ནང་གནས་བཞུགས་རྒྱ་གར་བ་ནས་བོད་དོན་གྱི་གནད་དོན་ཐོག་མཁྱེན་རྟོགས་ཞན་པོ་ཡོད་སྐོར་དང། དེ་བཞིན་ཁོང་རྣམས་ནས་བོད་དོན་ཁྱབ་བསྒྲགས་སླད་མུམ་བྷེ་གནས་བཞུགས་མི་མང་བསྐོང་ཚོགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་གལ་གནད་ཇི་ཆགས་སྐོར་དང་འབྲེལ་ནས་གཏམ་བཤད་གནང་འདུག སྤྱི་འཐུས་ཟླ་བ་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་སྣེ་འཁྲིད་པའི་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ཚོགས་ཁག་གཞན་དེས་ཁ་ཉིན་ཚེས་ ༢ ཉིན་ལྡེ་རུ་ལྡུན་ཁུལ་དུ་བོད་དོན་ཞུ་སྐུལ་གྱི་ལས་འགུལ་བརྩམས་ཡོད་པ་དང་། སྤྱི་འཐུས་རྣམས་ནས་ཁུལ་དེའི་ནང་མངའ་སྡེ་བློན་ཆེན་ཟུར་པ་དང་མངའ་སྡེ་ཀོངྒ་རེ་སིའི་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་དང་ཚོགས་གཞོན། གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་གནད་ཡོད་མི་སྣ་ཁག་ཅིག་མཇལ་འཕྲད་གནང་སྟེ་རྒྱ་གར་གྱི་གནད་ཡོད་མི་སྣ་ཚོར་བོད་མི་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་མཁན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་དང། བོད་དང་རྒྱ་གར་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་བ། དེ་བཞིན་རྒྱ་གཞུང་ནས་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ཡིག་ཆ་’གྲེམས་སྤེལ་གནང་འདུག སྤྱི་འཐུས་ཟླ་བ་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་ད་རེས་ཀྱི་ཞུ་སྐུལ་འདིའི་བརྒྱུད་རྒྱ་གར་གྱི་གནད་ཡོད་མི་སྣ་རྣམས་ལ་དུས་ནམ་ཞིག་ལ་རྒྱ་ནག་དང་གླེང་སློང་བྱུང་ཚེ་བོད་དོན་གྱི་གནད་དོན་སྐོར་གླེང་སློང་གནང་རྒྱུ་དང། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ནང་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་རྩ་གཏོར་གཏང་རྒྱུའི་ལས་གཞི་རབས་དང་རིམ་པ་སྤེལ་བཞིན་པ་ཡོད་སྟབས་བོད་མིར་ཕྱག་རོགས་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་འབོད་སྐུལ་གྱི་དོན་ཚན་ལྔ་ཕུལ་ཡོད་པ་གསུངས་ཡོད། རྩ་བའི་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ཚོགས་ཁག་དེས་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་ནང་བོད་དོན་ཞུ་སྐུལ་གྱི་ལས་འགུལ་དེ་ཟླ་བ་འདི་ནང་མཇུག་སྒྲིལ་གྱི་ཡོད་པ་དང། ད་རེས་ཀྱི་ཞུ་སྐུལ་ལས་འགུལ་དེ་དང་ལྷན་སྤྱི་འཐུས་སྐུ་ཚབ་ཀྱི་ཚོགས་མི་རྣམས་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་ལས་འགུལ་དང་འབྲེལ་ཏེ་གནད་ཡོད་མི་སྣ་ཚོར་བོད་མི་རྣམས་རང་ཡུལ་ནས་གྱར་ཐོག་བཙན་བྱོལ་དུ་མི་ལོ་ ༦༠ འཁོར་ལ་ཉེ་བ་དང་བསྟུན་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་གཉིས་ལ་ད་བར་བོད་མིར་རྒྱབ་སྐྱོར་གཡོ་བ་མེད་པ་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་གྱི་འདུག

རྒྱ་གར་བྱང་ཤར་འབྲས་ལྗོངས་མངའ་སྡེའི་རྒྱལ་ས་སྒང་ཏོག་ཏུ་སང་ཉིན་ནས་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཀྱི་རིག་པ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བགྲོ་གླེང་ཐེངས་བདུན་པ་བསྐོང་འཚོགས་གནང་རྒྱུ་རེད་འདུག འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཀྱི་རིག་པ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའམ་ Cosmologyand Consciousness བགྲོ་གླེང་གི་རིམ་པ་དེ་ནི་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་བཀའ་སློབ་ལམ་སྟོན་འོག་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༠ ལོ་ནས་ད་བར་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་ནས་དགེ་འདུན་པ་ཚོར་ཚན་རིག་སློབ་ཁྲིད་གནང་བའི་ལས་གཞི་མང་དག་ཞིག་ཡོད་པའི་ཆ་ཤས་ཤིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། ཐེངས་འདིའི་བགྲོ་གླེང་གི་བརྗོད་གཞི་ནི་ Observation and Reality ཞེས་ལྟ་ཞིབ་དང་གནས་ཚུལ་ཞེས་རེད་འདུག བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་ནས་བགྲོ་གླེང་འདི་སྒང་ཏོག་ཏུ་ཡོད་པའི་རྣམ་རྒྱལ་བོད་ཀྱི་ཤེས་རིག་ཉམས་ཞིབ་ཁང་དང་ཟུང་འབྲེལ་ཐོག་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། སང་ཉིན་ནས་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས་ཉིན་གྲངས་གསུམ་རིང་འཚོགས་རྒྱུའི་བགྲོ་གླེང་དེའི་ཐོག་རྒྱལ་སྤྱིའི་ས་གནས་འདྲ་མིན་ནས་ཕེབས་པའི་ཚན་རིག་པ་དང་ནང་པའི་དགེ་འདུན་པ་ ༣༠ ཙམ་གྱི་དབར་རིག་གཞུང་བརྗེ་རེས་ཀྱི་གྲོས་མོལ་གནང་རྒྱུ་མ་ཟད། Quantum Physics འམ་ཚད་རྡུལ་དངོས་ཁམས་རིག་པའི་ཡ་མཚན་གནས་ཚུལ་དེ་དག་ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་དང་འབྲེལ་བ་དང་འགལ་ཕྱོགས་ཇི་ཡོད་ལ་དཔྱད་གླེངདང་དྲི་བ་དྲིས་ལན་སོགས་གནང་རྒྱུ་རེད་འདུག བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་ནས་ཐེངས་འདིའི་བགྲོ་གླེང་ཐོག་བཅར་བའི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་དགེ་འདུན་པ་སུམ་ཅུ་སྐོར་ཞིག་བགྲོ་གླེང་དེའི་སྔོན་འགྲོའི་ཚུལ་དུ་བདུན་ཕྲག་བཞིའི་རིང་ཚན་རིག་ངོ་སྤྲོད་ཀྱི་ཟབ་སྦྱོང་ཞིག་ཐོག་མཉམ་ཞུགས་ཀྱིས་དེང་དུས་ཚན་རིག་ཆེད་གཉེར་བྱ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་ཕུལ་ཡོད་པ་རེད། རྩ་བའི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཀྱི་རིག་པ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བགྲོ་གླེང་ཐེངས་བདུན་པ་ལྟ་ཞིབ་དང་གནས་ཚུལ་ཞེས་པ་དེ་ནི་ནང་པའི་མཁས་དབང་ཁག་དང་ཚན་རིག་པའི་དབར་སེམས་དོན་གྱི་རིན་ཐང་དང་ཚན་རིག་གི་དཔྱད་ཞིབ་མཉམ་འབྲེལ་ཁྱབ་སྤེལ་སླད་དམིགས་པའི་བགྲོ་གླེང་རིམ་ཞིག་གོ་སྒྲིག་གནང་བཞིན་པའི་ནང་ཚན་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ནས་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས་ད་བར་སེམས་དང་བེམ་རྫས། ཤེས་རྟོགས་དང་ལག་ལེན། དེ་བཞིན་མཐུན་འགྲིག་དང་བདེ་སྐྱིད། གཞན་ཡང་སེམས་ཚོར་སྟངས་འཛིན་དང་བཅོས་སྒྱུར་ཞེས་པའི་བརྗོད་ཁག་གི་ཐོག་བགྲོ་གླེང་སྔ་རྗེས་ཐེངས་དྲུག་གོ་སྒྲིག་ཞུས་ཡོད་པ་རེད།

དེ་རིང་ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༢ ཉིན་མོ་འདི་རྒྱ་གར་གྱི་མེས་པོ་དམ་པ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་གྷན་དྷི་མཆོག་གི་ འཁྲུངས་སྐར་དང་སྟབས་བསྟུན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་དང་རྡ་ས་ས་གནས་འགོ་འཛིན་ལས་ཁུངས་གཉིས་ཀྱིས་རྐང་འགན་བཞེས་ཐོག་སྔ་དྲོ་ཚོུད་ ༩ པ་ནས་བཞུགས་སྒར་དྷ་སའི་ཉེ་འཁོར་ས་གནས་དང་གཞུང་ལམ་ཁག་གཙང་བཟོ་གནང་རྒྱུའི་ལས་གཞི་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཞིག་སྤེལ་སོང་། ལས་གཞི་དེ་དབུ་འཛུགས་ཀྱི་མཛད་སྒོའི་ཐོག་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་ཆོས་སྐྱོང་དབང་ཕྱུག་མཆོག་དང་། རྡ་རམ་ས་ལའི་གྲོང་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་གཞོན་པ་ P. Chaudhary ལགས། རྡ་ས་འཕགས་བོད་འབྲེལ་མཐུད་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ Ajay Singh Mankotya ལགས། དེ་བཞིན་བཞུགས་སྒར་ཁུལ་གྱི་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་གི་ཚོགས་མི་དང་། ས་གནས་མི་མང་བཅས་ཕེབས་འདུགསྐབས་དེར་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་ཆོས་སྐྱོང་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ལོ་འདི་བཞིན་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་གཉིས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་ལོར་སྲུང་བརྩི་ཞུ་བཞིན་ཡོད་སྟབས། དེ་རིང་མེས་པོ་དམ་པ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་གྷན་དྷཱི་མཆོག་གི་འཁྲུངས་སྐར་སྲུང་བརྩི་དང་སྦྲགས། རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གི་གཙང་བཟོའི་ལས་འགུལ་ Swatch Bharat Abhiyaan ཞེས་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་། ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་གཉིས་ཀྱི་བཀའ་དྲིན་མཚོན་ཕྱིར་ཁོར་ཡུག་གཙང་བཟོའི་ལས་འགུལ་འདི་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་གསུངས་ཡོད།  གཞི་རྩའི་གཙང་བཟོའི་ལས་གཞི་འདིའི་ནང་བོད་མིའི་སྒྲིག་གཞུགས་ཀྱི་སྲི་ཞུ་ལས་བྱེད་དང་། བཞུགས་སྒར་ཁུལ་གྱི་ས་གནས་མི་མང་བཅས་ནས་མཉམ་ཞུགས་ཐོག་གངས་ཅན་སྐྱིད་གཤོངས་དང་། མེག་གྷན་ཁྲོམ་གཞུང་། རྡ་སྟེང་བོད་ཁྱིམ། བོད་ཀྱི་ཟློས་གར་ཚོགས་པ། རྡ་ཤོད་བོད་ཁྱིམ། ནོར་གླིང་སོགས་ཉེ་འཁོར་གྱི་ས་གནས་དང་གཞུང་ལམ་བཅས་གཙང་བཟོ་གནང་ཡོད་པ་དང་། བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་མཉམ་ཞུགས་པ་ཡོངས་ལ་བསྔགས་བརྗོད་དང་འབྲེལ་ལས་གཞི་འདི་མིག་དཔེ་འོས་པ་ཞིག་གནང་གལ་ཐད་ཚང་མས་ཧུར་ཐག་གནང་རོགས་ཞེས་འབོད་སྐུལ་གནང་ཡོད།གཞན་ཡང་དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཚོུད་ ༩ སྟེང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་ཕྱག་སྦྲེལ་བཀའ་བློན་རྣམ་པ་དང་ལྷན་ཁང་ཁག་གི་དྲུང་ཆེ་ཆུང་རྣམ་པ་བཅས་བཀའ་ཤག་ཏུ་ལྷན་འཛོམས་ཐོག་ཆེས་ཐོག་མར་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་གླུ་དབྱངས་སུ་གྱེར་པ་དང་དུས་མཚུངས་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་དར་མཁའ་དབྱིངས་སུ་སྒྲེང་འཛུགས་གནང་ཡོད་པ་རེད། སྐབས་དེར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་རྒྱ་གར་གྱི་མེས་པོ་དམ་པ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་གྷན་དྷཱི་མཆོག་གི་སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་ཐེངས་ ༡༤༩ པ་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ཉིན་མོ་ཞིག་ཡིན་སྟབས། ང་ཚོ་བོད་མིར་མཚོན་ན་བོད་ཀྱི་བདེན་པའི་འཐབ་རྩོད་དེ་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ཐོག་ནས་མུ་མཐུད་རྒྱུན་སྐྱོང་གནང་བཞིན་ཡོད་དང་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ཡོངས་ལ་ཞི་བདེ་ཁྱབ་པར་ཡིད་སྨོན་ཡོད་ཅེས་གསུངས་ཡོད།སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་དེ་རིང་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༢ དེ་བཞིན་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་གཙང་བཟོའི་ལས་འགུལ་ Swatch Bharat Abhiyaan ཞེས་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་པར་བརྟེན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲི་ཞུ་ལས་བྱེད་ཡོངས་ཀྱིས་གངས་སྐྱིད་ཀྱི་ས་ཁུལ་དང་། ཇོ་གི་ཝ་ར། རྡ་སྟེང་བོད་ཁྱིམ་སོགས་སུ་གཙང་བཟོའི་ལས་གཞི་སྤེལ་ཟིན་པ་ལྟར་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་ཏུ་ཡོད་པའི་བོད་མི་ཚོས་ཀྱང་། གཞིས་ཆགས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་དང་། ཉེ་འགྲམ་རྒྱ་གར་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་བཅས་སུ་གཙང་བཟོའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་གསུངས་ཡོད། རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་ཁུལ་དུ་བོད་མི་ཚོས་དེ་འབྲེལ་གཙང་བཟོའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཡོད་པའི་སྐོར་འདི་གའི་གསར་འགོད་པས་བཏང་གནས།

ཉེ་ཆར་རྒྱ་གར་ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེ་ནང་ཆར་ཞོད་རྐྱེན་པས་ཡུལ་ལུང་ཁག་ཅིག་ནང་ས་རུད་དང་འགྲོ་ལམ་འགག་པ་སོགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་འཕྲད་པ་དང། དེའི་ཁྲོད་ཀུ་ལུ་མ་ན་ལི་དོ་བྷི་དཔལ་རབ་གླིང་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་སུ་ཆུ་རུད་རྐྱེན་པས་གོད་ཆག་ཚབས་ཆེ་ཕོག་ནས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་སྡོད་ཁང་དང། འགྲོ་ལམ་འགག་པ་སོགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ནང་ལྷུང་ཡོད་སྟབས། ད་ཆ་ཁུལ་དེའི་བོད་མིརྣམས་ཀྱིས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ནང་སྲིད་བཀའ་བློན་མཆོག་ལ་མ་འོངས་པར་ཆུ་རུད་ཀྱི་དཀའ་ངལ་འགོག་ཐབས་སུ་ཆུ་རགས་བརྟན་པོ་ཞིག་ངེས་ཚུགས་དགོས་སྐོར་དགོངས་འཆར་ཁག་ཅིག་ཕུལ་འདུགད་ཆ་ཀུ་ལུ་ཁུལ་དུ་ཆར་ཞོད་རྐྱེན་པས་ཆུ་རུད་ཀྱི་གོད་ཆག་ཕོག་ནས་གཟའ་འཁོར་གཅིག་སོང་མཚམས་སུ་འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ནས་ཞལ་པར་བརྒྱུད་དོ་བྷི་ས་གནས་འཐུས་མི་སྐལ་བཟང་ཚེ་རིང་ལགས་སུ་ད་ལྟའི་གནས་སྟངས་སྐོར་བཀའ་འདྲི་ཁག་ཅིག་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་ད་ཆ་བོད་མི་ཕལ་མོ་ཆེའི་སྡོད་ཁང་ནང་ཆུ་རུད་རྐྱེན་པས་བྱེ་མ་དང་འདམ་རྙོག་གིས་ཁེངས་ནས་ས་གནས་མི་མང་རྣམས་ཀྱིས་གཙང་བཟོ་དང།  གཞིས་ཆགས་སུ་དེ་འབྲེལ་གོད་ཆག་ཕོག་པ་ལས་སླར་གསོའི་ཆེད་ཕྱར་གྲུ་མཉམ་འདེགས་ཀྱི་ཕྱག་ལས་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་།རྩ་བའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དྲྭ་གནས་ཐོག་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་གཞིགས་ན། ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༦ དང་ ༢༧ བཅས་ཉིན་གཉིས་རིང་ནང་སྲིད་བཀའ་བློན་འཁོར་ལྷ་ཚང་བསོད་ནམས་སྟོབས་རྒྱལ་མཆོག་དང་ནང་སྲིད་དྲུང་འཕར་ཚེ་དབང་རྒྱལ་པོ་ཨཱརྱ་ལགས་རྣམ་གཉིས་ཀུ་ལུ་ས་གནས་སུ་གནས་སྟངས་གང་ཡིན་རྟོག་ཞིབ་སླད་འཚམས་གཟིགས་སུ་ཕེབས་འདུག་པ་དང།  བཀའ་བློན་མཆོག་ནས་ས་གནས་མི་མང་ལ་ཐུགས་གསོ་དང་དེ་བཞིན་དཀའ་ངལ་རྣམས་སེལ་རྒྱུའི་ལམ་སྟོན་གནང་བ་མ་ཟད་སྒོས་སུ་ངལ་སེལ་རོགས་སྐྱོར་མ་དངུལ་འབུམ་ ༡༠ གནང་རྒྱུའི་གསལ་བསྒྲགས་གནང་འདུགརྩ་བའི་ཀུ་ལུ་མ་ན་ལི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་ཡོད་པའི་པ་ཏི་ཀུལ་དང།  དོ་བྷི།  དཔལ་རབ་གླིང།  ཀུ་ལུ་ཡུ་ལོ་ཀོའི་སོགས་སུ་བོད་མི་ ༡༨༠༠ ལྷག་གནས་བཞུགས་གནང་གི་ཡོད་པ་དང།  དེའི་ཁྲོད་ད་རེས་ཆུ་རུད་ཀྱི་གོད་ཆག་ཚབས་ཆེ་ཤོས་དེ་དོ་བྷི་ཁུལ་དུ་ཕོག་པ་དང།  སྐབས་དེར་དོ་བྷི་ཁུལ་དུ་ཆུ་མགོ་མི་འདྲ་བ་གསུམ་ནས་ཆུ་ཡོང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་ས་གནས་མི་མང་གི་སྡོད་ཁང་རྣམས་ཆུས་ཁེངས་སྟབས་བོད་མི་རྣམས་རང་ཁྱིམ་ནས་ཕྱིར་ཐོན་གནང་དགོས་བྱུང་ཡོད་པ་རེད།

ཉེ་ཆར་སྐབས་ ༡༦ པའི་བོད་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་ ༦ ཐོག་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་གཞན་གཅིག་འོས་འདེམས་གནང་བ་ལྟར་ཆོས་རིག་དྲུང་འཕར་ཀརྨ་དགྲ་འདུལ་ལགས་ཀྱིས་ལས་འཁུར་དམ་འབུལ་གནང་སོང་།   དེ་རིང་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༡ ཉིན་སྔ་དྲོ་ཚོུད་ ༩ ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཁང་བརྩེགས་གསར་པའི་ཚོགས་ཁང་ཆེན་མོར་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེན་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པ། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་གཙོས་པའི་བཀའ་བློན་རྣམ་པ། ལྷན་ཁང་ཁག་གི་དྲུང་ཆེ་ཆུང་རྣམ་པ་དང་རང་དབང་ཅན་གྱི་སྡེ་ཚན་ཁག་གི་འགན་འཛིན་རྣམ་པ་བཅས་ལྷན་འཛོམས་ཐོག་ཀརྨ་དགྲ་འདུལ་ལགས་ཀྱིས་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་བཀའ་བརྒྱུད་དོན་གྲུབ་མཆོག་གི་དྲུང་ནས་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཁྲིམས་ཞིབ་པའི་ལས་འཁུར་དམ་འབུལ་ཞུས་སོང་།རྩ་བའི་ཀརྨ་དགྲ་འདུལ་ལགས་ཉེ་ཆར་མཇུག་སྒྲིལ་ཟིན་པའི་སྐབས་བཅུ་དྲུག་པའི་བོད་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་དྲུག་པའི་ལས་ཉིན་གཉིས་པའི་ཐོག་ངོ་ཡོད་སྤྱི་འཐུས་ ༢༡ གི་རྒྱབ་བསྐྱར་ཐོག་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་གཞན་གཅིག་ཏུ་འོས་འདེམས་གནང་ཡོད་པ་དང་། ཁོང་གིས་འདས་པའི་ལོ་ངོ་བཞི་བཅུ་ལྷག་གི་རིང་ལ་སྦེལ་ཀོབ་བདེ་སྐྱིད་སླར་གསོའི་མཉམ་འབྲེལ་ནང་ཚོང་ལས་འགན་འཛིན་དང་དྲུང་ཆེ། ཀོ་ལི་གྷལ་དོན་ལྡན་གླིང་གཞིས་ལས་ཁང་གི་ལས་དྲུང་། དེ་བཞིན་སྦེལ་ཀོབ་བདེ་སྐྱིད་སླར་གསོ་དང་། མན་སྤར་ཕན་བདེ་གླིང་གཞིས་ཆགས། འབྲས་ལྗོངས་སྒང་ཏོག་ས་གནས་བཅས་ཀྱི་གཞིས་འགོ་དང་ལྷོ་ཕྱོགས་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་གི་ལྷོ་སྤྱི་བཅས་གནང་མྱོང་ཡོད་པ་མ་ཟད་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ལོ་མཇུག་ནས་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་སུ་དྲུང་འཕར་ལས་འགན་ཐོག་དཔལ་༸རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པ་རིན་པོ་ཆེའི་སྣེ་ཤན་ཞབས་ཞུ་གནང་ཡོད་པ་རེད།

ཁ་སང་ཟླ་ ༩ ཚེས ༣༠ ཉིན་འཛམ་གླིང་གི་རྒྱུག་ཆུའི་ཉིན་མོ་དང་བསྟུན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཅིག་གིས་རྒྱ་གར་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་མོམ་བྷེ་ནང་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཀྱི་རྒྱུག་ཆུ་ཁག་ཁ་བསྒྱུར་དང་ཚུ་མཛོད་མང་དག་རྒྱག་བཞིན་པའི་གོ་རྟོགས་སྤེལ་བ་མ་ཟད། བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པས་ཀྱང་བོད་ཀྱི་གཙང་ཆུ་ནི་ཨེ་ཤ་ཡའི་ཚེ་སྲོག་ཡིན་པའི་བརྡ་ལན་གྱི་ཁྲོད་འཛམ་གླིང་གི་ Paragliding འམ་གདུགས་སྐོར་ལྡིང་རྩེད་ཀྱི་ས་གནས་ཡག་ཤོས་གྲས་སུ་ཡིན་པའི་ Billing ཁུལ་དུ་བོད་ནང་གི་རྒྱུག་ཆུའི་ཐད་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་འདུག བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཅིག་བོད་དོན་ཞུ་གཏུགས་ཀྱི་ལས་འཆར་འོག་ཉེ་ལམ་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་ Mumbai གཙོས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེ་གྲས་ཁག་ཅིག་ནང་ཆེད་ཕེབས་ཀྱིས་གནད་ཡོད་དཔོན་རིགས་རྣམས་ལ་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་ཞུ་གཏུགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་བཞིན་པ་ལྟར། ཁ་སང་མོམ་བྷེ་ནང་སྤེལ་བའི་གཏམ་བཤད་ཀྱི་ལས་རིམ་ཞིག་གི་སྐབས་སྤྱི་འཐུས་དབུ་དཀར་ཚང་གཡུ་སྒྲོན་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ནང་གཙང་ཆུ་ཁ་བསྒྱུར་དང་གཏེར་ཁ་སྔོག་འདོན་སོགས་ཀྱི་ལས་གཞི་རབས་དང་རིམ་པ་སྤེལ་བཞིན་པར་བརྟེན་བོད་ནང་གི་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་གི་གནས་བབ་དེ་ཛ་དྲག་རང་བཞིན་གྱི་ངོ་བོར་གནས་ཡོད་པ་དང་། དེ་ལྟ་བུའི་ཁོར་ཡུག་ཉམས་ཉེས་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན་དེ་ནི་བོད་དང་རྒྱ་གར་ཙམ་མ་ཡིན་པར་འཛམ་གླིང་གང་སར་གནོད་གཞི་ཅན་དུ་འགྱུར་བཞིན་ཡོད་སྐོར་གསུངས་འདུག ཁོང་གིས་རྒྱ་གར་གྱི་ NDTV གསར་ལམ་གྱི་བཅར་འདྲི་ཁག་ཅིག་ལ་ལན་འདེབས་གནང་སྐབས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་གཏོར་བཅོམ་བྱས་རྐྱེན་ཡུལ་དངོས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཕྱི་ལ་མི་གྱར་བའི་ཕྱིར་ས་གནས་མི་མང་ལ་དམ་དྲག་དང་བཀག་སྡོམ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། བོད་ནང་གི་དཀའ་ངལ་དེ་ནི་རྒྱུག་ཆུ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་བརྗེ་བསྒྱུར་དང་གཞིས་ཀ་བརྗེ་སྤོར་སོགས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་བོད་མི་དག་རྒྱ་མིར་བསྒྱུར་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་དང་འབྲེལ་ཡོད་པ་ཞིག་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག ཡང་དེའི་བར་ན་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་ཀྱང་། རྡ་སའི་ཉེ་འཁྲིས་སྦིར་ས་གནས་བྷེ་ལན་དུ་འཕྲེད་དར་གྱི་ཐོག་ཡི་གེ་བྲིས་ནས་བོད་ཀྱི་གཙང་ཆུ་ནི་ཨེ་ཤ་ཡིའི་ཚེ་སྲོག་ཡིན་པ་དང་། བོད་ཀྱི་གཙང་ཆུ་སྐམ་ཚེ་ཨེ་ཤ་ཡ་འཆི་ཉེན་ཡོད་པའི་བརྡ་ལན་གྱི་ཁྲོད་ paragliding འམ་གདུགས་སྐོར་ལྡིང་རྩེད་བརྒྱུད་འཛམ་གླིང་གི་རྒྱུག་ཆུའི་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་ཞུས་པ་དང་འབྲེལ། ཨེ་ཤ་ཡིའི་མི་འབོར་ཐེར་འབུམ་གཉིས་ཀྱི་འཚོ་རྟེན་དུ་གྱུར་བའི་བོད་ཀྱི་གཙང་ཆུ་ཁག་ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གི་བཙན་དབང་འོག་འབག་བཙོག་ཅན་དུ་ཆགས་ངེས་ཡིན་པ་མ་ཟད་དེ་དག་གི་ཐོག་ཆུ་མཛོད་མང་དག་རྒྱག་བཞིན་པར་བརྟེན། རྒྱུག་ཆུ་དེ་དག་གི་ཡན་ལག་ལ་བརྟེན་པའི་མི་འབོར་ས་ཡ་མང་པོར་དཀའ་ངལ་ཤུགས་ཆེ་འཕྲད་བཞིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་འདུག གཞི་རྩའི་རྒྱ་གར་གཞུང་ནས་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ནང་གི་གཙང་ཆུ་ཁག་དང་སྒོས་ཡར་ཀློང་གཙང་པོའི་ཐོག་ཆུ་མཛོད་ཀྱི་ལས་གཞི་མང་དག་ཞིག་སྤེལ་བཞིན་པའི་གནད་དོན་ཐོག་སེམས་འཚབ་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་དང་འབྲེལ། རྒྱ་ནག་གི་འགོ་ཁྲིད་རྣམས་ལ་ཞུ་སྐུལ་རིམ་པ་བྱས་ཡོད་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གིས་ད་དུང་མུ་མཐུད་དེ་ལྟ་བུའི་ཆུ་མཛོད་མང་དུ་རྒྱག་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་སྒྲིག་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།

དེ་རིང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་བཞུགས་སྒར་དུ་ཕེབས་པའི་དབྱིན་ཡུལ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་སྐུ་ཚབ་རྣམས་ལ་ཕེབས་བསུ་འཚམས་འདྲི་དང་སྦྲགས།   བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་ནས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ཁོང་རྣམས་ཀྱིས་བོད་དོན་ཐད་རྒྱབ་སྐྱོར་གཡོ་བ་མེད་པ་གནང་བ་དེས་བོད་ནང་དུ་ཡོད་པའི་བོད་མི་རྣམས་ལ་སེམས་ཤུགས་འཕར་མ་ཞིག་སྟེར་བའི་བརྡ་ལན་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་། དེ་ཡང་དེ་རིང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཚོགས་ཁང་གསར་པའི་ནང་དུ་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་དབུས་པའི་མང་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་གྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ་དང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་ཞུ་བ་དང་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་གི་ལས་བྱེད་ཚང་འཛོམས་ཐོག་དབྱིན་ཡུལ་རྙིང་ཞེན་ཚོགས་པའི་སྐུ་ཚབ་སྐུ་ཞབས་Tim Loughton མཆོག་དང་། Scotland རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་པའི་སྐུ་ཚབ་སྐུ་ཞབས་ Chris law མཆོག་ནས་གསུངས་བཤད་གནང་སོང་། སྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ད་རེས་ཁོང་རྣམ་པ་ཆེད་དུ་མངགས་ནས་བཞུགས་སྒར་དུ་ཕེབས་པའི་ཐོག་བོད་དོན་དང་བོད་མི་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་གནང་བ་དེར་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་གནང་སྟེ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས། ད་ཆ་གཉན་ཕྲང་ཅན་གྱི་དུས་ཚོད་དེར་བོད་དོན་གྱི་འཐབ་རྩོད་སླད་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་གཞུང་མང་གཉིས་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་དགོས་པ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་། རྩ་བའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་ནས་དེ་རིང་སྔ་དྲོ་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མཇལ་ཁ་ཞུས་ཡོད་པ་དང་། ༸མགོན་པོ་མཆོག་ནས་སྐབས་དེར་ཁོང་རྣམས་ལ་བོད་དོན་གྱི་འཐབ་རྩོད་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་རྣམས་དངོས་སུ་དྲང་བདེན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་ཞིག་ཡིན་པའི་བཀའ་སློབ་གནང་ཡོད་པ་བཞིན། ཁོ་ཚོའི་ངོས་ནས་གོ་སྐབས་ནམ་བྱུང་ལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྡིངས་ཆའི་ཁྲོད་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་གླེང་རྒྱུ་དང་།  བོད་དོན་ཐབ་རྩོད་ཐད་མུ་མཐུད་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་མ་ཟད། དབྱིན་ཡུལ་དུ་ལོག་རྗེས་གྲོས་ཚོགས་སུ་ Reciprocal Access to Tibet འམ་བོད་ནང་དུ་འདྲ་མཉམ་འགྲུལ་བསྐྱོད་ཆོག་པའི་གནད་དོན་སྐོར་གླེང་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་།

བཞུགས་སྒར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་དགུ་བཅུ་གསུམ་ལས་འགུལ་ཚོགས་པ་ནས་དེ་རིང་ཚོགས་པ་དེ་དབུ་བརྙེས་པའི་དུས་ཚིགས་དང་། ལྷག་པར་དུ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༧ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༧ ལོར་བོད་ནང་གཞོན་སྐྱེས་མང་དག་ཞིག་གིས་རྒྱ་གཞུང་གི་ནོར་འཁྲུལ་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལ་ཞི་རྒོལ་ཆེན་པོ་གནང་བའི་ཉིན་མོ་དང་བསྟུན།  བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དྲན་གསོ་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་བོད་དོན་གྱི་གནད་དོན་གོ་རྟོགས་སླད།   བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཇེ་སྡུག་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་འགྲིམ་འགྲུལ་འགྲེམས་སྟོན་ཞིག་དབུ་འབྱེད་གནང་སོང་། དེ་རིང་ཉིན་རྒྱབ་མེག་གྷན་ Club House གྱི་གསོལ་མགྲོན་ཁང་དུ་ཚོགས་པའི་འགྲེམས་སྟོན་དབུ་འབྱེད་ཐོག་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཞོན་ཨ་ཅཱརྱ་ཡེ་ཤེས་ཕུན་ཚོགས་མཆོག་གཙོས།   གསར་འགོད་པ།   བོད་མི་དོན་གཉེར་བ་ཁག་ཅིག་ནས་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད་པ་དང་།  འགྲིམ་འགྲུལ་གྱི་འགྲེམས་སྟོན་དེའི་ཐོག་ ༥༩ འི་སྔོན་གྱི་བོད་རང་དབང་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཡིན་པའི་པར་རིས་ཚན་པ་དང་།  རྒྱ་ནག་དམར་པོའི་བཙན་འཛུལ་བྱེད་སྐབས་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་དང་།  དེ་བཞིན་འདས་པའི་ལོ་དྲུག་བཅུའི་ནང་བོད་ནང་ཞི་རྒོལ་རབས་དང་རིམ་པ་བྱུང་བའི་ཚན་པ་བཅས་འགྲེམས་སྟོན་གནང་འདུག སྐབས་དེར་དགུ་བཅུ་གསུམ་ལས་འགུལ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་ལྷ་རྒྱ་རི་རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་དཀར་ལགས་ཀྱིས་ད་རེས་ཀྱི་འགྲིམ་འགྲུལ་འགྲེམས་སྟོན་ལས་གཞི་དེ་ལོ་གཅིག་ནང་ཚན་དུ་རྒྱ་གར་དུ་ཡོད་པའི་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་དང་རྒྱ་གར་གྱི་ས་གནས་ཁག  དེ་བཞིན་རྒྱ་གར་དང་བོད་པའི་སློབ་གྲྭ་མ་ཟད།  ཕྱི་རྒྱལ་ནང་དུ་ཡང་འགྲེམས་སྟོན་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་།   ཁོང་གིས་འགྲེམས་སྟོན་འདི་བརྒྱུད་རྒྱ་གར་དང་ཕྱི་མིའི་མང་ཚོགས་རྣམས་ལ་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་དང་།   བོད་དེ་ལོ་རྒྱུས་སྒོ་ནས་རང་བཙན་གཙང་མའི་རྒྱལ་ཁབ་ཡིན་པ་སོགས་ཁྱབ་བསྒྲགས་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་། དེ་བཞིན་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་ཨ་ཅཱརྱ་ཡེ་ཤེས་ཕུན་ཚོགས་ལགས་ནས་སྐབས་དེར།   ད་ལྟའི་མི་ཐོག་ཁག་ཅིག་གིས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་གོ་བ་དང་།  པར་རིས་བརྒྱུད་ནས་མཐོང་བ།   དེ་བཞིན་ཡིག་རིགས་བརྒྱུད་ནས་མཁྱེན་པ་མ་ཟད།  ཁག་ཅིག་གིས་བརྒྱད་ཅུ་གྱ་གྲངས་ནས་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་དངོས་སུ་མྱོང་སྟབས། གནས་སྟངས་དེ་དག་ལ་གཞི་བཞག་པའི་ཐོག་བོད་རིགས་ནང་ཁུལ་ལ་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ཐད་གོ་བརྡ་འཕྲོད་རྒྱུ།  ངེས་པ་རྙེད་ཐུབ་རྒྱུ།  དེ་བཞིན་སེམས་ཁུར་གནང་བར་འབད་དགོས་པ་གསུངས་པ་དང་།    ད་རེས་ཀྱི་འགྲེམས་སྟོན་བཞིན་བོད་པའི་ལོ་རྒྱུས་མིག་མཐོང་ལག་སོན་དུ་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ཐོག་ཕྱི་མི་ཞིག་ལ་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་པ་ཡིན་ན་ཡང་དེར་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚད་ལྡན་ཞིག་དང་།  ནུས་པ་ཆེ་བ་ཐོན་གྱི་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པ་དང་།   འགྲེམས་སྟོན་འདི་ལྟ་བུའི་བོད་དོན་གྱི་འཐབ་རྩོད་ལ་སྨིན་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་།     མ་ཟད།  ཚོགས་གཞོན་མཆོག་གིས་དེ་རིང་གི་ཉིན་མོ་དེ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན་སྟབས།  བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་གྱི་ཆེད་འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དྲན་གསོ་ཞུ་རྒྱུ་དང་།  ང་ཚོ་ངོས་ནས་བོད་དོན་གྱི་འཐབ་རྩོད་དོན་དུ་རྒྱུན་དུ་ནས་རིག་པ་བསྒྲིམ་དགོས་པ་གསུངས་སོང་། གཞི་རྩའི་བོད་ཀྱི་དགུ་བཅུ་གསུམ་ལས་འགུལ་ཚོགས་པ་དེེ་བོད་མིའི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་གཙོ་བོར་གྱུར་བའི་མི་སྣ་ལས་གྲུབ་པའི་ཚོགས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་།  ཆབ་སྲིད་ཉེན་གཡོལ་ལ་ཕེབས་པའི་རྒྱལ་གཅེས་པ་དག་གིས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལྟ་བ་དང་། དམིགས་ཡུལ་ངེས་ཅན་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་མངོན་འགྱུར་ཡོང་ཆེད་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༡ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༧ ཉིན་བཞུགས་སྒར་རྡ་རམ་ས་ལར་དངོས་སུ་དབུ་བརྙེས་པའི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། ད་ལྟའི་ཆར་ཚོགས་པ་འདིར་གནས་ཡུལ་རྒྱ་གར་གཙོས་པའི་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་གི་ནང་ཁྱོན་ཚོགས་མི་ ༦༢༠ ལྷག་ཡོད་པ་རེད།  

དགེ་ལུགས་རྒྱུགས་སྤྲོད་ཆེན་མོའི་ནང་ལོ་དྲུག་བསྟུད་མར་ཨང་རིམ་དང་པོ་བླངས་མཁན་སེར་བྱེས་ཐབས་མཁས་བློ་གྲོས་ལགས་སུ་འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གི་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་གསར་འགོད་པ་རྒྱལ་མཚན་ཆོས་གྲགས་ལགས་ཀྱིས་བཅར་འདྲི་ཞུས་པ།