བོད།

དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཕྱག་ཚོད་བཅུ་དང་ཕྱེད་ཀའི་ཐོག    བཞུགས་སྒར་ཁུལ་གྱི་དབུས་ས་གཉིས་ཀྱི་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་མེག་གྷན་ཁྲོམ་གཞུང་དུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་བཙོན་པའི་དྲང་བདེན་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་ཞུས་ཏེ། བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་ཆུང་ཤོས་པཎ་ཆེན་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་གི་གཙོ་བྱས་པའི་བོད་མིའི་བསྟན་སྲིད་ཀྱི་ཆེད་དུ་རྒྱ་ནག་གི་བཙོན་ཁང་དུ་མནར་གཅོད་མྱོང་བཞིན་པ་ཡོངས་གང་མགྱོགས་གློད་གྲོལ་ཡོང་བར་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་སྡེ་ཚན་ཁག་གིས་རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་ལ་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་དགོས་བའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་སོང་། དེ་རིང་གི་ལས་འགུལ་དེའི་ཐོག  བཞུགས་སྒར་ཁུལ་གྱི་བོད་ཀྱི་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་དབུས་ས་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུན་ལས་རྣམས་ཀྱི་གཙོ་བྱས་པའི་བཞུགས་སྒར་ཁུལ་གྱི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་སྐྱིད་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་ལྷན་འཛོམས་ཀྱི་ཐོག  བོད་ནང་གི་བཙོན་པ་རྣམས་ལ་རྒྱ་གཞུང་གིས་མནར་གཅོད་གཏོང་བཞིན་པའི་པར་རིས་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་ཀྱིས་འགྲེམས་སྟོན་གནང་བ་བརྒྱུད་ནས། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གིས་རྒྱ་ནག་གི་མནར་གཅོད་འོག་གི་བོད་ནང་གི་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ལ་རྒྱུས་ལོན་གནང་དགོས་བའི་བསྒྲགས་གཏམ་སྤེལ་སོང་།སྐབས་དེར་དབུས་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་བསྟན་འཛིན་སྒྲོལ་མ་ལགས་ཀྱིས་དེ་རིང་གི་བཙོན་པའི་ཉིན་མོ་དང་འབྲེལ་ནས་བོད་ནང་གི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པའི་ཐད་ནས་གཏམ་བཤད་གནང་བའི་ནང་དུ། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་བཙན་འཛུལ་བྱས་པ་ནས་བཟུང་དུས་ཡུན་རིང་པོར་གཞུས་ལུས་བོད་མི་ཚོས་རང་གི་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཙམ་ལག་བསྟར་བྱས་པར་དབང་ཤེད་ཀྱིས་བཙན་བཟུང་དང་མནར་གཅོད་ཚད་མེད་གཏོང་བ། དེ་བཞིན་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་བསྒྱུར་བ་སོགས་ཀྱི་མི་སྤྱོད་ལས་འདས་བའི་གནོན་འཚེ་དང་མནར་གཅོད་གཏོང་གི་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱིས། བོད་ནང་གི་བཙོན་པ་རྣམས་ལ་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཡོངས་ཁྱབ་གསལ་བསྒྲགས་ནང་དུ་འཁོད་པའི་གཞི་རྩའི་ཐོབ་ཐང་ཁག་གང་ཡང་ལོངས་སྤྱོད་བྱེད་རྒྱུའི་དབང་ཚད་མེད་པར་བཙན་ཤེད་ཀྱིས་ནག་ཉེས་ངོས་ལེན་བྱེད་དུ་འཇུག་གི་ཡོད་པར་གསུངས་སོང་། དེ་བཞིན་འདི་གའི་གསར་འགོད་པའི་ཚོགས་གཙོ་ལགས་སུ་བོད་ནང་གི་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་བཙོན་པའི་གནས་བབ་ལ་གཟིགས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐད་ནས་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས། གཞིས་བཞུགས་བོད་མི་རྣམས་དངོས་སུ་རྒྱ་ནག་གི་བཙོན་ཁང་དུ་ཡོད་མིན་ལ་ལྟོས་མིན་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་རྣམ་དཔྱོད་དང་ཐོབ་ཐང་ཁག་ལོངས་སྤྱོད་བྱེད་རྒྱུའི་རང་དབང་གང་ཡང་མེད་པར་བརྟེན་བོད་མི་ཡོངས་རྫོགས་རྒྱ་ནག་གི་དབང་བསྒྱུར་འོག་གི་བཙོན་པ་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་སོང་། དེ་བཞིན་ཁོང་གིས་བཙན་བྱོལ་གྱི་བོད་མི་རྣམས་ནི་གཞིས་བཞུགས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་མགྲིན་ཚབ་པ་ཡིན་སྟབས་གོ་སྐབས་ནམ་བྱུང་ལ་བོད་ནང་གི་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་གཞིར་བཞག་གིས་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཏེ། བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་དང་བཙོན་པའི་གནས་སྟངས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་སྟེང་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱེད་རྒྱུ་གལ་ཆེན་ཡིན་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་སོང་། གཞི་རྩའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བཙོན་པའི་དྲང་བདེན་གྱི་ཉིན་མོ་ནི་ལོ་རབས་བདུན་བཅུའི་ནང་ཐོག་མར་ཁ་ན་ཊའི་ནང་དུ་འགོ་ཚུགས་ཤིང་། ཕྱིས་སུ་ཨ་རི་དང་དབྱིན་ཡུལ་གྱི་གཙོ་བྱས་པའི་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་རིང་གི་ཉིན་མོ་འདི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བཙོན་པའི་དྲང་བདེན་གྱི་ཉིན་མོར་ངོས་འཛིན་གྱིས་རིམ་གྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ངོས་ལེན་ཡོད་པའི་དུས་དྲན་གྱི་ཉིན་མོ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་ལྟར། བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཀྱང་གཞུང་འབྲེལ་གྱིས་ཉིན་མོ་འདི་ནི་རྒྱ་ནག་གི་བཙོན་ཁང་ནང་ནས་རྐྱེན་ལམ་དུ་ཤོར་བའི་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་རྣམས་ལ་གུས་བཀུར་དང་དྲན་རྟེན་གྱི་ཉིན་མོར་གཏན་འབེབས་གནང་སྟེ། ཉིན་མོ་འདིར་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་མི་རྣམས་བཙོན་འཇུག་མནར་གཅོད་གཏོང་བཞིན་པར་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་དང་ཁོང་ཚོས་གནས་བབ་ཐེར་འདོན་གྱི་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་བྱེད་མུས་ལྟར།  དེ་རིང་གི་ཉིན་མོ་འདིར་བོད་ནང་གི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་གློད་གྲོལ་དང་། འཛིན་བཟུང་མཚམས་འཇོག  དེ་བཞིན་དྲང་བདེན་གྱི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཐོབ་ཐང་དགོས་བ་སོགས་དང་འབྲེལ་ནས། རྒྱལ་སྤྱིའི་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་གཙོ་བྱས་པའི་ཐོབ་ཐང་གི་སྡེ་ཁག་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ལ་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་རྒྱུར་དོན་ཚན་བདུན་གྱི་ཐོག་ནས་ཞུ་སྐུལ་གནང་ཡོད་པ་རེད།

འདི་ལོའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་དེ་ཁ་སང་རེས་གཟའ་ཉི་མའི་ཉིན་ཉི་ཧོང་གི་ནང་དུ་མཇུག་སྡོམ་བྱས་པ་དང་བསྟུན་ནས། བོད་མི་དང་ཧོང་ཀོང་བ། དེ་བཞིན་ཡུ་གུར་བ་སོགས་ཀྱི་མཚོན་པའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་སྒྲུབ་ཀྱི་ཚོགས་སྐྱིད་ཁག་གི་ལས་འགུལ་བས་ཁ་སང་ཨ་རིའི་ཁུལ་དུ་སང་ལོའི་རྒྱ་ནག་གི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་སྤྱི་དང་། སྒོས་སུ་ཨ་རིའི་ནང་གི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ཀྱི་མ་དངུལ་རོགས་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ཁག་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་ཞིག་སྤེལ་འདུག དེ་ཡང་ཁ་སང་རེས་གཟའ་ཉི་མའི་ཉིན་གུང་ཙམ་ལ། བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པས་དབུ་ཁྲིད་ཀྱི་ཐོག ཧོང་ཀོང་བ་དང་ཡུ་གུར་བ་སོགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་བས་སང་ལོའི་རྒྱ་ནག་གི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ཀྱི་སྦྱིན་བདག་ཆེ་ཤོས་སུ་གྱུར་བའི་ཨ་རིའི་ནང་གི་NBC ཞེས་པའི་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་རླུང་འཕྲིན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ Rockefeller Center ཞེས་པའི་ལྟེ་གནས་སུ་མཉམ་འཛོམས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་སང་ལོའི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་རིགས་མཚམས་འཇོག་དགོས་བའི་བསྒྲགས་གཏམ་སྤེལ་བ་དང་བཀྲམས་པ་སོགས་ཀྱིས་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་ཞིག་སྤེལ་འདུགསྐབས་དེར་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་ཨ་རིའི་ཁུལ་གྱི་འབྲེལ་མཐུད་པ་བསྟན་འཛིན་གཡང་འཛོམས་ལགས་ཀྱིས་བརྙན་ལམ་ནས་བསྒྲགས་གཏམ་སྤེལ་བའི་ནང་དུ། ད་ལྟའི་ཆར་ཉི་ཧོང་གི་ཨོ་རྩེད་འགྲན་ཚོགས་མཇུག་སྡོམ་གྱི་རྩེད་འགྲན་དཔལ་འབར་དེ་རྒྱ་ནག་ཏུ་རྩིས་སྤྲོད་བྱེད་བཞིན་པའི་སྐབས་འདིར། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ངེས་བར་དུ་ཨོ་རྩལ་གྱིས་རྒྱ་ནག་གི་དྲག་གནོན་དང་བཙན་འཛུལ་དེ་དག་ཁྲིམས་མཐུན་དུ་སྒྱུར་བཞིན་པར་དོ་སྣང་སྤྲོད་དགོས་བ་དང་། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་དང་ཤིན་ཅང་གི་ནང་དུ་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་བྱུང་མ་མྱོང་བའི་དྲག་གནོན་དང་རྩ་གཏོར་གྱི་སྲིད་བྱུས་མུ་མཐུད་དུ་སྤེལ་བཞིན་པའི་སྐབས་འདིར། ཨ་རིའི་ NBC རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་ལ་མཉམ་འབྲེལ་གྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཚམས་འཇོག་དགོས་བའི་སྐུལ་མ་གནང་འདུགགཞན་ཡང་ཁ་སང་གི་བསྒྲགས་གཏམ་གྱི་ནང་དུ། ཨ་རིའི་ནང་གི་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་རླུང་འཕྲིན་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་དང་འབྲེལ་བའི་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་རིགས་ཁྱབ་སྤེལ་བྱས་པ་དེ་ཡིས། རྒྱ་ནག་གིས་དྲག་ཤུགས་ཀྱིས་བོད་མིའི་གཙོ་བྱས་པའི་ཡུ་གུར་བ་དང་ཧོང་ཀོང་བ། དེ་བཞིན་ཐེ་ཝན་དང་ནང་སོགས་ཀྱི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་རྩ་གཏོར་བྱེད་བཞིན་པ་དེ་ནི་འོས་མཚམས་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་ཅིག་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་བྱས་པ་དང་གཅིག་མཚུངས་ཡིན་པར་བསྒྲགས་ཏེ། རྒྱལ་སྤྱིའི་བསམ་ཤེས་ཡོད་མཁན་གྱི་མི་མང་གིས་ཁོང་ཚོས་ལས་འགུལ་དེར་འཛུལ་ཞུགས་ཀྱིས་མི་རིགས་རྩ་གཏོར་ནི་ཉེན་ཚབས་ཆེ་བའི་བྱ་སྤྱོད་ཅིག་ལ་ཡིན་པར་གསལ་བོར་སྟོན་རྒྱུར་སྐུལ་བ་གནང་འདུག  དེ་བཞིན་སྐབས་དེར་ཁོང་ཚོས་རྔམ་སྟོན་ཁྲོམ་སྐོར་གྱི་སྐབས་སུ། NBC རླུང་འཕྲིན་ཁང་ངོ་ཚ་ཞེས་སྐད་འབོད་གནང་སྟེ། རླུང་འཕྲིན་ཁང་དེས་གང་མགྱོགས་རྒྱ་ནག་གི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཚམས་འཇོག་དགོས་བའི་ཞུ་འབོད་གནང་འདུག གཞན་ཡང་ཨ་རིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཁང་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་རྩལ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་མཚམས་འཇོག་གི་སྲིད་བྱུས་དེ་ངེས་བར་དུ་རྩ་འཛིན་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས་བའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་ནས། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཚོགས་པའི་འགན་འཛིན་སྐུ་ཞབས Minky Worden ལགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོར་རྒྱ་ནག་ཏུ་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་བསྡུས་བ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ནང་དུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་བབ་ཇེ་ཞན་ཇེ་སྡུག་ཏུ་ཕྱིན་ཡོད་པར་མངོན་གསལ་གནང་སྟེ། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་རྩལ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་རྩེད་འགྲན་ནི་ཆབ་སྲིད་དང་མཉམ་བསྲེ་བྱེད་ཐབས་མེད་པར་བརྗོད་ཡོད་ནའང་། རྒྱ་ནག་གིས་ཤེས་དགོས་བ་ཞིག་ནི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ནི་ས་ཁོངས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་བྱ་འགུལ་ཞིག་དང་། བྱ་འགུལ་དེ་ཡིས་རྒྱལ་ཁབ་གང་དེའི་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་སྲིད་གཞུང་གི་གོ་བབ་ཇེ་མཐོར་གཏོང་གི་ཡོད་པ་ཤེས་དགོས་བར་སྐུལ་མ་གནང་ཡོད་པ་ཡང་ལུང་འདྲེན་གནང་འདུག གཞི་རྩའི་འདི་ལོའི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་དེ་ཟླ་བ་སྔོན་མའི་ཚེས་ ༢༥ ནས་འགོ་འཛུགས་ཀྱིས་ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༧ ཉིན་མཇུག་སྡོམ་བྱས་པ་དང་ལྷན་དུ། མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་སང་ལོའི་རྒྱ་ནག་ནང་གི་དགུན་དུས་ཀྱི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་དེར་དོ་སྣང་བྱེད་བཞིན་པ་དང་བསྟུན་ནས། བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་དབུ་ཁྲིད་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་མི་དང་ཡུ་གུར་མི་རིགས་ལ་དྲག་གནོན་ཆེས་ཆེར་བྱེད་བཞིན་པ་མངོན་གསལ་གནང་སྟེ་རྒྱ་ནག་ལ་སང་ལོའི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་དེ་བསྡུ་རྒྱུའི་འོས་བབ་མེད་པའི་འགུལ་རབ་དང་རིམ་པ་སྤེལ་བཞིན་པ་རེད།

རླུང་འཕྲིན་ཁང་ལ་འབྲེལ་ཡོད་བོད་མི་ཞིག་གིས་བོད་ནང་གི་ཁུངས་ལྡན་གནས་ཚུལ་ཁོ་སྤྲོད་གནང་བར་གཞིགས་ན། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོར་རྒྱ་གཞུང་གིས་བུ་ལོན་གཡོ་ལེན་བྱས་པའི་ཉེས་མིང་འོག་འཛིན་བཟུང་བྱས་པའི་རྗེས་སུ་ཚེ་བཙོན་གྱི་ཉེས་ཆད་བཏང་བའི་བོད་མི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་རྡོ་རྗེ་བཀྲིས་ལགས་ད་ལྟ་གྲྭ་བཞི་བཙོན་ཁང་དུ་ཡོད་པ་དང་། འདས་པའི་ལོ་མང་པོའི་རིང་བཙོན་ཁང་དུ་མི་སྤྱོད་ལས་འདས་པའི་མནར་གཅོད་ཚད་མེད་ཕོག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ད་ལྟ་ཁོང་ལ་སྙིང་གི་ན་ཚ་དང་ལུས་པོ་སྐྲངས་པ། གཞང་འབྲུམ་གྱིས་ཁྲག་འཛགས་པ། བཤང་བ་དགག་པ་སོགས་ཀྱི་ནད་གཞི་ལྕི་མོ་ཕོག་ཡོད་སྟབས་གཟུགས་གཞིའི་གནས་སྟངས་ཧ་ཅང་ཛ་དྲག་ཆགས་ཡོད་པ་མ་ཟད་ནང་མི་དང་ཁྲིམས་རྩོད་པར་ཐུག་འཕྲད་གནང་བར་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཡོད་པ་རེད་འདུགབོད་མི་རྡོ་རྗེ་བཀྲིས་ལགས་ནི་ལྷ་ས་ཁུལ་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་གཡག་མགྲོན་ཁང་གི་ཚོང་བདག་ཡིན་པ་དང་། ཁོང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༣ ནས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མིར་ཞུགས་པ་མ་ཟད་སྐབས་དེར་ས་གནས་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གིས་ཕུལ་བྱུང་གྱི་གཞོན་སྐྱེས་བཅུའི་ཁོངས་སུ་མིང་བཏོན་གནང་མྱོང་ཡོད་པ་རེད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོར་ས་བྱི་ཞི་རྒོལ་ཆེན་མོའི་རྗེས་སུ་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ཐོག་དམ་དྲག་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱས་པའི་ཁྲོད་ལོ་དེར་ཁོང་གི་ཁྱིམ་ཚང་དུ་སྔོག་གཤེར་བྱས་ཡོད་པ་ལྟར་ཁོང་གིས་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་༸སྐུ་སྒེར་ཡིག་ཚང་ལ་རྒྱ་སྒོར་ས་ཡ་ ༢༠ ཞལ་འདེབས་ཕུལ་བའི་བྱུང་འཛིན་ལག་སོན་བྱུང་ལུགས་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་ཁ་གཡར་སྟེ་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༠ ཟླ་ ༦ ་ཚེས་ ༢༦ ཉིན་ལྷ་སར་རྒྱ་ནག་གི་ཁྲིམས་ཁང་ནས་གསང་བའི་ངང་ཁྲིམས་རྭ་ཚོགས་ཏེ་རྡོ་རྗེ་བཀྲ་ཤེས་ཀྱིས་བུ་ལོན་གཡོ་ལེན་བྱས་ཡོད་པའི་ཉེས་འཛུགས་ཀྱི་འོག་ཚེ་བཙོན་གྱི་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་ནའང་། ད་བར་རྡོ་རྗེ་བཀྲི་ཤིས་ལགས་དང་ཁོང་གི་ཁྲིམས་རྩོད་པ་གཉིས་ཀའི་ངོས་ནས་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཉེས་འཛུགས་བྱས་པར་ངོས་ལེན་རྩ་བ་ནས་གནང་གི་མེད་པ་མ་ཟད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་༡༠ ནང་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་ས་པེ་ཅིན་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ཀྲུན་ཞིན་ཁྲིམས་རྩོད་པའི་ལས་གཉེར་ཁང་གི་ཉེས་ཁྲིམས་ཆེད་མཁས་པས་རྡོ་རྗེ་བཀྲ་ཤིས་ཀྱིས་དེ་སྔོན་མ་རྐང་འབོར་ཆེན་འཇོག་ས་ཆེན་སང་ཡུན་ Qin Sangyuan ཚོང་གཉེར་ཁང་གི་མ་དངུལ་དེ་ཁོ་རང་སྒེར་གྱི་ཁེ་ལས་ཐད་ལ་བེད་སྤྱད་བཏང་བ་མ་གཏོགས། ཁོང་གིས་དངུལ་བུན་གཡོ་ལེན་བྱས་ཟེར་བ་དེ་ཁུངས་མེད་ནོར་འཁྲུལ་འབའ་ཞིག་ཡིན་པའི་བསམ་འཆར་བཏོན་ཡོད་པར་བརྟེན་ཁོང་གི་གནད་དོན་དེ་ད་དུང་གླེང་རྙོག་མང་པོའི་ཁྲོད་ལྷག་ཡོད་པ་རེད།  སྔ་ལོ་བཞུགས་སྒར་དུ་བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་ལྟེ་གནས་ཁང་གིས་སྐུ་ཞབས་རྡོ་རྗེ་བཀྲིས་ལགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་རང་གི་རྩ་ཁྲིམས་དང་ཡོངས་སུ་འགལ་ནས་རྡོ་རྗེ་བཀྲིས་ལགས་ལ་མ་ཉེས་ཁ་ཡོག་འོག་ཚེ་བཙོན་གྱི་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་པ་ཐེར་འདོན་དང་ལྷག་དོན་ཁོང་འཕྲལ་དུ་གློད་བཀྲོལ་དགོས་པའི་དགོས་འདུན་ཆེད་བཏོན་གནང་ཡོད་པ་རེད།

ཉི་ཧོང་དུ་ཚོགས་བཞིན་པའི་ཨོ་རྩེད་འགྲན་ཚོགས་ཀྱིས་དུས་ཚོད་གཏན་འབེབ་གནང་དོན་ལྟར་དེ་རིང་ཉི་ཧོང་གི་ཕྱི་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༤༌༣༠ དང་རྒྱ་གར་གྱི་ཉིན་རྒྱབ་ཆུ་ཚོད་ ༡ ཐོག་ཨོ་རྩེད་འདུར་རྒྱུག་པའམ་བོད་རིགས་ལུས་རྩལ་པ་ཆོས་དབྱིངས་སྐྱིད་ལགས་བུད་མེད་ཀྱི་སྤྱི་ལེ་ ༢༠ ཅན་གྱི་འདུར་རྒྱུག་རྩེད་འགྲན་ནང་བེུད་ ༥༤ དང་ལྷན་དུ་མཉམ་ཞུགས་ཀྱིས་ཨང་རིམ་བདུན་པ་སོན་འདུག་པ་དང་ཁོ་མོ་དང་ཨང་རིམ་དྲུག་པའི་དབར་ལ་སྐར་ཆ་ ༢༥ ལས་ཁྱད་པར་མེད་པ་རེད་འདུགགཞི་རྩའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་བསྡུར་ལ་ཞུགས་ནས་བྱ་དགའ་རིམ་པ་ལེན་མྱོང་ཡོད་མཁན་གྱི་བོད་རིགས་ལུས་རྩལ་པ་ཆོས་དབྱངས་སྐྱིད་ལགས་ ༢༠༡༩ ལོའི་རྒྱལ་ཡོངས་འདུར་རྒྱུག་འགྲན་བསྡུར་ཆེན་མོར་སྤྱི་ལེ་ ༢༠ ཅན་གྱི་འདུར་རྒྱུག་ཁྲོད་ཨང་དང་པོ་བླངས་ཏེ་བོད་རིགས་མང་ཚོགས་ཁྲོད་དགའ་སྤོབས་སྐྱེ་འོས་པའི་མིག་དཔེ་གསར་པ་ཞིག་བཞག་ཡོད། ཐེངས་འདིའི་ཨོ་རྩེད་འགྲན་ཚོགས་ཐོག་རྒྱ་ནག་གི་སྐུ་ཚབ་མིང་ཐོག་ནས་བོད་རིགས་མཉམ་ཞུགས་གནང་མཁན་ཁོང་གཅིག་པོ་ཆགས་ཡོད་པ་རེད། ཁོང་ནས་དེ་རིང་ཉིན་རྒྱབ་སྤྱི་ལེ་ ༢༠ ཐམ་པར་འདུར་རྒྱུག་གནང་རྒྱུར་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་མང་པོས་ཁ་སང་དགོང་མོ་ནས་ངང་སྒུག་གནང་བཞིན་པ་སྤྱི་ཚོགས་དྲྭ་ལམ་བརྒྱུད་གཟིགས་རྒྱུ་འདུག་པ་མ་ཟད་དེ་རིང་ཁོ་མོ་འདུར་རྒྱུག་འགྲན་བསྡུར་ཁྲོད་ཨང་རིམ་བདུན་པ་སོན་པར་བོད་མི་ཚོས་དགའ་བསུ་ཞུ་བཞིན་འདུག

དེ་ཡང་ཁ་ས་བཞུགས་སྒར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ཀིརྟི་བྱེས་པ་གྲྭ་ཚང་གི་བོད་གནས་འབྲེལ་མཐུད་པ་གྲྭ་བློ་བཟང་ཡེ་ཤེས་ལགས་དང་ཀ་ཉག་ཚེ་རིང་ལགས་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་གནང་བའི་ནང་དུ་ཟླ་བ་སྔོན་མའི་ཚེས་ ༢༠ ཡས་མས་ཞིག་ལ་བོད་མདོ་སྨད་རྔ་པ་རྫོང་སྤྲོ་ཚིགས་དགོན་པའི་རང་ལོ་ ༤༥ ཙམ་ཡིན་པའི་དགེ་བསྐོས་དཀོན་མེ་ལགས་རྒྱ་གཞུང་ཉེན་རྟོགས་པས་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཡིན་གསལ་བཤད་མ་བྱས་པར་འཛིན་བཟུང་བཙན་ཁྲིད་བྱས་འདུག་པ་དང་། ད་ལྟའི་ཆར་ཁོང་བཙོན་ཁང་གང་དུ་ཡོད་མེད་དང་གནས་སྟངས་ཇི་ཆགས་སོགས་གནས་ཚུལ་གང་ཡང་ཤེས་རྟོགས་མ་ཐུབ་པའི་གནས་སུ་གྱུར་འདུག དགེ་བསྐོས་དཀོན་མེ་ལགས་ནི་སྤྲོ་ཚིགས་ཡུལ་ཚོའི་སྤྲོ་ཚིགས་སྡེ་བའི་གླང་ཚང་ནས་ཡིན་ཞིང་ཆུང་དུས་ནས་སྤྲོ་ཚིགས་དགོན་པར་ཆོས་ཞུགས་བྱས་པ་ཞིག་རེད་འདུག དེ་བཞིན་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ལོར་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཞིག་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པར་ཁ་གཡར་ནས་འཛིན་བཟུང་བྱས་པའི་ཀིརྟི་དགོན་པའི་གྲྭ་བློ་བཟང་བསྟན་འཛིན་ལགས་སྐབས་དེར་མི་ལོ་ ༡༣ གྱི་ཁྲིམས་ཆད་བཏང་ཡོད་ཀྱང་། ད་ལྟ་ལོ་ ༡༠ བཙོན་འཇུག་རྗེས་ཕྱི་ཟླ་ ༧ པའི་ཟླ་མཇུག་ཏུ་ལོ་གསུམ་དུས་ཚོད་སྔ་སྣུར་གྱིས་གློད་གྲོལ་བཏང་འདུག ཁོང་གློད་གྲོལ་བཏང་པའི་རྒྱུ་མཚན་དང་གཟུགས་གཞིའི་གནས་སྟངས་གང་འདྲ་ཡོད་མེད་སོགས་ད་ལྟའི་ཆར་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་མིན་འདུག རྩ་བའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཐོག་ཆེས་དམ་དྲག་གི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པའི་ཐོག་ལ་འདི་ལོ་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པ་བཙུགས་ནས་ལོ་ ༡༠༠ འཁོར་བའི་དུས་ཚིགས་སྲུང་བརྩི་དང་བསྟུན་ནས་བོད་གཙོས་པའི་ས་ཁུལ་གཞན་ཚང་མའི་ནང་དུ་དམ་དྲག་ཇེ་ཆེར་གཏོང་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་རིམ་པ་ཐོན་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ངོས་ནས་འདི་ལོའི་གལ་གནད་ཆེ་བའི་དུས་ཚིགས་དང་བསྟུན་ནས་བོད་ཙམ་མ་ཟད་རྒྱ་ནག་ཁྱོན་ཡོངས་ཀྱི་མང་ཚོགས་ཁྲོད་ལ་རྒྱལ་ཞེན་དང་། དམར་ཤོག་ཚོགས་པར་བློ་དད་དང་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་གྱི་བློ་བསྐྲུན་ཐབས་སོགས་ཀྱི་ལས་གཞི་སྣ་མང་ཞིག་སྤེལ་མུས་ཡིན་པ་རེད།

རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཉིང་ཁྲིའི་ཁུལ་དུ་འདི་ལོའི་ལོ་འགོ་ནས་བོད་པའི་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་དམིགས་བཀར་གྱིས་དམག་གི་སྦྱོང་བརྡར་ལྟེ་གནས་ཤིག་ཆེད་འཛུགས་བྱས་ཏེ་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབྱར་ཁའི་གུང་སེང་སྐབས་དམག་སྦྱོང་སྤྲོད་བཞིན་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུག དེ་ཡང་དབྱིན་ཡུལ་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ Free Tibet ཚོགས་པས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་གི་གནས་ཚུལ་ལུང་འདྲེན་གནང་བའི་ནང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་པའི་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་རྒྱལ་ཞེན་དང་རྒྱལ་ཁབ་བདེ་སྲུང་། ས་མཚམས་ཁག་ཏུ་གདོང་ལེན་བྱ་རྒྱུའི་བསམ་བློ་བསྐྲུན་ཐབས། དེ་བཞིན་ལུས་སེམས་གཉིས་ཀའི་ནུས་ཤུགས་གོང་སྤེལ་གཏོང་རྒྱུ་སོགས་ཀྱི་སླད་དུ་ཡིན་ཁུལ་གྱིས་དམག་སྦྱོང་བྱེད་སའི་ལྟེ་གནས་ཆེད་འཛུགས་ཀྱིས་དབྱར་ཁའི་དགུང་སེང་སྐབས་དམག་སྦྱོང་སྤྲོད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། དམག་གི་སྦྱོང་བརྡར་ཁྲོད་དམག་གི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་། ལུས་ཀྱི་དམག་སྦྱོང་སོགས་རྣམ་པ་འདྲ་མིན་གྱི་སྒོ་ནས་སྦྱོང་བརྡར་སྤྲོད་བཞིན་ཡོད་པ་བརྗོད་འདུགFree Tibet ཚོགས་པས་མུ་མཐུད་བརྗོད་དོན་ལྟར་ན། ཕྱི་ཚེས་ ༢༧ ཉིན་ཀོང་པོ་ཁུལ་གྱི་བྲག་གསུམ་མཚོའི་སར་དབྱར་ཁའི་གུང་སེང་ལ་ཕེབས་པའི་ལྷ་སའི་ཁུལ་གྱི་སློབ་ཆུང་དང་སློབ་འབྲིང་ནང་སློབ་གཉེར་གནང་མཁན་ལོ་ངོ་༨ ནས་ ༡༦ བར་གྱི་བོད་པའི་བྱིས་པ་བརྒྱ་ཕྲག་གཅིག་ལ་གངས་ལྗོངས་ཁྲ་ཕྲུག་དམག་དོན་དབྱར་སྒར་ཞེས་པའི་མིང་ཐོག་ནས་དམག་སྦྱོང་ཞིག་སྤྲད་ཟིན་པ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། དྷ་སར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ Tibet Watch འམ་བོད་གནས་བལྟ་ཞིབ་ཁང་གིས་བོད་ཀྱི་ས་གནས་གཞན་ཁག་ཏུའང་འདི་ལྟ་བུའི་དབྱར་དགུན་གཉིས་ཀྱི་དུས་ཚིགས་སུ་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་བཙན་དབང་གིས་དམག་སྦྱོང་སྤྲོད་རྒྱུའི་གནས་སྟངས་ཕྱིར་མ་ཐོན་པའི་གནས་ཚུལ་མང་དག་ཞིག་ཡོད་པར་ཚོད་དཔག་གིས་དེ་དོན་རྟོགས་ཞིབ་གནང་མུས་ཡིན་པ་གསུངས་འདུགབོད་གནས་བལྟ་ཞིབ་ཁང་གིས་གསུངས་པར་གཞིགས་ན། རྒྱ་གཞུང་གིས་དམིགས་ཡུལ་ངེས་ཅན་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནས་ཞིང་པ་དང་འབྲོག་ས་ནས་ཡིན་པའི་བོད་པའི་བྱིས་པ་དང་། ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་བ་རྣམས་ལ་དམིགས་བཀར་གྱིས་དམག་སྦྱོང་ཁང་དུ་སྦྱོང་བརྡར་སོགས་སྤྲད་པ་དེས་བོད་ཀྱི་གནའ་བོའི་རིག་གཞུང་དང་རྒྱལ་རབས། དེབཞིན་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ངན་ཕྱོགས་ཀྱི་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་གཏོང་བཞིན་པ་མ་ཟད། བོད་པའི་གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་རྒྱ་གཞུང་གིས་བཙན་དབང་འོག་དམག་གི་སྦྱོང་བརྡར་བསྟི་གནས་དང་ལག་ཤེས་སློབ་གསོ་བསྟི་གནང་ཁང་དུ་མར་མ་འགྲོ་ཀ་མེད་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུགད་དུང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ནས་བཟུང་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་བོད་ཁུལ་དུ་སོ་མྱུལ་དང་ལྟ་ཞིབ། དེ་བཞིན་གྲངས་ཐོ་ཞིབ་བཤེར་སོགས་ཀྱི་བརྒྱུད་དེ་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག དེ་བཞིན་ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས་སོགས་རྩ་གཏོར་གཏོང་ཐབས་བྱེད་མུས་དང་། བོད་ནང་གི་དགེ་རྒན་ཁག་ཅིག་ནས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ལ་ཉེན་ཚབ་ཆེན་པོ་གཟིགས་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རིག་གཞུང་དང་སྐད་ཡིག་སློབ་སའི་སྒེར་གྱི་སློབ་གྲྭ་ཁག་བཙན་དབང་གིས་སྒོ་རྒྱག་ཏུ་བཅུག་ཡོད་པ་དང་། གདན་ས་དང་དགོན་སྡེ་ཁག་ཏུའང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ལྟ་སྲུང་འོག་རང་དབང་གང་ཡང་མེད་པ་བརྗོད་འདུག

ད་ཆ་བང་རི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་དུས་བཀག་བཙོན་འཇུག་གི་དུས་ཡུན་ཚང་ཟིན་ནའང་རྒྱ་གཞུང་གིས་བཙོན་གྲོལ་བཏང་ཡོད་མེད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཁ་གསལ་མེད་སྟབས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དོན་གཉེར་བ་ཚོས་སེམས་འཚབ་ཆེན་པོ་གནང་བཞིན་པའི་ཁྲོད་འདིར་བོད་རང་དབང་ཚོགས་པས་དྲྭ་ཐོག་ལས་འགུལ་ཞིག་དབུ་འཛུགས་གནང་སྟེ་རྒྱ་གཞུང་ལ་རིན་པོ་ཆེ་གང་མགྱོགས་གློད་བཀྲོལ་དགོས་པའི་ཛ་དྲག་འབོད་སྐུལ་གནང་བཞིན་འདུགདེའང་ Free Tibet འམ་བོད་རང་དབང་ཚོགས་པས་སྤེལ་བའི་ Free Bangri Rinpoche ཞེས་པའི་དྲྭ་ཐོག་ཞུ་གཏུག་ལས་འགུལ་བརྒྱུད་བང་རི་མཚམས་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་ད་ལྟའི་གནས་སྟངས་ཇི་ཆགས་ལ་བློ་འཚབ་དང་འབྲེལ་ནས་རྒྱ་གཞུང་གི་ངོས་ནས་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༣༡ ཉིན་ལྷ་སའི་ཉེ་འཁྲིས་སུ་ཆགས་པའི་ཆུ་ཤུལ་རྫོང་གི་བཙོན་ཁང་ནང་མི་ལོ་ ༡༨ ཀྱི་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཐག་གི་དུས་ཡུན་ཚང་བའི་བང་རི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་བཙོན་ཁང་ནས་གློད་བཀྲོལ་བཏང་ཡོད་ཚེ་དེ་འབྲེལ་དཔང་རྟགས་ཁ་གསལ་དགོས་པའི་ཐོག་ནས་རིན་པོ་ཆེའི་ད་ལྟའི་སྐུ་གཟུགས་གནས་སྟངས་དང་ད་བར་འཕྲོད་བསྟེན་ལྟ་སྐྱོང་དང་སྨན་བཅོས་འཐུས་ཚང་ཞུས་ཡོད་པ་ར་འཕྲོད་ངེས་པར་དུ་བྱེད་དགོས་པར་ནན་བརྗོད་གནང་འདུག ལས་འགུལ་དེའི་བརྒྱུད་རྒྱལ་སྤྱིའི་མང་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཞུ་ཕྱིར་རྒྱ་ནག་གི་ཆུ་ཤུལ་བཙོན་ཁང་གི་ཁ་བྱང་ཐོག་བརྡ་འཕྲིན་གཏང་རྒྱུའི་འགན་དབང་འཐུས་བཞེས་དགོས་གལ་ཡིན་པའི་རེ་སྐུལ་གནང་འདུགདེ་བཞིན་བང་རི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ཁ་སང་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་ཡུ་རོབ་སྡེ་ཚན་གྱིས་ཀྱང་གསར་འགོད་བསྒྲགས་གཏམ་ཞིག་སྤེལ་བ་བརྒྱུད་ནས་སྐུ་ཞབས་ Kai Muller ལགས་ཀྱིས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་ད་ལྟའི་གནས་སྟངས་དང་བདེ་འཇགས་ཀྱི་ཐོག་ལ་བློ་འཚབ་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་འབྱུང་བཞིན་ཡོད་ཅེས་དང་ཁོང་གི་ད་ལྟའི་གནས་སྟངས་ཇི་ཆགས་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ལ་རང་གི་ནང་མི་དང་མང་ཚོགས་ཁྲོད་ངེས་པར་དུ་ཁ་གསལ་བཟོ་དགོས་པ་མ་ཟད། རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ལ་འཕྲལ་དུ་འཕྲོད་བསྟེན་ལྟ་སྐྱོང་དང་སྨན་བཅོས་འཐུས་ཚང་ཞུ་དགོས་སྐོར་ནན་བརྗོད་གནང་འདུག ཁོང་གིས་ད་དུང་བོད་ནང་འཆར་གཞི་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་ཤུགས་ཆེ་གཏོང་བཞིན་པར་ནམ་ཞིག་མཇུག་འབྲས་ངན་པ་འཕྲད་ངེས་ཡིན་པར་གསུངས་འདུག

ཁ་སང་རྩོམ་པ་པོ་ཚེ་རིང་འོད་ཟེར་ལགས་ཀྱིས་ངོ་དེབ་བརྒྱུད་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་རྒྱ་གཞུང་གིས་དབྱེ་བའི་ཀན་སུའུ་ཞིང་ཆེན་ཁུལ་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་མཁར་དམར་དགོན་པ་སྒོ་བརྒྱབས་ཏེ་གྲྭ་བཙུན་རྣམས་སྐྱ་བབས་དགོས་པའི་བཙན་བཀའ་བཏང་འདུག སྤྱི་ཚོགས་དྲ་ལམ་ཁག་ཏུ་འདྲ་པར་དང་བརྙན་པར་ཁག་ཅིག་ཕྱིར་འགྱར་བྱུང་བའི་ནང་དུ་དགོན་པའི་གྲྭ་བཙུན་ཁག་ཅིག་གིས་དགོན་པའི་མདུན་ཐང་དུ་ཞལ་འདོན་གནང་སྟེ་སྲིད་གཞུང་གི་བཀའ་རྒྱར་ཞི་བའི་ངོ་རྒོལ་གནང་བཞིན་པ་དང་ལ་ལས་དགོན་པ་སྒོ་བརྒྱབས་པ་དང་བཙན་དབང་གིས་སྐྱ་བབས་ཏུ་བཅུག་པའི་སྡུག་སྔལ་ལ་བཟོད་མ་ཐུབ་པར་ངོ་འབོད་གནང་བཞིན་ས་ལ་སྒྱེལ་བ། ཁག་ཅིག་དགོན་པའི་ཐོག་ནས་རང་སྲོག་གཅོད་ཐབས་བྱེད་བཞིན་པ་སོགས་ཡིད་སྐྱོ་བའི་གནས་སྟངས་མཇལ་རྒྱུ་འདུགརྩ་བའི་མཁར་དམར་དགོན་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་ཀྱི་མིང་ངོ་མ་དེ་བཀྲིས་ས་སྐྱ་མཁར་དམར་མདོ་སྔགས་བཤད་སྒྲུབ་གླིང་ཞེས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་ས་སྐྱའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་དགོན་པ་ཞིག་ཡིན་ཅིང་། དགོན་པ་དེ་ཀན་སུའུ་ཞིང་ཆེན་ཧུའི་རྒྱ་ཁ་ཆེའི་རང་སྐྱོང་ས་ཁུལ་གྱི་ཤིས་ཧོ་གྲོང་རྡལ་དུ་ཆགས་པ་དང་འགྲོ་མགོན་ཆོས་རྒྱལ་ཕགས་པའི་སྐུ་དུས་སུ་ཕྱག་བཏབ་པ་དང་། དེ་སྔོན་དགོན་པ་དེར་གྲྭ་བཙུན་ ༣༠༠༠ ལྷག་ཡོད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་དགོན་པ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། དགོན་པའི་ཆགས་ཡུལ་ས་ཁུལ་དེ་སྔོན་མ་བོད་ཀྱི་གྲོང་རྡལ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཞིང་དེང་སྐབས་རྒྱ་སྡེར་གྱུར་ཟིན་འདུག རིག་གནས་གསར་བརྗེའི་སྐབས་སུ་དགོན་པ་དེ་ཤུལ་མེད་བཟོས་པ་ནས་བཟུང་བསྐྱར་གསོ་གནང་ཐུབ་མེད་པ་དེ་ལྟར་ནའང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ ཙམ་ནས་དགོན་པ་དེ་བསྐྱར་གསོ་གནང་སྟེ་དར་འཕེལ་ཆེན་པོ་བྱུང་ཡོད་པ་རེད་འདུག ཚེ་རིང་འོད་ཟེར་ལགས་ཀྱིས་གསུངས་པར་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལོར་རྒྱ་ནག་ནས་མཆེད་པའི་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཀྱི་གནས་སྟངས་སྐབས་དགོན་པའི་བླ་མས་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པའི་སློབ་མ་རྣམས་ལ་འབོད་སྐུལ་གནང་དོན་ལྟར་ཞལ་འདེབས་ཕོན་ཆེ་བསྡུ་རུབ་གནང་སྟེ་མང་ཚོགས་ལ་རོགས་སྐྱོར་གྱི་ལས་གཞི་སྤེལ་བར་འབྲེལ་བ་བཏགས་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དགོན་པ་སྒོ་བརྒྱབས་ཏེ་གྲྭ་བཙུན་རྣམས་སྐྱ་བབས་དགོས་པའི་བཙན་བཀའ་བཏང་ཡོད་པ་རེད་འདུགརྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ལོ་ཤས་སྔོན་གསེར་རྟ་བླ་རུང་སྒར་དུའང་དགོན་པའི་བདེ་འཇགས་སོགས་ལ་ཁ་གཡར་ཏེ་གྲྭ་བཙུན་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་དགོན་པ་ནས་ཕྱིར་ཕུད་དང་གྲྭ་ཤག་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་གཏོར་བཤིག་བཏང་ཡོད་པ་མ་ཟད་ཕྱིར་ཕུད་བཏང་བའི་གྲྭ་བཙུན་རྣམས་བསྐྱར་དུ་དགོན་པའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་ཞུགས་མི་ཆོག་པ་དང་གྲྭ་ཆས་གྱོན་མི་ཆོག་པའི་བཙན་བཀའ་བཏང་བ། དེ་བཞིན་གྲྭ་བཙུན་མང་དག་ཅིག་ལ་བཙན་དབང་གིས་ཆབ་སྲིད་སློབ་གསོའི་ར་བར་བཞག་ནས་བཙུན་མ་ཁག་ཅིག་ལ་དམག་སྦྱོང་སྤྲད་པའི་གནས་ཚུལ་རིམ་པ་ཐོན་ཡོད་པ་རེད།

ཟླ་བ་སྔོན་མའི་ཚེས་ ༣༡ ཉིན་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་བང་རི་མཚམས་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་རྒྱ་ནག་གི་བཙོན་འོག་ནས་གློད་བཀྲོལ་བཏང་དགོས་ཡོད་ཀྱང་ད་ལྟ་ཁོང་གློད་བཀྲོལ་བཏང་ཡོད་མེད་དང་སྐུ་གཟུགས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཇི་ཡོད་སྐོར་སོགས་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་མེད་པར་བརྟེན་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་ལྟེ་གནས་ཁང་ལ་སེམས་འཚབ་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་འདུག རྩ་བའི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནི་རྒྱ་གཞུང་གིས་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༩ ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༢༧ ཉིན་རང་གི་བཟའ་ཟླ་ཉི་མ་ཆོས་སྒྲོན་ལགས་དང་ལྷན་དུ་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་རྩེད་འགྲན་ཐེངས་དྲུག་པ་བསྐོང་ཚོགས་རྗེས་སུ་འཛིན་བཟུང་བཀག་ཉར་གྱིས་ལྷ་ས་གྲོང་སྡེ་འབྲིང་རིམ་མི་མང་ཁྲིམས་ཁང་ནས་ཁོང་གཉིས་ལ་ཁ་བྲལ་བར་ངོས་འཛིན་གྱིས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ལ་ཚེ་བཙོན་དང་དེའི་ཐོག་མི་ཚེ་ཧྲིལ་པོའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་བཙན་འཕྲོག་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཉི་མ་ཆོས་སྒྲོན་ལགས་སུ་ལོ་བཅུའི་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཐག་ཐོག་ལོ་ལྔའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་བཙན་འཕྲོག་གིས་གྲྭ་བཞི་བཙོན་ཁང་དུ་ལོ་གཅིག་རིང་ཁེར་རྐྱང་ཟུར་བཀག་བཞག་ཡོད་འདུག ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༣ ཟླ་ ༧ ནང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་ཚེ་བཙོན་ཁྲིམས་བཅད་ལ་ཅུང་གུ་ཡངས་བཏང་སྟེ་ཁྱོན་ལོ་ ༡༩ རིང་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༥ ལོར་ལྷ་སའི་ཆུ་ཤུལ་བཙོན་ཁང་དུ་གནས་སྤོས་གནང་བ་དང་ལོ་དེའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ ནང་ཁོང་གི་བཙོན་འཇུག་དུས་ཡུན་སླར་ཉུང་འཕྲི་བྱས་ཏེ་ཁོང་ཟླ་བ་སྔོན་མའི་ཚེས་ ༣༡ ཉིན་ཀློད་བཀྲོལ་གཏོང་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། བཞུགས་སྒར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་ལྟེ་གནས་ཁང་གིས་དེ་རིང་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་གཞིགས་ན། ཟླ་བ་སྔོན་མའི་ཚེས་ ༣༡ ཉིན་གློད་བཀྲོལ་གཏང་རྒྱུའི་བང་རི་མཚམས་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ད་ཆ་རྒྱ་གཞུང་གིས་གློད་བཀྲོལ་བཏང་ཡོད་མེད་ཀྱི་དངོས་དོན་ར་སྤྲོད་བྱུང་མེད་སྟབས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་ད་ལྟའི་གནས་བབ་དང་གཟུགས་གཞི་གནས་སྟངས་སོགས་གང་ཡང་ཤེས་རྟོགས་དཀའ་སྐོར་གསུངས་པ་དང་ཆབས་ཅིག རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་སྐུ་གཟུགས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཧ་ཅང་སྐྱོ་པོ་ཆགས་ཡོད་པའི་ཐོག་རྒྱ་གཞུང་ནས་ཁོང་གི་གནད་དོན་ཐད་ལ་ཆེས་གསང་བ་བྱེད་བཞིན་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་སྟེ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་བདེ་ཐབས་སླད་ཐུགས་འཚབ་ཆེན་པོ་ཡོད་ཅེས་བཀོད་འདུག གཞི་རྩའི་བང་རི་མཚམས་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནི་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་ཡུལ་ཤུལ་ཁུལ་ནང་ཆེན་རྫོང་ནང་སྐུ་འཁྲུངས་ཤིང་། ཁོང་ནི་ནང་ཆེན་བང་རི་དགོན་པའི་བང་རི་རིན་པོ་ཆེའི་ཡང་སྤྲུལ་དུ་ངོས་འཛིན་མཛད་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ཁོང་གིས་བོད་ཆོལ་ཁ་གསུམ་གྱི་དྭ་ཕྲུག་ཚོའི་ཤེས་ཡོན་ཐོག་ལ་དམིགས་བསལ་ཐུགས་འཁུར་བཞེས་ཏེ་ཁུལ་དེར་དྭ་ཕྲུག་གསོ་སྐྱོང་ཁང་ཞིག་ཆེད་འཛུགས་གནང་བ་དང་དེའི་མིང་ལ་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་བཏགས་ཡོད་འདུག དེ་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༦ ཟླ་ ༥ ནང་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་འདྲ་མིན་ཁག་ནས་ཁྱོན་དྭ་ཕྲུག་ ༤༠ སྐོར་ཞིག་དེའི་ནང་སློབ་འཇུག་གིས་དེ་དག་ལ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་འགན་འཁུར་ཆ་ཚང་བཞེས་ཏེ་ཁོང་རྣམ་པར་བོད་ཡིག་དང་དབྱིན་ཇི། ཨང་རྩི། རྒྱ་སྐད་སོགས་སློབ་ཁྲིད་གནང་ཡོད་ཀྱང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༩ ཟླ་ ༨ ནང་རྒྱ་གཞུང་གིས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་ཁོང་གི་བཟའ་ཟླ་གཉིས་གློ་བུར་དུ་འཛིན་བཟུང་བྱས་ནས་དེ་འབྲེལ་དྭ་ཕྲུག་གསོ་སྐྱོང་ཁང་ཁྲིམས་འགལ་ཡིན་པར་བཤད་དེ་ལོ་དེའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ པ་ནང་སྒོ་བརྒྱབས་ཡོད་པ་རེད།