བོད།

བློ་བཟང་ཚེ་རིང་ལགས་ལོ་གསུམ་རིང་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁྲིམས་བཅད་བཙོན་འཇུག་བྱས་ནས་ད་ཆ་བཙོན་གྲོལ་ཐོབ་འདུག ཁ་སང་ཟླ་ ༩ ཕྱི་ཚེས་ ༩ ཉིན་མདོ་སྨད་རྔ་བ་ཀིརྟི་དགོན་པའི་རང་ལོ་ ༢༩ སོན་པའི་གྲྭ་བློ་བཟང་ཚེ་རིང་ལགས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཉེས་འཛུགས་འོག་རྒྱ་གཞུང་དྲག་ཆས་ཉེན་རྟོག་པས་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཏེ་རྒྱ་ནག་ཟི་ཁྲོན་མེན་ཡཱང་བཙོན་ཁང་དུ་ལོ་གསུམ་རིང་བཙོན་འཇུག་བྱས་རྗེས་བཙོན་གྲོལ་ཐོབ་ཡོད་པ་རེད།  ཁོང་བཙོན་ཁང་ནས་བཙོན་གྲོལ་ཐོབ་རྗེས་ཟི་ཁྲོན་མེན་ཡཱང་བཙོན་ཁང་མདུན་དུ་ནང་མི་སྤུན་གཉེན་གཙོས་ས་གནས་བོད་མི་ཚོས་མགུལ་ལ་མཇལ་དར་དང་གོས་ཆེན་ཕུལ་ནས་དགའ་བསུ་ཞུས་འདུག ཁོང་རྒྱ་ནག་ཟི་ཁྲོན་ཁྲིན་ཏུའུ་བརྒྱུད་རང་གི་ཕ་ཡུལ་ལ་ཕེབས་པའི་ལམ་བར་ན་བོད་མི་ཚོས་ཕེབས་བསུ་ཞུ་བར་ངང་སྒུག་དང་སྦྲགས་ཏེ་དགའ་སྤྲོ་ཆེན་པོས་དགའ་བསུ་གཟབ་རྒྱས་ཞུས་ཡོད་པ་རེད་འདུག རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁོང་བཙོན་འཇུག་བྱེད་དོན་གཙོ་བོ་ནི་ཁོང་གིས་དེ་སྔ་བོད་ནང་རང་དབང་མེད་པ་སོགས་ཀྱི་ཡིག་འགྲེམས་སྤེལ་གནང་བ་དང་དེ་བཞིན་བོད་དོན་གྱི་འོད་སྡེར་ཡང་མང་ཚོགས་ལ་འགྲེམས་སྤེལ་གནང་བས་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་རེད་འདུག གཞིས་རྩའི་དགེ་འདུན་པ་བློ་བཟང་ཚེ་རིང་ལགས་ནི་མདོ་སྨད་རྔ་བ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕ་དར་ཁོ་དང་མ་སྟག་སྐྱིད་གཉིས་ལ་བུ་བཞི་དང་བུ་མོ་གཅིག་བཅས་བུ་ཕྲུག་ལྔ་ཡོད་པ་དང་ཁོང་རང་ལོ་ ༢༩ སོན་གྱི་ཡོད་འདུག ཁོང་ད་ལྟ་རྔ་བ་ཀིརྟི་དགོན་གྱི་གསོ་རིག་འགྲོ་ཕན་གླིང་གྲྭ་ཚང་གི་གྲྭ་པ་ཡིན་ཞིང་སྔ་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ལོར་རྒྱ་གཞུང་གི་འབྲེལ་ཡོད་ཉེན་རྟོག་ཚན་པས་རྔ་བ་གཙོས་བོད་ནང་གི་གནས་ཚུལ་ཁག་ཕྱི་ཕྱོགས་ལ་མཁོ་སྤྲོད་བྱས་པ་དང་། བོད་ཕྱི་ཕྱོགས་ལ་འབྲེལ་བ་ཡོད་ཚུལ་བསྙད་ནས་བཙན་ཁྲིད་ཀྱིས་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་དང།  སླར་ཁོང་རྒྱབ་ཁབ་གྱི་གསང་བ་ཕྱི་ལ་བསྐྱལ་བ་མ་ཟད། ཁ་བྲལ་རིང་ལུགས་པར་ངན་འབྲེལ་ཡོད་ཚུལ་སོགས་བསྙད་ནས་ལོ་ ༣ གྱི་དུས་བཀག་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་པ་རེད་འདུག

(༢༠༡༥།༠༩།༠༩ ) དེ་རིང་བོད་ནང་གི་ཉིན་གུང་ཚོུད་༡༢ཡས་མས་ཙམ་ལ་མདོ་སྨད་རྔ་པ་ཀིརྟི་དགོན་པའི་གྲྭ་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ་ལགས་ནས་རྔ་བ་རྫོང་གི་གཞུང་ལམ་ཐོག་བོད་ལ་རང་དགོས་ཞེས་སྐད་འབོད་གནང་རྗེས་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁོང་འཛིན་བཟུང་བྱས་འདུག རྒྱལ་གཅེས་པ་ཁོང་གིས་སྐབས་དེར་ལག་ཏུ་འཕྲད་དར་ཞིག་བསྣམས་ཞིང་༸གོང་ས་མཆོག་སྐུ་ཚེ་ཁྲི་ལོར་བརྟན་པ་ཤོག བོད་ལ་རང་དབང་དགོས་ཞེས་སྐད་འབོད་གནང་བཞིན་གཞུང་ལམ་ཐོག་བསྐྱོད་འདུག་པ་དང། འདི་གར་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་གནང་མཁན་གྱིས་གསུངས་པར། སྐད་འབོད་གནང་རྗེས་རིང་པོར་མ་སོང་བར་རྒྱའི་ཉེན་རྟོག་པས་ཁོང་བཙན་ཁྲིད་ཀྱིས་ད་ཆ་ཤེས་རྟོགས་མེད་པར་གྱུར་འདུག རྩ་བའི་འདས་པའི་བདུན་ཕྲག་གསུམ་ནང་གྲྭ་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ་གཙོས་པའི་གྲྭ་བློ་བཟང་སྐལ་བཟང་དང་རྡོ་རྗེ་སྒྲོལ་མ་བཅས་རྒྱལ་གཅེས་པ་གསུམ་ནས་རྒྱ་གཞུང་ལ་ཞི་རྒོལ་གནང་ཡོད་པ་དང། ཁོང་རྣམ་པ་ཀུན་འཛིན་བཟུང་བཙོན་འཇུག་བྱས་ཡོད་པ་རེད། གཞི་རྩའི་རྔ་པ་ཀིརྟི་དགོན་པའི་གྲྭ་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ་ལགས་ནི་རང་ལོ་ ༢༡ ཡིན་པ་དང། ཁོང་ནི་རྔ་པ་རྫོང་རྨེའུ་རུ་མ་ཡུལ་ཚོའི་རུ་ཆེན་གསུམ་པའི་ཕ་སུར་ཡ་དང་། མ་ཏཱ་རེ་སྐྱིད་གཉིས་ལ་བུ་གཉིས་དང་བུ་མོ་གཅིག་ཡོད་པའི་ནང་གི་ཆུང་ཤོས་དེ་ཡིན་པ་དང། ཆུང་དུས་ནས་རྔ་པ་ཀིརྟི་དགོན་པར་ཆོས་ཞུགས་བྱས་ཏེ་ད་ཆ་བློ་རིག་འཛིན་གྲྭར་སླེབས་ཡོད་པ་རེད་འདུག    

དེ་རིང་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བ་དབུ་བརྙེས་པའི་དུས་ཆེན་སྲུང་བརྩི་ཞུ་བཞིན་པའི་དུས་མཚམས་འདིར། བོད་རང་དབང་ཚོགས་པས་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་དེ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྒོ་མོ་རྒྱག་ཡོད་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་འདུག དེ་རིང་ཕྱི་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༨ ཉིན་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སའི་ཕོ་བྲང་པོ་ཏཱ་ལ་མདུན་ཐང་དུ་རྒྱ་ནག་གི་རྐང་མཚོ་གནམ་གསུམ་གྱི་དམག་གི་རུ་སྒྲིག་སོགས་གཟིགས་འབུལ་བརྒྱུད། བོད་རང་སྐྱོང་བཙུགས་ནས་ལོ་ ༥༠ འཁོར་བའི་དུས་ཆེན་སྲུང་བརྩི་ཞུས་འདུག་པ་དང། མང་ཚོགས་ཁྲི་གཉིས་ལྷག་འདུ་འཛོམས་བྱས་པའི་མཛད་སྒོའི་ཐོག་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་ཆབ་སྲིད་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ཡུས་ཀྲེང་ཧྲེང་གིས་གཙོས་པའི་ཆེས་མཐོའི་དཔོན་རིགས་ཁག་ཅིག་དང་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་ཁྲེན་ཆོན་གོ་སོགས་གནད་ཡོད་མི་སྣ་བརྒྱ་ཁྲག་ཁ་ཤས་སླེབས་ཡོད་པ་རེད་འདུག ཡུས་ཀྲེང་ཧྲེང་གི་གཏམ་བཤད་བྱས་པའི་ཁྲོད་འདས་པའི་ལོ་ངོ་༥༠ དེའི་རིང་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་དཔལ་འབྱོར་ཡར་རྒྱས་དང་འཛུགས་སྐྲུན་འཕེལ་རྒྱས་ལ་འོད་སྟོང་འབར་བའི་གྲུབ་འབྲས་ཐོན་ཡོད་པར་བསྔགས་བརྗོད་དང་སྦྲགས། འདས་པའི་ལོ་དུས་དེའི་ནང་བོད་རྙིང་པ་རྗེས་ལུས་ཅན་དེ་བཞིན་ཀྲུང་དབྱང་གི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་སྔོན་ཐོན་ཅན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཐུབ་ཡོད་པ་བཤད་འདུག ད་དུང་རྒྱལ་ཡོངས་ཆབ་སྲིད་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ཡུས་ཀྲེང་ཧྲེང་གིས་དེ་རིང་གི་མཛད་སྒོའི་འདིའི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཆིག་སྒྲིལ་ལ་ཆེ་བསྟོད་ཞུས་པ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ། རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་དང་ཆིག་སྒྲིག་གཏོར་བཤིག་གཏོང་མཁན་ཏཱ་ལའི་རུ་ཚོགས་སོགས་ལ་ནུས་པ་མཉམ་དུ་སྤུངས་ཐོག་ནས་གདོང་ལེན་དང་ཁ་གཏད་གཅོག་དགོས་གལ་ཡིན་པ་ནན་བརྗོད་བྱས་འདུག བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དབུ་བརྙེས་པའི་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་ཞུ་བཞིན་པ་ཡོད་པ་འདིའི་བར་ན་དབྱིན་ཡུལ་ནང་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་རང་དབང་ཚོགས་པས་ (Free Tibet) རྒྱ་གཞུང་གི་དུས་ཆེན་འདི་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་དང་སྦྲགས། བོད་ནང་གི་བོད་མི་རྣམས་ལ་འགྲོ་བསྐྱོད་རང་དབང་མེད་པར་དམ་བསྒྲགས་དང་གཉའ་གནོན་མྱོང་མུས་ཡིན་པ་མ་ཟད། བོད་དེ་བཞིན་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་སྐུ་ཚབ་དང་རང་དབང་ཅན་གྱི་གསར་ཁང། དེ་བཞིན་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་ཁག་ཀུན་ལ་སྒོ་མོ་རྒྱབ་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག ད་དུང་ཚོགས་དེ་ནས་རྒྱ་གཞུང་ལ་གལ་ཏེ་དོན་ངོ་མའི་ཐོག་བོད་ནང་གི་བོད་མི་རྣམས་ལ་སྤྲོ་སྣང་ལྡན་པའི་གཏམ་བཟང་རིགས་ཡོད་ན། འཛམ་གླིང་གི་གསར་འགོད་པ་བོད་ནང་དུ་རང་དབང་ངང་འགྲོ་བསྐྱོད་མི་ཆོག་པ་བཟོ་དགོས་གང་ཡིན་ཅེས་དྲི་བ་ཡང་བཏང་འདུག ལྷག་པར་དུ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་ཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་ ༡ ཉིན་རྒྱ་གཞུང་གིས་རྒྱབ་ཤ་དཀར་པོར་དོན་ཚན་བཞིའི་སྟེང་ནས་ལན་འདེབས་གསལ་བསྒྲགས་གནང་སྐབས། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དབུ་བརྙེས་བའི་དུས་ཆེན་གྱི་འཛུམ་མདངས་འདི་ནི་བཙན་དབང་གི་འཛུམ་མདངས་ཤིག་ཡིན་པ་གསུངས་ཡོད་པ་རེད།

རྔ་པ་ཀིརྟི་དགོན་གྱི་གྲྭ་བློ་བཟང་སྐལ་བཟང་ལགས་ཀྱིས་རྔ་པ་རྫོང་མཁར་གྱི་སྲང་ལམ་དུ་ལག་གཉིས་ཀྱིས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་པར་མཁའ་དབྱིངས་སུ་འཕྱར་བཞིན་བོད་ལ་རང་དབང་དགོས་སོགས་ཀྱི་ཞི་རྒོལ་སྐད་འབོད་གནང་པས་རྒྱ་གཞུང་གི་ཉེན་རྟོག་པས་ཁོང་འཛིན་བཟུང་བྱས་འདུག ཁ་སང་ཟླ་ ༩ ཕྱི་ཚེས་ ༧ ཉིན་བོད་རྔ་པ་ཀིརྟི་དགོན་གྱི་རང་ལོ་ ༡༩ སོན་པའི་གྲྭ་བློ་བཟང་སྐལ་བཟང་ལགས་ཀྱིས་རྔ་པ་རྫོང་མཁར་གྱི་སྲང་ལམ་ནས་ལག་གཉིས་ཀྱིས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་པར་མཁའ་དབྱིངས་སུ་འཕྱར་བཞིན་”བོད་ཁ་བ་གངས་ཅན་པ་ལ་རང་དབང་དགོས། རྒྱལ་དབང་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ་སྐུ་ཚེ་ཁྲི་ལོ་བརྟན་པར་ཤོག”ཞེས་རྒྱ་གཞུང་ལ་ཞི་རྒོལ་སྐད་འབོད་གནང་སྐབས་ས་གནས་བོད་མི་ཚོས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་མཚན་འབོད་གནང་བཞིན་རྒྱ་གཞུང་ཉེན་རྟོག་པས་ང་ཚོ་གསོན་པོ་གནས་བཅུག་གི་མེད་སྐོར་སོགས་ཀྱི་ཀི་སྒྲ་སྒྲོག་བཞིན་ཞི་རྒོལ་གནང་ཡང་དུས་ཚོད་རིང་པོ་མ་ཐོགས་པར་རྒྱ་གཞུང་གི་དྲག་ཆས་ཉེན་རྟོག་པས་དགེ་འདུན་པ་བློ་བཟང་སྐལ་བཟང་ལགས་རླངས་འཁོར་ནང་བླུགས་ནས་དེ་མ་ཉིད་བཙན་ཁྲིད་འོག་འཛིན་བཟུང་བྱས་འདུག ད་ལྟའི་ཆར་ཁོང་ས་གནས་དང་བཙོན་ཁང་གང་དུ་བཙོན་འཇུག་བྱེད་ཡོད་མེད་དང་གནས་སྟངས་ཇི་ཆགས་གས་ཤེས་རྟོགས་ ཐུབ་མེད་པ་མ་ཟད། ཁོང་དང་མཉམ་དུ་བོད་མི་ན་གཞོན་གཅིག་ཉེན་རྟོག་པས་འཛིན་བཟུང་བྱས་ ཡོད་ཀྱང་གོང་གནས་ལྟར་ཤེས་རྟོགས་གང་ཡང་ཐུབ་མེད་པ་རེད་འདུག རྩ་བའི་གྲྭ་བློ་བཟང་སྐལ་བཟང་ལགས་ནི་བོད་མདོ་སྨད་རྔ་པ་རྫོང་རྨེའུ་རུ་མ་རུ་ཆེན་གཉིས་པའི་ཕ་ཚེ་རིང་བརྟན་ཁོ་དང་། མ་ལྷ་སྐྱིད་གཉིས་ལ་ཕྲུ་གུ་བཞི་ཡོད་པ་ལས་ཁོང་རྒས་གྲས་གཉིས་པ་དེ་ཡིན་འདུག ཆུང་དུས་ནས་རྔ་པ་ཀིརྟི་དགོན་པར་ཆོས་ཞུགས་གནང་ནས་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ ལོར་སྔོན་འགྲོའི་འཛིན་གྲྭ་མཐར་ཕྱིན་ནས་དེང་སྐབས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འཛིན་གྲྭ་ནང་སློབ་གཉེར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དང། སྔར་ལོ་ཁོང་གི་ཨ་མའི་སྤུན་མཆེད་གྲྭ་བློ་བཟང་བསྟན་གྱིས་རྔ་པའི་སྲང་ལམ་ནས་བོད་དོན་སྐད་འབོད་གནང་རྗེས་ལོ་ ༢ རིང་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ནས་བཙོན་ཁང་དུ་ཡོད་མུས་ཡིན་འདུག ཁོང་ནས་དེ་སྔ་ ༢༠༠༨ ས་བྱི་ཞི་རྒོལ་ཆེན་མོ་སྐབས་ཁོང་གི་ཨ་ཞང་ཚེ་བདག་དང་། ཆོས་འཕེལ་གཉིས་ལ་ལོ་ ༦ དང་ ༤ བཅས་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཆད་ཕོག་པའི་གནད་དོན་དངོས་སུ་མཐོང་མྱོང་ཡོད་པ་རེད་འདུག

བྷེལ་ཇམ་ (Belgium) གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་འཐུས་མི་ལྕམ་ Sutter Petra མཆོག་བཞུགས་སྒར་རྡ་རམ་ས་ལར་ཆེད་ཕེབས་དང་འབྲེལ། དེ་རིང་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལྷན་མཇལ་གྲུབ་བསྟུན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ཀྱང་མཇལ་འཕྲད་གནང་འདུག དེ་རེང་ཟླ་བ་༩ པའི་ཚེས་༤ ཉིན་སྔ་ཐོག་བཞུགས་སྒར་དུ་ཕེབས་འབྱོར་བྱུང་ནས་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དང་ལྷན་མཇལ་གྲུབ་བསྟུན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་སུ་ཆེད་ཕེབས་ཀྱིས་ཚོགས་གཙོ་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་དབུས་པའི་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པར་ཐུགས་འཕྲད་གནང་སྟེ་ཕན་ཚུན་བཀའ་སྡུར་སོགས་གནང་འདུག སྐབས་དེར་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ལྕམ་ Sutter Petra ལགས་ཀྱིས་བོད་མིའི་ཆབ་སྲིད་དང་མང་གཙོའི་འཕེལ་རིམ་རྣམས་ཡར་རྒྱས་ཚད་མཐོ་པོ་ཕྱིན་ཡོད་པར་བསྔགས་བརྗོད་དང་སྦྲགས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་འདེམས་ཕྱོགས་དེ་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་དང་མི་འདྲ་བའི་དམིགས་གསལ་གྱི་ཁྱད་ཆོས་ཞིག་ལྡན་པར་གསུངས་སོང་བ་མ་ཟད། ཁོང་ཕྱིར་རང་ཡུལ་དུ་ཕེབས་སྐབས་བོད་མིའི་གཤིས་སྤྱོད་བཟང་པོའི་ཁྱད་ཆོས་དེ་དག་རང་གི་མི་རིགས་ཚོའི་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་ཀུན་སྤྱོད་ལ་ཕན་ཕྱིར་ཕྱག་རྟགས་ལྟ་བུ་བསྣམ་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་སོགས་གསུངས་སོང་། རྩ་བའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ལྕམ་ Sutter Petra ལགས་ཀྱི་ཐེངས་འདིའི་འཚམས་གཟིགས་ཁྲོད། གཙོ་བོ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་གཙོས་ལྷན་ཁང་ཁག་ཏུ་འཚམས་གཟིགས་ཙམ་མ་ཡིན་པར་བཞུགས་སྒར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་གཞུང་བདེ་ལེགས་སྨན་ཁང་དང། བོད་ཀྱི་སྨན་རྩིས་ཁང་སོགས་གཞུང་འབྲེལ་དང་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་སྐྱིད་ཁག་ལ་གཟིགས་སྐོར་གནང་རྒྱུ་རེད་འདུག

ཉེ་ལམ་ལི་ཐང་སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་བདེ་ལེགས་མཆོག་དགོངས་པ་རྫོགས་ནས་ཞག་ཞེ་དགུ་འཁོར་བའི་དུས་ཚིགས་དང་བསྟུན། བོད་ཁམས་ལི་ཐང་དང་། ནག་ཆུ། དེ་བཞིན་འབའ་ཐང་སོགས་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་མང་པོར་མཆོད་འབུལ་སྨོན་ལམ་གནང་འདུག རྣམ་ཀུན་བོད་ཟླ་དྲུག་པའི་ནང་ལོ་ལྟར་ཁམས་ལི་ཐང་གཙོས་པའི་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་མང་པོའི་ནང་མང་ཚོགས་འདུ་འཛོམས་གནང་སྟེ། རྟ་རྒྱུག་དང་རྐང་བྲོ་གླུ་གཞས་སོགས་གཟིགས་འབུལ་གྱིས་སྤྲོ་སྣང་ལྡན་པའི་དུས་ཆེན་སྲུང་བརྩི་ཞུ་སྲོལ་ཡོད་ཀྱང་། འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༡༢ ཉིན་སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་བསྟན་འཛིན་བདེ་ལེགས་མཆོག་གླུ་བུར་དུ་རྒྱ་གཞུང་གི་བཙོན་ཁང་ནང་སྐུ་བཀྲོངས་པའི་ཡིད་སྐྱོའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་པར་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་དགའ་སྟོན་དེ་དག་མཚམས་འཇོག་གནང་སྟེ་དམ་པ་ཁོང་གི་ཆེད་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱི་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཞུས་པ་མ་ཟད། ལྷག་པར་ཞག་ཞེ་དགུ་ཉིན་ཁམས་འབའ་ཐང་དང་ཉག་ཆུ་ཁུལ་གྱི་དགོན་སྡེ་ཁ་ཤས་ནང་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་པར་སྒྲིག་གཤོམ་གནང་སྟེ་མཆོད་འབུལ་རྒྱ་ཆེ་གནང་འདུག དེ་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་དགོན་པ་ཁམས་ན་ལེནྡྲ་ཐེག་ཆེན་བྱང་ཆུབ་ཆོས་གླིང་ནང་དུའང་སེར་སྐྱ་མང་ཚོགས་ཀྱིས་མངོན་པར་གསལ་བའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཞུ་སྒོ་བསྔོ་སྨོན་གནང་འདུག ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བར་གཞིགས་ན། སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་བདེ་ལེགས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་རྒྱ་གཞུང་གི་བཙོན་ཁང་ནང་ཕྱི་ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༡༢ ཉིན་རྒྱའི་བཙོན་ཁང་དུ་སྐུ་བཀྲོངས་པའི་མགནས་ཚུལ་ཐོན་པ་ནས་བཟུང་། ད་བར་རྒྱ་གཞུང་གིས་རིན་པོ་ཆེའི་སྤུན་ཉེ་འབྲེལ་ཚོར་འདྲི་རྩད་ཀྱི་ལམ་ནས་དེ་འབྲེལ་གནད་དོན་ཕྱི་ཕྱོགས་སུ་བཤད་མི་ཆོག་པའི་བཙན་བཀའ་བསྟུད་མར་གཏོང་ བཞིན་པ་མ་ཟད། ལྷག་པར་རིན་པོ་ཆེ་དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་དགོན་པ་ཨོ་ཐོག་ནང་གི་གྲྭ་པ་དང་དེའི་ཉེ་འཁོར་གྱི་བོད་མི་ཚོ་ས་གནས་དེའི་ནང་ཕར་འགྲོ་ཚུར་འོང་བྱས་པར་ངེས་པར་དུ་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོག་མཆན་དགོས་པ་སོགས་བོད་མི་ཚོར་སུན་གཙིར་སྔར་ལྷག་བཟོ་མུས་ཡིན་འདུག དེང་ཆར་ཁུལ་དེའི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་སྡོད་སྤྱོད་གསུམ་གྱི་རང་དབང་ཡོངས་ལ་ དམ་དྲག་ཤུགས་ཆེ་བྱས་དང་བྱེད་མུས་ཡིན་པའི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཆགས་ཡོད་པ་རེད་འདུག  

 ཡུ་རོབ་རྒྱལ་སྤྱིའི་དཔར་རིས་འགྲེམས་སྟོན་ཐོག་བོད་པའི་སྒྱུ་རྩལ་བ་ ༡༤༠ མཉམ་ཞུགས་གནང་ནས་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་དཔར་རིས་ཁག་ཅིག་སྒྲིག་གཤོམ་གནང་ཐུབ་པ་བྱུང་འདུག  ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡ ནས་ཨི་ཊ་ལི་ (Italy) གྲོང་ཁྱེར་ venise ནང་ཚོགས་བཞིན་པའི་ Olympics of contemporary art exhibitions ཞེས་པ་རྒྱལ་སྤྱིའི་དཔར་རིས་འགྲེམས་སྟོན་ཐོག་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་བཞི་བཅུ་ལྷག་ནས་སྒྱུ་རྩལ་བ་ ༦༩༠༠ ལྷག་མཉམ་ཞུགས་གནང་པའི་ཁྲོད་བོད་མི་སྒྱུ་རྩལ་བ་ ༡༤༠ ཙམ་ལྷན་ཞུགས་གནང་འདུག་པ་མ་ཟད། ཁོང་རྣམས་ནས་བོད་ནང་གི་ད་ལྟའི་གནས་སྟངས་གསལ་བའི་དཔར་རིས་ཁག་ཅིག་འགྲེམས་སྟོན་གནང་འདུག དེ་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྡིངས་ཆའི་སྟེང་བོད་པའི་སྒྱུ་རྩལ་བ་རྣམས་ནས་ཟུང་འབྲེལ་ཐོག་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་བོད་དོན་དཔར་རིས་འགྲེམས་སྟོན་གནང་པ་ཆེས་ཐོག་མ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད་འདུག གཞི་རྩའི་ཨི་ཊ་ལི་གྲོང་ཁྱེར་ Venice ནང་ཚོགས་བཞིན་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་དཔར་རིས་འགྲེམས་སྟོན་འདི་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་དར་ཁྱབ་ཆེ་བའི་ United Colors of Benetton ཞེས་པའི་བཟོ་གྲྭས་གོ་སྒྲིག་འོག་ལོ་ངོ་གཉིས་རེའི་མཚམས་སུ་ཐེངས་རེ་ཚོགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། ཐེངས་འདིའི་འགྲེམས་སྟོན་ནང་བོད་པའི་སྒྱུ་རྩལ་བ་ ༡༤༠ གཙོས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་བཞི་བཅུ་ལྷག་ནས་རྒྱུ་རྩལ་བ་ ༦༩༠༠ ལྷག་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད་། འགྲེམས་སྟོན་དེ་བཞིན་ཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་གཅིག་ནས་དབུ་འཛུགས་གནང་ནས་ཟླ་བ་གཉིས་རིང་ཚོགས་ཀྱི་ཡོད་འདུག      

དེ་རིང་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༣༡ ཉིན་སྔ་ཐོག་བཞུགས་སྒར་གངས་སྐྱིད་གཉའ་ཁྲི་ ཚོགས་ཁང་དུ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཡར་ཐོན་ཚོང་པའི་འདུ་འཛོམས་ཐོག་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག དཔལ་འབྱོར་བཀའ་བློན་ཚེ་རིང་དོན་གྲུབ་མཆོག་གཙོས་ལྷན་ཁང་ཁག་གི་ཕྱགས་སྦྲེལ་བཀའ་བློན་རྣམ་པ་ཆེད་ཕེབས་ཐོག་རྒྱ་བལ་གཉིས་ནས་བོད་མིའི་ཁེ་ལས་ཚོང་གཉེར་བ་གསར་རྙིང་ ༧༠ ལྷག་འདུ་འཛོམས་གནང་འདུག སྐབས་དེར་དཔལ་འབྱོར་བཀའ་བློན་ཚེ་རིང་དོན་གྲུབ་མཆོག་གིས་བཀའ་ཤག་ངོས་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཚོས་ལས་ཡར་རྒྱས་རམ་འདེགས་ཚན་པ་ཞེས་པ་གསར་བཙུགས་གནང་པའི་དགོས་པའི་དམིགས་དང་བརྒྱུད་རིམ། དེ་བཞིན་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཚོང་གཉེར་ལས་དོན་འཕེལ་རིམ་སོགས་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལྷག་པར་དུ་མང་ཚོགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་གནས་སྟངས་སྲ་བརྟན་ཡོང་རྒྱུའི་གལ་གནད་སྐོར་དང་འབྲེལ་ཏེ་བོད་མི་ཚོའི་བསམ་བློའི་རང་དབང་དང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་རང་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་མ་ཐུབ་ཚེ་མི་རིགས་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉམས་མེད་དུ་འགྲོ་རྒྱུ་ཡིན་པར་གསུངས་སོང། ཁོང་གིས་མུ་མཐུད་ད་རེས་དཔལ་འབྱོལ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ངོས་ནས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པའི་ཚོགས་འདུ་དེ་སྤྱིར་བོད་རིགས་ཚོང་པ་དང་ལྷག་དོན་བོད་པའི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོང་གཉེར་བའི་ཁྲོད་དེང་དུས་དང་མཐུན་པའི་རིགས་གསར་ཚོང་ལས་གོ་རྟོགས་ཀྱི་ནུས་པ་ཇེ་ཆེར་སྤེལ་ཐབས་ཆེད་ཡིན་སྐོར་སོགས་གསུངས་སོང། སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་ནས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པའི་འདུ་འཛོམས་འདིར་བསྔགས་བརྗོདང་དང་འབྲེལ། ལས་གཞི་དེའི་ཐོག་མཉམ་ཞུགས་གནང་མཁན་བོད་མིའི་ཚོང་གཉེར་བའི་ཁྲོད་ནས་མ་འོངས་པར་སྤྱི་ཚོགས་དང་འཐབ་རྩོད་གཉིས་ཀར་ཕན་པའི་ཚོང་གཉེར་གྲགས་ཅན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཟིན་ཐོ་གསར་པ་ཞིག་ཡོང་ཐུབ་པ་བྱ་དགོས་སྐོར་སོགས་གསུངས་སོང། རྩ་བའི་ཉིན་གཉིས་རིང་བཙན་འབྱོལ་བོད་མི་ཡར་ཐོན་ཚོང་པའི་འདུ་འཛོམས་དེ་ཚོགས་དོན་ནི་འཛམ་གླིང་ས་ཕྱོགས་གང་སར་ཡོད་པའི་བོད་པའི་ཚོང་གཉེར་བ་གསར་རྙིང་དབར་ཕན་ཚུན་དབར་མཉམ་འབྲེལ་དང། ཡར་ཐོན་ཚོང་ལས་པར་ཚོང་ལས་གཉེར་རྒྱུའི་གདོང་ལེན་དང་གོ་སྐབས། ཚོང་ལས་ཀྱི་འཆར་གཞི་ཚད་ལྡན་བཟོ་འགོད་དང་ལག་བསྟར་བྱ་ཕྱོགས་སོགས་བརྗོད་གཞི་འདྲ་མིན་ཐད་ཆེད་ལས་མི་སྣས་གཏམ་བཤད་དང་བགྲོ་གླེང་སོགས་ཀྱི་ལས་རིམ་ཡོད་པ་རེད་འདུག

བོད་རེབ་གོང་རོང་པོ་དགོན་ཆེན་གྱི་གྲྭ་སྒོ་དམར་ཆོས་འཕེལ་ལགས་རྒྱ་གཞུང་གིས་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཏེ་གནས་སྟངས་ཤེས་རྟོག་མེད་པར་གྱུར་འདུག འདི་ལོའི་ཟླ་ ༧ ཕྱི་ཚེས་ ༡༠ ཙམ་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་མདོ་སྨད་རེབ་གོང་རོང་པོ་དགོན་ཆེན་ཐོས་བསམ་ནོར་གླིང་གྲྭ་ཚང་གི་རང་ལོ་ ༤༦ སོན་པའི་གྲྭ་སྒོ་དམར་ཆོས་འཕེལ་ལགས་ཐུན་རིན་རྫོང་གི་རྒྱ་གཞུང་སྤྱི་བདེ་ཉེན་རྟོག་པས་འཛིན་བཟུང་བཙན་ཁྲིད་བྱས་སྟབས། རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁོང་འཛིནབཟུང་བྱེད་དགོས་དོན་གང་ཡིན་དང་ད་ལྟའི་ཆར་ཁོང་ས་གནས་གང་དུ་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་མེད་སོགས་གནས་ཚུལ་གང་ཡང་ཤེས་རྟོགས་མེད་པ་མ་ཟད། དེ་བས་ཀྱང་ཁོང་གི་ནང་མི་གཙོས་ཉེ་འབྲེལ་ཚོ་སེམས་འཚབ་ཆེན་པོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད་འདུག གཞི་རྩའི་དགེ་འདུན་པ་སྒོ་དམར་ཆོས་འཕེལ་ལགས་ཀྱི་སྐྱེས་ཡུལ་ནི་སྒོ་དམར་སྡེ་བ་དང་ཕ་མིང་ལ་ཀླུ་བྱམས་ཡིན་པ་རེད་འདུག ཁོང་རེབ་གོང་རོང་པོ་དགོན་ཆེན་གྱི་གྲྭ་པ་རྒན་གྲས་ཡིན་པ་དང། རྒྱུན་དུ་ཡ་རབས་ཚུལ་མཐུན་ཅན་དང་སློབ་སྦྱོང་ལ་བརྩོན་ཞིང་དགོན་པ་ནས་བསླབ་པ་མཐར་སོན་པ་བྱུང་འདུག