གཞོན་སྐྱེས་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུ།

བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་དང་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཡར་རྒྱས་ཐེབས་རྩ་ཁང་གཉིས་ཀྱིས་གོ་སྒྲིག་གནང་ཐོག་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༢ ནས་དབུ་འཛུགས་གནང་སྟེ་ཚེས་ ༤ བར་ཉིན་གྲངས་གསུམ་གྱི་རིང་བཞུགས་སྒར་དྷརྨ་སཱ་ལཱར་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ཏུ་ཡོད་པའི་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པས་གཙོས་བོད་མིའི་སྒེར་གཉེར་སྤྱི་ཚོགས་ཞབས་ཞུ་བའི་ལས་ཁང་སོགས་ནས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་བདེ་དོན་སླད་དུ་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་བོད་མི་ཁྱོན་ ༡༢༥ ལྷག་བསྡུ་བསྐོང་གིས་ Global summit of international Tibetan Associations /Organizations ཞེས་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པའི་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་ཚོགས་འདུ་ཆེས་ཐོག་མ་འཚོགས་གཏན་ཁེལ་འདུག ཚོགས་ཆེན་ཐོག་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་བཞུགས་པའི་བོད་མི་ཚོས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་བོད་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་གནས་བབས་དེ་ ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་ཐབས་དང་ཁུལ་དེ་དག་ཏུ་འཚར་ལོངས་བྱུང་བའི་བོད་ཕྲུག་ཚོར་བོད་ཀྱི་ཆོས་རིག་སློབ་ཁྲིད་གནང་བ་བརྒྱུད་ནས་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་ཐབས། བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་སྲ་བརྟན་དང་ཚགས་ཚུད་གནང་རྒྱུ། དེ་བཞིན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་བོད་རིགས་ཚོགས་པའི་དབར་འབྲེལ་ལམ་དམ་ཟབ་གནང་ཐབས་བཅས་ཀྱི་བརྗོད་གཞི་བཞིའི་ཐོག་བཀའ་བསྡུར་གནང་རྒྱུ་རེད་འདུག ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་གི་མང་གཙོ་དང་། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་། ངལ་རྩོལ་གོང་འཕེལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་ནས་ཚོགས་འདུར་མཐུན་འགྱུར་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། རླུང་འཕྲིན་ཁང་ནས་རིང་མིན་འཚོགས་རྒྱུའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པའི་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་ཚོགས་འདུ་དང་འབྲེལ་བའི་ཞིབ་ཕྲའི་གནས་ཚུལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་སྤྱི་ཚོགས་ཡར་རྒྱས་ཐེབས་རྩའི་འགན་འཛིན་དབུ་དཀར་ཚང་སྐལ་བཟང་རྡོ་རྗེ་ལགས་སུ་བཅར་འདྲི་ཞུས་ཡོད།

བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་གོ་སྒྲིག་འོག་འཛམ་གླིང་ཡུལ་གྲུ་འདྲ་མིན་ ༡༣ ནས་ཕེབས་པའི་བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་ཀྱི་འབྱུང་འགྱུར་བོད་ཀྱི་མདུན་ལམ་དང་འབྲེལ་བའི་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་གཉིས་པ་མཇུག་སྒྲིལ་དང་སྦྲགས། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་གཞོན་སྐྱེས་ཚོས་སེམས་ཤུགས་མ་ཆག་པར་མུ་མཐུད་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ཐོག་འགན་ཁུར་བླངས་དགོས་པ་གསུངས་སོང་། དེ་རིང་ཚོགས་འདུ་མཇུག་སྒྲིལ་གྱི་མཛད་སྒོ་ཐོག་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་དབུས་ཕྱི་འབྲེལ་དྲུང་ཆེ་དྭགས་པོ་བསོད་ནམས་ནོར་ནུ་ལགས། དེ་བཞིན་ཕྱི་དྲིལ་དྲུང་ཆེ་ཨརྱ་ཚེ་དབང་རྒྱལ་པོ་ལགས། དྲུང་འཕར་འཚི་མེད་ཚེ་དབྱངས་ལགས་བཅས་ཆེད་ཕེབས་ཐོག་བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་ཚོགས་བཅར་བ་མི་གྲངས་ ༡༠༠ ལྷག་ལྷན་འཛོམས་ངང་ལེགས་གྲུབ་གནང་སོང་། སྐབས་དེར་ཕྱི་འབྲེལ་དྲུང་ཆེ་དྭགས་པོ་བསོད་ནམས་ནོར་བུ་ལགས་ཀྱིས་ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་འདུ་ཐོག་ཕེབས་པའི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོགས་བཅར་བ་ཡོངས་རྫོགས་བོད་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་ཀྱི་སླད་དུ་ཞབས་ཞུ་དང་ལས་འགུལ་སྤེལ་མཁན་ཞིག་ཡིན་སྟབས་ངེས་པར་དུ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་དང་ལོ་རྒྱུས། དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་རྣམས་གསལ་པོ་མཁྱེན་པའི་ཐོག་ནས་ཕྱག་ལས་གནང་རྒྱུ་དེ་རང་ཉིད་ལ་འཁྲི་བའི་འོས་འགན་གལ་ཆེ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པར་དྲན་སྐུལ་གནང་བ་མ་ཟད། ཚོགས་འདུ་འདི་ནས་གང་ཤེས་པ་རྣམས་རང་ཉིད་ཀྱི་ས་གནས་གཞན་ལ་ཡོད་པའི་བོད་རིགས་ནང་ཁུལ་དབར་སྦྱང་བཤད་དང་བསམ་ཚུལ་སྤེལ་རེས་གནང་དགོས་སྐོར་གསུངས་སོང་།  ཁོང་གིས་ད་དུང་དེ་རིང་ཚོགས་འདུ་མཇུག་སྒྲིལ་རྗེས་ཚོགས་བཅར་བ་རྣམས་རང་ཉིད་ཀྱི་ས་གནས་ལ་ཕྱིར་ཕེབས་གནང་སྟེ་བོད་སྤྱིའི་རྩ་དོན་སླད་སེམས་ཤུགས་འཕར་མ་ཞིག་སྐྱེས་ཐོག་ཕྱག་ལས་སྔར་ལྷག་གནང་རྒྱུར་འབད་དགོས་གལ་ཡིན་པའི་ལམ་སྟོན་གནང་ཡོད། འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ནས་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་ལ་ཚོགས་འདུ་མཇུག་སྒྲིག་དང་འབྲེལ་བའི་བཀའ་འདྲི་ཁག་གཅིག་ཞུས་པར་ཚོགས་འདུ་ཐོག་ནས་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་གཙོ་གྱུར་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ནང་ཡོད་པའི་བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་ས་གནས་གཅིག་ཏུ་ལྷན་འཛོམས་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་ངོ་ཤེས་དང་བོད་སྤྱིའི་རྩ་དོན་སླད་བོད་མི་མི་རེ་ངོ་རེ་ནས་གང་གནང་ཐུབ་མིན་ཐད་བཀའ་བསྡུར་གནང་གི་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལྷག་དོན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་ཚོགས་བཅར་བ་གཞོན་སྐྱེས་དེ་དག་མ་འོངས་བོད་ཀྱི་སོན་རྩ་དང་མགོ་ཁྲིད་ཡིན་པར་དྲན་སྐུལ་གནང་ཐོག་ཁོང་རྣམས་སེམས་ཤུགས་མ་ཆག་པར་མུ་མཐུད་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ཐོག་འགན་ཁུར་བླངས་དགོས་པ་གསུངས་སོང་། གཞི་རྩའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡༦ ནས་དེ་རིང་བར་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པའི་བོད་ཀྱི་མདུན་ལམ་དང་འབྲེལ་བའི་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་གཉིས་པའི་ཐོག་ཚོགས་བཅར་བ་རྣམས་ནས་བོད་དང་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་དབར་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་འབྲེལ་ལམ་གྱི་གལ་གནད་དང་དོན་ཕན་གྱི་འབྲེལ་ལམ་དང་གྲོས་མོལ་བསྐྲུན་ཐབས། བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་བོད་མི་ཐུན་མོང་ནས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཕྱོགས། བོད་མིའི་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་ཐོག་ན་གཞོན་རྣམས་ཀྱི་ལས་འགན། དེ་བཞིན་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་འཆར་སྣང་ཐད་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ནས་འགན་ཁུར་བཞེས་ཕྱོགས་དང་འཆར་སྣང་ལྡན་པའི་དབུ་ཁྲིད་བསྐྲུན་ཐབས་བཅས་ཀྱི་བརྗོད་གཞི་ཐོག་གསུང་བཤད་དང་ཚོགས་བཅར་བ་ཕན་ཚུན་དབར་གྲོས་བསྡུར་སྦྱང་བཤད་ལྷུག་པོ་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་མཆོག་དང་ལྷན་དུ་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་སྤྱི་རིགས་ཐོག་དྲི་བ་དྲིས་ལན་སོགས་གནང་ཡོད་པ་རེད། འབྲེལ་ཡོད་པར་རྣམས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དྲྭ་རྒྱ།

དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོགས་འདུའི་ཚོགས་ཐུན་གསུམ་པའི་ཐོག་བོད་དང་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་དབར་འབྲེལ་ལམ་སྲ་བརྟན་དང་དོན་ཕན་ལྡན་པའི་གྲོས་མོལ་བསྐྲུན་ཐབས་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་༸དཔལ་ལྡན་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཡིག་ཚང་གི་དྲུང་ཆེ་རྔ་བ་ཚེ་རྒྱམ་ལགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་སེལ་བར་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་དང་ལྷག་དོན་རྒྱ་མི་རིགས་ནས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་ངོས་འཛིན་ཀྱིས་ཤེས་རྟོགས་ཡོང་བ་བཟོ་དགོས་པ་མ་ཟད་བོད་དོན་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་དགོས་པར་ནན་སྐུལ་གནང་སོང་། དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཚོུད་ ༩ ཐོག་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཐུན་གསུམ་པའི་ཐོག་གསུང་བཤད་གནང་མཁན་༸དཔལ་ལྡན་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཡིག་ཚང་གི་དྲུང་ཆེ་རྔ་བ་ཚེ་རྒྱམ་ལགས་དང་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་དྲུང་ཆེ་དང་བཀའ་དྲུང་ཡིག་ཚང་གི་ཟུང་དྲུང་སྐལ་བཟང་ཚེ་རིང་ལགས། དེ་བཞིན་ཕྱི་དྲིལ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚན་པའི་ལས་བྱེད་འཕྲིན་ལས་ཆོས་སྐྱིད་ལགས་བཅས་གསུམ་ཆེད་འབོད་ཀྱིས་བོད་དང་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་དབར་འབྲེལ་ལམ་སྲ་བརྟན་དང་དོན་ཕན་ལྡན་པའི་གྲོས་མོལ་བསྐྲུན་ཐབས་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིར་ཚོུད་གཅིག་གི་རིང་གསུང་བཤད་གནང་ཡོད་པ་ལྟར། སྐབས་དེར་༸དཔལ་ལྡན་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཡིག་ཚང་གི་དྲུང་ཆེ་རྔ་བ་ཚེ་རྒྱམ་ལགས་ནས་བོད་རྒྱ་གཉིས་དབར་ཞི་མོལ་གནང་དགོས་དོན་ཅི་ཡིན་དང་ད་ལྟ་བར་གྱི་འབྲེལ་ལམ་རྣམས་གང་འདྲ་བྱུང་མིན། དེ་བཞིན་མ་འོངས་པར་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དོན་ཕན་ལྡན་པའི་གྲོས་མོལ་ཡོང་བར་ཐབས་ཤེས་གང་གནང་དགོས་མིན་བཅས་ཀྱི་དོན་ཚན་གསུམ་ཅན་ཞིག་གསལ་འདོན་གནང་ཐོག་ད་རེས་ང་ཚོ་འཛམ་གླིང་ཡུལ་གྲུ་འདྲ་མིན་ནས་ཕེབས་པའི་ཚོགས་བཅར་བ་རྣམས་ས་གནས་གཅིག་ཏུ་ཚང་འཛོམས་ཀྱིས་བགྲོ་གླེང་འདི་ལྟར་གནང་དོན་ནི་ང་ཚོར་དཀའ་རྙོག་གམ་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཞིག་ཡོད་པ་དང་དཀའ་རྙོག་འདི་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༩ ལོར་བོད་ནང་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་འགོ་བཙུགས་ནས་བོད་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱས་རྐྱེན་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་གཏོགས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༠ གོང་ལ་བོད་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་ཞེས་པ་ཞིག་བྱུང་མྱོང་མེད་ཅེས་ནན་བརྗོད་གནང་སོང་། དེ་བཞིན་རྔ་བ་ཚེ་རྒྱམ་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཞིག་མེད་པར་བརྗོད་བཞིན་པ་དེ་ཡང་དག་པ་ཞིག་མིན་པ་དང་དོན་དངོས་ཐོག་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཡོད་པར་བརྟེན་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༠ ནང་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བའི་ས་ཁུལ་གཙོ་གྱུར་མདོ་དབུས་ཁམས་ཡོངས་རྫོགས་ནང་བོད་ཀྱི་ལས་དོན་སྐོར་གྱི་བཞུགས་མོལ་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་མང་འཚོགས་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་མ་ཟད། ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ལ་དབང་སྒྱུར་བྱས་ནས་མི་ལོ་ ༦༠ ལྷག་འགྲོ་བཞིན་པའི་ཁྲོད་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། ལེགས་བྱང་། སྐད་ཡིག་བཅས་པའི་རྨང་གཞི་དང་མི་རིགས་སོགས་རྩ་མེད་གཏང་རྒྱུའི་ཐབས་བརྒྱ་བྱུས་སྟོང་ཀྱི་ཐབས་ཤེས་བྱེད་བཞིན་པའི་གཉན་འཕྲང་ཅན་གྱི་དུས་ཚོད་འདིར་བོད་མི་ཚོས་ངེས་པར་དུ་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་སེལ་དགོས་པ་དང་དེ་བོད་མིར་ཁ་ཚ་དགོས་གཏུགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པར་ནན་བརྗོད་གནང་ཡོད། རྔ་བ་ཚེ་རྒྱམ་ལགས་ཀྱིས་ད་དུང་གཞོན་སྐྱེས་ཚོའི་དུས་ཀུན་ཏུ་རང་ཉིད་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་ནང་ཡོད་པ་དང་རང་ཉིད་ཀྱི་སྒྲིག་འཛུགས་འདི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་ཡིན་པར་དྲན་སྐུལ་གནང་དགོས་པ་མ་ཟད། འཐབ་རྩོད་དེ་ཡང་བོད་ཀྱི་བདེན་དོན་གྱི་འཐབ་རྩོད་ཞིག་ཡིན་སྟབས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་དེ་སེལ་བར་ཐབས་ལམ་སྣ་ཚོགས་ཤིག་ཡོད་ཀྱང་དེའི་ནང་ནས་མེད་དུ་མི་རུང་བའི་ཆ་རྐྱེན་གཅིག་པོ་ནི་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་དང་ལྷག་དོན་རྒྱ་རིགས་མི་མང་ནས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་ངོས་འཛིན་གྱིས་ཤེས་རྟོགས་གནང་ཐུབ་པ་བཟོ་དགོས་པ་མ་ཟད་ཁྱད་པར་དུ་བོད་དོན་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྒྱུ་དེ་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་། ཁོང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ནས་ ༡༩༧༤ བར་དུ་བོད་མིའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ངོ་བོ་དེ་ད་ལྟ་ལྟར་མིན་ནའང་ ༡༩༧༤ རྗེས་སུ་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་མི་ཡོང་བ་དང་བོད་ཀྱི་ད་ལྟའི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་སྐྱོབ་རྒྱུ།...

བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་གོ་སྒྲིག་འོག་གངས་སྐྱིད་ཚོགས་ཁང་གསར་པའི་ནང་འབྱུང་འགྱུར་བོད་ཀྱི་མདུན་ལམ་དང་འབྲེལ་བའི་གཞོན་སྐྱེས་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་གཉིས་པ་དབུ་འཛུགས་གནང་སོང་། དེ་རིང་ཉིན་རྒྱབ་ཚོུད་ ༣ ཐོག་ཚོགས་འདུ་དབུ་འབྱེད་ཀྱི་མཛད་སྒོར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་དང་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མང་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་གྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ། དེ་བཞིན་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་གཙོས་པའི་འཛམ་གླིང་ཡུལ་གྲུ་འདྲ་མིན་ ༡༣ ནས་ཕེབས་པའི་བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་ཚོགས་བཅར་བ་མི་གྲངས་ ༡༠༠ ལྷག་ལྷན་འཛོམས་གནང་ཡོད་པ་རེད། སྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་ཚོགས་འདུའི་གལ་གནད་སྐོར་གསུངས་པ་དང་འབྲེལ། ཚོགས་འདུ་ཐོག་ཕེབས་པའི་གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་ནས་བོད་མིའི་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་དེ་ཤུགས་ཆེ་ཡོང་བར་ཐབས་ལམ་འཚོལ་རྒྱུ་དང་། རང་ཉིད་ཀྱི་བསམ་ཚུལ་ཞུ་རྒྱུ་དང་བསམ་ཚུལ་བརྗེ་རེས་སོགས་ཀྱི་བརྒྱུད་ནས་མ་འོངས་པར་བོད་མིའི་འཐབ་རྩོད་ལ་སྨན་པའི་གྲོས་བསྡུར་གནང་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བཟང་པོ་ཞིག་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་། ལྷག་པར་དུ་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ད་ལྟའི་མི་རབས་ཀྱི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོར་གདོང་ལེན་གནང་དགོས་པའི་གནད་དོན་གཙོ་བོ་ནི་༸གོང་ས་མཆོག་གི་དགུང་ལོའི་བབ་ཀྱི་ཆ་ནས་ད་ཆ་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ཏུ་ཆིབས་བསྒྱུར་བསྐྱང་རྒྱུའི་མཛད་འཕྲིན་ཁག་རིམ་བཞིན་ཉུང་འཕྲི་གནང་བཞིན་པའི་མཚམས་འདིར་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་མངོན་གསལ་མེད་པར་འགྱུར་ཉེན་ཡོད་སྟབས། གཞོན་སྐྱེས་ཚོའི་ངོས་ནས་དེ་ལྟར་མི་ཡོང་བར་དམིགས་བསལ་འགན་ཁུར་གནང་དགོས་གནད་ཡིན་པ་སོགས་ལམ་སྟོན་གནང་ཡོད། དེ་བཞིན་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་གིས་བོད་པའི་མི་རབས་གསར་པ་ཚོ་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་འགྲོ་རྒྱུར་དགའ་མོས་ཡོད་པ་མ་ཟད་དེ་དག་ཕ་མ་ཚོས་ཀྱང་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་ཐར་ཐབས་སུ་འབད་བརྩོན་གང་ཡོང་གནང་བཞིན་པའི་གནས་བབས་འདིའི་ཐོག་ནས་མ་འོངས་པར་བོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་དེ་གང་འདྲ་ཆགས་ཀྱི་རེད་དམ་བསམ་པའི་ཐུགས་འཚབ་ཡོང་བཞིན་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པ་དང་སྦྲགས། ད་ལྟའི་བོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཇི་འདྲ་གྱུར་མིན་དེ་གཞོན་སྐྱེས་ཚོར་ལྡོག་ཏུ་མེད་པའི་འོས་འགན་ཡོད་པ་སོགས་ལམ་སྟོན་གནང་སོང་། དེ་བཞིན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་བོད་པས་བོད་པའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ངོ་བོ་མཁྱེན་དགོས་གལ་སྐོར་གསུངས་པ་དང་འབྲེལ་ཏེ་གཞོན་སྐྱེས་ཚོའི་ངོས་ནས་བོད་སྤྱིའི་འཐབ་རྩོད་དེ་ཇི་སྲིད་རང་དབང་སླར་གསོ་མ་བྱུང་བར་དེ་སྲིད་དུ་རྒྱུན་སྐྱོང་གནང་དགོས་པ་སོགས་གསུངས་སོང་། དེ་རིང་ཕྱི་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༡༦ ནས་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས་ཚེས་ ༡༩ བར་ཉིན་གྲངས་བཞིའི་རིང་ཚོགས་འདུའི་ཐོག་བོད་དང་རྒྱ་ནག་མི་མང་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་དབར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་འབྲེལ་ལམ་གྱི་གལ་གནད་དང་དོན་ཕན་གྱི་འབྲེལ་ལམ་བསྐྲུན་ཐབས། དེ་བཞིན་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་བོད་མི་ཐུན་མོང་ནས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཕྱོགས་སོགས་བརྗོད་གཞིའི་ཁག་ཅིག་གི་ཐོག་གསུང་བཤད་དང་ཚོགས་བཅར་བ་ཕན་ཚུན་དབར་གོ་བསྡུར་དང་སྦྱང་བཤད་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་རེད། གཞི་རྩའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་དགོངས་དོན་འོག་སྔ་ལོར་བཞུགས་སྒར་དུ་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ལྷན་ཚོགས་དང་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་འཆར་སྣང་ལྷན་ཚོགས། དེ་བཞིན་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་དང་པོ་བཅས་ཚོགས་ཡོད་པ་དང་། ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་བཅར་བ་རྣམས་དེ་རིང་སྔ་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལྷན་ཁང་ཁག་དང་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་བཅས་སུ་ལྟ་སྐོར་ལ་བཅར་ཡོད་པ་རེད།  

ཁ་སང་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡༣ ཉིན་དགོང་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༦ ཐོག་བཞུགས་སྒར་དྷ་སྟེང་བོད་ཁྱིམ་སློབ་གྲྭའི་ཉེ་འདབས་སུ་ཆགས་པའི་ Fortune Moksha ཞེས་སྐར་མ་ལྔ་ཅན་གྱི་གསོལ་མགྲོན་ཁང་དུ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་སྲ་བརྟན་རྒྱུན་སྐྱོང་ལ་དམིགས་པའི་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ལྷན་ཚོགས་འབུ་འཛུགས་གནང་བ་དང་སྦྲགས། སྲིད་སྐྱོདང་མཆོག་གིས་ད་བར་བསྐོང་ཚོགས་གནང་བའི་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་གྲོས་བསྡུར་ཇི་བྱུང་རྣམས་རིམ་བཞིན་མང་ཚོགས་ལ་ཡོངས་བསྒྲགས་གནང་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོང་།ཐེངས་འདིའི་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ལྷན་ཚོགས་འདི་ཨ་རིའི་ཐེབས་རྩ་ཁང་གི་མ་དངུལ་རོགས་རམ་འོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་སྤྱི་ཚོགས་ཡར་རྒྱས་ཐེབས་རྩས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་དང་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མང་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་གྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ། ཨ་རིའི་ཐེབས་རྩ་ཁང་གི་འགན་འཛིན་གཞོན་པ་ལྕམ་ Ann Marie Yastishock ལགས་དང་རོགས་ཚོགས་ཁག་ཅིག་གི་སྐུ་ཚབ། རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་གཙོ་གྱུར་འཛམ་གླིང་ཡུལ་གྲུ་འདྲ་མིན་ ༢༠ ལྷག་གི་ནང་གནས་སྡོད་བྱེད་བཞིན་པའི་རྒྱབ་ལྗོངས་འདྲ་མིན་གྱི་ཚོགས་བཅར་བ་མི་གྲངས་ ༢༠༠ ལྷག་ཕེབས་འདུག གཞི་རྩའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་སྔར་ལོ་ཕྱི་ཟླ་བཅུ་པའི་ནང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གལ་གནད་དང་འབྲེལ་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུ་ཚོགས་འདུ་དང་། ཉེ་ཆར་ཟླ་བ་སྔོན་མའི་ནང་འབྱུང་འགྱུར་བོད་ཀྱི་མདུན་ལམ་དང་འབྲེལ་བའི་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོགས་འདུ་བཅས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་ཡོད་པ་དང་། ཐེངས་འདིའི་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ལྷན་ཚོགས་འདི་ནི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་སྲ་བརྟན་རྒྱུན་སྐྱོང་ལ་དམིགས་པ་ཞིག་ཡིན་སྟབས།...

བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་གོ་སྒྲིག་འོག་འདི་ལོ་ཟླ་ ༨ ནང་བཞུགས་སྒར་དྷརྨ་ས་ལར་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་གཙོ་གྱུར་འཛམ་གླིང་ས་ཕྱོགས་གང་སར་གནས་པའི་བོད་མིའི་ཁྲོད་ནས་བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་གྲངས་ ༡༠༠ འདེམས་སྒྲུབ་ཀྱིས་ ‘Five-Fifty Youth Forum: Shaping Tibet’s Future’ འམ་འབྱུང་འགྱུར་བོད་ཀྱི་མདུན་ལམ་ཞེས་པའི་གཞོན་སྐྱེས་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་ལྷན་ཚོགས་ཤིག་འཚོགས་གནང་རྒྱུ་རེད་འདུག རླུང་འཕྲིན་ཁང་ནས་རིང་མིན་འཚོགས་རྒྱུའི་གཞོན་སྐྱེས་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་ཚོགས་འདུ་དང་འབྲེལ་བའི་ཞིབ་ཕྲའི་གནས་ཚུལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དྲིལ་བསྒྲགས་དྲུང་ཆེ་ཤར་གླིང་བསྟན་འཛིན་ཟླ་སྒྲོན་ལགས་སུ་བཅར་འདྲི་ཞུས་ཡོད།