དགུན་དུས།

དེ་རིང་ཕྱི་ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༤ རེས་གཟའ་པ་སངས་ཉིན་མོར་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་ས་པེ་ཅིང་དུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་དགུན་དུས་ཨོ་རྩལ་དངོས་སུ་འགོ་འཛུགས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་ལྟར་བཞུགས་སྒར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་མིའི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ཆེ་ཁག་ལྔ་ཟུང་འབྲེལ་ཐོག་དགུན་དུས་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཀྱི་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་དང་དེ་བཞིན་ཉིན་རངས་ཟས་བཅད་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་སོང་།ཚོགས་པ་ལྔ་པོའི་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་ཐོག་རྒྱ་གཞུང་གིས་བཙན་གནོན་འོག་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོར་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་མེད་སྐོར་ལུང་འདྲེན་དང་འབྲེལ། འཛམ་གླིང་ས་ཕྱོགས་གང་སར་ཡོད་པའི་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་མི་དང་གནད་ཡོད་མི་སྣ་རྣམས་ནས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་ལ་མུ་མཐུད་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་པ་དང་། པེ་ཅིང་དགུན་དུས་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་འཚོགས་བཞིན་པ་འདི་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་གདོང་ལེན་ཚད་ལྡན་ཞིག་གནང་མ་ཐུབ་པའི་རྟགས་མཚན་གསལ་པོ་ཞིག་ཕྱིར་མངོན་པར་ངོས་འཛིན་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་ཆབས་ཅིག  རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་མི་ཙམ་མ་ཟད་མི་རིགས་གཞན་ལའང་དྲག་གནོན་གྱི་སྲིད་བྱུས་གཅིག་མཚུངས་ལག་བསྟར་དང་རྒྱ་མི་རིགས་ནང་ཁུལ་ལའང་རང་དབང་དང་འདྲ་མཉམ་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་མེད་པའི་གནས་སྟངས་ཁྲོད་པེ་ཅིང་དུ་དགུན་དུས་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་བསྐོང་ཚོགས་བྱས་པ་ནི་འོས་འཚམས་ཤིག་གཏན་ནས་མ་རེད་ཅེས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ངོ་རྒོལ་ཡོད་པ་གསུངས་ཡོད།   དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་མང་གཙོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཚོས་ཚོང་འབྲེལ་གསར་འཛུགས་བྱས་ཡོད་པས་ད་ཆ་མང་གཙོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་དབུ་ཁྲིད་ཚོས་འདས་པའི་ལོ་རྒྱུས་དང་སྲིད་བྱུས་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་གནང་སྟེ་མང་གཙོ་སྲུང་སྐྱོབ་དང་དར་སྤེལ་ཆེད་རྒྱ་ནག་ལ་འཛེམ་ཟོན་དང་བཅས་པའི་སྲིད་བྱུས་ཡོད་པ་དེ་དག་འཕྲལ་མར་མཚམས་འཇོག་དགོས་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་ནས་༸ཀུན་གཟིགས་པཎ་ཆེན་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་གིས་གཙོས་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་རྣམས་ཆ་རྐྱེན་གང་ཡང་མེད་པར་གློད་བཀྲོལ་དགོས་པའི་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་དགོས་ཞེས་འབོད་སྐུལ་བསྐྱར་ནན་གནང་སོང་། གསར་འགོད་པས་རྒྱ་གར་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་རིག་འཛིན་ཆོས་སྒྲོན་ལགས་སུ་དེ་རིང་གི་ཉིན་མོ་དང་འབྲེལ་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་ཐེངས་འདིའི་ཨོ་རྩལ་དང་འབྲེལ་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ཚོས་ད་བར་ལས་འགུལ་རབ་དང་རིམ་པ་སྤེལ་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་པར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་རྒྱ་ནག་གི་ཨོ་རྩལ་ལ་ངོ་རྒོལ་ཤུགས་ཆེ་གནང་རྐྱེན་ད་ཆ་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཅིག་ནས་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ལ་གཞུང་འབྲེལ་སྐུ་ཚབ་ཕེབས་རྒྱུ་མིན་པའི་ཐག་གཅོད་གནང་སྐོར་གསུངས་པ་དང་ཆབས་ཅིག   ཁས་ས་རྒྱ་གར་ནས་ཀྱང་དེ་གའི་སྐུ་ཚབ་ཆེད་གཏོང་མ་གཏང་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་གནང་ཡོད་པས་དེར་བསྔགས་བརྗོད་དང་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞེས་ཞུས་སོང་།  ལྷག་པར་ཁོང་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་དབུ་ཁྲིད་ཚོས་རྒྱ་ནག་ནས་རང་ཉིད་ཀྱི་ནོར་འཁྲུལ་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་མཚམས་འཇོག་དགོས་པའི་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་པའི་དུས་ལ་བབ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་ཡོད།གཞི་རྩའི་དེ་རིང་རྒྱ་ནག་གི་དགུན་དུས་ཨོ་རྩལ་འགོ་འཛུགས་དང་བསྟུན་ནིའུ་ཡོག་དང་ཁེལ་ཕོར་ནི་ཡ། དེ་བཞིན་མེཀ་སི་ཀོ་བཅས་ཀྱི་ནང་དུ་ཡོད་པའི་བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་རྣམས་ཀྱིས་སོ་སོའི་ས་གནས་སུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་མདུན་དུ་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཡོད་པ་དང་། ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་ལྟ་བུར་མཚོན་ན་བོད་མི་ལས་འགུལ་བ་རྣམས་ནས་ཚེས་ ༣༡ ཉིན་དབུ་འཛུགས་ཞུས་པའི་བོད་དོན་གོམ་བགྲོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་དེ་བཞིན་སིཌ་ནི་གྲོང་ཁྱེར་ Martin Place ནང་མཇུག་སྒྲིལ་གྱིས་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་བ་མ་ཟད། ནིའུ་ཛ་ལན་ཌི་ནང་དུའང་རྒྱ་ནག་གི་གཞུང་ཚབ་མདུན་དུ་བོད་མི་ཚོས་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་འདུག་ལ། ཁེ་ན་ཌ་ནང་ལའང་དེ་མཚུངས་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་རྒྱུ་ཡིན་པ་རེད།

དེ་རིང་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་ས་པེ་ཅིང་དུ་དགུན་དུས་ཀྱི་ཨོ་ལམ་པིཀ་རྩེད་འགྲན་སྒོ་འབྱེད་དང་བསྟུན་ལྡི་ལི་བསམ་ཡས་གླིང་ས་གནས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་དང་དབུས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་གཉིས་ཟུང་འབྲེལ་གྱིས་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཁང་གི་ཉེ་འཁྲིས་སུ་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་ཞིག་གོ་སྒྲིག་གནང་ཡོད་པ་རེད།ལས་འགུལ་གྱི་དགོས་དམིགས་གཙོ་བོ་ནི། རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་བཟང་སྤྱོད་བཅས་གང་གི་ཆ་ནས་ཀྱང་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་གོ་སྒྲིག་བྱ་རྒྱུའི་འོས་བབ་གཏན་ནས་མེད་ཅེས་ངོ་རྒོལ་དང་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་ཕྱིར་ཡིན་པ་རེད།ལྡི་ལི་གསར་པའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཁང་ནས་མི་ཊར་ ༡༠༠ ལྷག་གི་ས་ཐག་ཏིན་མུར་ཏི་ནས་དབུ་འཛུགས་གནང་བའི་དེ་རིང་གི་ངོ་རྒོལ་ལས་འགུལ་དེའི་ནང་བོད་སྒར་བསམ་ཡས་གླིང་དང་ལ་དྭགས་དྷརྨ་ཤཱ་ལཱ། ལཱལ་ཀི་ལའི་སུད་ཚོང་བའི་བོད་མི། དེ་བཞིན་ལྡི་ལི་ལྷོ་ཕྱོགས་བཅས་ཀྱི་བོད་མི་ལས་འགུལ་བ་མི་གྲངས་ ༡༠༠ ལྷག་ནས་མཉམ་ཞུགས་གནང་འདུག་པ་དང་ལས་འགུལ་བ་དེ་དག་ཚང་མས་གསུང་ཤུགས་ཆེན་པོའི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་ལག་དམར་ལ་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ཀྱི་འོས་བབ་མེད། བོད་མིར་རང་དབང་སྤྲོད་དགོས། རང་དབང་དང་མང་གཙོར་དགའ་ཞེན་ཡོད་མཁན་རྒྱལ་སྤྱིའི་མང་ཚོགས་ཚོས་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་དགོས་ཞེས་སོགས་ཀྱི་སྐད་འབོད་གནང་ཡོད། རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིའི་ལས་འགུལ་སྐབས་བོད་རང་བཙན་འཐབ་རྩོད་པ་བསྟན་འཛིན་བརྩོན་འགྲུས་ལགས་མཉམ་ཞུགས་གནང་འདུག་པ་དང་སྐབས་དེར་ཁོང་དང་ལས་འགུལ་བ་གཞན་ཁག་ཅིག་གིས་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་དར་མེར་བསྲེགས་བཏང་བ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གིས་ད་རེས་ཨོ་ལམ་པིཀ་འགྲན་ཚོགས་གོ་སྒྲིག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༣༦ ལོའི་ན་ཛིལ་ཨོ་རྩལ་དང་གཅིག་མཚུངས་ཀྱི་མཇུག་འབྲས་ཤིག་ཡོང་ངེས་ཡིན་པ་དང་། ལྷག་དོན་ཨོ་རྩལ་གྱི་དཔལ་འབར་འཁྱེར་མཁན་དེའང་རྒྱ་གར་གྱི་དམག་མི་གསོད་མཁན་ལག་དམར་བ་ཞིག་ཡིན་པ་བཅས་ཀྱི་ཆ་ནས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ངོ་རྒོལ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་སོང་། ལས་འགུལ་བ་མི་གྲངས་ ༡༠༠ ལྷག་ཡོད་པ་དེ་དག་གིས་ཏིན་མུར་ཏི་ནས་རྒྱའི་གཞུང་ཚབ་ཁང་གི་བར་དུ་ཕེབས་ཐབས་གནང་ཡོད་ཀྱང་། ས་གནས་སྐོར་སྲུང་བས་ལས་འགུལ་བ་རྣམས་ལམ་ཕྱེད་ཙམ་ནས་བཀག་འགོག་བྱས་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་འགུལ་བ་ཁག་ཅིག་གིས་སྐོར་སྲུང་བས་ར་བ་སྐོར་བ་ལས་བརྒལ་ནས་རྒོལ་མཆོང་གནང་སྟབས་ས་གནས་སྐོར་སྲུང་བས་ལས་འགུལ་བ་མི་གྲངས་དྲུག་ལྷག་ཞིག་འཛིན་བཟུང་བཀག་ཉར་བྱས་ཡོད་པ་རེད།བོད་མི་ལས་འགུལ་བ་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་དུས་ཚོད་དུས་ཚོད་ཐུང་ངུ་ཞིག་གི་རིང་ཨོ་རྩལ་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱི་སྐད་འབོད་གནང་བ་དང་། དེ་རྗེས་བདེན་ཚིག་སྨོན་ལམ་གསུང་འདོན་གནང་བའི་ཐོག་ནས་ལས་འགུལ་རེ་ཞིག་མཇུག་སྒྲིག་གནང་ཡོད།