ཡོ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་མཆོག་ནས་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱི་བསམ་སྤྱོད་རང་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་དགོས་པ་གསུངས་འདུག

ཁ་སང་བོད་མིའི་སྐད་ཡིག་ལས་འགུལ་བ་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་རྒྱ་གཞུང་གིས་འཛིན་བཟུང་བཀག་ཉར་བྱས་ནས་ལོ་བཞི་འཁོར་བ་དང་བསྟུན་ཨ་རིའི་པེན་ཚོགས་པའི་རྩོམ་སྒྲིག་པ་སོགས་སྐད་ཡིག་ཐོབ་ཐང་ཐོག་དོན་གཉེར་བ་མི་ཆིག་སྟོང་ཙམ་གྱིས་མཚན་རྟགས་བསྡུ་རུབ་གནང་སྟེ་ཁོང་འཕྲལ་མར་གློད་བཀྲོལ་དགོས་པའི་སྤྱི་བསྒྲགས་ཤིག་སྤེལ་འདུག ཨ་རིའི་པེན་རྩོམ་སྒྲིག་ཚོགས་པའི་རྩོམ་སྒྲིག་པ་དང་སྐད་རིགས་སྨྲ་བ་པོ། དེ་བཞིན་ཡིག་སྒྱུར་བ་དང་སྐད་ཡིག་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་པ་ཆིག་སྟོང་གིས་མཉམ་འབྲེལ་ཐོག་རྒྱ་ནག་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་ལ་འབོད་སྐུལ་ཞུ་སྙན་ཞིག་བཏང་སྟེ་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་སྲུང་སྐྱོབ་ལས་འགུལ་བ་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་འཕྲལ་དུ་གློད་བཀྲོལ་གཏོང་དགོས་པའི་སྐོར་སྤྱི་བསྒྲགས་ཤིག་སྤེལ་འདུག་པ་དང་། འབོད་སྐུལ་སྙན་ཞུ་དེ་ནི་ཁ་ཉིན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༢༦ ཉིན་རྒྱ་གཞུང་གིས་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ནས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་རང་དབང་བརྩོད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་གསང་བའི་སྒོ་ནས་འཛིན་བཟུང་བཀག་ཉར་བྱས་ཏེ་ལོ་བཞི་འཁོར་བའི་ཉིན་མོར་སྤྱི་བསྒྲགས་དེ་སྤེལ་ཡོད་པ་རེད། འབོད་སྐུལ་གྱི་སྤྱི་བསྒྲགས་དེའི་ནང་ཞུ་སྐུལ་བ་ཡོངས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་ནས་དེ་སྔོན་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་དང་ཁོང་ཁྲིམས་བཤེར་ཆེད་དུ་མ་འཁྲིད་གོང་ཉེས་རྡུང་ཚད་མེད་བཏང་ནས་མཐར་ཁོང་ལ་ཁྲིམས་བཤེར་གྱི་བརྒྱུད་རིམ་ཁག་ཡོངས་རྫོགས་དྲང་པོ་མེད་པའི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་ཁག་ལ་བློ་འཚབ་གནང་བ་དང་སྦྲགས། ལྷག་དོན་སྔ་ལོ་ཁོང་ལ་རང་ཉིད་ཀྱི་ཁྲིམས་རྩོད་པ་དང་ཐུག་འཕྲད་གནང་འཇུག་མེད་པ་མ་ཟད་ཁོང་ནས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཁྲིམས་རྩོད་པ་བརྒྱུད་ཁྲིམས་ཁང་གོང་མར་ཞུ་གཏུག་མུ་མཐུད་གནང་རྒྱུའི་གཞི་རྩའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཁེ་དབང་སོགས་ཀྱང་རྒྱ་གཞུང་གིས་འཕྲོག་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་འཁོད་འདུག སྤྱི་བསྒྲགས་དེའི་ནང་ཁོང་རྣམས་ཀྱིས་ད་དུང་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ནས་རང་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་རང་དབང་བརྩོད་པ་དེ་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་དང་འགལ་མེད་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཁྲིམས་ལུགས་དང་འགལ་མེད་ཅེས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག ཁོང་གིས་མུ་མཐུད་ནས་སྐད་ཡིག་སྲུང་སྐྱོབ་དགོས་པའི་དགོས་འདུན་འདོན་པ་དེ་ནི་རྒྱ་གཞུང་གི་རྩ་ཁྲིམས་ནང་འཁོད་པའི་སྐད་ཡིག་རང་དབང་རྩོད་པ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། ཁོང་ནས་མཐོང་ཆོས་སུ་གྱུར་བའི་ནག་ཉེས་གང་ཡང་བསགས་མེད་ཅེས་ནན་བརྗོད་གནང་འདུག པེན་རྩོམ་སྒྲིག་ཚོགས་པས་འགྲོ་བ་མི་ཚང་མར་རང་ཉིད་ཀྱི་ཕ་མེས་ནས་བརྒྱུད་པའི་སྐད་ཡིག་སློབ་གཉེར་དང་སློབ་ཁྲིད། དེ་བཞིན་ཡར་རྒྱས་གཏོང་པའི་ཐོབ་ཐང་ངེས་པར་དུ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་དགོས་པའི་ཡིད་ཆེས་གནང་གི་ཡོད་པ་ལྟར། བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ནི་རྒྱ་ནག་ནང་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་རང་དབང་ངང་ལོངས་སུ་སྤྱོད་འདོད་ཡོད་མཁན་ཚོའི་ཆེད་དུ་སྐད་ཡིག་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་བར་རྒྱ་གཞུང་གིས་དྲང་བདེན་མེད་པར་འཛིན་བཟུང་དང་དོ་དམ་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་སྟབས། ང་ཚོས་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ལ་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་འཕྲལ་དུ་གློད་བཀྲོལ་གཏོང་དགོས་པ་དང་ཁོང་གི་དགོས་འདུན་རྣམས་བསྒྲུབ་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུ་ཡི་ཡོད་ཅེས་གསུངས་འདུག རྩ་བའི་ཡུལ་ཤུལ་ནང་རྒྱུན་དུ་ཚོང་ལས་གཉེར་མཁན་བོད་མི་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ནས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཚ་མོས་གཙོས་པའི་བོད་ས་ཁྱོན་ཡོངས་ཀྱི་བོད་ཕྲུག་རྣམས་ལ་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་སློབ་གཉེར་གྱི་གོ་སྐབས་མེད་པ་གཟིགས་ཏེ་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་བདག་དབང་རྩོད་ལེན་སླད་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་དང་། རྗེས་སུ་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་ས་པེ་ཅིང་དུ་ཕེབས་ནས་ཁྲིམས་ཁང་དང་དབུས་བརྙན་འཕྲིན་ལས་ཁང་བཅས་ལ་ཞུ་གཏུག་ལན་མང་གནང་བ་མ་ཟད་གནད་དོན་དེ་དང་འབྲེལ་ཨ་རིའི་ནིའུ་ཡོག་དུས་བབ་ཀྱི་དམིགས་བསལ་བཅར་དྲིའི་ལས་རིམ་ཞིག་གི་ཐོག་ལྷན་ཞུགས་གནང་རྗེས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ ༢༠༡༦ ལོ་འགོར་ཁོང་འཛིན་བཟུང་གིས་ལོ་གཉིས་ཙམ་བཀག་ཉར་རྗེས་ལོ་དེའི་ཕྱི་ཟླ་དང་པོ་ནང་ཁོང་གི་གྱོད་གཞིའི་ཐོག་ཞིབ་དཔྱོད་དང་ཕྱི་ཟླ་ ༥ པའི་ནང་ཁོང་ལ་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་བརྒྱུད་སྐུལ་གྱི་ཉེས་མིང་འོག་ལོ་ལྔའི་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་པ་རེད།

བོད་མི་སྐད་ཡིག་ལས་འགུལ་བ་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཁ་བྲལ་རིང་ལུགས་བརྒྱུད་སྐུལ་བྱས་པའི་ཉེསའཛུགས་འོག་རྒྱ་གཞུང་གིས་འཛིན་བཟུང་བྱས་ནས་ད་ཆ་ལོ་ངོ་གཉིས་དང་ཟླ་བ་གསུམ་ཕྱིན་པའི་སྐབས་འདིར་ The linguistic society of America ཞེས་ཨ་རིའི་སྐད་ཡིག་རིག་གནས་ཚོགས་པས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཁོང་ཆ་རྐྱེན་གང་ཡང་མེད་པར་འཕྲལ་མར་གློད་བཀྲོལ་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་གནང་འདུག དེ་ཡང་ཨ་རིའི་ནིའུ་ཡོག་གྲོང་ཁྱེར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ཨ་མི་རི་ཀའི་སྐད་ཡིག་རིག་གནས་ཚོགས་པ་དེ་ནི་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་སྐད་ཡིག་རིག་གནས་གོང་འཕེལ་གཏོང་མཁན་གྱི་ཚོགས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་།   ཚོགས་པ་དེས་རང་གི་ཚོགས་མི་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་ཡོད་པའི་སྐད་ཡིག་རིག་པའི་ཆེད་ལས་པ་རྣམས་ལ་རྒྱ་གཞུང་གི་ཁྲིམས་ཞིབ་བློན་ཆེན་དང་འབྲེལ་བ་བྱེད་ཐོག་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་འཕྲལ་མར་གློད་བཀྲོལ་ཡོང་བར་འབོད་སྐུལ་ཞུ་དགོས་པའི་རེ་སྐུལ་གནང་འདུག དེ་བཞིན་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱིས་རང་གི་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་ལོངས་སུ་སྤྱད་ནས་བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་བརྩི་མེད་རྡོག་རོལ་དུ་གཏོང་བཞིན་པའི་སྐོར་གསུངས་པ་དེར་རྒྱ་གཞུང་གི་ངོས་ནས་ནག་ཉེས་ཤིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་གྱིས་ཁོང་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་དེར་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེ་གནང་བ་མ་ཟད། རང་དབང་གི་སྒོ་ནས་བསམ་ཚུལ་བརྗེ་ལེན་ཆོག་པ་དང་མང་ཚོགས་དཀྱུས་མའི་ཉིན་རེའི་འཚོ་ཐབས་ལ་དོ་ཕོག་གཏང་གཞིའི་སྲིད་བྱུས་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་ཆོག་པའི་རང་དབང་དེ་ང་ཚོས་ངེས་པར་དུ་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་དགོས་ཞེས་གསུངས་ཡོད། རྩ་བའི་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༢ པའི་ནང་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཁང་གི་ཚན་པ་འདྲ་མིན་དྲུག་གི་ཆེད་ལས་པའི་ངོས་ནས་ཀྱང་ཡོངས་ཁྱབ་སྤྱི་བསྒྲགས་ཤིག་སྤེལ་བའི་ཐོག་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཐད་ལ་རྒྱ་གཞུང་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེ་གནང་བ་མ་ཟད། བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་སུ་ཉེས་འཛུགས་གནང་ཁག་ཕྱིར་འཐེན་དང་འབྲེལ། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་ལུགས་དང་མཐུན་པའི་ཐོག་ནས་གློད་བཀྲོལ་གནང་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་གནང་ཡོད་པ་རེད། རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་འབྲེལ་མཐུད་ལས་ཁང་གིས་འབྲེལ་མཐུད་པ་བསྟན་འཛིན་འཇིགས་བྲལ་ལགས་ཀྱིས་ཚོགས་པ་དེས་སྤེལ་བའི་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་ཐོག་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་གློད་བཀྲོལ་ཐོབ་པའི་རེ་འདུན་ཞུ་ས་གཙོ་བོ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། ད་ཆ་ཨ་མི་རི་ཀའི་སྐད་ཡིག་རིག་གནས་ཚོགས་པས་གནད་དོན་དེའི་ཐོག་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་པ་མ་ཟད། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་དུ་གནས་པའི་རྩོམ་པ་པོ་དང་སྐད་ཡིག་ལ་གཅེས་འཛིན་གནང་མཁན་ཡོངས་ནས་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཆ་རྐྱེན་གང་ཡང་མེད་པར་གང་མགྱོགས་གློད་བཀྲོལ་ཡོང་ཆེད་རྒྱ་གཞུང་ལ་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་ཡོད་པ་རེད།

སུད་སི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་ནི་ཝ་ནང་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའ་ཐོབ་ཐང་གི་ལྷན་ཚོགས་ཐེངས་ ༣༧ པ་ཚོགས་བཞིན་པ་དང་བསྟུན། ཁ་ཉིན་ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༢༧ ཉིན་ཡོ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་སྐུ་ཞབས་ Stavros Lambrinidis ལགས་ཀྱིས་ལྷན་ཚོགས་དེའི་ཐོག་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ངོས་ནས་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་དང་གོང་འཕེལ་ཡོང་སླད་ལས་འགུལ་སྤེལ་མཁན་ཚོའི་བསམ་སྤྱོད་རང་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་དགོས་གལ་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག དེའང་སྐུ་ཞབས་ Stavros Lambrinidis ལགས་ཀྱིས་སྐབས་དེར་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ཀྱི་ངོ་བོའི་ཐོག་ནས་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་གཏམ་བཤད་གནང་སྐབས་བྱང་ཀོ་རི་ཡ་དང་སིརྱ། བྷར་མ་བཅས་ཀྱི་ཆེས་ཞན་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ཐོག་བློ་འཚབས་ཆེན་པོ་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པ་དང་སྦྲགས། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ངོས་ནས་ཡུལ་དེའི་ནང་དུ་རང་སྣང་གང་དྲན་གྱིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལས་འགུལ་བ་དང་ཁྲིམས་རྩོད་པ་སོགས་འཛིན་བཟུང་དང་བཀག་སྐྱིལ་བྱས་པ་མ་ཟད། རྒྱ་རིགས་ཁྲིམས་རྩོད་པ་སྐུ་ཞབས་ Wang Quanzhang ལགས། Lee Ming Che ལགས། Yu...