ཁེ་ན་ཌའི་གྲོས་ཚོགས་སུ་བོད་མིའི་བདེན་དོན་འཐབ་རྩོད་དང་འབྲེལ་བའི་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་སྦྲགས་ཏེ་སྤྱི་མོས་ཀྱིས་ བོད་རྒྱ་གྲོས་མོལ་བསྐྱར་གསོ་ཡོང་ཐབས་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་གཏན་འབེབས་གནང་འདུག
ཁེ་ན་ཌའི་རྙིང་ཞེན་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་སྐུ་ཞབས་ Garnett Genuis ལགས་ཀྱིས་ཁ་ཉིན་ཚེས་ ༡༣ ཉིན་གྲོས་ཚོགས་འོག་མར་ཁེ་ན་ཌའི་ངོས་ནས་བོད་མིའི་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཁ་གསལ་དགོས་པ་དང་། སྲིད་བྱུས་དེའི་བརྒྱུད་ནས་བོད་མིར་རང་ཐག་རང་གཅོད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ཡོང་ཐབས་སླད་བོད་རྒྱ་གཉིས་དབར་གྲོས་མོལ་བསྐྱར་གསོ་དགོས་པའི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་ཞིག་བསྣམས་ཡོད་པ་ལྟར། ཁ་སང་ཚེས་ ༡༤ ཉིན་གྲོས་ཚོགས་སུ་འོས་ཤོག་གྲངས་ ༣༢༤ དང་ ༠ བཅས་སྤྱི་མོས་ཀྱི་ཐོག་ནས་གྲོས་ཆོད་དེ་གཏན་འབེབས་གནང་འདུག
སྐུ་ཞབས་ Garnett Genuis ལགས་ཀྱིས་བཏོན་པའི་གྲོས་འཆར་དེའི་ནང་རྒྱ་ནག་གི་རྩ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྒྲོམ་གཞི་འོག་ནས་བོད་མིའི་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་གི་གནས་བབ་ཕྱག་བསྟར་ཐུབ་ཆེད་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གམ་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གི་སྐུ་ཚབ། ཡང་ན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དང་ལྷན་དུ་གྲོས་མོལ་ཡོང་བའི་འབོད་སྐུལ་གནང་བར་མ་ཟད། ད་ལྟའི་ཆར་བོད་འདི་རྒྱ་ནག་གི་བཙན་གནོན་འོག་ཏུ་གནས་ཡོད་པར་བློ་འཚབ་ཀྱི་རྣམ་པ་མངོན་གསལ་དང་འབྲེལ། ཁེ་ན་ཌའི་གཞུང་དང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་ཀྱིས་བོད་དང་བོད་མིའི་མ་འོངས་གནས་བབ་ལ་དགོངས་པ་བཞེས་ཏེ་བོད་མི་རྣམས་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་དང་རང་ཐག་རང་གཅོད་ཐོབ་ཐང་གི་གྲོས་འཆར་དེར་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་འབོད་སྐུལ་གནང་ཡོད།
དེ་བཞིན་ཁོང་གིས་བོད་མིའི་དབུ་ཁྲིད་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་རྩ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྒྲོམ་གཞིའི་འོག་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་བརྒྱུད་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་གི་གནས་བབ་རྩོད་བཞིན་པ་མ་གཏོགས་རང་བཙན་རྩོད་ཀྱི་མེད་པར་བསྐྱར་ནན་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག ཐེངས་འདིའི་གྲོས་འཆར་འདི་ཉིད་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་ལུགས་དང་བཟང་ཕྱོགས་ལྟ་གྲུབ་དང་མཐུན་པ་ཞིག་ཡིན་སྟབས། གྲོས་གཞི་དེ་གཏན་འབེབས་ཀྱིས་བོད་མིའི་མངོན་འདོད་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོང་བའི་རེ་སྐུལ་དང་འབྲེལ་ནས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་རྩོད་བཞིན་པའི་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ནི་དངོས་ཡོད་དང་མཐུན་པ་གང་ཞིག་ནུས་པ་དང་ལྡན་པའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་བཞེངས་ཕྱོགས་ཤིག་རེད། རྒྱ་ནག་གིས་མི་ལོ་ ༦༠ ལྷག་གི་རིང་ལ་བོད་མིའི་ངོ་བོ་རྩ་མེད་གཏོང་ཐབས་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་སྲིད་བྱུས་དེ་ཉིད་ད་དུང་ཉམས་པ་མེད་པར་གནས་ཡོད་ཅེས་གསུངས་འདུག
རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་ནས་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ཐོག་ནས་བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་སེལ་ཐབས་ཀྱི་འབད་རྩོལ་ལ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐོག་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྒྱུའི་ཞལ་བཞེས་གནང་ཞིང་། བོད་མི་རྣམས་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་གི་གནས་བབ་དང་། རང་དབང་། མང་གཙོ་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སོགས་བོད་མིའི་མངོན་འདོད་ལ་བོད་ཀྱི་གྲོགས་པོ་རྣམ་པས་ཁུ་སིམ་པོར་བཞུགས་རྒྱུ་མེད་ཅེས་སོགས་གསུངས་འདུག
གཞི་རྩའི་ཁེ་ན་ཌ་ནང་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་གྲོས་ཆོད་ཅིག་ལ་སྤྱི་མོས་སྒོ་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོབ་པ་མཐའ་མ་དེ་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༧ ལོར་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ལྕམ་སྐུ་ Peggy Nesh ལགས་ཀྱིས་བོད་རྒྱ་གྲོས་མོལ་བསྐྱར་གསོ་ཡོང་ཐབས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་སྟེ་གྲོས་ཆོད་དེ་མཚུངས་ཆེད་བཏོན་གནང་བ་ལྟར་གྲོས་ཚོགས་ སྤྱི་མོས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོབ་ཡོད་པ་རེད།
