བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས།

དེ་རིང་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་མོ་འདི་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ཕྱི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་ཆོལ་གསུམ་བོད་མི་སེར་སྐྱ་ཕོ་མོ་རྒན་གཞོན་ཁྲི་ཕྲག་བརྒལ་བས་རྒྱ་ནག་དབང་འཛིན་གྱི་དྲག་པོའི་བཙན་བཟུང་ལ་ཞི་བའི་ངོ་རྒོལ་གནང་ནས་ལོ་ངོ་ ༦༡ འཁོར་བའི་དུས་ཚིགས་གནད་ཆེ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་ལྟར། དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༡༠ ཐོག་བཞུགས་སྒར་ཐེག་ཆེན་ཆོས་གླིང་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་ཅེཀ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ནང་དུ་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་གསར་འཛུགས་གནང་མཁན་གྲས་སུ་ཡོད་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ Frantisek Kopriva ལགས་དང་ Dana Belkarova ལགས་གཉིས། དེ་བཞིན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ་དང་ས་གནས་བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་བཅས་ལྷན་ཞུགས་ཐོག་ད་བར་བོད་དང་བོད་མིའི་རྩ་དོན་སླད་ལུས་སྲོག་ལོངས་སྤྱོད་དང་བཅས་པ་བློས་བཏང་གནང་མཁན་རྣམས་ལ་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་དང་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀྱི་ངག་བཅད་དང་སྦྲགས་གཞུང་འབྲེལ་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཐེངས་ ༦༡ པ་སྲུང་བརྩི་ཞུས་སོང་བར་མ་ཟད། དེ་རྗེས་དྷརྨ་སཱ་ལཱར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་ལྔ་མཉམ་རུབ་ཐོག་གོ་སྒྲིགས་འོག་གཙུག་ལག་ཁང་ནས་དྷ་ཤོད་བོད་ཁྱིམ་སློབ་གྲྭ་ཉེ་འཁྲིས་གྷམ་རུ་ཐང་ཆེན་བར་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་སོགས་གནང་ཐོག་དེ་རིང་གི་ཉིན་མོ་དེ་སྲུང་བརྩི་ཞུས་སོང་། མཛད་སྒོའི་ཐོག་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་ནས་དེ་རིང་གི་དུས་ཚིགས་དང་འབྲེལ་བཀའ་ཤག་གི་གསུང་འཕྲིན་སྒྲོག་སྦྱང་གནང་བའི་ནང་དེ་རིང་གི་ཉིན་མོ་'འདིའི་གནད་དགག་གང་ཡིན་ངོ་སྤྲོད་དང་། བོད་སྤྱིའི་རྩ་དོན་ཆེད་དུ་ལུས་སྲོག་གློས་བཏང་གནང་མཁན་བོད་མི་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་འདས་སོན་ཡོངས་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་དང་ཆོད་སེམས་ལ་ཡི་རང་བསྔགས་བརྗོད་དང་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཞུས་པ་དང་འབྲེལ། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ད་བར་བོད་ནང་བོད་མིའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་རྩ་མེད་གཏང་ཐབས་དང་བོད་མིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་བརྩི་མེད་རྡོག་རོལ་སོགས་གཏོང་མུས་ཁྲོད་འདས་པའི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོའི་ནང་དུའང་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་མིའི་ཞི་བའི་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་བ་དང། སྤྱི་ཚོགས་དྲྭ་རྒྱའི་ཐོག་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་བཀའ་སློབ་བརྒྱུད་སྤེལ་བྱས་པ་སོགས་ཀྱི་ཉེས་མིང་སྣ་ཚོགས་འོག་བོད་མི་མང་དག་ཅིག་འཛིན་བཟུང་བཀག་ཉར་དང་བོད་ནང་སྡུག་རྩུབ་མནར་གཅོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་མུ་མཐུད་སྤེལ་ཡོད་པ་དང། སྔ་ལོ་བོད་མི་ཡོན་ཏན་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་དྲག་པོའི་སྲིད་བྱུས་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བཏང་བ་དང་འབྲེལ་ནས་ད་བར་བོད་ནང་བོད་མི་ ༡༥༤ ནས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་བ་སོགས་བོད་ནང་གི་ཆེས་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་ངོ་སྤྲོང་གནང་བ་དང་འབྲེལ། གནད་དོན་དེ་དག་ནས་རྒྱ་གཞུང་གི་བོད་ནང་བོད་མིའི་རང་དབང་ལ་དམ་དྲག་ཇི་ཙམ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རྟོགས་ཐུབ་པ་དང་ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དྲག་ཤུགས་ཇི་ཙམ་བྱས་ཀྱང་བོད་མིའི་འབོད་སྒྲ་འགོག་མི་ཐུབ་པ་མ་ཟད། བོད་མིའི་སྙིང་སྟོབས་དང་ཆོད་སེམས་ཇེ་བརྟན་དང་བོད་མིའི་དམ་བཅའ་གཡོ་འགུལ་སྤུ་ཙམ་གཏོང་མི་ཐོབ་པའི་བརྡ་ལན་གསལ་པོ་སྤྲོད་བཞིན་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་། དེ་བཞིན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ད་དུང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ངོས་ནས་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གིས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་གསལ་ཐབས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཚེ་གཉིས་སྨན་དབུ་མའི་ལམ་བརྒྱུད་ནས་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་སྒྲོམ་གཞིའི་འོག་བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་སྤྲོད་དགོས་པ་མ་ཟད་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་སྐུ་ཚབ་དང་ལྷན་དུ་འཕྲལ་དུ་འབྲེལ་མོལ་དབུ་འཛུགས་གནང་དགོས་པ། དེ་བཞིན་༸ཀུན་གཟིགས་༸པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་གཙོས་པའི་བོད་པའི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་ཡོངས་རྫོགས་གློད་བཀྲོལ་གནང་དགོས་པ་གསུངས་སོང་། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་འཛམ་གླིང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ལྕམ་སྐུ་ Michael Washlet Heriya མཆོག་ཤིན་ཅང་ནང་ཕེབས་གཏན་འཁེལ་བ་བཞིན་དེའི་སྐབས་སུ་བོད་ལའང་ངེས་པར་དུ་ཕེབས་ནས་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་ལ་ཞིབ་འཇུག་ཡོང་བའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་སོང་། བར་ལམ་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་མ་འོངས་ཡང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་ཐད་བྱུས་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བཞིན་པ་དང་འབྲེལ་ཏེ་སྔ་ལོ་བོད་མིའི་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་དང་ཆོས་ཚོགས་སོགས་ཀྱི་ཐོག་བོད་མིའི་བདེ་དོན་སླད་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་ངེས་པར་དུ་ཕེབས་གནང་ཡོང་བ་དང། ༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་ཕེབས་ཕྱོགས་ཀྱི་བདག་དབང་ཡོངས་རྫོགས་༸གོང་ས་མཆོག་༸སྐུ་ཉིད་ལ་མ་གཏོགས་གཞན་གཞུང་དང་ཚོགས་སྒེར་སུ་ལའང་མེད་པའི་གྲོས་ཆོས་བཞག་པ་བཞིན་ཨ་རི་གཙོ་གྱུར་རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་ཚོགས་ཁག་ནས་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་བདག་དབང་ཡོངས་རྫོགས་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་ཡོད་སྐོར་གྱི་གྲོས་ཆོད་བཞག་པ་སོགས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་རྣམ་པ་ཤུགས་ཆེ་བསྟན་པ་དང། འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་དང་མི་འདྲ་བར་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་དང་བོད་མིར་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་བཅས་ལ་དེ་རིང་གི་གོ་སྐབས་དངབ་སྟུན་ནས་བཀའ་སྤྱི་གཉིས་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་སོང་། དེ་བཞིན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་གིས་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གསུང་འཕྲིན་སྒྲོག་སྦྱང་གནང་བའི་ནང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་རྒྱ་དམར་གྱི་བོད་བཙན་བཟུང་བྱས་ནས་སྟེ་ལོ་ངོ་ ༦༡ ནང་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་མི་རིགས་དབྱེ་འབྱེད་དང། བོད་མིའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་རྩ་གཏོར། དེ་བཞིན་བོད་མིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཁག་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་བཏང་བའི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་མུས་འོག་དེ་སྔ་བོད་མི་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་མང་པོས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་ཡོད་པར་མ་ཟད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ནས་བཟུང་བོད་མི་ ༡༥༤ ཙམ་ནས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བཏང་སྟེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་དྲག་པོའི་བྱུས་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱས་ཡོད་པ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་ལུང་འདྲེན་དང་སྦྲགས་ཏེ་དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་པའི་དུས་སྐབས་འདིར་འཚེ་བའི་ཐོག་ནས་གནད་དོན་གསལ་ཐབས་མེད་སྟབས་རྒྱ་གཞུང་གི་ངོས་ནས་མཁྲེགས་འཛིན་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལ་འགྱུར་བ་གནང་ཐུབ་ཚེ་འཚེ་བ་མེད་ཅིང་བྱམས་བརྩེའི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་སྲིད་བྱུས་གུ་ཡངས་ཤིག་གི་ཐོག་འགྱུར་བ་གཏོང་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་ནན་པོ་གནང་སོང་།དེ་བཞིན་ད་བར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་དབུ་ཁྲིད་ལམ་བསྟོན་དང་བོད་གཞིས་བྱེས་གཉིས་ཀྱི་བོད་མིའི་གློས་བཏང་དང་སྙིང་སྟོབས་ཞུམ་པ་མེད་པར་བརྟེན་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་དེ་གསོན་པོར་གནས་ཡོད་པ་དང། རིང་མིན་བོད་ཀྱི་བདེན་མཐའ་མྱུར་དུ་གསལ་བར་བོད་མི་སྤྱི་བོ་གནམ་བསྟན་ཡོངས་ནས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་དབུ་འོག་དཔུང་འདེགས་ཀྱི་ཕྱར་གྲུ་མཉམ་འདེགས་ངེས་པར་དུ་ཞུ་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་སོང་།དེ་བཞིན་དེང་སྐབས་རྒྱ་ནག་གི་ཝུ་ཧན་གྲོང་ཁྱེར་ནས་ཁྱབ་བརྡལ་བྱུང་བའི་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་འོག་རྒྱ་ནག་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་རྒྱལ་སྤྱི་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་མི་འབུམ་གཅིག་བརྒལ་བར་རིམས་ནད་དེ་ཕོག་པ་དང་། མི་ ༣༠༠༠ ལྷག་རྐྱེན་འདས་སུ་ཕྱིན་པའི་ཆེས་ཛ་དྲ་གི་གནས་སྟངས་ཐད་དེ་རིང་གི་གོ་སྐབས་དང་བསྟུན་བཀའ་སྤྱི་གཉིས་ཀས་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་དང་མགྱོགས་མྱུར་འགོག་ཐུབ་པའི་སྨོན་འདུན་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པ་མ་ཟད། དེང་སྐབས་བོད་ནང་དུའང་རིམས་ནད་དེ་འགོས་ཁྱབ་བྱུང་བའི་གནས་སྟངས་ཆགས་ཡོད་པ་ལྟར་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོ་ལའང་གཅིག་མཚུངས་ཀྱི་རོགས་སྐྱོར་ངེས་ཞུ་དགོས་པ་འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་ལྷན་ཚོགས་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་བཀོད་སྡོམ་ཡོང་བ་སོགས་ཀྱི་རེ་སྐུལ་ཞུས་སོང་།ཐེངས་འདིའི་བོད་མིའི་རང་དབང་སྒེར་ལངས་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩིའི་ཐོག་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཞུ་ཕྱིར་ཆེད་མངགས་ཆེད་ཕེབས་པའི་དམིགས་བསལ་སྐུ་མགྲོན་ཅེཀ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་ལྕམ་ Dana Belkarova ལགས་ཀྱི་གཏམ་བཤད་སྤེལ་བར་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དང་ཅེཀ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲིད་འཛིན་དམ་པ་ Vaclav Havel མཆོག་གཉིས་དབར་གྱི་འབྲེལ་བ་དམིགས་བསལ་ཅན་ཞིག་ཡོད་པ་དང། བོད་མི་དང་ཅེཀ་མང་ཚོགས་དབར་དམིགས་བསལ་གྱི་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པ་འབྲེལ། ཅེཀ་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རྩི་བཞིན་ཡོད་པ་དང། ལྷག་པར་དུ་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་གི་གནད་དོན་དེ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོར་རྩི་བཞིན་ཡོད་པར་མ་ཟད་ཁོང་རྣམས་དུས་རྟག་ཏུ་བོད་མིའི་ལྷན་དུ་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་། དེ་བཞིན་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་ཅེཀ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ Frantisek Kopriva ལགས་ཀྱིས་རང་མི་རིགས་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་རྒྱུ་དང། དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་སོགས་ཀྱི་རིན་ཐང་གཅིག་མཚུངས་ཡོད་པའི་ཆ་ནས་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ལོར་ཅེཀ་གྲོས་ཚོགས་ནང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་གསར་འཛུགས་གནང་ཡོད་པ་དང། ད་ལྟའི་ཆར་ཅེཀ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ནང་གི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ནང་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་འདྲ་མིན་ ༨ ཙམ་གྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ ༥༣ ཡོད་པ་དང། ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་ད་བར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ཡུལ་དེར་གདན་ཞུ་གནང་རྒྱུ་དང། བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་དང་འབྲེལ་བའི་གྲོས་ཚོགས་ནང་བྱིས་པའི་རི་མོ་འགྲན་བསྡུར་སོགས་གནང་ཡོད་པ། ཁོང་རྣམས་ཅེཀ་གྲོས་ཚོགས་ཙམ་མ་ཟད་ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ནང་དུའང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གང་ཐུབ་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་མ་ཟད། དེ་རིང་ཕྱི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་ཡུལ་དེའི་ནང་རླུང་རྟ་སོགས་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་གཅིག་གི་གོ་སྒྲིགས་འོག་ཡུལ་དེའི་གཞུང་འབྲེལ་ལས་ཁུངས་གཙོས་པའི་ས་ཚིགs་གང་སར་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་ཁྱོན་ ༩༠༠ ཙམ་སྒྲེང་འཛུགས་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ལས་འགུལ་དེའི་བརྒྱུད་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་བོད་ནང་སྡུག་རྩུབ་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་སྤེལ་བཞིན་པ་དེ་ནོར་འཁྲུལ་ཡིན་པའི་རྡ་ལན་གསལ་པོ་ཞིག་སྤྲོད་བཞིན་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་།ཅེག་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲིད་འཛིན་དམ་པ་ Vaclav Havel མཆོག་གིས་སྐུ་ཚེ་ཧྲིལ་པོའི་ལས་དོན་རྣམས་རྒྱུན་སྐྱོང་གནང་ཐོག་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་བརྡ་ལན་ལ་གུས་བརྩི་དང། བོད་མི་དང་བོད་མིའི་འཐབ་རྩོད་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་མཐའ་གཅིག་ཏུ་གནང་སྟེ་བོད་མིའི་ལྷན་དུ་བཞེངས་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་ཡོད།དེ་རིང་སྔ་དྲོ་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་མཛད་སྒོ་ལེགས་པར་གྲུབ་མཚམས་སུ་བཞུགས་སྒར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་དང་བོད་ཀྱི་བེུད་ལྷན་ཚོགས། བོད་རྒྱལ་ཡོངས་མང་གཙོ་ཚོགས་པ། བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པ། བོད་ཀྱི་དགུ་བཅུ་གསུམ་ལས་འགུལ་ཚོགས་པ་བཅས་བོད་མའི་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་ལྔ་ཐུན་མོང་གིས་གོ་སྒྲིག་གནང་བའི་ཐོག་ས་གནས་མི་མང་ཚོས་གཙུག་ལག་ཁང་ནས་དྷ་ཤོད་གྷམ་རུ་ཐང་ཆེན་བར་སྐད་འབོད་དང་གོམ་བགྲོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཡོད་པ་རེད། འབྲེལ་ཡོད་པར་རྣམས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས། Bod.asia ངོ་དེབ།

ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ལོར་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སའི་ནང་བོད་མི་རྣམས་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་དྲག་པོའི་སྲིད་བྱུས་ལ་མ་བཟོད་པར་ཞི་རྒོལ་རྔམ་སྟོན་གནང་བ་དང་། སྐབས་དེར་རྒྱ་གཞུང་གིས་ལྷ་ས་ཕྱོགས་བཞི་མཚམས་བརྒྱད་དུ་དྲག་པོའི་བཀག་རྒྱ་བཏང་སྟེ་བོད་མིའི་ཐོག་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་དྲག་གནོན་ལག་བསྟར་གྱིས་བོད་མི་མང་པོ་ཚེ་སྲོག་ཤོར་བ་དང་བཙོན་འཇུག་བྱས་ཡོད་སྟབས།  བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་དུས་ཚིགས་དེ་རྗེས་དྲན་དང་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་སླད་གཞུང་འབྲེལ་མཆོད་འབུལ་སྨོན་ལམ་ཚོགས་གནང་སོང་། དེ་ཡང་ཁ་སང་ཆུ་ཚོད་ ༡༠ པའི་ཐོག་གངས་སྐྱིད་སྲིད་སྐྱོང་ཚོགས་ཁང་དུ་གནས་ཆུང་སྒྲ་དབྱངས་གླིང་གི་དགེ་འདུན་པ་ཁག་གཅིག་དབུ་བཞུགས་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ་གཙོས་པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པ་དང་། སྲིད་ཞུ་ལས་བྱེད།  དེ་བཞིན་སང་ཉིན་གསུམ་ཅུའི་དུས་དྲན་གྱི་མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་ཕེབས་པའི་ཅེཀ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Frantisek Kopriva ལགས་དང་།  ལྕམ་སྐུ་ Dana Balcarova ལགས་བཅས་གཉིས་ནས་མཉམ་ཞུགས་གནང་སོང་། སྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས།  ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༨ ཉིན་ལྷ་ས་གཙོས་པའི་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁག་ནང་བོད་མི་ཚོས་རྒྱ་གཞུང་གིས་དྲག་པོའི་སྲིད་བྱུས་ལ་ཞི་རྒོལ་རྔམ་སྟོན་གནང་ཏེ།  རྒྱ་གཞུང་གིས་དྲག་པོའི་བཀའ་རྒྱ་བཏང་ནས་བོད་མི་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་དམར་གསོད་བཏང་བ་དང་།  སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་བཙོན་འཇུག་བྱས་ཡོད་པ་དང་ཆབས་ཅིག  ༨༩ སྔ་རོལ་དང་དེ་བཞིན་དེ་རྗེས་སུའང་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་ལ་ཞི་རྒོལ་སོགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྣ་མང་སྤེལ་ཡོད་པས།  ད་རེས་ང་ཚོ་འདིར་འཛོམས་ནས་ད་བར་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་སླད་ལུས་སྲོག་བློས་གཏོང་གནང་མཁན་གྱི་བོད་མི་རྣམས་བོད་ཁ་བའི་ལྗོངས་སུ་བསྐྱར་དུ་འཁྲུངས་པ་དང་།  ལྷག་པར་དུ་བོད་མིའི་རྩ་དོན་སླད་མུ་མཐུད་སྐུ་ལས་བསྐྱོན་མཁན་ཞིག་བྱུང་བར་ཤོག་ཅེས་སྨོན་ལམ་རྒྱག་རྒྱུ་གཙོ་བོ་དེ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོང་། དེ་བཞིན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཏོག་དབྱིབས་ནད་རིམས་དང་འབྲེལ།   རྒྱ་ནག་ནས་ད་ཆ་ཁྱབ་གདལ་དུ་བྱུང་བའི་ Covid  19 འམ་ཏོག་དབྱིབས་ནད་རིམས་དེ་ད་ཆ་བོད་གཙོས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་ཡོངས་ནང་ཁྱབ་གདལ་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་སྟབས།  བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཁག་གཅིག་ལ་ནད་རིམས་ཕོག་ཡོད་པ་གནས་ཚུལ་ཐོན་པ་བཞིན་ནད་རིམས་ཕོག་པའི་བོད་མི་དེ་དག་མྱུར་ནས་མྱུར་དུ་དྲག་སྐྱེད་བྱུང་བར་ཤོག་ཅེས་གསུངས་གནང་སོང་། གཞན་ཡང་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཅེཀ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ནས་ཕེབས་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་གཉིས་ནས་བོད་མིར་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་སླད་བཞུགས་སྒར་དུ་ཆེད་མངགས་ཕེབས་པར་བསྔགས་བརྗོད་དང་སྦྲགས།  ཅེཀ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲིད་འཛིན་ཟུར་པ་དམ་པ་སྐུ་ཞབས་ Vaclav Havel མཆོག་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་ཁུལ་དེར་ཐོག་མར་གདན་འདྲེན་ཞུས་པའི་སྐོར་དང་།  ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་གཞུང་གིས་གནོན་ཤུགས་ལ་ལྟོས་མེད་ཅེཀ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་བོད་མིར་རྒྱབ་སྐྱོར་མུ་མཐུད་གནང་བཞིན་པའི་སྐོར་སོགས་གསུངས་སོང་། གཞི་རྩའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་ལོ་ལྟར་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ཟླ་བ་ ༣ པའི་ཚེས་ ༨ ཉིན་གྱི་ཞི་རྒོལ་སྐབས་རྐྱེན་འདས་སུ་ཕྱིན་པ་དང་།  བཙོན་འཇུག་བྱས་པ། དེ་བཞིན་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་བའི་རྒྱལ་གཅེས་པ་དེ་དག་ལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་དང་།   གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་སླད་གཞུང་འབྲེལ་མཆོད་འབུལ་སྨོན་ལམ་ཚོགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་།  འདི་ལོ་མཚོན་པ་ཡིན་ན་ ༨༩ དོན་རྐྱེན་བྱུང་ནས་མི་ལོ་ ༣༡ འཁོར་གྱི་ཡོད་པ་རེད།  འདྲ་པར། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས།      

རྡོར་སེམས་གཉིས་དང་འཇིགས་བྱེད། ༸རྒྱལ་བ་མི་འཁྲུག་པའི་ཆོ་ག་བཅས་གསུང་འདོན་ཐོག་༸སྐྱབས་རྗེ་སྒ་རྗེ་ཁམས་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་སྐུ་གདུང་ཞུགས་འབུལ་གནང་སོང་། དེའང་འདས་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༣༠ ཉིན་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིའི་ Max སྨན་ཁང་དུ་དགོངས་པ་ཆོས་དབྱིངས་སུ་ཐིམ་ཚུལ་བསྟན་ཡོད་པ་ལྟར། དེ་རིང་བོད་ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༡༣ དང་ཕྱི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༧ ཉིན་གཟའ་སྐར་འཕྲོད་སྦྱོར་ཕུན་ཚོགས་དང་སྟབས་བསྟུན་༸སྐྱབས་རྗེ་སྒ་རྗེ་ཁམས་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེ་དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱག་བཏབ་པའི་སྔ་འགྱུར་རྙིང་མའི་དགོན་པ་ལྷུན་གྲུབ་འཆི་མེད་དགའ་ཚལ་གླིང་དུ་སྐུ་གདུང་ཞུགས་འབུལ་གནང་ཡོད་པ་རེད། སྐུ་གདུང་རིན་པོ་ཆེ་ཞུགས་འབུལ་ཞུ་རྒྱུའི་མཛད་སྒོའི་ཐོག་ལ་ཆེད་དུ་བཅར་བའི་རྙིང་མའི་ཆོས་བརྒྱུད་ཀྱི་མ་དགོན་ཆེ་ཁག་དྲུག་ལས་སྔ་འགྱུར་རྙིང་མའི་སྨིན་གླིང་མཁན་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་དེ་བཞིན་མཁན་པོ་གཉིས། ༸དཔལ་ས་སྐྱའི་འཁོན་གདུང་ཨ་སངྒ་བཛྲ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག རྣམ་རྒྱལ་གྲྭ་ཚང་གི་མཁན་པོ་ཁྲོམ་ཐོག་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག གནས་ཆུང་སྒྲ་དབྱངས་གླིང་གི་གནས་ཆུང་སྐུ་རྟེན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག རིས་མེད་ཆོས་བརྒྱུད་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་དང་དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་དྭགས་པོ་བསོད་ནམས་ནོར་བུ་མཆོག་དང་ཆོས་རིག་བཀའ་བློན་གཡུ་ཐོག་ཀརྨ་དགེ་ལེགས་མཆོག རྙིང་མའི་སྤྱི་འཐུས་གཉིས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་སྤྱི་འཐུས་ཁག་གཅིག དེ་གཞུང་དང་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་སྐུ་ཚབ་ཁག་གཅིག དེ་བཞིན་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ཁྱོན་ ༣༠༠ ལྷག་ཙམ་འདུ་འཛོམས་ཀྱིས་ཕྱག་ལ་མཇལ་དར་བསྣམས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུང་རྒྱ་གླིང་གིས་སྔོན་བསུས་ཏེ་སྔ་འགྱུར་རྙིང་མའི་དགོན་པ་ལྷུན་གྲུབ་འཆི་མེད་དགའ་ཚལ་གླིང་དུ་སྐུ་གདུང་གདན་འདྲེན་གཟབ་རྒྱས་ཞུས་སོང་།སྐབས་དེར་ཤར་ཕྱོགས་སུ་འགྱུར་རྙིང་མའི་ལྷུན་གྲུབ་འཆི་མེད་དགའ་ཚལ་གླིང་དང་སྨིན་གླིང་མཁན་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དབུ་བཞུགས་ཐོག་རྡོར་སེམས་ཀྱི་ཆོ་ག་དང་། ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་རྣམ་རྒྱལ་གྲྭ་ཚང་གི་མཁན་པོ་ཁྲོམ་ཐོག་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དབུ་བཞུགས་ཐོག་༸དཔལ་རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཀྱི་ཆོ་ག ནུབ་ཕྱོགས་སུ་༸དཔལ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་རྒྱ་ར་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དབུ་བཞུགས་ཐོག་༸རྒྱལ་བ་མི་འཁྲུག་པའི་ཆོ་ག དེ་བཞིན་བྱང་ཕྱོགས་སུ་༸དཔལ་ས་སྐྱའི་འཁོན་གདུང་ཨ་སངྒ་བཛྲ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོགདབུ་བཞུགས་ཐོག་རྡོར་སེམས་ཀྱི་ཆོ་ག་བཅས་གསུང་འདོན་གནང་ཡོད་པ་རེད།རླུང་འཕྲིན་ཁང་གི་གསར་འགོད་པས་དེ་རིང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་སྐུ་གདུང་ཞུགས་འབུལ་དང་འབྲེལ་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་དམ་༸གང་ཉིད་ཀྱི་གདུང་སྲས་རྒན་པ་ཨ་བན་མཆོག་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ལ་སྐུ་གདུང་ཞུགས་འབུལ་གནང་གྲུབ་པའི་རྗེས་སུ་གང་གནང་འཆར་ཡོད་པ་སོགས་ཀྱི་ཐོག་ལ་བཀའ་འདྲི་ཁག་གཅིག་ཞུས་ཡོད།གཞི་རྩའི་༸སྐྱབས་རྗེ་སྒ་རྗེ་ཁམས་སྤྲུལ་འཇམ་དབྱངས་དོན་གྲུབ་མཆོག་ནི་བོད་ཆོལ་གསུམ་ལས་མདོ་ཁམས་ཁོངས་གཏོགས་ལི་ཐང་དུ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༢༨ ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༢༩ ཉིན་སྐུ་འཁྲུངས་ཡོད་པ་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་བོད་ལ་དུས་ལོག་བྱུང་རྗེས་བཙན་བྱོལ་དུ་ཕེབས་ཡོད་པ་རེད། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༡ ཙམ་ནས་གཞུང་ཞབས་ཁོངས་སུ་ཞུགས་ཏེ་སྲི་ཞུ་བའི་ཕྱག་ལས་གནང་མྱོང་ཡོད་པ་རེད། ལྷག་པར་དུ་རིན་པོ་ཆེ་དམ་པ་མཆོག་གིས་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་བཀའ་དགོངས་ལྟར་སྐུ་ཚེ་ཧྲིལ་པོར་ལུགས་གཉིས་ཀྱི་ཐོག་ནས་བསྟན་སྲིད་སྤྱིའི་སླད་དུ་མཛད་བཟང་དུ་མ་བསྐྱངས་མྱོང་ཡོད་པ་རེད།

ཁ་སང་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་དྲུང་གསར་རྙིང་དབར་རྩིས་སྤྲོད་རྩིས་ལེན་གནང་སྟེ་ཚེ་དབང་དངོས་གྲུབ་ལགས་ཀྱིས་དངོས་སུ་ལས་འཁུར་བཞེས་འདུགབོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཞོན་ཨཱཙཱརྱ་ཡེ་ཤེས་ཕུན་ཚོགས་མཆོག་གིས་དབུས་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པ་དང་། མང་ཚོགས་རྩིས་ཁྲ་ཚོགས་ཆུང་། སྔོན་རྩིས་ཚོད་དཔག་འཆར་རྩིས་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མི་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པ་བཅས་ལྷན་འཛོམས་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཚོགས་དྲུང་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དྲུང་ཆེ་ལྷ་ཁང་ཚེ་རིང་སྟོབས་རྒྱལ་ལགས་བགྲེས་ཡོལ་དུ་ཕེབས་པ་དང་ལྷན་དུ་སྤྱི་ཁྱབ་རྩིས་ཞིབ་ལས་ཁང་གི་དྲུང་འཕར་ཟུར་པ་ཚེ་དབང་དངོས་གྲུབ་ལགས་ཚོགས་དྲུང་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དྲུང་ཆེར་བསྐོ་བཞག་གནང་བ་ལྟར་ལས་འཁུར་ཞུས་འདུགགསར་འགོད་པས་ཁོང་ལ་ཚོགས་དྲུང་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་འགན་གཙོ་བོ་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་ཐོག་ལ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་འཛིན་སྐྱོང་གི་ཕྱག་ལས་སྤྱི་དང་རྩོམ་སྒྲིག རྩིས་ཞིབ། དེ་བཞིན་ལོ་འཁོར་གྱི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་དུས་གཉིས་ལ་མཐུན་འགྱུར་གནང་ཕྱོགས་སོགས་ངོ་སྤྲོད་གནང་སོང་། ཁོང་གིས་ད་ཆ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲི་ཞུ་བ་ཕལ་མོ་ཆེ་གཞོན་སྐྱེས་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་ལྷག་བསམ་དང་འཇོན་ཐང་གཞིར་བཞག་གིས་མ་མཐའ་ཡང་ལོ་ངོ་བཅུ་ཙམ་ལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་ཞབས་འདེགས་ཞུ་རྒྱུའི་ཆོད་སེམས་བརྟན་པོ་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་གནང་ཡོད། རྩ་བའི་ཚོགས་དྲུང་གསར་པ་ཚེ་དབང་དངོས་གྲུབ་ལགས་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༨ ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༡༤ ཉིན་རྡོར་གླིང་དུ་སྐྱེས་འཁྲུངས་ཤིང་། ཀ་སྦུག་གཞི་རིམ་སློབ་གྲྭ་ཐོན་རྗེས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༡༨ ནས་གནས་དགུ་པ་གཞོན་དྲུང་གནས་རིམ་ཐོག་ཨོ་རི་ས་ཕུན་ཚོགས་གླིང་བཟོ་གྲྭའི་རྩིས་པར་བསྐོ་གཞག་བྱུང་། དེ་ནས་བཟུང་ད་བར་ལོ་སུམ་ཅུ་ཙམ་རིང་སྦན་ད་ར་མཉམ་འབྲེལ་གྱི་རྩིས་པ་དང་། དྷ་ས་བདེ་དོན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་དྲུང་། ལས་བྱེད་འདེམས་བསྐོ་ལྷན་ཁང་གི་དྲུང་ལས། ལྡི་ལི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་རྩིས་པ། ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་རྩིས་ཁང་འགན་འཛིན། སྦེལ་ཀོབ་ལུགས་བསམ་ས་གནས་མགོ་འཛིན། ལྡི་ལི་བོད་སློབ་འཛིན་ཚོགས་འཛིན་སྐྱོང་རྩིས་ལེན་གྱི་ལས་གཞིའི་ཟུང་དྲུང་། འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དྲུང་འཕར། སྤྱི་ཁྱབ་རྩིས་ཞིབ་ལས་ཁང་གི་དྲུང་འཕར་བཅས་ཀྱི་ཕྱག་ལས་གནང་ཡོད་པ་རེད།

སུད་སི་སྦན་གཞུང་ནས་ཁུལ་དེའི་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་ ༢༢ སྐོར་ཞིག་ལ་ས་གནས་སུ་གཏན་སྡོད་ཆོག་པའི་ཞུ་གཏུག་སྙན་ཞུར་ངོས་ལེན་གནང་མེད་པའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་བྱུང་འདུགའདས་པའི་ངོ་བཅུ་ལྷག་གི་ནང་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་སུད་སི་གཙོ་བོ་འགྱུར་པའི་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཏུ་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་འབྱོར་མཁན་གྱི་བོད་མིའི་གྲངས་འབོར་ཇི་ཆེར་སོང་ཡོད་པ་དང་། དེ་མཚུངས་སུ་རྒྱལ་ཁབ་དེ་དག་ནང་འབྱོར་བའི་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་ཚོར་ཡིག་ཆ་མ་རག་པའི་དཀའ་ངལ་རིམ་པ་འཕྲད་བཞིན་པའི་གནས་ཚུལ་འཐོན་མུས་ཡིན་པ་རེད། དེ་དག་ཁྲོད་ནས་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་སུད་སི་ལྟ་བུར་ཆ་མཚོན་ན་བོད་མི་མང་པོ་ཞིག་ས་གནས་འདྲ་མིན་དུ་ཁ་འཐོར་ནས་གནས་ཡོད་སྟབས། ད་ལྟའི་ཆར་ཡིག་ཆ་ནག་པོ་ཆགས་པའི་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་གྲངས་འབོར་ཇི་ཆགས་གཏན་འཁེལ་བ་ཞིག་བརྗོད་ཐུབ་རྒྱུར་དཀའ་བར་བརྟེན་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་སུད་སི་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་ཚོགས་པ་བརྒྱུད་ནས་གྲངས་འབོར་གང་ཡིན་རྒྱུས་ལོན་ཞུས་པར་གཞིགས་ཚེ་ད་དུང་བོད་མི་ ༣༠༠ སྐོར་ཞིག་ལ་ཡིག་ཆ་མ་རག་པའི་གནས་སྟངས་འོག་ལྷག་ཡོད་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བར་མ་ཟད། དེ་དག་ཁྲོད་ནས་ལོ་ན་ཆུང་ཤོས་བྱིས་པ་ལོ་ ༡ མ་སོན་པ་དང་ལོ་ན་རྒན་ཤོས་ལོ་ ༥༠ ཡས་མས་ཤིག་ཆགས་ཀྱི་འདུག་ཅིང་། བོད་མི་དེ་དག་ལས་མང་ཆེ་བ་ནི་ཡིག་ཆ་མ་རག་ནས་ལོ་བདུན་དང་བརྒྱད་ཕྱིན་པ་ཤ་སྟགས་ཆགས་ཀྱི་འདུག རྩ་བའི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ལོར་སུད་སི་ཕྱི་མི་ཞིབ་དཔྱོད་དོ་དམ་ལས་ཁུངས་ནས་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་ཞུ་མཁན་ ༣༠༠ ཡས་མས་ཤིག་ལ་སྐྱབས་བཅོལ་གྱི་ཐོབ་ཐང་གནང་རྒྱུའི་ཆ་རྐྱེན་ཚང་མེད་པར་བྲཏེན་རང་གནས་སུ་ཕྱིར་ལོག་དགོས་ཞེས་བརྡ་ལན་གནང་བའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་ཡོད་པ་རེད། དེས་ན་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་དེ་དག་ནས་ད་ལྟའི་ཆར་སུད་སི་ཁྲིམས་ཐོག་ནང་གསལ་བའི་ Härtefallgesuche ཞེས་པའི་ཁྲིམས་མཐུན་ཐོབ་ཐང་གི་མིང་ཐོག་ནས་སུད་སིར་གཏན་སྡོད་ལག་འཁྱེར་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་དེའི་ཁྲོད་ནས་ཉེ་ཆར་སུད་སི་སྦན་གཞུང་ནས་ཁུལ་དེའི་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་ ༢༢ སྐོར་ཞིག་ལ་ས་གནས་སུ་གཏན་སྡོད་ཆོག་པའི་ཞུ་གཏུག་སྙན་ཞུར་ངོས་ལེན་གནང་མེད་པའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་བྱུང་འདུག གསར་འགོད་པས་ད་རེས་སྦན་གཞུང་གིས་ས་གནས་སུ་གཏན་སྡོད་ལག་འཁྱེར་ཞུ་གཏུག་གནང་མཁན་བོད་མི་ཚོའི་ཐོག་གནང་བའི་ཐག་གཅོད་དང་གནད་དོན་སྤྱི་དང་སྒོས་ད་ལྟའི་ཆར་སུད་སི་ནང་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་ཡིག་ཆ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་བབ་སྐོར་ལ་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་ཤེས་ལེགས་ཚང་འཕྲིན་ལས་རྒྱལ་མཚན་ལགས་སུ་དམིགས་བསལ་བཅར་འདྲི་ཁག་གཅིག་ཞུས་ཡོད།

ཨ་རི་ནིའུ་ཡོག་གྲོང་ཁྱེར་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་Tibet Fund འམ་བོད་ཀྱི་ཐེབས་རྩའི་འགན་འཛིན་བཀའ་ཟུར་རྫ་ཡུལ་བློ་བཟང་སྙན་གྲགས་མཆོག་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ལོའི་སྲིད་སྐྱོང་འོས་མིར་བཞེངས་རྒྱུའི་གསལ་བསྒྲགས་གནང་འདུག ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ལོར་ད་ལྟའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གི་སྲིད་སྐྱོང་གི་ལས་ཡུན་ཐེངས་གཉིས་པ་མཇུག་སྒྲིལ་གྱི་ཡོད་པ་དང་།  སྤྱི་ཚོགས་དྲ་ལམ་ཐོག་བོད་མི་ཁག་གཅིག་ནས་ ༢༠༢༡ ལོའི་སྲིད་སྐྱོང་འོས་མིར་ཁོངས་སུ་དེ་སྔ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་བོད་སྤྱིར་སྨན་པའི་ཕྱག་ལས་གནང་མྱོང་མཁན་ལས་ཀྱི་སྣེ་མོ་བ་ཁག་གཅིག་གི་མཚན་འདོན་བརྒྱུད་སྤེལ་གནང་བཞིན་པའི་ཁྲོད།  ཉེ་ལམ་བཀའ་ཟུར་རྫ་ཡུལ་བློ་བཟང་སྙན་གྲགས་མཆོག་ནས་ངོ་དེབ་བརྒྱུད་སྲིད་སྐྱོང་འོས་མིར་བཞེངས་རྒྱུའི་གསལ་བསྒྲགས་གནང་འདུག གསལ་བསྒྲགས་དེའི་ནང་བཀའ་ཟུར་མཆོག་གིས་ Together We build Tibet’s Future ཞེས་ང་ཚོ་མཉམ་རུབ་ཀྱིས་མ་འོངས་བོད་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་དགོས།   སྲིད་སྐྱོང་དུ་བསྐོ་བཞག་བྱུང་བ་ཡིན་ན་དྲང་བདེན་དང་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་ཐོག་ནས་ཕྱག་ལས་གནང་རྒྱུའི་ཞལ་བཞེས་སོགས་གནང་འདུག   འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ནས་བཀའ་ཟུར་བློ་བཟང་སྙན་གྲགས་མཆོག་ལ་དེ་འབྲེལ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་འདས་པའི་ལོ་ངོ་མང་དག་ཅིག་གི་རིང་རང་ཉིད་ནས་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཕྱག་ལས་གནང་ཡོད་པ་དང་།  ལྷག་པར་དུ་ད་ལྟའི་བོད་ཀྱི་གཉན་ཕྲང་ཅན་གྱི་དུས་ཚིགས་འདིར་བོད་སྤྱིའི་རྩ་དོན་སླད་ཞབས་ཕྱི་ཞུ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བྱུང་བ་ཡིན་ན་རང་ཉིད་སོ་སོར་འདོད་བློ་ཚིམ་པ་ཞིག་ཡོང་ངེས་ལ་དགོངས་ནས་ཐུགས་ཐག་བཅད་ཡིན་སྐོར་གསུངས་སོང་། གཞི་རྩའི་བཀའ་ཟུར་རྫ་ཡུལ་བློ་བཟང་སྙན་གྲགས་མཆོག་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༧ ལོར་ཅན་དྷི་གྷར་གྱི་ས་གནས་གཞོན་ནུའི་དྲུང་ཆེ་དང་།  ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༠ ནས་ ༩༥ བར་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་དྲུང་ཆེ།  དེ་བཞིན་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༦ ནས་ ༢༠༠༢ བར་བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་འགན་འཛིན་དང་།  ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༦ ལོར་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྐབས་ ༡༢ པའི་མདོ་སྟོད་སྤྱི་འཐུས་བཅས་གནང་མྱོང་ཡོད་པ་རེད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༡ ནས་༢༠༠༦ བར་དཔལ་འབྱོར་དང་།  ཕྱི་དྲིལ།  འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་བཅས་ཀྱི་བཀའ་བློན་དང་།   ཨ་རིའི་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་སོགས་གནང་ཡོད།  ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ལོ་ནས་བཟུང་ད་བར་བོད་ཀྱི་ཐེབས་རྩའི་འགན་འཛིན་གྱི་ཐུགས་འགན་བཞེས་མུས་ཡིན་པ་རེད།  བོད་མིའི་ཁྲོད་ནས་ཁོང་ནི་ ༢༠༢༡ ལོའི་སྲིད་སྐྱོང་གི་འོས་མིར་བཞེངས་རྒྱུ་ཡོངས་གྲགས་ཐོག་གསལ་བསྒྲགས་གནང་མཁན་བོད་མི་གཉིས་པ་དེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་།   དེ་སྔོན་ཕྱི་ཟླ་ ༡ པོའི་ནང་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིའི་ KMC མཐོ་རིམ་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་དུས་སྟོན་མཛད་སྒོར་བཀའ་ཟུར་རྒྱ་རི་སྒྲོལ་མ་མཆོག་གིས་ཁོང་མ་འོངས་པའི་སྲིད་སྐྱོང་ལ་མངོན་འདོད་གནང་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཞེས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད།      

སྐབས་ ༡༦ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྔོན་རྩིས་ཚོད་དཔག་འཆར་རྩིས་ཚོགས་ཆུང་གིས་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་མ་ལགས་དང་བཅས་པའི་རྩིས་ལོ་ ༢༠༢༠་་༢༡ གི་ལོ་འཁོར་སྔོན་རྩིས་འཆར་འབུལ་ལ་རྟོག་ཞིབ་ཀྱི་ལས་དོན་གནང་བཞིན་འདུག དེ་ཡང་རིང་མིན་ཕྱི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༧ ནས ༢༧ བར་སྐབས་ ༡༦ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་དགུ་པ་འཚོགས་ཀྱི་ཡོད་ཅིང། ལོ་ལྟར་ཕྱི་ཟླ་གསུམ་པའི་གྲོས་ཚོགས་སམ་སྔོན་རྩིས་གྲོས་ཚོགས་མ་འཚོགས་པའི་གོང་དུ་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ནས་མི་འགྲོ་ལྔ་ཡོད་པའི་སྔོན་རྩིས་ཚོད་དཔག་འཆར་རྩིས་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་ཆེད་འཛུགས་ཀྱིས་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་མ་ལགས་དང་བཅས་པའི་ལོ་འཁོར་སྔོན་རྩིས་རྣམས་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་སུ་འཆར་འབུལ་ཞུས་པར་བསྐྱར་ཞིབ་གནང་གི་ཡོད་པ་ལྟར། སྔོན་རྩིས་ཚོད་དཔག་འཆར་རྩིས་ཚོགས་ཆུང་གིས་རྩིས་ལོ་ ༢༠༢༠་་༢༡ ལོའི་སྔོན་རྩིས་འཆར་འབུལ་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་ཀྱི་ལས་དོན་ཁག་ཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་ ༢ ཉིན་དངོས་སུ་དབུ་འཛུགས་གནང་འདུག རྩ་བའི་ད་རེས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་སྦྲེལ་པོ་རྣམ་གཉིས་ནས་བསྐོ་གཞག་གནང་བའི་སྔོན་རྩིས་ཚོད་དཔག་འཆར་རྩིས་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོར་སྤྱི་འཐུས་མཁན་པོ་འཇམ་དཔལ་བསྟན་འཛིན་ལགས་དང་། ཚོགས་དྲུང་སྤྱི་འཐུས་བློ་བཟང་ཆོས་འབྱོར་ལགས། དེ་བཞིན་སྤྱི་འཐུས་བསྟན་འཛིན་འཇམ་དབྱངས་ལགས། སྤྱི་འཐུས་ཀརྨ་དགེ་ལེགས་ལགས། སྤྱི་འཐུས་དབྲ་རྩ་བསོད་ནམས་ནོར་བུ་ལགས་བཅས་ཆགས་ཀྱི་འདུག གཞི་རྩའི་སྔ་ལོའི་སྐབས་ ༡༦ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བདུན་པའམ་ཕྱི་ཟླ་གསུམ་པའི་སྔོན་རྩིས་གྲོས་ཚོགས་སུ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་རྩིས་ལོ་ ༢༠༡༩་་་༢༠ ལོའི་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་ཕྱོགས་བསྡོམས་སྔོན་རྩིས་ཧིན་སྒོར་ས་ཡ་ ༢༥༠༥ ལྷག་ཙམ་བཀའ་འཁྲོལ་གཏན་འབེབས་གནང་ཡོད་པ་རེད།

ཨ་རིའི་ནིའུ་ཡོག་གྲོང་ཁྱེར་ནང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་དབུ་བཞུགས་ཐོག་བོད་ཀྱི་ཐུན་མིན་རིག་གཞུང་དང་འབྲེལ་བའི་རྐང་བྲོ་གླུ་གཞས་འཁྲབ་སྟོན་བརྒྱུད་ནས་བོད་ཀྱི་ལོ་གསར་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་དགའ་སྟོན་སྲུང་བརྩི་ཞུས་འདུག བོད་རྒྱལ་ལོ་ ༢༡༤༧ རབ་གནས་ལྕགས་བྱི་ལོའི་གནམ་ལོ་གསར་བཞད་ཀྱི་དགའ་སྟོན་དང་བསྟུན་ཨ་རིའི་ནིའུ་ཡོག་དང་ནིའུ་འཇར་སིའི་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པའི་ཕུན་ཚོགས་སྡེ་བཞིའི་སྤྱི་ཁང་དུ་ལོ་གསར་གྱི་ཚེས་ ༦ ཕྱི་ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༢༩ ཉིན་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་གཙོས་པའི་བྱང་ཨ་རིའི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་དངོས་གྲུབ་ཚེ་རིང་མཆོག བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་ངེས་སྟོན་པ་དང་སྤྱི་འཐུས་རྡོ་རྗེ་ཚེ་བརྟན་ལགས། ས་གནས་ཀྱི་དཔོན་རིགས་ཁག་ཅིག དེ་བཞིན་བོད་མི་མང་ཚོགས་ལྷན་འཛོམས་ཀྱིས་ལོ་གསར་སྲུང་བརྩི་ཞུས་འདུག སྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་བོད་མི་ནང་ཁུལ་མཐུན་སྒྲིལ་དང་འབྲེལ། ༸སྐུ་ཉིད་བོད་མིའི་གནས་བཞུགས་ས་ཕྱོགས་ཁག་ཏུ་འཚམས་གཟིགས་སུ་ཕེབས་སྐབས་བོད་མི་ནང་ཁུལ་དབར་རྡོག་རྩ་ཆིག་སྒྲིལ་དང་མཐུན་སྒྲིལ་ལེགས་པོ་ཡོད་པ་གཟིགས་པ་དང་སྒོས་བོད་ནང་བོད་མིའི་བརྒྱ་ཆ་ ༩༧ དང་ཕྱེད་ཀ་ཡོད་པ་དེ་དག་གིས་རང་དབང་ཅན་གྱི་ལུང་པར་གནས་བཞུགས་བོད་མི་བརྒྱ་ཆ་ ༢ དང་ཕྱེད་ཀ་ལ་དུས་རྟག་ཏུ་རེ་བ་བཅོལ་བཞིན་ཡོད་སྟབས། ང་ཚོས་ངེས་པར་དུ་སྐད་འཕྲིན་སོགས་ཀྱི་བརྒྱུད་ནས་དོན་མེད་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་དབུ་མ་འཁོར་བར་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་རྩོད་པ་དང་དེ་འབྲེལ་ཕྱག་ལས་གནང་དགོས་སྐོར་གསུངས་འདུག དེ་བཞིན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཉེ་ལམ་ཨ་རི་ Elmhurst མངའ་ཁུལ་དུ་ཆགས་པའི་ Queens དཔེ་མཛོད་ཁང་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཀྱིས་འགྲོ་གྲོན་འོག་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐད་པར་རིས་ཀྱི་འཁྱོག་བཤད་འགྲེམས་སྟོན་སྤེལ་ཡོད་པ་དང་། འཁྱོག་བཤད་ཀྱི་འགྲེམས་སྟོན་དེར་ནིའུ་ཡོག་གནས་བཞུགས་བོད་མི་རྣམས་ནས་འགྲེམས་སྟོན་ཕྱིར་འཐེན་དགོས་པར་ལས་འགུལ་བསྟུད་མར་སྤེལ་ནས་མཐར་དེ་ལྟར་ཕྱིར་འཐེན་གནང་ཐུབ་པ་བྱུང་བར་བསྔགས་བརྗོད་དང་སྦྲགས། བོད་མི་རྣམས་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྡིངས་ཆའི་ཐོག་བོད་དོན་སླད་ལས་འགུལ་མང་ཙམ་དང་ཤུགས་ཆེར་སྤེལ་དགོས་པར་མ་ཟད། ལས་འགུལ་དེ་ཡང་ཁྲིམས་དང་མཐུན་པ། ཞི་བ་དང་དེ་བཞིན་ཆེ་མཐོང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་སྤེལ་དགོས་པ་གསུངས་འདུག མཛད་སྒོར་ལྷན་ཞུགས་ནིའུ་ཡོག་ས་གནས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་ Jessica Ramos ལགས་དང་ས་གནས་རྫོང་ཁག་གི་འཐུས་ཚབ་སྐུ་ཞབས་ Jimmy Van Bramer ལགས། སྐུ་ཞབས་ Costa Constantinides ལགས་རྣམས་ནས་ལོ་གསར་ལ་འཚམས་འདྲི་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས། བོད་དོན་སླད་མུ་མཐུད་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྒྱུའི་ཞལ་བཞེས་གནང་བ་མ་ཟད་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པས་ཁོང་རྣམས་ནས་བོད་དོན་སླད་རྒྱབ་སྐྱོར་གཡོ་མེད་གནང་བར་ལེགས་གསོའི་གཟེངས་རྟགས་ཕུལ་འདུག གཞི་རྩའི་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ཕྱི་ཚེས ༢༩ ཕྱི་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༢༌༣༠ ཐོག་ནིའུ་ཡོག་དང་ནིའུ་འཇར་སིའི་ས་གནས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་གོ་སྒྲིག་འོག་ནིའུ་ཡོག་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ Hunters གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭའི་ནང་China’s threat to global democracy & Human rights ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་བགྲོ་གླེང་ཐོག་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད་པ་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཡུར་གུ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ Dolkun Isa ལགས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་ སྤྱི་འཐུས་རྡོ་རྗེ་ཚེ་བརྟན་ལགས། དེ་བཞིན་ Keep Taiwan Free ཞེས་པའི་ཚོགས་པའི་སྐུ་ཚབ། གནམ་སྡེ་སྒོར་མོ་ཆེའི་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་འགོ་ཁྲིད། ཧོང་ཀོང་གི་ལས་འགུལ་བ་སོགས་ནས་མཉམ་ཞུགས་གནང་འདུག བགྲོ་གླེང་དེའི་ཐོག་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་རྒྱ་ནག་ནང་གི་མང་གཙོ་དང་འབྲེལ་ཏེ་ད་ཆ་རྒྱ་ནག་ནང་ཏོག་དབྱིབས་ཀྱི་ནད་རིམས་ཁྱབ་བརྡལ་དུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་ཁར་ནད་རིམས་དེ་འབྲེལ་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་ཐད་བཀའ་མོལ་གནང་བར་མང་ཚོགས་ཀྱི་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་ལ་རྒྱ་གཞུང་ནས་དམ་དྲག་ཤུགས་ཆེ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། ད་ཆ་ནད་རིམས་དེའི་རྐྱེན་པས་རྒྱ་ནག་གི་དཔལ་འབྱོར་སོགས་ལ་དཀའ་ངལ་འཕྲད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་ནག་མང་གཙོར་བསྒྱུར་ན་རྒྱ་ནག་མང་ཚོགས་དང་གཞུང་ཁོ་ན་ཙམ་མིན་པར་འཛམ་གླིང་ཡོངས་ལ་ཕན་ཐོགས་ཡོང་ངེས་ཡིན་སྐོར་གསུངས་འདུག དེ་བཞིན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་རྒྱ་གཞུང་ནས་འདས་པའི་ལོ་ངོ་དྲུག་ཅུའི་ནང་བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་བཏང་བའི་སྐོར་དང་ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་ནག་གི་མང་གཙོའི་མཚན་ཉིད་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་སྟངས་སོགས་ཀྱི་སྐོར་གསུང་བཤད་གནང་འདུགསྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ལ་སྐུ་ཉིད་མཆོག་གིས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་གནང་བའི་རིང་ལ་ཞི་བདེ་དང་འཚེ་བ་མེད་པ་བཅས་ཀྱི་ཐབས་ལམ་བརྒྱུད་ནས་བོད་མིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་སླད་ཞུ་གཏུག་སོགས་ཀྱི་ཕྱག་ལས་རྒྱ་ཆེ་གནང་བར་ཆེ་བསྟོད་ཀྱི་གཟེངས་རྟགས་ཤིག་ཀྱང་ཕུལ་འདུག རྩ་བའི་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ཉེ་ལམ་བྱང་ཨ་མི་རི་ཀའི་ནང་ཨ་རིའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་ལྷན་ཁང་གི་ཆེས་མཐོའི་སྐུ་ཚབ་ Samuel D. Brownback མཆོག་དང་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ཚོགས་གཙོ་ལྕམ་སྐུ་ Nancy Pelosi མཆོག དེ་བཞིན་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱ་ནག་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་དང་ཨ་རིའི་རྒྱལ་ཡོངས་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Jim McGovern མཆོག་སོགས་གནད་ཡོད་མི་སྣ་ཁག་ཅིག་དང་མཇལ་འཕྲད་གནང་སྟེ་བོད་དོན་ཞུ་སྐུལ་སོགས་ཀྱི་མཛད་འཆར་བསྐྱངས་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ Austria ནང་གཞུང་འབྲེལ་ཕྱོགས་ཕེབས་སྐབས་ཨོ་སི་ཀྲི་ཡའི་བོད་རིགས་མི་མང་ཚོགས་པས་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ད་བར་སྲིད་སྐྱོང་གི་ཕྱག་ལས་གནང་རིང་ལ་ཆབ་སྲིད་དང་དཔལ་འབྱོར། འཕྲོད་བསྟེན། ཤེས་ཡོན་བཅས་ཀྱི་ཐོག་ཞབས་འདེགས་གང་ལེགས་ཞུས་པར་ཆེ་བསྟོད་ཀྱི་བཀའ་དྲིན་ཅན་ལ་བཀྲིན་ཆེ་ཞེས་པའི་གཟེངས་རྟགས་ཤིག་ཕུལ་ཡོད་པ་རེད།

བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་བྱང་ཨ་རིའི་ནང་གི་མཛད་རིམ་ཁག་རེ་ཞིག་གྲུབ་རྗེས་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ Austria ནང་གཞུང་འབྲེལ་ཕྱོགས་ཕེབས་གནང་གྲུབ་རྗེས་ཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེསས་ ༡༨ ཉིན་ཨ་རིའི་རྒྱལ་ས་ཝ་ཤིང་ཊོན་ལ་འབྱོར་བ་དང་འབྲེལ་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་གནད་ཡོད་མི་སྣ་ཁག་གཅིག་དང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ལས་བྱེད་དང་མཇལ་འཕྲད་ཀྱི་སོགས་ཀྱི་མཛད་རིམ་ཁག་མུ་མཐུད་སྐྱོང་ཡོད་པ་རེད་འདུག དེའང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེངྒེ་མཆོག་ཕྱི་ཚེསས་ ༡༨ ཉིན་ Austria ནས་ཨ་རིའི་རྒྱལ་ས་ཝ་ཤིང་ཊོན་ལ་ཕེབས་ཐོན་གནང་ཡོད་པ་ལྟར། ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་གནད་ཡོད་མི་སྣ་ཁག་གཅིག་དང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ལས་བྱེད་དང་མཇལ་འཕྲད་ཀྱིས་ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་བསྐྱར་ཞིབ་ཁྲིམས་འཆར་གསར་པའི་སྐོར་ལ་བཀའ་བསྡུར་ཤུགས་ཆེ་གནང་འདུག དེ་བཞིན་བྱང་ཨ་རིའི་སྐུ་ཚབ་དོན་ཁང་གིས་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱ་ནག་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ལས་བྱེད་དང་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Marco Rubio ལགས་ཀྱི་ཕྱི་སྲིད་སློབ་སྟོན་པ་དང་དེ་བཞིན་ལྕམ་སྐུ་ Nancy Pelosi མཆོག་གི་སློབ་སྟོན་པ་བགྲེས་པ་བཅས་ལ་གྲོས་ཚོགས་འོག་མར་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་བསྐྱར་ཞིབ་ཁྲིམས་འཆར་གསར་པར་ཚད་མཐོའི་མང་མོས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེ་ཐོབ་པར་དགའ་སྟོན་ཞུ་ཕྱིར་དགུང་ཚིགས་ཤིག་གོ་སྒྲིག་གནང་བ་བརྒྱུད་ནས་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་དང་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་དངོས་གྲུབ་ཚེ་རིང་ལགས་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་བོད་དོན་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གསར་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་ཆེས་ཆེར་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་འདུག གཞན་ཡང་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་གི་མང་གཙོ་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་། ངལ་རྩོལ་གོང་འཕེལ་ལས་དོན་ཚན་པའི་དྲུང་ཆེ་ལས་རོགས་གཞོན་པ་གཙོ་བོ་སྐུ་ཞབས་ Scott Busby མཆོག་དང་མཇལ་འཕྲད་ཀྱིས་ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་མི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་དང་བོད་དང་རྒྱ་ནག་གཉིས་ཀྱི་ས་བབ་ཆགས་ཚུལ་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ལ་གླེང་སློང་གནང་འདུག་པར་མ་ཟད། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ལ་ཨ་རིའི་ Virginia མངའ་སྡེ་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ཝར་ཇི་ནི་ཡ་ཁྲིམས་ཀྱི་གཙུག་ལག་སློབ་ཁང་ནས་མགྲོན་འབོད་ཞུས་དོན་བཞིན་ཕྱི་ཚེས་ ༢༡ ཉིན་ཝིར་ཇི་ནི་ཡ་ཁྲིམས་ཀྱི་གཙུལ་གལ་སློབ་ཁང་དུ་གསུང་བཤད་གནང་གཏན་ཁེལ་ཡོད་པ་རེད། རྩ་བའི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་ཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༧ ཉིན་རྒྱབ་ནས་བྱང་ཨ་མི་རི་ཀའི་ནང་གི་གཞུང་འབྲེལ་ཕྱོགས་ཕེབས་གནང་ཡོད་པ་ལྟར། ཨ་རིའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་ལྷན་ཁང་གི་ཆེས་མཐོའི་སྐུ་ཚབ་ Samuel D. Brownback མཆོག་དང་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ཚོགས་གཙོ་ལྕམ་སྐུ་ Nancy Pelosi མཆོག དེ་བཞིན་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱ་ནག་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་དང་ཨ་རིའི་རྒྱལ་ཡོངས་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Jim McGovern མཆོག་བཅས་སོ་སོར་མཇལ་འཕྲད་གནང་སྟེ་ཁོང་གིས་དེ་སྔ་ ༢༠༡༩ ལོར་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་བསྐྱར་ཞིབ་ཁྲིམས་འཆར་གསར་པ་བཏོན་པར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་མཛད་འཆར་ཁག་ཅིག་གྲུབ་རྗེས་ཕྱི་ཚེས་ ༡༥ ནས་ ༡༧ བར་ཉིན་གྲངས་གསུམ་རིང་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ Austria ལ་གཞུང་འབྲེལ་ཕྱོགས་ཕེབས་གནང་ཡོད་པ་དང་། ཨོ་སི་ཊེ་ཡའི་ Tyrol མངའ་སྡེའི་རྒྱལ་ས་ Innsbruck ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ University of Innsbruck’s Winter School ཞེས་དགུན་ཁའི་སློབ་དུས་དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོར་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་དང་བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་ཡོང་ཐབས་སྐོར་ལ་གསུང་བཤད་གནང་བ་དང་། དེ་བཞིན་རྒྱ་ཡིག་དང་བོད་ཡིག་གཉིས་ཀ་བཀོལ་སྤྱོད་ཆོག་པའི་སྲིད་བྱུས་རྣམས་ཇི་བཞིན་ལག་བསྟར་བྱེད་ཀྱི་མེད་པའི་ཁར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་པ་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ལ་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་གྱི་བསྙོན་དཀྲི་བཙན་འགེལ་གྱིས་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་པར་མ་ཟད། མི་རིགས་ཤིག་གི་སྐད་ཡིག་གཏོར་བཤིག་བཏང་བ་ནི་མི་རིགས་ཤིག་གི་ངོ་བོ་གཏོར་བཤིག་བཏང་བ་རེད་ཅེས་སོགས་གསུང་བཤད་གནང་ཡོད་པ་རེད། དེ་དང་ཕྱོགས་མཚུངས་སུ་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ནས་ཨོ་སི་ཀྲི་ཡ་ Grafenworth ས་གནས་རྫོང་དཔོན་སྐུ་ཞབས་ Alfred Riedl མཆོག་དང་མཇལ་མོལ་གནང་བ་མ་ཟད། ཨིན་སི་བྷི་རག་གཙུག་ལག་སློབ་ཁང་གི་སློབ་སྤྱི་སྐུ་ཞབས་ prof. Dr. H.C. Mult Tilmann Mark ལགས་ཀྱིས་གཙོས་སློབ་དཔོན་ཁག་གཅིག་དང་མཇལ་འཕྲད་གནང་ཡོད་པ་དང་། ད་ལྟའི་ཆར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ཨ་རི་ནང་གི་མཛད་རིམ་ཁག་མུ་མཐུད་སྐྱོང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།