གསར་འགྱུར།

ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་བོད་དོན་ལྷན་ཁང་ Australia Tibet Council ཞེས་པ་ནས་རྒྱ་གཞུང་གིས་འདས་པའི་ལོ་ཤས་ནང་དུ་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་ཆབ་སྲིད་དང་ཤེས་ཡོན་སྡེ་ཁག་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་སྤྲོད་བཞིན་པར་བརྟེན་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ངོས་ནས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་ཁུ་སིམ་པོ་བསྡད་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་ཞིབ་འཇུག་སྙན་ཐོ་ཞིག་འདོན་སྤེལ་བརྒྱུད་ནས་ཐེར་བཏོན་གནང་འདུག དེ་རིང་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡༣ ཉིན་སྔ་དྲོ་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་བོད་དོན་ལྷན་ཁང་གིས་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་གཞུང་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་ཁུ་སིམ་པོ་གནས་པ་ Australia’s Silence on Tibet ཞེས་པའི་སྙན་ཐོ་ཞིག་ཡུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་སུ་འདོན་སྤེལ་གནང་འདུག ད་རེས་འདོན་སྤེལ་གནང་པའི་སྙན་ཐོའི་ནང་གཙོ་བོ་འདས་པའི་ལོ་བཅུ་ཕྲག་གཅིག་ནང་དུ་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་གཞུང་གི་ངོས་ནས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་གླེང་སློང་ཐེངས་གཅིག་ཀྱང་གནང་མེད་པ་མངོན་གསལ་དང་འབྲེལ། ཡུལ་དེའི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་ཆེ་ཁག་དང་ཤེས་ཡོན་སྡེ་ཁག་ལ་རྒྱ་གཞུང་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་ཚོང་པ་ཁག་ནས་དངུལ་ཕོན་ཆེན་ཞལ་འདེབས་སྤྲད་ནས་གནོད་ཤུགས་སྤྲོད་མུས་ཁར་རྒྱ་གཞུང་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་བོད་ཀྱི་དངོས་ཡོད་གནས་དོན་བསྒྱུར་བཅོས་བཏང་སྟེ་རྣམ་པ་གསར་པ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་ཐེར་བཏོན་བྱས་འདུག དེ་རིང་སྔ་དྲོ་སྙན་ཐོ་འདོན་སྤེལ་གྱི་མཛད་སྒོར་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ Michael Danby མཆོག་དབུས་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ ༡༥ ཙམ་དང་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་བོད་དོན་ལྷན་ཁང་གི་ལས་འཆར་འགན་འཛིན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་གདོང་འདུས་སྐྱིད་འཛོམས་ལགས་སོགས་ཆེད་བཅར་ཞུས་འདུག དེ་བཞིན་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་བོད་དོན་ལྷན་ཁང་གིས་སྙན་ཐོ་དེ་ཡུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་ ༣༠ ལྷག་ལ་ཆེད་བཅར་གྱིས་ཕུལ་ཐུབ་པ་བྱུང་འདུག འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ནས་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་བོད་དོན་ལྷན་ཁང་གི་ལས་འཆར་འགན་འཛིན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་སྐྱིད་འཛོམས་ལགས་སུ་སྙན་ཐོ་དང་འབྲེལ་བའི་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་སྙན་ཐོ་དེ་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་དང་ཤེས་ཡོན། དེ་བཞིན་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་སྤྲོད་བཞིན་པ་དེས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་ཉེན་ཁ་གང་ཞིག་འཕྲད་ཀྱི་ཡོད་པ་གསལ་སྟོན་ཆེད་དེ་ལྟར་འདོན་སྤེལ་གནང་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོང་།

བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༩ ནས་དབྱིན་ཡུལ་གྱི་བྱང་ Ireland མངའ་ཁུལ་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ London Derry ནང་མཛད་འཕྲིན་ཁག་ཅིག་སྐྱོང་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། ཁ་སང་སྔ་ཐོག་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་ནས་ཁུལ་དེར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ Children in CrossFire ཞེས་སྡུག་རྩུབ་དང་དབུལ་ཕྱུག་གིས་མནར་བའི་བྱིས་པ་སྲུང་སྐྱོབ་ཚོགས་པས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པའི་བསམ་བློའི་སློབ་གསོ་ Educating the Heart ཞེས་པའི་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་དབུ་བཞུགས་མཛད་འདུག སྐབས་དེར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་འདས་པའི་ལོ་དུས་ནང་ལ་འཛམ་གླིང་དམག་ཆེན་གཉིས་པ་དང་། རྒྱ་ནག་དང་ཉི་ཧོང་དབར་གྱི་དམག་འཁྲུག དེ་བཞིན་ཉེ་ས་ནས་ཨཧྥ་གྷ་ནིས་ཏན་དང་ཨི་རག་ནང་གི་ཟིང་འཁྲུག་སོགས་མང་དག་ཞིག་བྱུང་ཡོད་པ་བཀའ་སྩལ་དང་སྦྲགས། དེང་གི་དུས་སྐབས་འདིར་བྱམས་བརྩེ་ནི་འགྲོ་བ་མིའི་ལྷན་སྐྱེས་སུ་ཡོད་པ་ཞིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། འགྲོ་བ་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་དཀའ་རྙོག་མུ་མཐུད་འཕྲད་བཞིན་པ་དེས་ད་ལྟ་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པའི་དེང་དུས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ལམ་ལུགས་ཁྲོད་འགྲོ་བ་མིའི་རིན་ཐང་དང་འབྲེལ་བའི་ཤེས་བྱ་ཁག་སློབ་ཁྲིད་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པ་གསལ་པོ་རེད་ཅེས་བཀའ་ནན་བསྩལ་འདུག མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་ནས་དཀའ་རྙོག་དེ་དག་འགྲོ་བ་མི་རྣམས་ནས་ཁོང་ཁྲོ་དང་ཞེ་སྡང་སོགས་ཀྱི་སེམས་ཚོར་དྲག་པོའི་དབང་གིས་བཟོས་པ་འབའ་ཞིག་ཡིན་སྟབས། འགྲོ་བ་མི་རྣམས་ནས་མིའི་སེམས་ཁམས་ཀྱི་བྱེད་ལས་ཐོག་ལ་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་དགོས་གལ་ཡིན་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་འདས་པའི་ལོ་དུས་ནང་ལ་ཨེ་ཤ་ཡའི་མི་རིགས་རྣམས་ཀྱིས་ནུབ་ཕྱོགས་ནས་ཚན་རིག་ཐོག་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར་ནུབ་ཕྱོགས་པ་ཚོས་ཀྱང་ཕྱིའི་དངོས་པོ་ཡར་རྒྱས་ཁོ་ནར་དོ་སྣང་མ་བྱེད་པར། ཨེ་ཤ་ཡའི་མི་རིགས་ཚོའི་འགྲམ་ནས་སེམས་ཁམས་ཐོག་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་དགོས་ཀྱི་རེད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་འདུག དེ་བཞིན་མགོན་པོ་མཆོག་ནས་སྐབས་དེར་ཚོགས་པ་དེའི་དགེ་ལས་དང་སློབ་མ་ཁག་ཅིག་ནས་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་བཀའ་ལན་གནང་པའི་ཁྲོད་ཕོ་མོ་འདྲ་མཉམ་དང་འབྲེལ་བའི་བཀའ་ལན་མཛད་པར་འདས་པའི་དུས་སྐབས་སུ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གི་འགོ་ཁྲིད་མང་ཆེ་བ་སྐྱེས་པ་ཆགས་ཡོད་ཀྱང་། དེང་སང་ཤེས་ཡོན་སོགས་ཀྱི་གོ་སྐབས་འོག་བེུད་འགོ་ཁྲིད་གནང་མཁན་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པ་བཀའ་སྩལ་དང་འབྲེལ་ཏེ་སྤྱིར་བེུད་རྣམས་ལ་གཞན་ཕན་གྱི་སེམས་ཚོར་ཆེ་བ་ཡོད་སྟབས། གལ་སྲིད་ད་ལྟའི་འཛམ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་ ༢༠༠ ལྷག་གི་འགོ་ཁྲིད་བེུད་མེད་ཡིན་ཚེ་འཛམ་གླིང་འདི་ད་ལྟ་ལས་ལྷག་པའི་ཞི་བདེ་ལྡན་པ་ཞིག་ཡོང་གི་རེད་ཅེས་བཀའ་བསྩལ་འདུག གཞན་ཡང་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་ནས་ཁ་སང་ཁུལ་དེར་ཡོད་པའི་ས་གནས་བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་རྣམས་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་མཇལ་ཁ་དང་བཀའ་སློབ་བཀའ་དྲིན་བསྩལ་འདུག་པ་དང་། སྐབས་དེར་༸གང་ཉིད་མཆོག་ནས་ས་གནས་བོད་མི་ཚོས་རང་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གཙོ་གྱུར་རིག་གནས་ལ་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་དགོས་གལ་ཡིན་པར་ལམ་སྟོན་བཀའ་སློབ་བསྩལ་ཡོད་པ་རེད། ༸གོང་ས་མཆོག་བསམ་བློའོ་སློབ་གསོ་ཞེས་པའི་ལྷན་ཚོགས་དང་ས་གནས་བོད་མི་རྣམས་ལ་བཀའ་སློབ་སོགས་མ་བསྩལ་བའི་གོང་དུ་སྔ་དྲོར་སྐུ་ཞབས་རི་ཆཌ་མོར་ Richard Moore མཆོག་ལྷན་བཅར་ཐོག་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་སུ་བཀའ་སློབ་དང་གསར་འགོད་པའི་དྲི་བར་བཀའ་ལན་མཛད་འདུག་པ་དང་། སྐབས་དེར་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་ནས་རྒྱ་རིགས་གྲོགས་ཕོ་མོ་ཚོ་དང་མཇལ་འཕྲད་ནམ་གནང་ཡང་རྒྱ་ནག་ནང་ཡོད་པའི་རྒྱ་རིགས་ཐེར་འབུམ་གཅིག་ལྷག་ཡོད་པ་ཚང་མ་ལ་རྒྱ་ནག་ནང་གི་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ཇི་ཡིན་ཤེས་རྒྱུ་དང་། དེ་དག་ཤེས་པའི་ཐོག་བཟང་ངན་དབྱེ་འབྱེད་གནང་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་དང་རང་དབང་དགོས་གལ་ཡིན་པ་ལམ་སྟོན་མཛད་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་བཀའ་བསྩལ་བ་མ་ཟད། ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་ནག་ནང་ལ་དབང་ཆ་གཅིག་བསྡུས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་འོག་མང་ཚོགས་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ཁག་ལ་བཀག་བསྡོམ་དང་དམ་དྲག་བྱེད་བཞིན་པ་དེ་ནི་བཟང་སྤྱོད་དང་མི་མཐུན་པ་ཞིག་རེད་ཅེས་བཀའ་གནང་ཡོད་པ་བཀའ་བསྩལ་འདུག གསར་འགོད་པ་ཁག་ཅིག་ནས་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་ལ་བྱང་ཀོ་རི་ཡའི་རྡུལ་ཕྲན་མཚོན་ཆ་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་ཁག་ཅིག་གི་ཐོག་ལ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་མགོན་པོ་མཆོག་གིས་དཀའ་རྙོག་གང་འདྲ་ཞིག་འཕྲད་ཀྱང་གྲོས་མོལ་ཐོག་ནས་སེལ་རྒྱུ་ནི་ཐབས་ལམ་བཟང་ཤོས་ཡིན་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་རྡུལ་ཕྲན་མཚོན་སོགས་སྤྱོད་ཚེ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀར་གནོད་པ་མ་ཟད། ལྷག་པར་དུ་ཉེ་འཁོར་གྱི་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་ཉི་ཧོང་དང་ལྷོ་ཀོ་རི་སོགས་ཀྱི་ནང་ལ་གནོད་འཚེ་ཆེན་པོ་བྱུང་ངེས་ཡིན་སྐོོར་བཀའ་སྩལ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ་༸གང་ཉིད་མཆོག་ནས་རྣམ་ཀུན་ཏུ་གོ་མཚོན་དང་འཁྲུགས་འཛིངས་མེད་པར་ཞི་བདེ་ལྡན་པའི་འཛམ་གླིང་ཞིག་ཡོང་བར་ཐུགས་རེ་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་སོགས་བཀའ་ལན་མཛད་འདུག ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བར། དེ་རིང་༸གོང་ས་མཆོག་དབྱིན་ཡུལ་གྱི་བྱང་ Ireland མངའ་ཁུལ་གྱི་མཛད་འཕྲིན་ཁག་ལེགས་གྲུབ་ཀྱིས་ཡོ་རོབ་འཇར་མ་ནི་ Frankfurt གྲོང་ཁྱེར་ཕྱོགས་ སུ་ཆིབས་༸ཞལ་བསྒྱུར་གནང་གི་ཡོད་པ་དང་། སང་ཉིན་ཚེས་ ༡༣ ཉིན་འཇར་མན་ཧྥ་རན་ཁུ་ཧྥོར་ཊི་བོད་ཁང་ནས་ཇི་ལྟར་གསོལ་འདེབས་ཞུས་དོན་ལྟར་ Jahrhunderthalle ཚོམས་ཆེན་དུ་ཐུན་མོང་གིས་སྤྱོད་པའི་གོ་ལའི་སྤྱོད་བཟང་ Global Ethics – Shared Values གི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་མི་མང་ལ་བཀའ་སློབ་ལམ་སྟོན་དང་། གནངས་ཚེས་ ༡༤ ཉིན་འཇར་མན་ཧྥ་རན་ཁུ་ཧྥོར་ཊི་ཇའ་རན་རྡི་ཧལ་ཚོམས་ཆེན་དུ་ཉིན་གཅིག་རིང་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཚན་རིག་དང་ནང་པའི་ལྟ་ཚུལ་ Western Science and Buddhist Perspectives ཞེས་པའི་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་དབུ་བཞུགས་མཛད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།

ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་ཌོ་ནལ་ཊམ་མཆོག་ནས་དེ་སྔོན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ལོའི་ཨ་རིའི་དངུལ་རྩིས་ནང་བོད་མིར་རོགས་དངུལ་སྤྲོད་རྒྱུ་མིན་པ་འཆར་འབུལ་ཞུས་ཡོད་ཀྱང། ཉེ་ཆར་ཨ་རི་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་ཀྱི་ Appropriations Committees ཞེས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་དངུལ་གཏོང་ལེན་ཚོགས་ཆུང་ནས་བོད་མིར་རོགས་དངུལ་རྒྱབ་སྐྱོར་མུ་མཐུད་གནང་རྒྱུར་གཏན་འབེབས་གནང་འདུག རྩ་བའི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ ལོར་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་ George W Bush མཆོག་ནས་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ནང་དུ་ Tibet Policy Act 2002 ཞེས་ཨ་རིའི་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་ཤིག་གཏན་འབེབས་གནང་པ་ནས་བཟུང། USAID འམ་ཨ་རིའི་ཐེབས་རྩ་བརྒྱུད་ལོ་ལྟར་ཨ་རིའི་གཞུང་གིས་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་སྲུང་སྐྱོབ་དང། ཤེས་ཡོན། འཕྲོད་བསྟེན། དེ་བཞིན་དཔལ་འབྱོར། སྤྱི་ཚོགས་ཡར་རྒྱས་བཅས་ཀྱི་ཐོག་རོགས་དངུལ་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༥ པའི་ནང་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་ཌོ་ནལ་ཊམ་མཆོག་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ལོའི་ཨ་རིའི་དངུལ་རྩིས་ནང་བོད་མིར་རོགས་དངུལ་སྤྲོད་རྒྱུ་མིན་པ་འཆར་འབུལ་ཞུས་པའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་ཐོན་ཡོད་པ་རེད། དེ་རིང་རྒྱ་གར་བརྒྱུད་ལམ་ Indain Express ཐོག་གནས་ཚུལ་ཐོན་པ་གཞིགས་ན། གཟའ་འཁོར་སྔོན་མའི་ནང་དུ་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་ཀྱི་དངུལ་གཏོང་ལེན་ཚོགས་ཆུང་ནས་རིང་མིན་ཨ་རིའི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ལོའི་ཨ་རིའི་སྔོན་རྩིས་ལས་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་སྲུང་སྐྱོབ་དང་། ཤེས་ཡོན། འཕྲོད་བསྟེན། དེ་བཞིན་དཔལ་འབྱོར། སྤྱི་ཚོགས་ཡར་རྒྱས་སོགས་ཀྱི་ཐོག་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ ༡༧ རོགས་དངུལ་སྤྲོད་རྒྱུར་ཐག་གཅོད་བྱུང་ཡོད་པ་བཀོད་འདུག འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ནས་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གི་ཚོགས་ཆུང་ནས་བོད་མིར་རོགས་དངུལ་མུ་མཐུད་གནང་རྒྱུར་ཐག་གཅོད་གནང་པ་དང་འབྲེལ། ཨ་རིའི་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་འགན་འཛིན་གཞོན་པ་བུ་ཆུང་ཚེ་རིང་ལགས་སུ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་ད་རེས་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་སྔོན་རྩིས་དེ་གྲོས་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་ཚོགས་ཆུང་གིས་ཐག་གཅོད་གནང་པ་ཞིག་ཡིན་པ་ལས་མཐའ་མའི་གཏན་འབེབས་དེ་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ནང་བགྲོ་གླེང་གནང་ཐོག་གཏན་འབེབས་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། ད་ལན་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་ཚོགས་ཆུང་ནས་ནས་བོད་མི་ཚོར་རོགས་དངུལ་འཕར་མ་གནང་བ་དེར་གཞིགས་ཚེ་གྲོས་ཚོགས་ནས་བོད་མིར་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་པ་མཚོན་གྱི་ཡོད་སྐོར་གསུངས་སོང། རྩ་བའི་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་ཚོགས་ཆུང་ནས་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ ༡༧ ཁོངས་ནས་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ ༨ བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་དང་བོད་མིའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ལས་དོན་ཆེད་དུ་ཡིན་པ་དང་། ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ ༣ ལྷོ་ཤར་ཨེ་ཤ་ཡའི་ཁུལ་དུ་གནས་སྡོད་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་བདེ་དོན་ཡར་རྒྱས་ཆེད་དང། དེ་བཞིན་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ ༦ རྒྱ་གར་དང་བལ་ཡུལ་ཁུལ་གྱི་བོད་མིའི་ཤེས་ཡོན་དང་ཡར་ཐོན་ཚོང་པའི་ལས་གཞི། རིག་རྩལ་གོང་འཕེལ་ལས་གཞིར་རྒྱབ་སྐྱོར་ཆེད་སྤྲོད་རྒྱུ་བཅས་ཀྱི་འཆར་འགོད་གནང་ཡོད་པ་རེད།  གཞི་རྩའི་ཨ་རིའ་སྲིད་འཛིན་ Donald Trump མཆོག་ནས་དེ་སྔོན་ཨ་རིའི་ཐེབས་རྩ་ཁང་བརྒྱུད་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་ནང་གི་བོད་མི་བཙན་བྱོལ་བ་རྣམས་ལ་མཐུན་འགྱུར་སྦྱོར་རྒྱུའི་ཨ་རིའི་རོགས་དངུལ་མེད་པ་བཟོ་རྒྱུའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་པའི་ཐད་ལ་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་མང་གཙོ་ཚོགས་པའི་འགོ་ཁྲིད་ལྕམ་ནེན་སི་པི་ལོ་སིས་སེམས་འཚབ་དང་འབྲེལ། སྲིད་བྱུས་དེར་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱི་འབྲེལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་དང་མང་གཙོ་ཚོགས་པས་ངོ་རྒོལ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་པ་ཡོད། ཨ་རིའི་གཞུང་གི་ངོས་ནས་མང་གཙོ་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་། བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་གཞིའི་ཐོག་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ལོའི་སྔོན་རྩིས་ནས་སྤྲོད་པའི་རོགས་དངུལ་གཞིར་བཟུང་ཕྱི་ལོའི་སྔོན་རྩིས་ནས་སྤྲོད་དགོས་ཞེས་བརྗོད་ཡོད་པ་རེད།  

ཁ་སང་ཚེས་ ༡༡ ཉིན་སུད་སི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་ནི་ཝ་གྲོང་ཁྱེར་ནང་དུ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཁང་གི་ལྷན་ཚོགས་ ༣༦ པ་དེ་དབུ་འཛུགས་གནང་ཡོད་པ་དང་། ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོའི་ཐོག་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཁང་གི་གཙོ་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ Zeid Raad al-Hussein མཆོག་ནས་རྒྱ་ནག་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་བབས་ཐོག་བློ་འཚབ་ཀྱི་རྣམ་པ་བཏོན་པ་དང་འབྲེལ། སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་བདེ་ལེགས་རིན་པོ་ཆེ་དམ་པ་དེ་ཉིད་དང་བཙོན་འཇུག་འོག་ཡོད་པའི་བོད་མིའི་སྐད་ཡིག་ལས་འགུལ་བ་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱི་གནད་དོན་བཅས་གླེང་སློང་གནང་འདུག དེའང་སྐུ་ཞབས་ Hussein མཆོག་ནས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་དབུ་འབྱེད་གསུང་བཤད་གནང་སྐབས་རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་བབས་སྐོར་ལ་གླེང་པ་དང་འབྲེལ་ཏེ་ཉེ་ཆར་རྒྱ་རིགས་མང་གཙོ་དོན་གཉེར་བ་དང་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་ཐོབ་མྱོང་མཁན་སྐུ་ཞབས་ལིའུ་ཞོ་པའོ་ལགས་རྒྱ་ནག་གི་དོ་དམ་བཀག་ཉར་འོག་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་སྟབས་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ལ་ཧང་སང་དགོས་པའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་བ་དང། ཁྱད་པར་དུ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ལོར་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་དང་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་པ་སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་བདེ་ལེགས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་རྒྱའི་བཙོན་ཁང་ནང་དགོངས་པ་རྫོགས་པའི་གནད་དོན་བཅས་དྲན་སྐུལ་གནང་བ་མ་ཟད། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་སྲུང་སྐྱོབ་ལས་འགུལ་བ་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་དང་རྒྱ་རིགས་མང་གཙོ་དོན་གཉེར་བ་ JianTianyong ལགས། དེ་བཞིན་སྐུ་ཞབས་ལིའུ་ཞོ་པའོ་ལགས་ཀྱི་སྐུ་ཟླ་ལིའུ་ཞ་ལགས་སོགས་མང་པོ་ཞིག་ད་ལྟའང་བཙོན་ཁང་ནང་གནས་སྟངས་ཇི་ཆགས་ཁ་གསལ་མེད་སྐོར་མངོན་གསལ་གནང་འདུག ཁོང་གིས་ད་དུང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ངོས་ནས་ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱལ་ཁབ་དེའི་ནང་གི་བཀག་སྐྱིལ་ཁང་ཁག་གི་གནས་སྟངས་ཡར་རྒྱས་དང་འབྲེལ་བའི་རྒྱལ་ཡོངས་ཁྲིམས་སྒྲིག་གསར་པ་ཞིག་ཟིན་བྲིས་བཀོད་བཞིན་པ་དེར་དགའ་བསུ་ཞུས་པ་དང་ཆབས་ཅིག ཁྲིམས་སྒྲིག་གསར་པ་དེའི་ནང་བཙོན་པ་ཚོར་རང་དབང་ཅན་གྱི་ཁྲིམས་རྩོད་པ་གླ་གཡར་དང་ནང་མི་ཐུག་ཕྲད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་བཀོད་དགོས་པ་མ་ཟད། བཙོན་ཁང་ནང་སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་ཀྱི་གནད་དོན་དང་བཀག་ཉར་འོག་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་བའི་གནད་དོན་བཅས་སེལ་དགོས་ཀྱི་རེད་ཅེས་ནན་པོ་གསུངས་འདུག རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁྲིམས་རྩོད་པར་དམ་དྲག་གི་གནད་དོན་ལ་དམིགས་བསལ་ཐུགས་འཚབ་ཡོད་པ་གསུངས་པ་དང་སྦྲགས། རྒྱ་གཞུང་གིས་རྒྱལ་ཁབ་དེའི་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཐད་ལ་ཤུགས་སྣོན་འཕར་མ་རྒྱག་བཞིན་པ་དེར་བསྔགས་བརྗོད་འོས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ཡང། ལས་གཞི་དེའི་ཁྲོད་བོད་མི་དང་ཡུ་གུར་སོགས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་གཞན་རྣམས་ལ་དམིགས་བསལ་དོ་སྣང་དགོས་གལ་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག གཞི་རྩའི་ད་རེས་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཁང་གི་གཙོ་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ Zeid RaadalHussein ལགས་ནས་དབུ་འབྱེད་གསུང་བཤད་དེའི་ནང་རྒྱ་གཞུང་གི་བཙན་གནོན་འོག་ཆེས་ཞན་པའི་རྒྱ་ནག་དང་བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ཙམ་མ་ཡིན་པར་འབར་མ་དང་། པ་ཀིས་ཐན། སིརྱ།ཊརྐི། ཨི་ཐོ་པིཡ། ཨིརག དེ་བཞིན་ཝི་ཏི་ནམ་སོགས་ཁྱོན་རྒྱལ་ཁབ་ ༣༧ ཙམ་གྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་སྐོར་ཟུར་བཏོན་དང་སྦྲགས་ཏེ་ཁ་གསལ་གནང་འདུག

ཉེ་ལམ་ངོ་དེབ་དང་དང་ཝི་བྷོ་སོགས་ཀྱི་དྲ་གནས་ཐོག་བོད་ནང་གི་འབྲོག་པའི་རྩྭ་ཐང་ཞིག་ཏུ་གཏན་ཆགས་འཁྱགས་རིམ་ཞུར་ནས་ས་གནས་ཀྱི་ཁྱིམ་ཚང་ཁག་ཅིག་གི་རྩྭ་སར་གནོད་འཚེ་ཆེན་པོ་ཕོག་པའི་བརྙན་པར་ཞིག་ཁྱབ་སྤེལ་ཤུགས་ཆེ་འགྲོ་བཞིན་འདུག་པ་དེ་ནི། རྒྱ་གཞུང་གིས་ཡུལ་ཤུལ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་དུ་དབྱེ་བའི་ཁྲི་འདུ་རྫོང་རྫ་སྟོད་གྲོང་རྡལ་གྱི་འབྲི་སྨད་གྲོང་ཚོ་ནང་ཡིན་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་འདུག དོན་རྐྱེན་དེའང་ཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་ ༧ ཉིན་སྔ་དྲོ་ཚོུད་ ༩།༠༠ ཡོལ་ཙམ་ལ་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། ཉམས་ཞིབ་གནང་པ་ཁག་ཅིག་གིས་དེ་ནི་ས་གནས་ཀྱི་གཏན་ཆགས་འཁྱགས་རིམ་ཞུར་བ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་གནང་ཡོད་ཀྱང་། ཁག་ཅིག་གིས་དེ་ནི་ Peatslide འམ་སྤང་བོག་གི་ས་ནག་ཉིལ་བ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་གནང་འདུག གང་ལྟར་བོད་མཐོ་སྒང་གི་གཏན་ཆགས་འཁྱགས་རོམ་གྱི་ཞུར་ཚད་མྱུར་བའམ་ཡང་ན་ཞུ་ཡུན་རིང་བ་ཡིན་ན་གཏན་ཆགས་འཁྱགས་རིམ་ཉམས་ཟད་དུ་ཕྱིན་ནས་ཤུལ་དུ་ས་སོབ་སོབ་བྱེ་མ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལས་ལུས་ཀྱི་མེད་པ་དེས་ལོ་ཏོག་འདེབས་ལས་ལ་གོ་ཆོད་ཀྱི་མེད་པ་མ་ཟད། བྱེ་མ་ལྟ་བུའི་ས་དེ་ཡང་ལྷགས་པས་དེད་ནས་ཤུལ་དུ་བྲག་རྡོ་ལས་ལུས་ཀྱི་མེད་སྟབས་རྩྭ་ཐང་བསྐྱར་གསོ་ཧ་ལམ་མི་ཐུབ་པའི་ཕུགས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཛ་དྲག་ཅིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།  བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ངོས་ནས་ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་ནས་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་གང་སར་རི་ཉིལ་བ་དང། ཆུ་ལོག་བྱུང་བ། དེབཞིན་གངས་རུད་དང་འདམ་རུད་སོགས་ཀྱི་འབྱུང་བའི་རང་བཞིན་གྱི་དོན་རྐྱེན་གཅིག་རྗེས་གཉིས་མཐུད་བྱུང་བཞིན་པ་ནི་གཙོ་བོ་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་ས་ཕྱོགས་གང་སར་གང་བྱུང་གཏེར་ཁ་སྔོག་འདོན་དང། ཆུ་རྒྱུན་ཁག་ལ་ཆུ་མཛོད་གསར་རྒྱག དེ་བཞིན་བོད་མིའི་འབྲོག་པ་རྣམས་བཙན་དབང་ཐོག་གཞིས་སྤོས་སོགས་ཀྱི་ལས་གཞི་སྤེལ་བར་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་དང་འབྲེལ། རྒྱ་གཞུང་ནས་བོད་ནང་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་སྐབས་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གི་གནད་དོན་གཞི་རྩར་བཟུང་སྟེ་བོད་ནང་གི་ཁོར་ཡུག་གི་གནས་བབས་དང་འཚམ་པའི་ལས་གཞི་སྤེལ་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།

བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ཁ་ཉིན་ཕྱི་ཚེས་ ༩ ཉིན་དབྱིན་ཡུལ་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ London Derry ནང་༸ཞབས་སོར་བདེ་བར་འཁོད་ཡོད་པ་དང་།  ཁ་སང་ཕྱི་ ༡༠ ཉིན་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་ནས་ཁུལ་དེའི་བྱང་ Ireland མངའ་ཁུལ་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ London Derry འི་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་སྡུག་རྩུབ་དང་དབུལ་ཕྱུག་གིས་མནར་བའི་བྱི་པ་སྲུང་སྐྱོང་ཚོགས་པ་དབུ་བརྙེས་ནས་ལོ་ངོ་ ༢༠ འཁོར་བ་དང་བསྟུན། ཁུལ་དེའི་ Millennium Forum ཞེས་པའི་ཚོགས་ཁང་དུ་ཚོགས་པ་དེའི་ཚོགས་མི་དང་སློབ་མ། དེ་བཞིན་ས་གནས་མང་ཚོགས་བཅས་ཁྱོན་མི་མང་སྟོང་ཕྲད་བརྒལ་བར་བྱམས་བརྩེའི་ཉམས་ལེན་ Compassion in Action ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་མང་ཚོགས་ལ་བཀའ་སློབ་བསྩལ་འདུག སྐབས་དེར་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་ནས་བྱམས་བརྩེ་ཞེས་པ་དེ་ཆོས་ལུགས་དང་འབྲེལ་བའི་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་དང་ཆོས་དད་ཡོད་མཁན་ཁོ་ན་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་ཞིག་མ་ཡིན་པར། འཛམ་གླིང་ཐོག་ཡོད་པའི་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདེ་སྡུག་གི་ཚོར་བ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། ལྷག་པར་དུ་འགྲོ་བ་མི་ལྟ་བུ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་ཐོག་འཚོ་སྡོད་བྱེད་མཁན་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཁམས་ཀྱི་བདེ་སྡུག་དང་འབྲེལ་བ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་བཀའ་སྩལ་དང་སྦྲགས། དེང་སྐབས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚན་རིག་པ་མང་པོ་ཞིག་ནས་ཀྱང་བྱམས་བརྩེ་ནི་འགྲོ་བ་མིའི་ལྷན་སྐྱེས་སུ་ཡོད་པ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་གནང་བཞིན་ཡོད་སྟབས། ཚང་མས་རང་རྒྱུད་ཀྱི་བྱམས་བརྩེའི་བསམ་པ་གོང་མཐོར་གཏོང་དགོས་པ་མ་ཟད། དེ་ལྟར་གནང་ཚེ་རང་ཉིད་ཙམ་མ་ཟད་རང་གི་ནང་མི་དང་། དེ་ལས་རྒྱ་ཆེ་ས་སྤྱི་ཚོགས་སྤྱི་ལ་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་བཀའ་ནན་བསྩལ་འདུག ད་ཆ་འཛམ་གླིང་ཐོག་གཅེར་བུ་བ་དང་ནང་པ་སོགས་ཆོགས་ལུགས་འདྲ་མིན་ཡོད་ཀྱང་། ཆོས་ལུགས་ཚང་མའི་གཞི་རྩའི་བསླབ་བྱ་དང་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་དེ་ནི་བྱམས་པ་དང་བརྩེ་བ། དེ་བཞིན་བཟོད་བསྲན་བཅས་ཀྱི་བསམ་པ་གོང་མཐོར་གཏང་རྒྱུ་གཅིག་མཚུངས་ཡིན་པ་རེད། འོན་ཀྱང་དེང་སྐབས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་མིང་ཐོག་ནས་འབར་མ་དང་། Iraq དེ་བཞིན་ Syria སོགས་ཀྱི་ནང་ལ་མི་ཕན་ཚུན་གསོད་རེས་དང་འཁྲུགས་འཛིངས་བྱེད་བཞིན་པ་དེ་ནི་བློ་ཕམ་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཡིན་སྟབས། རང་གཞན་ཚང་མས་འགྲོ་བ་མི་རྣམས་བདེ་འདོད་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་པ་གཅིག་མཚུངས་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་འཛིན་དགོས་གལ་ཡིན་པ་མ་ཟད། དེ་དག་གཙོ་བོ་ཆོས་ལུགས་ལ་མ་བརྟེན་པའི་ཤེས་ཡོན་གྱི་ལྟེ་གནས་ཁག་ཏུ་སློབ་ཁྲིད་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་པར་ལམ་སྟོན་མཛད་འདུག དེ་བཞིན་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ད་ཆ་འཛམ་གླིང་ནང་ཕྱིའི་དངོས་པོ་ཆ་ནས་ཡར་རྒྱས་ཆེན་པོ་ཕྱིན་ཡོད་ཀྱང་འགྲོ་བ་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་སྤྱི་དང་། ལྷག་པར་དུ་ཡར་ཐོན་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལ་རང་སྲོག་བཅད་མཁན་དང་། བསམ་བློ་མི་མཐུན་པ། དེ་བཞིན་ཁོང་ཁྲོ་དང་མི་དགའ་བའི་རྣམ་པ་སོགས་རྒྱ་སྐྱེད་ཆེན་པོ་འགྲོ་བཞིན་པ་དེ་ནི། ད་ལྟ་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པའི་དེང་དུས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ལམ་ལུགས་ཀྱི་ཞན་ཆ་ཞིག་ཡིན་པར་བཀའ་བསྩལ་འདུག གཞི་རྩའི་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་བྱམས་བརྩེའི་ཉམས་ལེན་ཞེས་པའི་བཀའ་སློབ་སྩལ་བ་དེ་ Children in Cross Fire ཞེས་སྡུག་རྩུབ་དང་དབུལ་ཕྱུག་གིས་མནར་བའི་བྱིས་པ་སྲུང་སྐྱོང་ཚོགས་པ་གསར་འཛུགས་གནང་མཁན་སྐུ་ཞབས་ Richard Moore ལགས་ཀྱིས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། སྐུ་ཞབས་ Richard Moore ལགས་དགོང་ལོ་ ༡༠ སོན་སྐབས་ཟིང་འཁྲུག་འོག་རང་ཉིད་ཀྱི་མིག་ལོང་ཡོད་ཀྱང་། ཁོང་ནས་རང་ཉིད་ཀྱི་མིག་ལོང་བ་བཟོ་མཁན་དེ་ལ་འཁོན་འཛིང་སོགས་གང་ཡང་མི་གནང་པར་བྱམས་བརྩེའི་ཐོག་ནས་ཚོགས་པ་དེ་ལྟར་ཆེད་འཛུགས་གནང་སྟེ་ཉམས་ཐག་སློབ་ཕྲུག་རྣམས་ལ་ཤེས་ཡོན་སོགས་ཀྱི་གོ་སྐབས་སྐྲུན་བཞིན་ཡོད་སྟབས། ཁ་སང་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་ནས་སྐུ་ཞབས་  Moore ལགས་ནི་དོན་དངོས་ཐོག་བྱམས་བརྩེ་ལག་བསྟར་གནང་མཁན་ཞིག་རེད་ཅེས་བསྔགས་བརྗོད་གནང་པ་དང་ཆབས་ཅིག ད་རེས་ཁུལ་དེར་མགྲོན་འབོད་གནང་པར་ཐུགས་དགྱེས་ཚོར་ཆེན་པོ་བྱུང་ཞེས་བཀའ་བསྩལ་ཡོད་པ་རེད།

དེའང་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས་ཚེས་  ༡༢ བར་ཉིན་གྲངས་གསུམ་རིང་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིའི་བོད་སྒར་བསམ་ཡས་གླིང་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་གི་དཔའ་བོ་རྗེས་དྲན་ཚོགས་ཁང་དུ་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཐེངས་ལྔ་པ་ཚོགས་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཞོན་ཨཱཙཱརྱ་ཡེ་ཤེས་ཕུན་ཚོགས་མཆོག།དམིགས་བསལ་སྐུ་མགྲོན་དུ་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་དབུས་སྤྱི་ཁྱབ་ཚོགས་གཙོ་བསྟན་འཛིན་འཇིགས་མེད་ལགས། དབུས་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པ། གཞུང་འབྲེལ་དང་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ། ས་གནས་ཀྱི་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་སློབ་མ་ཁག་ཅིག་བཅས་ཁྱོན་མི་གྲངས  ༡༠༠  ལྷག་ཙམ་ཞིག་འདུ་འཛོམས་བྱུང་འདུག། ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་ས་གནས་ཁག་  ༡༥ ཙམ་གྱི་ཚོགས་མི་ ༦༠ ལྷག་ནས་མཉམ་ཞུགས་གནང་འདུག་པ་དང། ཚོགས་འདུའི་ཐོག་དབུས་ས་གཉིས་ཀྱི་ཚོགས་མི་དེ་དག་དབར་གྲོས་གཞི་དོན་ཚན་ཁག་ ༧ ཐོག་བགྲོ་གླེང་གནང་རྒྱུའི་ལས་རིམ་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཕྱི་ཚེས་ ༡༣ ཉིན་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་རྔམ་སྟོན་ཁྲོམ་སྐོར་གྱི་ལས་འགུལ་ཞིག་ཀྱང་སྤེལ་འཆར་འདུག རྒྱལ་ཡོངས་མང་གཙོ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་ཚེ་བརྟན་ནོར་བུ་ལགས་ཀྱིས་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་གཞི་གཙོ་བོ་དེ་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་བདུན་པའི་གྲོས་གཞི་གྲོས་ཆོད་ཁག་ལག་བསྟར་དང་མཇུག་སྐྱོང་ཞིབ་འཇུག་བགྲོ་གླེང་གནང་རྒྱུ་དང་།   ལྷག་པར་རྒྱལ་ཡོངས་མང་གཙོ་ཚོགས་པར་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་གཞན་དང་མི་འདྲ་བར་བཙན་བྱོལ་ནང་བོད་མི་སྤྱི་དང་སྒོས་བོད་རིགས་ན་གཞོན་ཚོར་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སློབ་གསོ་སྤེལ་བའི་བརྒྱུད་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་དང་སྲིད་སྐྱོད་བཅས་ཀྱི་འོས་བསྡུའི་སྐབས་ཆོལ་ཁ་དང་ཆོས་ལུགས། ཕོ་མོ་སོགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མེད་པར་བོད་མིའི་དབུ་ཁྲིད་ཀྱི་འོས་མི་ཚད་ལྡན་འདོན་ཐུབ་པའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་ཡོད་སྐོར་སོགས་ངོ་སྤྲོད་གནང་སོང་། ལྷན་ཚོགས་ཐེངས་ལྔ་པའི་དབུ་འབྱེད་ཀྱི་མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཞོན་ཨཱཙཱརྱ་ཡེ་ཤེས་ཕུན་ཚོགས་མཆོག་གིས་རྒྱལ་ཡོངས་མང་གཙོ་ཚོགས་པའི་གལ་གནད་དང་། ཁོང་དེ་སྔོན་ཚོགས་པ་དེའི་ཚོགས་གཙོ་གནང་སྐབས་ཀྱི་ཉམས་མྱོང་དང་འབྲེལ་ཚོགས་པའི་ལས་དོན་གནང་སྒོ་གོང་འཕེལ་ཇི་ལྟར་འགྲོ་ཡོད་པ་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད། དེ་བཞིན་དམིགས་བསལ་སྐུ་མགྲོན་དབུས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་བསྟན་འཛིན་འཇིགས་མེད་ལགས་ཀྱིས་མང་གཙོའི་ཁྱད་ཆོས་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་གནང་པ་དང་འབྲེལ། རང་བཙན་འཐབ་རྩོད་གནང་མཁན་ཚོས་རྒྱུན་དུ་བཞུགས་སྒར་རྡ་རམ་ས་ལར་རྒྱབ་བཤད་མ་གནང་པར་གསུང་རྒྱུ་ཡོད་ན་དགྲ་བོ་རྒྱ་དམར་ལ་ཁ་གཏད་བཅོག་དགོས་པ་དང་། ལྷག་པར་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་མཚན་སྨད་ཞུ་མཁན་ཚོར་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ངོ་རྒོལ་ཡོད་པ་ནན་བརྗོད་གནང་སོང་། གཞི་རྩའི་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཡོངས་མང་གཙོ་ཚོགས་པ་ནི། བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་སྲིད་དོན་ཚོགས་པའི་ངོ་བོའི་ཐོག་ནས་བཙུགས་པའི་མང་གཙོའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་ཡིན་པ་དང་། ཚོགས་པ་དེ་ཐོག་མར་ཕྱི་ལོ་   ༡༩༩༤ ལོར་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་འགན་འཁུར་འོག་གསར་འཛུགས་ཞུས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་།     ད་ལྟའི་ཆར་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཡོངས་མང་གཙོ་ཚོགས་པར་རྒྱ་གར་གཙོས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་ས་གནས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཁག་ ༣༦ དང་ཚོགས་མི་གྲངས་ ༥༠༠༠ ལྷག་ཙམ་ཞིག་ཡོད་པར་ངོས་འཛིན་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད།

དེའང་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༨ ནས་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས་ཁ་སང་ཚེས་ ༡༠ བར་ཉིན་གྲངས་གསུམ་རིང་ཨ་རིའི་གྲོང་ཁྱེར་ནིའུ་ཡོག་ཏུ་ཨ་རིའི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་དང་ནིའུ་ཡོག་དང་ནིའུ་ཇར་སི་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་གཉིས་ཀྱི་གོ་སྒྲིག་འོག་བྱང་ཨ་རིའི་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པའི་ལོ་འཁོར་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་ ༡༦ པ་དེ་ཚོགས་ཡོད་པ་དང་། ཨ་རིའི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་དང་བྱང་ཨ་རིའི་སྤྱི་འཐུས་གཙོ་བཞུགས་ཀྱིས་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་ཚོགས་བཅར་བ་རྣམས་ནས་གཙོ་བོ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་ཆིབས་སྒྱུར་དང་༸སྐུ་ཕྱྭའི་ཉེན་སྲུང་གི་གནད་དོན། བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལས་དོན། དེ་བཞིན་བྱང་ཨ་རིའི་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པས་བོད་མི་ནང་ཁུལ་མཐུན་ལམ་དང་ཆིག་སྒྲིལ་གྱི་ནུས་པ་སྲ་བརྟན་གོང་མཐོར་ཇི་ལྟར་གཏོང་དགོས་མིན་བཅས་ཀྱི་གྲོས་གཞི་གཙོ་ཁག་གསུམ་གྱི་ཐོག་ལ་གྲོས་བསྡུར་གནང་མཐར་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་ཁག་ནས་ས་གནས་སུ་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་གསར་འཛུགས་གནང་རྒྱུ་དང། འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༢ ནང་ནིའུ་ཡོག་གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་སྤེལ་རྒྱུ། བྱང་ཨ་རི་ཁུལ་དུ་དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་དབང་ཆེན་གོ་སྒྲིག་ཞུ་རྒྱུ། ལྷག་པར་དུ་ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་ནས་བྱང་ཨ་རི་ཁུལ་གྱི་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་སྤྱི་ལ་ཁྱས་པའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་གསར་འཛུགས་ཞུ་རྒྱུ་སོགས་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་བཞག་འདུག རྩ་བའི་བྱང་ཨ་རི་དང་ཁེ་ན་ཌ་གཉིས་བསྡོམས་པའི་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་ཁྱོན་ ༣༢ ཡོད་པ་དང། ཐེངས་འདེའི་བྱང་ཨ་མི་རི་ཀའི་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་ ༡༦ པའི་ཐོག་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་ ༢༨ ཀྱི་ཚོགས་བཅར་བ་ ༦༣ ནས་མཉམ་ཞུགས་གནང་འདུག ཚོགས་འདུ་དབུ་འབྱེད་ཀྱི་མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་ཆེད་ཕེབས་ཀྱིས་གསུང་བཤད་གནང་སྟེ། བོད་མི་ཚོས་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་དགྲ་བོ་སུ་ཡིན་ངོ་ཤེས་པའི་ཐོག་ནས་ཆོལ་ཁ་དང་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་འཐེན་འཁྱེར་རིགས་རྩ་བ་ནས་གནང་རྒྱུ་མེད་པའི་སྐོར་གསུངས་འདུག བྱང་ཨ་རིའི་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་ ༡༥ པ་དེ་ཀོ་ལོ་ར་དྲོ་མངའ་ཁུལ་གྱི་ Boulder ས་གནས་སུ་ཚོགས་ཡོད་པ་དང་། ད་རེས་ཨ་རིའི་གྲོང་ཁྱེར་ནིའུ་ཡོག་ཏུ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་ ༡༦ པ་དེའི་ཐོག་ནས་ཚོགས་ཆེན་ ༡༧ པ་དེ་ལྷོ་ཁེལ་ཕོ་ནི་འམ་ཡང་ན་བྱང་ཁེལ་ཕོ་ནི་ཡ་གང་རུང་དུ་ཚོགས་གཏན་འཁེལ་འདུག

ཁ་སང་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་སྔ་དྲོ་ཚོུད་ ༩།༣༠ སྟེང་དྷ་ས་མེག་གྷན་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ནོར་བུ་གསོལ་མགྲོན་ཁང་གི་ཚོགས་ཁང་དུ་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་གླིང་མཆོག་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག དམིགས་གསལ་སྐུ་མགྲོན་བོད་ཀྱི་བེུད་ལྷནཚོགས་ཀྱི་སློབ་སྟོན་པ་དང་ཚོགས་གཙོ་ཟུར་པ་བཀའ་ཟུར་རིན་ཆེན་མཁའ་འགྲོ་ལགས། རྡ་ས་ས་གནས་འགོ་འཛིན་ཟླ་བ་རིན་ཆེན་ལགས། བེུད་སྤྱི་འཐུས་དང་ལས་ཟུར་རྣམ་པ། གཞུང་དང་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་བཅས་ལྷན་འཛོམས་ཐོག་བཙན་བྱོལ་དུ་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས་སླར་གསོ་གནང་སྟེ་ལོ་ངོ་ ༣༣ ཧྲིལ་པོ་འཁོར་བའི་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་ཞུས་ཡོད་པ་རེད། སྐབས་དེར་དབུས་བོད་ཀྱི་བེུད་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་སྒྲོལ་མ་དབྱངས་ཅན་ལགས་ཀྱིས་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་བོད་དོན་ཆེད་རྒྱ་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱིས་ལུས་སྲོག་བློས་གཏོང་གནང་མཁན་གྱི་བེུད་སྙིང་སྟོབས་ཅན་རྣམས་ལ་རྗེས་དྲན་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས། རྒྱ་གཞུང་ལ་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་བསྐྱར་གསོ་དགོས་པ་དང། ༸ཀུན་གཟིགས་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གློད་བཀྲོལ་དགོས་པ་དང། དེ་བཞིན་རྒྱལ་ཚོགས་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་རྒྱ་གཞུང་ལ་བླ་རང་སྒར་དང་ཡར་ཆེན་སྒར་དུ་གཏོར་བཤིག་གི་ལས་དོན་སྤེལ་བཞིན་པ་མཚམས་འཇོག་དགོས་པ། བོད་མིའི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་རྣམས་འཕྲལ་དུ་གློད་བཀྲོལ་ཡོང་བར་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་དོན་ཚན་ ༤ ཅན་གྱི་དགོས་འདུན་ཞིག་ཀྱང་བཏོན་ཡོད་པ་རེད། མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་གླིང་མཆོག་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་བཀའ་སློབ་སྩལ་དོན། བེུད་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ལས་དོན་གནང་ཕྱོགས་དང་ལྷག་བསམ་ལ་ཡི་རངས་བསྔགས་བརྗོད་མཛད་པ་དང་འབྲེལ། ཚོགས་པའི་ངོས་ལས་གཞི་གང་ཞིག་སྤེལ་བ་རྣམས་ལས་བསྡོམས་ནང་དུ་འཁོད་ཐུབ་པ་ཙམ་མིན་པར་རྒྱུན་སྐྱོང་ཐུབ་པ་གནང་དགོས་གལ་དང། བེུད་ལྷནཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་འཛམ་གླིང་ཡུལ་གྲུ་གང་སར་ཁྱབ་པའི་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་དབར་ལ་ཤེས་ཡོན་དང་རིག་གཞུང་གོང་འཕེལ་ཐད་ཕྱག་ལས་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་པ་མ་ཟད། དེ་བཞིན་མི་ཚེའི་ནང་ཕུགས་རྒྱང་རིང་པོའི་བདེ་སྐྱིད་ཡོང་ཕྱིར་ནང་ཆོས་ཀྱི་གོ་རྟོགས་སྤེལ་དགོས་པ། ལྷག་པར་དུ་བེུད་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་བོད་ཀྱི་མི་འབོར་འཕེལ་རྒྱས་ཐད་ཐུགས་འཁུར་ཆེ་བཞེས་གནང་མུས་ཁག་ལ་བསྔགས་བརྗོད་དང་ལས་གཞི་དེ་དག་རྒྱ་སྐྱེད་གཏང་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་ལམ་སྟོན་བཀའ་སློབ་བསྩལ་སོང། དེ་བཞིན་གླིང་མཆོག་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་ཕྱག་ནས་རྡ་སར་གནས་སྡོད་ཨ་ཅག་དབྱངས་ལྷ་མོ་ལགས་ནས་ཉིན་ལྟར་གླིང་སྐོར་གཡས་ཡོན་དུ་ཁོར་ཡུག་གཙང་བཟོ་གནང་བར་ལེགས་གསོའི་གསོལ་རས་ཤིག་བསྩལ་ཡོད་པ་རེད། དེ་རྗེས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་གཞུང་ཞབས་ཟུར་པ་དང་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་སྤེལ་གོང་བློ་བཟང་ཡོན་ཏན་ལགས་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་ཆོས་གསུམ་གྱི་བེུད་རྣམས་ནས་བོད་ཀྱི་བདེན་པའི་འཐབ་རྩོད་ཆེད་བེུད་སྟོང་ཕྲག་མང་པོས་རྡོག་རྩ་ཆིག་སྒྲིལ་ཐོག་རྒྱ་དམར་གྱི་བཙན་གནོན་ལ་འཐབ་རྒོལ་ཇི་ལྟར་གནང་བའི་སྐོར་ལ་གསུང་བཤད་དང། དེ་བཞིན་བཀའ་ཟུར་རིན་ཆེན་མཁའ་འགྲོ་ལགས་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༤ ལོར་བཙན་བྱོལ་དུ་བོད་ཀྱི་བེུད་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྒྲིག་འཛུགས་སླར་གསོ་གནང་དོན་གཙོ་བོ་དང་ཇི་ལྟར་གནང་ཚུལ་སྐོར་བཀའ་གསུང་བཤད་གནང་ཡོད་པ་རེད།