ཉེ་བའི་ཆར་ཡོ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་དང་དབྱིན་ཡུལ་གྱིས་མཚོན་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་ཀྱི་གཞུང་དང་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གིས་རིང་མིན་རྒྱ་ནག་ནང་འཚོགས་རྒྱུའི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༢ པེ་ཅིང་དགུན་དུས་ཨོ་རྩེད་འགྲན་ཚོགས་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཀྱིས་གླེང་སློང་ཇེ་མང་དུ་གནང་བཞིན་པའི་ཁྲོད་འདིར་འདི་ག་སུད་སུ་ནང་གི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་བཞིས་མཉམ་འབྲེལ་ཐོག་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་རྩེད་མཐུན་ཚོགས་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་དཔལ་འབྱོལ་མཉམ་འབྲེལ་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་རྩ་བའི་ལམ་སྟོན་དང་འགལ་ཏེ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༢ ལོའི་དགུན་དུས་ཨོ་རྩེད་འགྲན་ཚོགས་རྒྱ་ནག་ཚོགས་གནང་རྒྱུར་ཐག་གཅོད་གནང་བའི་ནོར་འཕྲུལ་ཅན་གྱི་བྱ་སྤྱོད་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཀྱི་ཞུ་གཏུག་གནང་འདུག
ཐེངས་འདིའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་རྩེད་མཐུན་ཚོགས་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཀྱི་ཞུ་གཏུག་དེ་ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༢༣ ཉིན་ཉི་ཧོང་གི་འཛམ་གླིང་ཨོ་རྩེད་འགྲན་ཚོགས་ཀྱི་དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོ་དང་བསྟུན་སུད་སིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་སུད་བོད་མཛའ་འབྲེལ་ཚོགས་པས་སྣེ་ཁྲིད་པའི་འོག་ཡུ་རོབ་བོད་རིགས་གཞོན་ནུ་མཐུན་ཚོགས། སུད་སི་དང་ལེག་ཊེན་སི་ཊེན་བོད་རིགས་མི་མང། སུད་སི་ས་གནས་བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས་བཅས་ཀྱིས་སུད་སི་རྒྱལ་ས་སྦན་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་དཔལ་འབྱོར་མཉམ་འབྲེལ་གོང་འཕེལ་འབྲེལ་མཐུད་ལས་ཁང་ལ་ཞུ་གཏུག་གནང་ཡོད་པ་རེད།
ཐེངས་འདིའི་ཞུ་གུཏུག་གི་ལས་འགུལ་སྣེ་ཁྲིད་གནང་མཁན་སུད་བོད་འཛའ་འབྲེལ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་ Thomas Buchli ལགས་ཀྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་རྩེད་མཐུན་ཚོགས་ནས་རང་ཉིད་རྩ་བའི་ལྟ་གྲུབ་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་ཐུབ་མེད་པ་རེད། མཐུན་ཚོགས་ནས་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོའི་པེ་ཅིང་ཨོ་རྩེད་འགྲན་ཚོགས་རྗེས་སུ་རྒྱ་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་བའི་རེ་བ་དང་ཡིད་ཆེས་གནང་ཡོད་པ་དང་། ནུབ་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཚོས་དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་ཐོག་ཡིད་ཆེས་བློས་འགེལ་གནང་ཡོད། འོན་ཀྱང་དོན་དངོས་ཐོག་ ༢༠༠༨ ལོའི་རྩེད་འགྲན་རྗེས་བོད་ནང་དྲག་གནོན་དང་དམ་དྲག་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་བབ་ཇེ་ཞན་ཇེ་སྡུག་སྡུག་ཏུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་གཞུང་གིས་དེ་ལྟ་བུའི་སྤེལ་བཞིན་པའི་བྱ་སྤྱོད་དང་གནས་སྟངས་ཁག་མཐོང་བཞིན་དུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་རྩེད་མཐུན་ཚོགས་མིག་བཙུམ་ནས་བསྐྱར་དུ་ ༢༠༡༥ ལོར་༢༠༢༢ ལོའི་དགུན་དུས་ཨོ་རྩེད་འགྲན་ཚོགས་དེ་རྒྱ་ནག་ཏུ་འཚོགས་རྒྱུར་ཐག་གཅོད་གནང་བ་རེད། དེསན་བྱ་སྤྱོད་དེས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་རྩེད་མཐུན་ཚོགས་ནས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་བབ་ཆེས་ཞན་པའི་ནག་ཉེས་བགས་པ་ཞིག་ཆགས་པར་བརྟེན་ད་ལན་ང་ཚོས་འབྲེལ་ཡོད་སུད་སིར་ཡོད་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་དཔལ་འབྱོར་མཉམ་འབྲེལ་སྒྲིག་འཛུགས་འབྲེལ་མཐུད་ལས་ཁུངས་བརྒྱུད་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་རྩེད་མཐུན་ཚོགས་ལ་རང་ཉིད་ཀྱི་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་རིན་ཐོབ་ཐང་གི་ལྟ་གྲུབ་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་རྒྱུའི་འགན་འཁྲི་ཡོད་པར་དྲན་སྐུལ་བསྐྱར་ནན་གནང་ཆེད་ཞུ་གཏུག་གི་ལས་འགུལ་དེ་སྤེལ་ཡོད་སྐོར་གསུངས་ཡོད།
སྐབས་དེའི་ཞུ་གཏུག་དང་འབྲེལ་ནས་ཚོགས་པ་བཞིས་སྤྱིར་བསྒྲགས་སྤེལ་བར་རྒྱ་གཞུང་ནས་བོད་དང་ཧོང་ཀོང། ཤར་ཏུ་ཀི་སིཐན། ནང་སོག་བཅས་ནང་གི་མང་ཚོགས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མའི་ཐོབ་ཐང་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་ཚབས་ཆེན་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པ་རྒྱལ་སྤྱིིའི་ཨོ་ལམ་པིཀ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་ཤེས་བཞིན་དུ་མང་ཚོགས་ཀྱི་རང་དབང་དང་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་རྒྱུ་ལས་ལྡོག་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༢ ལོའི་དགུན་དུས་ཨོ་རྩེད་འགྲན་ཚོགས་དེ་རྒྱ་ནག་ཏུ་གནང་རྒྱུའི་བདག་དབང་གནང་བ་ནི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་རྩ་བའི་བཞེངས་ཕྱོགས་དང་ཡོངས་སུ་འགལ་བ་ཡོད་པ་མ་ཟད་ལྷག་པར་དུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་རྩེད་མཐུན་ཚོགས་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་དཔལ་འབྱོར་མཉམ་འབྲེལ་ཡར་རྒྱས་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་རྩ་བའི་ལམ་སྟོན་དང་འགལ་བ་ཞིག་ཀྱང་ཆགས་ཡོད་པར་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་འདུག
གཞི་རྩའི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༢ ལོའི་པེ་ཅིང་དགུན་དུས་ཨོ་ལམ་པིཀ་རྩེད་འགྲན་འཚོགས་རྒྱུའི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ནས་ཨ་རི་དང་ཁེ་ན་ཌ། དབྱིན་ཡུལ། དེ་བཞིན་ནི་ཐར་ལན་ཌི་ལ་སོགས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་ཚོགས་མང་དག་ཅིག་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མི་གཙོས་ཡུ་གུར་མི་རིགས་བཅས་གྲངས་ཉུང་ཐོག་གཉེར་བཞིན་པའི་བྱ་སྤྱོད་དེ་དག་མི་རིགས་རྩ་མེད་གཏོང་རྒྱུའི་བྱ་སྤྱོད་ཡིན་པར་སྐྱོན་བརྗོད་ཀྱིས་འགྲེལ་བརྗོད་སྔ་རྗེས་སུ་གནང་བའི་ཐོག་རྒྱ་ནག་ཏུ་དགུན་དུས་ཀྱི་ཨོ་རྩེད་འགྲན་ཚོགས་གནང་རྒྱུའི་གནས་བབ་མེད་པ་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་དབུ་ཁྲིད་གཙོས་རྩེད་འགྲན་པ། དེ་བཞིན་གོ་སྒྲིག་གནང་མཁན་ཡོངས་ནས་དགུན་དུས་ཨོ་རྩེད་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཚམས་འཇོག་དགོས་ཞེས་བསྒྲགས་གཏམ་རིམ་ཁག་སྤེལ་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྒྱལ་སྤྱིའི་ས་གནས་གང་སར་དེ་འབྲེལ་རྣམ་པ་འདྲ་མིན་ཐོག་ནས་ལས་འགུལ་རབ་དང་རིམ་པ་སྤེལ་མུས་ཡིན་པ་དང་། ལྷག་དོན་ཉེ་བའི་ཆར་ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་སུ་ཚད་མཐོའི་མང་མོས་དང་དབྱིན་ཡུལ་གྲོས་ཚོགས་སུ་སྤྱི་མོས་ཀྱིས་གྲོས་ཆོད་ཅིག་གཏན་འབེབས་དང་འབྲེལ་ཕྱི་འབྲེལ་དཔོན་རིགས་དང་གཞུང་འབྲེལ་སྐུ་ཚབ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་འགྲན་ཚོགས་དེར་ཞུགས་རྒྱུ་མེད་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་ཡོད་པ་རེད།
