རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མི་དང་ཤིན་ཅང་མང་ཚོགས་རྣམས་ལ་རང་ཐག་རང་གཅོད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་སྤྲོད་དགོས་པར་མ་ཟད་ཧོང་ཀོང་རང་སྐྱོང་གི་གནས་བབས་དང་འབྲེལ་བའི་གྲོས་མཐུན་གྱི་རྩ་འཛིན་ཁག་ལ་གུས་བརྩི་ཞུ་དགོས་པ་སོགས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་འཕྲལ་དུ་ལག་བསྟར་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་དོན་ཚན་དྲུག་དང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་གཙོས་རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་དང་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གིས་ལག་བསྟར་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་དོན་ཚན་དགུ་བཅས་གཏན་འབེབས་ཀྱིས་ཡོངས་གྲགས་གནང་བ་དང་སྦྲགས་ནས་ཇི་ནི་ཝའི་བོད་དོན་གླེང་སྟེགས་ཐེངས་བཞི་པ་མཇུག་སྒྲིལ་གནང་ཡོད།
ཁ་སང་སུད་སིད་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་ནི་ཝ་ནང་དུ་འཚོགས་བཞིན་པའི་ཇི་ནི་ཝའི་བོད་དོན་གླེང་སྟེགས་ཐེངས་བཞི་པའི་ཚོགས་དུས་མཐའ་མའི་ཐོག་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་སྐུ་ཞབས་ Michael Van Walt Van Praag ལགས་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་ཡུ་རོབ་སྡེ་ཚན་གྱི་འགན་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ Kai Muller ལགས་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་གཙོ་སྐྱོང་ཐོག་ཐེངས་འདིའི་ཇི་ནི་ཝའི་བོད་དོན་གླེང་སྟེགས་ཐེངས་བཞི་པའི་གྲོས་ཆོད་དང་གྲུབ་དོན་ཁག་གཏན་འབེབས་གནང་སོང་བ་དང་དེའི་ནང་ཚོགས་བཅར་བ་ཐུན་མོང་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འཆར་གཞི་ལྡན་པའི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ནང་ཙམ་མིན་པར་དེའི་མངའ་འོག་ཏུ་ཡོད་པའི་ས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་བརྩི་མེད་རྡོལ་རོལ་བཏང་དང་གཏོང་བཞིན་པའི་གནས་སྟངས་ལ་སེམས་ཚབས་ཆེན་པོ་ཡོད་པར་མ་ཟད། ལྷག་པར་དུ་བོད་དང་ཤིན་ཅང་། ལྷོ་སོག་བཅས་ཀྱི་ནང་ལ་མི་སེར་དང་རིག་གཞུང་རྩ་མེད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པ་དེ་ནི་ངོས་ལེན་གནང་ཐབས་མེད་པའི་ཆེས་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག
རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ད་བར་༸ཀུན་གཟིགས་༸པཎ་ཆེན་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་གི་གནས་སྟངས་སྐོར་ཡར་ལན་གང་ཡང་བྱེད་ཀྱི་མེད་པ་དང་། བོད་དང་ཤིན་ཅང་སོགས་ཀྱི་ནང་ལ་གནོད་ཚབས་ཆེ་བའི་ཁོར་ཡུག་གི་སྲིད་ལག་བསྟར་བྱས་པར་མ་ཟད། ཤིང་ཅང་དང་བོད་ཀྱི་ནང་ལ་ད་དུང་ངལ་རྩོལ་གྱི་ལས་རིགས་རྒྱ་སྐྱེད་བཏང་བ་དང་དབུལ་ཕུངས་ངལ་སེལ་གྱི་སྲིད་བྱུས་འོག་འབྲོག་པ་གཙོས་མི་སེར་མང་པོ་བཙན་དབང་གིས་གནས་སྤོ་བྱས་པ་སོགས་ཐེར་འདོན་དང་སྦྲགས་ཏེ་རྒྱ་གཞུང་ནས་འཕྲལ་དུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་སྤྱི་ཚོགས་དང་རིག་གཞུང་ཚན་པའི་རྩ་འཛིན་ནང་གསལ་བའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་རང་དབང་ཁག་ལ་བརྩི་སྲུང་བྱས་ན་ས་མི་སེར་རྩ་མེད་གཏང་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་དང་དྲག་གནོན་ཅན་གྱི་བྱ་སྤྱོད་རྣམས་འཕྲལ་དུ་མཚམས་འཇོག་བྱེད་དགོས་པར་བསྐྱར་ནན་གྱིས་གསུངས་ཡོད།
དེ་བཞིན་༸ཀུན་གཟིགས་༸པཎ་ཆེན་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་གི་གནས་སྟངས་གང་ཡིན་གསལ་པོ་བཟོ་དགོས་པ་དང་རིན་པོ་མཆོག་གི་གཞི་རྩའི་རང་དབང་ཁག་ལ་བརྩི་སྲུང་དང་བོད་མི་དང་ཤིན་ཅང་མང་ཚོགས་རྣམས་ལ་རང་ཐག་རང་གཅོད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་སྤྲོད་དགོས་པར་མ་ཟད། ཧོང་ཀོང་རང་སྐྱོང་གི་གནས་བབས་དང་འབྲེལ་བའི་གྲོས་མཐུན་གྱི་རྩ་འཛིན་ཁག་ལ་གུས་བརྩི་ཞུ་དགོས་པ་གསུངས་འདུག ཚོགས་བཅར་བ་ཐུན་མོང་གིས་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚན་པས་སྔ་ལོར་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་མཁས་ལས་པ་ཁག་ཅིག་གིས་བོད་དང་ཡུ་གུར་ནང་གི་གནས་སྟངས་ཛ་དྲག་ཡིན་པའི་བསྒྲགས་གཏམ་སྤེལ་བ་དེར་མཇུག་སྐྱོང་གནང་དགོས་པ་དང་། རྒྱ་ཚོགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་སྤྱི་ཚོགས་དང་རིག་གཞུང་ཚན་པའི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་གི་གནད་དོན་ཐོག་བསྐྱར་ཞིབ་གནང་སྐབས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་དྲག་པོའི་སྲིད་བྱུས་རྣམས་ཕྱིར་འཐེན་དགོས་པའི་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་དགོས་པ། རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ཚན་པས་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གི་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པའི་ཁོར་ཡུག་གི་སྲིད་བྱུས་ཁག་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་བྱེད་དགོས་པར་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་དགོས་པར་མ་ཟད། རྒྱལ་སྤྱིའི་མང་ཚོགས་ཚོས་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པའི་ངལ་རྩོལ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལ་འདྲི་རྩད་ནན་པོ་གནང་དགོས་པ་སོགས་གསུངས་ཡོད།
རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་ཚབ་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ལྷན་དུ་གྲོས་མོལ་གནང་སྟེ་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་མ་བྱུང་བར་དུ་བོད་འདི་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་ཡིན་ཞེས་གསལ་བའི་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་ཡིག་ཆ་ཁག་ལ་བསྐྱར་བཅོས་གནང་དགོས་པར་མ་ཟད་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་བྱེད་བབ་ལ་ངོ་རྒོལ་མཚོན་ཆེད་ལོ་རྗེས་མར་རྒྱ་ནག་ལ་འཚོགས་གཏན་འཁེལ་བའི་ཨ་ལམ་པིག་རྩེད་འགྲན་ནང་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་སྐུ་ཚབ་མི་སྣ་མ་གཏང་རོགས་ཞེས་འབོད་སྐུལ་ཞུས་ཡོད་པ་རེད།
ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཉིན་མཐའ་མིའི་ཐོག་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཉམས་ཞིབ་པ་བསྟན་འཛིན་བདེ་གསལ་ལགས་ཀྱི་གཙོ་སྐྱོང་འོག་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་ཡོ་རོབ་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་སྐལ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་ལགས་དང་ཕ་རན་སིའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ André Gattolin ལགས། རྒྱལ་སྤྱིའི་ Sinopsis ཚོགས་པའི་འགན་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ Martin Hala ལགས། དེ་བཞིན་ཨི་ཊ་ལི་ནང་ཡོད་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་ལུགས་དབང་འཛིན་ཚོགས་པའི་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ལྕམ་ Laura Harth ལགས་བཅས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་བཞག་པའི་རྐང་རྗེས་དང་ཕྱི་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་དོ་ཕོག་གཏོང་བཞིན་པའི་གནས་སྟངས་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་གསུང་བཤད་དང་དྲི་བ་དྲིས་ལན་གྱི་ལས་རིམ་ཞིག་ཚོགས་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་སྐལ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་ལགས་ཀྱིས་ད་བར་རྒྱ་ནག་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་ཐོག་ཕྱག་ལས་གནང་བའི་ཉམས་མྱོང་དང་འབྲེལ་ཏེ་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་བཞག་པའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་རྐང་རྗེས་ཐོག་མ་དེ་བོད་བཙན་འཛུལ་བྱས་པའི་གནད་དོན་དེ་ཡིན་པ་དང་བོད་ལ་ཁྲིམས་འགལ་གྱིས་བཙན་འཛུལ་བྱས་པ་དེས་ད་ཆ་བོད་ཙམ་མིན་པར་ཨེ་ཤ་ཡ་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་གནས་བབས་དང་། བདེ་འཇགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་དོ་ཕོག་ཆེན་པོ་བཏང་ཡོད་ཅེས་གསུངས་སོང་། ལྷག་པར་དུ་འདས་པའི་རྒྱལ་རབས་ལོ་རྒྱུས་ནང་བོད་འདི་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་ནམ་ཡང་ཆགས་མྱོང་མེད་ལ། ཁྲིམས་སྒྲིག་གི་ཐོག་ནས་ཀྱང་བོད་འདི་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་ཡིན་པ་དུས་ད་ལྟའང་སྒྲུབ་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་པ་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། ད་ཆ་ཁྲིམས་སྒྲིག་ཐོག་ལ་བཀའ་མོལ་གནང་སྐབས་རྒྱ་ནག་གིས་གཙོས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཚང་མས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་ལ་བརྩི་སྲུང་བྱེད་དགོས་ཀྱི་རེད་ཅེས་གསུང་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། ད་ལྟའི་བོད་ཀྱི་གནས་བབས་ཐོག་རྒྱ་ནག་གི་ངོས་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་ལ་བརྩི་སྲུང་བྱས་ཏེ་ཁྲིམས་འགལ་གྱིས་བོད་བཙན་བཟུང་བྱེད་མཚམས་འཇོག་དགོས་པར་མ་ཟད། རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཚོས་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གིས་གང་བཤད་པ་དང་གང་བྱས་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་མ་གནང་བར་རྒྱ་ནག་གིས་ཁྲིམས་འགལ་ཐོག་བཙན་བཟུང་བྱས་པའི་བོད་འདི་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་མ་རེད་ཅེས་གསུང་རྒྱུའི་འགན་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་གསུངས་ཡོད།
ད་ཆ་རྒྱ་ནག་འདི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཞི་བདེ་དང་བདེ་འཇགས་ལ་ཉེན་ཚབས་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པ་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྒྱ་གར་དང་འབྲུག་ཡུལ། བལ་ཡུལ་སོགས་ལ་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་བཞིན་པའི་བྱ་སྤྱོད་དང་། བོད་དང་ཤིན་ཅང་། དེ་བཞིན་ཧོང་ཀོང་སོགས་ཀྱི་ནང་ལ་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་བརྩི་མེད་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་ཁག་ལས་གསལ་པོ་མཚོན་ཐུབ་པ་དང་། དེ་ནི་ད་བར་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཚོས་རྒྱ་ནག་གིས་ཁྲིམས་འགལ་ཐོག་བཙན་བཟུང་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་གདོང་ལེན་ཚུལ་བཞིན་མ་གནང་བའི་མཇུག་འབྲས་ཤིག་ཀྱང་རེད་ཅེས་གསུངས་པ་དང་ཆབས་ཅིག རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཚོས་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ནང་ལ་དྲང་བདེན་མ་ཡིན་པའི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་བཞིན་པ་ཁག་ལ་གདོང་ལེན་མ་གནང་བར་བཟོད་སྒོམ་གྱི་རྣམ་པའི་ཐོག་ནས་བཞུགས་བཞིན་པ་དེས་དྲན་བདེན་མིན་པའི་བྱ་སྤྱོད་དེ་དག་དྲང་བདེན་ཡིན་པར་སྒྲུབ་རྒྱུའི་ཞོགས་འདེགས་བྱས་པ་ཞིག་ཀྱང་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་ཅེས་གསུངས་ཡོད།
དེ་བཞིན་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་སྐལ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་ལགས་ཀྱིས་ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་རྒྱ་ནག་རང་ཉིད་ཀྱི་འདོད་མོས་དང་མཐུན་པའི་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་བསྒྱུར་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་པ་དང་སྒྲིག་འཛུགས་འདྲ་མིན་གྱི་ལས་དོན་ལ་ཐེ་བྱུས་དང་། མང་གཙོའི་ལྟ་གྲུབ་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བཞིན་པ་དེ་དག་ནི་འཐབ་མི་དགོས་པའི་ཆབ་སྲིད་རང་བཞིན་གྱི་དམག་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། ང་ཚོ་ཚང་མས་ཤེས་དགོས་པར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་སྟོབས་ཤུགས་ཡོད་པའི་དབང་ཆ་གཅིག་བསྡུས་རིང་ལུགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁག་ཞིག་ཡོད་པའི་རིང་ལ་ང་ཚོས་ལོངས་སུ་སྤྱོད་བཞིན་པའི་གཞི་རྩའི་རང་དབང་ཁག་རྟག་ཏུ་གནས་རྒྱུའི་ངེས་པ་ཞིག་གཏན་ནས་མེད་སྟབས། རྒྱལ་སྤྱིའི་མང་གཙོ་རྒྱལ་ཁབ་རྣམས་ཟུང་སྦྲེལ་ཐོག་རྒྱ་ནག་གིས་ཁྲིམས་འགལ་ཐོག་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་བརྩི་མེད་རྡོལ་རོལ་གཏོང་བཞིན་པ་དེ་དག་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་དགོས་པ་དང་མང་གཙོའི་རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོས་རྒྱ་ནག་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་གནང་དགོས་པ་གསུངས་ཡོད། ལྷག་པ་དུ་རྒྱ་ནག་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་སྐབས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲིད་གཞུང་དང་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ། སྒྲིག་ཛུགས་ཁག གསར་འགོད་པ། དེ་བཞིན་མང་ཚོགས་བཅས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འདུན་པ་དང་གཅིག་སྒྲིལ་གྱི་འདུ་ཤེས་ཡོད་པའི་ཐོག་ནས་གནང་རྒྱུ་དེ་གནད་ཆེ་ཡིན་པར་གསུངས་ཡོད།
སྐབས་དེར་སྐུ་ཞབས་ André Gattolin ལགས་དང་ལྕམ་ Laura Harth ལགས། Dr Martin Hala ལགས་བཅས་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཐབས་བྱུས་འདྲ་མིན་ཐོག་རྒྱལ་སྤྱིའི་མཉམ་འབྲལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ལས་དོན་ལ་ཐེ་བྱུས་དང་། བོད་དང་ཤིན་ཅང་། དེ་བཞིན་ཧོང་ཀོང་སོགས་གཙོས་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་འདྲ་མིན་ནང་ལ་དྲག་གནོན་དང་གནོན་ཤུགས་ཅན་གྱི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་བཞིན་པ་ཁག་ཐེར་འདོན་གནང་ཡོད། 
སྐབས་དེའི་གསུང་བཤད་དང་དྲི་བ་དྲིས་ལན་གྱི་ལས་རིམ་ཁག་གྲུབ་མཚམས་སུ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་གླེང་སྟེགས་ཐོག་མཉམ་ཞུགས་གནང་མཁན་ཡོངས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས། རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་སེལ་རྒྱུའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འདུན་པ་ཞིག་ཡོད་ཚེ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ངོས་ནས་གྲོས་མོལ་བརྒྱུད་དཀའ་རྙོག་དེ་དག་སེལ་ཐབས་ཐོག་གྲ་སྒྲིག་ཡིན་པར་མ་ཟད་དཀའ་ངལ་དེ་མ་སེལ་གྱི་བར་དུ་བོད་ནང་གི་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་རྒྱུས་ལོན་གནང་སྟེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་བྱེད་བབ་ཁག་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ཐེར་འདོན་མུ་མཐུད་གནང་རྒྱུའི་ཆོད་སེམས་གཏན་པོ་ཡིན་ཅེས་གསུངས་ཡོད།
