བོད་དོན་ཆེད་མཁས་བ་དང་རྩོམ་པ་པོ་སྐུ་ཞབས་ Claude Arpi ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་དང་བོད་གཉིས་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་འབྲེལ་བ་ཁག་ཅིག་ལུང་འདྲེན་དང་འབྲེལ་ཏེ་རྒྱ་གར་གཞུང་ནས་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་དེ་དག་བརྒྱུད་ནས་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་ལ་གདོང་ལེན་གནང་དགོས་པ་གསུངས་འདུག
སྐུ་ཞབས་ Claude Arpi ལགས་ནས་རྒྱ་གར་གྱི་ Deccan Chronicle ཞེས་པའི་གསར་ཤོག་ཐོག་ Use Tibet links, counter China in the Himalayas ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་དཔྱད་གཏམ་ཞིག་འདོན་སྤེལ་གནང་འདུག་པ་དང་། དེའི་ནང་ཧི་མཱ་ལ་ཡའི་ས་ཁུལ་དེ་དག་ནི་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་ལྷག་གི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་པའི་བོད་དང་རྒྱ་གར་གཉིས་ཀྱི་མི་སེར་དཔལ་ཡོན་དང་རིག་གཞུང་གྱི་དར་ཁྱབ་སོགས་ཀྱི་ཐོག་ནས་འབྲེལ་བ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་དང་། རིམ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གི་འགོ་ཁྲིད་ Mao ཆགས་པ་ནས་བཟུང་བོད་ནང་ལ་བཙན་འཛུན་གྱིས་རྒྱ་གར་དང་བོད་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་ལ་དོ་ཕོག་བཏང་བར་མ་ཟད་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༢ ལོའི་རྒྱ་གར་དང་རྒྱ་ནག་དབར་གྱི་དམག་འཁྲུག་རྗེས་སུ་ཧི་མཱ་ལ་ཡའི་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་འབྲེལ་བར་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་བཟོས་ཡོད་སྐོར་གསུངས་འདུག
༡༩༥༩ ལོར་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་བཙན་བཟུང་བྱས་པའི་རྗེས་སུ་རྒྱ་གར་ཕྱོགས་ནས་བོད་དོན་ཐོག་མངོན་གསལ་དོད་པོས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མེད་ཀྱང་། དཀའ་ངལ་དེ་དག་ཁྲོད་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་བོད་མི་ཚོར་སྐྱབས་བཅོལ་གྱི་ཐོབ་ཐང་ཕུལ་བ་སོགས་བརྒྱུད་དེ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་ཐུན་མོང་གི་འབྲེལ་བ་དེ་དུས་ད་ལྟ་ཡང་གསོན་པོར་གནས་ཡོད་པ་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག་པ་མ་ཟད། ད་ལྟའི་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གིས་བརྒྱུད་གཅིག་ལམ་གཅིག་གི་སྲིད་བྱུས་སོགས་བརྒྱུད་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་རྒྱ་ནག་རང་ཉིད་ཀྱི་དབང་ཐང་རྒྱ་སྐྱེད་དང་དེ་སྔ་བོད་དང་རྒྱ་གར་དབར་ཡོད་པའི་ས་མཚམས་ས་ཁུལ་ཁག་ཅིག་སྒོ་བརྒྱབ་པ་དང་། ཁག་ཅིག་ཏུ་བཙན་འཛུལ་གྱིས་བྱ་སྤྱོད་སོགས་སྤེལ་བཞིན་པར་གཞིགས་ཏེ་རྒྱ་གར་གཞུང་ནས་བོད་དང་རྒྱ་གར་གཉིས་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་འབྲེལ་བ་དེ་དག་གཞི་རྩར་བཞག་ཏེ། “Himalayan and Tibetan Affairs’ Policy ལམ་ཧི་མཱ་ལ་ཡ་དང་བོད་ཀྱི་ལས་དོན་ཞེས་པའི་སྲིད་བྱུས་ཤིག་གཏན་འབེབས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ལ་གདོང་ལེན་གནང་དགོས་ཞེས་གསུངས་འདུག
སྐུ་ཞབས་ Claude Arpi ལགས་ཀྱིས་སྲིད་བྱུས་དེའི་ནང་ལ་རྒྱ་གར་གཞུང་ནས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཁེ་ཕན་གཙོ་བཟུང་ཐོག་རྒྱ་གར་དང་འབྲེལ་བ་བཟང་པོ་ཡོད་པའི་བོད་དང་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་ཁེ་ཕན་ཐོག་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་རྒྱུ་དང་། རྒྱ་གར་ནག་གི་རྒྱ་སྐྱེད་རིང་ལུགས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ལ་ངོས་ལེན་གནང་རྒྱུ་མེད་པ། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་དང་གྲོས་ཆོད་བཞག་སྐབས་སུ་གྲོས་ཆོད་ཀྱི་ངོ་གདོང་ལ་མ་བལྟས་པར་དོན་དངོས་ལག་བསྟར་ཐོག་དགོངས་པ་བཞེས་དགོས་པར་མ་ཟད། ལྷག་པར་དུ་སྲིད་བྱུས་གང་འདྲ་ཞིག་གཏན་འབེབས་གནང་ཡང་གཞན་གྱི་གནོན་ཤུགས་འོག་མ་སོང་བ་ཞིག་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་པར་གསུངས་འདུག
ཁོང་གིས་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ལོར་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་གཞུང་འབྲེལ་ལས་བྱེད་རྣམས་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་བོད་མིའི་འགོ་ཁྲིད་ཚོ་དང་མཇལ་འཕྲད་གནང་རྒྱུ་མེད་པའི་ལམ་སྟོན་གནང་བ་ལུང་འདྲེན་དང་སྦྲགས། རྒྱ་ནག་ཕྱོགས་ནས་དུས་ནམ་ཡིན་ལ་རང་ཉིད་ཀྱི་འདོད་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་གནད་དོན་ཞིག་འབྱུང་ཚེ་རྒྱལ་ཁབ་སུ་ཡིན་ལ་བལྟོས་མེད་གནོན་ཤུགས་རིགས་སྤྲོད་པ་ནི་འཆར་ཅན་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་སྟབས། རྒྱ་གར་གཞུང་ནས་རྒྱ་གར་རང་ཉིད་དང་དེ་བཞིན་ཉེ་འབྲེལ་ཆེ་བའི་རྒྱལ་ཁབ་དེ་དག་གི་ཁེ་ཕན་སླད་དྲང་བདེན་ཐོག་མདུན་སྐྱོད་གནང་གལ་ཡིན་པ་དང་། སྲིད་བྱུས་འདི་ཡང་དོན་དམ་ལམ་ཐོག་ལག་བསྟར་ཡོང་ཐབས་སུ་སྲིད་བློན་མཆོག་ནས་སྟངས་འཛིན་ཡོད་པའི་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་ཧི་མཱ་ལ་ཡ་དང་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ལྷན་ཁང་ཞེས་པ་ཞིག་ཆེད་འཛུགས་གནང་དགོས་པ་གསུངས་འདུག
སྐུ་ཞབས་ Claude Arpi ལགས་ཀྱི་དཔྱད་གཏམ་དེའི་ནང་དུ་ཧི་མཱ་ལ་ཡ་དང་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ལྷན་ཁང་གི་ངོས་ནས་བོད་མི་དང་ཧི་མཱ་ལ་ཡའི་མངའ་ཁུལ་གྱི་མང་ཚོགས་རྣམ་པའི་བདེ་དོན་ལ་དམིགས་པའི་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་དང་ཚོང་ལས། དེ་བཞིན་གནས་མཇལ་སོགས་ཀྱི་གོ་སྐབས་སྐྲུན་ཐུབ་ཚེ་ས་གནས་དེ་དག་གི་མི་འབོར་རང་གནས་ཐུབ་པ་ཙམ་མ་ཟད་བོད་དང་རྒྱ་གར་དབར་གྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་སོགས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་ཁག་ཀྱང་དམ་ཟབ་གནས་ངེས་ཡིན་པ་དང་། དུས་ཚོད་དང་མཚམས་པའི་རྒྱ་ནག་གི་འཁྱོག་བཤད་དྲིལ་བསྒྲགས་ལ་གདོང་ལེན་གནང་རྒྱུའི་ཐབས་ལམ་བཟང་ཤོས་ཤིག་ཀྱང་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག
