ཨ་རིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ལོའི་འཛམ་གླིང་དངོས་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་ལྟ་ཞིབ་སྙན་ཐོའི་ནང་ UNESCO འམ་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་དང་ཚན་རིག རིག་གཞུང་སྡེ་ཚན་གྱི་སྲུང་སྐྱོབ་འོག་ཏུ་འཛམ་གླིང་གི་དངོས་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་ཡིན་པའི་བོད་ཀྱི་ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལ་དེ་ཉེན་ཁའི་ནང་དུ་ལྷུང་བའི་དངོས་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་ལ་ངོས་འཛིན་དགོས་པ་དང་ལྷག་པར་དུ་དེའི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ལོ་ངོ་ ༡༣༠༠ ཙམ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་ལྷ་སའི་ཇོ་ཁང་ངམ་གཙུག་ལག་ཁང་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་འདུག
World heritage watch ཞེས་འཛམ་གླིང་དངོས་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་མཁན་གྱི་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ལོའི་འཛམ་གླིང་དངོས་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་ལྟ་ཞིབ་ཅེས་རྒྱལ་སྤྱིའི་དངོས་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་ལ་ཉམས་ཞིབ་ཀྱི་སྙན་ཐོ་དེ་ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༦ སྟེ་ཁ་ཉིན་རེས་གཟའ་ཉི་མའི་ཉིན་སྤེལ་འདུག་པ་དང་། སྙན་ཐོར་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་དཔྱད་ཞིབ་གྲུབ་དོན་ཁག་ཅིག་བཀོད་པ་མ་ཟད་དེའི་ཁོངས་སུ་རྒྱ་ནག་གིས་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཁྱབ་གདལ་ཁྲོད་ཟླ་བ་གསུམ་གྱི་ནང་ལ་བོད་ཀྱི་རྩ་ཆེའི་ཇོ་ཁང་གི་མདུན་དུ་རྒྱ་ནག་གི་བཟོ་དབྱིབས་ལྡན་པའི་ལྡིང་ཁང་གི་འཛུགས་སྐྲུན་ལས་གཞི་གསར་པ་གཉིས་སྤེལ་འགོ་བཙུགས་ཡོད་པར་མངོན་གསལ་གནང་འདུག
རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་སྙན་ཐོར་ད་དུང་བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁང་བཀོད་བཟོ་རིག་ཁག་དང་ཡོངས་སུ་འགལ་བའི་ལྡིང་ཁང་གི་ལས་གཞི་གསར་པའི་ཁྲོད་ཇོ་ཁང་གི་ཞུགས་སྒོ་བཀག་པ་དང་། གཞན་ཡང་ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལའི་གཡས་གཡོན་ས་གནས་འཛིན་སྐྱོང་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་ཁག་ཅིག་ཆེད་གསལ་གནང་བའི་ཁོངས་སུ་ལྷ་སའི་གྲོང་སྡེ་རྙིང་པར་ཚོང་ལྟེ་ཆེ་བ་གཉིས་འཛུགས་སྐྲུན་དང་དེ་བཞིན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ལོའི་ལོ་གསར་གྱི་ཚེས་ ༢ དང་ཕྱི་ཚེས་ ༡༧ ཉིན་གྱི་དགོང་དྲོར་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་མེ་སྐྱོན་བྱུང་བའི་གནས་ཚུལ་ལ་ལན་འདེབས་ཐུབ་མེད་པའི་གནད་དོན་བཀོད་འདུག
རྒྱ་གཞུང་གིས་འདས་པའི་ལོ་ངོ་ ༡༨ ནས་འཛམ་གླིང་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་ཡིན་པའི་ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལའི་ཁྱབ་ཚད་ཁ་གསལ་གཏན་འབེབས་མེད་པ་མ་ཟད་ད་བར་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་དེ་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ལས་འཆར་ཞིག་ཡིན་པར་ཁ་གསལ་མེད་པར་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་འདུག
གཞི་རྩའི་འཛམ་གླིང་དངོས་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་ལྟ་ཞིབ་ཁང་ནི་ཁེ་མེད་ཀྱི་ཚོགས་པ་ཞིག་དང་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ནས་ཚོགས་སྡེ་ ༡༥༠ ལྷག་དང་མཉམ་ལས་གནང་གི་ཡོད་ཅིང་། དེའང་ཆབ་སྲིད་དང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཁེ་ཕན་ཆེད་འཛམ་གླིང་དངོས་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་གཏོར་བཤིག་ལས་དོན་འགོག་ཐབས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད་འདུག
རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་སྤེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ནང་གསལ་ལྟར་ན་འཛམ་གླིང་དངོས་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་སྲུང་སྐྱོབ་ཚོགས་པ་དེ་བཞིན་རིང་མིན་ཕྱི་ཟླ་ ༧ པའི་ནང་ལྷན་འཛོམས་ཀྱིས་དེ་གའི་སྲུང་སྐྱོབ་འོག་ཡོད་པའི་ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལའི་འཛིན་སྐྱོང་སྐོར་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་གནང་འཆར་ཡོད་པ་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་གོ་སྐབས་དེ་དང་བསྟུན་བོད་ཀྱི་དངོས་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་དེ་ཉེན་ཁའི་ནང་དུ་ལྷུང་བར་ངོས་འཛིན་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་ཡོད་པ་རེད།
