བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས།

ཁ་ཉིན་ཚེས་ ༢༤ ཉིན་རྒྱ་གར་བྱང་ཤར་ཨ་རུ་ནཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་རྒྱལ་ས་ཨི་ཊ་ན་གར་དུ་རྒྱ་གར་གྱི་ས་གནས་ཡུལ་མི་དང་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པ་འདུ་འཛོམས་ཀྱིས་མངའ་སྡེ་གཞུང་གིས་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱབས་བཅོས་བར་གཏན་སྡོད་ཀྱི་ལག་ཁྱེར་སྤྲོད་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་བྱུང་བར་རྔམ་སྟོན་ཁྲོམ་སྐོར་དང་གཏོར་འཕྲོག་སྲེག་གསུམ་གྱི་རྙོག་གླེང་གི་གནས་ཚུལ་བྱུང་བའི་ཁྲོད། བོད་རིགས་ཀྱི་ཚོང་རའི་ཊ་ཀཱར་ཁང་བརྩེགས་ལ་ཡང་གཏོར་རྒོལ་བྱས་ཡོད་པའི་ཁོངས་སུ་བོད་རིགས་ཁྱིམ་ཚང་བཅུ་དྲུག་གི་ཚོང་ཁང་ ༡༧ དང་ཟ་ཁང་ ༣ ཙམ་བཅས་ཀྱི་ཅ་དངོས་འཕྲོག་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཚོང་ཁང་ཁག་གཅིག་ཆེད་དུ་མེ་སྤར་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་ཡོད་པ་རེད། འདི་གའི་གསར་འགོད་པས་ཨི་ཊ་ན་གར་གྱི་གྱོན་ཆོས་བཙོང་མཁན་བོད་མི་བསྟན་འཛིན་ལགས་སུ་ཡུལ་དངོས་ཀྱི་དོན་རྐྱེན་དེའི་ཐད་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་ཁོ་རང་སྒེར་ལ་མཚོན་ན་ཡང་ད་ཐེངས་ཀྱི་འཕྲོག་བཅོམ་དང་མེར་བསྲེགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཁྲོད་ཧིན་སྒོར་འབུམ་བརྒྱད་ཅུ་ཙམ་གྱི་གྱོང་གུད་ཐེབས་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་ཡོད།དེ་བཞིན་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་སྲིད་དྲུང་ཆེ་དབང་འདུས་ཚེ་རིང་ལགས་སུ་དེ་འབྲེལ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་འདི་ལོའི་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་འོས་བསྡུ་དང་དམིགས་བསལ་ས་གནས་ས་ཐོག་ཏུ་ཕྱི་ཕྱོགས་ནས་ཕེབས་པའི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་དག་ལ་གཏན་སྡོད་ཀྱི་ལག་ཁྱེར་བསྩལ་བ་སོགས་ཀྱི་རྙོག་གླིང་གི་ཁྲོད་བོད་རིགས་ཚོང་ཁང་དང་ཟ་ཁང་ཁག་གཅིག་ལ་གྱོང་གུད་ཕོག་ཡོད་པ་ལས། གནས་ཚུལ་དེ་ཆེད་དུ་བོད་རིགས་ཚོར་དམིགས་པ་ཞིག་མིན་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། ནང་སྲིད་ཀྱི་ངོས་ནས་ཀྱང་གང་མགྱོགས་གནོད་སྐྱོན་ཕོག་པའི་བོད་རིགས་རྣམས་དང་འབྲེལ་བ་གནང་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོང་། རྩ་བའི་རྒྱ་གར་གྱི་མངའ་སྡེ་མང་པོའི་ནང་དུ་བོད་རིགས་ཀྱི་གཞིས་ཆགས་དང་སློབ་གྲྭ དེ་བཞིན་དགོན་སྡེ་སོགས་ཡོད་པ་བཞིན་བོད་རིགས་དང་ས་གནས་ཀྱི་ཡུལ་མི་སོགས་ཞི་བདེ་བག་ཕེབས་ཐོག་མཉམ་གནས་གནང་བཞིན་ཡོད་ནའང་། རྒྱ་གར་བྱང་ཤར་གྱི་མངའ་སྡེ་ཨ་རུ་ནཱ་ཅལ་དུ་དུས་རྒྱུན་ནས་བོད་རིགས་དང་ཡུལ་མིའི་དབར་རྙོག་གླེང་དུ་མ་འབྱུང་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། སྔར་ལོ་ཡང་ཨ་རུ་ནཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པས་འགོ་ཁྲིད་འོག་བོད་རིགས་མི་མང་མངའ་སྡེ་དེ་ནས་ཕྱིར་ཕུད་གཏོང་དགོས་པའི་སྐད་འབོད་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་ཡང་བྱུང་ཡོད་པ་རེད།

ཨོ་རི་ས་ཕུན་ཚོགས་གླིང་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་སུ་དྲག་ཆར་རླུང་འཚུབ་ཀྱི་གོད་ཆག་ཕོག་པར་ངལ་སེལ་རོགས་སྐྱོར་ཧིན་སྒོར་འབུམ་ ༩༠༡༦༤༡༣ ཞལ་འདེབས་གནང་སོན་བྱུང་འདུག་པ་དང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་དེའི་ཐོག་ཁ་སྣོན་གནང་སྟེ་ངལ་སེལ་ཆེད་ཁྱོན་ཧིན་སྒོར་ས་ཡ་ ༡༡༤༤༥༠༠༠ བཏང་འདུགདེ་ཡང་སྔ་ལོ་ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ པའི་ནང་ཨོ་རི་ས་ཕུན་ཚོགས་གླིང་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་སུ་ Titli ཞེས་པའི་དྲག་ཆར་རླུང་འཚུབ་ཀྱི་དོན་རྐྱེན་འོག་སྟོན་ཐོག་དང་ཁང་པ་སོགས་ལ་གཏོར་སྐྱོན་འཚབ་ཆེན་བྱུང་ཡོད་སྟབས། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ནས་ཛ་དྲག་རོགས་སྐྱོར་ཆེད་ཕྱི་རྒྱ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ཏུ་གནས་སྡོད་གནང་མཁན་གཏོང་ཕོད་ཅན་གྱི་བོད་རིགས་ཀུན་ལ་ཞལ་འདེབས་གང་ཐུབ་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་པ་བཞིན་༸དཔལ་ལྡན་བཀའ་ཤག་གིས་དབུས་པའི་ཕྱི་ནང་རོགས་ཚོགས་དང་བོད་རིགས་སྤུན་ཟླ། དེ་བཞིན་གཞུང་འབྲེལ་དང་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་ནས་ཨོ་རི་ས་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་སླད་དཔལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱབ་རྟེན་ཞལ་འདེབས་ཁྱོན་བསྡོམས་སྒོར་ ༩༠༡༦༤༡༣.༨༦ ད་བར་གནང་སོན་བྱུང་འདུག འོན་ཀྱང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ནས་གཞིས་ཆགས་དེའི་ངལ་སེལ་སླད་ཁྱོན་ཧིན་སྒོར་ ༡༡༤༤༥༠༠༠ ལྷག་བཏང་འདུགདེ་བཞིན་ཨོ་རི་ས་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཀྱི་གོད་ཆག་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཚུལ་དུ་ཨོ་ཌི་ཤ་མངའ་སྡེ་གཞུང་ནས་ཀྱང་གུན་སྐྱོབས་ངལ་སེལ་རོགས་སྐྱོར་སྒོར་ ༥༢༢༣༦༧༨ གནང་འབྱོར་བྱུང་འདུག་པ་དང་དེ་དག་དོ་བདག་ཞིང་པ་སོ་སོའི་དངུལ་ཁང་གི་ཞལ་བྱང་བརྒྱུད་བགོས་འགྲེམས་གནང་ཡོད་པ་རེད། སྔ་ལོ་ཨོ་རི་ས་ཕུན་ཚོགས་གླིང་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་སུ་དྲག་ཆར་རླུང་འཚུབ་ཀྱི་དོན་རྐྱེན་འོག་ས་ཞིང་ཨེ་ཀར་ ༡༠༠༠ ལྷ་ལ་གནོད་འཚེ་ཕོག་ཡོད་པ་དང་ཤིང་འབྲས་གྲངས་ ༣༤༠༠ ཙམ་ཞིག་རྩ་མེད་དུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་མ་ཟད་ཁང་ཁྱིམ་ ༣༠ ཡས་མས་ཤིལ་ལ་གནོད་སྐྱོན་བྱུང་ཡོད་པ་རེད།རྩ་བའི་ཨོ་རི་ས་ཕུན་ཚོགས་གླིང་གཞིས་ཆགས་ནི་ཐོག་མ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༣ ཟླ་ ༥ ནང་གསར་འཛུགས་གནང་བ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། གཞིས་ཆགས་དེར་ཐོག་མ་དུད་ཚང་གྲངས་ ༡༠༧ ལ་མི་གྲངས་ ༥༠༣ ཡོད་པའི་ཁར་རྗེས་སུ་ས་གནས་གང་ས་ནས་བྱོར་བའི་དུད་ཁྱིམ་གྲངས་ ༢༧༠ དང་མི་གྲངས་ ༡༤༨༩ ཙམ་དང་དེ་བཞིན་གཞིས་ཆགས་ནང་སླར་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༧ ལོར་བྱོར་བ་སོགས་གཞིས་ཆགས་དེར་ཁྱོན་བསྡོམས་གྲོང་སྡེ་ ༥ དང་ཁྱིམ་ཚང་ ༥༨༠ མི་གྲངས་ ༣༠༡༧ ས་ཁྱོན་ཨེ་ཀར་ ༡༨༥༩ ཙམ་ཡོད་པའི་ཐོག་འཚོ་རྟེན་གཙ་བོ་ནི་ཞིང་ལས་དང་བཟོ་ལས་སོགས་གཉེར་གནང་མུས་ཡིན་པ་རེད།

ཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༢༣ ཉིན་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས་ཚེས་ ༢༥ བར་ཉིན་གྲངས་གསུམ་གྱི་རིང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་རྐང་འགན་བཞེས་ཐོག་བཞུགས་སྒར་གངས་སྐྱིད་ཚོགས་ཁང་གསར་པར་ཤེས་རིག་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་བདུན་པ་ཚོགས་ཡོད་པ་རེད།ཚོགས་ཆེན་གྱི་ཉིན་མཐའ་མའི་མཇུག་སྡོམ་མཛད་སྒོའི་ཐོག་ཚོགས་ཚོགས་བཅར་བ་རྣམས་ཚོགས་ཆུང་ཁག་ཏུ་ཆ་བགོས་གནང་བ་ལྟར་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་ནང་སློབ་ཕྲུག་གི་གྲངས་འབོར་ཇེ་ཉུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་གནད་དོན་དང་། ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་གནང་ནས་མི་ལོ་ ༡༣ ལྷག་འགྲོ་བཞིན་པར་མུ་མཐུད་ཚགས་ཚུད་གནང་ཐབས། དེ་བཞིན་སློབ་སྤྱི་དང་དགེ་ཆེ། དགེ་རྒན་བཅས་ཀྱི་ཆེད་ལས་ནུས་པ་གོང་མཐོར་གཏོང་ཕྱོགས། ལས་རིགས་སློབ་སྦྱོང་ཐད་དོ་དབྱིངས་སྐྲུན་ཐབས། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གཟིགས་ཕྱོགས་ལ་བསྒྱུར་བཅོས་གནང་ཕྱོགས་བཅས་གྲོས་གཞི་གཙོ་བོ་བཞི་དང་བྲེལ་བའི་གྲོས་བསྡུར་གནང་བའི་དགོངས་འཆར་ཁག་ཕྱོགས་བསྡོམས་དང་སྦྲགས་ཏེ་ཤེས་རིག་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་བདུན་པའི་ཐོག་གྲོས་ཆོད་དོན་ཚན་ ༦༥ སྤྱི་སྨན་གྲོས་ཆོད་དོན་ཚན་ ༧ བཅས་ཁྱོན་གྲོས་ཆོད་དོན་ཚན་ ༧༢ གཏན་འབེབས་གནང་ཡོད་པ་རེད།ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་འབུམ་རམས་པ་པདྨ་དབྱངས་ཅན་མཆོག་གིས་ཐེངས་འདིའི་གྲོས་གཞི་དོན་ཚན་བཞི་དང་འབྲེལ་བའི་དགོངས་ཚུལ་ཁག་གཅིག་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་སྦྲགས། བོད་ཕྲུག་སློབ་མ་རྣམས་ཤེས་ཡོན་ཚད་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡང་བར་ཤེས་ཡོན་ཐོག་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་ཚང་མར་ལྡོག་ཏུ་མེད་པའི་འོས་འགན་ཞིག་ཆགས་ཡོད་སྟབས། ཚང་མས་ཕྱར་བ་གྲུ་འདེགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མུ་མཐུད་ཧུར་སྐྱེད་གནང་རོགས་ཞེས་འབོད་སྐུལ་གནང་ཡོད།དེ་བཞིན་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་མཇུག་བསྡོམས་དང་འབྲེལ་ནས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་བཟོ་སྐྲུན་ཞུས་པའི་ཆོས་ལུགས་ལ་མ་བརྟེན་པའི་བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་དྲྭ་ཚིག་གསར་པ་དབུ་འབྱེད་གནང་སོང་བ་དང་། སྐབས་དེར་ཤེས་རིག་ཤེས་ཡོན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་འགན་འཛིན་ཚེ་རིང་བསམ་གྲུབ་ལགས་ཀྱིས་དྲྭ་ཚིག་དེའི་ནང་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ད་བར་ཆོས་ལུགས་མ་བརྟེན་པའི་བཟང་སྤྱོད་ཐོག་བསྩལ་བའི་བཀའ་སློབ་དང་། གསར་ཁང་ཁག་ནས་ཆོས་ལུགས་མ་བརྟེན་པའི་བཟང་སྤྱོད་ཐོག་དམིགས་བསལ་བཅར་འདྲི་ཞུས་པའི་ལེ་ཚན། དེ་བཞིན་ཆོས་ལུགས་མ་བརྟེན་པའི་བཟང་སྤྱོད་དང་འབྲེལ་བའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་དང་དཔེ་དེབ་སོགས་ཆེད་བཀོད་གནང་ཡོད་པ་ངོ་སྤྲོ་གནང་ཡོད།གཞི་རྩའི་ཐེངས་འདིའི་ཤེས་རིག་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་བདུན་པའི་ཐོག་རྒྱ་གར་དང་བལ་ཡུལ། ཕྱི་རྒྱལ་གཟའ་མཇུག་སློབ་གྲྭ་ཁག་གཅིག་བཅས་ཀྱི་འཛིན་སྐྱོང་འགན་འཛིན་དང་སློབ་སྤྱི། དེ་བཞིན་དགེ་རྒན་སོགས་ཤེས་ཡོན་ཐོག་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་ ༢༤༠ ལྷན་འཛོམས་གནང་ཡོད་པ་དང་། སང་ཉིན་ཕྱི་ཚེས་ ༢༧ ཉིན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་དང་ཁྱབ་ཁོངས་སློབ་སྡེ་ཁག་གི་དགེ་ལས་བཅས་ནས་ཚོགས་སྒེར་གཞན་གསུམ་དང་ལྷན་དུ་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་སྒྲོལ་དཀར་ཡིད་བཞིན་འཁོར་ལོའི་ཆོ་གའི་སྒོ་ནས་བརྟན་ཞུགས་རྒྱས་པ་ཞིག་འབུལ་རྒྱུ་རེད།

དེ་རིང་བཞུགས་སྒར་དུ་ཚོགས་པའི་ཤེས་རིག་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་བདུན་པའི་ཉིན་མཐའ་མར་བཀའ་བློན་ཁྲི་ཟུར་སློབ་དཔོན་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་དགེ་རྒན་གྱི་ལས་གནས་ནི་སྡེ་ཚན་གཞན་ལས་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན། དགེ་རྒན་གྱི་ཀུན་སྤྱོད་དང་འགན་ཁུར་གནང་ཕྱོགས་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་བཀའ་སློབ་བསྩལ་སྐབས་མི་རིགས་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འབྱུང་འགྱུར་གནས་བབས་དེ་ཤེས་ཡོན་ལ་རག་ལས་ཡོད་ཅེས་བཀའ་བསྩལ་སོང་། སློབ་དཔོན་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་དབུ་ཁྲིད་ལམ་སྟོན་འོག་ཤེས་ཡོན་གྱི་ལས་དོན་དེ་རླབས་ཆེན་ཞིག་བྱུང་ཡོད་པ་དང། དེ་སྔ་ཡིན་ན་ཤེས་ཡོན་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་དང་པོར་མི་གྲངས་ ༣༠ ལྷག་ལས་མེད་སྟབས་ད་ཆ་དགེ་རྒན་གྱི་གྲངས་འབོར་ཧ་ལས་པ་འཕར་བ་དེ་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་ཤེས་ཡོན་ཐད་གྲུབ་འབྲས་ཧ་ལས་པ་ཞིག་སོན་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ། བོད་ཆོས་ལྡན་ཞིང་ཁམས་ཀྱི་མི་རིགས་རྣམས་ནས་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་དང་མི་འདྲ་བར་ཆོས་དང་སྐད་ཡིག་སྒྲ་སྒྱུར་ཐད་ཕྱག་རྗེས་བླ་ན་མེད་པ་བཞག་གནང་ཡོད་པ་གསུངས་ཡོད།  དེ་བཞིན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་མི་རིགས་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་གནས་བབས་ལ་བཟང་ངན་གང་བྱུང་ཡང་དེ་དག་གཙོ་བོ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་དང། ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོ་ལ་རག་ལས་ཡོད་སྟབས་ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོའི་ཡན་ལག་ནང་ཕ་མ་དང། སློབ་ཕྲུག དགེ་རྒན། སྤྱི་ཚོགས་སོགས་ཚུད་ཀྱི་ཡོད། དེས་ན་སློབ་ཕྲུག་དང་ཕ་མ་ལ་ཞན་ཆ་ཡོད་ཚེ་ཞན་ཆ་དེ་ཡོ་བསྲང་བྱེད་མཁན་དགེ་རྒན་ཡིན་པ་མ་ཟད། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གནས་བབས་ཐོག་ནས་ཞན་ཆ་ཡོད་པ་ཡིན་ན་དེ་ཡོ་བསྲང་བྱེད་རྒྱུའི་རེ་འདུན་དེ་ཡང་དགེ་རྒན་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་ཅེས་བཀའ་ནན་བསྩལ་སོང་།དགེ་རྒན་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་གོ་དོན་ཞིབ་ཕྲ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་དང་ཕྱོགས་མཚུངས་གནད་དོན་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་རུང་དེར་ཐོས་པའི་སྒོ་ནས་བསམ་བྱུང་གི་དཔྱད་པ་གནང་སྟེ་ངེས་ཤེས་རྙེད་དགོས་གལ་ཡིན་པ་སོགས་ལམ་སྟོན་རྒྱ་ཆེ་བསྩལ་ཡོད་པ་རེད།དགེ་རྒན་གྱི་ལས་འགན་གཙོ་བོ་ནི་དགེ་རྒན་གྱི་ངོས་ནས་སློབ་ཕྲུག་ཚོས་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་རྒྱུར་དོ་སྣང་བསྐྲུན་ཐབས་དང། སློབ་ཕྲུག་ཚོར་སློབ་ཚན་མཐར་ཕྱིན་པ་སློབ་རྒྱུ། དེ་བཞིན་སློབ་ཕྲུག་ཚོའི་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་སྐབས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་ངལ་བ་རྣམས་སེལ་ཐུབ་རྒྱུ་བཅས་མེད་དུ་མི་རུང་བའི་འགན་གསུམ་ཆགས་ཡོད་པར་བཀའ་བསྩལ་བ་དང་ཆབས་ཅིག དེང་སང་དགེ་རྒན་དང་དགེ་ཕྲུག་གཉིས་ལ་འདམ་བག་དང་རྫ་མཁན་གྱི་དཔེ་བཞག་གི་ཡོད་སྟབས། དགེ་རྒན་ཚོས་སློབ་ཕྲུག་ལ་ཐུན་མིན་རང་བཞིན་གི་ནུས་པར་གང་ཡོད་ངོས་ལེན་མེད་པར་སློབ་ཕྲུག་དེ་གང་འདྲ་ཞིག་བཟོ་དགོས་སམ་ཞེས་དགོངས་པ་བཞེས་པ་དེ་ནོར་བ་དང་། དགེ་རྒན་གྱི་ངོས་ནས་སོན་གྱི་རང་བཞིན་ལ་བསྒྱུར་བཅོས་གཏང་མི་ཐུབ་པ་དང། འོན་ཀྱང་སོན་གྱི་འབྲས་བུ་སྨིན་ལུགས་ཐད་བསྒྱུར་བཅོས་གཏང་ཐུབ་སྐོར་དཔེ་མཚོན་དང་བཅས་པའི་ཐོག་ནས་ལམ་སྟོན་བསྩལ་ཡོད།རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་བཀའ་སློབ་བསྩལ་གྲུབ་མཚམས་སུ་དགེ་རྒན་ཁག་གཅིག་གིས་འཛིན་སྐྱོང་ནས་དགེ་རྒན་ཐོག་མཐུན་འགྱུར་གནང་ཕྱོགས་ཐད་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ལ་གཟིགས་ཕྱོགས་གང་ཡོད་དང་འབྲེལ་བའི་བཀའ་འདྲི་ཞུས་ཡོད།

དེ་རིང་བཞུགས་སྒར་གངས་སྐྱིད་ཊི་ཁང་པའི་ཚོགས་ཁང་དུ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་གོ་སྒྲིག་འོག་ཤེས་རིག་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་བདུན་པ་དེ་འཚོགས་པ་དང་སྦྲགས། སྐབས་དེར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་དགེ་རྒན་ཚོས་སློབ་ཕྲུག་ལ་བརྩེ་བ་དང་། ཤེས་ཡོན་ཡར་རྒྱས་ཐད་ཚོར་བ་མེད་ན་སློབ་གྲྭ་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་གྱི་གནས་ཚད་ཉམས་རྒུད་འགྲོ་ངེས་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་།དེ་ཡང་དེ་རིང་ཤེས་རིག་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་བདུན་པའི་དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོའི་ཐོག་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གཙོས་པའི་མང་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་གྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ་དང་། ལྷན་ཁང་ཁག་གི་དྲུང་ཆེ་རྣམ་པ། དེ་བཞིན་རྒྱ་བལ་དང་ཕྱི་རྒྱལ་གཟའ་མཇུག་སློབ་གྲྭའི་སློབ་སྤྱི་དང་། དགེ་རྒན་༢༤༠ མན་ཙམ་ཞིག་ནས་མཉམ་ཞུགས་གནང་འདུག  སྐབས་དེར་ཚོགས་ཆེན་གྱི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས། ངོས་ནས་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ནི་རང་ཉིད་སློབ་ཕྲུག་ཡིན་པའི་སྐབས་མཐུན་རྐྱེན་མི་འདང་བ་དེ་ད་ལྟའི་སློབ་ཕྲུག་ཚོར་སྦྱོར་ཐུབ་པ་དེར་ངོས་འཛིན་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ། དགེ་རྒན་ཟེར་བ་དེ་རྩ་ཆེན་ཞིག་དང་། དགེ་རྒན་ཚོས་ངོས་ནས་མི་ཚེ་ཧྲིལ་པོ་ཤེས་ཡོན་གྱི་ཐོག་གཏོང་བ་དང་། མ་འོངས་སོན་རྩ་བསྐྲུན་མ་བསྐྲུན་དེ་དགེ་རྒན་ལ་རག་ལས་པས། དགེ་རྒན་གྱི་ལས་དོན་དེ་རླབས་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་དང་སྦྲགས།  ད་རེས་ཚོགས་ཆེན་དེ་བརྒྱུད་དགེ་རྒན་ཚོས་གྲོས་གཞི་བཞག་པ་དེའི་ཐོག་བཀའ་བསྡུར་ཞིབ་ཞིང་ཕྲ་བ་དང་། དོན་ལ་འཁེལ་བ་ཡོང་རྒྱུའི་རེ་བ་དང་། བཀའ་ཤག་ངོས་ནས་གྲོས་ཆོད་ཁག་ཕྱག་བསྟར་གནང་ཐབས་སུ་འབད་བརྩོན་མཐའ་ཅིག་ཏུ་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་འདུགགཞི་རྩའི་ཚོགས་ཆེན་བདུན་པའི་ཐོག་གྲོས་གཞི་རིམ་པ་བཞིར་གྲོས་བསྡུར་གནང་རྒྱུ་ཡིན་འདུག་པ་དང་། གྲོས་གཞི་དེ་ཡང་སློབ་གྲྭ་ཁག་ནང་བོད་རིགས་སློབ་ཕྲུག་ཇེ་ཉུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པ་དང་བསྟུན་མ་འོངས་པའི་སློབ་གྲྭའི་གྲངས་ཚད་དང་། ཤེས་ཡོན་གྱི་གནས་ཚད་ཐད་འཛིན་སྐྱོང་ནས་ལས་དོན་ཚགས་ཚུད་གཏོང་ཐབས་དང་། ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་གནང་ནས་ལོ་ ༡༣ ལྷག་འགྲོ་བཞིན་པར་ད་དུང་མུ་མཐུད་ཚགས་ཚུད་གཏོང་ཐབས་དང་། བོད་དབྱིན་གཉིས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་སློབ་ཁྲིད་ཡར་རྒྱས་གཏོང་ཐབས། ཆོས་ལུགས་ལ་མ་བརྟེན་པའི་བཟང་ཕྱོགས་སློབ་སྤེལ་སྐོར་གནང་ཕྱོགས། དེ་བཞིན་སློབ་སྤྱི་དང་དགེ་རྒན་རྣམ་པའི་ཆེད་ལས་དང་ནུས་པ་སོགས་གོང་མཐོར་གཏོང་ཕྱོགས་དང་། ཕ་མའི་ཚོགས་ཆུང་ནས་སློབ་ཕྲུག་གི་ཤེས་ཡོན་ཐོག་ནུས་པ་མཉམ་སྤུངས་སླད་སློབ་གྲྭའི་འགན་འཛིན་ནས་འགན་ཁུར་དང་། ལས་རིགས་སློབ་སྦྱོང་ཐད་དོ་དབྱིངས་བསྐྲུན་ཐབས་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གཟིགས་ཕྱོགས་ལ་བསྒྱུར་བཅོས་བཅས་ཡིན་པ་རེད་འདུག

ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་དང་སྲིད་གཞུང་གཉིས་ནས་འདས་པའི་མི་ལོ་ ༣༠ ལྷག་གི་གོང་ནས་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་སྲུང་སྐྱོབ་དང། ཤེས་ཡོན། འཕྲོད་བསྟེན། དེ་བཞིན་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་ལས་དོན་བཅས་ཀྱི་ཐོག་རོགས་དངུལ་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། འདི་ལོ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོའི་ཨ་རིའི་སྔོན་རྩིས་ཁོངས་ནས་མུ་མཐུད་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་བདེ་དོན་ཐོག་མ་དངུལ་རོགས་རམ་གནང་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་བྱུང་འདུག ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༡༥ ཉིན་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ཌོ་ནལ་ཊམ་མཆོག་གིས་ཡུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམ་པས་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་བོད་མིར་རོགས་དངུལ་དང་འབྲེལ་བའི་གྲོས་ཆོད་ལ་མཚན་རྟགས་གནང་བའི་བརྒྱུད་འདི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོའི་ཨ་རིའི་ཕྱོགས་བསྡོམས་ཀྱི་སྔོན་རྩིས་ཁྲོད་ནས་བོད་མིར་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་བཅུ་བདུན་གནང་གཏན་ཁེལ་འདུག ཨ་རིའི་སྲིད་གཞུང་གི་རོགས་སྐྱོར་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་བཅུ་བདུན་དེ་བོད་ནང་ཡོད་པའི་བོད་མི་ཚོའི་བདེ་དོན་སྤྱིད་དང་། ལྷག་པར་དུ་བོད་མི་གནས་སྡོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། ཤེས་ཡོན། འཕྲོད་བསྟེན། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་བཅས་ཀྱི་ཆེད་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་བརྒྱད་དང་། རྒྱ་གར་དང་བལ་ཡུལ་ནང་ཡོད་པའི་བོད་མིའི་རིག་གཞུང་སྲུང་སྐྱོབ་དང་སྤྱི་ཚོགས་སྲ་བརྟན། དེ་བཞིན་མི་རབས་རྗེས་མའི་འགོ་ཁྲིད་ཀྱི་ནུས་པ་གསོ་སྐྱོང་བཅས་ཀྱི་ཆེད་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་དྲུག དེ་བཞིན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་སྲ་བརྟན་ཡོང་ཐབས་དང་འཛིན་སྐྱོང་ཀྱི་ལས་དོན་ཚགས་ཚུད་ཡོང་སླད་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་གསུམ་བཅས་སྡེ་ཚན་གསུམ་དུ་ཆ་བགོས་གནང་ཡོད་པ་རེད། ཐེངས་འདིའི་ཨ་རི་གཞུང་ནས་བོད་མིར་མུ་མཐུད་མ་དངུལ་རོགས་རམ་གནང་པ་དང་འབྲེལ་ནས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་སྲིད་གཞུང་གཉིས་ཀར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་ཡོད་པ་རེད། གཞི་རྩའི་སྐུ་ཞབས་ Donald Trump མཆོག་ནས་ཨ་མི་རི་ཀའི་སྲིད་འཛིན་གྱི་ཐུགས་འགན་བཞེས་པའི་རྗེས་སུ་ཨ་མི་རི་ཀའི་ལོ་འཁོར་སྔོན་རྩིས་ཁྲོད་ནས་ཨ་རིས་བོད་གཙོས་པའི་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་ནང་ལ་གཏོང་བཞིན་པའི་མ་དངུལ་རོགས་རམ་ཁག་གཅིག་འཕྲི་ཆ་དང་ཁག་གཅིག་མཚམས་འཇོག་གནང་རྒྱུ་སོགས་ཀྱི་སྔོན་རྩིས་འཆར་འབུལ་ཞུས་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ལོའི་ཨ་རིའི་སྔོན་རྩིས་གཏན་འབེབས་ཁྲོད་ཨ་རིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་སོགས་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་རྣམས་ནས་ཡུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་དང་དངོས་སུ་ཐུག་འཕྲད་ཀྱིས་བོད་མིར་མུ་མཐུད་མ་དངུལ་རོགས་སྐྱོར་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་ཞུ་འབོད་གནང་དོན་ལྟར་བོད་གཞིས་བྱེས་གཉིས་ཀྱི་བོད་མིར་མ་དངུལ་རོགས་རམ་མུ་མཐུད་ཐོབ་ཡོད་པ་རེད།

དེ་རིང་རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེ་ནང་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་སྤུ་རུ་ཝ་ལ་ས་སྐྱ་གཞིས་ཆགས་དབུ་བརྙེས་ནས་མི་ལོ་ ༥༠ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་མཛད་སྒོ་ཚོགས་པ་དང་འབྲེལ། འཁོན་རིགས་བསྟན་པའི་གསལ་བྱེད་༸དཔལ་ས་སྐྱ་༸གོང་མ་ཁྲི་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ས་སྐྱ་གཞིས་ཆགས་ཀྱི་ངོས་ནས་ས་གནས་བོད་མིའི་ཤེས་ཡོན་དང་འཕྲོད་བསྟེན། དེ་བཞིན་འཚོ་བའི་གནས་བབས་སོགས་ལ་དམིགས་པའི་ཐོག་མའི་དམིགས་ཡུལ་ལྟར་ཕྱག་ལས་གནང་གལ་ཡིན་པར་ལམ་སྟོན་བཀྲིན་བསྩལ་འདུགསྤུ་རུ་ཝ་ལར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་༸དཔལ་ས་སྐྱའི་མ་དགོན་བཤད་གྲྭ་ཐུབ་བསྟན་རྣམ་རྒྱལ་གླིང་དུ་ཚོགས་པའི་དུས་དྲན་མཛད་སྒོའི་ཐོག་༸དཔལ་ས་སྐྱ་༸གོང་མ་ཁྲི་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་༸དཔལ་ས་སྐྱ་ཁྲི་འཛིན་ ༤༢ པ་རཏྣ་བཛྲ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་རྣམ་གཉིས་དབུ་བཞུགས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་དང་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག དེ་བཞིན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་བཀའ་བློན་མཆོག་དང་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས། སེར་སྐྱ་མང་ཚོགས་སོགས་ཆེད་ཕེབས་གནང་ཡོད་པ་རེད།སྐབས་དེར་༸དཔལ་ས་སྐྱ་༸གོང་མ་ཁྲི་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་སྤུ་རུ་ཝ་ལ་ས་སྐྱ་གཞིས་ཆགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ངོ་སྤྲོད་གནང་བའི་ཐོག་ནས་གསུང་བཤད་དབུ་འཛུགས་གནང་བའི་ཁྲོད། སྐབས་དེར་གཞིས་ཆགས་ཐོག་མ་གསར་འཛུགས་གནང་མཁན་དང་སྐུ་ལས་བསྐྱོན་མཁན་མི་རབས་རྒན་པ་ཚོའི་སྐོར་གསུངས་ཏེ་ང་ཚོས་མི་རབས་རྒན་པ་དེ་དག་གི་བྱས་རྗེས་དྲན་གསོ་གནང་གལ་ཡིན་པ་དང་ལྷག་དོན་བོད་མི་རྣམས་ད་ཆ་བཙན་བྱོལ་ནང་ཞི་བདེ་བག་ཕེབས་ངང་གནས་བཞིན་པ་དེ་ནི་གཙོ་བོ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་བླ་ན་མེད་པའི་སྐུ་དྲིན་དང་དེ་བཞིན་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་གི་མཐུན་འགྱུར་ལ་བརྟེན་ནས་ཡིན་པ་བཀའ་བསྩལ་བ་དང་ཆབས་ཅིག ས་སྐྱ་གཞིས་ཆགས་ཀྱི་ངོས་ནས་ས་གནས་བོད་མིའི་ཤེས་ཡོན་དང་འཕྲོད་བསྟེན། དེ་བཞིན་འཚོ་བའི་གནས་བབས་སོགས་ལ་དམིགས་པའི་ཐོག་མའི་དམིགས་ཡུལ་ལྟར་འབད་བརྩོན་གྱིས་ཕྱག་ལས་གནང་གལ་ཡིན་པར་ལམ་སྟོན་བཀྲིན་བསྩལ་འདུགལྷག་དོན་དེ་རིང་གི་དུས་དྲན་མཛད་སྒོ་དང་བསྟུན་ས་སྐྱའི་སེར་སྐྱ་མི་མང་ནས་༸དཔལ་ས་སྐྱ་གོང་མ་བདག་ཁྲི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ལ་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་གྱི་བརྟན་བཞུགས་བསྟར་འབུལ་ཞུས་སྐབས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་བོད་མི་ཚོའི་ངོས་ནས་རེ་སྨོན་ཞུས་པ་ལྟར་སྐུ་ཚེ་ཡུན་རིང་བཞུགས་ཐུབ་པར་ཐུགས་སྨོན་གནང་གི་ཡིན་ཞེས་བཀའ་བསྩལ་འདུགསྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་༸དཔལ་ས་སྐྱ་བདག་ཁྲི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནས་སྐུ་ཚེ་ཡུན་རིང་བཞུགས་རྒྱུའི་བཀའ་བཞེས་བཟང་པོ་སྨིན་བསྩལ་མཛད་པར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞེས་ཞུས་པ་དང་ཆབས་ཅིག རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ཐོག་མ་བཙན་བྱོལ་ལ་ཆིབས་བསྒྱུར་མཛད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་ད་བར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་བཀའ་དགོངས་འོག་རླབས་ཆེན་གྱི་མཛད་འཕྲིན་སྣ་མང་བསྐྱངས་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་དོན་༸དཔལ་ས་སྐྱ་༸གོང་མ་ཁྲི་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་ ༤༡ པ་མཆོག་ནས་༸དཔལ་ས་སྐྱའི་ཁྲི་འཛིན་ལམ་ལུགས་གསར་གཏོད་མཛད་པ་དེ་རླབས་ཆེན་གྱི་མཛད་རྗེས་ཤིག་ལ་ངོས་འཛིན་ཞུ་བཞིན་ཡོད་སྐོར་སྙན་གསེང་ཞུས་འདུགརྩ་བའི་སྤུ་རུ་ཝ་ལ་ས་སྐྱ་གཞིས་ཆགས་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༩ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༢༤ ཉིན་སིམ་ལར་ཡོད་པའི་ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་དེབ་སྐྱེལ་ལས་ཁུངས་སུ་དབྱིན་སྐད་དུ་ Sakya Tibetan Society ཞེས་པ་དང་བོད་སྐད་དུ་ས་སྐྱ་བོད་མིའི་ཚོགས་པ་ཞེས་པའི་མིང་ཐོག་ཏུ་ཁྲིམས་མཐུན་དེབ་སྐྱེལ་བྱུང་ཡོད། འོན་ཀྱང་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཡོངས་གྲགས་སུ་སྤུ་རུ་ཝ་ལ་ས་སྐྱ་གཞིས་ཆགས་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་ཕྱིས་སུ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༩ ལོར་མི་མང་བྱིངས་མ་ན་ལི་ནས་སྤུ་རུ་ཝ་ལར་གནས་སྤོས་གནང་ཞིང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༩ ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་༸དཔལ་ས་སྐྱ་གོང་མ་ཁྲི་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གཞིས་ཆགས་སུ་ཐོག་མར་ཆིབས་བསྒྱུར་བཀའ་དྲིན་བསྐྱངས་ཏེ་དུས་ཡུན་བདུན་ཕྲག་གསུམ་ཙང་རིང་གཞིས་ཆགས་སུ་བཞུགས་ཞག་མཛད་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༩ ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༢༡ ཉིན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་གཞིས་ཆགས་དབུ་འབྱེད་གནང་ཡོད་པ་རེད། ༸སྐུ་དཔར་༸དཔལ་ས་སྐྱ་ཁྲི་འཛིན་ ༤༢ པ་རཏྣ་བཛྲ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་ངོ་དེབ།

རྒྱ་གར་ནང་སྐྱེས་མིན་ལ་ལྟོས་མེད་བོད་ཕྲུག་ཞིག་ཡིན་ཕྱིན་ཆད་ལོ་ནའི་བབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གང་ཡང་མེད་པར་སྐྱབས་བཅོལ་ལག་དེབ་འམ་ RC གསར་བཟོ་བྱེད་དགོས་པ་ཡོངས་བསྒྲགས་གནང་འདུག ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༢༥ ཉིན་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ནས་རྒྱ་གར་ནང་གནས་སྡོད་བྱེད་མཁན་གྱི་བོད་རིགས་ཡིན་ཕྱིན་ཆད་ལོ་ནའི་བབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གང་ཡང་མེད་པར་རྒྱ་གར་ནང་གནས་སྡོད་ཆོག་པའི་སྐྱབས་བཅོལ་ལག་དེབ་བཟོ་དགོས་པའི་སྲིད་བྱུས་གསར་པའི་བཀའ་རྒྱ་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་བདེ་སྲུང་ལས་ཁུངས་སུ་འབྱོར་དོན་ལྟར་ཉེ་ལམ་ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༡༡ ཉིན་བདེ་སྲུང་ལས་ཁུངས་ནས་རྒྱ་གར་ནང་ཡོད་པའི་བོད་པའི་ས་གནས་འགོ་འཛིན་ཁག་གི་ལས་ཁུངས་བརྒྱུད་བོད་ཕྲུག་ཚོས་སྐྱབས་བཅོལ་ལག་དེབ་བཟོ་དགོས་པའི་བཀའ་རྒྱ་ཞིག་གནང་ཡོད་པ་རེད། ཕྲུ་གུ་ཚོའི་སྐྱབས་བཅོལ་ལག་དེབ་བཟོ་བར་དགོས་ངེས་ཆ་རྐྱེན་དང་གསར་བཟོའི་བརྒྱུད་རིམ་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་ས་གནས་གང་རུང་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས་པའི་སྐྱེས་ཚེས་ལག་ཁྱེར་དང་ཕ་མའི་སྐྱབས་བཅོལ་ལག་ཁྱེར། དེ་བཞིན་ཕྱེད་པར་གཅིག་བཅས་ཚང་ཐོག་ཁ་བྱང་རྩ་འཛིན་གྱི་ཆེད་ས་གནས་འགོ་འཛིན་གྱི་ལས་ཁུངས་དང་བདེ་སྲུང་ལས་ཁུངས་བཅས་ནས་རྒྱབ་གཉེར་གནང་བའི་ཡི་གེ་བསྣམས་ཏེ་ཉེན་རྟོག་ལས་ཁུངས་སུ་ཡིག་ཆར་ཞིབ་བཤེར་གནང་ཕྱིར་ཆེད་བསྐྱོད་ཀྱིས་དྲྭ་ཐོག་ནས་དེབ་སྐྱེལ་གནང་དགོས་པ་དང་། ནམ་ཞིག་སྐྱབས་བཅོལ་ལག་དེབ་གྲུབ་མཚམས་སུ་རང་ཉིད་ཀྱི་གློག་འཕྲིན་བརྒྱུད་འབྱོར་གྱི་ཡོད་པ་རེད་འདུག དྷ་ས་ས་གནས་འགོ་འཛིན་ཟླ་བ་རིན་ཆེན་ལགས་ཀྱིས་བོད་མིའི་སྐྱབས་བཅོལ་ལག་དེབ་དང་འབྲེལ་བའི་དཀའ་ངལ་ཞུ་བར་ཡོང་མཁན་མང་དག་ཅིག་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པ་དང་། དེ་དག་ལས་བལ་ཡུལ་ནས་ཡིན་པ་གང་ཞིག་སྐྱབས་བཅོལ་ལག་དེབ་མེད་མཁན་བོད་རིགས་ཁྱོན་ ༥༠༠ ཙམ་ལ་སྐྱབས་བཅོལ་ལག་དེབ་ཞུས་ཟིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། སྐྱབས་བཅོལ་ལག་དེབ་མེད་མཁན་བོད་རིགས་ཁག་ཅིག་ཡོང་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར་དེ་དག་གི་ཐོ་གཞུང་བསགས་ནས་རིམ་བཞིན་བཟོ་རྒྱུར་འབད་མུས་ཡིན་པ་གསུངས་ཡོད། རྩ་བའི་རྒྱ་གར་དུ་གནས་པའི་བོད་མི་ཚོས་སྐྱབས་བཅོལ་ལག་དེབ་ཀྱི་དུས་འགྱངས་དེ་ལོ་རེར་ཐེངས་གཅིག་ཞུ་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་ཉེ་ལམ་ལོ་ཤས་ནས་བཟུང་ས་གནས་ཁག་ཅིག་གི་ནང་ལོ་ལྔ་རེའི་མཚམས་སུ་དུས་འགྱངས་ཞུ་དགོས་པ་གསར་བཟོ་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་སྐྱབས་བཅོལ་ལག་དེབ་དུས་ཐོག་ཏུ་དུས་འགྱང་མ་ཞུས་ཚེ་ཨ་སྒོར་ ༣༠༠ ནས་ ༥༠༠ བར་ཉེས་ཆད་བསྐྱེལ་རྒྱུར་ཐག་གཅོད་གནང་རྒྱུའི་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་ཡོད་པ་རེད། དྷ་ས་ས་གནས་འགོ་འཛིན་ཟླ་བ་རིན་ཆེན་ལགས་ཀྱིས་དྷ་སའི་ཁུལ་གྱི་བོད་མི་ ༧༠ ཙམ་ནས་རྒྱ་གར་གཞུང་གི་སྐྱབས་བཅོལ་ལག་དེབ་དུས་འགྱངས་ཀྱི་ཉེས་ཆད་དེ་ཆེ་དྲགས་པས་ཉེས་ཆེད་ཆག་ཡང་ཡོང་བའི་ཞུ་སྙན་ཕུལ་ཡོད་སྟབས་ས་གནས་འགོ་འཛིན་ལས་ཁུངས་ནས་ངལ་སེལ་སླད་བདེ་སྲུང་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དྲུང་ཆེར་སྙན་སེང་ཞུས་ཡོད་སྐོར་གསུངས་ཡོད། གཞི་རྩའི་དྷ་ས་ས་གནས་ཁུལ་དུ་ད་བར་ས་གནས་རང་ནས་ཡིན་པའི་བོད་རིགས་ ༩༥༠༠ ལྷག་ཙམ་དང་ས་གནས་གཞན་གྱི་སྐྱབས་བཅོལ་ལག་དེབ་ཡོད་པ་གང་ཞིག་དྷ་སའི་ཁུལ་དུ་བཞུགས་ཞག་གནང་མཁན་གྱི་གྲངས་འབོར་ ༡༥༠༠ མ་ཟིན་ཙམ་ཞིག་ལ་སྐྱབས་བཅོལ་ལག་དེབ་ཡོད་པ་རེད་འདུག

དེ་རིང་ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༡༥  ཉིན་བོད་ཀྱི་ཟློས་གར་ཚོགས་པས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པའི་བོད་ཀྱི་ཞོ་སྟོན་རྒྱས་པ་ཐེངས་ ༢༤ པ་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་སྦེལ་ཀོབ་ཏུ་དབུ་འཛུགས་གནང་སོང་། བོད་ཀྱི་ཞོ་སྟོན་ཐེངས་ ༢༤ པའི་ཐོག་རྒྱ་བལ་གཉིས་ཀྱི་ནང་ཡོད་པའི་ཀ་སྦུག་དང་ཀོ་ལི་གྷར། མོན་གྷོ་ཌ། སྦེལ་ཀོབ། དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་ཟློས་གར་ཚོགས་པ་བཅས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ལྷ་མོ་ཚོགས་པ་ལྔ་ཆེད་ཕེབས་ཀྱིས་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད་པ་རེད།དེ་རིང་གི་འཁྲབ་སྟོན་དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོར་མི་སྣ་གཙོ་བོ་ལྷོ་སྤྱི་ཆོས་འཕེལ་ཐུབ་བསྟན་ལགས་ཕེབས་ཡོད་པ་དང་ཁོང་གིས་ཞོ་སྟོན་ལྷ་མོའི་འཁྲབ་སྟོན་དང་འབྲེལ་བའི་གསུང་བཤད་གནང་ཡོད། དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་ལྷ་མོའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འཕེལ་རིམ་སྙིང་བསྡུས་ངོ་སྤྲོད་ཀྱང་གནང་ཡོད་པ་རེད།གྲུབ་ཆེན་ཐང་སྟོང་རྒྱལ་པོའི་སྐུ་ཚེའི་ལོ་རྒྱུས་གལ་ཆེ་ཁག་སྙིང་བསྡུས་སུ་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་དང་འབྲེལ་དུས་རབས་ ༡༤ པའི་ནང་བྱོན་པའི་བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་ལྷ་མོའི་རིག་གཞུང་ཐོག་མར་གསར་གཏོད་གནང་མཁན་གྲུབ་ཆེན་ཐང་སྟོང་རྒྱལ་པོའི་ལོ་རྒྱུས་ལ་བལྟས་ཚེ་ཁོང་དགུང་ལོ་ ༡༢༥ བཞུགས་རིང་ཁོང་གིས་བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པ་དང་འཛུགས་སྐྲུན་འཆར་འགོད། ལྕགས་ཟམ་གསར་རྒྱག་གནང་བསོགས་མདོར་ན་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་དང་རིག་གནས་ཐད་བླ་ན་མེད་པའི་མཛད་རྗེས་བཞག་པའི་རླབས་ཆེན་གྱི་སྐྱེས་བུ་ཞིག་ཡིན་པ་སོགས་གསུངས་པ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ་དེ་རིང་ནི་ང་ཚོས་ཁོང་ནས་བོད་མི་རིགས་ལ་རླབས་ཆེན་གྱི་མཛད་རྗེས་བཞག་པ་དེ་དག་གི་བཀའ་དྲིན་དྲན་པའི་སྒོ་ནས་ གུས་བཏུད་དང་རྗེས་དྲན་ཞུ་དགོས་པའི་དུས་ཚིགས་ཁྱད་པར་བ་ཞིག་ཡིད་པ་གསུངས་ཡོད།ལྷག་པར་དུ་ལོ་ངོ་ ༦༠༠ ལྷག་གི་ལོ་རྒྱུས་ལྡན་པའི་བོད་ཀྱི་ཐོུང་མ་ཡིན་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་ལྷ་མོའི་རིག་གཞུང་གི་ནང་དོན་དང་གལ་གནད་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་དང་འབྲེལ་མང་ཚོགས་ཚང་མས་ལྷ་མོའི་རིག་གཞུང་དེ་མི་ཉམས་རྒྱུན་འཛིན་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་།བོད་ཀྱི་ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་དབུ་འཛིན་ངག་དབང་ཡོན་ཏན་ལགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་ཞོ་སྟོན་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་སྙིང་བསྡུས་དང་བོད་ཀྱི་ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་ལོ་རྒྱུས། དེ་བཞིན་ལས་བསྡོམས་སྙན་སྒྲོན་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག བཙན་བྱོལ་ནང་ད་ཡོད་ཡན་ལག་ལྷ་མོ་ཚོགས་པ་ཁག་ ༡༠ ཙམ་ཡོད་ཀྱང་ད་རེས་བོད་ཀྱི་ཞོ་སྟོན་ཐེངས་ ༢༤ པའི་ཐོག་ལྷ་མོའི་ཚོགས་པ་ལྔ་ལས་མཉམ་ཞུགས་ཐུབ་མེད་པ་ནི་ལྷ་མོ་ཚོགས་པ་གཞན་ཁག་གི་ཚོགས་མི་དེ་དག་འདི་ལོའི་དགུན་ཚོང་མཇུག་མ་སྒྲིལ་བ་དང་བལ་ཡུལ་ལྷ་མོ་ཚོགས་པའི་སློབ་ཕྲུག་རྣམས་ལ་སློབ་གྲྭའི་གསེང་མེད་པ་བཅས་ལ་བརྟེན་ནས་ཡིན་སྐོར་གསུངས་ཡོད།དེ་རིང་ཕྱི་ཚེས་ ༡༥ ཉིན་དང་པོར་ཀ་ལོན་སྦུག་གི་ལྷ་མོའི་རུ་ཁག་ནས་ཁྱིའུ་པད་མ་འོད་འབར་གྱི་འཁྲབ་གཞུང་གཟིགས་འབུལ་ཞུས་ཡོད་པ་དང་། ཉིན་གཉིས་པར་མོན་གྷོ་འདོད་རྒུ་གླིང་ལྷ་མོ་ཚོགས་པས་གཅུང་པོ་དོན་ཡོད་དོན་གྲུབ་ཀྱི་འཁྲབ་གཞུང་། ཉིན་གསུམ་པར་ཀོ་ལི་གྷལ་དོན་ལྡན་གླིང་གི་ལྷ་མོ་ཚོགས་པས་སྣང་ས་འོད་འབུམ།  ཉིན་བཞི་པར་སྦེལ་ཀོབ་ལྷ་མོ་ཚོགས་པས་གཟུགས་ཀྱི་ཉི་མ། ཉིན་ལྔ་པར་བོད་ཀྱི་ཟློས་གར་ཚོགས་པས་སྟོན་པའི་མཛད་རྣམ་བཅས་འཁྲབ་སྟོན་གནང་གི་ཡོད་པ་མ་ཟད་ཕྱི་ཚེས་ ༡༦ ནས་ ༡༨ བར་ཉིན་གསུམ་རིང་ཕྱི་དྲོ་བོད་ཀྱི་ཟློས་གར་ཚོགས་པས་ཨ་ཀ་མ་དེང་དུས་བོད་ཀྱི་རོལ་དབྱངས་གླུ་གཞས་དང་སྲོལ་རྒྱུན་བོད་ཀྱི་ཡུལ་ལུང་ཁག་གི་ཞབས་གཞས་གཟིགས་འབུལ་ཞུ་རྒྱུ་རེད་འདུགགཞན་ཡང་དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོའི་ཐོག་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་མཆོག་གིས་བཞུགས་སྒར་དྷ་སར་བཅའ་བཞུགས་སྐུ་ཞབས་བསོད་ནམས་དབང་འདུས་ལགས་ཀྱིས་རྩོམ་སྒྲིག་གནང་བའི་བོད་ཀྱི་གནའ་བོའི་ཐོུང་མ་ཡིན་པའི་སྒྱུ་རྩལ་རིག་གནས་ཨ་ཅེ་ལྷ་མོའི་འཁྲབ་གཞུང་ནང་གི་འཁྲབ་ཆས་དང་འབག་གི་པར་རིས་སོགས་ཀྱི་མཚོན་དོན་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་གནང་བའི་ཚོན་ཁྲ་ཅན་གྱི་དཔེ་དེབ་དང་ཀ་སྦུག་ལྷ་མོ་ཚོགས་པས་བཏོན་པའི་ལྷ་གཞུང་དང་འབྲེལ་བའི་འོད་སྡེར་བཅས་དབུ་འབྱེད་གནང་ཡོད།