བོད།

རང་ལོ་ ༤༠ སོན་པའི་བོད་མི་ཚེ་དབང་ནོར་བུ་ལགས་ས་གནས་རྒྱ་གཞུང་ཉེན་རྟོག་པས་འཛིན་བཟུང་བྱས་རྗེས་ད་ལྟའི་ཆར་གང་དུ་བཀག་ཉར་དང་བདེ་འཇགས་སོགས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཇི་ཡིན་ཤེས་རྟོགས་མེད་པར་གྱུར་འདུགདབྱིན་ཡུལ་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ Free Tibet ཞེས་པའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་དྲ་གནས་ཐོག་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་གཞིགས་ན། ཚེ་དབང་ནོར་བུ་ལགས་ས་ག་ཟླ་བའི་དུས་ཚིགས་དང་བསྟུན་ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལར་མཆོད་མཇལ་ཞུ་བར་ཕེབས་སྐབས་ས་གནས་ཉེན་རྟོག་པས་ཁོང་ལ་མཆོད་མཇལ་ཞུ་བར་མ་བཏང་ནས་བདུན་ཕྲག་གཅིག་ཙམ་རིང་ངང་སྒུག་གནང་འཇུག་པ་དང་། ཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༩ ཉིན་ཁོང་འཛིན་བཟུང་བྱས་པར་མ་ཟད་རྗེས་སུ་ས་གནས་རྒྱ་གཞུང་ཉེན་རྟོག་པས་ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལ་ཁུལ་དུ་དམ་དྲག་དང་ལྟ་སྲུང་གི་བྱེད་སྒོ་རྒྱ་ཆེ་རུ་བཏང་ཡོད་པ་བཀོད་འདུགད་ལྟའི་ཆར་ཚེ་དབང་ནོར་བུ་ལགས་ས་གནས་གང་དུ་བཀག་ཉར་བྱས་ཡོད་པ་དང་ཁོང་གི་གཟུགས་གཞིའི་གནས་སྟངས་ཇི་ཆགས་སོགས་ཤེས་རྟོགས་མེད་པར་གྱུར་འདུག རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལ་ཁུལ་དུ་དཔལ་འབྱོར་གི་ཁེ་ཕན་སོགས་ལ་དམིགས་ཏེ་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ་གྱི་ལས་གཞི་སྣ་ཚོགས་སྤེལ་བའི་ཁྲོད་ས་གནས་ཀྱི་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་རྣམས་གནས་མཇལ་ཞུ་བར་དམ་དྲག་སྔར་ལྷག་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པར་མ་ཟད། ས་གནས་ཀྱི་བོད་མི་གཙོས་དད་ལྡན་མཆོད་མཇལ་བ་རྣམས་ཀྱང་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ་པ་ལྟར་ཡུན་རིང་བང་སྒྲིག་དགོས་པ་བཟོས་པ་མ་ཚད་པར་མཆོད་མཇལ་བ་ཁག་གཅིག་ལ་ཆེད་མངགས་བཀག་པའི་གནས་སྟངས་སོགས་བྱུང་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུག གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དུས་རྒྱུན་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཡོངས་ལ་དམ་དྲག་སྣ་ཚོགས་བྱེད་མུས་ཡིན་པ་མ་ཟད་ས་ག་ཟླ་བས་གཙོས་པའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་དུས་ཚིགས་ཁག་དང་། གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་གཙོས་པའི་ཆབ་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་ཚིགས་ཁག་ལ་ཉེན་རྟོག་པ་ཆེད་འཇོག་གིས་དམ་དྲག་དང་ལྟ་སྲུང་གི་ལས་གཞི་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་གྱི་ཡོད་པ་རེད།

ཁ་སང་ཕྱི་ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༢ ཉིན་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ལོའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་ལོ་འཁོར་སྙན་ཐོ་འདོན་སྤེལ་གནང་བ་དང་སྦྲགས་ཏེ་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་མིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལ་མུ་མཐུད་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པར་མངོན་གསལ་གནང་འདུགའདས་ལོའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་སྙན་ཐོའི་ནང་རྒྱལ་ཁབ་དང་ས་ཁུལ་ ༢༠༠ ཙམ་གྱི་ཆོས་ལུགས་རང་དབང་གི་གནས་བབས་ལ་ཞིབ་འཇུག་གནང་སྟེ་སྙན་ཐོ་འདོན་སྤེལ་གནང་ཡོད་པ་དང་།  ཁ་སང་སྙན་ཐོ་འདོན་སྤེལ་གྱི་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་སྐབས་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེ་སྐུ་ཞབས་ Antony Blinken མཆོག་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ལོའི་སྙན་ཐོ་ནང་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཅིག་ཏུ་ཆོས་ལུགས་རང་དབང་གི་གནས་སྟངས་ཐད་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐོན་ཡོད་ཀྱང་། འཛམ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོ་ཞིག་ཏུ་སྲིད་གཞུང་ནས་མང་ཚོགས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་རང་དབང་ལ་གུས་བརྩི་མེད་པར་མི་མང་གི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་ཁག་ལ་དམ་དྲག་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་སྟབས། ཨ་རི་གཞུང་གིས་འཛམ་གླིང་གི་ཆོས་ལུགས་རང་དབང་གོང་མཐོར་སླད་མུ་མཐུད་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་གཞུང་དང་ཚོགས་སྡེ་ཁག་དང་ལྷན་ཕྱག་ལས་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པར་གསུངས་ཡོད། སྙན་ཐོ་ནང་བོད་ཀྱི་སྡེ་ཚན་ནང་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་མི་འབོར་གྲངས་རྩིས་དང་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་དད་རང་དབང་ཐད་བརྩི་མཐོང་། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལ་གུས་བཀུར་གྱི་གནས་བབས།  དེ་བཞིན་ཨ་རི་གཞུང་ནས་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་བཅས་སྡེ་ཚན་བཞིར་ཆ་བགོས་གནང་འདུག དེའི་ནང་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་ནང་མང་ཚོགས་ནས་ཆོས་དད་རང་དབང་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་བྱ་རྒྱུའི་རང་དབང་ཡོད་ལུགས་འཁོད་ཡོད་ཀྱང་དངོས་ཡོད་ཐོག་རྒྱ་གཞུང་གིས་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་ཁག་ལ་དམ་དྲག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བ་གཙོས་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་གཞན་ཁག་ནས་གྲྭ་བཙུན་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་བོད་མི་རྣམས་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་དང་འབྲེལ་གང་བྱུང་དུ་འཛིན་བཟུང་བཀག་སྐྱིལ་གྱིས་སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་ཚད་མེད་བཏང་བར་མ་ཟད།  ཁག་ཅིག་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་བཏང་བའི་ཁོངས་ཆོས་ལུགས་རང་དབང་རྡོག་རོལ་དང་འབྲེལ་༸ཀུན་གཟིགས་༸པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་གནད་དོན་འབུར་འདོན་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་དེ་རྒྱ་ནག་ཅན་དུ་བསྒྱུར་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་མུ་མཐུད་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་པ་སོགས་གསལ་འདོན་གནང་འདུག ད་དུང་རྒྱ་གཞུང་གིས་མུ་མཐུད་བོད་པའི་དགོན་པའི་གནང་སྒོར་ཐེ་གཏོགས་བྱས་ཏེ་རྒྱ་གཞུང་གིས་མོས་མཐུན་ཡོད་པའི་དགེ་འདུན་པ་དགོན་པའི་ལྟ་རྟོག་སླད་བསྐོ་གཞག་དང་གྲྭ་བཙུན་རྣམས་ལ་མུ་མཐུད་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སློབ་གསོ་སྤྲོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་བོད་པའི་དགོན་སྡེ་དང་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་བསྟི་གནས་ཁག་དེབ་སྐྱེལ་ཐད་སྟངས་འཛིན་བྱེད་བཞིན་སྐོར་མངོན་གསལ་གནང་འདུག གཞན་ཡང་སྙན་ཐོ་དེའི་ནང་།  གྲྭ་བཙུན་གཙོས་བོད་མི་རྣམས་ལ་མགྲོན་ཁང་དང་མོ་ཊ་གླ་རྒྱུ་སོགས་ལ་དཀའ་ངལ་འཕྲད་པ་དང་ལྷག་པར་དུ་ལས་ཀའི་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད་དབྱེ་འབྱེད་བྱས་དང་བྱེད་མུས་ཡིན་པའི་གནད་དོན་མངོན་གསལ་གནང་འདུག་པར་མ་ཟད་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཧན་ནང་པ་མང་པོ་ཞིག་ནས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཐོག་དོ་སྣང་ཤུགས་ཆེར་གནང་བཞིན་པའི་ཁྲོད་འདིར་ཧན་ནང་པ་ཚོ་བོད་པའི་དགོན་སྡེ་ཁག་ལ་བསྐྱོད་རྒྱུའང་རྒྱ་གཞུང་གིས་སྐབས་རེ་དམ་དྲག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པར་མངོན་གསལ་གནང་ཡོད།རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གཞུང་ཚབ་ཆེན་མོ་སྐུ་ཞབས་ Rashad Hussain ལགས་ཀྱིས་ཁ་སང་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་སྐབས་སྲིད་གཞུང་མང་པོ་ཞིག་ནས་དབྱེ་འབྱེད་ཀྱི་སྒྲིག་གཞི་ལག་བསྟར་བྱེད་དེ་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལ་རྡོག་རོལ་དང་།  དེའི་ཁྲོད་རྒྱ་གཞུང་གིས་མུ་མཐུད་བོད་མིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལ་རྡོག་རོལ་དང་བོད་མིའི་རིག་གཞུང་དང་སྐད་ཡིག་གོང་མཐོར་གཏོང་མཁན་གྱི་གང་ཟག ལྷག་དོན་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་༸སྐུ་པར་ཉར་ཚགས་གནང་མཁན་སོགས་འཛིན་བཟུང་གིས་མནར་གཅོད་བཏང་བར་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱིས་དེར་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་འདུག གཞི་རྩའི་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་བོད་མིའི་ཚོའི་ཆོས་ལུགས་རང་དབང་ལ་མུ་མཐུད་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པའི་གནད་དོན་རིམ་པ་འཐོན་བཞིན་པར་མ་ཟད།  ལྷག་དོན་ཁ་སྔོན་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་ལྷན་ཁང་དང་དཔལ་འབྱོར་ལྷན་ཁང་གཉིས་ཀྱིས་ཆོས་ཕྱོགས་དང་འབྲེལ་བའི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ལས་དོན་ལ་ཚོད་འཛིན་དམ་དྲག་གི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ཅིག་ཁ་སྔོན་ཕྱི་ཚེས་ ༡ ནས་ལག་བསྟར་བྱ་རྒྱུའི་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་ཡོད་པ་དང་བསྟུན་བོད་ནང་གི་དགོན་སྡེ་ཁག་ལ་སྔར་ལྷག་དམ་དྲག་གི་དཀའ་ངལ་འཕྲད་ངེས་ཡིན་པར་གསུངས་ཡོད།

རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་ལྷན་ཁང་དང་དཔལ་འབྱོར་ལྷན་ཁང་གཉིས་ཀྱིས་ཆོས་ཕྱོགས་དང་འབྲེལ་བའི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ལས་དོན་ལ་ཚོད་འཛིན་དམ་དྲག་གི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ཞིག་ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༡ ནས་ལག་བསྟར་བྱ་རྒྱུའི་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་བ་དང་བསྟུན་བོད་ནང་གི་དགོན་སྡེ་ཁག་ལ་སྔར་ལྷག་དམ་དྲག་གི་དཀའ་ངལ་འཕྲད་ངེས་ཡིན་པར་བརྗོད་འདུགཁ་སང་ཨ་རིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་དགོན་སྡེ་ཁག་ལ་སྟངས་འཛིན་སླད་དགོན་པའི་དཔལ་འབྱོར་གཙོས་ལས་དོན་མཐའ་དག་ལ་ཚོད་འཛིན་གྱི་ཁྲིམས་སྒྲིག་གསར་པ་གཏན་འབེབས་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ཐེངས་འདིའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ནི་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༣ པའི་ནང་དྲ་རྒྱའི་ཐོག་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ལ་སྟངས་འཛིན་བྱ་རྒྱུའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ལག་བསྟར་བྱ་རྒྱུའི་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་བའི་རྗེས་སུ་ཆོས་ཕྱོགས་དང་འབྲེལ་བའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ཐེངས་གཉིས་པ་དེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པར་བཤད་འདུག སྤྱིར་ཁྲིམས་སྒྲིག་དེ་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ནང་གི་ཆོས་ལུགས་དང་འབྲེལ་བའི་ས་ཚིགས་ཡོངས་ལ་ཁྱབ་ཀྱི་ཡོད་ཚུལ་ཟེར་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ནའང་། བོད་ནང་རྒྱུན་ལྡན་ནས་སྤྱི་ཚོགས་དང་རིག་གཞུང་གཉིས་ཀའི་ཐད་དགོན་སྡེ་ཁག་དང་བཙུན་དགོན་ཁག་གིས་ཐུགས་འགན་ཆེན་པོ་བཞེས་ཀྱི་ཡོད་པའི་གནས་སྟངས་ལ་གཞིགས་ཏེ་ཐེངས་འདིའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་དེའི་ཤུགས་རྐྱེན་བོད་ནང་ཆེས་ཆེར་ཐེབས་ངེས་ཡིན་སྐོར་གསུངས་འདུག་པ་མ་ཟད། ཁྲིམས་སྒྲིག་དེའང་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་དེ་ཉིད་ཀྲུང་གོ་ཅན་དུ་བསྒྱུར་རྒྱུའི་ལས་གཞི་མྱུར་ཚད་ཐོན་པོའི་སྒོ་ནས་ལག་བསྟར་ཡོང་ཐབས་དང་མཐུན་པ་ཞིག་བཟོས་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་དགོན་སྡེ་ཁག་གིས་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་ཐོག་ནས་ཆོས་ལུགས་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་དགོས་མཁོ། དགོན་པའི་སློབ་གཉེར་གྱི་གལ་གནད་ལ་གཞིགས་ནས་རང་དབང་གི་དབང་ཚད་ལྡན་པའི་ལས་དོན་གཉེར་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་ད་ཆ་ཁྲིམས་སྒྲིག་དེའི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་ཤེས་ཡོན་ལྟེ་གནས་ཀྱིས་གང་བཤད་ལ་ཉན་དགོས་སྐོར་བཀོད་པ་དང་འབྲེལ། སྤྱིར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དེ་སྔ་ཡང་དགོན་སྡེ་ཁག་གི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ལས་དོན་ལ་སྟངས་འཛིན་གྱི་ཐབས་ཤེས་བྱས་ཡོད་ཀྱང་དེར་དོན་འབྲས་སོན་མེད་པར་བཤད་འདུག རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཆོས་ཕྱོགས་དང་འབྲེལ་བའི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ལས་དོན་ལ་ཚོད་འཛིན་དམ་དྲག་གི་ཁྲིམས་སྒྲིག་དེ་ ༢༠༡༠ ལོར་ཚོད་ལྟ་བྱས་ཡོད་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་རེ་བ་བཞིན་དོན་འབྲས་སོན་མེད་པ་དང་ལོ་ངོ་བཅུའི་གོང་ལ་ཚོད་ལྟ་བྱས་པའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ནང་ལེ་ཚན་ ༩ དང་དོན་ཚན་ ༤༠ ཡོད་པ་དང་། ཁྲིམས་སྒྲིག་གསར་པའི་ནང་དཔལ་འབྱོར་དང་འབྲེལ་བའི་ལེ་ཚན་གསར་པ་འཇུག་རྒྱུ་མ་ཟད་དོན་ཚན་ཁག་ཞིབ་ཕྲར་བཀྲལ་བའི་ལེ་ཚན་ ༡༠ དང་དོན་ཚན་ ༥༥ ཡོད་པ་བཀོད་འདུག ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༠ ལོར་ཚོད་ལྟ་བྱས་པའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ནང་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ལས་དོན་ཐད་དཔལ་འབྱོར་ལྷན་ཁང་གི་འགན་སྐོར་ལ་དམིགས་བསལ་གང་ཡང་བཀོད་མེད་ཀྱང་ཁྲིམས་སྒྲིག་གསར་པའི་ནང་ཆོས་ཕྱོགས་དང་འབྲེལ་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གི་དཔལ་འབྱོར་དོ་དམ་གྱི་ལས་དོན་ཐོག་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་ལྷན་ཁང་དང་དཔལ་འབྱོར་ལྷན་ཁང་གཉིས་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་ཐོག་མཉམ་ལས་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་བཀོད་འདུག དགོན་སྡེ་ཁག་གི་སྤྱི་ཚོགས་བདེ་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་དོན་སོགས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ཡོང་འབབ་བཟོ་ཆོག་ཀྱང་། ཁྲིམས་སྒྲིག་གསར་པའི་ནང་མི་མང་ཁྲོད་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན་འགོག་ཐབས་སུ་གཞུང་ཁོ་ནའི་ལས་དོན་གཉེར་རྒྱུ་ཞེས་སྔར་གྱི་དོན་ཚན་དེ་མེད་པ་བཟོས་ཡོད་པ་དང་། དེ་སྔ་ཚོད་ལྟ་བྱས་པའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ནང་དགོན་པར་ཞལ་འདེབས་ལ་སོགས་ཕུལ་མཁན་བྱུང་སྐབས་དགོན་པའི་བྱུང་འཛིན་ཕུལ་ཆོག་པ་བཀོད་ཡོད་ཀྱང་ཁྲིམས་སྒྲིག་གསར་པའི་ནང་དགོན་སྡེ་ཁག་གི་ཡོང་འབབ་ལ་མྱུལ་ཞིབ་ནན་པོ་བྱ་སླད་དགོན་སྡེ་ཁག་ནས་སྦྱིན་བདག་རྣམ་པར་བྱུང་འཛིན་ཕུལ་སྐབས་ས་གནས་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་ལྷན་ཁང་གིས་ཆེད་བཟོ་བྱས་པའི་བྱུང་འཛིན་སྤྱོད་དགོས་པ་མ་ཟད། དགོན་སྡེ་ཁག་གི་འཛིན་སྐྱོང་དང་ལས་བྱེད་པ་ཚོས་ཁྲིམས་སྒྲིག་ལྟར་ལས་འགན་མ་བསྒྲུབ་པ་དང་རྩིས་མེད་བཏང་ཚེ་ཉེས་ཆད་འགེལ་རྒྱུ་ཡིན་པ་སོགས་ཆེད་བཀོད་ཡོད་འདུག

རྒྱ་གར་གྱི་ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེ་ཟུར་པ་དང་རྒྱ་ནག་དང་ཨ་རི་གཉིས་སུ་རྒྱ་གར་གྱི་གཞུང་ཚབ་པའི་ཐུགས་འགན་བཞེས་མྱོང་ཡོད་པ་ལྕམ་ Nirupama Rao ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་མ་འོངས་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་བོད་རྒྱ་གྲོས་མོལ་ཡོང་བར་འབད་བརྩོན་གནང་དགོས་པ་གསུངས་འདུག ཁ་སང་ཨ་རི་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་བོད་དོན་གླེང་མོལ་གྱི་ལས་རིམ་ཐོག་རྒྱ་གར་གྱི་ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེ་ཟུར་པ་ལྕམ་ Nirupama Rao ལགས་དང་ལྷན་དུ་ཁོང་གིས་རྩམས་པའི་ The Fractured Himalaya: India Tibet China 1949-62 ཆག་གྲུམ་ཤོར་བའི་ཧི་མཱ་ལ་ཡ། རྒྱ་གར། བོད། རྒྱ་ནག ༡༩༤༩ ནས་ ༦༢ ཞེས་འཁོད་པའི་རྒྱལ་རབས་ལོ་རྒྱུས་དང་འབྲེལ་བའི་དཔེ་དེབ་ཀྱི་ནང་དོན་སྐོར་གླེང་མོལ་གནང་འདུག་པ་དང་། གླེང་མོལ་ཐོག་ཁྲོད་ལྕམ་ Nirupama Rao ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་བཙན་འཛུན་བྱས་པའི་བརྒྱུད་རིམ་ཁག་ཅིག་དྲན་གསོ་དང་སྦྲགས་ཏེ་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་བཙན་འཛུལ་བྱས་པའི་རྗེས་སུ་རྒྱ་གར་གྱི་བདེ་འཇགས་དང་། དེ་སྔ་བོད་དང་ས་འབྲེལ་ཡོད་པའི་ས་མཚམས་ཀྱི་ངོས་བཞེས་ཐོག་ཤུགས་རྐྱེན་ཆེན་པོ་ ཐེབས་ནས་སྐབས་དེའི་འཕགས་བོད་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས་ཁག་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་རྣམས་ད་ཆ་རྒྱ་ནག་དང་འབྲེལ་བ་བྱེད་དགོས་པའི་གནད་སྟངས་ཤིག་ཆགས་ཡོད་པར་མ་ཟད་ས་མཚམས་ཀྱི་དོན་རྐྱེན་དེས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༢ ལོར་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་དབར་དམག་འཁྲུག་དང་ཉེ་ས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལོར་ Galwan ལུང་གཤོངས་སུ་བྱུང་བའི་གདོང་ཐུག་གི་གནད་དོན་སོགས་དུས་ད་ལྟའང་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་དབར་ས་མཚམས་ཀྱི་བདེ་འཇགས་མེད་པའི་གནས་སྟངས་སུ་གྱུར་ཡོད་པ་ནི་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱས་པའི་རྗེས་སུ་རྒྱ་གར་ལ་ཐེབས་པའི་ཤུགས་རྐྱེན་ཆེ་ཤོས་དེ་ཆགས་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག ཁོང་ནས་ད་ལྟའི་གནས་སྐབས་སུ་སྐབས་དེའི་གནད་དོན་དང་ལས་དོན་བྱེད་ཕྱོགས་སྐོར་གསུངས་པར་ཕྲན་བུའི་མི་བདེ་བ་ཞིག་འདུག་ཀྱང་དོན་དངོས་ཚོར་བར་སྐབས་དེའི་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བྱུས་གཏན་འབེབས་གནང་མཁན་གྱི་དབུ་ཁྲིད་ཚོས་བོད་དང་འབྲེལ་བའི་རྒྱ་གར་གྱི་ཕུགས་རྒྱང་ཐོག་དགོངས་པ་དེ་ཙམ་བཞེས་ཐུབ་མེད་པ་དང་ལྷག་པར་དེ་སྔ་བོད་ནང་ཡོད་པའི་རྒྱ་གར་གྱི་རང་དབང་དང་ཐོབ་ཐང་དེ་དག་སྲུང་སྐྱོབ་མ་ཐུབ་པར་རྒྱ་ནག་གི་ལག་ཏུ་སྤྲད་ཡོད་པར་དགོངས་ཚུལ་ཆེན་པོ་ཡོད་སྐོར་གསུངས་འདུག ལྷག་དོན་ལྕམ་ Nirupama Rao ལགས་ད་ལྟའི་བོད་ཀྱི་གནས་བབ་དང་འབྲེལ་ཏེ་ཉེ་ཆར་ཨ་རིའི་བོད་དོན་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་པ་ལྕམ་ Uzra Zeya མཆོག་ བཞུགས་སྒར་དུ་དངོས་སུ་ཆེད་ཕེབས་ཀྱིས་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་བོད་མིའི་དབུ་ཁྲིད་ཚོ་དང་མཇལ་འཕྲད་གནང་བ་དེས་ཨ་རི་གཞུང་དང་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས། དེ་བཞིན་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཐོག་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་ཚོས་བོད་དོན་ལ་དོ་སྣང་གནང་བ་ཞིག་མཚོན་གྱི་ཡོད་པ་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། རྒྱ་གར་གྱི་ངོས་ནས་ཀྱང་བོད་དོན་ཐོག་ད་ལྟའི་གནས་བབ་ལས་མང་ཙམ་གནང་ཐུབ་རྒྱུ་ཡོད་པ་དང་། གཙོ་བོ་བཙན་བྱོལ་ནང་ཡོད་པའི་བོད་མིའི་དབུ་ཁྲིད་དང་རྒྱ་ནག་དབར་བོད་ཀྱི་མ་འོངས་གནས་བབ་སྐོར་གྲོས་བསྡུར་དང་གྲོས་མོལ་ཡོང་བར་འབད་འབད་བརྩོན་གནང་དགོས་པར་གསུངས་འདུག དེ་བཞིན་ཁོང་གིས་ཨ་རི་དང་རྒྱ་གར་གཉིས་ནས་བསམ་བློ་བརྗེ་རེས་ཙམ་མིན་པར་ད་ལྟའི་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་འདིར་མཇུག་འབྲས་བཟང་པོ་ཞིག་ཡོང་བར་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་འདམ་ག་གང་ཡོད་མེད་ལའང་དགོངས་པ་བཞེས་རྒྱུ་གལ་ཡིན་པ་དང་། རྒྱ་ནག་ཕྱོགས་ནས་ཀྱང་དུས་རྟག་ཏུ་བོད་འདི་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ནང་གི་གནད་དོན་ཞིག་ཡིན་སྟབས་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཚོས་དེར་ཐད་གཏོགས་གནང་བར་ཁ་རྩོད་ཁོ་ན་བྱས་ནས་མ་བསྡད་པར་བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་སེལ་ཐབས་སུ་ཐུན་མོང་གི་གཞི་གཏན་ཞིག་གི་ཐོག་ལ་བབ་དགོས་ཞེས་གསུངས་ཡོད། ལྕམ་སྐུ་ Nirupama Rao ལགས་ཀྱི་ཁ་སང་གི་གླེང་མོལ་ལས་རིམ་དེ་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་དང་ཨེ་ཤ་ཡའི་གནད་དོན་ཐོག་གྱི་ཆེད་མཁས་པ་ལྕམ་ Ellen Bork ལགས་ནས་གཙོ་སྐྱོང་གནང་བ་སྦྲགས། རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་གནད་དོན་ཙམ་མ་ཟད་རྒྱ་ནག་གི་བོད་བཙན་འཛུལ་བྱེད་སྐབས་དང་དེའི་མཇུག་འབྲས་སྐོར་སོགས་འཁོད་པའི་དཔེ་དེབ་ The Fractured Himalaya: India Tibet China 1949-62 ཞེས་པ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དེབ་གལ་ཆེ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་སོགས་གསུངས་འདུག གཞི་རྩའི་སྔར་ལོའི་ལོ་མཇུག་ཙམ་ལ་འདོན་སྤེལ་གནང་བའི་རྒྱ་གར་གྱི་ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེ་ཟུར་པ་ལྕམ་ Nirupama Rao ལགས་ཀྱི་དཔེ་དེབ་ The Fractured Himalaya: India Tibet China 1949-62 ནང་བོད་དང་རྒྱ་གར། རྒྱ་ནག་བཅས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ། ཕྱོགས་ཕན་ཚུན་དབར་བྱུང་བའི་བཙན་འཛུལ་དང་དམག་དོན། དེ་བཞིན་འབྲུག་ཡུལ་སོགས་ཉེ་འཁོར་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་གནས་བབ་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་སོགས་ཀྱི་སྐོར་འཁོད་ཡོད་པ་དང་། ལྕམ་ Nirupama Rao ལགས་ཀྱི་དཔེ་དེབ་དེ་ཐོག་མར་འདོན་སྤེལ་སྐབས་སུ་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་གི་བཅར་འདྲིའི་ཐོག་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༢ ནས་ ༦༢ བར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འཕོ་འགྱུར་ཆེ་ཤོས་དེ་རྒྱ་ནག་བཅིངས་གྲོལ་དམག་མི་བོད་དུ་འཛུལ་བ་དེ་ཆགས་ཡོད་པ་མ་ཟད། སྐབས་དེའི་རྒྱ་གར་གཞུང་གི་ནོར་འཁྲུལ་ཆེ་ཤོས་དེ་བོད་ནང་ཡོད་པའི་རང་ཉིད་ཀྱི་རང་དབང་དང་ཐོབ་ཐང་ཁག་བློས་བཏང་གནང་བ་དེ་རེད་ཅེས་གསུངས་ཡོད།

ཁ་སང་ཕྱི་ཟླ་ ༥ ཕྱ་ཚེས་ ༢༣ ཉིན་མོ་དེ་ནི་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༡ ཕྱི་ཟླ་ ༥ ཕྱི་ཚེས་ ༢༣ ཉིན་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་བཙན་དབང་འོག་བོད་མི་ཚོས་གྲོས་མཐུན་དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་ཟེར་བར་མིང་རྟགས་བཀོད་དགོས་བྱུང་ནས་ལོ་ངོ་ ༧༡ འཁོར་བའི་ཉིན་མོ་དང་བསྟུན། སུད་སི་ཇི་ནི་ཝ་གྲོང་ཁྱེར་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐང་ལྷན་ཁང་གི་མདུན་ཐང་དུ་ས་གནས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་དུས་ཚིགས་དེ་དྲན་གསོ་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་འདུགལས་འགུལ་དེ་ནི་ཇི་ནི་ཝའི་ཚོགས་ཆུང་གིས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་འདུག་པ་དང་སྐབས་དེར་སུད་སི་དོན་གཅོད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་རྒྱལ་ཚོགས་འབྲེལ་མཐུད་པ་སྐལ་ལྡན་མཚོ་མོ་ལགས་ཀྱིས་ཕྱི་ཟླ་ ༥ ཕྱི་ཚེས་ ༢༣ ཉིན་མོ་འདི་ནི་བོད་ཀྱི་ཉེ་བའི་རྒྱལ་རབས་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་ཀྱི་བརྫེད་དཀའ་བའི་ཉིན་མོ་ཞིག་དང་། དེ་སྔ་ ༡༩༥༡ ཕྱི་ཟླ་ ༥ ཕྱི་ཚེས་ ༢༣ ཉིན་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་བཙན་དབང་འོག་བོད་མི་ཚོར་གྲོས་མཐུན་དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་ཟེར་བ་དེར་མིང་རྟགས་བཀོད་བཅུག་ཡོད་པ་དང་། ད་ཆ་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་ཉམས་ཞིབ་གནང་མཁན་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་ལུགས་མཁས་པ་མང་པོས་གྲོས་མཐུན་དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་ཟེར་བ་དེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་འགྲོ་སྟངས་ཐོག་ནས་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་བྱེད་སྟངས་ཤིག་ཡིན་པ་དང་། གྲོས་མཐུན་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་རང་བཙན་གཙང་མ་ཡིན་པའི་བོད་རྒྱལ་ཁབ་དེ་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་ཡིན་པར་གྲུབ་ཆེད་ཀྱི་ལག་ཆ་ལྟ་བུར་སྤྱོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པར་ངོས་འཛིན་གནང་གི་ཡོད་པ་གསུངས་འདུགཁོང་གིས་གྲོས་མཐུན་དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་ཟེར་བ་དེ་བཞག་སྐབས་ལ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དགུང་ལོ་ ༡༦ ཙམ་ལས་ཕེབས་མེད་པ་དང་། སྐབས་དེར་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གིས་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དུ་ཞི་སྒྲིག་ཡོང་ཐབས་སུ་སྐུལ་ལས་མང་པོ་བསྐྱོན་ཡོད་ཀྱང་། མཐར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རང་ཉིད་ཀྱི་གྲོས་མཐུན་ཁག་ལ་བརྩི་མེད་ཐོག་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་བོད་ས་ཡོངས་ཡོངས་ལ་དྲག་པོའི་བཙན་འཛུལ་བྱས་པ་དང་། སྐབས་དརེ་༸གོང་ས་མཆོག་བཙན་བྱོལ་ལ་ཕེབས་ཏེ་རྒྱ་གར་ཨ་སཱམ་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཏེ་ཛི་པུར་དུ་༸ཞབས་སོར་བདེ་བར་འཁོད་མ་ཐག་ཏུ་ གྲོས་མཐུན་དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་ཟེར་བར་ངོས་ལེན་མེད་པའི་གཞུང་འབྲེལ་གསལ་བསྒྲགས་བསྐྱངས་ཡོད་པ་སོགས་དེ་བྱུང་གི་བརྒྱུད་རིམ་ཁག་ཅིག་དྲན་གསོ་དང་སྦྲགས། བོད་མི་ཚོ་འཐབ་རྩོད་པ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས་སོ་སོའི་ལོ་རྒྱུས་ལ་དོ་སྣང་གནང་རྒྱུ་དང་ལས་འགུལ་ཁག་གི་ནང་དུ་མཉམ་ཞུགས་གནང་གལ་ཡིན་པ་སོགས་གསུངས་འདུག   ལས་འགུལ་ཐོག་ཕེབས་པ་སུད་བོད་མཛའ་འབྲེལ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་དང་ཡུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་ René Longet ལགས་ཀྱིས་གྲོས་མཐུན་དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་ཟེར་བར་འཁོད་པའི་དོན་ཚན་ཁག་ཁྲིམས་དང་མཐུན་གྱི་མེད་སྐོར་སོགས་གསུངས་འདུགདེ་བཞིན་ལས་འགུལ་གོ་སྒྲིལ་གནང་མཁན་ཇི་ནི་ཝ་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་གཡང་དགའ་ལགས་སུ་ཞལ་པར་བརྒྱུད་བཀའ་འདྲི་ཁག་ཅིག་ཞུས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མི་ཚོར་བཙན་དབང་ཐོག་ནས་གྲོས་མཐུན་དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་ཟེར་བ་དེར་མིང་རྟགས་བཀོད་བཅུག་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དུས་ཚིགས་ཤིག་དྲན་གསོ་ཞུ་རྒྱུ་དང་ལྷག་པར་དུ་ཁ་སང་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གཙོ་འཛིན་ལྕམ་སྐུ་ Michelle Bachelet ལགས་རྒྱ་ནག་ནང་འཚམས་གཟིགས་སུ་ཕེབས་འབྱོར་དང་བསྟུན་བོད་གཙོས་ཡུ་གུར་དང་། ཧོང་ཀོང་སོགས་ཀྱི་ནང་རྒྱ་གཞུང་གིས་བརྩི་མེད་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནད་དོན་སྐོར་ངེས་པར་དུ་གླེང་སློང་གནང་དགོས་པའི་བརྡ་ལན་འཕྲོད་ཐབས་སོགས་ལ་ཆེད་དམིགས་གནང་བ་ཞིག་ཡིན་པར་གསུངས་སོང་།ཕྱོགས་མཚུངས་ཁ་སང་ཕྱི་ཟླ་ ༥ ཕྱ་ཚེས་ ༢༣ ཉིན་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གཙོ་འཛིན་ལྕམ་སྐུ་ Michelle Bachelet མཆོག་རྒྱ་ནག་ནང་འབྱོར་བ་དང་བསྟུན། ཨ་རིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་དེ་འབྲེལ་གནས་ཚུལ་ཞིག་འདོན་སྤེལ་གནང་བར་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གཙོ་འཛིན་མཆོག་རྒྱ་ནག་ཏུ་ཐེངས་དང་པོ་ཕེབས་པ་དེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ངོས་ནས་བོད་མི་ཚོར་བཙན་དབང་གིས་གྲོས་མཐུན་དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་ཟེར་བར་མིང་རྟགས་བཀོད་བཅུག་པའི་དུས་ཚིགས་དང་གཅིག་མཚུགས་ཁེལ་ཡོད་པ་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། ལྕམ་སྐུ་ Michelle Bachelet མཆོག་དངོས་སུ་བོད་ནང་ཕེབས་འཆར་མེད་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་འགོ་ཁྲིད་ཚོ་དང་ཐུག་འཕྲད་གནང་སྐབས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཐབས་བྱུས་སྣ་ཚོས་ཐོག་ནས་བོད་ནང་གི་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་བརྩི་མེད་རྡོལ་རོལ་བཏང་དང་གཏོང་བཞིན་པའི་བྱ་སྤྱོད་ཁག་ལ་སྐད་གསང་མཐོ་བོའི་ཐོག་ནས་གླེང་སློང་གནང་དགོས་པར་གསུངས་འདུག གཞི་རྩའི་ལྕམ་སྐུ་ Michelle Bachelet མཆོག་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ལོར་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གཙོ་འཛིན་གྱི་འགན་བཞེས་པ་ནས་བཟུང་ད་བར་བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་སྐོར་གླེང་སློང་གང་ཡང་གནང་མེད་པ་རེད། ལྕམ་སྐུ་མཆོག་ད་རེས་རྒྱ་ནག་ནང་འཚམས་གཟིགས་སུ་ཕེབས་ཀྱི་ཡོད་པ་བསྟུན་བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ། དེ་བཞིན་ཨ་རིས་གཙོས་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཐོག་ཐུགས་ཁུར་ཡོད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་དང་ཚོགས་པ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་གིས་འཚམས་གཟིགས་འདི་དོན་འཁྱོལ་ཡོང་མིན་ཐད་ཐུགས་དོགས་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་ཤུགས་ཆེར་བསྟན་ཡོད།

རྒྱ་གཞུང་གིས་སྔ་ལོའི་ལོ་མཇུག་ནས་བཟུང་ཁམས་བྲག་མགོ་ཁུལ་དུ་སྟོན་པའི་སྐུ་བརྙན་མཐོ་ཚད་ ༩༩ ཅན་དང་མ་ཎི་ལག་འཁོར། དེ་བཞིན་སློབ་གྲྭ་ལ་སོགས་པ་གཏོར་བཤིག་བཏང་བའི་གནས་ཚུལ་ཤུགས་ཆེར་ཐོན་ཡོད་ཀྱང་། ད་ཆ་རྒྱ་གཞུང་གི་ངོས་ནས་གཏོར་བཤིག་གི་ལས་དོན་དེ་དག་སྤེལ་མཁན་ནི་ཁམས་བྲག་མགོ་དགོན་པའི་དགེ་འདུན་པ་ཚོས་སྤེལ་བར་ཉེས་འཛུགས་བྱས་འདུགཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་ ༦ ཉིན་ནས་བཟུང་རྒྱ་གཞུང་གིས་བྲག་མགོའི་དགེ་འདུན་པ་ཚོས་སྟོན་པའི་སྐུ་བརྙན་དང་མ་ཎི་ལག་འཁོར་དེ་དག་གཏོར་བཤིག་བཏང་ཡོད་སྐོར་འཁོད་པའི་ཡིག་ཆའི་སྟེང་མཚན་རྟགས་བཀོད་འཇུག་ཡོད་པ་དང་། བྲག་མགོ་ནས་ཡིན་པའི་བོད་མི་ཞིག་གིས་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་གནང་བར་རྒྱ་གཞུང་གི་ཡིག་ཆ་དེ་ལ་མཚན་རྟགས་མ་བཀོད་ཚེ་དགེ་འདུན་པ་རྣམས་ལ་རྒྱ་སྒོར་ཁྲི་ཁ་ཤས་ཉེས་ཆད་གཏང་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། བྲག་མགོ་ནང་དུ་སྨོན་ལམ་ཚོགས་མ་འཇུག་སྟབས་ཉེ་འཁོར་དཀར་མཛེས་ཁུལ་དུ་ཚོགས་དགོས་བྱུང་འདུགདེང་སྐབས་ཁམས་བྲག་མགོའི་ནང་དམིགས་བསལ་གྱིས་དམ་དྲག་ཤུགས་ཆེར་བྱས་པ་དང་། ཡུལ་མི་རྣམས་ཀྱི་ཁ་པར་སྔོག་བཤེར་དང་མི་མང་འདུ་འཛོམས་མི་ཆོག་པ། ས་གནས་གང་སར་ཉེན་རྟོག་པ་བགོས་འགྲེམས་ཀྱིས་ས་གནས་མང་ཚོགས་ཐོག་དམ་དྲག་ཤུགས་ཆེར་བྱེད་མུས་ཡིན་པ་རེད།དེང་སང་རྒྱ་གཞུང་གིས་དགོན་པ་དང་མི་མང་དབར་འགལ་ཟླ་བཟོས་ཏེ་བྲག་མགོ་དགོན་པ་དེ་ས་གནས་མང་ཚོགས་ཀྱི་ས་ཆ་ཧམ་བཟུང་བྱས་པའི་ས་ཆ་ཡིན་ཚུལ་དང་དེ་བཞིན་ས་གནས་མང་ཚོགས་ཁྲོད་དབུལ་ཕྱུག་གི་ཁྱད་པར་བསྡུར་ནས་ཕན་ཚུན་དབར་འགལ་ཟླ་བཟོ་བཞིན་ཡོད་འདུགརྒྱ་གཞུང་གིས་སྔ་ལོའི་ལོ་མཇུག་ནས་འགོ་འཛུགས་ཏེ་ཁམས་བྲག་མགོའི་ནང་སློབ་གྲྭ་གཏོར་བཤིག་དང་མཐོ་ཚད་སྨིད་ ༩༩ ཅན་གྱི་སྟོན་པའི་སྐུ་བརྙན་ཆེན་པོ་ཞིག་དང་ཉེ་འཁོར་གྱི་མ་ཎི་དུང་འཁོར། དེབཞིན་ཉེ་འཁྲིས་སུ་ཡོད་པའི་ཐོག་བརྩེགས་གསུམ་ཅན་གྱི་རྗེ་བཙུན་བྱམས་པ་མགོན་པོའི་སྐུ་བརྙན་དང་གཙུག་ལག་ཁང་བཅས་གཏོར་བཤིག་བཏང་བ་སོགས་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་ཤུགས་ཆེར་སྤེལ་བ་མ་ཟད། དགོན་པའི་དགེ་འདུན་པ་ཁག་ཅིག་འཛིན་བཟུང་གི་གནས་ཚུལ་བྱུང་བ་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་དུ་གནས་སྡོད་བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་རྣམས་ཀྱིས་གནད་དོན་དེའི་ཐོག་རྒྱ་ནག་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་སྔ་རྗེས་རིམ་སུ་སྤེལ་ཡོད་པ་རེད།

རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དབྱེ་བའི་བོད་མཚོ་སྔོན་ཁུལ་དུ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཆེས་ཛ་དྲག་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་ཁྲོད་ཟི་ལིང་གྲོང་ཁྱེར་གཅིག་པོའི་ནང་ཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་ ༦ ནས་ ༡༤ བར་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་མཁན་ ༡༥༤ ཙམ་བྱུང་འདུགདེའང་ Sina.com ཞེས་པའི་རྒྱ་ཡིག་བརྒྱུད་ལམ་གྱིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་ཁ་ཉིན་ Chinanews.com བརྒྱུད་ལམ་གྱི་གསར་འགོད་པ་ཞིག་ལ་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་གྱི་ Red Cross འམ་རྒྱ་འགྲམ་དམར་པོའི་ཚོགས་པ་བརྒྱུད་གནས་ཚུལ་རྒྱུས་ལོན་བྱུང་བའི་ནང་འདས་པའི་ཉིན་གྲངས་ཁ་ཤས་ནང་ཟི་ལིང་ཁུལ་དུ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་མཁན་གྱི་གྲངས་འབོར་མང་རུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་ཁྲོད་ཟི་ལིང་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་གཞུང་འབྲེལ་གྲངས་ཐོར་གཞིགས་ཚེ་ཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་ ༦ ནས་ ༡༤ བར་གཉན་རིམས་ཕོག་མཁན་མི་གྲངས་ ༡༥༤ བྱུང་ཡོད་པ་དང་དེའི་ཁོངས་ནས་ ༨༢ ལ་ནད་རྟགས་མེད་པ་རེད་འདུག ཟི་ལིང་གྲོང་ཁྱེར་དུ་གཉན་རིམས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཛ་དྲག་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་འབྲེལ་ཏེ་མཚོ་སྔོན་གྱི་རྒྱ་འགྲམ་དམར་པོའི་ཚོགས་པས་ཟི་ལིང་ལས་ཁུངས་ལ་གྲོང་ཁྱེར་ནང་གཉན་རིམས་ཁྱབ་བརྡལ་ཤུགས་ཆེ་འགྲོ་བཞིན་པར་གདོང་ལེན་དང་འགོག་ཐབས་སླད་རྒྱ་སྒོར་བདུན་འབུམ་ཉིས་ཁྲིའི་རོགས་དངུལ་ཆེད་གཏོང་གནང་འདུག རྒྱ་ནག་གཞུང་འབྲེལ་བརྒྱུད་ལམ་ཐོག་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་དུ་འདི་ལོར་གཉན་རིམས་ཕོག་མཁན་མི་གཅིག་མ་གཏོག་བྱུང་མེད་ཚུལ་བརྗོད་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། ཟླ་བ་སྔོན་མར་ The Guardian སོགས་རྒྱལ་སྤྱིའི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་ས་དང་གཞིས་རྩེར་ཉལ་ཁྲི་ ༡༠༠༠ ཅན་གྱི་སྨན་ཁང་གསར་རྒྱག་བྱས་ཡོད་པའི་འདྲ་པར་དང་བཅས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་ཡོད་པ་རེད། ཉེ་ཆར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དྲ་གནས་ཐོག་བོད་མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་གྱི་བོད་མིའི་ཁྲོད་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཁྱབ་བརྡལ་ཤུགས་ཆེར་འགྲོ་བཞིན་པའི་ཁོངས་སུ་དེ་སྔ་རྒྱ་གར་དང་བལ་ཡུལ་ནས་ཕྱིར་བོད་དུ་གཏན་ལོག་གནང་མཁན་རྣམས་ལ་ཐོབ་ཐང་ལག་འཁྱེར་དང་ཁྱིམ་ཐོ་ལག་འཁྱེར་སོགས་མེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་དཀའ་ངལ་ཤུགས་ཆེར་འཕྲད་བཞིན་པ་མངོན་གསལ་གནང་ཡོད། དེ་བཞིན་ཉེ་ཆར་ Free Tibet བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་གང་སར་བོད་མིའི་ལས་འགུལ་བ་གཙོས་མི་སེར་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ལ་རྒྱུ་མཚན་སྣ་ཚོགས་ཐོག་ནས་འཛིན་བཟུང་བཙན་ཁྲིད་བྱེད་བཞིན་པའི་གནས་ཚུལ་གཅིག་རྗེས་གཉིས་མཐུད་བྱུང་བའི་ཁྲོད། སླར་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་སྔོན་འགོག་གི་སྒྲིག་གཞིར་ཁ་གཡོག་ནས་ལོ་ན་ལྔ་ལ་སོན་པའི་བུ་མོ་ཀུན་སྒྲོལ་བཟང་མོ་ལགས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཨ་མའི་འཁྲིས་ནས་བཙན་ཁྲིད་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་ཡང་ཐོན་ཡོད་པ་རེད། དེའི་བར་ན་ Free Tibet བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་དྲ་གནས་ཐོག་བོད་གནས་ལྟ་ཞིབ་ཁང་གི་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྒྲུབ་གནང་སྟེ་འདོན་སྤེལ་གནང་བར་རིང་མིན་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་༸སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་ཉིན་མོ་འཚེར་ཉེ་དང་བསྟུན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་ས་ནང་དུ་དམག་མི་ཕོན་ཆེ་འགྲེམས་འཇོག་གིས་ལྷ་སའི་ཇོ་ཁང་དང་ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལ། དེ་བཞིན་དགའ་ལྡན་དང་སེ་ར། འབྲས་སྤུངས་བཅས་ཀྱི་ཉེ་འགྲམ་གྱི་གསང་ལམ་ཚང་མར་འགག་སྒོ་ཆེད་བཙུགས་ཀྱིས་འགྲུལ་སྐྱོད་བྱེད་མཁན་མང་ཚོགས་ལ་དམ་དྲག་དང་སྔོག་གཤེར་སོགས་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་པའི་གནས་སྟངས་འོག་ངལ་བ་ཆེས་ཆེར་འཕྲད་བཞིན་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུག ཉེན་རྟོག་པས་ལྷ་ས་ནང་དུ་ཕྱག་འཚལ་སྐོར་སྐྱོད་གནང་མཁན་རྣམས་ལའང་དོགས་ཟོན་ནན་པོ་བྱས་པ་མ་ཚད་པར་བོད་མི་གཉིས་ལས་མང་བ་འདུ་འཛོམས་གནང་ཚེ་དེ་དག་ལ་འདྲི་རྩད་ཚ་ནན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་སྐོར་གསུངས་འདུག

བོད་མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་ནང་གི་བོད་མིའི་ཁྲོད་ལ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཁྱབ་བརྡལ་ཤུགས་ཆེ་འབྱུང་བཞིན་པའི་ཁོངས་སུ་དེ་སྔ་རྒྱ་གར་དང་བལ་ཡུལ་ནས་ཕྱིར་བོད་དུ་གཏན་ལོག་གནང་མཁན་རྣམས་ལ་དམིགས་བསལ་དཀའ་ངལ་འཕྲད་བཞིན་ཡོད་འདུགབོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དྲ་གནས་ཐོག་གནས་ཚུལ་བཀོད་པར་གཞིགས་ན། རྒྱ་གཞུང་གིས་རྒྱ་གར་དང་བལ་ཡུལ་གཉིས་ནས་ཕྱིར་ལོག་གནང་བའི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་དེ་སྔའི་ཐོབ་ཐང་ལག་འཁྱེར་ ༼ ཧྲིན་ཕེང་ཀྲན་འམ་ཡུལ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལག་འཁྱེར་དང་། ཧུའུ་ཀུའོ་ཞེས་པའི་ཁྱིམ་ཐོ་ལག་འཁྱེར་བཅས་ཕྱིར་བསྡུས་བྱས་པ་ཁག་ད་ལྟའང་བསྐྱར་གསོ་བྱ་རྒྱུའི་ཆོག་མཆན་སྤྲད་མེད་པར་བརྟེན་ཁོང་རྣམ་པའི་འཚོ་བའི་ཁྲོད་དཀའ་ངལ་མང་དག་ཅིག་འཕྲད་མུས་ཡིན་པ་མ་ཚད་པར་བར་ལམ་ནད་ཡམས་ཁྱབ་བརྡལ་བྱུང་སྐབས་ཐོབ་ཐང་ལག་འཁྱེར་མེད་སྟབས། ཏོག་དབྱིབས་སྨན་བཅོས་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་ཡོད་པའི་སྨན་ཁང་ཁག་ཏུ་སྨན་བཅོས་ཀྱི་མཐུན་འགྱུར་དང་གཞི་རིམ་འཕྲོད་བསྟེན། སྨན་བཅོས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་སོགས་གང་ཡང་སྤྲོད་ཀྱི་མེད་པའི་གནས་སྟངས་འོག་ཁག་ཅིག་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་ཡོད་སྐོར་བཀོད་འདུག ལྷག་དོན་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཟླ་བ་གཅིག་ལྷག་ཙམ་གྱི་གོང་དུ་དཀར་མཛེས་རྫོང་ཁོངས་སུ་ཡོད་པའི་རྒྱ་གར་དང་བལ་ཡུལ་གཉིས་ནས་ཕྱིར་ལོག་གནང་མཁན་བོད་མི་ཚོར་ཁྱིམ་ཐོ་བཟོ་རྒྱུའི་ཡོངས་ཁྱབ་གསལ་བསྒྲགས་ཤིག་སྤེལ་འདུག་ཀྱང་ད་བར་ཕྱིར་ལོག་གནང་མཁན་བོད་མི་སུ་གཅིག་ལ་ཁྱིམ་ཐོ་དེ་བཟོས་པ་བྱུང་མི་འདུག གཞི་རྩའི་འདས་པའི་ཕྱི་ཟླ་བཞི་པའི་ཟླ་མགོ་ཙམ་ནས་རྒྱ་ནག་ཧྲང་ཧེ་གྲོང་ཁྱེར་ནང་སླར་གཉན་རིམས་ཤུགས་ཆེར་ཁྱབ་ཏེ་སྔར་བཞིན་དམ་དྲག་ཆེན་པོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པའི་ཁྲོད་འདིར་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ས་ཁུལ་ཁག་ཆེད་བགོས་ཀྱིས་གྲོང་མི་ཚོར་བདུན་ཕྲག་རེ་རེའི་ནང་རིམས་ནད་ཀྱི་བརྟག་དཔྱད་ཐེངས་ ༣ རེ་བྱེད་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཕྱིར་མི་གཅིག་ཀྱང་ཐོན་མི་ཆོག་པ་བཟོས་ཡོད་པར་བརྟེན་ཟ་མ་མེད་པའི་དཀའ་ངལ་འོག་གྲོང་ཁྱེར་ནང་དུ་ཉེན་རྟོག་པ་དང་མི་མང་དབར་ཟིང་འཁྲུག་ལངས་པ་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་རིམ་པར་འཐོན་བཞིན་ཡོད་པའི་སྐབས་བོད་མིར་མཚོན་ན། གྲོང་ཁྱེར་ཡོངས་སྒོ་རྒྱ་བསྡམས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་བོད་མི་ཞོར་ལས་གནང་མཁན་ཚོ་ཕར་འགྲོ་ཚུར་འོང་གནང་མི་ཐུབ་པའི་གནས་སྟངས་འོག་དངུལ་གྱི་ཡོངས་ཁུངས་སོགས་མེད་ནས་ཕྱིར་ཕ་ཡུལ་དུ་གསང་སྟབས་ཀྱིས་ལོག་པར་ཉེན་རྟོག་པས་འཛིན་བཟུང་གིས་བཀག་ཉར་དང་ཉེས་ཆད་གཏོང་བཞིན་པ་མ་ཟད། ཉེ་ཆར་རྒྱ་གཞུང་གིས་སླར་ གཉན་རིམས་སྔོན་འགོག་གི་སྒྲིག་གཞིར་ཁག་དཀྲིས་ཏེ་ལོ་ན་ལྔ་ལ་སོན་པའི་བོད་པའི་བོུ་གཅིག་བཙན་ཁྲིད་བྱས་ཡོད་པ་རེད།

རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་གང་སར་བོད་མིའི་ལས་འགུལ་བ་གཙོས་མི་སེར་མི་ཉུང་བ་ཞིག་གཞི་མེད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་སྣ་ཚོགས་ཐོག་ནས་འཛིན་བཟུང་བཙན་ཁྲིད་བྱེད་བཞིན་པའི་གནས་ཚུལ་གཅིག་རྗེས་གཉིས་མཐུད་འབྱུང་བཞིན་པ་ལྟར་ཉེ་ཆར་སླར་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་སྔོན་འགོག་གི་སྒྲིག་གཞིར་ཁག་དཀྲིས་ཏེ་ལོ་ན་ལྔ་ལ་སོན་པའི་བོད་པའི་བུ་མོ་ཀུན་སྒྲོལ་བཟང་མོ་ལགས་ཨ་མའི་འཁྲིས་ནས་བཙན་ཁྲིད་བྱས་འདུགཁ་སང་དབྱིན་ཡུལ་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ Free Tibet ཚོགས་པའི་དྲ་གནས་ཐོག་བོད་གནས་ལྟ་ཞིབ་ཁང་གི་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་གནང་བ་ལུང་འདྲེན་གནང་གསལ། ཉེ་ཆར་ཟླ་བ་སྔོན་མའི་ཕྱི་ཚེས་ ༢༨ ཉིན་ས་གནས་རྒྱ་གཞུང་ཉེན་རྟོག་པས་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བའི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་མངའ་རིས་སྤུ་ཧྲེང་རྫོང་སྟག་ལ་མཁར་ཡུལ་ཚོ་ནས་ཨ་མ་བདེ་སྐྱིད་ལགས་ཀྱིས་རང་ཉིད་ཀྱི་བུ་མོ་ཀུན་སྒྲོལ་བཟང་མོ་ལགས་ཁྲིད་དེ་རྒྱ་ལམ་གཙང་བཟོ་བྱེད་བཞིན་པའི་སྐབས་སུ་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་སྔོན་འགོག་གི་སྒྲིག་གཞི་དང་འགལ་བའི་ཉེས་མིང་འོག་བུ་མོ་ཀུན་སྒྲོལ་བཟང་མོ་བཙན་ཁྲིད་བྱས་ཡོད་སྐོར་བཀོད་འདུག སྐབས་དེར་ཨ་མ་བདེ་སྐྱིད་ལགས་ནས་ས་གནས་ཉེན་རྟོག་པ་དང་ཉེན་རྟོག་ལས་ཁུངས་སུ་ཞུ་སྐུལ་གསལ་བཤད་སོགས་གནང་ཡོད་ཀྱང་ལན་འདེབས་གང་ཡང་མེད་པ་དང་ད་ལྟའི་ཆར་ཀུན་སྒྲོལ་བཟང་མོ་ལགས་ས་གནས་གང་དུ་བཀག་ཉར་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ཨ་མ་དང་བུ་མོ་གཉིས་ཀྱི་གནས་སྟངས་གང་འདྲ་ཆགས་ཡོད་མེད་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པ་རེད་འདུག རྩ་བའི་ཨ་མ་བདེ་སྐྱིད་ལགས་དང་ཀུན་སྒྲོལ་བཟང་མོ་ལགས་གཉིས་ནི་གཞིས་ཀ་རྩེ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཁྱབ་ཁོངས་ས་དགའ་རྫོང་ཁུལ་གྱི་འབྲོག་པའི་ཁྱིམ་ཚང་ཞིག་ཡིན་ཡང་། དེ་སྔ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ནས་ ༢༠༣༥ བར་ལ་ས་གནས་ཀྱི་འབྲོག་པ་དང་ཞིང་པའི་ཁྱིམ་ཚང་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་དང་གསུམ་བཅུ་ཙམ་གྲོང་ཁྱེར་ཁག་ཏུ་གནས་སྤོ་བྱེད་རྒྱུའི་དམིགས་ཚད་འོག་དབུལ་ཕོངས་གྲོལ་བའི་སྲིད་བྱུས་ཟེར་བ་སོགས་ལག་བསྟར་སྐབས་རང་ལོ་ ༥༠ ཡས་ཙམ་སོན་པའི་ཨ་མ་བདེ་སྐྱིད་ལགས་དང་རང་ལོ་ལྔ་ཡིན་པའི་བུ་མོ་ཀུན་སྒྲོལ་བཟང་མོ་ལགས་གཉིས་འབྲོག་ས་ནས་མངའ་རིས་སྤུ་ཧྲེང་རྫོང་དུ་གཞིས་སྤོས་ཏེ་རྒྱ་ལམ་གཙང་བཟོའི་ལས་ཀ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་ Free Tibet ཚོགས་པས་སྔར་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༤ ཉིན་རྒྱ་གཞུང་ཉེན་རྟོག་པས་བོད་ཁམས་སྐྱེ་རྒུ་མདོ་ནས་འཛིན་བཟུང་བཙན་བྱས་པ་རིན་ཆེན་རྡོ་རྗེ་ལགས་ཟླ་བ་དགུ་ཙམ་བཀག་ཉར་བྱས་རྗེས་ཉེ་ཆར་ཚེས་ ༢༧ ཉིན་གློད་བཀྲོལ་བཏང་ཡོད་ཀྱང་ས་གནས་རྒྱ་གཞུང་ཉེན་རྟོག་པའི་ལྟ་སྲུང་འོག་གནས་དགོས་ཀྱི་འདུག རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་དམ་དྲག་དང་ལྟ་སྲུང་རྐྱེན་པས་རིན་ཆེན་རྡོ་རྗེ་ལགས་ཀྱི་གཟུངས་གཞིའི་གནས་སྟངས་དང་། བཙོན་ཁང་དུ་བཀག་ཉར་རིང་གི་གནས་སྟངས་སོགས་ཞིབ་ཕྲ་མཁོ་སྒྲུབ་ཞུ་དཀའ་སྐོར་གསུངས་འདུག གཞི་རྩའི་སྔར་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་བརྒྱད་པའི་ནང་ཡུལ་ཤུལ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་བཙུགས་ནས་ལོ་ ༧༠ འཁོར་བའི་མཛད་སྒོ་ཞེས་པ་ཞིག་ཚོགས་སྐབས་སུ་ས་གནས་རྒྱ་གཞུང་ཉེན་རྟོག་པས་དགག་སྒོ་ཆེད་བཙུགས་ཀྱིས་མང་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་འོང་དང་ཁ་པར་སོགས་ལ་ཞིབ་བཤེར་ནན་པོ་བྱེད་བཞིན་པའི་ཁྲོད་བོད་མི་རིན་ཆེན་རྡོ་རྗེ་ལགས་དང་ཁོང་གི་གྲོགས་པོ་སྐལ་བཟང་ཉི་མ་ལགས། ལྷུན་གྲུབ་ལགས་བཅས་གསུམ་གྱི་ཁ་པར་ཞིབ་བཤེར་བྱས་ནས་ཁོང་གསུམ་གྱིས་ཚོགས་མི་ ༢༠༠ ལྷག་ཡོད་པའི་བཙན་བྱོལ་ནང་གི་སྐད་འཕྲིན་ཚོགས་པ་ཞིག་ལ་ས་གནས་ལ་དམ་དྲག་དང་འབྲེལ་བའི་པར་རིས་དང་གནས་ཚུལ་བཏང་བའི་ཉེས་མིང་འོག་འཕྲལ་མར་ལག་ལྕགས་བརྒྱབ་ནས་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པར་བརྟེན་ད་བར་གནས་སྟངས་གང་ཡིན་ཤེས་རྟོགས་མེད་པར་གྱུར་ཡོད་པ་དང་། ད་ལྟའི་ཆར་རང་ལོ་ ༥༤ ཙམ་ཡིན་པ་གླ་འཁོར་བ་རིན་ཆེན་རྡོ་རྗེ་ལགས་གློད་བཀྲོལ་བཏང་བའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་ཡོད་ཀྱང་། ཁོང་དང་ལྷན་དུ་འཛིན་བྱས་པའི་སྐལ་བཟང་ཉི་མ་ལགས་དང་ལྷུན་འགྲུབ་ལགས་གཉིས་ས་གནས་གང་དུ་བཀག་ཉར་བྱས་ཡོད་མེད་དང་། གཟུགས་གཞིའི་གནས་སྟངས་ཇི་ཡིན་སོགས་ཤེས་རྟོགས་མེད་པ་རེད།