རྒྱལ་སྤྱི།

བལ་ཡུལ་གཞུང་གིས་ཉེ་ཆར་ National Pride project འམ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྤོབས་པ་ཞེས་པའི་ལས་འཆར་ཞིག་གི་འོག་བོད་དང་བལ་ཡུལ་བར་ཆགས་པའི་འཛམ་གླིང་ནང་གི་རི་མཐོ་ཤོས་ཇོ་མོ་གླང་མའི་རིའི་མཐོ་ཚད་འཇལ་རྒྱུའི་ལས་གཞི་འགོ་བཙུགས་འདུག The telegraph བརྒྱུད་ལམ་ཐོག་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་ལྟར་ན། ད་རེས་ཀྱི་ལས་འཆར་དེ་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ལོར་བལ་ཡུལ་གཙོས་བལ་བོད་མཐའ་མཚམས་ས་ཁུལ་དུ་ས་ཡོམ་ཤུགས་ཆེ་བྱུང་བའི་འོག ཇོ་མོ་གླང་མའི་རིའི་མཐོ་ཚད་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཇི་ཙམ་ཐེབས་ཡོད་མེད་བལ་ཡུལ་གཞུང་ནས་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་ཕྱིར་དམིགས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང། དེ་བཞིན་བལ་ཡུལ་རྒྱལ་ཁབ་དང་དེའི་ཉེ་འཁོར་གྱི་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་བཞིན་པའི་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་དང་ལྷན་དུ་དཔུང་པ་མཉམ་གཤིབ་དང་ནུས་པ་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་བྱ་རྒྱུའི་ཆེད་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་འདུག   བལ་ཡུལ་ནས་ད་རེས་ཇོ་མོ་གླང་མའི་མཐོ་ཚད་འཇལ་རྒྱུ་ལས་གཞི་དེའི་ཆེད་ཡོ་རོབ་སྒོར་མོ་ས་ཡ་གཅིག་ལྷག་འགྲོ་གྲོན་གཏང་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཡོངས་བསྒྲགས་བྱས་འདུག སྤྱིར་འཛམ་གླིང་ནང་བོད་དང་བལ་ཡུལ་དབར་ལ་ཆགས་པའི་ཇོ་མོ་གླང་མའི་སྟེང་ཐོག་མར་འཛེགས་མཁན་དེ་བལ་པོའི་མི་སེར་ཡིན་པ་དང་། ད་བར་བལ་གཞུང་ཁེར་རྐྱང་གིས་ཇོ་མོ་གླང་མའི་རི་མཐོ་ཚད་ལ་ཚད་གཞི་མཇལ་མྱོང་མེད་པ་རེད། དེ་བཞིན་འདས་པའི་ལོ་ཤས་ནང་དུ་འཛམ་གླིང་ཁྲོད་ཀྱི་ས་ཁམས་རིག་པ་ཕན་ཚུན་དབར་ལ་ཇོ་མ་གླང་མའི་རི་མཐོ་ཚད་དེ་རི་ཁོ་ནའི་མཐོ་ཚད་ཡིན་དང་། རིའི་སྟེང་ཡོད་པའི་གངས་དང་ལྷན་དུ་ཇོ་མོ་གླང་མའི་མཐོ་ཚད་འཇལ་རྒྱུའི་ཐད་བགྲོ་གླེང་གི་རྩོད་གཞི་ཆགས་ཡོད་པ་རེད། རྩ་བའི་བལ་བོད་གཉིས་དབར་ཆགས་པའི་ཇོ་མོ་གླང་མའི་མཐོ་ཚད་ཀྱི་ཚད་གཞི་དེ་ནི། ཕྱི་ལོ་ ༡༨༤༧ ལོར་དབྱིན་ཡུལ་གྱི་རྒྱ་གར་ནང་ཡོད་པའི་དམག་དཔོན་ Andrew Waugh ཡིས་འཇལ་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེའི་མཐོ་ཚད་དེ་ཕི་ཀྲི་ ༢༩༠༠༢ ཡིན་པ་དང། དེ་རྗེས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༥ ལོར་རྒྱ་གར་ངོས་ནས་འཇལ་བའི་མཐོ་ཚད་དེ་ཕི་ཀྲི་ ༢༩༠༢༨ དང། དེ་བཞིན་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༩ ལོར་ཨ་རིའི་བྷོས་ཊོན་ Boston ས་ཁམས་རིག་པའི་སྡེ་ཚན་ནས་འཇལ་བའི་སྐབས་ཕི་ཀྲི་ ༢༩༠༣༥ ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། མཐར་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༥ ལོར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཇོ་མོ་གླང་མའི་རི་ཐོག་ཡོད་པའི་གངས་ཕུད་པའི་རི་རྐྱང་པའི་མཐོ་ཚད་འཇལ་བར་གཞིགས་ན་ཕི་ཀྲི་ ༢༩༠༡༦ ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།

ཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡༡ ཉིན་ནས་སུད་སི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་ནི་ཝ་གྲོང་ཁྱེར་ནང་དུ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཁང་གི་ལྷན་ཚོགས་ ༣༦ པ་ཚོགས་བཞིན་ཡོད་པ་དང། ཁ་སང་བར་ལ་ཚོགས་འདུའི་ཐོག་ཨ་རི་དང་ཡོ་རོབ་མཐུན་ཚོགས། འཇར་མན། སུད་སི། དབྱིན་ཡུལ་བཅས་རྒྱལ་ཁབ་ལྔས་རྒྱ་ནག་སྤྱི་དང་ལྷག་དོན་བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ཇེ་སྡུག་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་སྐོར་གླེང་སློང་གནང་འདུག སྐབས་དེར་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་སྐུ་ཚབ་ཡོ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཁུལ་དེའི་ནང་གི་དབུལ་ཕོངས་མང་ཚོགས་ཀྱི་གྲངས་འབོར་ཇི་ཉུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་གནད་དོན་གཙོས་མང་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་མང་དང་དཔལ་འབྱོར་ཐོབ་ཐང་ཐོག་ཡར་རྒྱས་བཏང་དང་གཏོང་བཞིན་པར་ངོས་འཛིན་ཞུས་པ་དེ་ལྟར་ཡང། རྒྱ་གཞུང་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཡོངས་ཁྱབ་གསལ་བསྒྲགས་གཙོས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ལ་ཁས་ལེན་ཞུས་པ་གཞིར་བཟུང་དོན་འཁྱོལ་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་ནང་རྩ་ཁྲིམས་ནང་གསལ་ལྟར་རྒྱ་ནག་ནང་གི་མང་ཚོགས་ཀྱི་རང་དབང་ལ་གུས་བརྩི་བྱེད་དགོས་ཞེས་བརྗོད་འདུག རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པའི་ལས་དོན་དང་འབྲེལ་ཁྲིམས་སྒྲིག་གཞིར་བཟུང་ཁུལ་དེར་ཡོད་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་གི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཕན་པའི་ལས་དོན་ལ་དམ་དྲག་མེད་པར་རང་དབང་ཐོག་སྤེལ་བཅུག་དགོས་པར་འབོད་སྐུལ་གནང་འདུག རྒྱ་ནག་ནང་ཡོད་པའི་རིག་གཞུང་མི་འདྲ་བའི་མི་རིགས་ཀྱི་ལམ་སྲོལ་ལ་གུས་བརྩི་དང་། ཆོས་དད་རང་དབང་ལ་གུས་བརྩི་ཞུ་དགོས་པ་སྤྱི་དང་སྒོས་བོད་དང་ཡུ་གུར་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཆོས་དད་རང་དབང་དང་རིག་གཞུང་གོམས་སྲོལ་ལ་གུས་བརྩི་ཞུ་དགོས་པའི་སྐུལ་མ་གནང་འདུག དེ་བཞིན་དེ་སྔ་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་ཐོབ་མཁན་སྐུ་ཞབས་ལིའུ་ཞའོ་པའོ་ལགས་རྒྱ་གཞུང་གི་བཙོན་འོག་ཏུ་སྐུ་གྲོངས་པའི་གནད་དོན་ཐོག་ཡོ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ལ་བློ་ཕམ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་པ་དང་ཆབས་ཅིག འདས་པོ་ཁོང་གི་འབྲེལ་ཡོད་ནང་མི་ཚོར་དམ་དྲག་འོག་ནས་གུ་ཡངས་གཏོང་དགོས་པའི་སྐུལ་མ་གནང་འདུག་པ་མ་ཟད། རྒྱ་གཞུང་གིས་ཉེ་བའི་ཆར་ཁུལ་དེའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཁྲིམས་རྩོད་པ་ཁག་ལ་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་དང་དྲང་བདེན་མེད་པའི་ཐོག་ནས་བཀག་དཀྱིལ་དང་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་པའི་གནད་དོན་ཐོག་སེམས་འཚབ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་འདུག ཡོ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་རྒྱ་གཞུང་གིས་ད་ལྟའི་ཆར་འཛིན་བཟུང་འོག་ཡོད་པའི་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་སྲུང་སྐྱོབ་པ་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་དང། ཁྲིམས་རྩིད་པ་ Jiang Tianyong Wang Quanzhang དེ་བཞིན་ Wu Gan བཅས་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་ལྟ་ཞིབ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་ཡང་གསུངས་འདུག རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ལྷན་ཚོགས་དེའི་ཐོག་འཇར་མན་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ཇེ་ཞན་ཇེ་སྡུག་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་པ་སྤྱི་དང་སྒོས་བོད་དང་ཡུ་གུར། ཉེ་འཁོར་ས་གནས་ཁག་གི་གནས་སྟངས་ལ་ཧ་ཅང་གི་བློ་འཚབ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་པ་མ་ཟད་ཁྱད་པར་དུ་ཉེ་སྔོན་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་སེར་རྟ་བླ་རུང་ཆོས་སྒར་གཏོར་བཤིགས་བཏང་བའི་གནད་དོན་དེ་ཁུལ་དེའི་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལ་བརྩི་མེད་རྡོག་རོལ་གཏོང་པའི་དཔང་རྟགས་ཤིག་ཡིན་པ་ཐེར་བཏོན་བྱས་པ་དང། རྒྱ་གཞུང་གིས་ད་ལྟའི་ཆར་འཛིན་བཟུང་འོག་ཡོད་པའི་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་སྲུང་སྐྱོབ་པ་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་དང། ཁྲིམས་རྩིད་པ་ Jiang Tianyong Wang Quanzhang དེ་བཞིན་ Wu Gan དང་། Liu Feiyue སོགས་འཕྲལ་དུ་གློད་བཀྲོལ་གཏང་དགོས་པར་འབོད་སྐུལ་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས། རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་རྒྱ་ནག་ཏུ་ཆེད་བསྐྱོད་བྱེད་དགོས་པ་བརྗོད་འདུག ལྷན་ཚོགས་དེའི་ཐོག་ཨ་རི་གཞུང་གི་སྐུ་ཚབ་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་ནས་ཁུལ་དེར་ཉེ་བའི་ཆར་ཁྲིམས་རྩོད་པ་དང་ལས་འགུལ་བ་ཁག་བཀག་ཉར་གིས་མནར་གཅོད། བཙན་དབང་འོག་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲིམས་ཆད་གཏོང་བཞིན་པ། དེ་བཞིན་དེ་དག་གི་འབྲེལ་ཡོད་ནང་མིར་སུན་གཙེར་བཟོ་བཞིན་པའི་གནས་སྟངས་སོགས་མངོན་གསལ་དང་། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་དང་ཡུ་གུར་ས་གནས་ཁག་ཏུ་དྲག་པོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ལག་བསྟར་བྱས་པར་བློ་འཚབ་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་བསྟན་འདུག རྩ་བའི་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ལྷན་ཚོགས་དེའི་ཁོངས་སུ་ཚོགས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ ༤༧ ཡོད་པ་དང། ཁ་སང་བར་གྱི་ལྷན་ཚོགས་དེའི་ཐོག་དབྱིན་ཡུལ་དང་སུད་སི་སྐུ་ཚབ་ནས་ཀྱང་རྒྱ་གཞུང་གི་བཙན་གནོན་འོག་སྐུ་གྲོངས་པའི་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་ཐོབ་མཁན་སྐུ་ཞབས་ལིའུ་ཞའོ་པའོ་མཆོག་གི་གནད་དོན་ཐད་བློ་ཕམ་དང་ཁོང་གི་སྐུ་ཟླ་ཞའོ་ལགས་ཀྱི་ཐོག་འགན་ལེན་བྱེད་དགོས་པ་མ་ཟད་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁུལ་དེའི་ནང་གི་མང་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་མང་ཐོབ་ཐང། ཆབ་སྲིད་ཐོབ་ཐང། འགྲོ་སྡོད་རང་དབང་ལ་དམ་དྲག་མེད་པའི་གཞི་རྩའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་གཞིར་བཟུང་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས་པ་སོགས་ཀྱང་ནན་བརྗོད་གནང་འདུག ཐེངས་འདིའི་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ལྷན་ཚོགས་ཐེངས་ ༣༦ པ་དབུ་འབྱེད་ཉིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གཙོ་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ Zeid Raadal Hussein མཆོག་ནས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་བབས་དང། འདས་གྲོངས་སུ་འགྱུར་བའི་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་ཐོབ་མྱོང་མཁན་སྐུ་ཞབས་ལིའུ་ཞའོ་པའོ་ལགས་དང། ཞིང་གཤེགས་སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་བདེ་ལེགས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག ད་ཆ་རྒྱའི་བཙོན་འོག་ཏུ་ཡོད་པའི་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་དང་རྒྱ་རིགས་མང་གཙོ་དོན་གཉེར་བ་ Jian Tianyong ལགས་ཀྱི་སྐོར་སོགས་གླེང་སློང་གནང་པ་མ་ཟད། རྒྱ་གཞུང་གིས་རྒྱལ་ཁབ་དེའི་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཐད་ལ་ཤུགས་སྣོན་འཕར་མ་རྒྱག་བཞིན་པར་བསྔགས་འོས་ལྟར། ལས་གཞི་དེའི་ཁྲོད་བོད་མི་དང་ཡུ་གུར་སོགས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་གཞན་རྣམས་ལ་དམིགས་བསལ་དོ་སྣང་དགོས་གལ་ཡིན་པ་གསུངས་ཡོད་པ་རེད།

ཨ་རིའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལྷན་ཁང་གི་གོ་སྒྲིག་འོག་ཁ་སང་ཡུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཁང་དུ་“TibetanBuddhistToday”འམ་ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་ནང་པའི་དད་ལྡན་མི་མང་གི་གནས་སྟངས་ཞེས་པའི་གླེང་བརྗོད་ཐོགབོད་ནང་གི་ཆོས་དད་རང་དབང་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་བབས་སྐོར་བཞུགས་མོལ་ལྷན་ཚོགས་གནང་འདུག ལྷན་ཚོགས་དེའི་ཐོག་ཨ་རིའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་འགན་འཛིན་བསྟན་འཛིན་རྡོ་རྗེ་ལགས་དང་། རང་དབང་ཁང་པའི་ལྷོ་ཤར་ཨེ་ཤ་ཡའི་ཉམས་ཞིབ་པ་རྒན་གྲས་ Sarah Cook ལགས། རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་འགན་འཛིན་གཞོན་པ་བུ་ཆུང་ཚེ་རིང་ལགས། དེ་བཞིན་ཨ་རིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལྷན་ཁང་གི་ཉམས་ཞིབ་པ་ Tina Mufford ལགས་བཅས་ནས་མཉམ་ཞུགས་གནང་འདུག སྐབས་དེར་བསྟན་འཛིན་རྡོ་རྗེ་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་གིས་དོ་དམ་འོག་ཡོད་པའི་༸པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་གནས་སྟངས་དང། རྒྱ་གཞུང་གིས་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་མཚན་སྨད་དང་༸གོང་ས་མཆོག་གི་༸སྐུ་པར་ཉར་བ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་ཚེ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཉེས་མིང་འོག་འཛིན་བཟུང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་སོགས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ངོ་སྤྲོད་གནང་པ་མ་ཟད། བླ་རུང་སྒར་དང་ཡ་ཆེན་སྒར་གཏོར་བཤིག་གཏོང་བཞིན་པ་དང་འབྲེལ། དགེ་འདུན་པའི་ཐོག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་སྟངས་འཛིན་མི་སྣ་ཆེད་བསྐོ་བྱས་པ་དང། ལྷག་པར་དུ་ད་ལྟའི་ཆར་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་ཆ་ནས་སེམས་འཚབ་ཆེན་པོ་བྱེད་ཡུལ་ཞིག་ནི་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་སྤྲུལ་སྐུའི་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་ཞུ་ཕྱོགས་ཀྱི་ལམ་སྲོལ་ཐོག་སྟངས་འཛིན་བྱེད་བཞིན་པ་དེ་ཆགས་ཡོད་ཅེས་གསུངས་འདུག ཨ་རིའི་རང་དབང་ཁང་པའི་ལྷོ་ཤར་ཨེ་ཤ་ཡའི་ཉམས་ཞིབ་པ་རྒན་གྲས་ Sarah Cook ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ རྗེས་ནས་བོད་ནང་གི་བོད་མིའི་ཆོས་ཕྱོགས་བྱེད་སྒོ་ཁག་ལ་སྔར་ལས་དམ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ།བོད་མིའི་འགྲོ་སྡོད་སྤྱོད་གསུམ་དང་། དྲ་རྒྱ་དང་ཁ་པར། བརྙན་འཕྲིན། དེ་བཞིན་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འབྲེལ་མཐུད་བརྒྱུད་ལམ་ཐོག་དམ་དྲག་ནན་པོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ཀྱང། བོད་མི་ཚོའི་སེམས་ཁོངས་ལ་ཡོད་པའི་༸གོང་ས་མཆོག་དང་ནང་ཆོས་ལ་དད་གུས་རྩ་བ་ནས་ཉམས་མེད་ཡོད་པ་སོགས་གསུངས་འདུག རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་འགན་འཛིན་གཞོན་པ་བུ་ཆུང་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་བོད་ནང་གི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པའི་གནས་སྟངས་དང། རང་ལུས་མེར་སྲེག་གི་བྱུང་རྐྱེན་ངོ་སྤྲོད་གནང་པ་མ་ཟད། ལྷག་པར་དུ་ལྷན་ཚོགས་དེའི་བརྒྱུད་ནས་ད་ཡོད་སྲིད་འཛིན་ཊམ་གཞུང་ནས་ཨ་རིའི་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་ ༢༠༠༢ ཞེས་པའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་སྲིད་བྱུས་གཞིར་བཟུང་བོད་དོན་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་པ་བསྐོ་གཞག་གནང་སྟེ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་ཚབ་དང་རྒྱ་ནག་གཉིས་དབར་ལ་གྲོས་མོལ་བརྒྱུད་བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་སེལ་ཐབས་ཡོང་རྒྱུར་རྒྱ་གཞུང་ལ་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་དགོས་སྐོར་སོགས་གསུངས་འདུག ཨ་རིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལྷན་ཁང་གི་ཉམས་ཞིབ་པ་ Tina Mufford ལགས་ནས་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཨ་རིའི་གཞུང་དང་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་མི་སྣ་ཁག་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་དུ་རང་དབང་ཐོག་བསྐྱོད་ཆོག་གི་མེད་པར་བརྟེན། ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་ Reciprocal Access ཞེས་པའི་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་བརྒྱུད་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་བརྩི་མེད་རྡོག་རོལ་གཏོང་མཁན་གྱི་རྒྱ་རིགས་རྣམས་ཀྱང་ཨ་རིའི་ནང་བསྐྱོད་རྒྱུར་བཀག་འགོག་གི་སྲིད་བྱུས་སྤེལ་དགོས་སྐོར་གསུངས་འདུག རྩ་བའི་ཨ་རིའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལྷན་ཁང་གིས་ད་རེས་ལྷན་ཚོགས་འདི་ཚོགས་དགོས་དོན་གཙོ་བོ་ནི་ཉེ་བའི་ཆར་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་སེར་རྟ་བླ་རུང་ཆོས་སྒར་གཏོར་བཤིག་དང་དགེ་འདུན་པའི་ཐོག་ཚོད་འཛིན་དམ་དྲག་སོགས་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་མཚོན་པའི་ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་བོད་མིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་གནས་སྟངས་ལ་སེམས་འཚབ་བྱ་ཡུལ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བཞིན་པ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་འདུག

སུད་སི་ཇི་ནི་ཝ་གྲོང་ཁྱེར་ནང་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཐེངས་ ༣༦ པ་ཚོགས་བཞིན་པ་དང་བསྟུན། སྐུ་ཞབས་ Liu Xiaobo ལགས་དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱག་ལས་ལ་ཆེ་བསྟོད་ཀྱི་དམིགས་བསལ་ཟུར་ཚོགས་ཤིག་བསྐོང་ཚོགས་གནང་པ་དེའི་ཐོག་ལ་སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་བདེ་ལེགས་རིན་པོ་ཆེ་དམ་པའི་ཚ་མོ་ཉི་མ་ལྷ་མོ་ལགས་ཀྱིས་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་སྐོར་གླེང་སློང་གནང་འདུག དེ་ཡང་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡༡ ནས་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས་ཚེས་ ༢༩ བར་ཚོགས་རྒྱུའི་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་དང་བསྟུན། ཁ་སང་ Tibet Advocacy Coalition འམ་རྒྱལ་སྤྱི འི་བོད་དོན་ཞུ་གཏུགས་ཚོགས་པའི་གོ་སྒྲིག་འོག་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་མི་སྣ་ཁག་ཅིག་གཙོས་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཐོག་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་དང་། ལྷག་དོན་སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་བདེ་ལེགས་རིན་པོ་ཆེ་དམ་པའི་ཚ་མོ་ཉི་མ་ལྷ་མོ་ལགས། འཇར་མ་ནི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ལས་འགུལ་འགན་འཛིན་མིག་དམར་སྒྲོལ་མ་ལགས་བཅས་གདན་ཞུ་ཐོག་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཚོགས་ཁང་ཞིག་ཏུ་ཟུར་ཚོགས་ཀྱི་ལས་རིམ་ཞིག་བསྐོང་ཚོགས་གནང་འདུག སྐབས་དེར་གཏམ་བཤད་གནང་མཁན་རྣམས་ནས་གཙོ་བོ་འདི་ལོ་རྒྱ་གཞུང་གིས་བཙོན་འཇུག་འོག་སྨན་བཅོས་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་ཚད་ལྡན་མ་རག་པའི་དབང་གིས་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་བའི་རྒྱ་རིགས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་པ་དང་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་བཞེས་མྱོང་མཁན་སྐུ་ཞབས་ Liu Xiaobo ལགས་ཀྱི་གནད་དོན་དང་། བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས། རྒྱ་གཞུང་གིས་ཉེས་མེད་འཛིན་བཟུང་བཙན་འཁྲིད་འོག་འདས་གྲོངས་སོང་བའི་སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་བདེ་ལེགས་རིན་པོ་ཆེ་དམ་པའི་གནད་དོན་སོགས་ཀྱི་ཐད་ལ་གྲོས་བསྡུར་གནང་འདུག ཟུར་ཚོགས་ཀྱི་ལས་རིམ་དེའི་ཐོག་རིན་པོ་ཆེ་དམ་པའི་ཚ་མོ་ཉི་མ་ལྷ་མོ་ལགས་ཀྱིས་བོད་ནང་རྒྱ་གཞུང་གིས་སྡུག་རྩུབ་དང་བཙོན་ཁང་ནང་བོད་མི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་རྣམས་ལ་མི་སྤྱོད་ལས་འདས་པའི་སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་ཇི་ལྟར་གཏང་ལུགས། དེ་བཞིན་ཁོང་གི་ཨ་ཞང་སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་བདེ་ལེགས་རིན་པོ་ཆེ་དམ་པ་དེ་ཉིད་རྒྱའི་བཙོན་ཁང་ནང་བཙན་དབང་གིས་སྐུ་བཀྲོངས་ཡོད་སྐོར་དང་། གནད་དོན་དེའི་འོག་ཁོང་རང་ཉིད་གཙོས་པའི་ནང་མི་ཉེ་འབྲེལ་དང་རིན་པོ་ཆེ་དམ་པའི་སློབ་མ་སོགས་ལ་གནས་ཚུལ་དེ་ཕྱི་ལ་བཤད་མི་ཆོག་པའི་བཙན་བཤད་དང་འཇིགས་སྐུལ་སྣ་ཚོགས་སྔ་རྗེས་སུ་བྱས་ཡོད་པའི་དངོས་ཀྱི་གནད་ཚུལ་རྣམས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག དེ་བཞིན་མིག་དམར་སྒྲོལ་མ་ལགས་ནས་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་དཀའ་ངལ་དེ་དག་སེལ་ཐབས་སུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་མཉམ་ལས་ཐོག་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཆེས་ཐབས་སྡུག་བྱེད་སྟངས་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེ་གནང་སྟེ་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་དངོས་ཡར་རྒྱས་གཏོང་བར་ལས་འགུལ་སྔར་ལྷག་སྤེལ་དགོས་སྐོར་ལ་ཚོར་ཤུགས་ཆེན་པོས་ཚོགས་བཅར་བ་ཡོངས་ལ་བརྡ་ལན་ཞིག་གནང་འདུག དེ་རིང་མིག་དམ་སྒྲོལ་མ་ལགས་དང་ཉི་མ་ལྷ་མོ་ལགས་རྣམ་གཉིས་གཙོས་པའི་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་སྐུ་ཚབ་པདྨ་སྒྲོལ་མ་ལགས། ཨུ་རྒྱན་ལགས། ཡུ་རོབ་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་བསྟན་འཛིན་བདེ་ཆེན་ལགས་བཅས་ཐུན་མོང་ནས་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་མི་རིགས་དབྱེ་འབྱེད་ཐོག་གི་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་དང་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་གར་སོང་ཆ་མེད་ཐོག་གི་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་ཀྱི་ལས་ཁུངས་སུ་ཆེད་བཅར་གྱིས་བོད་ནང་གི་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་ཁག་གསལ་བཤད་ཞུས་ཡོད་པ་རེད། རྩ་བའི་ཟུར་ཚོགས་འདིའི་ཐོག་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་དང་། ཞིབ་འཇུག་པ། དེ་བཞིན་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ལས་བྱེད། ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་གཙོས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་འདྲ་མིན་གྱི་སྐུ་ཚབ་ཁག་ཅིག་བཅས་ཁྱོན་མི་གྲངས་ ༣༠ ཡས་མས་ཤིག་མཉམ་ཞུགས་གནང་འདུག

ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་བོད་དོན་ལྷན་ཁང་ Australia Tibet Council ཞེས་པ་ནས་རྒྱ་གཞུང་གིས་འདས་པའི་ལོ་ཤས་ནང་དུ་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་ཆབ་སྲིད་དང་ཤེས་ཡོན་སྡེ་ཁག་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་སྤྲོད་བཞིན་པར་བརྟེན་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ངོས་ནས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་ཁུ་སིམ་པོ་བསྡད་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་ཞིབ་འཇུག་སྙན་ཐོ་ཞིག་འདོན་སྤེལ་བརྒྱུད་ནས་ཐེར་བཏོན་གནང་འདུག དེ་རིང་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡༣ ཉིན་སྔ་དྲོ་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་བོད་དོན་ལྷན་ཁང་གིས་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་གཞུང་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་ཁུ་སིམ་པོ་གནས་པ་ Australia’s Silence on Tibet ཞེས་པའི་སྙན་ཐོ་ཞིག་ཡུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་སུ་འདོན་སྤེལ་གནང་འདུག ད་རེས་འདོན་སྤེལ་གནང་པའི་སྙན་ཐོའི་ནང་གཙོ་བོ་འདས་པའི་ལོ་བཅུ་ཕྲག་གཅིག་ནང་དུ་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་གཞུང་གི་ངོས་ནས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་གླེང་སློང་ཐེངས་གཅིག་ཀྱང་གནང་མེད་པ་མངོན་གསལ་དང་འབྲེལ། ཡུལ་དེའི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་ཆེ་ཁག་དང་ཤེས་ཡོན་སྡེ་ཁག་ལ་རྒྱ་གཞུང་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་ཚོང་པ་ཁག་ནས་དངུལ་ཕོན་ཆེན་ཞལ་འདེབས་སྤྲད་ནས་གནོད་ཤུགས་སྤྲོད་མུས་ཁར་རྒྱ་གཞུང་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་བོད་ཀྱི་དངོས་ཡོད་གནས་དོན་བསྒྱུར་བཅོས་བཏང་སྟེ་རྣམ་པ་གསར་པ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་ཐེར་བཏོན་བྱས་འདུག དེ་རིང་སྔ་དྲོ་སྙན་ཐོ་འདོན་སྤེལ་གྱི་མཛད་སྒོར་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ Michael Danby མཆོག་དབུས་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ ༡༥ ཙམ་དང་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་བོད་དོན་ལྷན་ཁང་གི་ལས་འཆར་འགན་འཛིན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་གདོང་འདུས་སྐྱིད་འཛོམས་ལགས་སོགས་ཆེད་བཅར་ཞུས་འདུག དེ་བཞིན་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་བོད་དོན་ལྷན་ཁང་གིས་སྙན་ཐོ་དེ་ཡུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་ ༣༠ ལྷག་ལ་ཆེད་བཅར་གྱིས་ཕུལ་ཐུབ་པ་བྱུང་འདུག འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ནས་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་བོད་དོན་ལྷན་ཁང་གི་ལས་འཆར་འགན་འཛིན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་སྐྱིད་འཛོམས་ལགས་སུ་སྙན་ཐོ་དང་འབྲེལ་བའི་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་སྙན་ཐོ་དེ་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་དང་ཤེས་ཡོན། དེ་བཞིན་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་སྤྲོད་བཞིན་པ་དེས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་ཉེན་ཁ་གང་ཞིག་འཕྲད་ཀྱི་ཡོད་པ་གསལ་སྟོན་ཆེད་དེ་ལྟར་འདོན་སྤེལ་གནང་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོང་།

ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་ཌོ་ནལ་ཊམ་མཆོག་ནས་དེ་སྔོན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ལོའི་ཨ་རིའི་དངུལ་རྩིས་ནང་བོད་མིར་རོགས་དངུལ་སྤྲོད་རྒྱུ་མིན་པ་འཆར་འབུལ་ཞུས་ཡོད་ཀྱང། ཉེ་ཆར་ཨ་རི་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་ཀྱི་ Appropriations Committees ཞེས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་དངུལ་གཏོང་ལེན་ཚོགས་ཆུང་ནས་བོད་མིར་རོགས་དངུལ་རྒྱབ་སྐྱོར་མུ་མཐུད་གནང་རྒྱུར་གཏན་འབེབས་གནང་འདུག རྩ་བའི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ ལོར་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་ George W Bush མཆོག་ནས་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ནང་དུ་ Tibet Policy Act 2002 ཞེས་ཨ་རིའི་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་ཤིག་གཏན་འབེབས་གནང་པ་ནས་བཟུང། USAID འམ་ཨ་རིའི་ཐེབས་རྩ་བརྒྱུད་ལོ་ལྟར་ཨ་རིའི་གཞུང་གིས་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་སྲུང་སྐྱོབ་དང། ཤེས་ཡོན། འཕྲོད་བསྟེན། དེ་བཞིན་དཔལ་འབྱོར། སྤྱི་ཚོགས་ཡར་རྒྱས་བཅས་ཀྱི་ཐོག་རོགས་དངུལ་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༥ པའི་ནང་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་ཌོ་ནལ་ཊམ་མཆོག་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ལོའི་ཨ་རིའི་དངུལ་རྩིས་ནང་བོད་མིར་རོགས་དངུལ་སྤྲོད་རྒྱུ་མིན་པ་འཆར་འབུལ་ཞུས་པའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་ཐོན་ཡོད་པ་རེད། དེ་རིང་རྒྱ་གར་བརྒྱུད་ལམ་ Indain Express ཐོག་གནས་ཚུལ་ཐོན་པ་གཞིགས་ན། གཟའ་འཁོར་སྔོན་མའི་ནང་དུ་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་ཀྱི་དངུལ་གཏོང་ལེན་ཚོགས་ཆུང་ནས་རིང་མིན་ཨ་རིའི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ལོའི་ཨ་རིའི་སྔོན་རྩིས་ལས་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་སྲུང་སྐྱོབ་དང་། ཤེས་ཡོན། འཕྲོད་བསྟེན། དེ་བཞིན་དཔལ་འབྱོར། སྤྱི་ཚོགས་ཡར་རྒྱས་སོགས་ཀྱི་ཐོག་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ ༡༧ རོགས་དངུལ་སྤྲོད་རྒྱུར་ཐག་གཅོད་བྱུང་ཡོད་པ་བཀོད་འདུག འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ནས་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གི་ཚོགས་ཆུང་ནས་བོད་མིར་རོགས་དངུལ་མུ་མཐུད་གནང་རྒྱུར་ཐག་གཅོད་གནང་པ་དང་འབྲེལ། ཨ་རིའི་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་འགན་འཛིན་གཞོན་པ་བུ་ཆུང་ཚེ་རིང་ལགས་སུ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་ད་རེས་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་སྔོན་རྩིས་དེ་གྲོས་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་ཚོགས་ཆུང་གིས་ཐག་གཅོད་གནང་པ་ཞིག་ཡིན་པ་ལས་མཐའ་མའི་གཏན་འབེབས་དེ་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ནང་བགྲོ་གླེང་གནང་ཐོག་གཏན་འབེབས་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། ད་ལན་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་ཚོགས་ཆུང་ནས་ནས་བོད་མི་ཚོར་རོགས་དངུལ་འཕར་མ་གནང་བ་དེར་གཞིགས་ཚེ་གྲོས་ཚོགས་ནས་བོད་མིར་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་པ་མཚོན་གྱི་ཡོད་སྐོར་གསུངས་སོང། རྩ་བའི་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་ཚོགས་ཆུང་ནས་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ ༡༧ ཁོངས་ནས་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ ༨ བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་དང་བོད་མིའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ལས་དོན་ཆེད་དུ་ཡིན་པ་དང་། ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ ༣ ལྷོ་ཤར་ཨེ་ཤ་ཡའི་ཁུལ་དུ་གནས་སྡོད་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་བདེ་དོན་ཡར་རྒྱས་ཆེད་དང། དེ་བཞིན་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ ༦ རྒྱ་གར་དང་བལ་ཡུལ་ཁུལ་གྱི་བོད་མིའི་ཤེས་ཡོན་དང་ཡར་ཐོན་ཚོང་པའི་ལས་གཞི། རིག་རྩལ་གོང་འཕེལ་ལས་གཞིར་རྒྱབ་སྐྱོར་ཆེད་སྤྲོད་རྒྱུ་བཅས་ཀྱི་འཆར་འགོད་གནང་ཡོད་པ་རེད།  གཞི་རྩའི་ཨ་རིའ་སྲིད་འཛིན་ Donald Trump མཆོག་ནས་དེ་སྔོན་ཨ་རིའི་ཐེབས་རྩ་ཁང་བརྒྱུད་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་ནང་གི་བོད་མི་བཙན་བྱོལ་བ་རྣམས་ལ་མཐུན་འགྱུར་སྦྱོར་རྒྱུའི་ཨ་རིའི་རོགས་དངུལ་མེད་པ་བཟོ་རྒྱུའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་པའི་ཐད་ལ་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་མང་གཙོ་ཚོགས་པའི་འགོ་ཁྲིད་ལྕམ་ནེན་སི་པི་ལོ་སིས་སེམས་འཚབ་དང་འབྲེལ། སྲིད་བྱུས་དེར་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱི་འབྲེལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་དང་མང་གཙོ་ཚོགས་པས་ངོ་རྒོལ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་པ་ཡོད། ཨ་རིའི་གཞུང་གི་ངོས་ནས་མང་གཙོ་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་། བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་གཞིའི་ཐོག་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ལོའི་སྔོན་རྩིས་ནས་སྤྲོད་པའི་རོགས་དངུལ་གཞིར་བཟུང་ཕྱི་ལོའི་སྔོན་རྩིས་ནས་སྤྲོད་དགོས་ཞེས་བརྗོད་ཡོད་པ་རེད།  

ཁ་སང་ཚེས་ ༡༡ ཉིན་སུད་སི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་ནི་ཝ་གྲོང་ཁྱེར་ནང་དུ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཁང་གི་ལྷན་ཚོགས་ ༣༦ པ་དེ་དབུ་འཛུགས་གནང་ཡོད་པ་དང་། ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོའི་ཐོག་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཁང་གི་གཙོ་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ Zeid Raad al-Hussein མཆོག་ནས་རྒྱ་ནག་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་བབས་ཐོག་བློ་འཚབ་ཀྱི་རྣམ་པ་བཏོན་པ་དང་འབྲེལ། སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་བདེ་ལེགས་རིན་པོ་ཆེ་དམ་པ་དེ་ཉིད་དང་བཙོན་འཇུག་འོག་ཡོད་པའི་བོད་མིའི་སྐད་ཡིག་ལས་འགུལ་བ་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱི་གནད་དོན་བཅས་གླེང་སློང་གནང་འདུག དེའང་སྐུ་ཞབས་ Hussein མཆོག་ནས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་དབུ་འབྱེད་གསུང་བཤད་གནང་སྐབས་རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་བབས་སྐོར་ལ་གླེང་པ་དང་འབྲེལ་ཏེ་ཉེ་ཆར་རྒྱ་རིགས་མང་གཙོ་དོན་གཉེར་བ་དང་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་ཐོབ་མྱོང་མཁན་སྐུ་ཞབས་ལིའུ་ཞོ་པའོ་ལགས་རྒྱ་ནག་གི་དོ་དམ་བཀག་ཉར་འོག་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་སྟབས་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ལ་ཧང་སང་དགོས་པའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་བ་དང། ཁྱད་པར་དུ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ལོར་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་དང་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་པ་སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་བདེ་ལེགས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་རྒྱའི་བཙོན་ཁང་ནང་དགོངས་པ་རྫོགས་པའི་གནད་དོན་བཅས་དྲན་སྐུལ་གནང་བ་མ་ཟད། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་སྲུང་སྐྱོབ་ལས་འགུལ་བ་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་དང་རྒྱ་རིགས་མང་གཙོ་དོན་གཉེར་བ་ JianTianyong ལགས། དེ་བཞིན་སྐུ་ཞབས་ལིའུ་ཞོ་པའོ་ལགས་ཀྱི་སྐུ་ཟླ་ལིའུ་ཞ་ལགས་སོགས་མང་པོ་ཞིག་ད་ལྟའང་བཙོན་ཁང་ནང་གནས་སྟངས་ཇི་ཆགས་ཁ་གསལ་མེད་སྐོར་མངོན་གསལ་གནང་འདུག ཁོང་གིས་ད་དུང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ངོས་ནས་ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱལ་ཁབ་དེའི་ནང་གི་བཀག་སྐྱིལ་ཁང་ཁག་གི་གནས་སྟངས་ཡར་རྒྱས་དང་འབྲེལ་བའི་རྒྱལ་ཡོངས་ཁྲིམས་སྒྲིག་གསར་པ་ཞིག་ཟིན་བྲིས་བཀོད་བཞིན་པ་དེར་དགའ་བསུ་ཞུས་པ་དང་ཆབས་ཅིག ཁྲིམས་སྒྲིག་གསར་པ་དེའི་ནང་བཙོན་པ་ཚོར་རང་དབང་ཅན་གྱི་ཁྲིམས་རྩོད་པ་གླ་གཡར་དང་ནང་མི་ཐུག་ཕྲད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་བཀོད་དགོས་པ་མ་ཟད། བཙོན་ཁང་ནང་སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་ཀྱི་གནད་དོན་དང་བཀག་ཉར་འོག་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་བའི་གནད་དོན་བཅས་སེལ་དགོས་ཀྱི་རེད་ཅེས་ནན་པོ་གསུངས་འདུག རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁྲིམས་རྩོད་པར་དམ་དྲག་གི་གནད་དོན་ལ་དམིགས་བསལ་ཐུགས་འཚབ་ཡོད་པ་གསུངས་པ་དང་སྦྲགས། རྒྱ་གཞུང་གིས་རྒྱལ་ཁབ་དེའི་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཐད་ལ་ཤུགས་སྣོན་འཕར་མ་རྒྱག་བཞིན་པ་དེར་བསྔགས་བརྗོད་འོས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ཡང། ལས་གཞི་དེའི་ཁྲོད་བོད་མི་དང་ཡུ་གུར་སོགས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་གཞན་རྣམས་ལ་དམིགས་བསལ་དོ་སྣང་དགོས་གལ་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག གཞི་རྩའི་ད་རེས་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཁང་གི་གཙོ་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ Zeid RaadalHussein ལགས་ནས་དབུ་འབྱེད་གསུང་བཤད་དེའི་ནང་རྒྱ་གཞུང་གི་བཙན་གནོན་འོག་ཆེས་ཞན་པའི་རྒྱ་ནག་དང་བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ཙམ་མ་ཡིན་པར་འབར་མ་དང་། པ་ཀིས་ཐན། སིརྱ།ཊརྐི། ཨི་ཐོ་པིཡ། ཨིརག དེ་བཞིན་ཝི་ཏི་ནམ་སོགས་ཁྱོན་རྒྱལ་ཁབ་ ༣༧ ཙམ་གྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་སྐོར་ཟུར་བཏོན་དང་སྦྲགས་ཏེ་ཁ་གསལ་གནང་འདུག

ཐེ་ཝན་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་དང་ཐེ་ཝན་གྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་འབྲེལ་མཐུད་ཚོགས་ཁང་གི་ཚོགས་གཙོ་བཀྲིས་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་སྣེ་ཁྲིད་པའི་ཚོགས་མི་ ༡༡ བཞུགས་སྒར་དྷ་སར་ཆེད་ཕེབས་ཀྱིས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་དམིགས་བསལ་མཇལ་ཁ་ཞུས་འདུག དེ་ཡང་བོད་དང་ཐེ་ཝན་གྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་འབྲེལ་མཐུད་ཁང་གི་ཚོགས་གཙོ་བཀྲིས་ཚེ་རིང་ལགས་དང་ཚོགས་པའི་རྒྱུན་ལས་ Hsin- Yi Lin ལགས། ཐེ་ཝན་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་ Yu Mei Nu མཆོག་གི་སྒེར་དྲུང་ Liu Ying Chun ལགས་གཙོས་ཚོགས་མི་གཞན་ ༡༡ པོ་དེ་དག་ཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་ ༤ ཉིན་བཞུགས་སྒར་དུ་ཕེབས་འབྱོར་གྱིས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལྷན་ཁང་ཁག་ཏུ་འཚམས་གཟིགས་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། ཁ་ཉིན་ཚོགས་པ་དེའི་ངོས་ནས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་དམིགས་བསལ་མཇལ་ཁ་ཞུས་ཏེ་ཐེ་ཝན་སྲིད་འཛིན་མཆོག་ནས་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གི་མཚན་ཐོག་ཏུ་ཕུལ་བའི་ཕྱག་བྲིས་ཤིག་༸གང་ཉིད་མཆོག་ལ་ཕུལ་འདུག ༸གོང་ས་མཆོག་གི་མཇལ་ཁ་ཞུ་སྐབས་སུ་ཚོགས་པ་དེ་ད་ཆ་ཐེ་ཝན་གཞུང་ལ་དེབ་སྐྱེལ་ཞུ་ཐུབ་ཡོད་པ་དང་འདས་པའི་ལོ་གཅིག་ནང་གི་ལས་དོན་ཇི་གནང་སྐོར་སྙན་གསེང་ཞུས་པར་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་ནས་དེར་བསྔགས་བརྗོད་གནང་པ་དང་འབྲེལ། ཚོགས་པ་དེའི་ངོས་ནས་རྒྱ་མི་རིགས་ཙམ་མ་ཟད་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་དུ་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་གནང་སྟེ་བོད་དང་ཐེ་ཝན་གཉིས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གནད་དོན་ཐད་ཕྱག་ལས་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་པའི་ལམ་སྟོན་བཀའ་སློབ་བསྩལ་འདུག བོད་དང་ཐེ་ཝན་གྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་འབྲེལ་མཐུད་ཁང་གི་ཚོགས་མི་རྣམ་པ་ཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་ ༤ ཉིནབཞུགས་སྒར་དུ་འབྱོར་སྐབས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་ཨཱཙཱརྱ་ཡེ་ཤེས་ཕུན་ཚོགས་མཆོག་གིས་གཙོས་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པས་ཁོང་རྣམས་ད་རེས་རྡ་སར་ཕེབས་པར་འཚམས་འདྲི་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས། མེག་གྷན་བོད་ཀྱི་གསོལ་མགྲོན་ཁང་དུ་གསོལ་ཚིགས་འདེགས་འབུལ་ཞུས་འདུག ལྷག་དོན་ཁ་སང་ཚེས་ ༧ ཉིན་ཁོང་རྣམས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་སུ་འཚམས་གཟིགས་ལ་ཕེབས་སྐབས་ཚོགས་གཞོན་མཆོག་གིས་སྐུ་མགྲོན་རྣམ་པར་བོད་ཀྱི་འདས་མ་འོངས་ད་ལྟ་གསུམ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་སྙིང་བསྡུས་དང་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲུབ་ཆ། དེ་བཞིན་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་གཉིས་ཀྱི་སྐོར་སོགས་ངོ་སྤྲོད་གནང་རྗེས་བོད་དང་ཐེ་ཝན་གྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་འབྲེལ་མཐུད་ཁང་གི་ཚོགས་མི་རྣམ་པའི་དྲི་བར་ལན་འདེབས་གསལ་བཤད་སོགས་གནང་ཡོད་པ་རེད། ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བར་གཞིགས་ན། ཚོགས་པ་དེའི་ཚོགས་མི་རྣམས་བཞུགས་སྒར་དུ་ཚེས་ ༩ བར་འཚམས་གཟིགས་གནང་གི་འདུག་པ་དང་། ཁོང་རྣམས་ནས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཞོན་མཆོག་གིས་གཙོས་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཁག་ཅིག་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན། དེ་བཞིན་ཕྱི་འབྲེལ་དང་དྲིལ་བསྒྲགས་དྲུང་ཆེ། བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་འགན་འཛིན་བཅས་དང་ཐུག་འཕྲད་གནང་སྟེ་རང་ཉིད་ཀྱི་ཚོགས་པའི་ངོ་སྤྲོད་དང་ཐེ་ཝན་ནང་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་སྔར་ལྷག་དོ་སྣང་ཤུགས་ཆེ་རུ་འགྲོ་བཞིན་སྐོར་ཐོག་གླེང་མོལ་གནང་རྒྱུ་རེད་འདུག ཁ་སང་ཉིན་རྒྱབ་ཁོང་རྣམས་ནས་གངས་སྐྱིད་གཉའ་ཁྲི་ཚོགས་ཁང་དུ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལས་བྱེད་ཚོར་ཐེ་ཝན་ནང་མང་གཙོ་ཡར་རྒྱས་དང་གཞོན་སྐྱེས་ཁྲོད་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་ཐོག་ཕྱག་ལས་གནང་ཕྱོགས་བཅས་ཀྱི་བརྗོད་གཞིའི་ཐད་ལ་གཏམ་བཤད་གནང་ཡོད་པ་རེད། རྩ་བའི་སྔ་ལོ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༦ ལོར་བོད་དང་ཐེ་ཝན་གྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་འབྲེལ་མཐུད་ཁང་གསར་འཛུགས་ལེགས་གྲུབ་དང་བསྟུན་ཚོགས་པ་དེའི་ཚོགས་མི་ཡིན་པ་ཐེ་ཝན་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Freddy Lim ལགས་དང་ལྕམ་ Kulas Yotaka ལགས་རྣམ་གཉིས་གཙོས་ཚོགས་མི་གཞན་ཁག་ཅིག་བཞུགས་སྒར་དུ་ཉིན་གྲངས་ལྔའི་རིང་ཆེད་ཕེབས་ཀྱིས་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མཇལ་ཞུས་པ་དང་ཆབས་ཅིག བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་དང་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་རྣམ་གཉིས་དབུས་པའི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་གི་ལས་ཀྱི་སྣེ་མོ་བ་དང་། དེ་བཞིན་ས་གནས་གཞུང་གི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ་ཁག་ཅིག་དང་མཇལ་འཕྲད་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཕྱི་དྲིལ་ལྷག་པ་ཚེ་རིང་དྲན་རྟེན་ཚོགས་ཁང་དུ་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཤིག་བསྐོང་ཚོགས་གནང་པའི་བརྒྱུད་ཐེ་ཝན་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་གསར་འཛུགས་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཡོངས་བསྒྲགས་གནང་ཡོད་པ་རེད། ལྷག་དོན་སྐབས་དེར་ཁོང་རྣམ་པས་གཞུང་འབྲེལ་ཐོག་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་ཐེ་ཝན་དང་ཐེ་ཝན་གྱི་གྲོས་ཚོགས་སུ་ཆིབས་བསྒྱུར་བསྐྱང་གནང་ཡོང་བའི་གསོལ་འདེབས་ཞུས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཐེ་ཝན་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ su Jai quan མཆོག་གིས་ཀྱང་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ཁུལ་དེར་ནམ་ཕེབས་ཀྱང་དགའ་བསུ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་ཡོད།

དེ་རིང་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༣༡ ཉིན་སྔ་དྲོ་ཚོུད་ ༡༠ སྟེང་དྷ་ས་གངས་སྐྱིད་ཕྱི་དྲིལ་ལྷག་པ་ཚེ་རིང་དྲན་རྟེན་ཚོགས་ཁང་དུ་སུ་ཝེ་ཌན་ལྗང་ཁུ་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་སྐུ་ཞབས་ Carl Schlyter ལགས་དང་། སུ་ཝེ་ཌན་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་ Mattias bjornersedt ལགས། སུ་ཝེ་ཌན་བོད་རིགས་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་འཇམ་དབྱངས་ཆོས་སྒྲོན་ལགས་བཅས་མི་སྣ་གསུམ་བཞུགས་སྒར་དུ་ཆེད་ཕེབས་ཀྱིས་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཤིག་བསྐོང་ཚོགས་གནང་སོང་། གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཐོག་མར་སུ་ཝེ་ཌེན་བོད་རིགས་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་འཇམ་དབྱངས་ཆོས་སྒྲོན་ལགས་ཀྱིས་ང་ཚོ་འདིར་བཅར་བ་ནི་སུ་ཝེ་ཌན་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་དང་སུ་ཝེ་ཌན་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་གཉིས་ནས་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞུ་ཕྱིར་ཡིན་སྐོར་དང་། སུ་ཝེ་ཌན་བོད་རིགས་ཚོགས་པ་ནི་ཧ་ཅང་ཆུང་ཆུང་ཞིག་རེད། སུ་ཝེ་ཌན་ནང་ཁྱོན་བོད་མི་ ༡༤༠ ཙམ་ལས་མེད་པ་སོགས་ངོ་སྤྲོད་གནང་སོང་། སྐབས་དེར་སྐུ་ཞབས་ Carl Schlyter ལགས་ཀྱིས་ད་རེས་ཁོང་རྣམས་ནས་རྡ་རམ་ས་ལར་འཚམས་གཟིགས་སུ་ཕེབས་པ་དེའི་བརྒྱུད་སུ་ཝེ་ཌན་ནང་དུ་བོད་དོན་སྐོར་གླེང་སློང་མང་ཙམ་ཡོང་བར་ཕན་ཐོགས་ཡོང་རྒྱུར་རེ་བ་གནང་བཞིན་ཡོད་སྐོར་དང། སུ་ཝེ་ཌན་དེ་བཞིན་འདས་པའི་ལོ་ ༢༠༣ རིང་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་དང་དམག་འཁྲུག་རིགས་གང་ཡང་མེད་པར་ཞི་བའི་ངང་གནས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང། དེའང་སུ་ཝེ་ཌན་གྱི་མང་ཚོགས་ཁྲོད་ The Golden Path of the Middle Way ཞེས་དབུ་མའི་ལམ་ནི་གསེར་གྱི་ལམ་ཞེས་པའི་ལྟ་གྲུབ་ལག་བསྟར་གནང་རྐྱེན་ཡིན་སྟབས། ཁོང་ནས་ལོ་ཤས་སྔོན་བོད་མིས་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ལྟ་གྲུབ་ལག་བསྟར་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་སྐབས་སུ་ཝེ་ཌན་མང་ཚོགས་དང་བོད་མི་གཉིས་ཀས་ལྟ་གྲུབ་གཅིག་པ་འཛིན་གྱི་ཡོད་པར་དགའ་ཚོར་ཆེན་པོ་བྱུང་ཞེས་གསུངས་སོང། དེ་སྔ་དུས་རབས་མང་པོའི་སྔོན་ལ་སུ་ཝེ་ཌན་དང་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་དབར་དམག་འཁྲུག་དུ་མ་བྱུང་ཡོད་ཀྱང། འདས་པའི་ལོ་ ༢༠༠ ཙམ་ནས་སུ་ཝེ་ཌན་དེ་རང་ཉིད་ཀྱི་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་རྣམས་ཀྱི་ལྷན་དུ་མཛའ་གྲོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཐོག་མཉམ་གནས་གནང་ཞིང་། དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ལྟ་གྲུབ་ཐོག་ནས་ཞི་བདེ་བག་ཕེབས་ཡོང་རྒྱུ་ཡོད་པ་དཔེ་མཚོན་སྟོན་ཐུབ་ཡོད་པ་ལྟར་བོད་མི་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་མཚུངས་ཀྱི་ཉི་མ་འཆར་རྒྱུར་རེ་བ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། དེ་རིང་སྔ་དྲོ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མཇལ་ཁ་ཞུ་སྐབས་ཁོང་ནས་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་ལ་དེང་སྐབས་དམག་འཁྲུག་ཀྱི་དུས་སྐབས་འདིར་སུ་ཝེ་ཌན་གྱི་ངོས་ནས་ Peace Exercise འམ་ཞི་བདེའི་སྦྱོང་བརྡར་ཞིག་འགོ་བཙུགས་ཡོད་པ་དང། ལས་གཞི་དེའི་འོག་གཞུང་དང་གཞུང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཕན་ཚུན་གྱི་མི་མང་དབར་མཐུན་འབྲེལ་ཡར་རྒྱས་གཏོང་ཐོག་ཞི་བདེ་བསྐྲུན་ཐབས་འབད་བཞིན་ཡོད་སྐོར་ལ་སྙན་གསེང་ཞུས་ཡོད་པ་གསུངས་སོང། རྩ་བའི་འདི་ལོ་གསར་དུ་བཙུགས་པའི་ Swedish གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ནང་ད་ལྟའི་ཆར་འཐུས་མི་ལྔ་ཡོད་པ་རྣམས་ནི་སུ་ཝེ་ཌན་ནང་གི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་ཆེ་གྲས་ལྔ་ཡི་འཐུས་མི་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། སྐུ་ཞབས་ Carl Schlyter ལགས་ཀྱིས་དེ་ནི་བོད་དོན་ཐོག་སུ་ཝེ་ཌན་ནང་དུ་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་ཚང་མའི་ངོས་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་པ་མཚོན་གྱི་ཡོད་སྐོར་གསུངས་སོང། རྩ་བའི་ Swedish རུ་ཁག་དེ་རེས་གཟའ་ཉི་མའི་ཉིན་རྡ་རམ་ས་ལར་འབྱོར་ཡོད་པ་དང། ད་བར་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ་དང། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཞོན་གཙོས་པའི་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པ་དང་ཐུག་འཕྲད་གནང་པ་མ་ཟད། ཁྱད་པར་དུ་དེ་རིང་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མཇལ་ཁ་ཞུས་ཡོད་པ་རེད། ཉིན་རྒྱབ་ཏུ་བོད་མིའི་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་དང་ཐུག་འཕྲད་གནང་རྒྱུ་མ་ཟད། བོད་པའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་ལ་འཚམས་གཟིགས་གནང་རྒྱུ་རེད་འདུག དེ་རྗེས་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢ ཉིན་རྡ་ས་ནས་ཕེབས་ཐོན་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད།