བཙན་བྱོལ།

དེ་རིང་སྔ་ཐོག་བལ་ཡུལ་གྱི་ The Himalayan Times ཞེས་པའི་གསར་ཁང་གི་དྲྭ་གནས་སྟེང་རང་ལོ་ ༥༣ ཡིན་པ་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་ཟེར་བ་ཞིག་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྐྱོད་ལག་འཁྱེར་ཐོག་བལ་ཡུལ་དུ་སྐྱོད་སྐབས་བལ་ཡུལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་གནམ་ཐང་ Tribhuvan དུ་འཛིན་བཟུང་གིས་ཆུ་ཚོད་གཅིག་ལྷག་གི་རིང་ལ་འདྲི་རྩད་བྱས་རྗེས་ཨ་རབ་ Qatar རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ Doha བརྒྱུད་ཨ་རིར་ཕྱིར་སློག་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་སྤེལ་འདུགགནས་ཚུལ་དེའི་ནང་འབྲེལ་ཡོད་བལ་ཡུལ་གནམ་ཐང་གི་ལས་བྱེད་ཀྱིས་རྒྱལ་ས་ Kathmandu ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཁང་ནས་དེ་སྔ་བལ་ཡུལ་གྱི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ལ་ཡིག་འབྲེལ་ཐོག་ནས་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་ནི་བོད་དོན་ཐོག་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེ་ཞུ་མཁན་ཞིག་ཡིན་སྟབས། ཁོང་བལ་ཡུལ་ནང་ཕེབས་རྒྱུར་བཀག་སྡོམ་བྱེད་དགོས་པ་དང་ཁོང་ནི་རྒྱ་ནག་གི་ most wanted ཞེས་ངེས་པར་དུ་འཛིན་བཟུང་བྱེད་དགོས་པའི་མི་སྣ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་ཡོད་སྟབས། ད་རེས་ང་ཚོས་རེས་གཟའ་སྤེན་པའི་དགོང་མོ་ཁོང་རྒྱལ་ས་ Doha བརྒྱུད་ཨ་རིར་ཕྱིར་སློག་བྱས་པ་ཡིན་ཞེས་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་འདུག འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་གཞན་ཞིག་ནས་ཕྱིར་སློག་བྱས་པའི་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་ཟེར་བ་དེ་རྒྱ་ནག་གིས་ངོས་འཛིན་བྱས་པའི་ most wanted ཞེས་ངེས་པར་དུ་འཛིན་བཟུང་བྱེད་དགོས་པའི་མི་དེ་ཡིན་མིན་གསལ་པོ་མ་ཤེས་ཀྱང་གནད་དོན་དེའི་སྐོར་ནང་སྲིད་བློན་ཆེན་ Ram Bahadur Thapa ལགས་ལ་འབྲེལ་བ་ཞུས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཕྱིར་སློག་བྱ་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་གཅིག་གི་སྲིད་བྱུས་ལ་གུས་བརྩི་མཚོན་པ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བཤད་འདུགགནམ་ཐང་ལ་འདྲི་རྩད་བྱེད་སྐབས་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་ཟེར་བ་དེས་ཁོང་༸གོང་ས་མཆོ་ག་དང་འབྲེལ་བ་མེད་པ་དང་། ཁོང་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྐྱོད་ལག་འཁྱེར་ཐོག་རྒྱ་གར་བརྒྱུད་ནས་ཨ་རིར་འགྲོ་སྐྱོད་ཆོག་པའི་ལོ་ངོ་བཅུའི་མཐོང་མཆན་ཡོད་པ་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། ཁོང་ད་རེས་བལ་ཡུལ་ནང་གྲོགས་པོ་ཁག་གཅིག་དང་ཐུག་འཕྲད་བྱས་ནས་ཕྱིར་ལོག་མཁན་ཡིན་ཞེས་གཤད་འདུག གཞི་རྩའི་བལ་ཡུལ་གྱི་ The Himalayan Times ཞེས་པའི་གསར་ཁང་གིས་འདོན་སྤེལ་གནང་བའི་གནས་ཆུལ་དེའི་ནང་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་ཟུར་ཨ་རི་དོན་གཅོད་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱི་འདྲ་པར་བེད་སྤྱོད་བྱས་ཡོད་སྟབས། རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་དེའི་ཐོག་ཞིབ་དཔྱད་དང་འབྲེལ། ཚོགས་ཟུར་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་ལགས་སུ་ཞལ་པར་ཐོག་ནས་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་བལ་ཡུལ་གནམ་ཐང་ནས་འཛིན་བཟུང་གིས་ཕྱིར་སློག་པའི་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་ཟེར་བ་དེ་ང་མིན་ཞེས་གསུངས་སོང་།དེ་བཞིན་བལ་ཡུལ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་པའི་འབྲེལ་མཐུད་པ་བཟང་པོ་ལགས་སུ་ཞལ་པར་བརྒྱུད་བཀའ་འདྲི་ཁག་གཅིག་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ དང་ ༢༠༡༣ མཚམས་སུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་བལ་ཡུལ་གཞུང་ལ་རྒྱ་ནག་གི་ most wanted ཞེས་ངེས་པར་དུ་འཛིན་བཟུང་བྱེད་དགོས་པའི་མི་སྣའི་ཐོ་གཞུང་ཞིག་སྤྲད་ཡོད་པ་དང་། ཐོ་གཞུང་དེའི་ནང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་ཞེས་བཀོད་ཡོད་སྟབས་ཕྱི་མི་གནས་སྤོ་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་དེ་སྔ་ཡུལ་དེའི་ས་མཚམས་ཁུལ་དུ་གནས་སྡོད་པ་མིང་ལ་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་ཟེར་བ་ཞིག་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པ་དང་། སླར་ཡང་ད་རེས་གནམ་ཐང་ནས་ཕྱིར་སློག་བྱས་པའི་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་ཟེར་བ་དེ་བལ་ཡུལ་གཉི་ཤང་ནས་ཡིན་སྐོར་གསུངས་སོང་། རྩ་བའི་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་ཟེར་བ་དེ་བལ་ཡུལ་གནམ་ཐང་ནས་ཕྱིར་སློག་བཏང་ཟིན་རྗེས་བལ་ཡུལ་གྱི་གསར་འགོད་པས་ཡུལ་དེའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་གནམ་ཐང་ Tribhuvan ཡི་ཕྱི་མི་གནས་སྤོ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་གཙོ་འཛིན་  Kumar Bahadur Khadka ལགས་སུ་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་སྐོར་ཞིབ་ཕྲ་བཅར་འདྲི་ཞུ་སྐབས་ཁོང་ཕྱིར་སློག་བྱས་པ་རེད་ཅེས་མ་གཏོགས་གཞན་གང་ཡང་གསུང་མི་འདུག སྤྱིར་ད་རེས་བལ་ཡུལ་ནས་ཕྱིར་སློག་པའི་བོད་མི་དེ་ཚོགས་ཟུར་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མིན་ཡང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་གནོན་ཤུགས་འོག་བལ་ཡུལ་གྱིས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཟུར་ལྟ་བུ་ལའངས་ most wanted ཞེས་མིང་གཞུང་ནག་པོ་ནང་ཉར་བཞིན་པ་དེར་བོད་མི་ཚོས་སེམས་ཚབས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། སྤྱི་ཚོགས་འབྲེལ་མཐུད་ཀྱི་དྲྭ་ལམ་ཁག་ཏུ་དེ་འབྲེལ་མཆན་འགྲེལ་བཀོད་མཁན་ཡང་འདུག

འདི་ཟླའི་ཚེས་ ༢༡ ནས་ཁ་སང་ ༢༤ བར་སོག་ཡུལ་གྱི་རྒྱལ་ས་ཨུ་ལན་བྷ་དྷོར་དུ་ཡོད་པའི་དགའ་ལྡན་ཐེག་ཆེན་གླིང་དགོན་པར་ཨེ་ཤ་ཡའི་ནང་པའི་ཞི་བདེའི་ལྷན་ཚོགས་ཐེངས་ ༡༡ པ་ མཇུག་སྒྲིལ་གནང་ཡོད་པ་རེད།ཉིན་དེ་དག་རིང་ལ་ཨེ་ཤ་ཡ་ནང་པའི་ཞེ་བདེ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྒྲིག་གཞི་བསྐྱར་བཅོས་དང་མ་འོངས་ལས་དོན་གནང་ཕྱོགས་བཅས་ཀྱི་ཐོག་བཀའ་བསྡུར་ལྷུག་པོ་གནང་བ་མ་ཟད་རྒྱུན་ལས་གསར་པ་མི་བདུན་གསར་དུ་བདམས་ཡོད་པའི་ཁོངས་སུ་རྒྱ་གར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་པའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེ་གཞོན་པ་དགའ་ལྡན་ཤར་རྩེ་མཁན་ཟུར་བྱང་ཆུབ་ཆོས་ལྡན་མཆོག་ཚོགས་གཞོན་དུ་བདམས་ཐོན་བྱུང་ཡོད་པ་རེད།གཞི་རྩའི་ཨེ་ཤ་ཡ་ནང་པའི་ཞི་བདེ་ལྷན་ཚོགས་ནི་ཐོག་མར་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༩ ནས་ ༧༠ བར་གསར་འཛུགས་གནང་བ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། ལྷག་པར་དུ་ཆོས་ཚོགས་དེ་དང་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་དབར་དེ་སྔ་ནས་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་ལྟར་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༢ ལོར་ཆོས་ཚོགས་འདིའི་ཚོགས་མི་དངོས་ཆགས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༩ ལོར་སོག་ཡུལ་དུ་ཚོགས་པའི་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་དངོས་སུ་ལྷན་ཞུགས་མཛད་ཡོད་པ་དང་དེ་བཞིན་ཉེ་ཆར་ སོག་པོའི་རྒྱལ་ས་ Ulaanbaatar ནང་ཨེ་ཤ་ཡའི་ནང་པའི་ཞི་བདེའི་ལྷན་ཚོགས་དངོས་སུ་དབུ་འཛུགས་གནང་བ་དང་བསྟུན། བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་བརྙན་པར་གྱི་ཐོག་ནས་ཚོགས་བཅར་བ་ཡོངས་ལ་འཚམས་འཕྲིན་བསྩལ་ཡོད་པ་རེད། གནས་ཚུལ་རྒྱས་པ་གཤམ་དུ་གསན་རོགས།

རྒྱ་གཞུང་གིས་གནོན་ཤུགས་འོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ཁག་གཅིག་ཨེ་ཤ་ཡའི་ནང་པའི་ཞི་བདེའི་ལྷན་ཚོགས་ཐེངས་ ༡༡ པའི་ཐོག་ཚོགས་བཅར་གནང་ཐུབ་མི་འདུགཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་ ༢༡ ནས་དེ་རིང་བར་སོག་པོའི་རྒྱལ་ས་ Ulaanbaatar ནང་ཨེ་ཤ་ཡའི་ནང་པའི་ཞི་བདེའི་ལྷན་ཚོགས་ཐེངས་ ༡༡ པ་འཚོགས་ཡོད་ཀྱང་རྒྱ་གཞུང་གིས་གནོན་ཤུགས་འོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཆོས་རིག་བཀའ་བློན་གཡུ་ཐོག་ཀརྨ་དགེ་ལེགས་མཆོག་དང་ཕྱག་རོགས་ལས་བྱེད་གཉིས་བཅས་ལྷན་ཚོགས་དེར་ཚོགས་བཅར་གནང་ཐུབ་མེད་པ་མ་ཟད་ཐོག་མར་བོད་མིའི་ཕྱི་སྐྱོད་ལག་དེབ་སེར་པོ་ཡོད་མཁན་ཚང་མ་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་བཅར་མི་ཆོག་ཞེས་དང་ཕྱིས་སུ་ཉིན་གྲངས་ཁ་ཤས་རིང་ཞུ་གཏུག་གནང་བར་ཁོ་ཚོ་ནང་ཁུལ་བཀའ་མོལ་མང་པོ་གནང་སྟེ་ཕྱི་སྐྱོད་ལག་དེབ་སེར་པོ་ཡོད་མཁན་གཞན་རྣམས་ཕེབས་ཆོག་པ་བྱུང་བ་དེ་ལྟར་ཡང་། ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་དང་འབྲེལ་ཡོད་ཚོགས་མི་གསུམ་ལ་ཚོགས་འདུར་བཅར་མི་ཆོག་པ་བཟོས་ཡོད་པ་རེད།ཆོས་རིག་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ལ་ད་ལན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ཁག་གཅིག་ཨེ་ཤ་ཡའི་ནང་པའི་ཞེ་བདེའི་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་བཅར་ཐུབ་མེད་ཀྱང་ཐེངས་འདིའི་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་བྱང་རྩེ་ཆོས་རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་ཀུན་བདེ་གླིང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག ༸སྐྱབས་རྗེ་ཡོངས་འཛིན་གླིང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག དེ་བཞིན་ཏེ་ལོ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག གནས་ཆུང་ཆོས་རྒྱལ་ཆེན་པོའི་སྐུ་རྟེན་མཆོག་སོགས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་ཆོས་བརྒྱུད་ཆེན་པོ་བཞི་དང་གཡུང་དྲུང་བོན་དེ་བཞིན་༸རྒྱལ་བ་ཇོ་ནང་པ་བཅས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ཕེབས་ཐུབ་པ་བྱུང་བ་མ་ཟད་སོག་པོ་རང་ནས་བོད་པའི་བླ་མ་དང་མཁན་པོ་སོགས་ཀྱང་ཆེད་བཅར་གྱིས་ཁྱོན་བོད་པའི་སྐུ་ཚབ་མཚོན་ཐུབ་མཁན་གྱི་མི་གྲངས་ ༡༥ ནས་ ༢༠ བར་ཕེབས་ཐུབ་པ་དེ་ནི་སྔར་བྱུང་མྱོང་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་གསུངས་འདུགགཞི་རྩའི་ Asian Buddhist Conference for Peace ཞེས་ཡོངས་གྲགས་སུ་ ABCP ཞེས་ཨེ་ཤ་ཡའི་ནང་པའི་ཞི་བདེའི་ལྷན་ཚོགས་དེ་ཐོག་མར་འཛམ་གླིང་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་གྲང་དམག་གི་དུས་རབས་སྐབས་བྱུང་བ་ཞིག་དང་གཙོ་བོ་ཨུ་རུ་སུའི་ཕྱོགས་སུ་ཡོད་པའི་ནང་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གིས་མཉམ་དུ་བསྡུས་པའི་པའི་ནང་པའི་ཆོས་ཚོགས་ཤིག་ ༡༩༧༩ ནས་ ༧༠ བར་གསར་འཛུགས་གནང་བ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། ལྷག་པར་དུ་ཆོས་ཚོགས་དེ་དང་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་དབར་དེ་སྔ་ནས་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་ལྟར་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༢ ལོར་ཆོས་ཚོགས་འདིའི་ཚོགས་མི་དངོས་ཆགས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༩ ལོར་སོག་ཡུལ་དུ་ཚོགས་པའི་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་དངོས་སུ་ལྷན་ཞུགས་མཛད་ཡོད་པ་དང་དེ་བཞིན་ཉེ་ཆར་ སོག་པོའི་རྒྱལ་ས་ Ulaanbaatar ནང་ཨེ་ཤ་ཡའི་ནང་པའི་ཞི་བདེའི་ལྷན་ཚོགས་དངོས་སུ་དབུ་འཛུགས་གནང་བ་དང་བསྟུན། བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་བརྙན་པར་གྱི་ཐོག་ནས་ཚོགས་བཅར་བ་ཡོངས་ལ་འཚམས་འཕྲིན་བསྩལ་ཡོད་པ་རེད། ༸སྐུ་དཔར་རྣམས་གླིང་མཆོག་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེ་དང་ཀུན་བདེ་གླིང་རྟ་ཚག་རྗེ་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་གཉིས་ཀྱི་ངོ་དེབ།

ཁ་སང་ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༢༡ ཉིན་སྔ་དྲོ་ཚོུད་ ༡༡༌༠༠ སྟེང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་འབུམ་རམས་པ་པདྨ་དབྱངས་ཅན་མཆོག་གིས་ལྡི་ལི་བཟོ་གྲྭ་ནང་གསར་འཛུགས་གནང་བའི་ཧིན་སྒོར་འབུམ་ ༥༨ ལྷག་གི་འགྲོ་གྲོན་བཏང་སྟེ་དེབ་བཟོའི་དཔར་བསྐྲུན་ཁང་ཞིག་གསར་རྒྱག་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་བ་དབུ་འབྱེད་གནང་འདུག  མཛད་སྒོ་དེའི་སྐབས་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་དང་ཤེས་རིག་དཔར་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་གཅིག་ལྕོགས་འབུམ་རམས་པ་པདྨ་དབྱངས་ཅན་མཆོག་དང་ཤེས་རིག་དཔར་ཁང་གི་འགན་འཛིན་བག་དྲོ་བློ་བཟང་དཀོན་མཆོག་ལགས། ལྡི་ལི་དོན་གཅོད་བཀའ་ཟུར་འབྲོང་ཆུང་དངོས་གྲུབ་མཆོག  ཤེས་རིག་དཔར་ཁང་གི་དཔར་བསྐྲུན་འགན་འཛིན་ཀརྨ་རྒྱ་མཚོ་ལགས། དེ་བཞིན་གཞུང་འབྲེལ་དང་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་སྐྱིད་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་རྣམ་པ། རྒྱ་གར་བ་མི་སྣ་ཁག་གཅིག ཤེས་རིག་དཔར་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་དང་ལས་བྱེད་རྣམ་པ་སོགས་ལྷན་འཛོམས་གནང་འདུགསྐབས་དེར་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་དེབ་བཟོའི་དཔར་བསྐྲུན་གསར་རྒྱག་གི་ལས་གཞི་དེའི་ཆེད་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་ཀུན་ལ་ཡི་རངས་བསྔགས་བརྗོད་གནང་བ་དང་སྦྲགས། ཤེས་རིག་དཔར་ཁང་གི་དཔར་བསྐྲུན་སྡེ་ཚན་འདི་བཞིན་འཚོ་བ་རང་སྐྱོང་གི་གནས་བབ་ཐོག་ནས་ཕྱག་ལས་གནང་བཞིན་པའི་ཁར་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༢ ལོ་ནས་ད་བར་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་གཙང་ཁེ་ཧིན་སྒོར་འབུམ་ ༨༩ འབུལ་བཞིན་ཡོད་པར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞེས་གསུངས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལས་བྱེད་ནང་ཁུལ་དབར་འཆམ་མཐུན་དང་ཕྱག་ལས་ལ་དགའ་སྤོབས་ཆེན་པོའི་ཐོག་ནས་གནང་ཚེ་གྲུབ་འབྲས་མི་དམན་པ་ཐོབ་ངེས་ཡིན་པ་སོགས་ལམ་སྟོན་གནང་འདུག ལྷག་དོན་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་སླད་མར་ཤེས་དཔར་ལ་བཀའ་ཤག་གི་ངོས་ནས་ཐུགས་ཕན་གསོས་པའི་ཕྱག་རོགས་གང་གནང་དགོས་ཀྱང་དེ་ལྟར་གང་ཐུབ་གནང་ངེས་ཡིན་པའི་ཞལ་བཞེས་གནང་འདུགའདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གི་གསར་པས་ཤེས་རིག་དཔར་ཁང་གི་འགན་འཛིན་བག་དྲོ་བློ་བཟང་དཀོན་མཆོག་ལགས་སུ་ཐེངས་འདིའི་དེབ་བཟོ་དཔར་བསྐྲུན་ཁང་གསར་འཛུགས་གནང་བའི་དགོས་དམིགས་སོགས་དང་འབྲེལ་བའི་བཅར་འདྲི་ཁག་གཅིག་ཞུས་པར་དཔར་བསྐྲུན་གྱི་སྤུས་ཚད་སྔར་ལྷག་གང་ལེགས་ཡོང་རྒྱུར་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་མ་ཟད་བོད་མི་རང་ལ་ཕྱག་ལས་ཀྱི་གོ་སྐབས་མང་བ་བསྐྲུན་ཐུབ་པ་སོགས་ཀྱི་དགེ་མཚན་ལྡན་ཡོད་སྐོར་གསུངས་སོང་།རྩ་བའི་བོད་ཀྱི་སྣོད་བཅུད་ཡོངས་རྫོགས་རྒྱ་ནག་གིས་བཙན་འཕྲོག་བྱས་ཏེ་ཆེས་རྩ་ཆེའི་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གི་གླེགས་བམ་ཆེ་ཕྲ་ཐམས་ཅད་རྩ་གཏོར་བཏང་སྟེ་མིང་གི་ལྷག་མར་བཟོས་པའི་བཀའ་བསྟན་གཉིས་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་གསུང་རབ་རྣམས་སླར་གསོ་ཞུ་ཐབས་དང༌། བོད་ཀྱི་མ་འོངས་པའི་སོན་རྩ་བོད་ཕྲུག་རྣམས་ལ་ཆེད་དུ་དམིགས་ནས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་དང་སྐད་ཡིག རྒྱལ་རབས། ལོ་རྒྱུས་སོགས་ཚང་བའི་སློབ་དེབ་སྔོན་འགྲོ་དང་པོ་ནས་འཛིན་གྲྭ་བཅུ་གཉིས་བར་དང༌། དེ་ཡན་གྱི་སུམ་རྟགས་སྙན་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་སྐོར་དང། བོད་ཀྱི་ཐུན་མིན་རིག་གནས་ཆེ་ཆུང་བཅུའི་སློབ་དེབ་ཉེར་མཁོའི་རིགས་ཡོངས་རྫོགས་དཔར་བསྐྲུན་ཞུ་རྒྱུར་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་བཟུང་བ་ལྟར། སྤྱི་ནོར་ྋགོང་ས་ྋསྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་བཀའ་སློབ་ཕེབས་པ་དང་སྦྲགས། ༸སྐུ་སྒེར་གཟིམས་ཆུང་ནས་མ་རྩ་གསོལ་རས་གནང་ཞིང༌། དེ་སྟེང་ཕྱི་ཁག་ནས་བུ་ལོན་ཐོག་བོད་གཞུང་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་ཐུགས་ཁུར་ཆེ་བཞེས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༡ ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༢༣ ལ་ཐོག་མར་དབུ་བརྙེས་པ་དང་། ད་ལྟའི་ཆར་ཤེས་རིག་དཔར་ཁང་འདི་འཚོ་བ་རང་སྐྱོང་གི་གནས་བབ་ཐོག་ནས་འཛིན་སྐྱོང་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།

༸ཞྭ་དཀར་བསྟན་པའི་གཙུག་རྒྱན་༸སྐྱབས་རྗེ་རྒྱལ་བ་སྨན་རིའི་ཁྲི་འཛིན་ ༣༤ པ་ལུང་རྟོགས་ཟླ་བ་དར་རྒྱས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ཟླ་བ་གོང་མའི་ཚེས་ ༢༠ ནས་ཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་ ༡༩ བར་ཡོ་རོབ་ཁུལ་དུ་ཆོས་འབྲེལ་མཛད་རྒྱུའི་ཆིབས་བསྒྱུར་བསྐྱངས་ཡོད་པ་ལྟར། ཚེས་ ༡༧ ཉིན་༸སྐྱབས་རྗེ་རྒྱལ་བ་སྨན་རིའི་ཁྲི་འཛིན་ ༣༤ པ་ མཆོག་ཕ་རན་སིའི་རྒྱལ་ས་པེ་རིས་ནང་ཞབས་སོར་བདེ་བར་འཁོད་ཡོད་པ་དང་། རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་རིག་པ་ཆོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཁང་དུ་བོད་མི་རྣམས་ནང་ཁུལ་མཐུན་སྒྲིལ་དམ་ཚིག་གཙང་མ་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་པ་ལམ་སྟོན་གནང་འདུགཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡༨ ཉིན་གྱི་ཕྱི་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༥ ཐོག་༸སྐྱབས་རྗེ་རྒྱལ་བ་སྨན་རི་ཁྲི་འཛིན་ ༣༤ མཆོག་ཕ་རན་སི་བོད་རིགས་ཚོགས་པའི་རིག་པ་ཆོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཁང་དུ་གདན་ཞུས་ཀྱིས་སྦར་སིལ་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་བཀྲ་ཤིས་ཕུན་ཚོགས་ལགས་དང་ཕ་རན་སི་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་བསྟན་འཛིན་སྤེན་པ་ལགས་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་མཎྡལ་རྟེན་གསུམ་འདེགས་འབུལ་ཞུས་རྗེས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ཁུལ་དེར་གནས་སྡོད་བོད་རིགས་རྣམས་ལ་གཡུང་དྲུན་བོན་གྱི་བྱུང་རིམ་དང་། དར་རྒུད། གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་ལྟ་གྲུབ་གཙོ་བོ་ནི་གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་དང་། བོན་བློ་རབ་འབྲིང་ཐ་གསུམ་སོགས་ཡིན་སྐོར། དེ་བཞིན་རྒྱལ་བ་སྨན་རི་བའི་ཁྲི་འཛིན་བསྐོ་གཞན་གནང་ཕྱོགས་སོགས་ཀྱི་སྐོར་གསུངས་པ་མ་ཟད། ལྷག་པར་དུ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་བཙན་བྱོལ་ནང་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་ཐུགས་རྗེ་བཀའ་དྲིན་ཉག་གཅིག་ལ་བརྟེན་ནས་གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་བསྟན་པ་ཉམས་པ་སླར་གསོ་དང་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་འཐུས་སྒོ་ཚང་བ་ཞིག་གནང་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་གནང་འདུག༸ཞྭ་དཀར་བསྟན་པའི་གཙུག་རྒྱན་༸སྐྱབས་རྗེ་རྒྱལ་བ་སྨན་རིའི་ཁྲི་འཛིན་ ༣༤ པ་མཆོག་གིས་ད་དུང་བཙན་བྱོལ་དུ་བཞུགས་པའི་བོད་མི་ནང་ཁུལ་དབར་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གི་བཀའ་དགོངས་བཞིན་མཐུན་སྒྲིལ་དམ་ཚིག་གཙང་མ་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་པ་ལམ་སྟོན་བཀའ་སློབ་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག བཀའ་སློབ་གནང་གྲུབ་མཚམས་སུ་སྐབས་དེར་ཆེད་བཅར་ཞུས་པའི་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་དག་ལ་རྩ་རླུང་སྒོམ་སྒྲུབ་ཀྱི་བཀའ་ཆོས་གནང་འདུགརྩ་བའི་ཕ་རན་སི་བོད་རིགས་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་ལགས་ནས་༸སྐྱབས་རྗེ་རྒྱལ་བ་སྨན་རི་ཁྲི་འཛིན་ ༣༤ མཆོག་ཆིབས་བསྒྱུར་གནང་བར་བཀའ་དྲིན་ཆེ་ཞུ་དང་ཐུགས་རྗེ་ལེགས་གསོལ་གྱི་གཏམ་བཤད་གནང་བ་དང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་དབུས་སྐུ་མགྲོན་རྣམས་ལ་དགོང་མོའི་གསོལ་ཚིགས་འདེགས་འབུལ་ཞུས་འདུགཕྱི་ཚེས་ ༡༩ ཉིན་༸སྐྱབས་རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ཕ་རན་སིའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་གནམ་ཐང་ནས་མཁའ་ལམ་བརྒྱུད་ཨ་རིའི་རྒྱལ་ས་ཝ་ཤིན་ཊོན་རྒྱལ་སྤྱིའི་གནམ་ཐང་དུ་ཞབས་སོར་བདེ་བར་འཁོད་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ལིག་མི་རྐྱའི་བོན་ཚོགས་ཀྱི་དབུ་བླ་བླ་མ་བསྟན་འཛིན་དབང་རྒྱལ་གཙོས་རྒྱུན་ལས་ཁག་དང་ས་གནས་དེ་གར་ཡོད་པའི་དད་ལྡན་བོན་འབངས་རྣམས་ནས་ཕེབས་བསུའི་སྣེ་ལེན་གཟབ་རྒྱས་ཞུས་ཡོད་པ་རེད།   གཞི་རྩའི་༸ཞྭ་དཀར་བསྟན་པའི་གཙུག་རྒྱན་༸སྐྱབས་རྗེ་རྒྱལ་བ་སྨན་རིའི་ཁྲི་འཛིན་ ༣༤ པ་ལུང་རྟོགས་ཟླ་བ་དར་རྒྱས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༢༠ ཉིན་རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་སིར་མོར་རྫོང་དུ་ཆགས་པའི་བོན་གྱི་གདན་ས་ཆེན་པོ་དཔལ་གཤེན་བསྟན་སྨན་རིའི་གླིང་དུ་༸རྒྱལ་བ་མཉམ་མེད་ཆེན་པོའི་འཁྲུངས་མཆོད་དུས་ཚེས་དང་བསྟུན་༸ཞྭ་དཀར་བསྟན་པའི་གཙུག་རྒྱན་སྨན་རིའི་ཁྲི་འཛིན་ ༣༤ པའི་ཁྲི་གསོལ་མཛད་སྒོ་གཟབ་རྒྱས་གནང་ཡོད་པ་དང་། དེ་རྗེས་༸ཞྭ་དཀར་བསྟན་པའི་གཙུག་རྒྱན་༸སྐྱབས་རྗེ་༸རྒྱལ་བ་སྨན་རིའི་ཁྲི་རབས་ ༣༣ པ་ལུང་རྟོགས་བསྟན་པའི་ཉི་མ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དགོངས་པ་བོན་དབྱིངས་སུ་ཐིམ་ནས་ལོ་གཅིག་འཁོར་བའི་དུས་ཚིགས་དང་བསྟུན་ནས་དངོས་སུ་ཁྲི་འདོན་མཛད་སྒོ་འཚོགས་ཡོད་པ་ལྟར། ༸སྐྱབས་རྗེ་རྒྱལ་བ་སྨན་རི་བ་མཆོག་ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༢༠ ནས་ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡༩ བར་ཡོ་རོབ་ཁུལ་དུ་ཆིབས་སྒྱུར་ཆེས་ཐོག་མ་དེ་བསྐྱངས་ཡོད།

དེ་རིང་ཚེས་ ༡༩ ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོ་ཚོུད་ ༡༠ ཙམ་ལ་བཞུགས་སྒར་༸རྒྱལ་བའི་ཕོ་བྲང་དུ་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་ ༡༧ ཐོག་བཅར་བའི་དབུས་རྒྱུན་ལས་གསར་རྙིང་གཉིས་གཙོ་གྱུར་ཚོགས་ཞུགས་པ་ ༡༠༠ ལྷག་ལ་མཇལ་ཁ་དང་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཐོག་ནས་བོད་དེ་རང་དབང་རང་བཙན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པ་ཁུངས་སྐྱེལ་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པའི་བཀའ་བསྩལ་འདུགམགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གིས་གཙོ་བོ་བོད་ཀྱི་ནང་པའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་དེ་གལ་ཆེན་ཡིན་པ་བཞིན་བོད་ཀྱི་ཆོས་རིག་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་གནང་རྒྱུར་ཚང་མས་ཕྱར་བ་གྲུ་འདེགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་པའི་ལམ་སྟོན་བཀའ་སློབ་བསྩལ་ཏེ་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་བཞེངས་ཕྱོགས་དེ་དབུ་མིའི་ལམ་ཡིན་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་ལ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཐོག་བོད་དེ་རང་དབང་རང་བཙན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པ་དེ་ཁུངས་སྐྱེལ་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་བཀའ་སློབ་བཀྲིན་ཆེ་བ་བསྩལ་འདུགམཇལ་ཁ་གྲུབ་མཚམས་སུ་སྐབས་ ༡༧ པའི་དབུས་གཞོན་ནུའི་ཚོགས་གཙོ་མགོན་པོ་དོན་གྲུབ་ལགས་ཀྱིས་གསར་འགོད་པར་ཁོང་ཚོགས་གཙོར་འཁོད་མ་ཐག་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་གསེར་ཞལ་མཇལ་རྒྱུ་བྱུང་བ་ནི་མ་འོངས་པའི་ལས་དོན་བྱེད་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐོར་ནས་རྟེན་འབྲེལ་བཟང་པོ་ཞིག་ཡིན་པའི་ངེས་ཤེས་རྙེད་ཡོད་སྐོར་དང་འབྲེལ་ནས་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གིས་གཞིས་ལུས་བོད་མི་ཚོར་ཆོད་སེམས་བརྟན་ཞིང་ཞུམ་པ་མེད་པའི་སྙིང་སྟོབས་ཡོད་པ་ལ་མིག་དཔེ་ཞུས་པའི་ཐོག་ནས་བྱེས་ཀྱི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོས་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ཐོག་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས་གལ་ཡིན་པའི་བཀའ་མངགས་མཛད་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་།དེ་བཞིན་ཚོགས་འདུར་ཕེབས་པའི་དགུང་ལོ་ ༨༠ སོན་པའི་སྤོ་པ་སངས་ཚེ་དབང་ལགས་སུ་དེ་རིང་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཞལ་མཇལ་ཞུ་སྐབས་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གིས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བ་ཆེན་པོའི་སྒོ་ནས་ལམ་སྟོན་མཛད་ཡོད་སྐོར་གསུངས་ཡོད།དབུས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེ་བསོད་ནམས་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་༸སྐུ་མདུན་གྱིས་ཆུ་ཚོད་གཅིག་དང་ཕྱེད་ཀ་ལྷག་གི་རིང་བཀའ་སློབ་བསྩལ་ནས་བོད་ཀྱི་ཆབ་དཔལ་རིག་གསུམ་གཙོ་གྱུར་འཐབ་རྩོད་ཐོག་ཧུར་བརྩོན་གནང་དགོས་པའི་ལམ་སྟོན་བཀའ་ནན་ཕེབས་པར་བརྟེན་ཁོང་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་ལས་ཡུན་རིང་ལ་ཆོད་སེམས་བརྟན་པོས་ལས་དོན་ཞུ་སྒོ་ཀུན་ལ་འབད་བརྩོན་རྒྱུར་སེམས་ཤུགས་འཕར་མ་བྱུང་ཞེས་གསུངས་ཡོད།རྩ་བའི་ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༡༡ ཉིན་བཞུགས་སྒར་དྷ་ཤོད་མུ་ནིས་པཱལ་ཚོགས་ཁང་དུ་བོད་ཀྱི་གཞོན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་ ༡༧ པ་ཚོགས་ནས་ཚེས་ ༡༦ ཉིན་ཚོགས་ཆེན་ཉིན་མཐའ་མའི་ཐོག་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་དབུས་རྒྱུན་ལས་ཁང་གི་སྐབས་ ༡༧ པའི་རྒྱུན་ལས་གསར་འདེམས་གནང་ཡོད་པ་ལྟར། དེ་རིང་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་དབུས་སྤྱི་ཁྱབ་རྒྱུན་ལས་གསར་རྙིང་གཉིས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་ཚོགས་ཞུགས་པ་ཡོངས་ལ་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གི་མཇལ་ཁ་དང་ལམ་སྟོན་བཀའ་སློབ་ཞུས་ཡོད་པ་རེད། ༸སྐུ་པར་༸དཔལ་ལྡན་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཡིག་ཚང་།

ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོའི་སུད་སི་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ལོ་འཁོར་ཚོགས་འདུ་དང་པོ་ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༡༧ ཉིན་རྒྱབ་སུད་སི་རྒྱལ་ས་ Bern དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་སུད་སི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཁང་ནང་ཚོགས་འདུག ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༣ ནས་ ༢༡ བར་སུད་སི་དབྱར་དུས་གྲོས་ཚོགས་འཚོགས་བཞིན་ཡོད་པ་དང་བསྟུན་ཁ་སང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་འདུ་དེ་སུད་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཞོན་ལྕམ་སྐུ་ Maya Graf མཆོག་གིས་གཙོ་སྐྱོང་གནང་འདུག སྐབས་དེར་ཚོགས་འདུའི་ཐོག་གཙོ་བོ་ཚོགས་དུས་སྔོན་མའི་ལས་དོན་ཁག་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་དང་ཉེ་ཆར་འཇུག་སྒྲིལ་ཟིན་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་ ༧ པ་ཐོག་བཞག་པའི་གྲོས་ཆོད་ཁག་ལ་གྲོས་བསྡུར་དང་དེ་འབྲེལ་མ་འོངས་ལས་དོན་གནང་ཕྱོགས། བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ནང་མོལ་གྱི་གནད་དོན་ཁག་གཅིག དེ་བཞིན་སུད་སི་གྲོས་ཚོགས་ནང་གཉིས་སྨན་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་སྐོར་གླེང་སློང་གནང་ཕྱོགས་སོགས་ཀྱི་ཐོག་གྲོས་བསྡུར་གནང་འདུག ཚོགས་འདུའི་ཐོག་སུད་སི་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཞོན་ལྕམ་སྐུ་ Maya Graf མཆོག་གིས་གཙོས་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ལྕམ་ Barbara Gysi ལགས་དང་སྐུ་ཞབས་ Claude Begle ལགས། སྐུ་ཞབས་ Nik Gugger ལགས། སྐུ་ཞབས་ Martin Naef ལགས། ལྕམ་ Martina Munz ལགས། ལྕམ་ Prisca Birrer Hemio ལགས། ལྕམ་ Claudia Friedl ལགས། གཞན་ཡང་ཡོ་རོབ་སྤྱི་འཐུས་ཟམ་མདོ་བྱམས་པ་ཚེ་རིང་ལགས་དང་སུད་སུ་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་འཆི་མེད་རིན་འཛིན་ལགས། སུད་བོད་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ Thomas ལགས། ཚོགས་གཞོན་ལྷ་དབང་ལགས་བཅས་ཕེབས་འདུག རྩ་བའི་སུད་སི་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་འདུ་དེ་ལོ་ལྟར་ལོ་གཅིག་ནང་ཐེངས་གཉིས་ཚོགས་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། ད་ལྟའི་ཆར་སུད་སི་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ནང་སུད་སི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་འདྲ་མིན་ནས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་གྲངས་ ༣༣ ཡོད་པ་རེད།

ཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་ ༡༥ ཉིན་བཞུགས་སྒར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཚོགས་ཁང་གསར་པའི་ནང་དུ་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་དྲུག་པ་དབུ་འཛུགས་གནང་ཡོད་པ་ལྟར། ཁ་སང་ཚོགས་ཆེན་ཉིན་མཐའ་མ་འམ་མཇུག་སྒྲིལ་ཐོག་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་རྒྱ་གར་སྤྱི་དམངས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་གཟེངས་རྟགས་ Bharat Ratna འབུལ་ལམ་ཞུ་དགོས་པ་དང་དེ་བཞིན་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་དབུ་ཁྲིད་ལམ་སྟོན་འོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དང་ལྷན་དུ་རྒྱ་གཞུང་ནས་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་གནང་དགོས་པའི་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་གནང་སོང་།ཐེངས་འདིའི་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་དྲུག་པའི་ཐོག་རྒྱ་གར་གྱི་མངའ་སྡེ་ཁག་ ༢༡ ནས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཁྱོན་མི་གྲངས་ ༢༡༦ ཕེབས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཁ་སང་ཉིན་རྒྱབ་ཏུ་ཚོགས་ཆེན་མཇུག་སྒྲིལ་དང་འབྲེལ་ཏེ་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་རྒྱ་གར་སྤྱི་དམངས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་གཟེངས་རྟགས་ Bharat Ratna འབུལ་ལམ་ཞུ་དགོས་པ་དང་དེ་བཞིན་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་དབུ་ཁྲིད་ལམ་སྟོན་འོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དང་ལྷན་དུ་རྒྱ་གཞུང་ནས་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་གནང་དགོས་པའི་རེ་སྐུལ། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དེ་བོད་གཞིས་བྱེས་གཉིས་ཀྱི་བོད་མིའི་ངོ་བོ་མཚོན་པའི་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་ཡིན་པ་དང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་འཆར་སྣང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་བོད་ནང་ལ་དྲག་གནོན་གྱི་བྱ་སྤྱོད་རིགས་ཡོངས་རྫོགས་མཚམས་འཇོག་བྱེད་དགོས་པ་དང་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་གཏོར་བཤིག་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་དོན་ཀུན་མཚམས་འཇོག་དགོས་པ། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་ནས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་ཐོག་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་ཞི་བའི་ཐོག་ནས་སེལ་ཐབས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་དོན་གནད་གཙོ་ཆེ་བཅུ་ཅན་ཞིག་གསལ་བཏོན་གྱིས་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་གནང་སོང་།ཚོགས་ཆེན་མཇུག་སྒྲིལ་གྱི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་ཆོས་སྐྱོང་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་དྲུག་པའི་ཐོག་རྒྱ་གར་གྱི་མངའ་སྡེ་ཁག་ ༢༡ ནས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཁྱོན་མི་གྲངས་ ༢༡༦ ཕེབས་ཡོད་པ་རྣམས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞེས་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས། ད་རེས་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་རྒྱ་གར་བ་དགུང་ལོ་བགྲེས་གཞོན་དར་གསུམ་བཅས་ཕེབས་ཡོད་པ་གཟིགས་སྐབས་བོད་དོན་བདེན་མཐའ་གསལ་ཐབས་ལ་རེ་བ་ཆེན་པོ་ཡོད་སྟབས་དགའ་སྤོབས་ཆེན་པོ་བྱུང་ཞེས་གསུངས་སོང་།བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་ད་དུང་ད་ལན་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་དྲུག་པ་མཇུག་སྒྲིལ་དང་འབྲེལ་དོན་ཚན་བཅུ་ཅན་གྱི་ཡོངས་ཁྱབ་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་བར་ཡི་རང་བསྔགས་བརྗོད་ཀྱང་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལྷག་དོན་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་རྒྱ་གར་གྱི་གཞུང་འཛིན་གསར་པ་ཕེབས་ཡོད་པ་ལྟར་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་རྣམས་ཀྱང་གསར་པ་ཕེབས་པ་བཞིན་ཁྱེད་རྣམས་རང་ཉིད་ཀྱི་ས་གནས་སུ་ཕྱིར་ཕེབས་སྐབས་ས་གནས་ནང་ཡོད་པའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་རྣམས་ལ་བོད་དོན་ཐོག་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་འབོད་སྐུལ་གྱི་ལས་འགུལ་གང་མང་སྤེལ་རོགས་ཞེས་རེ་སྐུལ་སོགས་གནང་ཡོད།གཞི་རྩའི་ཐེངས་འདིའི་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་དྲུག་པ་འདི་རྐང་རྒྱ་གར་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་སྡེ་ཚན་ནང་མས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། ལྷན་ཚོགས་ཐོག་ཚོགས་བཅར་བ་མི་གྲངས་ ༢༡༦ ནས་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད་པ་ལྟར། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་འཆར་སྣང་ལྷན་ཚོགས་སྐབས་རྒྱབ་གཉེར་བསམ་འཆར་ཁག་གཞིར་བཞག་སྟེ་འབྱུང་འགྱུར་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཚགས་ཚུད་ཇི་ལྟར་སྤེལ་དགོས་པའི་གོ་བསྡུར་གནང་ཡོད།

ཕྱི་ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡༡ ཉིན་བཞུགས་སྒར་དྷ་ཤོད་མུ་ནིས་པཱལ་ཚོགས་ཁང་དུ་བོད་ཀྱི་གཞོན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་ ༡༧ པ་དབུ་འཛུགས་གནང་ཡོད་པ་དང་། དེ་རིང་ཕྱི་ཚེས་ ༡༦ ཉིན་ཚོགས་ཆེན་ཉིན་མཐའ་མའི་ཐོག་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་དབུས་རྒྱུན་ལས་ཁང་གི་སྐབས་ ༡༧ པའི་རྒྱུན་ལས་གསར་འདེམས་ཀྱི་ལས་རིམ་ཁག་གནང་སོང་།ཚོགས་ཆེན་ཐོག་ཕེབས་པའི་ཚོགས་མི་ ༡༥༠ ལྷག་གིས་སྔོན་འགྲོའི་འོས་མི་ཁོངས་སུ་མི་སྣ་ ༡༨ འདེམས་སྒྲུག་གནང་ཡོད་པ་དང་། དེ་ནས་རིམ་བཞིན་ས་གནས་གཞོན་ནུ་སོ་སོའི་ཚོགས་མིའི་གྲངས་འབོར་དང་ཚོགས་བཅར་བའི་གྲངས་འབོར་བཅས་ལ་གཞིགས་པའི་འོས་ཤོག་གི་ཐོབ་ཐང་ཁག་བླངས་ཏེ་འོས་མི་  ༡༨ དེ་དག་ནས་མགོན་པོ་དོན་གྲུབ་ལགས་དང་། བསོད་ནམས་ཚེ་རིང་ལགས། བློ་བཟང་ཚེ་རིང་ལགས། ཡེ་ཤེས་ཆོས་འཕེལ་ལགས། ཚེ་དབང་རབ་རྒྱལ་ལགས། བསྟན་འཛིན་ལྷ་མོ་ལགས། སྤེན་པ་ཚེ་རིང་ལགས་བཅས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་དབུས་རྒྱུན་ལས་ཁང་གི་སྐབས་ ༡༧ པའི་རྒྱུན་ལས་སུ་བདམས་ཐོན་གནང་ཡོད། སྐབས་དེར་འདེམས་ཐོན་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པས་ནང་མོལ་གྲོས་བསྡུར་གནང་ཏེ་ཚོགས་གཙོ་ཚོགས་གཞོན་དང་དྲུང་ཆེ་བཅས་ཀྱི་འོས་མི་གསལ་བསྒྲགས་གནང་ཐོག་ཚོགས་བཅར་བ་རྣམ་པས་གསང་བའི་འོས་འཕངས་ཏེ་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་སྤྱི་ཁྱབ་དབུས་རྒྱུན་ལས་ཁང་གི་སྐབས་ ༡༧ པའི་སྤྱི་ཁྱབ་ཚོགས་གཙོ་མགོན་པོ་དོན་གྲུབ་ལགས་དང་ཚོགས་གཞོན་བློ་བཟང་ཚེ་རིང་ལགས། དེ་བཞིན་དྲུང་ཆེ་བསོད་ནམས་ཚེ་རིང་ལགས་བཅས་གསུམ་བསྐོ་གཞག་གིས་ལས་འཁུར་དམ་འབུལ་གནང་སོང་། འདམས་ཐོན་ཚོགས་གཙོ་མགོན་པོ་དོན་གྲུབ་ལགས་ནས་ད་ལྟའི་ཆར་ལས་ཀ་འདི་དང་འདི་བྱེད་ཀྱི་ཡིན་ཞེས་བཤད་རྒྱུ་མེད་ཀྱང་། གཙོ་བོ་དབུས་རྒྱུན་གོང་མ་ཚོས་གནང་བའི་ཕྱག་ལས་ཁག་རྒྱུན་སྐྱོང་གནང་རྒྱུ་དང་རབ་བྱུང་ཚེ་དེ་ལས་ལྷག་པ་གནང་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོང་།  དེ་བཞིན་འཁྱུར་མ་ཐག་པའི་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་བསྟན་འཛིན་འཇིགས་མེད་ལགས་ཀྱིས་ད་རེས་གཞོན་ནུའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་ཉམས་མྱོང་ཡོད་མཁན་གྱི་རྒྱུན་ལས་གསར་པ་བདུན་འོས་འདེམས་བྱུང་བར་དགའ་སྤོབས་ཆེན་པོ་བྱུང་ཞེས་གསུངས་པ་དང་སྦྲགས། རྒྱུན་ལས་གསར་པ་རྣམས་ནས་མ་འོངས་པར་ལས་དོན་གང་གནང་ཡང་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གོང་དུ་བཀུར་བའི་ཐོག་ནས་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་པ་དང་རྒྱུན་ལས་ནང་ཁུལ་འཆམ་མཐུན་གནང་གནད་ཡིན་པ་སོགས་ལམ་སྟོན་གནང་ཡོད།   རྒྱུན་ལས་གསར་འདེམས་ཀྱི་ལས་རིམ་ཁག་གྲུབ་མཚམས་སུ་འཁྱུར་མ་ཐག་པའི་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་བསྟན་འཛིན་འཛིགས་མེད་ལགས་སུ་ཉིན་གྲངས་དྲུག་གི་རིང་འཚོགས་ཡོད་པའི་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་ ༡༧ ཐོག་གྲོས་ཆོད་གང་དག་ཅིག་གཏན་འབེབས་གནང་ཡོད་པའི་ཐོག་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ལས་དོན་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་དུ་མ་འོངས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཕྱོགས་སོགས་ཀྱི་ཐད་ཁྱོན་གྲོས་ཆོད་ ༢༥ ཙམ་གཏན་འབེབས་གནང་ཡོད་ཅེས་གསུངས་ཡོད། གཞི་རྩའི་བདམས་ཐོན་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་སྤྱི་ཁྱབ་ཚོགས་གཙོ་མགོན་པོ་དོན་གྲུབ་ལགས་ནི་རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་བོད་མིའི་གཞིས་སྒར་ལ་དྭགས་ནང་སྐྱེས་ཡོད་པ་ལྟར་གཞི་རིམ་འབྲིང་འོག་གི་སློབ་གཉེར་ལ་དྭགས་རང་དུ་གནང་ཡོད་པ་དང་། གཞི་རིམ་གོང་མ་བོད་ཁྱིམ་གོ་པཱལ་པུར་དུ་སློབ་གཉེར་གནང་འདུག དེ་རྗེས་ O.P. Jindal མཐོ་སློབ་ཏུ་འཛིན་སྐྱོང་ཐོག་སློབ་གཉེར་གནང་བ་མ་ཟད་སློབ་ཞོར་དུ་ལྡི་ལིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རོ་ཧི་ནི་ས་གནས་གཞོན་ནུའི་དྲུང་ཆེ་གནང་མྱོང་ཡོད་པ་རེད།