4th Session of 16th TPiE
སྐབས་བཅུ་དྲུག་པའི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བཞི་པ་མཇུག་སྒྲིལ་གནང་སོང་།
རྒྱ་གཞུང་ནས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་ལག་པ་མ་འཆང་བར་མུ་མཐུད་གནས་ཐུབ་ཐབས་མེད་པའི་བརྡ་ལན་དང་སྦྲགས། དེ་རིང་སྐབས་བཅུ་དྲུག་པའི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བཞི་པ་མཇུག་སྒྲིལ་གནང་སོང་།
དེ་རིང་སྔ་དྲོ་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་ལོ་འཁོར་ལས་བསྡོམས་ཐོག་བགྲོ་གླེང་གི་ལས་རིམ་གནང་པ་དང། དེ་རྗེས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་མང་ཚོགས་རྩིས་ཁྲའི་ཚོགས་ཆུང་གི་སྙན་ཐོར་བགྲོ་གླེང་། དེ་བཞིན་ཁྲིམས་བཟོའི་ལས་དོན་ཁག་ཅིག་བཅས་ཀྱི་ལས་རིམ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་མཚམས། སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་མཆོག་གིས་ཐེངས་འདིའི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བཞི་པའི་མཇུག་བསྡོམས་གསུང་བཤད་གནང་དོན། ཉེ་ཆར་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ Wang Yi ཡི་རྡུལ་ཕྲན་མཚོན་ཆའི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ནས་གཏམ་བཤད་སྤེལ་སྐབས་སུ་གནད་དོན་གང་ཡིན་རུང་ཕན་ཚུན་སྐད་ཆ་བཤད་ནས་ཐག་གཅོད་བྱེད་དགོས་སྐོར་བརྗོད་པ་ལུང་འདྲེན་གྱིས་དེང་སྐབས་རྒྱ་ནག་དང་དམར་པོའི་གཞུང་གི་ནང་དུ་འགྱུར་བ་མང་དག་ཞིག་འགྲོ་བཞིན་པ་དེ་དག་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་འགྱུར་བར་ངོས་འཛིན་ན་མ་འགྲིག་པ་མེད་སྐོར་གསུངས་པ་དང་ཆབས་ཅིག གཞིས་ལུས་རྒྱ་ཆེ་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་དང་ཆོད་སེམས། ༸གོང་ས་མཆོག་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཐུགས་འཁུར། དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བོད་དོན་ལ་ཐུགས་སྣང་གནང་པ་བཅས་ལ་གཞིགས་ན། རྒྱ་ གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་མ་སེལ་བར་མུ་མཐུད་གནས་ཐུབ་ཐབས་མེད་པའི་བརྡ་ལན་གནང་སོང་།
དེ་བཞིན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ནས་ཐེངས་འདིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ལས་རིམ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་ཚོགས་དུས་གཅིག་ཚོགས་མ་ཐུབ་པའི་གནས་སྟངས་ཆགས་ཡོད་ཀྱང། ད་ལྟའི་ཆར་གནད་དོན་ཡོངས་རྫོགས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་དུས་འདིའི་ཐོག་སེལ་ཟིན་པ་ཡིན་སྟབས། སྤྱི་འཐུས་དང་མང་ཚོགས་རྣམས་བློ་བདེ་པོ་གནང་རོགས་ཞེས་དང་། མ་འོངས་པར་གནད་དོན་དེ་རིགས་ཐོག་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་རྣམ་པ་དང་མང་ཚོགས་ནས་འགན་ཁུར་བཞེས་དགོས་གལ་ཡིན་པར་འབོད་སྐུལ་ནན་པོ་གནང་སོང་། དེ་བཞིན་ཐེངས་འདིའི་གྲོས་ཚོགས་ཐོག་སྤྱི་འཐུས་སྒེར་གྱི་གྲོས་ཆོད་འདོན་པ་དང་སྦྲགས་ཏེ་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གི་གལ་གནད་ལ་གཞིགས་པའི་མི་ཉམས་རྒྱུན་འཛིན་དང་སླར་གསོ་གོང་འཕེལ་ཆེད་གྲོས་ཆོད་གཏན་འབེབས་གནང་ཐུབ་པར་དགའ་ཚོར་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པ་དང་འབྲེལ། དེང་སྐབས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ཐོག་མང་ཚོགས་ཁྲོད་ནས་དོ་སྣང་ཤུགས་ཆེ་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། སྐད་ཡིག་གོང་འཕེལ་ཐད་གོ་སྐབས་དམ་འཛིན་གནང་དགོས་སྐོར་གསུངས་སོང།
མང་ཚོགས་རྩིས་ཁྲའི་ཚོགས་ཆུང་གི་སྙན་ཐོ་འགོད་འབུལ་དང་བགྲོ་གླེང་གི་ལས་རིམ་གནང་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ། ལྷན་ཁང་ཁག་གི་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པས་སླད་མར་མང་ཚོགས་རྩིས་ཁྲའི་ཚོགས་ཆུང་ཆེད་འཛུགས་གནང་མི་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་བཟོ་ཐུབ་དགོས་གལ་སྐོར། དེ་བཞིན་ཐེངས་འདིའི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་ཐོག་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་བསྡོམས་ཐོག་བགྲོ་གླེང་མང་ཤོས་གནང་ཡོད་པ་དང། དེའི་ཁོངས་སུ་དམིགས་བསལ་བེུད་ཀྱི་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་དང་འབྲེལ་བ གྲོ་གླེང་མང་ཤོས་བྱུང་ཡོད། དེ་སྔའི་ཚོགས་དུས་གསུམ་པའི་ཐོག་ལ་ཡང་གནད་དོན་དེའི་སྐོར་གླེང་གློང་མ་པོ་བྱུང་ཡོད་པ་ལྟར། འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་ནས་གོ་བསྡུར་སྦྱང་བཤད་སོགས་གནང་དགོས་རིགས་ལ་དེ་ལྟར་གནང་སྟེ་མ་འོངས་པར་དེའི་ཐོག་བགྲོ་གླེང་འཕར་མ་གནང་མི་དགོས་པའི་ལམ་སྟོན་གནང་སོང་།
ལྷག་པར་དུ་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག དེ་བཞིན་མང་ཚོགས་བཅས་ཚང་མའི་ངོས་ནས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་བོད་དང་བོད་མིའི་ཆེད་དུ་༸སྐུ་ངལ་འཛེམས་མེད་ཀྱིས་ཐུགས་འཁུར་ཆེ་བཞེས་མཛད་བཞིན་ཡོད་སྟབས། མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གི་དགོངས་གཞི་ལྟར་འགྲོ་ཐུབ་པར་འབད་བརྩོན་གནང་དགོས་གལ་དང། ཆིག་སྒྲིལ་གྱི་གལ་གནད་དང་ནུས་པ་མཉམ་སྤུངས་གནང་དགོས་པ་བཅས་ཀྱི་ཐོག་གསུང་བཤད་གནང་ཡོད་པ་རེད།
རྩ་བའི་དེ་རིང་ཉིན་མཐའ་མའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་སྔ་དྲོའི་ཚོགས་དུས་གཉིས་ནང་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལོ་འཁོར་སྙན་ཐོའི་ཐོག་བགྲོ་གླེང་གནང་པའི་ཁྲོད། སྤྱི་འཐུས་ ༩ ཙམ་ནས་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཐོག་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་མཆོག་ལ་ས་གནས་ཀྱི་སྨན་ཁང་ཁག་དང་གཞིས་ཆགས་ཁག་གི་ནང་དུ་འཐུང་ཆུའི་དཀའ་ངལ་གྱི་གནད་དོན་དང། ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་རྣམས་ལ་འཕྲོད་བསྟེན་མཐུན་འགྱུར་སྦྱར་ཕྱོགས། བོད་པའི་སྨན་ཁང་ནང་དུ་སྨན་ཞབས་པ་དང་སྨན་པ་མ་འདང་བའི་དཀའ་ངལ། དེ་བཞིན་སྨན་ཁང་ཁག་ལ་དེང་དུས་དང་མཐུན་པའི་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་སྤྲོད་སོགས་ཀྱི་ཐོག་དྲི་བ་མང་དག་ཕེབས་པར་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་ལན་འདེབས་གསལ་བཤད་གནང་ཡོད།
རྩ་བའི་ཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡༩ ནས་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས་དེ་རིང་ཚེས་ ༢༨ བར་ཉིན་གྲངས་ ༩ རིང་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཚོགས་དུས་འདིའི་ཐོག་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་ ༥ དང་དོན་ཚན་ ༧ ཅན་གྱི་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ཐོག་གྲོས་ཆོད་ཁག་ཅིག་གཏན་འབེབས། དེ་བཞིན་ཁྲིམས་སྒྲིག་བསྐྱར་གཅོས་ཁག་ཅིག་གནང་ཡོད་པའི་ཁྲོད་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་དུས་ཚོད་མང་ཆེ་བ་བཀའ་བློན་ལྷན་ཁང་ཁག་གི་ལས་བསྡོམས་སྙིང་བསྡུས་དང་། སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཀྱིས་ལྷན་ཁང་ཁག་གི་ལས་བསྡོམས་རྒྱས་པར་ཞིབ་འཇུག་གནང་པའི་སྙན་ཐོའི་ཐོག་བགྲོ་གླེང་དང་ལན་འདེབས་གསལ་བཤད་སོགས་གནང་ཡོད་པ་རེད།
བཀའ་ཤག་ནས་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་ཐབས་བྱུས་དང་འབྲེལ་བདུན་ཕྲག་རྗེས་མའི་ནང་རྡ་སར་ནང་མོལ་ཚོགས་འདུ་འཚོགས་རྒྱུ།
ཁ་སང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་ལས་བསྡོམས་ཐོག་གྲོས་ཚོགས་ནང་སྤྱི་ཡོངས་བགྲོ་གླེང་དང་བཀའ་ཤག་གི་ལན་འདེབས་གསལ་བཤད་གནང་པའི་ཁྲོད། ཕྱི་དྲིལ་བཀའ་བློན་གཅིག་ལྕོགས་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་བཀའ་ཤག་ནས་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་ཐབས་བྱུས་དང་འབྲེལ་བདུན་ཕྲག་རྗེས་མའི་ནང་བཞུགས་སྒར་དུ་ནང་མོལ་ཚོགས་འདུ་འཚོགས་འཆར་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་།
དེའང་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ལས་ཉིན་བརྒྱད་པའི་སྐབས་སྤྱི་འཐུས་རྣམས་ནས་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་བསྡོམས་སྐོར་དང་འབྲེལ། རྒྱ་ནག་གི་འཁྱོག་བཤད་ལ་རྒོལ་ལན་ཐེངས་ཅི་ཙམ་གནང་ཡོད་མེད་དང་དེ་དག་གང་གི་ནང་དུ་འགྲེམས་སྤེལ་ཐུབ་མིན་སྐོར། བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་དང་ཐེ་ཝན་བོད་རིགས་ཚོགས་པ་ཐུན་མོང་ནས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པའི་ཚོགས་འདུ་དེའི་གྲུབ་འབྲས་ཇི་སོན་གྱི་གནད་དོན་སྐོར། དེ་བཞིན་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ཏུ་ཡོད་པའི་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དོན་ཁང་ཁག་གི་འབྲེལ་ཡོད་ས་གནས་སོ་སོར་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལས་འགུལ་གང་སྤེལ་ཡོད་མེད་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་མང་དག་ཐོག་དྲི་བ་དྲིས་ལན་དང་བགྲོ་གླེང་གནང་སོང་། ཁྱད་པར་དུ་ཁ་སང་ཉིན་རྒྱབ་ཀྱི་ཚོགས་ཐུན་སྐབས་སྤྱི་འཐུས་གཅིག་གིས་བཀའ་ཤག་གིས་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུ་སྐོར་དང་འབྲེལ་ནས་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ཏུ་ཡོད་པའི་བོད་རིགས་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་དེ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཐོག་སྤུངས་རྒྱུར་དགོངས་བཞེས་གནང་དགོས་པའི་དགོངས་འཆར་ཕུལ་བར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་རིང་མིན་བཞུགས་སྒར་དུ་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་ཚོགས་འདུ་བསྐོང་ཚོགས་ཐོག་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་མཁས་དབང་དང་གནད་ཡོད་མི་སྣ་བརྒྱད་ཅུ། ཕྱི་རྒྱལ་ནས་བོད་རིགས་བཞི་བཅུ་ལྷག དེ་བཞིན་རྡ་རམ་ས་ལ་ནས་བོད་མི་མཉམ་བཞུགས་ཀྱིས་མ་འོངས་པའི་ལོ་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུ་སོ་སོའི་ནང་ལས་རིམ་བཀོད་སྒྲིག་གནང་ཕྱོགས་ཐད་དགོངས་ཚུལ་སྤེལ་རེས་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་།
དེ་བཞིན་བཞུགས་སྒར་དུ་རིང་མིན་ཟླ་བ་རྗེས་མའི་ཚེས་ཤར་དུ་བོད་རིགས་འདྲེས་མའི་ཚོགས་འདུ་ཞིག་ཀྱང་འཚོགས་གཏན་འཁེལ་ཡོད་པ་དང་བསྟུན་སྤྱི་འཐུས་གཅིག་གིས་བཀའ་ཤག་ནས་འཚོགས་ལ་ཉེ་བའི་བོད་རིགས་འདྲེས་མའི་ཚོགས་འདུ་དེ་གཞུང་འབྲེལ་ཐོག་གོ་སྒྲིག་གནང་གི་ཡོད་དམ་ཞེས་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་འཛིན་སྐྱོང་ནས་བོད་རིགས་འདྲེས་མའི་ཕྲུ་གུ་དེ་དག་བོད་པ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་གྱིས་འཚོགས་ལ་ཉེ་བའི་ཚོགས་འདུ་དེར་མཐུན་འགྱུར་སྦྱར་བ་ཙམ་མ་གཏོགས་གོ་སྒྲིག་དང་དེའི་འགན་བཞེས་མཁན་ཡོངས་རྫོགས་བོད་ཕྲུག་དེ་དག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་དང་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ངོས་ནས་དེ་ལྟར་གནང་ཐུབ་ཚེ་མ་འོངས་པར་བོད་ཕྲུག་དེ་དག་ནས་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་སླད་ནུས་པ་སྤུངས་སྲིད་པ་རེད་ཅེས་ཀྱི་ལན་འདེབས་གནང་སོང་།
བགྲོ་གླེང་ཐོག་ཆ་ཤས་བཞེས་མཁན་སྤྱི་འཐུས་གཞན་ཞིག་ནས་ཀུན་གཟིགས་༸པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་གནས་སྟངས་སྐོར་དང་འབྲེལ། བོད་ནང་གི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་དང་བཙོན་ཟུར་ཚོའི་གནས་བབས་ཐོག་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་ཁ་ཚ་དགོས་གཏུགས་ཀྱི་བདེ་སྡུག་སྙན་ཞུ་དང་འབྲེལ་ལས་གཞི་མ་བརྩམ་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གང་ཡིན་དྲིས་པར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་ངོས་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ཆབ་སྲིད་དང་དཔལ་འབྱོར། ཁོར་ཡུག་བཅས་ཀྱི་ཐོག་ནས་བོད་དོན་དྲིལ་བསྒྲགས་གནང་མུས་ཐོག་༸པཎ་ཆེན་ཆུང་སྲིད་རིན་པོ་ཆེ་དང་འབྲེལ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨༌༡༩ ལོའི་རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྐོར་གྱི་དུས་བཀག་བསྐྱར་ཞིབ་ཐོག་དེ་དོན་ལས་འགུལ་སྤེལ་འཆར་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་།
གཞན་ཡང་སྤྱི་འཐུས་གཅིག་ནས་ད་བར་བོད་ནང་རང་ལུས་མེར་སྲེག་གནང་པའི་ཁྲོད་བོད་མི་ག་ཚོད་གསོན་གནས་ཐུབ་ཡོད་མེད་དང་དེ་དག་གི་སྐུ་གཟུགས་གནས་སྟངས་གང་འདྲ་ཆགས་ཡོད་མེད་སོགས་ཁ་གསལ་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པར་བརྟེན། དེའི་ཐོག་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་ནས་ཞིབ་འཇུག་མཐིལ་ཕྱིན་ཞིག་པ་གནང་སྟེ་ཁོང་རྣམས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་གནས་བབས་ལ་རྒྱུས་ལོན་དང་དོ་འཁུར་བཞེས་ནས་ཕྱི་ཕྱོགས་སུ་སྨན་བཅོས་ཡོང་ཐབས་སླད་ཐུགས་འཁུར་ཆེ་བཞེས་དགོས་པར་དགོངས་འཆར་ཕུལ་བར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ནས་ངེས་པར་དུ་དགོང་བཞེས་གནང་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་ཁག་བརྒྱུད་བོད་མི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་དེ་དག་ཀློད་གྲོལ་དང་སྨན་བཅོས་ཐོབ་ཐབས་སུ་འབད་བརྩོན་ཞུ་མུས་ཡིན་པ་གསུངས་ཡོད།
ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་བསྡོམས་སྐོར་ལས་གཞན་ཡང་འཚོགས་ལ་ཉེ་བའི་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་དམིགས་བསལ་ཐུགས་རེ་གང་གནང་གི་ཡོད་མེད་དང་། ཕྱི་རྒྱལ་མཐོ་སློབ་ཁག་ཏུ་ཁུངས་རྩི་སློབ་གླིང་དང་འབྲེལ་བའི་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ཐོག་ཁྱབ་སྤེལ་མི་ཆོག་པའི་དཀའ་ངལ་ཁག་ཅིག་སྐོར་ལ་བཀའ་འདྲི་ཞུ་མཁན་ཡང་བྱུང་སོང་།
བདེ་སྲུང་ལས་ཁུངས་ནས་བོད་མིའི་སྐྱབས་བཅོལ་ལག་དེབ་དང་ཕྱི་སྐྱོད་ལག་དེབ་ཀྱི་དཀའ་ངལ་སེལ་ཐབས་སུ་དགོངས་པ་བཞེས་དགོས།
ཁ་སང་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ལས་ཉིན་བདུན་པའི་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་བདེ་སྲུང་ཁུངས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༦་༡༧ ལོའི་ལོ་འཁོར་ལས་བསྡོམས་ཐོག་དྲི་བ་དྲིས་ལན་གནང་སྐབས་སྤྱི་འཐུས་ཁག་གཅིག་ནས་ཚོར་ཤུགས་ཆེན་པོས་བདེ་སྲུང་སྲུང་ལས་ཁུངས་ནས་རྒྱ་གར་ནང་གནས་སྡོད་ཆོག་པའི་བོད་མིའི་སྐྱབས་བཅོལ་ལག་དེབ་དང་ཕྱི་སྐྱོད་ལག་དེབ་སེར་པོའི་དཀའ་ངལ་ཁག་སེལ་ཐབས་སུ་དགོངས་པ་བཞེས་དགོས་པ་གསུངས་སོང་།
དེ་ཡང་གྲོས་ཚོགས་ལས་ཉིན་བདུན་པ་དེ་དགོང་དྲོ་ཆུ་ཚོད་བདུན་པ་བར་འཕར་འགྱང་གནང་ཐོག་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༦་༡༧ ལོའི་ལས་བསྡོམས་དང་འབྲེལ་བའི་དྲི་བ་དྲིས་ལན་ཁག་ཡོངས་སུ་གྲུབ་མ་ཐག་བདེ་སྲུང་བཀའ་བློན་འཕགས་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་ནས་བདེ་སྲུང་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལོ་འཁོར་ལས་བསྡོམས་སྙན་སྒྲོན་ཞུས་སོང་པ་དང་། སྐབས་དེར་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ནས་བདེ་སྲུང་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལོ་འཁོར་ལས་བསྡོམས་རྒྱས་པར་དཔྱད་ཞིབ་གནང་པའི་དམིགས་བསལ་དྲི་བ་གང་ཡང་གནང་མེད་པ་རེད།
འོང་ཀྱང་སྤྱི་འཐུས་སྒེར་གྱི་དྲི་བ་དྲིས་ལན་གནང་པ་ལས་སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཅིག་གིས་བར་སྐབས་ཤིག་ནས་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་བོད་མི་ཚོར་གནང་པའི་ཕྱི་སྐྱོད་ལག་དེབ་སེར་པོ་དེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཅིག་ནས་ངོས་ལེན་མེད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་གར་གཙོས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་གནམ་ཐང་ཁག་ཏུ་ཡང་ངོས་ལེན་ཡོད་མེད་སོགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་མང་དག་ཞིག་མུ་མཐུད་འཕྲད་བཞིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་རྒྱ་གར་དུ་གནད་སྡོད་བྱེད་བཞིན་པའི་བོད་མི་རྣམས་ལ་སྐྱབས་བཅོལ་ལག་དེབ་འམ་ RC ཞེས་པ་དེ་འཕར་འགྱང་གནང་སྟངས་དང་། ལྷག་དོན་ས་གནས་གཅིག་ནས་གཞན་ལ་གནས་སྤོ་ཞུ་སྐབས་དཀའ་ངལ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་འཕྲད་བཞིན་ཡོད་པ་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། འབྲེལ་ཡོད་བདེ་སྲུང་ལས་ཁུངས་ནས་ངལ་བ་དེ་དག་སེལ་ཐབས་སུ་དགོངས་པ་ཆེ་བཞེས་གནང་དགོས་ཀྱི་འདུག་ཅེས་གསུངས་ཡོད། སྐབས་དེར་བཀའ་བློན་མཆོག་ནས་དཀའ་ངལ་དེ་དག་སེལ་ཐབས་སུ་ད་ལྟའི་ཆར་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་གི་ངོས་ནས་འབྲེལ་ཡོད་རྒྱ་གར་གཞུང་དང་ལྷན་དུ་ལས་རིམ་ཞིག་གནང་མུས་ཡིན་ཞེས་ལན་འདེབས་གསལ་བཤད་གནང་སོང་།
དེ་དེ་བཞིན་སྤྱི་འཐུས་གཞན་ཁག་ཅིག་གིས་འདས་པའི་ལོ་དུས་ནང་ལ་བདེ་སྲུང་ལས་ཁུངས་གཙོས་པའི་རྒྱ་གར་དབུས་ས་སྤྱི་ནས་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་༸སྐུའི་ཕྱྭའི་སྲུང་ཆ་ཐོག་ཕྱག་ལས་འཐུས་ཚང་གནང་པར་བསྔགས་བརྗོད་ཞུས་སོང་བ་དང་། ཡང་ལ་ལས་འདས་པའི་ལོ་དུས་ནང་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་ལ་དྭགས་ནང་མཛད་འཕྲིན་མང་དྲག་སྟབས་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་མཛད་འཕྲིན་ཁག་ཅིག་ཕྱིར་འཐེན་གནང་དགོས་བྱུང་བ་དང་། ལྷག་པར་དུ་༸གོང་ས་མཆོག་སྔར་ལོ་རྒྱ་གར་བྱང་ཤར་ཁུལ་དུ་ཆིབས་བསྒྱུར་བཀའ་དྲིན་མཛད་སྐབས་གནམ་གཤིས་ལེགས་མིན་རྐྱེན་པས་གནམ་གྲུར་འཁྲུག་ཆ་ཐེབས་པའི་གནས་སྟངས་བྱུང་སྐོར་ལུང་འདྲེན་གྱིས་འབྲེལ་ཡོད་ལྷན་ཁང་གི་ངོས་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཆིབས་བསྒྱུར་ཉུང་དུ་གཏང་རྒྱུ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ཆིབས་སྒྱུར་སྐབས་སུ་ས་གནས་ཀྱི་གནམ་གཤིས་གནས་སྟངས་གང་ཡིན་ཐོག་སྔོན་ཚུད་ནས་ཞིབ་དཔྱད་གནང་གལ་ཡིན་པའི་འབོད་སྐུལ་ཤུགས་ཆེ་གནང་ཡོད་པ་རེད།
བོད་སློབ་འཛིན་ཚོགས་ཁག་གི་སློབ་ཁག་ཚང་མ་ལོ་རྗེས་མ་གཙང་བཞེས་གནང་རྒྱུའི་ཁས་ལེན་བྱུང་འདུག
བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་དངོས་གྲུབ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་དེ་རིང་གྲོས་ཚོགས་ནང་ཤེས་རིག་ལས་བསྡོམས་དང་འབྲེལ་བའི་འཛིན་སྐྱོང་གི་ལན་འདེབས་གནང་པའི་ཁྲོད། བོད་སློབ་འཛིན་ཚོགས་ཀྱི་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཚང་མ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཕྱི་ཟླ་ ༣ པའི་ནང་ཚུད་གཙང་བཞེས་གནང་རྒྱུའི་ཁས་ལེན་བྱུང་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་།
དེ་རིང་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ལས་ཉིན་བདུན་པ་ཉིན་འཁྱོངས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཕྱི་ལོ་༢༠༡༦་༡༧ལོའི་ལས་བསྡོམས་ཐོག་བགྲོ་གླེང་དང་དྲི་བ་དྲིས་ལན། ལན་འདེགས་གསལ་བཤད་བཅས་ཞིབ་ཚགས་གནང་སོང་བ་དང་། སྐབས་དེར་སློབ་གྲྭ་ཁག་གིི་ནང་དུ་སློབ་མའི་གྲུབ་འབྲས་དང་ཤེས་ཚད་ཡར་རྒྱས་ཇེ་མཐོར་གཏང་སྟངས་དང་། དེ་འབྲེལ་དགེ་རྒན་གྱི་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་ཕྱོགས་དང་དགེ་རྒན་རྣམས་ཀྱི་གསོལ་ཕོགས་སོགས་ཐོབ་ཐང་ཇེ་བཟང་དུ་གཏང་རྒྱུའི་སྐོར། དེ་དེ་བཞིན་སློབ་མའི་བཟས་བཅུད་དང་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་གནས་སྟངས་དང་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་བྱིས་སྒྲུང་ལས་གཞི་དང་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་གཟའ་མཇུག་སློབ་གྲྭའི་གལ་གནད་སོགས་ཤེས་ཡོན་སྤྱིའི་སྐོར་ལ་བཀའ་མོལ་བྱུང་སོང་།
ལྷག་པར་དུ་དེ་རིང་སྔ་དྲོ་བོད་སློབ་ཚོགས་ཀྱི་སློབ་གྲྭ་ཁག་རྩིས་ལནེ་དང་འབྲེལ་བའི་སྐར་རྟགས་ཅན་གྱི་དྲི་བ་གཅིག་དང་དྲི་བ་དེའི་ལན་ལས་འཕྲོས་ནས་སྤྱི་འཐུས་ཁ་ཤས་ནས་ད་བར་སློབ་གྲྭ་དེ་དག་རྩིས་ལེན་མ་ཐུབ་དགོས་དོན་སོགས་དྲི་བ་ཁག་ཅིག་སླེབས་ཡོད་སྟབས། ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་འཛིན་སྐྱོང་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ལོར་སློབ་གྲྭ་ཁག་རྩིས་ལེན་རྒྱུ་འགོ་འཛུགས་མ་ཐག་པ་ནས་དུས་ཚོུད་ཐུང་ཐང་ཞིག་དང་གང་མགྱོགས་མགྱོགས་རེ་བ་གནང་ཡོད་ནའང་། བར་ལམ་རྒྱ་གར་གཞུང་གི་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་པ་ཁག་ཅིག་ཡང་ཡང་འཕོ་འགྱུར་སོང་རྐྱེན་ད་བར་འགག་ཡོད་པ་གསལ་བཤད་དང་སྦྲགས། མ་འོངས་ཟླ་བ་དྲུག་ནང་ཚུད་སློབ་གྲྭ་ཁག་ ༡༤ ལྷག་ཡོད་པ་ཚང་མ་གཙང་བཞེས་ཁས་ལེན་གནང་ཡོད་པ་ལན་འདེབས་གསལ་བཤད་གནང་སོང་།
གཞན་ཡང་དེ་རིང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ར་བ་དེའི་ནང་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཆོས་ལུགས་ལ་མ་བརྟེན་པའི་བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་དགོངས་གཞིའི་སྐོར་དང་འབྲེལ། ཆོས་ལུགས་ལ་མ་བརྟེན་པའི་བཟང་སྤྱོད་དེ་ནི་ཕྱི་རྒྱལ་བ་ལས་བོད་པ་དང་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་འགྲེམས་སྤེལ་གསལ་བཤད་དགོས་མིན་སྐོར་ལ་བགྲོ་གླེང་ཡོང་སོང་བ་དང་། ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་མཆོག་ནས་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་ནས་ད་ཆ་ཆོས་ལུགས་ལ་མ་བརྟེན་པའི་བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་བསླབ་གཞི་གྲ་སྒྲིག་བརྒྱུད་ཐོག་ཕྱག་ལས་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། རིམ་པས་དེ་སྒྲུབ་རྗེས་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་ལག་བསྟར་གནང་རྒྱུའི་སྐོར་གསུངས་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་། དེ་རིང་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་བསྡོམས་དང་འབྲེལ་བའི་ཐོག་སྤྱི་འཐུས་ ༢༠ ཐམ་པས་བགྲོ་གླེང་དང་དྲི་བ་དྲིས་ལན་གྱི་ཆ་ཤས་བཞེས་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཤེས་ཡོན་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་གནད་དོན་སྤྱིའི་ཐོག་ལ་དགོངས་ཚུལ་ལྷུག་པོ་གསུངས་སོང་།
གཞི་རྩའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་རྒྱ་གར་དང་བལ་ཡུལ་གཉིས་ནང་གཏན་ཉིན་སློབ་གྲྭ་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་བསྡོམས་ ༦༧ འདུག་པ་དང་འདས་པའི་ལོ་དེའི་ནང་སློབ་ཕྲུག་ཕོ་མོ་གྲངས་༡༩༠༦༣ དང་དགེ་རྒན་ལས་བྱེད་ ༢༠༠༢ བཅས་སོགས་འདུག
གྲོས་ཚོགས་སུ་མང་ཚོགས་རྩིས་ཁྲའི་ཚོགས་ཆུང་སྐབས་ ༨ པའི་སྙན་ཐོ་འགོད་འབུལ་ཞུས་པ།
དེ་རིང་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བཞི་པའི་ལས་ཉིན་དྲུག་པའི་ཐོག་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་མང་ཚོགས་རྩིས་ཁྲའི་ཚོགས་ཆུང་སྐབས་ ༨ པའི་ལས་བསྡོམས་དང་རྒྱབ་གཉེར་སྙན་ཐོ་འགོད་འབུལ་ཞུས་པའི་ཐོག་མཉམ་འབྲེལ་དང་བོད་ཕྲུག་ཁྱིམ་སྡེའི་ཁྱབ་ཁོངས་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཅིག་ནས་རྩིས་སྙན་ལན་འདེབས་དང་དོགས་འདྲིའི་ལན་འདེབས་སོགས་ལ་ཐུགས་སྣང་ཆུང་བ་ཡོད་པར་མངོན་པ་སོགས་ཀྱི་རྒྱབ་གཉེར་ཁག་ཅིག་ཕུལ་གནང་སོང་།
དེ་ཡང་དེ་རིང་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བཞི་པའི་ལས་ཉིན་དྲུག་པའི་སྔ་དྲོ་ཐོག་སྐར་རྟགས་ཅན་གྱི་དྲི་བ་ཁག་ཅིག་ལ་བཀའ་ལན་དང་བགྲོ་གླེང་གནང་པ་དང་། དེ་རྗེས་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལོ་འཁོར་སྙན་ཐོ་ཐོག་བགྲོ་གླེང་གི་ལས་རིམ་མཇུག་བསྡུ་ཟིན་མཚམས་ཚོགས་ཐེངས་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ་གཉིས་ལ་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་མང་ཚོགས་རྩིས་ཁྲའི་ཚོགས་ཆུང་སྐབས་ ༨ པའི་ལས་བསྡོམས་སྙན་ཐོ་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་སྤྱི་འཐུས་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པ་ཨ་ཀྲུག་ཚེ་བརྟན་ལགས་ནས་འགོད་འབུལ་ཞུས་སོང་།
མང་ཚོགས་རྩིས་ཁྲའི་ཚོགས་ཆུང་སྐབས་ ༨ པའི་ངོས་ནས་འདས་པའི་ཟླ་བ་དགུ་ཙམ་རིང་ལ་སྤྱི་ཁྱབ་རྩིས་ཞིབ་ལས་ཁང་ནས་རྩིས་ཞིབ་ཟིན་པའི་ལས་ཁུངས་སམ་སྡེ་ཚན་ཁག་ ༡༧༨ ཡོད་པ་ལས་མང་ཚོགས་རྩིས་ཁྲའི་ཚོགས་ཆུང་ལ་ལས་ཁུངས་སམ་སྡེ་ཚན་ ༡༧༢ ཀྱི་སྙན་ཐོ་འབྱོར་བ་བཞིན་དེ་དག་ཐོག་ཞིབ་འཇུག་གནང་པའི་ཁྲོད། དུས་ཚོད་རྒྱས་བཅད་ནང་རྩིས་སྙན་ཁག་ལ་ལན་འདེབས་འབྱོར་བ་གྲངས་ ༡༢༧ བྱུང་འདུག་པ་དང། ཚོགས་ཆུང་གི་ལས་ཡུན་རིང་རྩིས་སྙན་དང། རྩིས་སྙན་ལན་འདེབས། དོགས་འདྲིར་ལན་འདེབས། དེ་བཞིན་དུ་རྩིས་ཞིབ་དང་ནང་ཞིབ་བཅས་ཀྱི་མཚོན་པའི་འབྲེལ་ཡོད་ལྷན་ཁང་ཁག་གི་རྩིས་པ་སོགས་ཁྱོན་མི་གྲངས་ ༣༡ ཙམ་ལ་འདྲི་རྩད་གནང་འདུག
ཚོགས་ཆུང་གི་ངོས་ནས་སྙན་ཐོའི་ནང་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཆ་ནས་རྒྱབ་གཉེར་ཁག་ ༥ སྟོན་འདུག་པ་ལས་མཉམ་འབྲེལ་ཁག་དང་བོད་ཕྲུག་ཁྱིམ་སྡེའི་ཁྱབ་ཁོངས་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཅིག་ནས་རྩིས་སྙན་ལན་འདེབས་དང་དོགས་འདྲིའི་ལན་འདེབས་སོགས་ལ་ཐུགས་སྣང་ཆུང་བ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ཁོངས་སོ་སོའི་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་རྩིས་ཀྱི་སྐྱོན་གནད་མང་དག་ཅིག་ལ་རྩིས་བསུབ་བཀའ་འཁྲོལ་བཏང་བ་དང། དོགས་འདྲིའི་ལས་འདེབས་སྐབས་ངག་ཐོག་དང་ལམ་སྲོལ་ཙམ་ལས་ཁུངས་ཕལ་ཆེར་ཞིབ་ཡུལ་གྱི་སྒྲིག་གཞི་ཚད་ལྡན་མེད་པ་སོགས་མ་འོངས་པར་རྩིས་ཞིབ་ཀྱི་ལས་དོན་ངལ་བ་འབྲས་མེད་དུ་འགྱུར་ཉན་ཡོད་པ་བཞིན་ཡིད་གཟབ་གནང་དགོས་པ་སོགས་རྒྱབ་གཉེར་ཁག་ཅིག་གསལ་བཏོན་གནང་སོང།
འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་མང་ཚོགས་རྩིས་ཁྲའི་ཚོགས་ཆུང་སྐབས་ ༨ པའི་སྙན་ཐོ་འགོད་འབུལ་ཟིན་རྗེས་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་སྤྱི་འཐུས་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པ་ཨ་ཀྲུག་ཚེ་བརྟན་ལགས་སུ་མང་ཚོགས་རྩིས་ཁྲ་ཚོགས་ཆུང་གི་ལས་དོན་གནང་ཕྱོགས་དང་ཐེངས་འདིའི་སྙན་ཐོའི་སྐོར་བཀའ་འདྲི་ཞུས་ཡོད།
རྩ་བའི་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་སྐབས་ ༡༦ པའི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་ ༢ གྲོས་ཆོད་ཡིག་ཆ་ཨང་ ༤༥ པ་ལྟར། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་འདུའི་འགྲོ་ལུགས་དང། ལས་དོན་བྱེད་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒྲིག་གཞི་དོན་ཚན་ ༡༢༠ དང་ ༡༢༡ དགོངས་དོན། སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་སྦྲེལ་པོས་མང་ཚོགས་རྩིས་ཁྲའི་ཚོགས་ཆུང་སྐབས་ ༨ པའི་ཚོགས་མིར་བསྐོ་གཞག་གནང་སྲོལ་ཡོད་པ་ལྟར། སྔ་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ ནང་ཚོགས་གཙོ་སྦྲེལ་པོས་སྐབས་ ༨ པའི་མང་ཚོགས་རྩིས་ཁྲའི་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མིར་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པ་ཨ་ཀྲུག་ཚེ་བརྟན་ལགས་དང་། ཀླུ་ཚང་རྒྱ་རིགས་མཐར་ལགས། སྤྱི་འཐུས་སློབ་དཔོན་ཐུབ་བསྟན་རྒྱལ་ཚན་ལགས། སྤྱི་འཐུས་དཀོན་མཆོག་ཡར་འཕེལ་ལགས། སྤྱི་འཐུས་གེ་བ་ཚང་ངག་དབང་ཐར་པ་ལགས་བཅས་བསྐོ་གཞག་གནང་ཡོད་པ་རེད།
སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ཏུ་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་དང་སློབ་གྲྭ་གསར་འཛུགས་གནང་ཐབས་མེད་པ་གསུངས་སོང་།
དེ་རིང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ལས་ཉིན་དྲུག་པའི་ཐོག་སྐར་རྟགས་ཅན་གྱི་དྲི་བ་ཁག་ཅིག་ལ་བཀའ་ལན་གནང་པའི་ཁྲོད། བཀའ་ཤག་གི་ངོས་ནས་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ཏུ་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཟུར་འཛུགས་དང་སློབ་གྲྭ་གསར་འཛུགས་གནང་རྒྱུའི་གནས་སྟངས་དེ་དཀའ་ལས་ཁག་པོ་ཆགས་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་།
དེ་ཡང་དེ་རིང་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བཞི་པའི་ལས་ཉིན་དྲུག་པའི་སྔ་དྲོ་སྤྱི་འཐུས་མཁན་པོ་འཇམ་དཔལ་བསྟན་འཛིན་ལགས་ཀྱིས་བཀའ་ཤག་ནས་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ཏུ་གཞིས་ཆགས་ཟུར་འཛུགས་དང་སློབ་གྲྭ་གསར་འཛུགས་བྱེད་པའི་ཐབས་ནུས་ཡོད་པར་མཐོང་ངམ་ཞེས་དང་དེ་མིན་མིག་མཐོང་ལག་ཟིན་དུ་རང་མི་རིགས་འདི་མི་རིགས་གཞན་ནང་དུ་རྒྱ་མཚོར་ཁ་བ་བབ་པ་བཞིན་ཐིམ་དུ་འགྲོ་ངེས་པ་དེའི་ཐབས་ལམ་ཇི་འཚོལ་ཞེས་སྐར་རྟགས་ཅན་གྱི་དྲི་བ་གཉིས་ཕུལ་སོང་།
སྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་དྲི་བའི་བཀའ་ལན་དུ་ད་ལྟའི་ཆར་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ཏུ་བོད་མིའི་ཆེད་གཞིས་ཆགས་དང་སློབ་གྲྭ་ཟུར་འཛུགས་བྱེད་ཐུབ་ཐབས་མ་མཐོང་ཞེས་དང་། ཕྱི་རྒྱལ་དུ་ཡོད་པའི་བོད་མི་རྣམས་མི་རིགས་གཞན་གྱི་ནང་སིམ་ཡལ་དུ་མི་འགྲོ་བའི་ཆེད་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་བོད་མི་ཚོར་བཀའ་སློབ་ལམ་སྟོན་ཕེབས་བཞིན་པའི་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་གོ་སྐབས་ནམ་བྱུང་ལ་ལམ་སྟོན་རིམ་པ་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། ས་གནས་སོ་སོའི་བོད་རིགས་རྣམས་ནས་ཀྱང་སེམས་ཁུར་ཆེ་བཞེས་ཀྱིས་སྤྱི་ཁང་འཛུགས་སྐྲུན་དང་འབྲེལ་བོད་མིའི་ཐོུང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག་སོགས་མི་ཉམས་རྒྱུན་འཛིན་ཆེད་འབད་བརྩོན་ཞུ་མུས་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་།
གོང་གསལ་སྤྱི་འཐུས་ཀྱིས་བསྐྱར་དུ་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ལ་སྲིད་སྐྱོང་གི་སྐབས་གཉིས་ཀྱི་ལས་ཡུན་རིང་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ཏུ་བོད་པའི་སློབ་གྲྭ་ཟུར་འཛུགས་བྱ་རྒྱུ་ཐད་དགོངས་པ་བཞེས་ཡོད་མེད་དང་། དེ་འབྲེལ་ཐབས་ལམ་འཚོལ་ཞིབ་གནང་པ་རྣམས་ལམ་ལྷོང་མ་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་མིན་བཅས་ཀྱི་དྲི་བ་ཕུལ་བར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཕྱི་རྒྱལ་མང་ཚོགས་ཁྲོད་བོད་པའི་གཞིས་ཆགས་ཟུར་འཛུགས་དང་སློབ་གྲྭ་གསར་འཛུགས་གནང་རྒྱུའི་བཀའ་མོལ་ཞིག་བྱུང་ཡོད་ཀྱང་། དོན་དངོས་ཐོག་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ཏུ་སློབ་གྲྭ་ གསར་འཛུགས་གནང་པར་སློབ་ཕྲུག་གདང་ངེས་དང་དགེ་རྒན་ཚད་ལྡན་དགོས་པ་བཅས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་ཆ་རྐྱེན་ཁག་ཅིག་ངེས་པར་ཚང་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་འོག་དེ་ལྟར་ཡོང་ཐབས་མེད་སྐོར་གསུངས་པ་དང་། ལྷག་དོན་གཞིས་ཆགས་ཟུར་འཛུགས་བྱ་རྒྱུའི་ལས་འཆར་ལྟ་བུ་ལ་ཆ་མཚོན་ན་གནས་ཡུལ་དེའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་དང་། ས་གནས་བོད་མིའི་ངོས་ནས་འདོད་མོས་ཡོད་མེད་སོགས་ཀྱི་གནས་སྟངས་དུ་མའི་ཆ་ནས་ལག་བསྟར་ཞུ་རྒྱུ་དཀའ་བ་ཆགས་ཡོད་པ་ལུང་འདྲེན་གྱིས་ད་ཆ་ས་གནས་ཁག་གཅིག་གི་ནང་སྤྱི་ཁང་གསར་རྒྱག་ཞུས་པའི་ཉེ་འཁོར་དུ་བོད་མི་གནས་སྡོད་བྱེད་མཁན་མང་དུ་འགྲོ་མུས་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་།
ད་དུང་སློབ་གྲྭ་གསར་འཛུགས་དང་འབྲེལ་ཏེ་སྤྱི་འཐུས་ཤིག་གིས་འཕྲོས་དོན་དྲི་བའི་ཚུལ་དུ་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ལ་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་དང་སློབ་གྲྭ་དགོས་པའི་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་ཤིག་ཆགས་ཡོད་ཀྱང་། ཕྱི་རྒྱལ་དུ་ཡོད་པའི་ཕ་མ་གཉིས་ཀ་བོད་པ་ཡིན་ནའང་བུ་ཕྲུག་བོད་སྐད་མ་རྒྱབ་པའི་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་འཕྲད་བཞིན་ཡོད་སྟབས། གཞིས་ཆགས་ལས་བོད་མིའི་སློབ་གྲྭ་ཟུར་འཛུགས་ཞུ་གལ་ཆེ་བ་ཆགས་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པ་དང་འབྲེལ། སློབ་གྲྭ་གསར་འཛུགས་ཞུ་མི་ཐུབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཡིན་དང་། སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ངོས་ནས་གཟའ་མཇུག་སློབ་གྲྭའི་དགེ་རྒན་ཚོར་དམིགས་བསལ་མཐུན་འགྱུར་སྦྱར་རྒྱུའི་དགོས་པ་ཡོད་མེད་བཅས་ཀྱི་དྲི་བ་ཕུལ་བར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ནས་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ཏུ་ཡོད་པའི་བོད་ཕྲུག་ཚོའི་ཆེད་དུ་བོད་པའི་སློབ་གྲྭ་ལོགས་སུ་བཙུགས་པ་ལ་བོད་ཡིག་ཙམ་མིན་པར་རྒྱལ་ཁབ་དེའི་ཤེས་ཡོན་གྱི་གནས་ཚད་དང་མཐུན་པའི་སློབ་སྦྱོང་འདྲ་མཉམ་ཞིག་སྤྲོད་དགོས་པ་དང་། དེ་ལ་དཔག་པའི་སློབ་ཡོན་མཐོ་པོ་ཞིག་བཞག་དགོས་པས་བོད་མིའི་མི་འབོར་དང་དཔལ་འབྱོར་གནས་བབས་བཅས་ལ་གཞིགས་ན་བོད་པའི་སློབ་གྲྭ་གསར་འཛུགས་ཞུ་ཐབས་མེད་སྐོར་གསལ་བཤད་གནང་ཡོད།
དེ་བཞིན་སྐབས་དེར་སྤྱི་འཐུས་གཞན་ཞིག་གིས་བཀའ་ཤག་གི་ངོས་ནས་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་གི་གཟའ་མཇུག་སློབ་གྲྭའི་དགེ་རྒན་ཚོ་ལོ་གསུམ་རེ་མཚམས་སུ་འཁྱུར་བསྟུན་ལེགས་གསོལ་དུ་ཕྱག་འཁྱེར་ཞིག་ཕུལ་སྲོལ་ཡོད་པ་བཞིན་དེ་འདྲའི་ཕྱག་འཁྱེར་ཞིག་བོད་རིགས་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་ ༡༤ དང་རྒྱུན་ལས་རྣམས་ལ་འབུལ་རྒྱུ་གསར་གཏོད་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་འབོད་སྐུལ་ཞུ་དོན་ལྟར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཁོང་རྣམ་པར་དགའ་སྤོབས་ཐོག་ནས་ཕྱག་འཁྱེར་དེ་ལྟར་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་བཀའ་སོགས་གནང་སོང་།
གཞི་རྩའི་དེ་རིང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ལས་ཉིན་དྲུག་པའི་སྔ་དྲོའི་ཚོགས་ཐུན་སྐབས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་རྣམ་པས་སྐྱེས་ལྡན་སོ་ནམ་གྱི་ལས་གཞི་དང་རྒྱ་གར་གྱི་མི་སེར་བཟོ་རྒྱུའི་གནད་དོན་སྐོར། དེ་བཞིན་གསར་འགྱུར་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་དང་བོད་མི་གསར་འབྱོར་སྡོད་ཁང་། གཞན་ཡང་བལ་ཡུལ་ཚེ་རིང་རྒན་གསོ་ཁང་དང་བོད་ཀྱི་བེུད་ཀྱི་ཉིན་མོ་སོགས་གནད་དོན་མང་དག་ཅིག་གི་སྐོར་ལ་གླེང་སློང་ཤུགས་ཆེ་བྱུང་སོང་།
གྲོས་ཚོགས་སྟེང་མང་ཚོགས་ཀྱི་གནད་དོན། Public welfare Issues and Tibetan Parliament
https://www.youtube.com/embed/WSg_7xcZVJQ
སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་བོད་ཀྱི་ཡུལ་མི་དང་སྐྱབས་བཅོལ་བ་གཉིས་དབྱེ་བ་གསལ་པོ་ཕྱེ་དགོས་ཞེས་གསུངས་སོང་།
དེ་རིང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ལས་ཉིན་ལྔ་པའི་ཐོག་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་བོད་མི་ཚོས་རྒྱ་གར་མི་སེར་བཞེས་པའི་གནད་དོན་སྐོར་གསལ་བཤད་གནང་སྐབས། བོད་ཀྱི་ཡུལ་མི་དང་སྐྱབས་བཅོལ་བ་གཉིས་དབྱེ་བ་གསལ་པོ་ཕྱེ་དགོས་པ་དང། རྒྱ་གར་གྱི་མི་སེར་བཞེས་ན་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་ཐོབ་ཐང་ལེན་ཆོག་གི་མེད་སྟབས། ང་ཚོའི་ངོས་ནས་རྒྱ་གར་གཞུང་གི་བཀོད་ཁྱབ་འདིར་བརྩི་བཀུར་ཞུ་དགོས་ཀྱི་རེད་ཅེས་གསུང་སོང།
དེ་ཡང་འདས་པའི་ཉིན་གྲངས་གསུམ་གྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་རིམ་པའི་ནང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་བསྡོམས་ཐོག་སྤྱི་ཡོངས་བགྲོ་གླེང་སྐོར་ལས་འཕྲོས་སྟེ་སྤྱི་འཐུས་མང་དག་ཞིག་ནས་བཀའ་ཤག་ལ་བོད་མི་ཚོས་རྒྱ་གར་མི་སེར་བཞེས་པ་དེས་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ལ་དོ་ཕོག་ཇི་འདྲ་གཏོང་མིན་ཐད་ལ་འདྲི་རྩད་ནན་པོ་གནང་ཡོད་པ་རེད།
དེ་རིང་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ནས་གནད་དོན་དེའི་ཐད་ལན་འདེབས་གནང་སྐབས་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་ཡུལ་དེའི་མི་སེར་བཞེས་མཁན་ཚོས་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་ཐོབ་ཐང་ལེན་ཆོག་གི་མེད་པ་བཟོས་ཡོད་པ་བཞིན།ང་ཚོའི་ངོས་ནས་ས་གནས་ཀྱི་ཡུལ་ཁྲིམས་འཁུར་ནས་རྒྱ་གར་གཞུང་གི་བཀོད་ཁྱབ་ལ་གུས་བཀུར་ཞུ་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང། བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་གི་ས་ཆ་དེ་དག་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གིས་སྐྱབས་བཅོལ་བར་གནང་པ་ཞིག་ཡིན་སྟབས། གནད་དོན་དེའི་ཐོག་དོ་དག་སོ་སོས་སྔོན་ཚུད་ནས་དགོངས་པ་བཞེས་དགོས་ཀྱི་རེད་ཅེས་ནན་བརྗིད་གནང་ཡོད།
སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ད་དུང་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་རོགས་དངུལ་ཁག་རྒྱ་གར་གྱི་མི་སེར་ཡོད་མཁན་ཞིག་ལ་ཕུལ་ན་ཁྲིམས་དང་བཟང་སྤྱོད་གཉིས་ཀྱི་ཐོག་ནས་འགལ་གྱི་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། མི་སེར་ཞུ་དང་མ་ཞུ་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ཡིན་པས་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཞིག་གི་ངོས་ནས་མི་སེར་བྱེད་ཅེས་ཞུ་ཐུབ་ཀྱི་མ་རེད། དེ་བཞིན་མི་སེར་མ་བྱེད་ཅེས་ཞུ་ཆོག་གི་མ་རེད་ཅེས་གསལ་བཤད་གནང་པ་དང་ཆབས་ཅིག རྒྱ་གར་གྱི་མི་སེར་ཐོབ་ཐང་ལེན་མཁན་མང་དུ་ཕྱིན་ན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་རིམ་པས་མང་ཚོགས་ཁྲོད་ལམ་སྟོན་ཁ་གསལ་རུ་གནང་དགོས་པ་ཞིག་ཆགས་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་གསུངས་སོང་།
རྩ་བའི་འདས་པའི་ལོ་ཤས་ནས་བཟུང་སྟེ་རྒྱ་གར་ནང་གི་སྐྱབས་བཅོལ་བོད་མི་ཁག་ཅིག་གིས་རྒྱ་གར་གཞུང་གི་ཁྲིམ་ནང་གསལ་བའི་ཆ་རྐྱེན་ཁག་གི་གཞིར་བཟུང་ཁྲིམས་ཁང་བརྒྱུད་རང་ཉིད་རྒྱལ་ཁབ་དེའི་མི་སེར་ཡིན་པ་ར་སྤྲོད་དང་སྦྲགས་ཏེ། རྒྱལ་ཁབ་དེའི་ཕྱིར་སྐྱོད་ལག་འཁྱེར་རྩོད་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། རྒྱ་གར་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ངོས་ནས་ཉེ་བའི་ཆར་ས་གནས་ཕྱིར་སྐྱོད་ལག་འཁྱེར་ལས་ཁུངས་ཡོངས་ལ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༠ ནས་ ༡༩༨༧ བར་གྱི་དུས་བཀག་ཁྲོད་རྒྱ་གར་ནང་སྐྱེས་པའི་བོད་མི་རྣམས་ལ་ཡུལ་དེའི་ཕྱིར་སྐྱོད་ལག་འཁྱེར་སྤྲོད་དགོས་པའི་བཀོད་ཁྱབ་བཏང་ཡོད་ཀྱང་། ཁོང་རྣམས་ལ་རྒྱ་གར་གྱི་ཕྱིར་སྐྱོད་ལག་འཁྱེར་བཟོ་ཆེད་རྒྱ་གར་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ནས་གཏན་འབེབས་གནང་པའི་དོན་ཚན་བཞི་ཅན་གྱི་ཆ་རྐྱེན་ཁག་ལེགས་གྲུབ་དགོས་པའི་ཡིག་ལན་གནང་པའི་ནང་གསལ་ལྟར་ན། བོད་མི་དེ་དག་ནས་སྐྱབས་བཅོལ་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཐོབ་ཁུངས་ཁག་ཏུ་བཞུགས་མི་ཆོག་པ་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་མཐུན་རྐྱེན་གནང་ཁག་ལོངས་སུ་སྤྱོད་མི་ཆོག་པ་སོགས་ཆེད་བཏོན་གནང་ཡོད་པ་རེད།
དེ་རིང་གི་གྲོས་ཚོགས་ཐོག་གཞན་ཡང་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ནས་སྤྱི་འཐུས་མང་ཆེ་བ་དང་དེའི་ནང་ནས་བེུད་ཚོས་ཕྱི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༢ ཉིན་མོ་དེ་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་བེུད་ཀྱི་ཉིན་མོར་སྲུང་བརྩི་ཞུ་བཞིན་པའི་གནད་དོན་ཐོག་འགྲིག་མིན་དང་དེའི་ཚབ་ཏུ་བེུད་སྒེར་ལངས་ཀྱི་ཉིན་མོ་ཞེས་གཞུང་འབྲེལ་སྲུང་བརྩི་ཞུ་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་འབོད་སྐུལ་ཞུ་མཁན་རྣམས་ལ་གསལ་བཤད་གནང་པར་བཀའ་ཤག་གི་ངོས་ནས་བེུད་ནུས་སྟོབས་དང་བེུད་སྒེར་ལངས་ལ་ཕན་ན་བསམ་པའི་ཐོག་ནས་ཉིན་མོ་དེ་བཟོས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་བོད་ཀྱི་བེུད་སྒེར་ལངས་ཉིན་མོ་དེ་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་ཉིན་མོ་ཞིག་ཡོང་ཐབས་མེད་པ་བཀའ་ཤག་རིམ་པའི་ལངས་ཕྱོགས་ཡིན་པ་མ་ཟད། སྒེར་ལངས་གནང་པར་བརྟེན་ནས་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་ཉིན་མོར་ངོས་འཛིན་གནང་དགོས་ན་ཚོགས་པ་གཞན་ཡང་དེ་མཚུངས་ཀྱི་ཁྱད་ཉིན་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་གསལ་བཤད་གནང་ཡོད།
གཞན་ཡང་དེ་རིང་གི་གྲོས་ཚོགས་སུ་སྲོལ་རྒྱུན་སོ་ནམ་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་ལས་དོན་དང་སྤྱི་མཐུན་མཉམ་འབྲེལ་གྱི་སྐོར། དེ་བཞིན་སྐྱེས་ལྡན་སོ་ནམ་ཞིང་ལས་དང་ཉམ་ཐག་ནང་མ་ཚུད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་ཛ་དྲག་མ་དངུལ་ཟུར་འཇོག་གནང་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཁག་ཅིག་གི་ཐོག་བགྲོ་གླེང་གནང་སོང་བ་དང་ཉིན་རྒྱབ་ཏུ་གྲོས་ཚོགས་བར་མཚམས་བཞག་ནས་སྤྱི་འཐུས་རྣམས་བཞུགས་མོལ་གནང་ཡོད་པ་རེད།
བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་གསར་འབྱོར་ཚོར་མཐུན་འགྱུར་གང་ཐུབ་སྦྱོར་བཞིན་ཡོད་ཅེས་གསུངས་སོང་།
གྲོས་ཚོགས་སུ་ཁ་སང་དང་དེ་རིང་ཉིན་རྒྱབ་མུ་མཐུད་བོད་མི་སྒྲིག་འཛིགས་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་བསྡོམས་ཐོག་བགྲོ་གླེང་དང་དྲི་བ་དྲིས་ལན་བཅས་གནང་སྐབས། བོད་ནས་གསར་དུ་འབྱོར་བའི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་འཚོ་རྟེན་དང་རྒན་གཅོང་ཉམ་ཐག་ཚོར་མཐུན་རྐྱེནན་སྦྱོར་སྤྲོད་སྐོར་དང་། བོད་མི་ཚོགས་ཁག་གཅིག་ལ་བཞུགས་སའི་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་འཕྲད་མུས་ཀྱི་སྐོར་ལ་བཀའ་བསྡུར་ལྷུག་པོ་གནང་སོང་།
དེ་ཡང་བགྲོ་གླེང་སྐབས་སྤྱི་འཐུས་གཅིག་གིས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ལ་ད་བར་བོད་ནས་གསར་དུ་འབྱོར་བའི་བོད་མིའི་སྡོད་ཁང་གསར་རྒྱག་དང་འབྲེལ་བའི་སྙན་ཞུ་འབུལ་མཁན་ཚོགས་ཁག་ག་ཚོད་བྱུང་མིན་དང་དེ་དག་ལ་བཀའ་ཤག་གི་ངོས་ནས་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་ཆེད་བཙུགས་ཐོག་གསར་འབྱོར་གྱི་འཚོ་རྟེན་དང་འབྲེལ་བའི་དམིགས་བསལ་སྲིད་བྱུས་ཤིག་གཏན་འབེབས་གནང་དགོས་ཀྱི་འདུག་ཅེས་གསུངས་སོང་བ་ལྟར། དེར་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་གིས་ད་བར་བོད་མི་གསར་འབྱོར་ཚོར་མཐུན་འགྱུར་གང་ཐུབ་སྦྱོར་བཞིན་ཡོད་ཅེས་གསུངས་སོང་།
སྤྱི་འཐུས་གཞན་ཞིག་ནས་འདི་ལོ་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་རྩིས་ལོའི་ནང་ཉམ་ཐག་ཁོངས་ནས་རང་མོས་ཕྱིར་འཐེན་ཞུས་པ་ཕོ་མོ་གྲངས་ ༡༠ བྱུང་ཡོད་པར་བསྔགས་བརྗོད་ཞུས་ནའང་། ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཉག་ཐག་རོགས་སྐྱོར་ཞུ་མཁན་གྱི་གྲངས་འབོར་དེ་ལོ་རེ་བཞིན་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པ་དེ་ལམ་སྲོལ་ངན་པ་ཞིག་ཆགས་རྒྱུའི་ཉེན་ཁ་ལས་ལྡོག་ཐབས་སུ་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་དེའི་ཐོག་དམིགས་བསལ་རྟོག་ཞིབ་གནང་གལ་ཡིན་པ་གསུངས་ཡོད།
སྐབས་དེར་ནང་སྲིད་བཀའ་བློན་མཆོག་ནས་དེ་སྔ་བཀའ་ཤག་གིས་ཆེད་བཙུགས་གནང་པའི་ཉམ་ཐག་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་ཆུང་གིས་ཉམ་ཐག་ལྟ་སྐྱོང་ཞུ་ཕྱོགས་ཐད་འདོན་སྤེལ་གནང་པའི་སྙན་ཐོ་ལུ ང་འདྲེན་གྱིས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་ད་བར་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གི་དབུལ་ཕོངས་དང་ཉམ་ཐག་ལྟ་སྐྱོང་ཞུ་ཕྱོགས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་དེ་ཚད་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དང་ཁོང་རྣམས་ལ་གནང་བཞིན་པའི་འཚོ་སྣོན་ཁག་གདང་ངེས་ཤིག་ཡོད་པར་ངོས་འཛིན་གནང་གི་ཡོད་སྐོར་གསུངས་སོང་།
གཞན་ཡང་བོད་མིར་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་སྤྲོད་བྱེད་ཕྱོགས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་དེ་ས་གནས་ག་ཚོད་ནང་དུ་ལག་བསྟར་གནང་མུས་ཡིན་པ་དང་བདེ་སྐྱིད་གླིང་དུ་ཁྱིམ་ཚང་གྲངས་ ༡༡༦ ཙམ་ལ་གཞིས་ཁང་གསར་རྒྱག་ཞུ་རྒྱུའི་ལས་འཆར་ཁོངས་བོད་ནས་གསར་དུ་འབྱོར་བ་རྣམས་ཚུད་ཀྱི་ཡོད་མེད་བཅས་ཀྱི་དྲི་བ་ཞུས་པར་བཀའ་བློན་མཆོག་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ ལོར་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གིས་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིར་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་སྤྲོད་བྱེད་ཕྱོགས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ ༢༠༡༤ ཞེས་པ་དེ་ད་བར་རྒྱ་གར་མངའ་སྡེ་ཧི་མཱ་ཅལ་པར་དེ་ཤི་དང་། ཨུཏྟར་ཁནྜ། ཀ་ན་ཊ་ཀ་བཅས་ཀྱི་ནང་གཏན་འབེབས་གནང་ཡོད་པ་ལྟར། ཉེ་ཆར་སྲིད་བྱུས་དེ་ཨ་རུ་ནཱ་ཅལ་མངའ་སྡེ་ནང་དུ་དེ་མཚུངས་ལག་བསྟར་གནང་གཏན་འཁེལ་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་བ་མ་ཟད། བདེ་གླིང་གླིང་དུ་གཞིས་ཁང་གསར་རྒྱག་ཞུ་རྒྱུའི་ཁྱིམ་ཚང་ ༡༡༦ དེ་དག་བཙན་བྱོལ་དུ་ཐོག་མ་འབྱོར་བ་ནས་བཟུང་སྟེ་ད་བར་གཞིས་ཁང་རྩ་བ་ནས་ཐོབ་མེད་པའི་བོད་རིགས་ཤ་སྟག་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་ལན་འདེབས་གསལ་བཤད་གནང་སོང་།
རྩ་བའི་དེ་རིང་གི་གྲོས་ཚོགས་ལས་རིམ་ཐོག་གཞིས་ཆགས་སྲ་བརྟན་དང་སོ་ནམ་ཞིང་ལས་ཀྱི་གནས་བབ་སྐོར། དེ་བཞིན་ཁེ་ན་ཊ་གཞིས་སྤོས་ཀྱི་ལས་གཞི་དང་ལས་བྱེད་བགྲེས་ཤག་དང་སྡོད་ཁང་གི་གནས་སྟངས་སྐོར། གཞན་ཡང་ས་གནས་ཁག་གི་མཉམ་འབྲེལ་ལས་དོན་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ལ་བགྲོ་གླེང་རིམ་པ་གནང་སོང་། སང་ཉིན་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ལས་རིམ་ནང་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་བསྡོམས་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་རིམ་མུ་མཐུད་གནང་རྒྱུ་རེད།
