16th TPiE Sessions

དེ་རིང་སྐབས་ ༡༦ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་ ༨ པའི་ལས་ཉིན་ ༣ པའི་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཕྱི་དྲིལ་དྲུང་ཆེ་དྭགས་པོ་བསོད་ནམས་ནོར་བུ་ལགས་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་དང་། ཆོས་རིག་དྲུང་ཆེ་བསྟན་འཛིན་ལུང་རྟོགས་ལགས་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་གཞན། དེ་བཞིན་ནང་སྲིད་དྲུང་ཆེ་དཔེ་ཟུར་དབང་འདུས་ཚེ་རིང་ལགས་དབུས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁུངས་དང་འདེམས་ལྷན་ཚོགས་གཙོ་གཅིག་ལྕོགས་ཀྱི་གནས་རིམ་ཐོག་བདམས་ཐོན་གནང་སོང་། སྐབས་ ༡༦ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ལས་བསྡོམས་གྲོས་ཚོགས་དེ་བཞིན་ཟླ་ ༩ ཕྱི་ཚེས་ ༢༠ ནས་དབུ་འཛུགས་གནང་ཡོད་པ་ལྟར་དེ་རིང་ལས་རིམ་གསུམ་པའི་ཐོག་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་ ༦༣ པའི་དགོངས་དོན་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་དང་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་གཞན་གཉིས་བཅས་སོ་སོའི་གོ་ཡུལ་གཏོང་པ་ནམ་ཐོན་ལ་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་མཆོག་དང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་ཚོགས་གཞོན་མཆོག སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་བཅས་ནས་སྐབས་དེའི་འོས་མི་འདེམས་སྒྲུག་ཁོ་ནའི་སླད་ཆེད་འཛུགས་གནང་བའི་འདེམས་སྒྲུག་ཚོགས་ཆུང་ནས་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བའི་འོས་གཞིར་ཕྱི་དྲིལ་དྲུང་ཆེ་དྭགས་པོ་བསོད་ནམས་ནོར་བུ་ལགས་དང་ཞུངས་ཞབས་ཟུར་པ་དངོས་གྲུབ་རྡོ་རྗེ་ལགས་གཉིས་ཀྱི་མཚན་འཆར་ཕུལ་གནང་བ་ལྟར་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་གིས་གྲོས་ཚོགས་སུ་འོས་མི་གཉིས་པོའི་མཚན་དང་ལོ་རྒྱུས་ཡོངས་བསྒྲགས་གནང་རྗེས་ཚོགས་གཞོན་དབུས་པའི་ཕྱི་འཐུས་ ༤༢ ནས་གསང་བའི་འོས་ཤོག་འཕངས་ཏེ་ཕྱི་དྲིལ་དྲུང་ཆེ་དྭགས་པོ་བསོད་ནམས་ནོར་བུ་ལགས་ལ་འོས་གྲངས་ ༣༠ དང་བཅས་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བར་བདམས་ཐོན་བྱུང་སོང་། དེ་བཞིན་ཆེད་འཛུགས་ཚོགས་ཆུང་ནས་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་གཞན་གཅིག་གིས་འོས་གཞིར་ཆོས་རིག་དྲུང་ཆེ་བསྟན་འཛིན་ལུང་རྟོགས་ལགས་དང་རྩིས་ཞིབ་དྲུང་འཕར་ཚེ་དབང་དངོས་གྲུབ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་འཆར་ཕུལ་བར་འོས་ཤོག་འཕངས་རྗེས་ཆོས་རིག་དྲུང་ཆེ་བསྟན་འཛིན་ལུང་རྟོགས་ལགས་ལ་འོས་གྲངས་ ༢༨ ཐོབ་པ་དང་འབྲེལ་ཁྲིམས་པ་གཞན་ལ་བདམས་ཐོན་བྱུང་སོང་། རྩ་བའི་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་དང་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་གཞན་གཅིག་གི་འོས་མི་འདེམས་སྒྲུག་ཁོ་ནའི་སླད་ཆེད་འཛུགས་གནང་བའི་འདེམས་གྲུག་ཚོགས་ཆུང་གི་ཁོངས་སུ་དེ་སྔའི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་བྱ་དུར་བསོད་ནམས་བཟང་པོ་མཆོག་དང་གྲ་ཕྱི་ཕུན་རབ་བློ་བཟང་དར་རྒྱས་མཆོག བཀའ་ཟུར་ཚེ་རིང་ཕུན་ཚོགས་མཆོག་བཅས་ཡོད་པ་རེད། དེ་རིང་གི་གྲོས་ཚོགས་ཐོག་བཅའ་ཁྲིམས་ལེའུ་བརྒྱད་པའི་དོན་ཚན་ ༩༧ དང་ ༡༠༡ གཞིར་བཟུང་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་དང། སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་ཚོགས་གཞོན། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ནས་སྐབས་དེའི་འོས་མི་འདེམས་གྲུབ་ཁོ་ནའི་ཆེད་འདེམས་སྒྲུག་གནང་བའི་ཚོགས་ཆུང་ནས་དབུས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་འགན་འཛིན་དང་ལས་བྱེད་འདེམས་ལྷན་གྱི་ཚོགས་གཙོ་གཅིག་ལྕོགས་ཀྱི་འོས་གཞིར་ནང་སྲིད་དྲུང་ཆེ་སྐབས་བཞི་དཔེ་ཟུར་དབང་འདུས་ཚེ་རིང་ལགས་དང་སྤྱི་ཁྱབ་ཁྲིམས་དྲུང་ཤར་འབྲོང་བཀྲིས་རྒྱ་མཚོ་ལགས་གཉིས་ཀྱི་མཚན་འཆར་ཕུལ་གནང་ཡོད་ཐོག་ཚོགས་གཞོན་གཙོས་པའི་སྤྱི་འཐུས་ཞལ་གྲངས་ ༤༢ ནས་འོས་ཤོག་འཕངས་ཏེ་ནང་སྲིད་དྲུང་ཆེ་དཔེ་ཟུར་དབང་འདུས་ཚེ་རིང་ལགས་སུ་འོས་གྲངས་ ༢༣ ཐོབ་པ་དང་འབྲེལ་དབུས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁུངས་དང་འདེམས་ལྷན་ཚོགས་གཙོ་གཅིག་ལྕོགས་ལ་བདམས་ཐོན་བྱུང་ཡོད་པ་རེད། དབུས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་འགན་འཛིན་དང་ལས་བྱེད་འདེམས་ལྷན་གྱི་ཚོགས་གཙོ་གཅིག་ལྕོགས་ཀྱི་འོས་གཞི་འདེམས་གྲུག་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མིའི་ཁོངས་སུ་བཀའ་ཟུར་ཚེ་རིང་ཕུན་ཚོགས་མཆོག་དང་། དབུས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ཟུར་པ་བཀྲས་ཁང་རྣམ་རྒྱལ་རྡོ་རྗེ་མཆོག་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དྲུང་འཕར་རྡོ་རྗེ་ལགས་བཅས་ཡོད་པ་རེད། དེ་རིང་གྲོས་ཚོགས་ནས་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བར་བདམས་པའི་དྭགས་པོ་བསོད་ནམས་ནོར་བུ་མཆོག་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༦ ལོར་བོད་དབུས་དྭགས་པོ་པུ་རབས་རྣམས་རྒྱལ་རྫོང་ཁོངས་རྩེ་ལའི་ལ་ཁར་ཤ་ཁྱིམ་དུ་སྐྱེད་ཞིང། ༡༩༦༢ ལོར་བཙན་བྱོལ་དུ་འབྱོར་བ་དང་། ལྡི་ལི་བཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་དང་། ཨ་རིའི་ Harvard གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་བཅས་ནས་གཙུག་ལག་རབ་བྱམས་པ་མཐོན་ཏེ། ༡༩༨༨ ནས་བཟུང་བོད་མིའི་སྒྲིགས་འཛུགས་ཁོངས་སུ་བཞུགས་ཏེ་ཐེགས་པ་རིམ་འཛེགས་ཀྱིས་ ༢༠༠༤ ལོར་ཕྱི་དྲིལ་དྲུང་ཆེར་གནས་སྤར་བསྐོ་གཞག་གནང་ཡོད་པ་རེད། ཁོང་གི་ལས་ཡུན་ཁྲོད་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་དང་ལྷོ་ཤར་ཨེ་ཤ་ཡའི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཀྱི་ལས་ཁུར་ཞུས་མྱོང་བ་མ་ཟད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ ནས་ ༢༠༠༨ བར་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་སྐུ་ཚབ་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མིའི་ཁོངས་བོད་དང་རྒྱ་ནག་ཏུ་ཕེབས་མྱོང་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་གཞན་དུ་བདམས་ཐོན་བྱུང་བའི་བསྟན་འཛིན་ལུང་རྟོགས་ལགས་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༩ ལོར་མོན་གྷོ་འདོད་གུ་གླིང་གཞིས་ཆགས་སུ་འཁྲུངས་བ་དང་། ༡༩༩༣ ལོར་ Chandigarh མཐོ་སློབ་ནས་ཉེ་བའི་གཙུག་ལག་རབ་བྱམས་པ་ཐོན། ༡༩༩༥ ལོར་བོད་མིའི་སྒྲིགས་འཛུགས་ཀྱི་གཞུང་ཞབས་ཁོངས་སུ་ཞུགས་ཏེ་བདེ་སྲུང་ལས་ཁུངས་དང་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་བཅས་སུ་ཐེགས་པ་རིམ་འཛེགས་ཀྱིས་ད་ལྟའི་ཆར་ཆོས་རིག་དྲུང་ཆེའི་འགན་ཁུར་བཞེས་མུས་ཡིན་པ་རེད། དབུས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁང་གི་སྤྱི་ཁྱབ་འགན་འཛིན་དང་ལས་བྱེད་འདེམས་བསྐོ་ལྷན་ཁང་གི་ཚོགས་གཙོ་གཅིག་ལྕོགས་ཀྱི་གནས་རིམ་ཐོག་བདམས་ཐོན་བྱུང་བའི་དཔེ་ཟུར་དབང་དུས་ཚེ་རིང་ལགས་ནི། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་འབྲས་ལྗོངས་སྒང་ཏོག་ཏུ་འཁྲུངས་བ་དང་། ཝ་རཱ་ཎ་སཱི་བོད་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་དུ་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ཁག་ལ་སློབ་གཉེར་ཞུས། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༣ ལོར་གཞོན་དྲུང་གནས་རིམ་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་ཕྱག་ལས་གནང་རྗེས་ཐེགས་པ་རིམ་འཛེགས་ཀྱིས་འབུམ་ལ་དང་བསྟན་སྒང་དང་། ཧུན་སུར་རབ་རྒྱས་གླིང། མན་སྤར་དང་ཀོ་ལི་གྷལ་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཀྱི་ས་གནས་འགོ་འཛིན་གནང་མྱོང་ཡོད་པ་མ་ཟད།ད་ལྟའི་ཆར་ནང་སྲིད་དྲུང་ཆེའི་འགན་ཁུར་བཞེས་མུས་ཁྲོད་ད་བར་ལོ་ངོ་ ༤༡ རིང་སྲིད་ཞུ་ཕྱག་ལས་གནང་དང་གནང་མུས་རེད།

དེ་རིང་སྐབས་བཅུ་དྲུག་པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་དུས་བརྒྱད་པའི་ལས་ཉིན་གསུམ་པའི་ཐོག་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཁྱབ་ཁོངས་དང་བཅས་པའི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ནས་༡༩ ལོའི་ལོ་འཁོར་ལས་བསྡོམས་ཐོག་མུ་མཐུད་ཞིབ་གཤེར་དང་བགྲོ་གླེང་གནང་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཁག་གཅིག་ནས་ལ་དྭགས་གཙོས་པའི་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་ཏུ་ས་ཞིང་ཚོང་འགྲེམས་དང་བོགས་མ་བཏང་བ། དེ་བཞིན་ས་ཆའི་བདག་དབང་དང་འབྲེལ་བའི་ཡིག་ཆ་ཁག་བརྟན་པོ་མེད་པ་སོགས་ཀྱི་གནས་སྟངས་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་ས་ཁང་སྒྲིག་གཞི་ཚུལ་དང་མཐུན་པའི་ཐོག་ལག་བསྟར་ཐུབ་དགོས་པའི་སྐུལ་མ་གནང་སོང་བ་དང་། ནང་སྲིད་བཀའ་བློན་མཆོག་ནས་ས་ཁང་སྒྲིག་གཞི་དེ་བཀའ་ཤག་འདིའི་ཐོག་ནས་ལག་བསྟར་གནང་འགོ་བཙུགས་ཡོད་པ་དང་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་ལག་བསྟར་གནང་སྐབས་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པས་དེའི་རྒྱབ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་སོགས་གསུངས་སོང་། གཞིས་ཆགས་ཁག་ཏུ་ཡོད་པའི་ས་ཆའི་བདག་དབང་སོགས་ལས་ཁྲོད་དུ་གཞིས་ཆགས་ཁག་ནས་ཕྱི་རྒྱལ་ལ་ཕེབས་ཏེ་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མི་སེར་བཞེས་མཁན་ཚོར་གཞིས་ཆགས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ཐོབ་ཀྱི་ཡོད་མེད་ཀྱི་བཀའ་འདྲི་ཁག་གཅིག་ཕེབས་ཡོད་པ་ལྟར། ནང་སྲིད་བཀའ་བློན་མཆོག་ནས་རྒྱ་གར་ནང་ནང་བཞུགས་པའི་བོད་མི་ཞིག་གིས་རྒྱ་གར་གྱི་མི་སེར་བཞེས་ཚེ་བསྐྱབ་བཅོལ་བོད་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཁག་ཐོབ་ཀྱི་མེད་པ་ལྟར་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་མེ་སེར་བཞེས་མཁན་གྱི་བོད་མི་ཚོས་ཀྱང་བསྐྱབ་བཅོལ་བའི་གནས་བབས་དོར་དགོས་པ་གསུངས་སོང་། དེ་བཞིན་སྤྱི་འཐུས་ཁག་གཅིག་གིས་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་བསྡོམས་ནང་སྲེས་མ་འོངས་བྱེད་འཆར་ཁོངས་སུ་ལྷོ་ཕྱོགས་ཧུན་སུར་གཞིས་ཆགས་ཀྱི་ཞིང་ས་སྟོང་པ་ཨེ་ཀར་ ༢༠༠ ཙམ་གྱི་སྟེང་ལ་སྣུམ་ཤིང་འདེབས་ལས་གནང་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་བསལ་བ་དང་འབྲེལ། ལས་གཞི་དེའི་མ་འོངས་ཐོན་ཁུངས་དང་ཁྲོམས་རའི་གནས་བབས་སོགས་ཀྱི་ཐོག་དཔྱད་ཞིབ་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་སོགས་གསུངས་ཡོད།   ད་དུང་སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཁག་ཅིག་ནས་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ནས་འདས་ལོའི་ནང་བོད་ནས་གསར་དུ་ཕེབས་པའི་བོད་མི་ཚོར་སྡོད་ཁང་གསར་རྒྱག་དང་། གཞིས་ཆགས་ཁག་ཏུ་སོ་ནམ་འདེབས་ལས་ཀྱི་ལས་གཞི་རྒྱུན་གནས་ཐུབ་ཐབས་སུ་ལེགས་གསོའི་གཟེངས་བསྟོད་ཀྱི་ལས་གཞི་གསར་པ་སྤེལ་བ་སོགས་ཀྱི་ཐད་ལ་བསྔགས་བརྗོད་དང་སྦྲགས། མ་འོངས་པར་ལས་གཞི་དེ་དག་མུ་མཐུད་རྒྱུན་སྐྱོང་གནང་དགོས་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་བོད་ནས་གསར་དུ་ཕེབས་པའི་བོད་མི་ཚོར་སྡོད་ཁང་གསར་རྒྱག་གནང་སྟེ་མ་འོངས་པར་སྟོང་པ་མ་ལྷག་པ་གནང་རྒྱུའི་ཐོག་དགོངས་བཞེས་གནང་དགོས་པ་སོགས་གསུངས་ཡོད། གཞན་ཡང་དེ་སྔ་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་གཏན་འབེབས་གནང་པའི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིར་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་སྤྲོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ ༢༠༡༤ ཞེས་པ་ལག་བསྟར་ག་ཚོད་ཐུབ་མིན་དང་འབྲེལ་བཀའ་དྲི་ཁག་ཅིག་ཕེབས་ཡོད་པ་ལྟར། བཀའ་བློན་མཆོག་ནས་སྲིད་བྱུས་དེ་ལག་བསྟར་ཐུབ་སའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་ཏུ་ཕན་ཐོག་ཆེན་པོ་བྱུང་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། རིང་མིན་བཞུགས་སྒར་དུ་ཚོགས་གཏན་འཁེལ་བའི་ས་གནས་ཞིང་འགོའི་ཚོགས་འདུའི་སྐབས་སུ་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་ཚགས་ཚུད་ཡོང་ཐབས་དང་འབྲེལ་བའི་ལམ་བསྟོན་སོགས་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་། འདས་པའི་ལོ་ཤས་ནས་བོད་པའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་ལ་འབྱུང་བའི་གོད་ཆག་དང་། ལྷག་པར་དུ་དགུན་ཚོང་གནང་མཁན་ཚོར་མེ་སྐྱོན་སོགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་རིམ་པས་འཕྲད་བཞིན་ཡོད་སྟབས། མ་འོངས་པར་དཀའ་ངལ་དེ་རིགས་ལ་གདོང་ལེན་ཐུབ་ཐབས་སུ་ཟབ་སྦྱོང་དང་ལྷག་པར་དུ་དགུན་ཚོང་དེ་དག་ཁྲིམས་མཐུན་ཐོག་ནས་ངན་སྲུང་གི་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་ཐབས་གནང་དགོས་པའི་སྐུལ་མ་གནང་སོང་། གཞི་རྩའི་དེ་རིང་ཉིན་འཁྱོསང་རིང་ལ་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་བསྡོམས་དང་འབྲེལ་སྤྱི་འཐུས་ཁག་ ༢༢ ལྷག་ནས་བགྲོ་གླེང་གི་ཆ་ཤས་བླངས་ཏེ་དེ་སྔ་ས་གནས་ཁག་ཏུ་འཚམས་གཟིགས་སུ་ཕེབས་སྐབས་གཟིགས་ཚུལ་བྱུང་བའི་གནས་སྟངས་དང་། གཞིས་ཆགས་ཁག་གི་ཞིང་སའི་གནས་སྟངས། དེ་བཞིན་གཞིས་ཆགས་ཁག་ཏུ་ཡོད་པའི་གཞོན་སྐྱེར་ཚོར་ལས་རིགས་སྦྱོང་བརྡར་སྔར་ལྷག་གནང་དགོས་པ་སོགས་གནད་དོན་མང་པོའི་ཐོག་བཀའ་བསྡུར་གཟབ་རྒྱས་གནང་ཡོད།

དེ་རིང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་དུས་བརྒྱད་པའི་ལས་ཉིན་གཉིས་པའི་ཐོག་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལོ་འཁོར་ལས་བསྡོམས་བསྡུས་པ་དང་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཀྱི་ལས་བསྡོམས་རྒྱས་པར་ཞིབ་འཇུག་གནང་བ། དེ་བཞིན་ལས་བསྡོམས་སྙན་སྒྲོན་ཟིན་པར་བགྲོ་གླེང་སོགས་ཡོངས་སུ་མཇུག་སྒྲིལ་གནང་སོང་། ཁ་སང་ཉིན་རྒྱབ་ཀྱི་ཚོགས་དུས་ནས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལོ་འཁོར་ལས་བསྡོམས་སྙན་སྒྲོན་དང་བགྲོ་གླེང་གི་ལས་རིམ་ཐོག་ཕེབས་ཡོད་པ་ལྟར། ཆོས་རིག་བཀའ་བློན་གཡུ་ཐོག་ཀརྨ་དགེ་ལེགས་མཆོག་གིས་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༡ ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༣༡ བར་གྱི་ལས་ཡུན་ནང་ལས་དོན་གང་གནང་བ་དང་གྲུབ་འབྲས་ཇི་སོན་གྱི་ལོ་འཁོར་ལས་བསྡོམས་སྙིང་བསྡུས་ཤིག་གྲོས་ཚོགས་སུ་སྙན་སྒྲོན་ཞུས་སོང་བ་དང། དེ་རྗེས་སྤྱི་འཐུས་མཁན་པོ་ཀཿབྲག་དངོས་གྲུབ་བསོད་ནམས་ལགས་ནས་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལོ་འཁོར་ལས་བསྡོམས་རྒྱས་པར་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ནས་ལྟ་ཞིབ་གནང་བའི་སྙན་ཐོ་སྒྲོག་ལྗངས། དེ་བཞིན་གོང་གསལ་སྙན་ཐོ་ནང་གསལ་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཀྱི་དྲི་བ་ཁག་ལ་བཀའ་ཤག་གི་ལན་འདེབས་གསལ་བཤད་བཅས་ཀྱི་ལས་རིམ་ཁག་ཡོངས་རྫོགས་གྲུབ་རྗེས་ལས་བསྡོམས་སྙན་སྒྲོན་ཟིན་ཐོག་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་བགྲོ་གླེང་ལས་རིམ་ཐོག་ཕེབས་པའི་ཁྲོད་ཁ་སང་ནས་དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཚོགས་ཐེངས་གཉིས་པའི་བར་ཁྱོན་སྤྱི་འཐུས་ ༡༧ གྱིས་བགྲོ་གླེང་ཤ་ཆས་བཞེས་པ་དང་ཆོས་རིག་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་ལན་འདེབས་གསལ་བཤད་གནང་སོང་། བགྲོ་གླེང་ཁྲོད་སྤྱི་འཐུས་རྣམས་ནས་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་ངོ་སྤྲོད་ཀྱི་ལས་རིམ་དང་འབྲེལ་ཏེ་ནང་ཆོས་ངོ་སྤྲོད་གནང་སྐབས་སུ་ཆོས་བརྒྱུད་གང་གི་ལྟ་གྲུབ་ཐོག་ནས་ནང་ཆོས་ངོ་སྤྲོད་གནང་གི་ཡོད་ཀྱང་ཆོས་བརྒྱུད་དེའི་ཆོས་འབྱུང་དང་། ལོ་རྒྱུས། རྣམ་ཐར་བཅས་པར་གཞིར་བཞག་ངོ་སྤྲོད་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་པ་ལྟར་དེའི་ཐོག་གོ་སྒྲིག་གནང་མཁན་རྣམས་ནས་བཏང་འཛིན་ཡག་པོ་གནང་དགོས་པ། དེ་བཞིན་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་བོད་ཀྱི་ཟློས་གར་ཚོགས་པས་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་དང་འབྲེལ་བའི་འཁྲབ་སྟོན་ཁྲོད་གླིང་སྒྲུང་དེ་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་ཞིག་དང་གལ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་ལྟར། དེའི་ཐོག་དོ་སྣང་དང་འཁྲབ་སྟོན་གོ་སྒྲིག་གནང་དགོས་པ། བོད་པའི་ཟློས་གར་འཁྲབ་སྟོན་པ་རྣམས་འདི་ལོ་བཞིན་ཕྱི་རྒྱལ་ ཁག་ལ་འཁྲབ་སྟོན་སླད་ཕེབས་ཐུབ་ཐབས་སུ་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་དང་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་དགོས་པ་སོགས་གསུངས་ཡོད། སྤྱི་འཐུས་ཁག་གཅིག་ནས་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་ཡོད་པའི་དགོན་སྡེ་ཁག་ནས་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ལས་དོན་ཙམ་མ་ཟད་མི་མང་གི་བདེ་སྡུག་དང་འབྲེལ་བའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ལས་དོན་རྒྱ་ཆེ་སྒྲུབ་བཞིན་པར་བསྔགས་བརྗོད་དང་སྦྲགས། ཆོས་རིགས་ལས་ཁུངས་ནས་དགོན་སྡེ་དེ་དག་གི་ལས་གཞིའི་ཐོག་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་པ་དང་ལྷག་པར་དུ་མི་སྐྱ་གཞོན་སྐྱེས་ཚོར་ནང་ཆོས་ངོ་སྤྲོ་ཀྱི་ལས་གཞི་སྤེལ་སྐབས་གཞོན་སྐྱེས་ཀྱི་བློ་དང་འཚམས་པའི་སྤེལ་གལ་ཡིན་པ་སོགས་གསུངས་ཡོད།  ཆོས་རིགས་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་དོན་དང་འབྲེལ་སྤྱི་འཐུས་ཁག་གཅིག་གིས་དེང་སྐབས་བཞུགས་སྒར་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ས་གནས་ཁག་ཏུ་དགོན་སྡེ་ཁག་གི་གྲྭ་བཙུན་མི་ཉུང་བ་ཞིག་རྒྱ་སྐད་དང་དབྱིན་སོགས་སྐད་ཡིག་གཞན་ལ་སློབ་གཉེར་གནང་སྟེ་བཞུགས་བཞིན་ཡོད་པ་རྣམས་ལ་མཐུན་འགྱུར་སྦྱོར་དགོས་པ་དང་། ཆོས་རིགས་ལས་ཁུངས་ནས་རྒྱལ་སྤྱི་ཁྱོན་ཡོངས་ལ་ཡོད་པའི་བོད་པའི་ཆོས་ཚོགས་ཁག་དང་འབྲེལ་བ་གནང་དགོས་པ། ལྷག་པར་དུ་ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ ནང་འཚོགས་གཏན་ཁེལ་བའི་བོད་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱུད་ཆེན་པོ་བཞི་དང་གཡུང་དྲུང་བོན་བཅས་པའི་ཆོས་ཚོགས་ཐོག་ཆོས་རིག་བཀའ་བློན་མཆོག་ནས་འདས་པའི་ལོ་ངོ་ ༦༠ ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་ཆོས་ལུགས་དང་འབྲེལ་བའི་སྟོང་བཤིག་གི་ལས་དོན་གང་སྤེལ་བ་རྣམས་ཕྱོགས་བསྡོམས་གནང་སྟེ་གསུང་བཤད་ཅིག་གནང་གནད་ཡིན་པ་སོགས་ཀྱི་དགོངས་འཆར་ཡང་ཕུལ་སོང་།    རྩ་བའི་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་རྩིས་ལོའི་ནང་བོད་མིའི་གཞིས་སྒར་ཁག་ ༣༩ ནང་ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་ངོ་སྤྲོད་ཆོགས་ཆུང་ཡོད་པའི་ཁོངས་ནས་ས་གནས་ཚོགས་ཆུང་ཁག་ ༢༩ ནས་ལས་འགུལ་སྤེལ་བ་བཞིན་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་འགྲོ་གྲོན་ཕྱིར་གསབ་ཞུས་ཡོད་པ་དང། རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་ཁུལ་གྱི་བོད་པའི་དགོན་སྡེ་ཁག་ཏུ་སྒྲིག་ཞུགས་གྲྭ་བཙུན་རང་ལོ་ ༦ ནས་ ༢༥ བར་ལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་ལོ་ ༡༥ རིང་ཟླ་རེར་སྒོར་ ༣༠༠ རེའི་རོགས་སྣོན་ཞུ་མུས་བཞིན། འདི་ལོ་ཡང་༸དཔལ་ལྡན་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ནས་ཐད་ཀར་གསོལ་བསྩལ་མཛད་པ་ཕུད་རྩིས་ལོའི་ནང་གྲྭ་བཙུན་གྲངས་ ༣༤༩༠ ལ་སློབ་ཡོན་གནང་འབུལ་ཞུས་འདུག་པ་སོགས་ལས་བསྡོམས་ནང་འཁོད་འདུག དེ་རིང་གྲོས་ཚོགས་སུ་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་བསྡོམས་ཐོག་བགྲོ་གླེང་མཇུག་སྒྲིལ་གནང་བ་དང་འབྲེལ། དེ་རིང་སྔ་དྲོའི་ཚོགས་ཐེངས་གཉིས་པ་ནས་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་བསྡོམས་སྙན་སྒྲོན་དང་དེའི་ཐོག་བགྲོ་གླེང་གནང་ཡོད་པ་རེད།  

༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་ཀྱི་དབང་ཚད་ཆ་ཚང་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་༸སྐུ་ཉིད་མཆོག་ལ་ཡོད་པ་ལས་ཆོས་མེད་སྨྲ་བའི་རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་གི་དབང་འཛིན་པ་ཚོར་མེད་པར་ནན་བརྗོད་དང་བཅས་དེ་རིང་སྐབས་ ༡༦ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་ ༨ པ་དབུ་འཛུགས་གནང་སོང་། དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཕྱག་ཚོད་ ༩༌༣༠ ཐོག་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་དབུ་བཞུགས་ཐོག་སྐབས་ ༡༦ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་ ༨ པ་དབུ་འཛུགས་གནང་སྟེ་དེ་རིང་ཉིན་དང་པོའི་ལས་རིམ་ཐོག་གཙོ་བོ་གཞུང་འབྲེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀྱི་རྗེས་དྲན་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་ཁག་ ༩ ཙམ་གཏན་འབེབས་དང་། དེའི་རྗེས་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ཐོག་གཞུང་འབྲེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་བཏོན་ཐོག་ཉིན་རྒྱབ་ཀྱི་ཚོགས་དུས་བར་དུ་དེའི་ཐོག་བགྲོ་གླེང་ལྷུག་པོ་གནང་རྗེས་མཐར་སྤྱི་མོས་ཐོག་དོན་ཚན་ ༥ ཅན་གྱི་གྲོས་ཆོད་ཅིག་བཞག་གནང་སོང་། གྲོས་ཆོད་དེའི་ནང་གཙོ་བོ་མ་འོངས་པར་༸གོང་ས་མཆོག་གི་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་ཀྱི་དབང་ཚད་ཆ་ཚང་༸གོང་ས་མཆོག་༸སྐུ་སྒེར་ལ་ཡོད་པ་ལས་ཆོས་མེད་སྨྲ་བའི་རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་གི་དབང་འཛིན་པ་ཚོར་མེད་པར་ནན་བརྗོད་དང་བཅས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་དབུ་མའི་ལམ་བརྒྱུད་ཞི་མོལ་ཡོང་ཐབས་ལ་འབད་བརྩོན་ཡོད་རྒུ་གནང་བཞིན་པ་ལྟར་རྒྱ་གཞུང་གི་ངོས་ནས་ཀྱང་ཁ་ཞེ་གཉིས་མེད་ཀྱིས་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་འཕྲལ་དུ་འགོ་འཛུགས་དགོས་རྒྱུ་གསལ་པོར་འཁོད་འདུག གཞུང་འབྲེལ་གྱི་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་དེའི་ཐོག་དེ་རིང་ཉིན་གང་ལ་བགྲོ་གླེང་གནང་བའི་ཁྲོད་ཁྱོན་སྤྱི་འཐུས་ ༡༩ ཙམ་དང་སྲིད་སྐྱོང་བཅས་གྱིས་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་སྤྱི་འཐུས་རྣམས་ཀྱིས་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐད་གཞུང་འབྲེལ་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞུས་པ་དང་འབྲེལ། རྒྱ་ནག་ལ་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་ཐད་ཐེ་བྱུས་བྱེད་རྒྱུ་ཕར་ཞོག ཐ་ན་དེའི་སྐོར་སྐད་ཆ་ཙམ་ཡང་བཤད་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་མེད་པ་དང་། གནད་དོན་དེའི་ཐོག་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གི་ཤེས་ཡོན་ལྡན་པའི་མི་སྣ་ཡོངས་རྫོགས་ཀྱིས་འགན་ཁུར་བླངས་ཏེ་རྒྱ་ནག་ལ་ཡ་ལན་ཁ་གཏད་གཅོག་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་དགོངས་ཚུལ་གསུངས་སོང་བ་མ་ཟད་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་གྱི་གནད་དོན་དང་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་བསྐོ་གཞག་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་ཐོག་ལ་ཡང་བགྲོ་གླེང་ལྷུག་པོ་གནང་ཡོད་པ་རེད། གཞི་རྩའི་སྐབས་ ༡༦ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བརྒྱད་པ་དབུ་འཛུགས་སྐབས་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་གིས་དབུ་འབྱེད་གཏམ་བཤད་ནང་ཐེངས་འདིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ལས་འཆར་ཁག་ངོ་སྤྲོད་དང་། འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་ནས་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ལ་ལས་བསྡོམས་འབུལ་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་ལྟར། ང་ཚོ་སྤྱི་འཐུས་རྣམས་མི་མང་གི་བདམས་པ་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་མི་མང་ལ་ལས་བསྡོམས་འབུལ་དགོས་གལ་ཡིན་པའི་གསུང་བཤད་གནང་བ་དང་འབྲེལ། སྐབས་རེར་མང་ཚོགས་ཁྲོད་སྤྱི་ཚོགས་ནང་མ་མཐུན་པ་དང་མ་འགྲིག་པ་མང་དག་ཅིག་གྲོས་ཚོགས་ནས་འགོ་འཛུགས་ཀྱི་ཡོད་པར་གསུང་མཁན་ཡོད་པ་དེ་ཐབས་སྐྱོ་བོ་ཡིན་པར་གསུངས་པ་དང་ཆབ་ཅིག་ཏུ་ད་ནས་བཟུང་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་མ་འགྲིག་པ་དང་མ་མཐུན་པའི་གནད་དོན་གང་ཡོད་པ་རྣམས་མཐུན་པ་བཟོ་དགོས་པ་དེ་གྲོས་ཚོགས་ནས་འགོ་འཛུགས་དགོས་པའི་རེ་སྐུལ་ཞུས་སོང་། རྩ་བའི་ཐེངས་འདིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་དུས་བརྒྱད་པའི་ཐོག་གཙོ་བོ་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་གི་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་ལྷན་ཁང་ཁག་གི་ལས་བསྡོམས་སྙན་ཐོ་འགོ་འབུལ་དང་དེའི་ཐོག་བགྲོ་གླེང་སོགས་གནང་གི་ཡོད་པ་ལྟར། དེ་རིང་ཉིན་རྒྱབ་ཀྱི་ཚོགས་དུས་ནས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལོ་འཁོར་ལས་བསྡོམས་སྙན་སྒྲོན་གྱིས་དེའི་ཐོག་བགྲོ་གླེང་གནང་ཡོད་པ་རེད།  

དེ་རིང་སྐབས་བཅུ་དྲུག་པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བདུན་པའི་ལས་ཉིན་མཐའ་མའི་ཐོག་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་གིས་གི་གྲོས་ཚོགས་མཇུག་བསྡུམ་གྱི་གསུང་བཤད་གནང་བའི་ཁྲོད། གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ལས་ཉིན་བཞི་པའི་ཐོག་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་བཀའ་དྲུང་ལས་ཐོག་སྟོབས་རྒྱལ་ཚེ་རིང་ལགས་བཀའ་ཤག་སྐབས་ ༡༥ པའི་བཀའ་བློན་དུ་མཚན་འདོན་གནང་དོན་བཞིན་ངོ་ཡོད་བོད་མི་སྤྱི་འཐུས་ ༤༣ ལས་སྤྱི་འཐུས་ ༢༡ གིས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བའི་ཐོག་བཀའ་བློན་དུ་བདམས་ཐོན་བྱུང་ཡོད་ཀྱང་། ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གིས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་ནང་གསལ་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་འདུའི་འགྲོ་ལུགས་དང་ལས་དོན་བྱེད་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒྲིག་གཞི་དོན་ཚན་ ༨༦ ནང་གསལ་ལྟར། ངོ་ཡོད་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་རྒྱ་ཆ་ ༥༠ ལོན་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་དང་འབྲེལ་ཏེ་བདམས་ཐོན་བཀའ་བློན་སྟོབས་རྒྱལ་ཚེ་རིང་ལགས་བཀའ་བློན་དུ་ངོས་བཞེས་གནང་མེད་པའི་གནས་སྟངས་འོག་ལུས་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་།  གཞི་རྩའི་སྐབས་དེའི་བཀའ་བློན་འོས་འདེམས་སྐབས་སུ་ངོ་ཡོད་སྤྱི་འཐུས་ ༤༣ ཡོད་པ་ལས་དགོས་ངེས་འོས་གྲངས་ ༢༡༌༥ ཡོད་ཀྱང་། བཀའ་བློན་འོས་མི་སྟོབས་རྒྱལ་ཚེ་རིང་ལགས་འོས་གྲངས་ ༢༡ ཐོབ་པས་བཀའ་བློན་དུ་བདམས་ཐོན་བྱུང་མཚམས་སུ་བཅའ་ཁྲིམས་དགོངས་དོན་ལྟར་ཁོང་ལ་ངོ་ཡོད་སྤྱི་འཐུས་ ༥༠ ཡི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོབ་ཀྱི་ཡོད་མེད་ཐོག་གླེང་གཞི་ཞིག་བྱུང་ཡོད་པ་མ་ཟད། སྐབས་དེར་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་ནས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་སྦྲེལ་པོའི་མཚན་ཐོག་ལ་འདྲི་རྩད་ཞིག་ཀྱང་གནང་ཡོད་པ་རེད།དེ་རིང་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་མཇུག་བསྡོམ་གྱི་གསུང་བཤད་སྐབས་ཐེངས་འདིའི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བདུན་པའི་ཐོག་གཞུང་འབྲེལ་མྱ་ངན་དུས་འདུད་དང་གཞུང་འབྲེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་གཏན་འབེབས་དང་། ལྷག་པར་དུ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་ཕྱི་ལོ་ ༡༠༡༩ དང་ ༢༠༢༠ ལོའི་སྔོན་རྩིས་གཏན་འབེབས་སོགས་ལས་དོན་རྣམས་གང་ལེགས་བྱུང་བར་བསྔགས་བརྗོད་དང་སྦྲགས། ཚོགས་དུས་འདིའི་ཐོག་མང་ཚོགས་རྩིས་ཁྲའི་ཚོགས་ཆུང་སྐབས་ ༩ པའི་སྙན་ཐོའི་ནང་བོད་ཁྱིམ་གྱི་ཁྱབ་ཁོངས་ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་མཐོ་སློབ་ཁང་གི་ཨར་ལས་ལས་གཞི་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་ཐོག་གྲོས་ཚོགས་ནས་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་ཆེད་འཛུགས་གནང་དགོས་པའི་རྒྱབ་གཉེར་ཞུས་པ་དང་། དེའང་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མཚན་གནས་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་སྟབས་གལ་སྲིད་ལས་རྙོད་དེ་རིགས་རྐྱེན་པས་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་མཚན་ཤས་བཟོ་ཚེ་ང་ཚོ་སུས་ཀྱང་འགན་བཟོད་ཐབས་མེད་པར་བརྟེན་རྩིས་ཀྱི་སྐྱོན་གནད་སེལ་ཆེད་དུ་རྒྱབ་གཉེར་ཞུས་ཡོད་པ་ལྟར་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ནང་གྲོས་བསྡུར་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་སོགས་གསུངས་ཡོད།གཞི་རྩའི་སྐབས་བཅུ་དྲུག་པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བདུན་པ་འདི་བཞིན་ཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡༩ ནས་དེ་རིང་ཚེས་ ༢༩ བར་ཚོགས་ཡོད་པ་དང་། ཚོགས་དུས་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་རྩིས་ལོ་ ༢༠༡༩༌༢༠ ལོའི་དགོས་དངུལ་སྔོན་རྩིས་སྒོར་ས་ཡ་ ༢༥༠༥,༦༦༣,༧༩༨ བཀའ་འཁྲོལ་གཏན་འབེབས་དང་སྦྲགས། ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ནས་ལས་ཉིན་དེ་དག་རིང་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པས་རྒྱ་ཆེ་མང་ཚོགས་ལ་ཐུགས་མ་ཕམ་པ་ཞིག་གནང་ཡོད་པའི་ཐུགས་ཚོར་ཆེན་པོ་བྱུང་ཞེས་གསུངས་སོང་།