17th TPiE Sessions

དེ་རིང་སྐབས་ ༡༧ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་གཉིས་པའི་ལས་ཉིན་བཞི་པའི་ཐོག་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་བཀའ་བློན་ཐར་ལམ་སྒྲོལ་མ་མཆོག་ནས་བཀའ་ཤག་གོང་མའི་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་ལོ་འཁོར་ལས་བསྡོམས་སྙིང་བསྡུས་སྙན་སྒྲོན་དང་དེ་འབྲེལ་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཀྱི་དྲི་བ་ཕེབས་ཁག་ལ་ལན་འདེབས་གསལ་བཤད་གནང་བ་དང་སྦྲགས། སྤྱི་འཐུས་ ༡༣ ཙམ་ནས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་ལས་བསྡོམས་ཐོག་བགྲོ་གླེང་གི་ཆ་ཤས་བླངས་བའི་ཁྲོད་ནད་ཡམས་ཁྲོད་འཐུས་ཤོར་ཕྱིན་པའི་བོད་ཕྲུག་ཚོའི་ཤེས་ཡོན་ཐོག་སྔར་ལྷག་ཤུགས་བསྐྱོན་རྒྱུའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་སོང་། དེ་ཡང་དེ་རིང་གི་བགྲོ་གླེང་གི་ལས་རིམ་ཐོག་དགེ་རྒན་གྱི་གསོལ་ཕོགས་ཆ་སྙོམས་དགོས་པ་དང་སློབ་གྲྭ་ཟླ་སྒྲིལ་ཐད་ད་ལྟའི་བཀའ་ཤག་གི་སྲིད་བྱུས་གང་འདྲ་འཛིན་བཞིན་པ་དང་། ནད་ཡམས་ཁྲོད་བོད་ཕྲུག་ཚོར་སློབ་སྦྱོང་ཐོག་འཐུས་ཤོར་ཕྱིན་ཡོད་པ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་སྐོར་བགྲོ་གླེང་བྱུང་ཡོད། དེའི་ཁྲོད་སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཅིག་གིས་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་གསོལ་ཕོགས་དང་མཐུན་རྐྱེན་མ་འདང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་དགེ་རྒན་རྣམས་རྒྱུན་གནས་མ་ཐུབ་པའི་དཀའ་ངལ་འཕྲད་པའི་སྐོར་དང་། དེ་བཞིན་སློབ་མ་གྲངས་འབོར་གོང་འཕེལ་གནང་དགོས་གལ་དང་དེ་མིན་སློབ་གྲྭ་སྒོ་བརྒྱབ་པ་སོགས་གནང་ན་འགྲིག་གི་མེད་པའི་དགོངས་ཚུལ་འདོན་མཁན་བྱུང་སོང་བ་དང་། དེར་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས། སློབ་གྲྭར་དགེ་རྒན་སྤུས་དག་དགོས་གལ་ངོས་འཛིན་དང་སྦྲགས་དེ་འབྲེལ་ཐད་དགོངས་འཆར་གནང་བ་གཞིར་བཟུང་ལག་ལེན་འཁེལ་བ་གནང་གི་ཡིན་གསུངས་སོང་ལ། སློབ་གྲྭ་ཟླ་སྒྲིལ་གཏོང་དགོས་པ་དེ་ཡང་གནས་སྟངས་ཀྱི་ཆ་ནས་དེ་ལྟར་གནང་དགོས་བྱུང་སྐོར་གསུངས་སོང་ལ།དེ་བཞིན་སྤྱི་འཐུས་གཅིག་གིས་ནད་ཡམས་ཁྲོད་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་སློབ་ཕྲུག་ཚོའི་ཤེས་ཡོན་དང་འབྲེལ་དྲ་ཐོག་བརྒྱུད་སློབ་ཁྲིད་སོགས་གནང་ཡོད་ཀྱང་སློབ་གྲྭ་ཁྱོན་ཡོངས་ཀྱི་བོད་ཕྲུག་ཚོའི་ཤེས་ཡོན་ཐོག་ལ་འཐུས་ཤོར་ཕྱིན་ཡོད་པས། ད་ཆ་སློབ་གྲྭ་ཁག་འགོ་འཛུགས་གནང་ཡོད་དུས་བོད་ཕྲུག་ཚོའི་ཤེས་ཡོན་ཐོག་སྔར་ལྷག་ཤུགས་སྐྱོན་གནང་རོགས་ཞེས་འབོད་སྐུལ་ཞུས་སོང་བ་ལྟར། ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་ནད་ཡམས་ཁྲོད་འཛིན་རིམ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཡིག་རྒྱུགས་གཏོང་མ་ཐུབ་པའི་རྐྱེན་དེར་བརྒྱ་ཆ་སྤྲོད་ཕྱོགས་འགྲེལ་བརྗོད་དང་འབྲེལ། དེར་འབྲེལ་གྲུབ་འབྲས་ཧ་སངས་དགོས་པ་ཐོན་ཡོད་ཀྱང་གྲུབ་འབྲས་ཐོན་པ་གཞིར་བཟུང་དེ་ལྟར་གྱི་གནས་ཚད་བྱུང་ཡོད་པ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་གནང་གི་མེད་སྟབས། དེའི་ཐོག་སློབ་གྲྭ་ཁག་ནས་ངེས་པར་དུ་འཐུས་ཤོར་ཕྱིན་པ་དེ་གུན་གསབ་བྱེད་ཐུབ་རྒྱུར་གནད་འགག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་གསུངས་སོང་། མ་ཟད། བགྲོ་གླེང་ཐོག་སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཅིག་གིས་ལྡི་ལིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ JNU གཙུག་ལག་སློབ་ཁང་དུ་བོད་ཕྲུག་ཚོ་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སློབ་མའི་ཁོངས་སུ་བཅུག་ནས་སློབ་ཡོན་སྤར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་དཀའ་ངལ་འཕྲད་འཕྲད་བཞིན པས། དེ་འབྲེལ་དཀའ་ངལ་སེལ་བར་འབད་བརྩོན་གནང་དགོས་གལ་གསུངས་པར། ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་དེར་འབྲེལ་ཐད་དཀའ་ངལ་སེལ་བར་འབྲེལ་ཡོད་ཚོ་དང་ལྷན་ཐུག་འཕྲད་ཀྱིས་ཐབས་ཤེས་གང་ཐུབ་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཞལ་བཞེས་གནང་སོང་། གཞན་ཡང་ད་རེས་ཀྱི་བགྲོ་གླེང་ཐོག་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཟླ་སྒྲིལ་བཏང་བ་དང་ལྷན་སློབ་གྲྭ་ཁག་ནང་ཧི་མ་ལ་ཡ་དང་ཡུལ་མིའི་སློབ་ཕྲུག་གི་གྲངས་འབོར་བརྒྱ་ཆ་དེ་གང་ལ་གང་ཙམ་མང་པོ་ཆགས་ཡོད་སྟབས། སློབ་གྲྭ་ཐ་དད་དགོས་སྐོར་གྱི་དགོངས་ཚུལ་གསུངས་མཁན་ཡང་བྱུང་སོང་། ད་རེས་ཉིན་རྒྱབ་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་བསྡོམས་ཐོག་བགྲོ་གླེང་གྲུབ་མཚམས་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠་་༢༡ ལོའི་ལོ་འཁོར་ལས་བསྡོམས་ཐོག་ལ་ཕེབས་སོང་།

དེ་རིང་སྐབས་ ༡༧ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་གཉིས་པའི་ལས་ཉིན་གསུམ་པའི་ཚོགས་དུས་གསུམ་པ་དང་བཞི་པའི་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༡ ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༣༡ བར་གྱི་ལོ་འཁོར་ལས་བསྡོམས་སྙིང་བསྡུས་དང་། ལས་བསྡོམས་རྒྱས་པར་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ནས་བལྟ་ཞིབ་གནང་བའི་སྙན་ཐོའི་ཐོག་བགྲོ་གླེང་གནང་བའི་ཁྲོད། བཀའ་ཤག་གོང་མའི་སྐབས་སུ་ཆེད་བཙུགས་གནང་བའི་གངས་ལྗོངས་དཔལ་འབྱོར་ཞབས་ཞུ་ཁང་གི་གནས་སྟངས་ཐད་དྲི་རྩད་ནན་པོ་ཕེབས་པ་ལྟར། སྲིད་སྐྱོང་དང་དཔལ་འབྱོར་བཀའ་བློན་གཅིག་ལྕོགས་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་གངས་ལྗོངས་དཔལ་འབྱོར་ཞབས་ཞུ་ཁང་གི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་གནས་སྟངས་ལ་བལྟས་ན་གཡང་མ་གཏོགས་མཐོང་གི་མེད་པ་བཅས་མ་འོངས་པར་ཁུངས་འཁྱོལ་རྒྱུ་ཁག་པོ་ཞིག་གཟིགས་ཀྱི་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་དང་འབྲེལ། ལས་གཞི་དེ་མུ་མཐུད་མཇུག་སྐྱོང་གནང་རྒྱུར་གྲོས་ཚོགས་ནས་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་ཆེད་འཛུགས་ཀྱིས་ཞིབ་འཇུག་མཐིལ་ཕྱིན་པ་གནང་ནས་ལམ་སྟོན་ཞིག་གནང་ཚེ་ལས་གཞི་མཇུག་སྐྱོང་གནང་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོང་།དེའང་དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་ཀྱི་༢༠༢༠ དང་ ༢༡ ལོའི་ལོ་འཁོར་ལས་བསྡོམ་རྒྱས་པར་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ནས་བལྟ་ཞིབ་གནང་བའི་ཁོངས་སུ་གངས་ལྗོངས་དཔལ་འབྱོར་ཞབས་ཞུ་ཁང་གི་ལས་གཞི་ཁག་མཇུག་སྐྱོང་གི་གནས་སྟངས་ལ་བགྲོ་གླེང་དགོས་པའི་གྲོས་འཆར་ལྟར། སྤྱི་འཐུས་གསུམ་གྱིས་ལས་གཞི་དེ་ནི་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་སུ་འཕྲལ་ཕུགས་རྒྱང་གསུམ་ལ་ཕན་ཐོགས་ཡོད་ཅིང་ལོ་གསུམ་ལ་གསོ་སྐྱོང་གནང་བ་ཞིག་ཡིན་ཡང་བཀའ་ཤག་སྐབས་གསར་པའི་ངོས་ནས་སྒོ་རྒྱག་རྒྱུའི་སྐོར་གནད་དོན་ཞིག་བྱུང་བཞིན་པའི་རྒྱབ་ལྗོངས་དང་ད་ལྟའི་བཀའ་ཤག་ནས་ལས་གཞི་མཇུག་སྐྱོང་གནང་འདོད་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་ནམ་ཞེས་དང་མ་འོངས་གནང་ཐབས་སོགས་ཀྱིས་སྐོར་ལ་དྲི་རྩད་བྱས་་ཡོད།སྐབས་དེར་དཔལ་འབྱོར་བཀའ་བློ་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་གངས་ལྗོངས་དཔལ་འབྱོར་ཞབས་ཞུ་ཁང་གི་ད་ལྟའི་གནས་སྟངས་སྐོར་ལ་གནས་ཚུལ་ཞིབ་ཁྲ་ངོ་སྤྲོད་ཁྲོད། ཞབས་ཞུ་ཁང་དེ་ཐོག་མར་ ༢༠༡༣ ལོའི་ནང་དངུལ་ཁང་ཆུང་ཆུང་ཞིག་འཆར་གཞིའི་འོག་ནས་༢༠༡༧ ལོར་འབུམ་གཅིག་དང་ཁྲི་གཉིས་མ་འཛུགས་གནང་ནས་ཚོང་ལས་ཀྱི་ངོ་བོའི་ཐོག་དེབ་སྐྱེས་ཞུས་པ་ཞིག་དང་། དེ་ལྟ་བུའི་ཚོང་ལས་གཉེར་བར་ཉུང་མཐུར་མ་རྩ་འབུམ་ཉིས་སྟོང་དགོས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁག་གསུམ་གྱི་གཙོས་བོད་མིའི་ཁྱིམ་ཚང་ ༢༥ ནས་མ་འཛུགས་གནང་ནས་ཁྱོན་འབུམ་ ༧༦༠ ཡས་མས་ཤིག་ཡོད་པ་དང་། ཨ་རིའི་གཞུང་གིས་བུན་གཏོང་གི་ལས་གཞི་དེའི་ཆེད་ལོ་རེ་འཆར་འགོད་ཀྱིས་འབུམ་༢༥༠༠ སླེབས་ཡོད་ཀྱང་། དངུལ་འབོར་དེ་དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཡར་རྒྱས་ཐེབས་རྩའི་ནང་སླེབས་ཡོད་དུས་དངུལ་འབོར་དེ་ཚོང་ལས་ཀྱི་ངོ་བོའི་ཐོག་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་སྒོ་ནས་དངུལ་ཁང་ལ་གཏང་མ་ཐུབ་པ་མ་ཟད། དེར་ཕན་ཆེད་སྒྲིག་འཛུགས་གཞན་ཞིག་ཀྱང་བཙུགས་ཡོད་ཀྱང་། གང་ལྟར་ཁྲིམས་ཐོག་ནས་དེ་ལྟར་གནང་མ་ཐུབ་པ་དང་། གངས་ལྗོངས་དཔལ་འབྱོར་ཞབས་ཞུ་ཁང་གི་ངོ་བོ་བཅས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་བཅས་ལ་བརྟེན། གངས་ལྗོངས་དཔལ་འབྱོར་ཞབས་ཞུ་ཁང་གི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་གནས་སྟངས་ལ་བལྟས་ན་མ་འོངས་གཡང་མ་གཏོགས་མཐོང་གི་མེད་པ་གསུང་སོང་།དཔལ་འབྱོར་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་ད་དུང་ད་ལྟའི་ཆར་གངས་ལྗོངས་དཔལ་འབྱོར་ཞབས་ཞུ་ཁང་རང་གི་ནང་དུ་འབུམ་ ༧༦༠ ཙམ་ཡོད་ཀྱང་། ད་བར་འགྲོ་འགྲོན་འབུམ་༤༨༠ ལྷག་སོང་བ་དང་། དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་ངོས་ནས་ཕྱིས་སུ་མ་རྩ་འཛུགས་མཁན་གྱི་ཁྱིམ་ཚང་དེ་དག་དང་ལྷན་དུ་ཐེངས་གསུམ་ཙམ་གྲོས་བསྡུར་རིམ་པར་གནང་བའི་ཁྲོད་ཁྱིམ་ཚང་བཅོ་ལྔས་མ་འཛུགས་ཕྱིར་འཐེན་གནང་རྒྱུ་སོགས་ཀྱི་བཀའ་མོལ་བྱུང་བ་ངོ་སྤྲོད་དང་འབྲེལ། གངས་ལྗོངས་དཔལ་འབྱོར་ཞབས་ཞུ་ཁང་དེ་བཞིན་མ་འོངས་པར་ཁུངས་འཁྱོལ་རྒྱུ་ཁག་པོ་ཞིག་གཟིགས་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། གལ་ཏེ་གྲོས་ཚོགས་ནས་མུ་མཐུད་མཇུག་སྐྱོང་གནང་དགོས་ཞེས་གསུང་གི་ཡོད་ན་གྲོས་ཚོགས་ནས་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་ཆེད་འཛུགས་ཀྱིས་ཞིབ་འཇུག་མཐིལ་ཕྱིན་པ་གནང་ནས་མ་འོངས་ལམ་སྟོན་ཞིག་གནང་ཚེ་ལས་གཞི་མཇུག་སྐྱོང་གནང་རྒྱུ་ལས། བཀའ་ཤག་སྐབས་ ༡༦ ནས་གངས་ལྗོངས་དཔལ་འབྱོར་ཞབས་ཞུ་ཁང་དེ་སྒོ་རྒྱག་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་མེད་ཅེས་གསལ་བཤད་གནང་སོང་། ལར་ནས་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་ཨ་རིའི་གཞུང་གིས་དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཡར་རྒྱས་ཐེབས་རྩའི་ནང་བཏང་བའི་རོགས་དངུལ་འབུམ་ ༣༠༠༠ ཙམ་ཡོད་པ་དེ་ད་ལྟ་གནང་བ་བཞིན་མུ་མཐུད་མང་ཚོགས་ལ་བུན་གཡར་སླད་མུ་མཐུད་བེད་སྤྱོད་གནང་རྒྱུ་དང་ཡང་ན་བྱེད་སྟངས་བྱེད་ཕྱོགས་ལ་འགྱུར་བ་བཏང་བའི་ཐོག་མུ་མཐུད་གནང་རྒྱུར་དགོངས་པ་བཞེས་བཞིན་ཡོད་པར་གསུང་ཡོད།གཞན་ཡང་དེ་རིང་གི་གྲོས་ཚོགས་སུ་བོད་མིའི་ཁྱད་ལས་དྭངས་བླངས་ཞབས་ཞུའི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ། སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཅིག་གིས་དཔལ་འབྱོར་བཀའ་བློན་མཆོག་ནས་རོགས་དངུལ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ཏེ་ལས་གཞི་དེ་སྒོ་བརྒྱབ་པ་ཡིན་ཞེས་པ་ཙམ་མིན་པར་ལས་གཞི་དེ་སྒྲིག་འཛུགས་དང་མི་རབས་གསར་པའི་དབར་གྱི་འབྲེལ་བ་མཐུད་ས་ཞིག་ཡིན་སྟབས། ལས་གཞི་དེ་མུ་མཐུད་གནས་རྒྱུའི་དགོངས་པ་བཞེས་རོགས་གསུངས་པ་ལྟར། དཔལ་འབྱོར་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་ལས་གཞི་འདི་ཐོག་མར་ཕྱི་རྒྱལ་ལ་བཞུགས་པའི་བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་ལ་དམིགས་པ་ཞིག་ཡིན་རུང་འདི་ལོའི་ལོ་མགོར་ཕྱི་རྒྱལ་ནས་བུ་མོ་གཅིག་གིས་ཟླ་ཤས་རིང་ཕྱག་ལས་གནང་ཡང་མང་ཆེ་བ་རྒྱ་གར་ནས་ཡིན་པ་ངོ་སྤྲོད་དང་སྦྲགས། ཁོང་རྣམ་པར་ཁང་དོད་དང་ཟླ་རེར་ལག་དངུལ་སོགས་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་སྟབས་རོགས་ཚོགས་ནས་ཐོག་མའི་དམིགས་ཡུལ་ལྟར་འགྲོ་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པ་ཞིག་ལས་མ་འོངས་ལས་གཞི་དེ་དང་འབྲེལ་ནས་གཞི་རྒྱ་ཆེ་རུ་ཇི་ལྟར་གཏོང་དགོས་མིན་གྱི་ཐད་ལ་དགོངས་པ་བཞེས་བཞིན་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་།

ཁ་སང་ཉིན་རྒྱབ་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་ཐོག་ལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་དང་ནང་སྲིད་བཀའ་བློན་གཅིག་ལྕོག་སྐུ་ཞབས་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་བཀའ་ཤག་གོང་མའི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ནས་ ༢༠༢༡ བར་གྱི་ལས་བསྡོམས་སྙན་སྒྲོན་དང་དེ་འབྲེལ་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཀྱིས་དྲི་བ་ཕེབས་ཁག་ལ་ལན་འདེབས་གསལ་བཤད་གནང་བ་དང་སྦྲགས།  དེ་རྗེས་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་ལས་བསྡོམས་ཐོག་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པས་བགྲོ་གླེང་གི་ཆ་ཤས་བླངས་ཡོད་པ་དང་།   བགྲོ་གླེང་ལས་རིམ་ཐོག་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པས་ཉམ་ཐག་དང་གསར་འབྱོར་ལ་སྡོད་ཁང་སོགས་ཀྱི་ཐད་ནང་སྲིད་བཀའ་བློན་མཆོག་ལ་དྲི་རྩད་ནན་པོ་གནང་སོང་།དེ་ཡང་ཁ་སང་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་གཉིས་པའི་ལས་ཉིན་གཉིས་པའི་ཉིན་རྒྱབ་དང་དེ་རིང་ལས་ཉིན་གསུམ་པའི་སྔ་དྲོའི་དུས་ཡུན་རིང་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་ལས་བསྡོམས་ཐོག་སྤྱི་འཐུས་ ༡༤ ཙམ་ནས་བགྲོ་གླེང་གི་ཆ་ཤས་བླངས་ཏེ་བགྲོ་གླེང་ལྷུག་པོ་གནང་ཡོད།  སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཅིག་གིས་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཉམ་ཐག་ཞིབ་འཇུག་ཚད་ལྡན་ཞིག་གནང་དགོས་པའི་སྐོར་དགོངས་ཚུལ་དང་།  དེ་བཞིན་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་ཉམ་ཐག་གི་ཚད་འཛིན་ས་དེ་ག་རེ་ཆགས་མིན་གྱི་དྲི་བ་སོགས་ཕུལ སོང་བ་དང་།  སྐབས་དེར་ནང་སྲིད་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་ཉམ་ཐག་ཞིབ་འཇུག་སླད་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་ནང་འཕྲོད་ཤེས་གསུམ་གྱི་གནས་རིམ་མཐོ་བའི་ལས་བྱེད་རེར་ས་གནས་ནང་ཕེབས་ནས་ཞིབ་འཇུག་གནང་དགོས་པར་མངགས་པ་ལྟར།  ད་བར་ལྷོ་ཕྱོགས་གཞིས་ཆགས་ལྔ་དང་ཧི་མ་ཅལ་ཁུལ་དུ་ཕེབས་ཟིན་པ་དང་། རིང་མིན་བྱང་ཤར་ཁུལ་དུ་ཕེབས་རྒྱུ་ཡིན་པས།   རིམ་བཞིན་དེར་འབྲེལ་ཐད་ཞིབ་འཇུག་ཟིན་པའི་རྗེས་ཉམ་ཐག་ཞིབ་འཇུག་གི་སྙན་ཐོ་གྲོས་ཚོགས་ལ་འབུལ་ཐུབ་པ་གནང་གི་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོང་།དེ་བཞིན་གསར་འབྱོར་ཚོར་སྡོད་ཁང་དང་འབྲེལ་བགྲོ་གླེང་ཁག་ཅིག་བྱུང་བ་དང་སྐབས་དེར་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པས་ལྡེ་ར་ལྡུན་དུ་ཆོལ་གསུམ་གསར་འབྱོར་སྐྱིད་སྡུག་ཚོགས་པའི་མཚན་གཞུང་ནང་ཡོད་པའི་མི་གྲངས་ ༡༠༨ ལ་སྡོད་ཁང་གི་སྐུ་ངལ་འཕྲད་པ་དེར་དགོངས་པ་བཞེས་སྐྱོང་ཡོང་བ་དང་།  ཕྱོགས་མཚུངས་ནོར་བུ་གླིང་ཁའི་ཆོལ་གསུམ་གསར་འབྱོར་ཚོའི་བདེ་སྡུག་སྙན་གསེང་དང་། ལྷག་པར་འཛིན་སྐྱོང་ནས་རྗེས་འབྱོར་ཚོར་དམིགས་སུ་བཀར་ནས་སྡོད་ཁང་གནང་རོགས་ཞེས་གསུངས་སོང་།  སྐབས་དེར་ནང་སྲིད་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་སྡོད་ཁང་དང་འབྲེལ་ལས་དོན་གནང་ཟིན་པ་ཁག་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས།  སྐབས་ ༡༦ ནས་སྡོད་ཁང་དང་འབྲེལ་རྒྱ་ཆེ་ས་ནས་འཆར་གཞི་ལྡན་པའི་ཐོག་ནས་ལས་གཞི་སྒྲིག་རྒྱུ་ཡིན་པ་མ་ཟད།   འདི་ལོའི་སྔོན་རྩིས་ནང་སྡོད་ཁང་སྤྲོད་ས་དང་སྤྲོད་ཡུལ་གྱི་ས་ཆ་མཁོ་སྒྲུབ་བྱེད་ཆེད་དུ་སྔོན་རྩིས་བཀའ་ཁྲོལ་ཞུས་ཡོད་སྐོར་གསུངས་སོང་།གཞན་ཡང་སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཅིག་གིས་བལ་ཡུལ་ནང་གི་བོད་མི་ཚོར་གནས་སྡོད་ཆོག་པའི་ཡིག་ཆ་མེད་པའི་དཀའ་ངལ་སྐོར་གླེང་བ་དང་སྦྲགས་དེའི་ཐད་དགོངས་པ་ག་རེ་བཞེས་ཡོད་མིན་དང་།  དེ་བཞིན་བཀའ་ཤག་ངོས་ནས་བལ་ཡུལ་གཞུང་དང་འབྲེལ་བ་གནང་དགོས་གལ་སོགས་ཀྱི་སྐོར་དགོངས་ཚུལ་བཏོན་པར།  ནང་སྲིད་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་བལ་ཡུལ་གཞུང་ལ་བཀའ་ཤག་ངོས་ནས་འབྲེལ་བ་གནང་འདོད་ཡོད་སྐོར་དང་།  ལྷག་པར་ཁ་ཚ་དགོས་གཏུགས་ཀྱིས་ ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་ཚོར་འབྲེལ་བ་གནང་འགོ་བཙུགས་ཟིན་པ་དང་།  དེ་བཞིན་ཡིག་ཆ་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་ཐད།  བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཁོ་ན་མིན་པར་ས་གནས་ནས་ཀྱང་འགན་བཞེས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་།  དེ་མིན་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ཚོས་ཐབས་ཤེས་གནང་གི་ཡོད་པའི་ལན་བྱུང་གི་ཡོད་པ་དང་བལ་ཡུལ་ནང་དཀའ་ངལ་སེལ་རྒྱུའི་རེ་བ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་མཁན་ཡོང་གི་འདུག་སྐོར་གསུངས་སོང་།ད་དུང་བགྲོ་གླེང་ཁྲོད་སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཅིག་གིས་ཉེ་སྔོན་ཨམ་བྷ་ལའི་བོད་མིའི་སུད་ཚོང་ལ་མེ་སྐྱོན་བྱུང་སྐབས།  དེའི་ཐོག་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ནས་ཞིབ་འཇུག་མཐིལ་ཕྱིན་པ་གནང་དགོས་ཀྱང་དེ་ལྟར་གནང་ཐུབ་མེད་པའི་ཚོར་སྣང་བྱུང་བ་མ་ཟད།  ནང་སྲིད་ནས་དེའི་ཐོག་ཞིབ་འཇུག་མཐིལ་ཕྱིན་པ་གནང་ཐུབ་མེད་པ་དེ་འཐུས་ཤོར་ཆེན་པོ་ཞིག་ལ་གཟིགས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས།  སླད་མར་འཛིན་སྐྱོང་ནས་དེའི་ཐད་ངེས་པར་དུ་ཞིབ་འཇུག་མཐིལ་ཕྱིན་པ་གནང་དགོས་སྐོར་གྱི་དགོངས་ཚུལ་གསུངས་མཁན་བྱུང་བ་ལྟར།    ནང་སྲིད་བཀའ་བློན་མཆོག་ནས་གནད་དོན་དེའི་ཐོག་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ནས་ཐུགས་འགན་བཞེས་ཡོད་པ་དང་མ་འོངས་པར་རོགས་རམ་གྱི་བརྒྱུད་རིམ་ཚད་ལྡན་བཟོ་དགོས་གལ་དང་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་ཀྱང་དེ་འབྲེལ་འགྲོ་ལུགས་འགྲོ་སྟངས་ཚད་ལྡན་ཞིག་བཟོ་བར་འབད་བརྩོན་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་གསུངས་ཡོད།ད་རེས་ཀྱི་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་ལས་བསྡོམས་ཐོག་བཙན་བྱོལ་བོད་མིར་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་སྤྲོད་བྱེད་ཕྱོགས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ ༢༠༡༤ ཐོག་བསྐྱར་ཞིབ་སླད་རྒྱ་གར་གཞུང་ལ་ཞུ་དགོས་གལ་དང་།  རིས་མེད་གྲྭ་བཙུན་རྣམས་ལ་སྐད་ཡིག་གཞན་སྦྱོང་རྒྱུའི་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་ཐབས།  དྭང་ཟུར་ཉམ་ཐག་རོགས་སྐྱོར་ལས་གཞི།  བུན་གཏོང་ལས་འཆར་སོགས་ཀྱི་སྐོར་གླེང་སློང་བྱུང་སོང་།      

དེ་རིང་སྐབས་ ༡༧ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་གཉིས་པའི་ལས་ཉིན་གཉིས་པའི་ཐོག་བོད་བསྟན་སྲིད་མི་རིགས་ཆེད་ལུས་སྲོག་ལོངས་སྤྱོད་དང་བཅས་པ་བློས་གཏོང་གནང་བའི་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་ཡོངས་ཀྱི་ལྷག་བསམ་དང་སྙིང་སྟོབས་ལ་ཡི་རངས་དང་སྦྲགས། བོད་དོན་བདེན་མཐའ་གསལ་ཐབས་དང་གཞིས་བྱེས་མཉམ་འཛོམས་ཡོང་ཆེད་བཀའ་སྤྱི་གཉིས་ནས་སྣེ་ཁྲིད་ཀྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་གི་ལས་འགུལ་སྤེལ་གནང་རྒྱུ་བཅས་དོན་ཚན་བདུན་ཅན་གྱི་གྲོས་ཆོད་ཅིག་སྤྱི་མོས་ཀྱིས་གཏན་འབེབས་གནང་སོང་།དེ་ཡང་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་དང་འབྲེལ་བའི་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀྱི་གྲོས་ཆོས་གྲོས་འཆར་ཐོག་ཁ་སང་དང་དེ་རིང་བཅས་ཉིན་ཕྱེད་གཉིས་རིང་སྤྱི་འཐུས་བཞི་བཅུ་ལྷག་ནས་ཆ་ཤས་བླངས་པའི་སྒོ་ནས་གྲོས་བསྡུར་ལྷུག་པོ་གནང་རྗེས་དོན་ཚན་གཉིས་ལ་བཟོ་བཅོས་ཀྱི་གྲོས་འཆར་ཐོག་ནས་སྤྱི་མོས་ཀྱིས་གཏན་འབེབས་བྱུང་ཡོད།  གྲོས་ཆོད་དེའི་ནང་ བོད་བསྟན་སྲིད་མི་རིགས་ཆེད་ལུས་སྲོག་ལོངས་སྤྱོད་དང་བཅས་པ་བློས་གཏོང་གནང་བའི་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་ཡོངས་ཀྱི་ཤུལ་ལུས་ནང་མི་བཅས་ལ་ཐུགས་གསོ་ཞུ་རྒྱུ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་སླར་ཡང་གདུག་རྩུབ་ཅན་གྱི་རིག་གནས་གསར་བརྗེའི་ལས་འགུལ་བསྐྱར་ལོག་བྱེད་བཞིན་པ་དེའི་རིགས་འཕྲལ་དུ་མཚམས་འཇོག་དགོས་པ། དེ་བཞིན་པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་༡༡ པ་མཆོག་གི་གཙོས་རྩོམ་པ་པོ་སྒོ་ཤེས་རབ་རྒྱ་མཚོ་སོགས་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་རྣམ་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་ལ་རྒྱ་གཞུང་གིས་འགན་འཁུར་དགོས་པ་མ་ཟད། བཙོན་ནས་གློད་གྲོལ་གྱིས་ཁོང་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་གཞི་རྩའི་ཐོབ་ཐང་རྣམས་ལོངས་སུ་སྤྱོད་དུ་འཇུག་དགོས་པ་ནན་སྐུལ་དང་། མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་འགན་འཛིན་ལྕམ་སྐུ་ Michelle Bachelet མཆོག་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༥ ནང་ཤར་ཏུར་ཀི་སི་ཐན་དུ་གཟིགས་སྐོར་སླད་ཆེད་ཕེབས་གནང་གཏན་འཁེལ་བ་བཞིན་བོད་ནང་དུའང་ཕེབས་ཐབས་གནང་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ། གཞན་ཡང་བོད་དོན་བདེ་མཐའ་གསལ་ཐབས་དང་གཞིས་བྱེས་མཉམ་འཛོམས་ཡོང་ཆེད་བཀའ་སྤྱི་གཉིས་ནས་སྣེ་ཁྲིད་ཀྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་གི་ལས་འགུལ་སྤེལ་གནང་རྒྱུ་སོགས་འཁོད་ཡོད། ཐེངས་འདིའི་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་དེ་སྤྱི་མོས་ཀྱིས་གཏན་འབེབས་མ་གནང་གོང་དུ་སྤྱི་འཐུས་རྣམས་ཀྱིས་བགྲོ་གླེང་གནང་བའི་ཁྲོད། སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཅིག་གིས་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཅེས་པ་ནི་ཡིག་ཐོག་ཙམ་དང་། མཆོད་འབུལ་སྨོན་ལམ་བྱ་རྒྱུ་གཙོས་ཟླ་བ་དྲུག་རེ་མཚམས་ནས་གྲོས་ཚོགས་ནས་གྲོད་ཆོས་གཏན་འབེབས་གནང་རྒྱུ་ཙམ་མིན་པར་རྒྱལ་གཅེས་པ་ཡོངས་ཀྱི་འབོད་ཚིག་དང་ཞལ་ཆེམས་ལྟར་བཀའ་སྤྱི་གཉིས་གཙོས་བོད་མི་རྣམས་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྡིངས་ཆའི་སྟེང་དུ་ཕྱིན་ནས་ལས་འགུལ་སྤེལ་དགོས་པར་གསུངས་དོན་ལྟར། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཀྱང་སྤྱིར་ལས་འགུལ་ཞེས་པར་ངོ་བོ་དང་རྣམ་གྲངས་མང་དག་ཅིག་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་དང་འབྲེལ། བཀའ་ཤག་ངོས་ནས་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་ཚོགས་གཞོན་དང་ལྷན་དུ་གོ་བསྡུར་གྱིས་ཚོགས་ཆུང་ཆེད་འཛུགས་ཐོག་ནས་འཕྱར་གྲུ་མཉམ་འདེགས་གནང་རྒྱུར་ཆོད་སེམས་བརྟན་པོ་ཡོད་པར་གསུང་སོང་། མ་ཟད་སྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་བཀའ་ཤག་ངོས་ནས་ཕྱག་ལས་གནང་རྒྱུའི་ཐད་ལ་སྐུ་ལས་སྐྱོན་རྒྱུར་ཐེ་ཚོམ་གང་ཡང་མེད་གསུངས་པ་དང་སྦྲགས། གྲོས་ཚོགས་ནས་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་དགོས་པ་སྟེ་བཀའ་ཤག་ཆ་ཚང་བ་ཞིག་གནང་ཚེ་མ་འོངས་ལས་དོན་གནང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐད་ལ་མ་འགྲིག་པའི་སྐོར་ལ་གང་གསུངས་ཀྱང་སྐབས་དེའི་དུས་སུ་འགན་བཞེས་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོང་།ད་དུང་དེ་རིང་གི་གྲོས་ཚོགས་སུ་སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཅིག་གིས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་བཞེངས་ཕྱོགས་དང་འཛིན་སྐྱོང་གནང་ཕྱོགས་དེ་བོད་མིའི་མང་ཚོགས་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་ཚོར་གོ་བརྡ་གསལ་པོ་ཞིག་འཕྲོད་ཀྱི་མེད་པའི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ཉེ་ལམ་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཐེངས་༦༣པའི་ཐོག་བཀའ་ཤག་གི་གསུང་འཕྲིན་དེ་ཉམས་དམའ་བོ་བྱུང་ཡོད་པའི་ཚོར་བ་ཞིག་སླེབས་ཡོད་སྐོར་གསུངས་ཏེ། དགྲ་གཉེན་ངོ་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་བཞེངས་ཕྱོགས་བརྟན་པོ་ཞིག་བཟོ་དགོས་པའི་དགོངས་ཚུལ་ཕེབས་དོན་ལྟར། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་བཀའ་ཤག་སྐབས་༡༦པ་ཕེབས་ནས་གྲོས་ཚོགས་ནང་ཐེངས་གཉིས་ལས་ཕེབས་མེད་པའི་ཁྲོད་སྐབས་༡༦པའི་བཀའ་ཤག་གི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་བཞེངས་ཕྱོགས་དེ་གསལ་བཤད་གནང་རྒྱུ་བྱུང་མེད་སྟབས།  གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་གསུམ་པའི་ཐོག་བཀའ་ཤག་ནས་གསལ་བཤད་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་པ་དང་ཆབས་ཅིག    གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་གྱི་གསུང་འཕྲིན་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་མགོ་སྒུར་དགོས་པ་དང་ཉམས་དམའ་བའི་ཚིག་དོན་གང་ཡང་མེད་ཀྱང་དབུ་མའི་ལམ་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་འོག་ནས་རྒྱ་གཞུང་ལ་འབྲེལ་བ་ཞིག་བྱ་དགོས་དུས་ཚིག་འབྲུ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ནས་འབྲི་དགོས་བ་ལས་སྤྲེལ་ལད་བྱས་མེད་པ་གསུངས་སོང་།གཞན་ཡང་སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཅིག་གིས་འདི་ལོའི་རྒྱ་ནག་གི་དགུན་དུས་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ཐོག་རྒྱ་ཁབ་མང་དག་ཅིག་ནས་རྒྱ་ནག་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་ངོ་རྒོལ་མཚོན་ཆེད་གཞུང་འབྲེལ་མི་སྣ་སོགས་འགྲན་ཚོགས་ལ་ཆེད་གཏོང་མ་གནང་བའི་ཁྲོད། བོད་ཀྱི་གནད་དོན་གླེང་སློང་གནང་མ་ཐུབ་པའི་འཐུས་ཤོར་དེ་ཇི་ལྟར་བྱུང་བ་ཞིག་དང་སྐབས་དེའི་དུས་སུ་བཀའ་ཤག་ནས་བསྒྲགས་གཏམ་ཡང་སྤེལ་མེད་པར་ཐུགས་འཚབ་ཀྱི་རྣམ་པ་སྟོན་མཁན་དང་དོགས་འདྲི་ཞུ་མཁན་ཁག་ཅིག་བྱུང་ཡོད།གཞན་ཡང་སྤྱི་འཐུས་རྣམས་ཀྱིས་བགྲོ་གླེང་གནང་སྐབས་དོན་དམ་པའི་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ནི་བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་དང་སྐད་ཡིག་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཡིན་པའི་དགོངས་ཚུལ་གསུང་མཁན་བྱུང་བ་བཞིན་སྲིད་སྐྱོང་ངོས་ནས་ཀྱང་། དེ་རིང་གི་གྲོས་ཚོགས་ཐོག་བོད་ནང་དུ་ད་ལྟའི་ཆར་ཛ་དྲག་ཤོས་དེ་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་མིའི་སྐད་ཡིག་དང་ནང་ཆོས་རྩ་མེད་བཟོ་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་དེ་ཡིན་པ་གསུངས་པ་དང་སྦྲགས། གཞིས་བཞུགས་བོད་མིའི་ཚོའི་ལ་རྒྱ་དང་སྙིང་སྟོབས་ལ་བརྟེན་ནས་ད་བར་བོད་མིའི་སྐད་ཡིག་དང་ནང་ཆོས་རྣམས་བདག་གཅེས་གནང་བ་ལྟར་མུ་མཐུད་ཕྱིའི་སྲིད་བྱུས་ཇི་འདྲ་ཞིག་ཡོད་མིན་ལ་ལྟོས་མེད་ནང་སེམས་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་ལ་ཞུམ་པ་མེད་པའི་སྒོ་ནས་ཡིད་ལ་བཅིངས་རོགས་ཞེས་ཞུ་སྐུལ་ནན་པོ་གནང་སོང་།གཞུང་འབྲེལ་གྱི་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་དེ་སྤྱི་མོས་ཀྱིས་གཏན་འབེབས་བྱུང་མཚམས། དེ་རིང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ལས་ཉིན་གཉིས་པའི་ཉིན་རྒྱབ་ནས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ ༢༠༢༠ དང་༢༡ ལོའི་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་ལོ་འཁོར་ལས་བསྡོམས་སྙན་སྒྲོན་དང་དེའི་ཐོག་བགྲོ་གླེང་གི་ལས་རིམ་ཐོག་ཕེབས་ཡོད་པ་རེད།

དེ་རིང་ཕྱི་ཟླ་ ༣ ཕྱི་ཚེས་ ༡༤ ཉིན་བཞུགས་སྒར་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་སུ་སྐབས་ ༡༧ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་གཉིས་པ་དབུ་འཛུགས་གནང་བ་དང་སྦྲགས། ཚོགས་གཙོ་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་མཆོག་གིས་ཚོགས་དུས་དབུ་འཛུགས་ཀྱི་གསུང་བཤད་གནང་བར་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་དང་ད་ལྟའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགྱུར་འགྲོས་ཆེན་པོ་འགྲོ་བཞིན་པའི་ཁྲོད་རྒྱ་ནག་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་གང་དང་གང་ཐེབས་པ་སོགས་ཀྱི་ཐོག་འབྲེལ་ཡོད་ཚང་མས་དོ་སྣང་དང་གོ་སྐབས་དམ་འཛིན་གནང་སྟེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་གཙོས་པའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་གལ་ཆགས་ཀྱི་འདུག་ཅེས་གསུངས་སོང་།ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་ཐེངས་འདིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་དུས་གཉིས་པའི་ཐོག་དེ་སྔ་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་མ་ཐུབ་པའི་གནས་སྟངས་སོགས་ཀྱི་ཁྲོད་ལུས་པའི་བཀའ་ཤག་སྐབས་གོང་མའི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༡ ནས་ ༢༠༢༡ ཕྱི་ཟླ་ ༣ ཕྱི་ཚེས་ ༣༡ བར་གྱི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་ལོ་འཁོར་ལས་བསྡོམས་ཐོག་བགྲོ་གླེང་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པར་གསུངས་པ་དང་ཆབས་ཅིག འདས་པའི་དུས་ཚོད་ནང་སྐབས་ ༡༧ པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་ནས་ས་གནས་ཁག་ལ་འཚམས་གཟིགས་དང་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་སླར་གསོ་གནང་བ་སོགས་སྙན་སེང་ཞུས་ཡོད།ལྷག་པར་དུ་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ནས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ཏེ་བོད་ཀྱི་གཞས་པ་གྲགས་ཅན་ཚེ་དབང་ནོར་བུ་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་དྲག་གནོན་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱུས་ཁག་ལ་ཞི་རྒོལ་ཆེད་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་སྟེ་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་བའི་གནས་ཚུལ་དངོས་བདེན་དུ་གྱུར་བ་དང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་སྒོ་ཤེས་རབ་རྒྱ་མཚོ་ལགས་ལ་ལོ་ངོ་ ༡༠ ཡི་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་པ། ཁམས་བྲག་མགོ་ནང་གི་གནས་སྟངས་ཛ་དྲག་ཆགས་ཡོད་པ་སོགས་བོད་ནང་གི་གནད་དོན་ཁག་ཅིག་མངོན་གསལ་དང་། དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགྱུར་འགྲོས་ཆེན་པོ་འགྲོ་བཞིན་པའི་ཁྲོད་འདིར་རྒྱ་ནག་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ངེས་ཅན་ཞིག་ཐེབས་བཞིན་པ་དེ་དག་ཐོག་འབྲེལ་ཡོད་ཚང་མས་དོ་སྣང་གནང་སྟེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་གཙོས་པའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་གལ་ཆགས་ཀྱི་འདུག་ཅེས་གསུངས་སོང་།ཚོགས་གཙོའི་དབུ་འབྱེད་གསུང་བཤད་གྲུབ་མཚམས་སུ་ཉེ་ཆར་ཕྱི་ཟླ་ ༢ ཕྱི་ཚེས་ ༢༥ ཉིན་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སའི་རྩེ་པོ་ཏ་ལའི་མདུན་ཐང་དུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་དྲག་གནོན་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱུས་ཁག་ལ་ཞི་རྒོལ་ཆེད་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་སྟེ་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་བ་བོད་ཀྱི་གཞས་པ་གྲགས་ཅན་ཚེ་དབང་ནོར་བུ་ལགས་དང་དེ་བཞིན་བོད་མི་དང་བོད་སྤྱིའི་རྩ་དོན་གྱི་ལས་འགུལ་སོགས་ལ་ཡུན་རིང་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མྱོང་མཁན་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཆེས་ཐུགས་ཉེ་བའི་མཛའ་གྲོགས་ཡི་ཤུའི་བླ་ཆེན་སྐུ་ཞབས་དམ་པ་ Archbishop Desmond Tutu མཆོག་དང་། ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་དང་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གི་བློན་ཆེན་གནང་མྱོང་མཁན་སྐུ་ཞབས་དམ་པ་ Virbhadra Singh མཆོག བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཞོན་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་དམ་པ་ཁྲི་འདུ་དཔོན་འཆི་མེད་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་དང་སྤྱི་འཐུས་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་དམ་པ་འབྲོག་སྨད་ཚེ་བརྟན་ནོར་བུ་ལགས་བཅས་ཀྱི་མཛད་རྗེས་ལ་ཆེ་བསྟོད་དྲན་གསོ་དང་སྦྲགས་གཞུང་འབྲེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀྱི་རྗེས་དྲན་གྲོས་ཆོད་ཁག་ཅིག་གྲོས་ཚོགས་སུ་སྙན་སྒྲོན་ཞུས་ཡོད།སྐབས་དེར་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཁག་ཅིག་ནས་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་ཁོངས་སུ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་གནད་དོན་ཁག་ཁ་གསལ་དགོས་རྒྱུ་དང་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་དེ་དག་དབྱིན་ཡིག་ཐོག་ཕབ་སྒྱུར་གྱིས་འབྲེལ་ཡོད་ཚོ་ལ་ཕུལ་ཐུབ་པ་ཞིག་གནང་དགོས་པའི་དགོངས་ཚུལ་གསུང་མཁན་བྱུང་ཡོད།  གྲོས་ཚོགས་སུ་དེ་བཞིན་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་དང་འབྲེལ་ད་བར་བོད་བསྟན་སྲིད་མི་རིགས་ཆེད་ལུས་སྲོག་ལོངས་སྤྱོད་དང་བཅས་པ་བློ་བཏང་གནང་བའི་རྒྱལ་གཅེས་པ་ཡོངས་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་ལ་ཡི་རངས་དང་། ཤུལ་ལུས་ནང་མི་ཡོངས་ལ་ཐུགས་གསོ། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་ལ་དགོན་པ་དང་སྐུ་བརྙེན་གཏོར་བཤིག་སོགས་རིག་གནས་གསར་བརྗེའི་ལས་འགུལ་བསྐྱར་ལོག་བྱེད་བཞིན་པ་དེ་དག་མཚམས་འཇོག་དགོས་པ་དང་།  ༸པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་ ༡༡ པ་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་རྣམས་གློད་བཀྲོལ་དགོས་པ། བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་སེལ་ཐབས་སུ་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་བརྒྱུད་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་གནང་སྟེ་ཞི་འགྲིག་ཡོང་ཐབས་བྱེད་དགོས་པ་སོགས་གྲོས་ཆོད་དོན་ཚན་ ༦ ཅན་གྱི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་ཞིག་ཕེབས་དོན་ལྟར་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པས་བགྲོ་གླེང་གནང་ཡོད།གཞི་རྩའི་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་དང་འབྲེལ་བའི་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་ནང་བོད་འདི་བཞིན་རང་བཙན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པ་གཙོས་དོན་ཚན་ཁག་ཅིག་གསལ་འདོན་དང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་རྒྱ་ནག་དམར་པོ་གཞུང་གིས་བོད་ལ་དྲག་པོའི་བཙན་འཛུལ་བྱས་ཏེ་ད་བར་བོད་བཅིངས་བཀྲོལ་དང་། མང་གཙོ་བཅོས་བསྒྱུར། རིག་གནས་གསར་བརྗེ་ཟེར་བ་སོགས་ཀྱི་མིང་བྱང་སྣ་ཚོགས་འོག་བོད་ཀྱི་སྣོད་བཅུད་གཉིས་ཀྱི་དཔལ་ཡོན་ལ་ཉམས་གུད་ཚད་མེད་བཏང་བ་མ་ཟད། ཉེ་བའི་ལོ་དུས་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཁམས་བྲག་མགོ་དགོན་གྱི་སྐུ་བརྙན་གཙོས་དགོན་པའི་སློབ་གྲྭ་དང་གྲྭ་ཤག་ཁག་གཏོར་བཤིག་བཏང་བ་དང་། བོད་མིའི་རྩོམ་པ་པོ་སྒོ་ཤེས་རབ་རྒྱ་མཚོ་ལགས་ལ་བཙོན་འཇུག་གི་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་པ་སོགས་གསལ་འདོན་གནང་བ་དང་སྦྲགས་ཏེ་རྒྱ་གཞུང་གི་དྲག་པོའི་སྲིད་བྱུས་དེ་དག་ཁྲོད་གཞིས་ལུས་སྤུན་ཟླ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་གི་གཉའ་གནོན་དང་བསླུ་བྲིད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་འོག་མགོ་མ་སྒུར་བར་བློས་བཏང་ཆེན་པོས་ལས་འགུལ་སྤེལ་བ་རྣམས་དུས་ནམ་ཡང་ཆུད་ཟོས་སུ་མི་འགྲོ་བར་སེམས་ཤུགས་བསྐྱེད་གཞིར་གྱུར་ཡོད་པ་སོགས་བཀོད་འདུགདེ་རིང་གྲོས་ཚོགས་སུ་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་དེ་དག་ཐོག་སྤྱི་འཐུས་ ༡༥ ཙམ་ནས་བགྲོ་གླེང་གི་ཆ་ཤས་བཞེས་ཏེ་གྲོས་ཆོས་གྲོད་འཆར་དེ་དག་ཚིག་ཐོག་ཏུ་བཀོད་པ་ཙམ་མིན་པར་བཙན་བྱོལ་ནང་ལས་འགུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས་པ་དང་། རྒྱ་གཞུང་གི་བོད་མིའི་བླ་སྤྲུལ་ངོས་འཛིན་ཐོག་ཐེ་བྱུས་བྱེད་བཞིན་པར་ངོས་ལེན་མེད་པ། དེ་བཞིན་ཡུཀ་རེན་ནང་གི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ཡུལ་དེའི་མི་མང་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་ཅིག་ གཏན་འབེབས་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་དགོངས་ཚུལ་གསུང་མཁན་མི་ཉུང་བ་ཞིག་བྱུང་སོང་བ་དང་། ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ནས་གཞུང་འབྲེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་དང་། གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་དེར་ཁ་སྣོན་དགོས་རིགས་སོགས་ལ་དམིགས་ཏེ་སང་སྔ་དྲོར་འཕྲོ་སྐྱོང་གནང་རྒྱུའི་ལམ་སྟོན་གནང་ཡོད།སྐབས་དེར་སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཅིག་ནས་ཉེ་ལམ་ཚེ་དབང་ནོར་བུ་ལགས་ཀྱིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་བའི་གནད་དོན་ལས་འཕྲོས་ཏེ་རང་ལུས་མེར་སྲེག་མི་གནང་བའི་འབོད་སྐུལ་དང་། བོད་མིའི་ངོས་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་འཇམ་པོའི་སྟོབས་ཤུགས་ཤུགས་ཆེ་རུང་གཏོང་གལ་ཡིན་པ། དེ་བཞིན་ཁག་ཅིག་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོར་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་གྱི་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད་རྒྱ་ནག་གི་སྐུ་ཚབ་ལ་སྤྲད་པའི་བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་ཡོང་ཐབས་ཀྱི་བསམ་འཆར་ཡིག་ཆ་དེ་དུས་ཚོད་ངེས་ཅན་ཞིག་ནང་ཕྱིར་འཐེན་གནང་དགོས་སྐོར་གསུངས་ཡོད།གཞི་རྩའི་དེ་རིང་ནས་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས་ཕྱི་ཚེས་ ༡༨ བར་ཚོགས་རྒྱུའི་གྲོས་ཚོགས་འདི་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༡ ནས་ ༢༠༢༡ ཕྱི་ཟླ་ ༣ ཕྱི་ཚེས་ ༣༡ བར་གྱི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལས་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ཐོག་བགྲོ་གླེང་གནང་རྒྱུའི་ལས་བསྡོམས་གྲོས་ཚོགས་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། དེའི་རྗེས་སུ་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༢༡ ནས་ ༣༡ བར་སྐབས་༡༧ བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་ ༣ པ་དེ་འཚོགས་གཏན་ཁེལ་དོན་ལྟར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་རྩིས་ལོ་ ༢༠༢༢་༢༣ ལོའི་སྔོན་རྩིས་གཏན་འབེབས་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་རེད། པར་ཁག བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས།

དེ་རིང་སྐབས་ ༡༧ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་ ༢ པའི་ལས་ཉིན་དང་པོའི་ཉིན་རྒྱབ་ཀྱི་ཚོགས་དུས་སྐབས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལོ་འཁོར་ལས་བསྡོམས་སྙན་སྒྲོན་དང་བགྲོ་གླེང་གི་ལས་རིམ་ཐོག་ཕེབས་ཡོད་པ་རེད།སྔ་ལོར་གྲོས་ཚོགས་དུས་ཐོག་ལ་ཚོགས་མ་ཐུབ་པ་སོགས་ཀྱི་གནས་སྟངས་རྐྱེན་གྱིས་དེ་རིང་སྲིད་སྐྱོང་དང་ཆོས་རིག་བཀའ་བློན་གཅིག་ལྕོགས་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་དབུས་སུ་སྐབས་གོང་མའི་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༡ ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༣༡ བར་གྱི་ལས་ཡུན་ནང་ལས་དོན་གང་གནང་བ་དང་གྲུབ་འབྲས་ཇི་སོན་གྱི་ལོ་འཁོར་ལས་བསྡོམས་སྙིང་བསྡུས་ཤིག་གྲོས་ཚོགས་སུ་སྙན་སྒྲོན་གནང་སོང་བ་དང་། ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལོ་འཁོར་ལས་བསྡོམས་རྒྱས་པར་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ནས་གཟིགས་ཞིབ་གནང་ཡོད་པ་དང་དེར་དམིགས་བསལ་དོགས་འདྲི་སོགས་བྱུང་མེད་སྟབས་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཀྱི་ངོས་ནས་ཞིབ་འཇུག་སྙན་ཐོ་གང་ཡང་བསྣམས་མེད་སྟབས་ལོ་འཁོར་ལས་བསྡོམས་སྙིང་བསྡུ་ཐོག་སྤྱི་འཐུས་བཅིུས་ཀྱིས་ཆ་ཤས་བཞེས་ཏེ་བགྲོ་གླེང་ལྷུག་པོ་གནང་སོང་།སྐབས་དེར་ཆ་ཤས་བཞེས་མཁན་སྤྱི་འཐུས་ཕལ་མོ་ཆེས་རྒྱ་ནག་ནས་ཐོག་མར་མཆེད་པའི་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཁྱབ་གསལ་གྱི་རྦ་རླབས་རིམ་པའི་ཁྲོད་དུ་བསྟན་བདག་བླ་ཆེན་རྣམ་པས་དབུ་ཁྲིད་པའི་གདན་ས་དང་དགོན་སྡེ་ཁག་གི་ངོས་ནས་ས་གནས་མི་མང་རྣམས་ལ་གཟེངས་སུ་ཐོན་པའི་སྔོན་ཁབ་མཁོ་སྒྲུབ་གནང་བར་བསྔགས་བརྗོད་ཞུས་པ་ལྟར་སྲིད་སྐྱོང་དང་ཆོས་རིག་བཀའ་བློན་གཅིག་ལྕོགས་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་ཀྱང་བཀའ་ཤག་གི་ངོས་ནས་དེ་དེ་བཞིན་ངོས་འཛིན་གནང་གི་ཡོད་པར་གསུངས་པ་དང་ཆབས་ཅིག  གཉན་རིམས་ཁྱབ་གདལ་གྱི་དུས་སུ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བསམ་བློ་མ་མཐུན་པའི་གནས་སྟངས་ཕྲན་བུ་བྱུང་ཡང་མི་མང་སྤྱི་ལ་དཀའ་ངལ་འཕྲད་སྐབས་རྡོག་རྩ་གཅིག་སྒྲིལ་གནང་ནས་མིག་དཔེ་འོས་པའི་ཕྱག་ལས་གནང་བར་བསྔགས་བརྗོད་གནང་སྟེ། སྐབས་དེ་དང་དེའི་ཚེ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་དུ་སྤྱི་ཚོགས་ལ་སྨན་པའི་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་ཀུན་ལ་ཆེ་བསྟོད་ཀྱི་ཕྱག་འཁྱེར་གནང་འཆར་ཡོད་སྐོར་གསུངས་སོང་། བགྲོ་གླེང་ཐོག་གཞུང་ཆེན་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་གྱི་བསླབ་པ་མཐར་སོན་པའི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ནས་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་པ་རྣམ་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཐུགས་འགན་བཞེས་ཕྱོགས་དང་བསླབ་མཐར་སོན་པ་རྣམས་ཀྱི་བརྩམས་ཆོས་ཁག་ལ་གཟིགས་སྐབས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་དགོངས་གཞི་དང་མཐུན་པ་ཞིག་བྱུང་མིན་གྱི་དོགས་འདྲི་གནང་བཞིན་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པ་དང་སྦྲགས། སླད་མར་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་པ་དང་མཐུན་པ་ཞིག་གནང་ཐུབ་པའི་རེ་བ་ཡོད་ཅེས་ཞུས་པ་ལྟར་ཆོས་རིག་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་ཁོང་རྣམ་པའི་བརྩམས་ཆོས་ལ་གཟིགས་རྒྱུ་བྱུང་མེད་པ་དང་ཅི་སྟེ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་པ་དང་མཐུན་པ་ཞིག་བྱུང་མེད་ཚེ་བསྐྱར་ཞིབ་གནང་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་ཡོད།ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་བསྡོམས་དང་འབྲེལ་བའི་བགྲོ་གླེང་ཐོག་གཞན་ཡང་ད་སྐབས་བྱེས་ཀྱི་གདན་ས་ཁག་ཏུ་བརྒྱ་ཆ་ ༦༦ ལྷག་ཧི་མཱ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་ཀྱི་དགེ་བཙུན་ཆགས་ཡོད་པའི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ། ཧི་མཱ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་ནི་བདེ་འཇགས་དང་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ཆ་ནས་རྒྱ་གར་ལ་གནད་འགག་ཆེན་པོ་ཆགས་ཡོད་སྟབས། འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་གི་ངོས་ནས་ཧི་མཱ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་ཀྱི་དགེ་བརྩུན་རྣམས་ལ་བསླབ་པ་སློབ་གཉེར་ཐད་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་དང་འབྲེལ་ཡོད་ས་གནས་གཞུང་སོ་སོ་ནས་རོགས་རམ་ཞུ་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་བའི་དོགས་འདྲི་དང་དགོངས་འཆར་ཕེབས་པ་བཞིན། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་གནད་དོན་དེའི་ཐོག་འབྲེལ་ཡོད་ཚོར་འབྲེལ་བ་ཞུ་བཞིན་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པ་མ་ཟད་ཨ་རུ་ནཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་གཞུང་ལ་ཞུ་སྐུལ་ཁག་ཅིག་ཀྱང་ཞུས་ཡོད་ཅེས་གསུངས་སོང་།དེ་རིང་གི་བགྲོ་གླེང་ཐོག་གཞན་ཡང་སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཅིག་གིས་དགོན་སྡེ་ཁག་གི་དཔེ་ཁྲིད་དང་སྐད་ཡིག་དགེ་རྒན་གྱི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ། ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ངོས་ནས་དཔེ་ཁྲིད་དགེ་རྒན་རྣམས་ལ་ཟླ་རེར་དོད་སྒོར་ ༣༠༠༠ ལས་མེད་སྟབས་དེར་གསོལ་ཕོགས་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་སྤྱོད་པ་དེ་འོས་པ་ཞིག་མེད་པར་བརྟེན་མ་འོངས་པར་མིང་འདོགས་སྟངས་ལ་དགོངས་བཞེས་གནང་དགོས་པ་དང་། དེ་བཞིན་གསོལ་ཕོགས་དོད་དུས་ཐོག་ལ་གནང་མིན་གྱི་བཀའ་འདྲི་ཁག་ཅིག་ཀྱང་ཕེབས་ཡོད་པ་རེད། པར་ཁག བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས།

དེ་རིང་སྐབས་ ༡༧ པའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་དུས་དང་པོ་མཇུག་སྒྲིལ་དང་སྦྲགས་ཏེ་སྐབས་ ༡༧ པའི་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་ལས་བསྡོམས་དང་སྔོན་རྩིས་གྲོས་ཚོགས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༢ ཟླ་ ༣ ནང་ལྷན་དུ་ཚོགས་འཆར་ཡོད་པར་གསུངས་ཡོད།  དེ་རིང་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་མཆོག་གིས་སྐབས་ ༡༧ པའི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་དང་པོའི་མཇུག་བསྡོམས་གསུང་བཤད་གནང་སྐབས་ཚོགས་དུས་དང་པོའི་ལས་ཉིན་གཉིས་ཀྱི་ལས་རིམ་ཁག་ལ་སྤྱི་འཐུས་རྣམས་ནས་ཆ་ཤས་བཞེས་ཕྱོགས་དང་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་ཁག་གཏན་འབེབས། དེ་བཞིན་བཀའ་ཤག་གི་གསལ་བཤད་ཐོག་བགྲོ་གླེང་སོགས་གནང་བ་འགྲེལ་བརྗོད་དང་འབྲེལ། གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་རྣམ་པ་དང་ལྷག་པར་དུ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་སྦྲེལ་པོས་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་དང་ལྷན་དུ་ཕྱག་ལས་འགན་མཉམ་འཁུར་དང་ནུས་པ་མཉམ་སྤུངས་གནང་ཐུབ་པར་འབད་བརྩོན་ཆ་ཚང་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོང་།ཐེངས་འདིའི་གྲོས་ཚོགས་ཐོག་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་བཀའ་བློན་འོས་བདེམས་བྱུང་བ་རྣམས་ལ་འཚམས་འདྲི་དང་བཀའ་ཤག་གི་ལས་དོན་དང་ཡོང་རྒྱུ་བསྡད་པའི་བཀའ་བློན་གྱི་འོས་འདེམས་དག་ལམ་ལྷོངས་ཡོང་བར་སྨོན་འདུན་ཞུས་པར་མ་ཟད་ད་ལན་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་ཟིན་པ་དང་སྤྱིར་འདས་པའི་སྐུ་ངལ་རིམ་པ་འཕྲད་ཁག་ལ་བལྟས་ན་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་ལས་བསྡོམས་གྲོས་ཚོགས་བསྐྱང་ཐུབ་དགོས་གལ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་བྱུང་མེད་སྟབས། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༢ ལོའི་ཟླ་ ༣ ནང་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་ལས་བསྡོམས་དང་སྔོན་རྩིས་གྲོས་ཚོགས་གཉིས་ལྷན་དུ་འཚོགས་འཆར་དང་དེ་འབྲེལ་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་དང་ལྷན་གྲོས་བསྡུར་གནང་སྟེ་ཚོགས་དུས་གཏན་ཁེལ་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པར་གསུངས་ཡོད།ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་ཚོགས་དུས་དང་པོའི་ཐོག་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པས་བགྲོ་གླེང་སོགས་ལ་ཆ་ཤས་ལེགས་པོ་བཞེས་ཡོད་པ་དང་། འཐུས་མི་ཚང་མས་དགོངས་པ་མཐུན་པ་ཞིག་ཡོང་རྒྱུ་ནི་ཧ་ཅང་དཀའ་ཡང་གྲོས་ཚོགས་ནང་ལུས་ངག་གི་ཀུན་སྤྱོད་དང་ཚིག་སྤྱོད་ཕྱོགས། གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་མཐུན་པ། དེ་བཞིན་ཆེ་མཐོང་ལྡན་པར་བརྩི་འཇོག་གནང་གལ་ཡིན་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་སོང་ལ། ལྷག་དོན་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་རྣམ་པས་ཁྲིམས་སྒྲིག་གཞི་གཏན་འབེབས་ཟིན་པའི་ཐོག་ཐུགས་སྣང་དང་སློབ་སྦྱོང་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་སྐོར་གསུངས་སོང་། གཞི་རྩའི་སྐབས་ ༡༧ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་དང་པོ་དེ་བཞིན་ཁ་སང་དང་དེ་རིང་བཅས་ཉིན་གྲངས་གཉིས་རིང་ཚོགས་ཡོད་པ་དང་ཉིན་གཉིས་ཀྱི་ཚོགས་དུས་ཐོག་གཞུང་འབྲེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀྱི་རྗེས་དྲན་གྲོས་ཆོད་དང་། བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་དང་འབྲེལ་བའི་གཞུང་འབྲེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད།  དེ་བཞིན་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་དང་མཐོལ་བཤགས་ཀྱི་གཞུང་འབྲེལ་གྲོས་ཆོད་ཁག་ཅིག་སྤྱི་མོས་ཀྱིས་གཏན་འབེབས་གནང་ཡོད་པ་དང་།  སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པའི་ཁྲིམས་བཟོའི་ལས་དོན་ཐད་གྲོས་བསྡུར་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་བཀའ་ཤག་གི་གསལ་བཤད་དང་ལན་འདེབས་གནང་བ་མ་ཟད། བཀའ་བློན་འོས་འདེམས་ཀྱི་ལས་རིམ་ཐོག་བུད་མེད་བཀའ་བློན་གསུམ་འདེམས་ཐོན་བྱུང་ཡོད་པ་རེད།

དེ་རིང་ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ ཕྱི་ཚེས་ ༡༡ ཉིན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་གྲོས་ཚོགས་སུ་སྐབས་ ༡༧ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་དང་པོ་དེ་ཚོགས་ཡོད་པ་ལྟར། ཚོགས་གཙོ་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་མཆོག་གིས་ཚོགས་དུས་དབུ་འཛུགས་ཀྱི་གསུངས་བཤད་ཁྲོད་དུ་སྐབས་ ༡༧ བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་དུ་ད་རེས་གསར་དུ་ཕེབས་པའི་སྤྱི་འཐུས་ ༡༨ ལ་འཚམས་འདྲི་དང་སྦྲགས། སྤྱི་འཐུས་ཚང་མས་སྤྱི་པའི་ལས་དོན་ཐོག་ནུས་པ་མཉམ་སྤུངས་གནང་རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་།ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ནས་ཐེངས་འདིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ལས་རིམ་ཁག་ངོ་སྤྲོད་དང་སྦྲགས། གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ལས་རིམ་སྐབས་སུ་གནད་དོན་མི་འདྲ་མིན་གྲོས་བསྡུར་གནང་སྐབས་བསམ་ཚུལ་མི་འདྲ་བའི་རིགས་བྱུང་ངེས་ཡིན་སྟབས། སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པས་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་སོ་སོའི་བསམ་ཚུལ་གང་ཡིན་ཀྱང་སྤུངས་འཐུས་ལས་དེ་མིན་སྤྱི་འཐུས་ཕན་ཚུན་དབར་ཚིག་རྩོད་རིགས་མི་གནང་བའི་རེ་སྐུལ་སོགས་གནང་ཡོད། ཚོགས་གཙོའི་དབུ་འབྱེད་གསུང་བཤད་གྲུབ་མཚམས་སུ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་ནས་སྐབས་གསར་པའི་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་སྦྲེལ་པོ་གཙོས་འཐུས་མི་ཡོངས་ལ་འཚམས་འདྲི་དང་སྦྲགས། འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་དང་སྤྱི་འཐུས་ནས་འབྱུང་འགྱུར་ལོ་བཞི་དང་ཕྱེད་ཀ་ལྷག་གི་ལས་ཡུན་རིང་མཉམ་རུབ་ཀྱི་ནུས་པ་འདོན་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་ལྟར་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་གིས་སྤྱི་པའི་ལས་དོན་དང་གྲོས་ཚོགས་ལ་མཐུན་འགྱུར་ཞུ་སྒོ་ཁག་འཐུས་ཚུང་ཞུ་རྒྱུའི་དམ་བཅའ་བརྟན་པོ་ཡིན་པ་དང་། སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པ་ཚོས་ཀྱང་དེ་ལྟར་གནང་རྒྱུའི་དམ་བཅའ་བརྟན་པོ་ཡོད་པར་ངོས་འཛིན་ཞུ་བཞིན་ཡོད་ཅེས་གསུངས་སོང་། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གི་དགའ་བསུའི་འཚམས་འདྲི་གྲུབ་མཚམས་སུ་བོད་མི་དང་བོད་སྤྱིའི་རྩ་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་སོགས་ཀྱི་ཐོག་ཡུན་རིང་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མྱོང་མཁན་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་སྐུ་ཚེ་འཕེན་པ་རྗོགས་པ་རྒྱ་གར་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཁང་གི་ཁྲིམས་རྩོད་པ་དང་རྩོམ་པ་པོ་སྐུ་ཞབས་དམ་པ་ Naresh Mathur མཆོག་དང་། རྒྱ་གར་གཞུང་གི་ཁྲིམས་དོན་སྤྱི་ཁྱབ་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་དམ་པ་ Soli Sorabjee མཆོག དེ་བཞིན་ལག་ནོའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྤྱི་ཁྱབ་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་དམ་པ་ Dauji Gupta མཆོག་དང་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གི་བློན་ཆེན་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་དམ་པ་ Rashtriya Lok Dal མཆོག སྐུ་ཞབས་དམ་པ་ Dwarko Sundrani མཆོག El Salvador རྒྱབ་ཁབ་ནས་ཡིན་པ་སྐུ་ཞབས་དམ་པ་ Alfredo Martinez Moreno མཆོག དེ་སྔ་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་དང་སྲི་ཞུའི་ལས་དོན་སྒྲུབ་མྱོང་ཡོད་པ་སྐུ་ཞབས་དམ་པ་རྒྱལ་ནོར་ཚེ་དབང་ལགས་དང་སྤྱི་ཟུར་བདེ་སྐྱིད་སྒྲོལ་དཀར་ལགས་དམ་པ་བཅས་ཀྱི་མཛད་རྗེས་ལ་ཆེ་བསྟོད་དྲན་གསོ་དང་སྦྲགས་གཞུང་འབྲེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀྱི་རྗེས་དྲན་གྲོས་ཆོད་ཁག་སྤྱི་མོས་ཀྱིས་གཏན་འབེབས་གནང་ཡོད།དེ་རིང་སྔ་དྲོའི་ཚོགས་དུས་ཐོག་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲགས་གནས་སྟངས་ཐོག་གཞུང་འབྲེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་གྲོས་ཚོགས་སུ་སྙོན་སྒྲོན་ཞུས་ཡོད་པ་དང་། གཞུང་འབྲེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་དེའི་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་ལ་མི་སེར་སྤེལ་བའི་སྲིད་བྱུས་དང་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་རྒྱ་ནག་ཅན་དུ་བསྒྱུར་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་སོགས་ལག་བསྟར་བརྒྱུད་བོད་མིའི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་རྩ་མེད་དུ་བཏང་བ་དང་། སློབ་གྲྭ་ཁག་སྒོ་བརྒྱབ་པ། དགོན་སྡེ་གྲྭ་ཚང་ཁག་ལ་ཐེ་ཇུས་ཤུགས་ཆེར་བྱེད་བཞིན་པ་སོགས་ཐེར་འདོན་སྦྲགས། འདི་ལོ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཞི་བའི་བཅིངས་འགྲོལ་ཟེར་བ་བཏང་ནས་ལོ་ངོ་ ༧༠ འཁོར་བའི་དུས་སྟོན་བྱས་ཏེ་འཛམ་གླིང་མི་མང་ལ་མགོ་སྐོར་བསླུ་བྲིད་གཏོང་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། དོན་དངོས་ཐོག་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་བོད་ནང་ལ་བཙན་འཛུལ་དྲག་གནོན་བྱས་ནས་ལོ་ངོ་ ༧༠ དང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྫུབ་གཏམ་ཁོ་ན་བཤད་ནས་ལོ་ངོ་ ༧༠ བཅས་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག ལྷག་པར་དུ་གྲོས་ཆོད་ཀྱི་ནང་དོན་ཁ་གསལ་གནང་བའི་ཁོངས་སུ་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་བསྟན་ཆབ་སྲིད་མི་རིགས་དང་བཅས་པའི་ཆེད་དུ་ལུས་སྲོག་ལོངས་སྤྱོད་དང་བཅས་པ་བློས་བཏང་གནང་མཁན་གྱི་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་ལ་ཡི་རངས་དང་ཤུལ་ལུས་ནང་མི་ཡོངས་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱི་ཐུགས་གསོ་དང་སྦྲགས། རྒྱལ་གཅེས་པ་རྣམ་པའི་གདུང་འབོད་དང་ཞལ་ཆེམས། མངོན་འདོད་བཅས་ལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་འགན་ཁུར་བདག་སྤྲོད་ངེས་པར་དུ་བྱེད་དགོས་པ། བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་ལམ་ལྷོངས་མ་བྱུང་བ་དེའི་འགན་ཡོངས་རྫོགས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཡོད་པ། འཛམ་གླིང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་དང་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས། རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་སོགས་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་དང་རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོའི་གྲོས་ཚོགས་དང་སྲིད་གཞུང་ཚང་མས་རང་དབང་ཅན་གྱི་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྟོག་ཞིབ་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་བོད་ནང་ཆེད་གཏོང་གནང་སྟེ་བོད་ནང་གི་ད་ལྟའི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ལ་རྟོག་ཞིབ་གནང་དགོས་པ་སོགས་འཁོད་འདུགདེ་རིང་གི་གྲོས་ཚོགས་ལས་རིམ་ཐོག་ཁྲིམས་བཟོའི་ལས་དོན་དང་འབྲེལ། ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་དང༌། ཁྲིམས་ཞིབ་པ་གཞན་གཉིས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་དང་འབྲེལ་བའི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་རེ་གསུམ་པའི་ནང་གསེས་གཉིས་པའི་ག་པ། ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་དང༌། ཁྲིམས་ཞིབ་པ་གཞན་གཉིས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་ཐོག་བསྐྱར་གཅོས་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར་ཞིག་ཕེབས་ཡོད་ཀྱང་། ཁྲིམས་འཆར་དེའི་ཐོག་བགྲོ་གླེང་གནང་སྐབས་དེ་སྔ་སྐབས་ ༡༦ པའི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བཅུ་པའི་ཐོག་བཞག་པའི་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་འཕོ་འགྱུར་གྱི་གྲོས་ཆོད་དང་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་དོན་ཚན་དེ་བསྐྱར་བཅོས་གནང་དང་མི་གནང་ཐོག་གྲོས་བསྡུར་ཤུགས་ཆེར་བྱུང་སོང་།སྐབས་དེར་སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཅིག་ནས་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་འཕོ་འགྱུར་གྱི་གྲོས་ཆོད་དེ་གཙང་མ་མ་ཆགས་ཀྱི་བར་དུ་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་དོན་ཚང་མར་དགག་པ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་མཁན་བྱུང་ཡོད། ཁག་ཅིག་ནས་ད་ཆ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་གཏན་འབེབས་གནང་སྟེ་ལོ་ངོ་ ༣༠ ཙམ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་སྟབས་ད་ཡོད་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་དེ་རང་སོར་གནས་གལ་ཡིན་པ་སོགས་གསུང་མཁན་བྱུང་ཡོད།ཁག་ཅིག་ནས་ད་ལྟའི་བསྐྱར་བཅོས་ཁྲིམས་འཆར་འདི་ད་ཡོད་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཚོ་དང་འབྲེལ་བ་མེད་པར། མ་འོངས་པར་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་བསྐོ་གཞག་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་གསལ་བཤད་དང་། ཡང་ཁག་ཅིག་ནས་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་འཕོ་འགྱུར་དང་འབྲེལ་བའི་གྲོས་ཆོད་དེ་བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་ ༥ པའི་དགོངས་དོན་འོག་རང་བཞིན་གྱིས་ནུས་མེད་ཆགས་ཟིན་ཡོད་པ་སོགས་གསུངས་ཏེ་ད་རེས་བསྐྱར་བཅོས་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར་འདིར་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་པ་གསུང་མཁན་ཡང་བྱུང་ཡོད།དེ་བཞིན་ཁག་ཅིག་ནས་བཅའ་ཁྲིམས་ལ་བསྐྱར་བཅོས་མ་གནང་གོང་ལ་ད་ཡོད་ཀྱི་དོན་ཚན་ལྟར་ཁྲིམས་ཞིབ་པའི་འོས་མི་ཐོབ་མིན་འབད་བརྩོན་གནང་དགོས་པ་གསུང་མཁན་བྱུང་སོང་ལ། ལ་ལས་རིམ་པས་ད་ཡོད་ཀྱི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་རྣམ་པའི་ལས་ཡུན་ཟིན་པའི་རྗེས་སུ་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་དོན་ཚན་འདི་སྐྱར་བཅོས་མ་གནང་བའི་དབང་གིས་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་ལ་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་མེད་པའི་གནས་སྟངས་ཆགས་སྲིད་པ་སོགས་གསུང་ཡོད། སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པའི་བགྲོ་གླེང་གནང་གྲུབ་མཚམས་སུ་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་ནས་བཅའ་ཁྲིམས་བསྐྱར་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཚན་ཐོག་གསལ་བཤད་དང་སྦྲགས། སྤྱི་འཐུས་རྣམས་ནས་ད་རེས་ཀྱི་བསྐྱར་བཅོས་ཁྲིམས་འཆར་འདི་དང་དེ་སྔ་གྲོས་ཚོགས་སུ་བཞག་པའི་གྲོས་ཆོད་ཡིག་ཆ་ཨང་ ༣༩ དང་འབྲེལ་བ་རྩ་བ་ནས་མེད་པ་དང་། གྲོས་ཚོགས་ནས་ཁྲིམས་འཆར་དེ་བསྐྱར་བཅོས་གནང་མིན་ལ་ལྟོས་མེད་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་མཆོག་རིང་མིན་ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ ནང་ལས་ཡུན་གཙང་གི་ཡོད་སྟབས་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་མཆོག་གི་མི་འགྲོ་འདེམས་སྒྲུག་ཚོགས་ཆུང་བསྐོ་བཞག་མ་གནང་རང་གནང་ཡིན་སྟབས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཚོས་དེ་དོན་དགོངས་པ་བཞེས་རོགས་ཞེས་གསུངས་ཡོད།

དེ་རིང་སྐབས་ ༡༧ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་དང་པོའི་ཉིན་རྒྱབ་ཏུ། སྐབས་ ༡༦ པའི་བཀའ་ཤག་གི་བཀའ་བློན་འོས་འདེམས་ལས་རིམ་ཐོག་ཕེབས་ནས་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་བཀའ་བློན་འོས་མི་ལྔ་མཚོན་འདོན་གནང་སྟེ་གྲོས་ཚོགས་ནས་བཀའ་བློན་འོས་མི་རེ་རེ་བཞིན་ངོ་སྤྲོད་ཀྱིས་དགག་བྱ་ཡོད་མེད་གཟིགས་རྗེས། འོས་མི་དྲུག་པ་མཚན་འདོན་གནང་རྗེས་སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཅིག་གིས་དེར་དགག་བྱ་གནང་བ་དང་འབྲེལ་ནས་གྲོས་ཚོགས་ནས་ཕྱིར་ཐོན་གནང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་གྲོས་ཚོགས་སུ་ཚོགས་གཙོ་སྦྲེལ་པོས་གཙོས་པའི་ངོ་ཡོད་སྤྱི་འཐུས་ ༢༦ལས་ལྷག་མེད་སྟབས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་གྲུབ་ཆ་མ་ལོངས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལས་རིམ་རེ་ཞིག་མཇུག་སྐྱོང་གནང་ཐུབ་མེད།དེ་རིང་སྐབས་ ༡༧ གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་ ༡ ལས་ཉིན་ ༡ ཚོགས་ཐུན་ ༤ པ། ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༡༡ ཉིན་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་སུ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་ ༢༢ གཞིར་བཟུང་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་གྲོས་ཚོགས་ནང་བཀའ་བློན་གྱི་འོས་མི་ངོ་སྤྲོད་གནང་གནང་བའི་ཁྲོད་བེུད་བཀའ་བློན་འོས་གཞི་གསུམ་སྟེ་བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་ཉམས་ཞིབ་པ་དང་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་ཟུར་པ་ནོར་འཛིན་སྒྲོལ་མ་ལགས་ལ་གསང་བའི་འོས་བསྡུ་གནང་རྗེས་སྤྱི་འཐུས་ ༢༧ གིས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བ་དང་། བོད་སློབ་འཛིན་སྐྱོང་ཚོགས་པའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཅིག་གི་སློབ་སྤྱི་ཟུར་པ་ཐར་ལམ་སྒྲོལ་མ་ལགས་ལ་གསང་བའི་འོས་བསྡུ་གནང་རྗེས་སྤྱི་འཐུས་ ༢༧ གིས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བ། དེ་བཞིན་བཀའ་ཟུར་རྒྱ་རི་སྒྲོལ་མ་མཆོག་ལ་གསང་བའི་འོས་བསྡུ་གནང་རྗེས་སྤྱི་འཐུས་ ༣༠ ཡིས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བ་བཅས་ཁོང་གསུམ་ལ་མང་མོས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོབ་ནས་སྐབས་ ༡༦ པའི་བཀའ་ཤག་གི་བཀའ་བློན་དུ་འོས་འདེམས་བྱུང་ཡོད་། འོན་ཀྱང་དེ་རིང་བཀའ་བློན་གྱི་འོས་གཞིའི་ཁོངས་སུ་མཚན་འདོན་གནང་བའི་བཀའ་ཟུར་ཐུབ་བསྟན་ལུང་རིགས་མཆོག་དང་། དྷ་སྟེང་བོད་ཁྱིམ་གྱི་འགན་འཛིན་ཚུལ་ཁྲིམས་རྡོ་རྗེ་ལགས་གཉིས་ལ་འོས་གྲངས་ ༡༨ དང་ ༡༣ བཅས་ལས་རྒྱབ་སྐྱོར་མ་ཐོབ་སྟབས་བཀའ་བློན་གྱི་འོས་གཞི་ནས་ཟགས་ཡོད།དེའི་རྗེས་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་འོས་གཞི་དྲུག་པ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲི་ཞུ་བ་ཟུར་པ་སྤྱི་འཐུས་ལས་ཐོག་སོག་སྟོད་དངོས་གྲུབ་རྡོ་རྗེ་ལགས་མཚན་འདོན་གནང་རྗེས། སྤྱི་འཐུས་གསེར་རྟ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལགས་ཀྱིས་དགག་བྱ་དང་འབྲེལ་ཏེ་དེའི་རྗེས་ཀྱི་འོས་མི་ཐོག་མ་ཕེབས་ཚེ་གྲོས་ཚོགས་ནས་ཕྱིར་ཐོན་རྒྱུ་ཡིན་པར་གསུངས་ཀྱང་། དེ་ལྟར་མ་བྱུང་སྟབས། ཁོང་གིས་གཙོས་པའི་སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཅིག་གྲོས་ཚོགས་ནས་ཕྱིར་ཐོན་རྐྱེན་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་དགོས་ངེས་གྲུབ་ཆ་མ་ལོངས་སྟབས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ལས་རིམ་རེ་ཞིག་གནང་མ་ཐུབ་པའི་གནས་སྟངས་སུ་གྱུར་ཡོད།སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་དེ་རིང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་སྔ་དྲོའི་ཚོགས་དུས་སྐབས་སུ་སྐབས་ ༡༦ པའི་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་ནས་སྐབས་ ༡༧ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་དང་ལྷན་དུ་འབྲེལ་བ་གང་འདྲ་འཇོག་མིན་དང་ནུས་པ་མཉམ་སྤུངས་གང་འདྲ་གནང་རྒྱུ་ཡིན་མིན་སྐོར་གསལ་བཤད་ཀྱི་གཏམ་བཤད་གནང་ཡོད།བཀའ་ཤག་གི་གསལ་བཤད་དེའི་ནང་དུ་གཙོ་བོ། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ལོའི་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་སྐབས་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ཆབ་སྲིད་༸སྐུ་དབང་མི་མང་གི་འོས་འདེམས་བྱས་པའི་འགོ་ཁྲིད་ལ་རྩིས་སྤྲོད་གནང་རྒྱུའི་ཐུགས་ཐག་གཅོད་སྐབས་སྩལ་བའི་བཀའ་སློབ་ཀྱི་དུམ་བུ་ཞིག་ལུང་འདྲེན་གནང་སྟེ། ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་འཛམ་གླིང་ནང་གི་ཆབ་སྲིད་ལམ་སྲོལ་ཇི་སྙེད་ཅིག་སྩལ་བའི་ཁོངས་ནས་མང་གཙོའི་ལམ་སྲོལ་འདི་ཡག་ཤོས་སུ་གཟིགས་པའི་དགོངས་གཞིའི་ཐོག་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་རྣམས་མང་གཙོའི་ལམ་སྲོལ་ཡང་དག་པ་ཞིག་ཏུ་ཁྲིད་ཐབས་ལ་སྐུ་ངལ་བརྒྱ་ཕྲག་ལྷུར་བཞེས་གནང་ཡོད་པ་ལྟར། མི་མང་གི་འདམས་པའི་འགོ་ཁྲིད་ཚོའི་ངོས་ནས་མང་གཙོའི་ལམ་སྲོལ་ནང་དུ་མི་མང་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་རྩ་དོན་འདི་ཡིད་ལ་བཅངས་ཏེ་མི་མང་གི་མངོན་འདོད་དང་ཁེ་ཕན་སྒྲུབ་དགོས་པ་དང་།ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་བསྒྱུར་རྩ་དོན་དེ་མངོན་འགྱུར་ཡོང་བར་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཆགས་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པ་དང་ཆབས་ཅིག ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༡ ལོར་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་འདི་བཞིན་ད་བར་ཉམས་ལེན་ལག་བསྟར་གནང་བའི་ཉམས་མྱོང་སྤྱི་དང་སྒོས་སུ་ཉེ་ལམ་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་འཕྲད་པའི་བརྒྱུད་རིམ་ལ་བལྟས་ན་སྐབས་ ༡༧ པའི་གྲོས་ཚོགས་ནས་ཁྲིམས་ལུགས་མཁས་མྱོང་ཅན་ལས་གྲུབ་པའི་བཅའ་ཁྲིམས་བསྐྱར་ཞིབ་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་འཛུགས་ཐབས་བྱུང་ན། འཛིན་སྐྱོང་གི་ངོས་ནས་དེའི་ཐོག་མཐུན་འགྱུར་རོགས་ཕན་ཇི་དགོས་ཞུ་ཆོག་པ་གསུངས་པ་མ་ཟད། དོན་ཚན་བཅུའི་སྒོ་ནས་སྐབས་ ༡༦ པའི་བཀའ་ཤག་གིས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ལ་འགན་ཁུར་ཞུ་སྟངས་སྐོར་གསལ་བཤད་གནང་ཡོད།འབྲེལ་ཡོད་པར་ཁག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དྲྭ་རྒྱ་གཙོས་སྤྱི་ཚོགས་དྲྭ་རྒྱ་ཁག་ལས་བཏུས།