རྒྱལ་སྤྱི།

ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ལོར་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སའི་ནང་བོད་མི་རྣམས་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་དྲག་པོའི་སྲིད་བྱུས་ལ་མ་བཟོད་པར་ཞི་རྒོལ་རྔམ་སྟོན་གནང་བ་དང་། སྐབས་དེར་རྒྱ་གཞུང་གིས་ལྷ་ས་ཕྱོགས་བཞི་མཚམས་བརྒྱད་དུ་དྲག་པོའི་བཀག་རྒྱ་བཏང་སྟེ་བོད་མིའི་ཐོག་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་དྲག་གནོན་ལག་བསྟར་གྱིས་བོད་མི་མང་པོ་ཚེ་སྲོག་ཤོར་བ་དང་བཙོན་འཇུག་བྱས་ཡོད་སྟབས།  བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་དུས་ཚིགས་དེ་རྗེས་དྲན་དང་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་སླད་གཞུང་འབྲེལ་མཆོད་འབུལ་སྨོན་ལམ་ཚོགས་གནང་སོང་། དེ་ཡང་ཁ་སང་ཆུ་ཚོད་ ༡༠ པའི་ཐོག་གངས་སྐྱིད་སྲིད་སྐྱོང་ཚོགས་ཁང་དུ་གནས་ཆུང་སྒྲ་དབྱངས་གླིང་གི་དགེ་འདུན་པ་ཁག་གཅིག་དབུ་བཞུགས་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ་གཙོས་པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པ་དང་། སྲིད་ཞུ་ལས་བྱེད།  དེ་བཞིན་སང་ཉིན་གསུམ་ཅུའི་དུས་དྲན་གྱི་མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་ཕེབས་པའི་ཅེཀ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Frantisek Kopriva ལགས་དང་།  ལྕམ་སྐུ་ Dana Balcarova ལགས་བཅས་གཉིས་ནས་མཉམ་ཞུགས་གནང་སོང་། སྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས།  ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༨ ཉིན་ལྷ་ས་གཙོས་པའི་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁག་ནང་བོད་མི་ཚོས་རྒྱ་གཞུང་གིས་དྲག་པོའི་སྲིད་བྱུས་ལ་ཞི་རྒོལ་རྔམ་སྟོན་གནང་ཏེ།  རྒྱ་གཞུང་གིས་དྲག་པོའི་བཀའ་རྒྱ་བཏང་ནས་བོད་མི་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་དམར་གསོད་བཏང་བ་དང་།  སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་བཙོན་འཇུག་བྱས་ཡོད་པ་དང་ཆབས་ཅིག  ༨༩ སྔ་རོལ་དང་དེ་བཞིན་དེ་རྗེས་སུའང་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་ལ་ཞི་རྒོལ་སོགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྣ་མང་སྤེལ་ཡོད་པས།  ད་རེས་ང་ཚོ་འདིར་འཛོམས་ནས་ད་བར་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་སླད་ལུས་སྲོག་བློས་གཏོང་གནང་མཁན་གྱི་བོད་མི་རྣམས་བོད་ཁ་བའི་ལྗོངས་སུ་བསྐྱར་དུ་འཁྲུངས་པ་དང་།  ལྷག་པར་དུ་བོད་མིའི་རྩ་དོན་སླད་མུ་མཐུད་སྐུ་ལས་བསྐྱོན་མཁན་ཞིག་བྱུང་བར་ཤོག་ཅེས་སྨོན་ལམ་རྒྱག་རྒྱུ་གཙོ་བོ་དེ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོང་། དེ་བཞིན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཏོག་དབྱིབས་ནད་རིམས་དང་འབྲེལ།   རྒྱ་ནག་ནས་ད་ཆ་ཁྱབ་གདལ་དུ་བྱུང་བའི་ Covid  19 འམ་ཏོག་དབྱིབས་ནད་རིམས་དེ་ད་ཆ་བོད་གཙོས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་ཡོངས་ནང་ཁྱབ་གདལ་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་སྟབས།  བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཁག་གཅིག་ལ་ནད་རིམས་ཕོག་ཡོད་པ་གནས་ཚུལ་ཐོན་པ་བཞིན་ནད་རིམས་ཕོག་པའི་བོད་མི་དེ་དག་མྱུར་ནས་མྱུར་དུ་དྲག་སྐྱེད་བྱུང་བར་ཤོག་ཅེས་གསུངས་གནང་སོང་། གཞན་ཡང་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཅེཀ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ནས་ཕེབས་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་གཉིས་ནས་བོད་མིར་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་སླད་བཞུགས་སྒར་དུ་ཆེད་མངགས་ཕེབས་པར་བསྔགས་བརྗོད་དང་སྦྲགས།  ཅེཀ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲིད་འཛིན་ཟུར་པ་དམ་པ་སྐུ་ཞབས་ Vaclav Havel མཆོག་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་ཁུལ་དེར་ཐོག་མར་གདན་འདྲེན་ཞུས་པའི་སྐོར་དང་།  ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་གཞུང་གིས་གནོན་ཤུགས་ལ་ལྟོས་མེད་ཅེཀ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་བོད་མིར་རྒྱབ་སྐྱོར་མུ་མཐུད་གནང་བཞིན་པའི་སྐོར་སོགས་གསུངས་སོང་། གཞི་རྩའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་ལོ་ལྟར་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ཟླ་བ་ ༣ པའི་ཚེས་ ༨ ཉིན་གྱི་ཞི་རྒོལ་སྐབས་རྐྱེན་འདས་སུ་ཕྱིན་པ་དང་།  བཙོན་འཇུག་བྱས་པ། དེ་བཞིན་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་བའི་རྒྱལ་གཅེས་པ་དེ་དག་ལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་དང་།   གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་སླད་གཞུང་འབྲེལ་མཆོད་འབུལ་སྨོན་ལམ་ཚོགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་།  འདི་ལོ་མཚོན་པ་ཡིན་ན་ ༨༩ དོན་རྐྱེན་བྱུང་ནས་མི་ལོ་ ༣༡ འཁོར་གྱི་ཡོད་པ་རེད།  འདྲ་པར། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས།      

འདི་ལོའི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་མོ་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་བོད་མི་རྣམས་ནས་རྒྱ་དམར་གི་བཙན་གནོན་ལ་ཞི་རྒོལ་གནང་སྟེ་མི་ལོ་ ༦༡ འཁོར་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དོན་སྙིང་ལྡན་པའི་ཉིན་མོ་ཞིག་ཡིན་པ་ལྟར། བལ་ཡུལ་ཀཐ་མན་གྲུ་བོད་མིའི་བདེ་དོན་ལས་ཁང་གིས་བོད་མིའི་རང་དབང་སྒེར་ལངས་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་ཞུ་རྒྱུར་བལ་ཡུལ་གཞུང་ནས་ཆོག་མཆན་བཀའ་འཁྲོལ་གནང་སྲོལ་མེད་པར་བརྟེན། ཁུལ་དེར་གནས་བཞུགས་རང་རེའི་བོད་མི་རྣམས་ནས་གནས་ཡུལ་གཞུང་གི་ཁྲིམས་སྒྲིག་དང་འགལ་བའི་ལས་འགུལ་རིགས་མི་སྤེལ་བར་གཞེན་སྐུལ་གནང་འདུག གཞི་རྩའི་བལ་ཡུལ་ནང་རྒྱ་ནག་གིས་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་རྐྱེན་བལ་ཡུལ་གཞུང་ནས་ལོ་ལྟར་འཆར་ཅན་ཁུལ་དེར་གནས་བཞུགས་བོད་མི་རྣམས་ནས་བོད་མིའི་རང་དབང་སྒེར་ལངས་ཀྱི་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་ཞུ་རྒྱུར་ཆོག་མཆན་བཀའ་འཁྲོལ་གནང་སྲོལ་མེད་པ་ལྟར། ཉེ་ལམ་བལ་ཡུལ་ཀཐ་མན་གྲུ་བོད་མིའི་བདེ་དོན་ལས་ཁང་ནས་གསལ་བསྒྲགས་ཤིག་སྤེལ་བར་འདི་ལོའི་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་གྱི་ཉིན་མོར་ཁུལ་དེར་གནས་བཞུགས་རང་རེའི་བོད་མི་རྣམས་ནས་གནས་ཡུལ་གཞུང་གི་ཁྲིམས་སྒྲིག་དང་འགལ་བའི་ལས་འགུལ་རིགས་མི་སྤེལ་བར་གཞེན་སྐུལ་གནང་འདུག་པ་དང་ཆབས་ཅིག དུས་དྲན་གྱི་ཉིན་མཆོད་འབུལ་སྨོན་ལམ་གསུང་འདོན་སོགས་རྣམ་དཀར་དགེ་བའི་ལས་ལ་མངོན་པར་འབད་གནང་ཡོང་བའི་ཡོངས་ཁྱབ་གནང་འདུག རླུང་འཕྲིན་ཁང་ནས་བལ་ཡུལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཁྱབ་འབྲེལ་མཐུད་ལས་ཁང་གི་འབྲེལ་མཐུད་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ་ལགས་སུ་ཞལ་པར་བརྒྱུད་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་འབོད་སྐུལ་དེ་བལ་ཡུལ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་གནས་སྟངས་ལ་བརྟེན་ནས་འབོད་སྐུལ་གནང་བ་ཅིག་ཡིན་སྐོར་གསུངས་སོང་། གཞན་ཡང་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་དང་པོའི་ནང་བལ་ཡུལ་དང་རྒྱ་ནག་གཉིས་དབར་གསང་བའི་གྲོས་མཐུན་འདྲ་མིན་ ༢༠ བཞག་ཡོད་པ་དང་། གྲོས་མཐུན་དེའི་ནང་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་ཡིག་ཆ་མེད་པར་འཛུལ་མཁན་རྣམས་རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོའི་མཐའ་སྲུང་དམག་མིར་རྩིས་སྤྲོད་བྱ་གཏན་འཁེལ་བ་འཁོད་ཡོད་པ་དང་། གལ་ཏེ་གྲོས་མཐུན་དེ་དངོས་སུ་ལག་བསྟར་གནང་ཚེ་བོད་ནས་བལ་ཡུལ་བརྒྱུད་བྲོས་བྱོལ་དུ་ཕེབས་མཁན་བོད་མི་ཚོ་ཉིན་གྲངས་བདུན་ནང་ཚུད་རྒྱ་ནག་ལ་ཕྱིར་ལོག་བྱེད་ཉེན་ཡོད་སྟབས་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ་ལགས་ཀྱིས་ད་ཆ་གྲོས་མཐུན་དེ་དངོས་ཡོད་ལག་བསྟར་མི་གནང་བར་ཞུ་སྐུལ་གནང་མུས་ཡིན་པ་གསུངས་ཡོད།

འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འདས་པའི་ལོ་ངོ་བཅུ་ཕྲག་རིང་ལ་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་བོད་ཁུལ་གྱི་ས་གནས་གང་སར་སྐད་གཉིས་སློབ་གསོའི་སྲིད་བྱུས་གཏན་འབེབས་ཀྱིས་བོད་རིགས་སློབ་མ་རྣམས་ནས་བོད་སྐད་བོད་ཡིག་ཐོག་སློབ་སྦྱོང་གནང་རྒྱུའི་ཁོར་ཡུག་ལ་བཀག་སྡོམ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པར་མངོན་གསལ་གནང་འདུག ཨ་རི་ནང་ཡོད་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཁང་གིས་ཁ་སང་བོད་ནང་གི་སྐད་གཉིས་སློབ་གསོའི་ཐད་ནས་སྙན་ཐོ་ཤོག་གྲངས་ ༩༡ ཅན་ཞིག་སྤེལ་བར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་སྐད་གཉིས་སློབ་གསོའི་སྲིད་བྱུས་འོག་བོད་ཁུལ་དུ་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ཁ་ལ་ཁྱེར་ཏེ་བུ་བཅོལ་ཁང་གི་བྱིས་པ་ལོ་ ༣ ལོན་པ་ཚོ་ཚུན་ཆད་ལ་བཙན་གྱིས་སྐད་གཉིས་སློབ་གསོ་ཟེར་བ་ལག་བསྟར་བྱེད་མགོ་བཙུགས་ཡོད་སྐོར་བསྒྲགས་ཏེ་བོད་ཁུལ་དུ་བུ་བཅོལ་ཁང་དང་མཉམ་བསྲེས་འཛིན་གྲྭ་སོགས་བཙུགས་ནས་བོད་རིགས་བྱིས་པ་ཚོས་བོད་སྐད་ཡིག་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་པའི་གོ་སྐབས་ཧ་ཅང་ཇེ་ཉུང་དུ་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པར་ཡོངས་གྲགས་གནང་འདུགའགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཁང་གི་རྒྱ་ནག་ཐོག་གི་འགན་འཛིན་ Sophie Richardson ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་སློབ་གསོའི་སྲིད་བྱུས་ནི་སློབ་གསོ་དམིགས་འབེན་དུ་བཟུང་བ་ཞིག་མིན་པར་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཀུན་སློང་ཡོད་པ་ཞིག་རེད། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་མི་ཚོར་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གི་བསླབ་གཞི་མཁོ་སྤྲོད་བྱེད་རྒྱུའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་སྲོལ་དེར་རྡོག་རོལ་གཏོང་གི་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་སྐྱོན་སྐྱོན་ཤུགས་ཆེ་གནང་བ་དང་སྦྲགས། རྒྱ་ནག་གི་བཙན་ཤེད་རང་བཞིན་གྱི་སྐད་གཉིས་སློབ་གསོ་ཁྱབ་སྤེལ་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་གིི་རྩ་ཁྲིམས་དང་འགལ་བར་མ་ཟད།  མི་རིགས་གང་ཞིག་གིས་རང་སྐད་གཙོར་འཛིན་བྱེད་དགོས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་ཡིག་དང་ཡང་འགལ་ཡོད་པར་ལུང་འདྲེན་གྱིས་སྐད་གཉིས་སློབ་གསོ་ལམ་ལུགས་འདི་ནི་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་གྱི་ཐབས་ཤིག་མིན་པར་མ་ཟད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ཀྱི་ཐད་ནས་ཀྱང་ཁས་ལེན་བྱེད་ཐབས་མེད་པ་ཞིག་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུགགཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གིས་ལོ་རབས་ ༨༠ ནས་བཟུང་མི་རིགས་ས་ཁུལ་གང་སར་སློབ་གསོའི་ལམ་ལུགས་དེ་བཙན་བཀའ་བཏང་ཟིན་ཡོད་པར་ལུང་འདྲེན་གྱིས་མགོ་ལོག་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་སློབ་ཆུང་ཁག་གི་ནང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩༌༌༢༠༢༠ ལོ་བར་གྱི་ལོ་འཁོར་སློབ་དུས་སུ་རྒྱའི་སྐད་ཡིག་གཙོ་གཉེར་གྱི་བསླབ་གཞི་མགོ་འཛུགས་དགོས་པའི་སྲིད་བྱུས་ངོ་སྤྲོད་བྱས་ཟིན་ཡོད་པ་དང་།  ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ནང་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་མཚོ་ལྷོ་བོད་རིགས་ཁུལ་དུའང་གཅིག་མཚུངས་ཀྱི་ངོ་སྤྲོད་བྱས་ཡོད་པར་མ་ཟད་བོད་རིགས་ས་ཁུལ་གཞན་དུའང་གོང་གསལ་སྲིད་བྱུས་དེ་ལྟ་བུ་མི་འགྱངས་པར་ངོ་སྤྲོད་བྱ་སྲིད་སྐོར་བཀོད་འདུགགཞན་ཡང་ལྟ་ཞིབ་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཁུལ་དུ་ཕྱི་ལོག་གི་རང་དབང་ལྡན་པའི་རྟོག་ཞིབ་པ་གཅིག་ཀྱང་གཏོང་གི་མེད་ཀྱང་།  སྔར་ལོ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་ས་བགོས་བྱས་ཡོད་པའི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཁོངས་གཏོགས་ཀྱི་ནག་ཆུ་ས་ཁུལ་དུ་གྲོང་ཚོ་དྲུག་གི་ནང་སྐད་གཉིས་སློབ་གསོའི་ཐད་ནས་ཁུལ་དེའི་ཕ་མ་དང་དགེ་རྒན་ཁག་ཅིག་ལ་འདྲི་གཅོད་བྱེད་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བྱུང་བ་ལྟར་ན།  སྔར་ལོ་ནས་བཟུང་ཁུལ་དེར་སློབ་ཁྲིད་ཀྱི་མ་སྐད་གཙོ་བོ་རྒྱ་ཡིག་ཏུ་བསྒྱུར་ཡོད་པ་ཡོངས་གྲགས་གནང་སྟེ་རྒྱ་ནག་གི་བྱེད་བབ་དེ་ནི་ཕྱི་ནང་གི་ཁྲིམས་སྒྲིག་མང་པོ་ཞིག་ལ་འགལ་གྱི་ཡོད་སྟབས། རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་རྣམས་ཀྱིས་ངེས་པར་དུ་གནད་དོན་འདིའི་ཐོག་གླེང་སློང་གནང་དགོས་པའི་སྐུལ་མ་གནང་འདུགགཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཁང་གི་སྙན་ཐོ་འདི་ནི་བོད་ཁུལ་གྱི་དགེ་རྒན་དང་ཕ་མ། དེ་བཞིན་ཤེས་ཡོན་ཅན་དང་ལས་བྱེད་ཟུར་བ། བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ལ་སྐད་གཉིས་སློབ་གསོའི་ཐད་ནས་སྙན་ཞུ་ཕུལ་བ་སོགས་ལ་གཞིར་བཞག་ནས་ཆེད་འདོན་གནང་བ་ཅིག་ཡིན་པ་དང་།  སྐད་གཉིས་སློབ་གསོ་ཟེར་བ་དེ་ནི་དོན་དངོས་སུ་བོད་ཁུལ་དུ་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གི་དྲིལ་བསྒྲགས་ལ་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་རྒྱུ་དང་། བོད་མི་རྣམས་རང་གི་སྐད་དང་ཡི་གེ་ལས་ཐག་རིང་དུ་གཏོང་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་ཤིག་ལ་ངོས་འཛིན་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད།

སུད་སི་སྦན་གཞུང་ནས་ཁུལ་དེའི་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་ ༢༢ སྐོར་ཞིག་ལ་ས་གནས་སུ་གཏན་སྡོད་ཆོག་པའི་ཞུ་གཏུག་སྙན་ཞུར་ངོས་ལེན་གནང་མེད་པའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་བྱུང་འདུགའདས་པའི་ངོ་བཅུ་ལྷག་གི་ནང་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་སུད་སི་གཙོ་བོ་འགྱུར་པའི་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཏུ་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་འབྱོར་མཁན་གྱི་བོད་མིའི་གྲངས་འབོར་ཇི་ཆེར་སོང་ཡོད་པ་དང་། དེ་མཚུངས་སུ་རྒྱལ་ཁབ་དེ་དག་ནང་འབྱོར་བའི་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་ཚོར་ཡིག་ཆ་མ་རག་པའི་དཀའ་ངལ་རིམ་པ་འཕྲད་བཞིན་པའི་གནས་ཚུལ་འཐོན་མུས་ཡིན་པ་རེད། དེ་དག་ཁྲོད་ནས་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་སུད་སི་ལྟ་བུར་ཆ་མཚོན་ན་བོད་མི་མང་པོ་ཞིག་ས་གནས་འདྲ་མིན་དུ་ཁ་འཐོར་ནས་གནས་ཡོད་སྟབས། ད་ལྟའི་ཆར་ཡིག་ཆ་ནག་པོ་ཆགས་པའི་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་གྲངས་འབོར་ཇི་ཆགས་གཏན་འཁེལ་བ་ཞིག་བརྗོད་ཐུབ་རྒྱུར་དཀའ་བར་བརྟེན་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་སུད་སི་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་ཚོགས་པ་བརྒྱུད་ནས་གྲངས་འབོར་གང་ཡིན་རྒྱུས་ལོན་ཞུས་པར་གཞིགས་ཚེ་ད་དུང་བོད་མི་ ༣༠༠ སྐོར་ཞིག་ལ་ཡིག་ཆ་མ་རག་པའི་གནས་སྟངས་འོག་ལྷག་ཡོད་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བར་མ་ཟད། དེ་དག་ཁྲོད་ནས་ལོ་ན་ཆུང་ཤོས་བྱིས་པ་ལོ་ ༡ མ་སོན་པ་དང་ལོ་ན་རྒན་ཤོས་ལོ་ ༥༠ ཡས་མས་ཤིག་ཆགས་ཀྱི་འདུག་ཅིང་། བོད་མི་དེ་དག་ལས་མང་ཆེ་བ་ནི་ཡིག་ཆ་མ་རག་ནས་ལོ་བདུན་དང་བརྒྱད་ཕྱིན་པ་ཤ་སྟགས་ཆགས་ཀྱི་འདུག རྩ་བའི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ལོར་སུད་སི་ཕྱི་མི་ཞིབ་དཔྱོད་དོ་དམ་ལས་ཁུངས་ནས་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་ཞུ་མཁན་ ༣༠༠ ཡས་མས་ཤིག་ལ་སྐྱབས་བཅོལ་གྱི་ཐོབ་ཐང་གནང་རྒྱུའི་ཆ་རྐྱེན་ཚང་མེད་པར་བྲཏེན་རང་གནས་སུ་ཕྱིར་ལོག་དགོས་ཞེས་བརྡ་ལན་གནང་བའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་ཡོད་པ་རེད། དེས་ན་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་དེ་དག་ནས་ད་ལྟའི་ཆར་སུད་སི་ཁྲིམས་ཐོག་ནང་གསལ་བའི་ Härtefallgesuche ཞེས་པའི་ཁྲིམས་མཐུན་ཐོབ་ཐང་གི་མིང་ཐོག་ནས་སུད་སིར་གཏན་སྡོད་ལག་འཁྱེར་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་དེའི་ཁྲོད་ནས་ཉེ་ཆར་སུད་སི་སྦན་གཞུང་ནས་ཁུལ་དེའི་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་ ༢༢ སྐོར་ཞིག་ལ་ས་གནས་སུ་གཏན་སྡོད་ཆོག་པའི་ཞུ་གཏུག་སྙན་ཞུར་ངོས་ལེན་གནང་མེད་པའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་བྱུང་འདུག གསར་འགོད་པས་ད་རེས་སྦན་གཞུང་གིས་ས་གནས་སུ་གཏན་སྡོད་ལག་འཁྱེར་ཞུ་གཏུག་གནང་མཁན་བོད་མི་ཚོའི་ཐོག་གནང་བའི་ཐག་གཅོད་དང་གནད་དོན་སྤྱི་དང་སྒོས་ད་ལྟའི་ཆར་སུད་སི་ནང་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་ཡིག་ཆ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་བབ་སྐོར་ལ་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་ཤེས་ལེགས་ཚང་འཕྲིན་ལས་རྒྱལ་མཚན་ལགས་སུ་དམིགས་བསལ་བཅར་འདྲི་ཁག་གཅིག་ཞུས་ཡོད།

འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཁང་གིས།  སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ཀྱི་ས་བྱི་ལོའི་ཞི་རྒོལ་ཁྲོད་ནས་རྒྱ་ནག་གིས་གང་བྱུང་འཛིན་བཟུང་བྱས་པའི་དོན་རྐྱེན་ ༨༠ ལྷག་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་ཀྱིས། སྐབས་དེར་འཛིན་བཟུང་བྱས་པའི་མི་མང་པོ་ཞིག་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་ནས་ཤི་གསོན་གྱི་གནས་ཚུལ་ཙམ་ཡང་ཤེས་རྟོག་མེད་པར་གྱུར་ཡོད་པས་རྒྱ་ནག་གིས་བཙོན་པ་དེ་རྣམས་འཕྲལ་དུ་གློད་བཀྲོལ་གཏོང་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་འདུག ཨ་རིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་གིས་ས་ཕྱིའི་ཞི་རྒོལ་དང་འབྲེལ་ནས་མ་ཉེས་ཁག་གཡོགས་ཀྱིས་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་སྟངས་རྒྱུས་ལོན་བྱེད་ཐབས་མེད་པར་ལུང་འདྲེན་གྱིས་བོད་ནང་དུ་སྐབས་དེར་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་རྣམས་ལ་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་པའི་གནས་ཚུལ་ཕྱི་ལ་བཤད་པ་ཡིན་ན། བཤད་མཁན་དེ་ཡང་རྒྱ་ནག་གིས་འཕྲལ་དུ་འཛིན་བཟུང་བཙོན་འཇུག་བྱེད་རྒྱུའི་ཉེན་ཁ་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་གསར་ཁང་ཁག་གིས་ཁྲིམས་ཆད་བཅད་པའི་གནས་ཚུལ་ཁ་ཤས་ལས་ཕྱིར་བསྒྲགས་བྱས་མེད་སྟབས།  འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཁང་གིས་ཐེངས་འདིར་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་བརྒྱད་ཅུའི་མིང་འདོན་བྱས་པ་དེ་ནི་ས་གནས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ལས་མཁོ་སྒྲུབ་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་ཚུལ་བསྒྲགས་འདུག འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཚོགས་པའི་རྒྱ་ནག་སྡེ་ཚན་གྱི་ངེས་སྟོན་པ་ལྕམ་ Sophie Richardson ལགས་ཀྱིས་གོང་གི་གནས་ཚུལ་དེ་དང་འབྲེལ་ཏེ་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གིས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་བརྩི་བཀུར་དགོས་བའི་ཞི་བའི་སྐད་འབོད་ཙམ་བྱས་པ་ཡོད་ཚད་ཀྱང་འཛིན་བཟུང་གིས་ལོ་མང་གི་རིང་ལ་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་པར་ལུང་འདྲེན་གནང་སྟེ། རྒྱ་ནག་གིས་ཁོང་རྣམས་འཕྲལ་དུ་ཀློད་གྲོལ་གཏོང་དགོས་བ་མ་ཟད། ཁོང་ཚོར་མ་ཉེས་ཁག་གཡོགས་ཀྱིས་འཛིན་བཟུང་བཙོན་འཇུག་བྱེད་མཁན་རྣམས་ལ་ཁྲིམས་ལྟར་ཉེས་ཆད་གཅོད་དགོས་པའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་འདུག འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་གིས་འཛིན་བཟུང་བཙན་ཁྲིད་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་ལ་རྒྱུས་ལོན་བྱས་པའི་ནང་རྒྱ་ནག་གིས་འཛིན་བཟུང་བཙན་ཁྲིད་བྱས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་མི་ལ་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཏེ་ཁོང་ཚོར་ཐུག་འཕྲད་བྱེད་དུ་བཅུག་མེད་པ་དང་། བཙོན་པ་མང་པོ་ཞིག་གང་དུ་ཡོད་མེད་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པ་མ་ཟད། བཙོན་ཁང་དུ་བཙོན་པ་མང་པོ་ཞིག་ལ་སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་ཚད་ལས་བརྒལ་བ་གཏོང་བཞིན་པ་དང་ལུས་ཁམས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་ཆ་ནས་སྨན་བཅོས་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་གཅིག་ཀྱང་སྦྱོར་གྱི་མེད་པར་བརྟེན་བཙོན་པ་མང་པོ་བཙོན་འཇུག་གི་དུས་ཡུན་མ་རྫོགས་གོང་མྱུར་སྐྱོབ་ཀྱི་སྨན་ཁང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱིས་བཙོན་པ་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་ཆ་ནས་སེམས་ཁྲལ་ཡོད་པར་ཡོངས་གྲགས་གནང་འདུག དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་མི་ཞི་རྒོལ་བ་མང་པོ་གང་བྱུང་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་རྣམས་ལ་ཁྲིམས་བཤེར་བྱས་མེད་པ་མ་ཟད། ཁོང་ཅག་གི་ཉེས་བ་ཅི་ཞིག་བསགས་ཡོད་པ་སོགས་ཀྱང་གསལ་ཁ་མེད་པར་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ལ་ཉེན་ཚབས་སྤྲོད་བཞིན་པ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གསང་བ་ཕྱི་ལ་བསྒྲགས་པ་སོགས་ཀྱི་མ་ཉེས་ཁག་གཡོགས་ཀྱི་ནག་ཉེས་བཀལ་ཡོད་པ་ལས་ནག་ཉེས་དེ་དག་ལ་ཁུངས་ཐུབ་རང་བཞིན་གྱི་དཔང་རྟགས་གཅིག་ཀྱང་མེད་པར་བསྒྲགས་འདུག ས་བྱི་ལོའི་ཞི་རྒོལ་གྱི་ཁྲོད་དུ་འབྲས་སྤུངས་དགོན་གྱི་མཁས་དབང་དང་དགེ་རྒན་འཇམ་དཔལ་དབང་ཕྱུག་ལགས།  དཀོན་མཆོག་ཉི་མ་ལགས་དང་ངག་དབང་ཆོས་ཉིད་ལགས་བཅས་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ཁོང་ཅག་དངོས་སུ་ཞི་རྒོལ་གྱི་ནང་དུ་ཞུགས་མེད་ནའང་ཁོང་ཚོས་དགོན་པའི་ནང་གི་ཞི་རྒོལ་ལ་སྔོན་འགོག་བྱེད་མ་ཐུབ་པར་བསྙད་ནས་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཏེ། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༠ ལོར།  ཁོང་ཅག་ལ་ལོ་༡༥ དང་ ༢༠ ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་པ་ཡང་ཡོངས་གྲགས་གནང་འདུག གཞན་ཡང་ས་ཕྱི་ལོའི་ཞི་རྒོལ་དང་འབྲེལ་ནས་ལྷ་ས་ཁུལ་དང་རྔ་བ་ཁུལ་དུ་བོད་མི་མང་པོ་ཉེས་མིང་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འོག་ནས་འཛིན་བཟུང་བྱས་ནས་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་པ་ལུང་འདྲེན་གྱིས།  སྤྱིོ་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོའི་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱ་ནག་གི་དུས་བཀག་བསྐྱར་ཞིབ་སྐབས་སུ། རྒྱ་ནག་གིས་བཙོན་ཁང་ནང་གི་བཙོན་པའི་ཐོབ་ཐང་དང་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་རང་དབང་སོགས་ལ་བརྩི་བཀུར་ཞུ་རྒྱུར་ངོས་ལེན་བྱས་ཡོད་ནའང་།  ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གི་སྐབས་དེར་ཁས་ལེན་བྱས་པ་རྣམས་བོད་ཁུལ་དུ་ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་ཀྱི་མེད་ལུགས་ཀྱི་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་འདུག ཨ་རིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཁང་གིས། རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱལ་ཁབ་བདེ་འཇགས་ཀྱི་ཉེན་ཁ་དང་ཁ་བྲལ་རིང་ལུགས་སོགས་ཀྱི་ཉེས་མིང་འོག    ཞི་བའི་འཐབ་རྩོད་བྱེད་མཁན་རྣམས་འཛིན་བཟུང་བཙོན་འཇུག་བྱེད་རྒྱུ་མཚམས་འཇོག་དགོས་བ་དང་། རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གིས་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཆེད་མཁས་བ་རྣམས་བོད་ཁུལ་དུ་སྐྱོད་ནས་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ལ་རྒྱུས་ལོན་བྱེད་རྒྱུའི་ཆོག་མཆན་སྤྲོད་དགོས་བ་དང་།  རྒྱ་ནག་གི་དུས་བཀག་བསྐྱར་ཞིབ་སྐབས་སུ་ཁས་ལེན་བྱས་པའི་གནད་དོན་ཁག་ལ་བརྩི་བཀུར་ཞུ་དགོས་བའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་འདུག

ཁ་སང་། ཨ་རིའི་རང་དབང་ཁང་པས་འདི་ལོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་རང་དབང་སོགས་ཀྱི་རྨང་གཞིའི་སྒང་ནས་རྒྱལ་ཁབ་༡༩༥ ཙམ་ལ་རྟོག་ཞིབ་བྱས་པའི་ཁྲོད།  བོད་ནི་འཛམ་གླིང་ནང་གི་རང་དབང་ཆེས་ཞན་ཤེས་ཀྱི་ས་ཁུལ་གཉིས་བ་དེ་ཡིན་པར་མངོན་གསལ་གནང་འདུག རང་དབང་ཁང་པས་ངོས་ནས།  རྒྱལ་ཁབ་ ༡༩༥ དང་དམིགས་བསལ་གྱི་ས་ཁུལ་ ༡༥ ལྷག་གི་སྤྱི་དམངས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་སོགས་ལ་རྟོག་ཞིབ་བྱས་པའི་མཇུག་འབྲས་སུ།   འབངས་གྱེན་ལོག་གི་དམག་འཐབ་ཆེས་ཆེ་སའི་རྒྱལ་ཁབ་ Syria ཡི་རྗེས་ནས།  བོད་ནི་རྒྱལ་སྤྱིིའི་ཁྲོད་ནས་རང་དབང་ཆེས་ཞན་ཤོས་ཀྱི་ས་ཁུལ་གཉིས་བ་དེ་ཡིན་པར་བསྒྲགས་འདུག ཐེངས་འདིའི་རང་དབང་ཁང་པའི་རྟོག་ཞིབ་ཀྱི་ཁྲོད་དུ།  སྤྱི་དམངས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་རང་དབང་གཉིས་གཙོར་བཟུང་བྱས་ཡོད་པའི་ཁྲོད་དུ། བོད་ཁུལ་དུ་ཆབ་སྲིད་ཐོབ་ཐང་གི་སྐར་གྲངས་ ༤༠ ལས་ཀོར་ཐིག་མན་གྱི་གྲངས་ཆུང་ ༢ དང་།  སྤྱི་དམངས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་སྐར་གྲངས་ ༦༠ ལས་གྲངས་ཆུང་ ༣ ལས་ཐོབ་མེད་པར་བརྟེན། སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་བརྒྱ་ཆ་ ༡༠༠ ནས་བརྩིས་བ་ཡིན་ན། ཆབ་སྲིད་དང་སྤྱི་དམངས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ལས་བརྒྱ་ཆ་ ༡ ལས་མ་རག་པར་འཛམ་གླིང་ནང་གི་རང་དབང་དང་ཐོབ་ཐང་ཆེས་ཞན་ཤོས་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཞིག་ཡིན་པ་ཕྱིར་བསྒྲགས་གནང་ཡོད་པ་རེད། གཞན་ཡང་རང་དབང་ཁང་པའི་སྙན་ཐོའི་ནང་དུ།   རྒྱ་ནག་ནི་རང་རྒྱལ་དུ་མི་མང་གི་ཐོག་དྲག་སྤྱོད་སྤེལ་མཁན་ཚབས་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པར་ལུང་འདྲེན་གྱིས།  འདི་ལོར་ཡུ་གུར་རྒན་དར་གཞོན་གསུམ་ས་ཡ་གཅིག་ཙམ་བཀག་སྐྱིལ་གྱིས་ཁོང་ཅག་གི་གཞི་རྩའི་ཐོབ་ཐང་ལ་ཚད་ལས་བརྒལ་བའི་རྡོག་རོལ་བཏང་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཁོང་ཅག་གི་རིག་གཞུང་རྩ་གཏོར་གྱིས་མི་རིགས་ཀྱི་བསམ་བློ་བཅོས་བསྒྱུར་གཏོང་གི་ཡོད་པ་ཡོངས་གྲགས་གནང་སྟེ།  རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གཞུང་དེ་འཛམ་གླིང་ནང་གི་རང་དབང་འཕྲོག་མཁན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་སྡུག་ཤོས་ ༡༥ ནང་ཚུད་དུ་ལྷུང་ཡོད་པ་ཡོངས་གྲགས་གནང་བ་དང་སྦྲགས།    རྒྱ་ནག་ནི་མི་རིགས་རྩ་མེད་གཏོང་མཁན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ ༡༡་ཀྱི་ཁོངས་ཀྱི་གཅིག་ཀྱང་ཆགས་ཡོད་པར་འཁོད་འདུག ཨ་རིའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་ཐེངས་འདིའི་རང་དབང་ཁང་བའི་སྙན་ཐོ་དང་འབྲེལ་ནས།  རྒྱ་ནག་གི་དབང་ཤེད་ཀྱི་འོག་ཏུ། བོད་ནི་རྣམས་ལ་གཞི་རྩའི་རང་དབང་གཅིག་ཀྱང་མེད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱིས།  བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་རང་དབང་གི་ཐོག་ནས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོར་ཞུགས་ཆོག་གི་མེད་པ་དང་། དེ་བཞིན་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་རིག་གཞུང་གི་བྱ་འགུལ་དུ་ཡང་ཞུགས་ཆོག་གི་མེད་པ།  གཞན་ཡང་ཞི་བའི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་གི་བཙན་གནོན་ལ་རྣམ་འགྱུར་རྣམ་ཙམ་ཡང་སྟོན་ཆོག་གི་མེད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག

དེང་སྐབས་སུད་སི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་ནི་ཝ་ནང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཐེངས་ ༤༣ འཚོགས་བཞིན་ཡོད་པ་དང། ཁ་སང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཐེངས་ ༡༨ སྟེང་བོད་ནང་གི་བོད་མིའི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་སྲུང་སྐྱོབ་ལས་འགུལ་བ་ཚོའི་གནས་བབ་གླེང་སློང་གནང་དགོས་པའི་ཞུ་གཏུག་གནང་བ་དང་འབྲེལ། རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་བོད་མི་ལས་འགུལ་བ་དེ་དག་གི་རང་དབང་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་དགོས་པའི་ཞུ་འབོད་གནང་འདུག ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༤ ཉིན་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་སྔ་དྲོ་ཚོགས་ཐེངས་ ༡༨ ཐོག་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འཛམ་གླིང་སྤྱིི་ཡོངས་ནང་གི་མང་ཚོགས་ཀྱི་རིག་གཞུང་རང་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་སླད་བཙུགས་པའི་དམིགས་བསལ་ལྟ་ཞིབ་མི་སྣའི་སྙན་ཐོ་རྒྱལ་ཚོགས་སུ་སྙན་སྒྲོན་ཞུས་ཏེ་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་སྲུང་སྐྱོབ་ཚོགས་པ་དང་ཚོགས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ནས་སྙན་ཐོ་དང་འབྲེལ་ནས་ངག་ཐོག་བརྒྱུད་ཞུ་འབོད་གནང་བའི་ལས་རིམ་ཞིག་ཚོགས་ཡོད་པ་རེད། སྐབས་དེར་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་དབང་སྒྱུར་འོག་ལྷུང་བའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་རྣམས་ཀྱི་སྲུང་སྐྱོབ་སླད་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་པ་ Society  for Threaten People ཞེས་པའི་ཚོགས་པའི་མིང་ཐོག་ནས་སུད་སི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་འཕྲིན་ལས་ཆོས་སྐྱིད་ལགས་ཀྱིས་བོད་མིའི་ཆོས་ཕྱོགས་དང་རིག་གཞུང་ལྟེ་གནས་བླ་རུང་སྒར་དང་ཡར་ཆེན་སྒར་མཚོན་པའི་འདས་པའི་ལོ་ངོ་ ༦༠ ནང་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཐེ་ཙོམ་གང་ཡང་མེད་པར་བོད་ནང་བོད་མིའི་རིན་ཐང་བྲལ་བའི་རིག་གཞུང་མང་དག་རྩ་གཏོར་བཏང་དང་གཏོང་མུས་ཡིན་པ་དང། དེ་བཞིན་གྲྭ་བཙུན་ཚོར་ཆབ་སྲིད་སློབ་གསོ་སྤྲོད་བཞིན་སྐོར་དངོས་ཡོད་ཡ་ང་བའི་གནས་སྟངས་སོགས་རྒྱལ་ཚོགས་ལ་སྙན་སེང་ཞུས་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་སྐབས་དེའི་སྐར་མ་གཅིག་དང་ཕྱེད་ཀའི་ངག་ཐོག་ཞུ་འབོད་ཀྱི་དུས་ཡུན་དེའི་ཐོག་ཁོང་གིས་ད་དུང་བོད་ནང་གི་བོད་མི་སྐད་ཡིག་སྲུང་སྐྱོབ་ལས་འགུལ་བ་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་བསོད་ནམས་དཔལ་ལྡན་ལགས། དེ་བཞིན་ཚེ་རིང་རྡོ་རྗེ་ལགས་བཅས་རྒྱ་གཞུང་གིས་འཛིན་བཟུང་བྱས་ནས་ཁྲིམས་རྩོད་པ་གླ་རྒྱུའི་རང་དབང་མ་སྤྲད་པར་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་པའི་གནད་དོན་ཁག་སྙན་སེང་ཞུས་པ་མ་ཟད། འདས་ལོའི་རྒྱ་གཞུང་གིས་རྩྭ་ས་བཙན་འཕྲོག་བྱེད་བཞིན་པའི་ལས་འགུལ་ལ་ཞི་རྒོལ་དང་ས་གནས་མང་ཚོགས་ཀྱི་རང་དབང་ཐོབ་ཐང་སྲུབ་སྐྱོབ་གནང་མཁན་ཨ་ཉ་སེང་སྒྲ་ལགས་གཙོས་པའི་བོད་མི་ཉི་ཤུ་སྐོར་ཞིག་འཛིན་བཟུང་དང་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་སྐོར་སྙན་སེང་ཞུས་ཏེ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་རྒྱ་གཞུང་ལ་གནོན་ཤུགས་སྤྲད་དེ་བོད་མི་དེ་དག་ཐོག་མནར་གཅོད་དང་སུན་གཙེར་མཚམས་འཇོག་དང་། བོད་མི་དེ་དག་གི་རང་དབང་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་དང་འགན་ལེན་ཐོག་གློད་བཀྲོལ་ཡོང་བའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་པ་དང་ཆབས་ཅིག བོད་མི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་དེ་དག་ལ་རང་དབང་དང་ལྡན་པའི་ངང་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་ཐོག་ཁྲིམས་རྩོད་པ་གླ་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་སྤྲོད་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཡང་ཞུས་འདུག  སྐབས་དེར་སྦར་སིལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་ Melanie Blondelle ལགས་ཀྱིས་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་མཁན་ Helsinki Foundation ཚོགས་པའི་མིང་ཐོག་ནས་རྒྱལ་ཚོགས་ལ་དེང་སྐབས་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་གི་བོད་མིའི་རིག་གཞུང་ཐོག་འཛིན་པའི་བྱེད་སྟངས་ཁག་ཉེན་ཚབས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་དང། ཉེ་ཆར་ཕྱི་ཟླ་དང་པོའི་ནང་རྒྱ་གཞུང་གིས་དབྱེ་བའི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ས་ཁུལ་དུ་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ཡར་ཐོན་གྱི་དཔེ་བཟང་ཁུལ་གཏོད་པའི་སྲོལ་ཡིག་ཞིག་སྤེལ་ཏེ་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་དུ་རྒྱ་ནག་ཧན་མི་རིགས་ཀྱི་ལྟེ་བའི་ས་ཚིགས་ཤིག་བསྐྲུན་རྒྱུར་འབད་བཞིན་པ་དེ་ནི་བོད་ནང་བོད་མིའི་རིག་གཞུང་རྒྱུན་གནས་དང་སྲ་བརྟན་ཐུབ་པར་ཉེན་ཚབས་ཆེན་པོ་ཆགས་ཡོད་ཅེས་རྒྱལ་ཚོགས་ལ་སྙན་སེང་ཞུས་འདུག ལྷག་པར་དུ་ཁོང་གིས་ལྷན་ཚོགས་དེའི་སྐབས་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁྲིམས་བཅད་སྐྱེལ་བའི་བོད་མི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་རང་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་པ་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་དང། དཀོན་མཆོག་ཚེ་དཔལ་ལགས། དེ་བཞིན་བོང་ཁོ་སྐྱིད་ལགས་བཅས་ཀྱི་གནས་བབ་གླེང་སླེང་གནང་བ་དང་འབྲེལ། མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་མང་ཚོགས་ཀྱི་རིག་གཞུང་རང་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་སླད་ཆེད་བཙུགས་གནང་བའི་ལྟ་ཞིབ་མི་སྣས་གོང་ཞུས་བོད་མི་སྐད་ཡིག་རང་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་ལས་འགུལ་བ་རྣམས་ཀྱི་གནད་དོན་ཁག་གཙོ་བོར་འཛིན་པའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་འབྲེལ་ཡོད་འགོ་ཁྲིད་ཁག་དང་གླེང་སློང་བྱེད་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་པ་མ་ཟད། རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་རྒྱ་གཞུང་གི་ཆེད་དུ་མངགས་ནས་བོད་ནང་གི་བོད་མིའི་རིག་གཞུང་གཏོར་བཤིག་བཏང་བའི་བྱ་སྤྱོད་དེ་དག་ཐོག་འགན་ལེེན་ངེས་པར་དུ་འཁྱེར་དགོས་པ་ཞིག་བཟོས་དགོས་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་འདུག རྩ་བའི་ཁ་སང་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འཛམ་གླིང་སྤྱིི་ཡོངས་ནང་གི་མང་ཚོགས་ཀྱི་རིག་གཞུང་རང་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་སླད་ཆེད་བཙུགས་དམིགས་བསལ་ལྟ་ཞིབ་མི་སྣའི་སྙན་ཐོ་ཁྱོན་ཤོག་གྲངས་ ༢༠ ཅན་ཞིག་སྙན་སྒྲོན་ཞུས་པའི་ཁོངས་སུ་བོད་ནང་གི་གནད་དོན་དང་བོད་ཀྱི་མིང་ཙམ་ཡང་འཁོད་མི་འདུག་ཀྱང། རྒྱ་ནག་དང་འབྲེལ་བའི་ས་བཅད་དུམ་མཚམས་གཅིག་འཁོད་པའི་ནང་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཚེ་བཙོན་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་པའི་ཡུ་གུར་རང་དབང་རྩེད་ལེན་པ་སྐུ་ཞབས་ IIham Tohti ལགས་ཀྱི་གནད་དོན་ལུང་འདྲེན་དང་འབྲེལ་ཏེ་དེ་ལྟ་བུའི་རིག་གཞུང་སྲུང་སྐྱོབ་སླད་དེ་བཙན་འོག་བཀར་ཉར་བྱས་པའི་མི་སྣ་དེ་དག་ལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱིས་ཆེད་བཙུགས་དམིགས་བསལ་ལྟ་ཞིབ་མི་སྣའི་ངོས་ནས་ཐུགས་འཚབ་ཡོད་ཅེས་དང། ལྷག་པར་དུ་དེ་ལྟ་བུའི་བཀག་ཉར་འོག་གནས་པའི་རིག་གཞུང་སྲུང་སྐྱོབ་ལས་དོན་གཉེར་མཁན་མི་སྣ་རྣམས་པར་འཕྲལ་མར་གློད་བཀྲོལ་དགོས་པར་གསུངས་འདུག

རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དེ་གའི་དབང་སྒྱུར་འོག་ཡོད་པའི་མང་ཚོགས་ཀྱི་སྨྲ་བརྗོད་དང་བསམ་བརྗོད་རང་དབང་སོགས་ལ་དམ་དྲག་ཤུགས་ཆེ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ཁུལ་དེར་གནས་བཞུགས་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་གསར་འགོད་པ་ཚོར་སུན་གཙེར་དང་། འཇིགས་སྐུལ་སོགས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པའི་ཁྲོད་ཨ་མི་རི་ཀའི་རྒྱལ་ཁབ་ནས་ཁུལ་དེར་གནས་བཞུགས་རྒྱ་རིགས་གསར་འགོད་པ་ཕྱེད་ཀ་ལྷག་ཙམ་གྱི་གྲངས་འབོར་ཇེ་ཉུང་དུ་གཏང་ཐོག་རྒྱ་རིགས་གསར་འགོད་པ་ཚོར་ཨ་རི་ནང་གནས་སྡོད་སླད་དུས་ཡུན་ཚད་བཀག་གནང་རྒྱུ་རེད་འདུག དེ་ཡང་ཁ་སང་ BBC གསར་ཁང་ནས་ཨ་རིས་ཁུལ་དེར་གནས་བཞིན་པའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ཐད་ཀར་བཀོལ་སྤྱོད་འོག་ཡོད་པའི་ Xinhua གསར་ཁང་དང་།  China Global Television Network  དེ་བཞིན་ China Daily དང་། China Radio International དང་།  People's Daily བཅས་གསར་ཁང་ལྔའི་ལས་བྱེད་ཀྱི་བརྒྱ་ཆ་ ༤༠ ཙམ་ཞིག་ཉུང་ངུར་གཏང་དགོས་པའི་བཀའ་རྒྱ། ལྷག་པར་དུ་ཨ་རི་ནང་གནས་བཞུགས་རྒྱ་རིགས་གསར་འགོད་པ་ཚོར་དུས་ཡུན་ཚད་བཀག་གིས་མཐོང་མཆན་སྤྲད་རྒྱུ་རེད་འདུག དེ་བཞིན་ཨ་རི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེ་སྐུ་ཞབས་ Mike Pompeo མཆོག་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ལོ་མང་རིང་ཁུལ་དེར་ཡོད་པའི་ཨ་རིའི་གསར་འགོད་པ་དང་དེ་བཞིན་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་གསར་འགོད་པའི་ཐོག་གསང་མྱུལ་ནན་པོ་དང་། སུན་གཙེར།  དེ་བཞིན་འཇིགས་སྐུལ་སོགས་བྱས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག ཨ་རི་ནས་ད་ལན་རྒྱ་རིགས་གསར་འགོད་པ་ཚོར་ཁུལ་དེར་གནས་བཞུགས་གནང་རྒྱུར་ཚད་བཀག་གནང་བ་མ་གཏོགས་གསར་ཁང་སོ་སོ་ནས་གནས་ཚུལ་གང་སྤེལ་ཆོག་དང་མི་ཆོག་ཐད་དམ་དྲག་གནང་གི་མེད་པར་གསུངས་འདུག ཁོང་གིས་རྒྱ་གཞུང་ནས་ཁས་ལེན་བྱས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྒྲིག་གཞི་དག་ལ་གུས་བརྩི་ཀྱིས་མང་ཚོགས་དང་གསར་ཁང་སོ་སོའི་བསམ་བརྗོད་རང་དབང་ལ་བརྩི་བཀུར་ཞུ་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་འདུག་པ་དང་། གནད་དོན་དེའི་ཐད་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ནས་ཨ་རིའི་བྱེད་ཕྱོགས་དེ་གཞི་རྩ་མེད་པའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་བཙན་གནོན་ཞིག་ཡིན་པས་ཐག་གཅོད་དེ་ཕྱིར་འཐེན་བྱེད་དགོས་པར་བརྗོད་འདུག གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གི་གསར་ཁང་ལྔ་པོ་དེ་དག་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་སྟངས་འཛིན་འོག་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་ཉེ་ལམ་ཨ་རི་ནས་རྒྱ་ནག་གི་གསར་ཁང་ལྔ་པོ་དེ་དག་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁུངས་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་བྱས་པ་དང་། དེ་ཉིན་རྗེས་སུ་རྒྱ་གཞུང་ནས་ཁུལ་དེར་ཡོད་པའི་ Wall street Journal  ཞེས་ཨ་རིའི་སྙན་གྲགས་ཆེ་བའི་གསར་ཁང་གི་ལས་བྱེད་ཨ་རི་མི་སེར་ཡིན་པ་གསར་འགོད་པ་གཉིས་ཏོག་དབྱིབས་ནད་རིམས་ཐད་མི་རིགས་དབྱེ་འབྱེད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་ཕྱིར་འབུད་བཏང་ཡོད་པ་རེད། སྤྱིར་གསར་ཁང་དེས་སྤེལ་བའི་ཏོག་དབྱིབས་ནད་རིམས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཐོག་ཨ་རིའི་གསར་འགོད་པ་གཉིས་ཀྱི་བྱེད་ལས་གང་ཡང་མིན་པར་གསུངས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ད་ལན་ཨ་རི་ངོས་ནས་རྒྱ་རིགས་གསར་འགོད་པ་ཕྱེད་ཀ་ལྷག་ཙམ་གྱི་གྲངས་འབོར་ཇེ་ཉུང་དུ་བཏང་ནས་རྒྱ་རིགས་གསར་འགོད་པ་ཚོར་ཨ་རི་ནང་གནས་སྡོད་སླད་དུས་ཡུན་ཚད་བཀག་གནང་དེས་རྒྱ་ནག་ལ་འཁོན་ལན་ཚུལ་དུ་གནང་བར་བརྗོད་མཁན་ཡང་འདུག སྤྱིར་ཨ་རི་ནང་ཡོད་པའི་རྒྱ་ནག་གི་གསར་ཁང་སོ་སོ་ནས་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༣ བར་ལས་བྱེད་ཉུང་ངུ་གཏང་ཟིན་དགོས་འདུག་པ་དང་། དེ་ཡང་ Xinhua གསར་ཁང་ནས་རྒྱ་རིགས་ལས་བྱེད་ ༥༩ ཉར་རྒྱུ་དང་དེ་བཞིན་ China Global Television Network ནས་རྒྱ་རིགས་གསར་འགོད་པ་ ༣༠ གཞན་ཡང་ China Daily ནས་གསར་འགོད་པ་ ༩ རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་སྤྱིའི་རླུང་འཕྲིན་ནས་ནས་ ༢ ལས་ཉར་རྒྱུ་མེད་པ་བཀའ་ཁྱབ་བཏང་ཡོད་པ་རེད་འདུག རྩ་བའི་འདས་ལོར་ཨ་རི་ནས་རྒྱ་རིགས་གསར་འགོད་པ་དང་ཁོང་ཚོའི་ནང་མི་ ༤༢༥ ཙམ་ཞིག་ལ་མཐོང་མཆན་སྤྲད་ཡོད་ཀྱང་རྒྱ་ནག་ནང་ད་ཆ་ཨ་རིའི་གསར་འགོད་པ་ ༧༥ ལས་མེད་པར་བརྗོད་འདུག གཞུང་དང་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་སོ་སོ་ནས་ལོ་ལྟར་སྙན་ཐོ་ནང་རྒྱ་ནག་ནི་ལོ་འཆར་ཅན་གསར་འགོད་པའི་རང་དབང་ཆེས་སྡུག་ཤོས་ཀྱི་མིང་ཐོ་ཁོངས་སུ་ཐེར་འདོན་གནང་གི་ཡོད་པ་དང་། ཉེ་ལམ་ཡང་ FCCC ཞེས་པའི་རྒྱ་ནག་ནང་གི་ཕྱི་རྒྱལ་གསར་འགོད་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་སྙན་ཐོ་ནང་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་གསར་འགོད་པ་ཚོར་ཕྱིར་བསྐྱོད་མཐོང་མཆན་བེད་སྤྱོད་བརྒྱུད་སྟངས་འཛིན་ནན་པོ་བྱས་ཡོད་པར་མངོན་གསལ་གནང་ཡོད་པ་རེད།

དེ་རིང་།  FCCC ཞེས་པའི་རྒྱ་ནག་ནང་གི་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་གསར་འགོད་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་ལོ་འཁོར་གྱི་སྙན་ཐོ་བཏོན་པའི་ནང་དུ།  རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་སྔར་ལོའི་ནང་དུ།  ཡུལ་དེའི་ནང་གི་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་གསར་འགོད་པར་སྟངས་འཛིན་དམ་དྲག་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་སོང་ཡོད་པ་ལས།   ཡར་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པ་གཅིག་ཀྱང་མེད་པར་ཡོངས་གྲགས་གནང་འདུག ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་སྙན་ཐོ་དེའི་ནང་དུ་རྒྱ་ནག་ནང་ཕྱག་ལས་གནང་བཞིན་པའི་དེ་གའི་ཚོགས་མི་ ༡༡༤ ཙམ་ལ་འདྲི་གཅོད་གནང་ཡོད་པ་དང་། སྙན་ཐོ་ནང་རྒྱ་ནག་ངོས་ནས་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་གསར་འགོད་པས་སྲིད་གཞུང་གི་སྟངས་འཛིན་ལས་བརྒལ་བའི་གསར་འགྱུར་སྤེལ་བ་ཡིན་ན།  གཅིག་ནས་རྒྱ་ནག་ནས་ཕྱིར་ཕུད་གཏོང་རྒྱུའི་ཉེན་བརྡ་གཏོང་བཞིན་པ་དང་། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་ཕྱི་སྐྱོད་ཀྱི་མཐོང་མཆན་ལག་འཁྱེར་ཕྱིར་འགྱངས་བྱེད་རྒྱུ་མིན་པའི་འཇིགས་སྐུལ་བྱེད་བཞིན་པ་མངོན་གསལ་གནང་བ་མ་ཟད། གནད་དོན་འདི་རིགས་མ་འོངས་པར་དེ་བས་མང་དུ་འགྲོ་ཉེན་ཡོད་པའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་འདུག གཞན་ཡང་སྙན་ཐོ་དེའི་ནང་དུ། རྒྱ་ནག་གི་ནང་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་གསར་འགོད་པ་རྣམས་ལ། རྒྱ་ནག་གི་སྟངས་འཛིན་ལས་བརྒལ་བའི་ཚོར་རྣོ་བའི་དོན་རྐྱེན་གྱི་སྒང་ལ་གསར་འགོད་སྤེལ་བ་ཡིན་ན།  མཇུག་འབྲས་ངན་པ་རང་སྟེང་དུ་འབབ་པ་དང་།  དེ་བཞིན།  རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རིགས་ཁག་ཅིག་གིས་རྒྱ་རིགས་མང་ཚོགས་ལ་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་གསར་འགོད་པ་དང་ལྷན་དུ་སྐད་ཆ་བཤད་མི་ཆོག་པའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་ཡོད་པ་ཡང་ཕྱིར་བསྒྲགས་གནང་འདུག གོང་གི་གནས་ཚུལ་དེ་དང་འབྲེལ་ནས། ཨ་རིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་དེ་གའི་ Twitter དྲ་གནས་ཐོག་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་དོན་ལྟར་ན། སྤྱིར་བོད་དུ་གསར་འགོད་པ་སྐྱོད་རྒྱུར་སྔོན་ཚུད་ནས་གཞུང་གི་བཀའ་ཁྲོལ་ཞུ་དགོས་པས་རྒྱ་ནག་གི་ས་ཁུལ་གཅིག་རང་དེ་ཆགས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཡང་སྒོས་ཐེངས་འདིའི་སྙན་ཐོ་ནང་གསལ་བ་བཞིན། འདས་ལོའི་ནང་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་དུ་སྐྱོད་པའི་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་གསར་འགོད་པ་བཅུའི་ཁོངས་ནས་དགུ་ལ་ས་གནས་གཞུང་གིས་དམ་དྲག་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཡོད་པ་བཅས་ལ་གཞིགས་ན། ཐེངས་འདིའི་གསར་འགོད་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་བཏོན་པའི་རྒྱ་ནག་ནག་ནང་གི་གསར་འགོད་རང་དབང་གི་སྙན་ཐོ་དེ་ཡིས།  ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་གསར་འགོད་པ་སུ་ཞིག་བོད་ནང་དུ་འགྲོ་སྐྱོད་བྱེད་རྒྱུའི་ལམ་ཁ་མེད་པ་དེ་དྲན་གསོ་བྱས་ཡོད་པར་གསུངས་འདུག སྙན་ཐོ་དེའི་ནང་གཞན་ཡང་།  བཅར་འདྲི་ཞུ་སའི་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་གསར་འགོད་པ་ཡོངས་ནས་ཕྱེད་ཙམ་ལ་ལོ་གཅིག་གི་ནང་དུ་རྒྱ་ནག་འགོ་ཁྲིད་དང་ཉེན་རྟོག་པས་ཐེ་ཇུས་ཀྱིས་དཀའ་ངལ་འཕྲད་ཡོད་པ་ལུང་འདྲེན་དང་འབྲེལ།   སྲིད་གཞུང་གི་བྱུས་གཏོགས་དང་བརྙས་བཅོས། དེ་བཞིན་རྩིབ་སྤྱོད་སོགས་སྤེལ་ནས་གསར་འགོད་རང་དབང་ལ་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པ་ཐེར་འདོན་གནང་བ་མ་ཟད།  ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་གསར་འགོད་པ་དེ་དག་ལ་ཕྱག་རོག་གནང་མཁན་གྱི་རྒྱ་རིགས་གསར་འགོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་མིར་ཉེན་བརྡ་བཏང་སྟེ་ཉེན་རྟོག་པས་རྩད་གཅོད་ནན་མོ་བྱེད་བཞིན་པ་ཡང་མངོན་གསལ་གནང་འདུག དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གིས་ད་ཆ་གསར་འགོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཡོད་པའི་དྲ་རྒྱ་འཚོལ་བྱེད་ཀྱི་མ་ལག   VPNs ཞེས་པ་དེ་འཕྲུལ་ལས་ཀྱི་ཐོག་ནས་སྟངས་འཛིན་ནན་མོ་བྱ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་།  གཞན་ཡང་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་གསར་འགོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་སྐོར་གསར་འགྱུར་དང་རྩོམ་ཡིག་ཏུ་སྤེལ་བ་རྣམས་ལ་འཇིགས་སྐུལ་གྱིས། ཁོ་ཡི་མིང་ངེས་བར་དུ་མ་རྩོམ་ནས་ཕྱིར་འཐེན་བྱེད་ཐབས་བྱས་ཏེ།  ས་གནས་སོ་སོའི་གསར་འགྱུར་ཁང་རྣམས་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་པ་ཡང་ཡོངས་གྲགས་གནང་བ་དང་།  རྒྱ་ནག་གི་ནང་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་གསར་འགོད་པ་ཁག་ཅིག་ཧོང་ཀོང་དུ་ཆེད་སྐྱོད་ཀྱིས་ཧོང་ཀོང་མི་མང་གི་ངོ་རྒོལ་གྱི་སྐོར་ནས་གསར་འགྱུར་སྤེལ་བ་རྣམས།  རྒྱ་ནག་གི་འགྲོ་འོང་ཞིབ་བཤེར་ཁང་ནས་བཀག་སྡོམ་བྱས་པ་མ་ཟད། དུས་ཡུན་རིང་པོར་འདྲི་གཅོད་ཚ་ནན་བྱས་ཏེ། ལག་འཁྱེར་ཁ་པར་དང་གློག་ཀླད་སོགས་ལ་ཞིབ་བཤེར་བྱས་ཡོད་པར་འཁོད་འདུག རྩ་བའི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ལོ་ནས་སྲིད་དབང་བཟུང་བ་ནས། ད་བར་དུ་ཕྱི་ལོག་གི་གསར་འགོད་པ་༩ རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གི་ཉེན་བརྡའི་འོག་ནས་ཕྱིར་ཕུད་བཏང་ཡོད་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་ཡོད་པ་དང་།  སྒོས་སུ་སྤྱི་ལོ་༢༠༡༩ ལོར།  རྒྱ་ནག་གི་ནང་དུ་གསར་འགོད་པ་རྣམས་ལ་ཟླ་བ་དྲུག་དང་དྲུག་ལས་ཉུང་བའི་མཐོང་མཆན་ལས་རག་མེད་པ་མ་ཟད།  ༢༠༢༠ ལོའི་ལོ་འགོ་འདིར།  གསར་འགོད་པ་ ༢ ལ་ཟླ་བ་ ༡ གི་མཐོང་མཆན་ལས་རག་མེད་པ་གསལ་བོ་ཆགས་ཡོད་པ་རེད།    དེ་བཞིན་སྔར་ལོ་ནས་བཟུང་ཤིན་ཅིང་གི་ཁུལ་དུ་དྲག་གནོན་གྱིས་མི་སེར་ས་ཡ་གཅིག་བཀག་སྐྱིལ་བྱས་ཡོད་པའི་ཐད་ནས།  གསར་འགོད་པ་མང་པོ་དངོས་སུ་ཁུལ་གནས་ཚུལ་རྒྱུས་ལོན་བྱེད་དུ་སོང་ཡོད་ནའང་།  མང་ཆེ་བ་ལམ་ཁ་བཀག་ཟིན་པ་དང་། འགྲིམ་འགྲུལ་གྱི་དོན་རྐྱེན་བྱུང་ཡོད་པ་སོགས་ཀྱི་ཁག་གཡོགས་འོག་ཁུལ་དེར་བཏང་མེད་པ་རེད།