དེ་རིང་ The Guardian ཞེས་པའི་གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་ལྟར་ན་རྒྱ་ནག་གིས་ཏོག་དབྱིབས་ནད་དུག་དང་འབྲེལ་བའི་ཚན་རིག་གི་གྲུབ་དོན་ཕྱི་ལ་མ་བསྒྲགས་སྔོན་དུ་ངེས་པར་དུ་སྲིད་གཞུང་གིས་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་རྒྱུར་འབུལ་དགོས་པའི་བཀའ་རྒྱ་གསར་བ་ཞིག་ཕྱིར་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད་པ་ཡོངས་གྲགས་གནང་འདུག
གསར་ཁང་གིས་ཉེ་བའི་ཆར་རྒྱ་ནག་ནང་གི་ཧྥོ་ཊན་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་དང་ཝུ་ཧན་ས་རྒྱུས་ཚན་རིག་ལྟེ་གནས་ཁང་གཉིས་ཀྱིས་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་དང་འབྲེལ་བའི་ཚན་རིག་ཞིབ་འཇུག་གི་གྲུབ་དོན་ཞིག་དྲྭ་ངོས་སུ་སྤེལ་མ་ཐག་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གིས་རིམས་ནད་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་དང་འབྲེལ་བའི་གྲུབ་དོན་ཡོད་ཚད་ཐོག་མར་སྲིད་གཞུང་ལ་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་ཆེད་དུ་འབུལ་དགོས་པའི་བཀའ་རྒྱ་གསར་བ་ཞིག་བཏང་ཡོད་པ་ཡོངས་གྲགས་གནང་བ་དང་ལྷན་དུ་ལྟེ་གནས་ཁང་དེ་གཉིས་ཀྱིས་ཕྱིར་བཏོན་པའི་རིམས་ནད་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་དང་འབྲེལ་བའི་གྲུབ་དོན་དེ་གཉིས་འཕྲལ་དུ་ནག་གསུབ་བཅུག་ཡོད་པ་འཁོད་འདུག
དབྱིན་ཡུལ་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱ་ནག་གི་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་ཁང་ SOAS ཞེས་པའི་འགན་འཛིན་དང་དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་སྐུ་ཞབས་ Steve Tsang ལགས་ཀྱིས་གསར་ལམ་ཁག་ལ་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་པར་ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གིས་མི་མང་གི་འཕྲོད་བསྟེན་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་ཉམས་ཉེས་ལས་ལྷག་པའི་དོ་སྣང་བྱེད་ས་གཅིག་ནི་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་དེ་ཐོག་མར་ཇི་ལྟར་ཁྱབ་བརྡལ་དུ་ཕྱིན་པའི་འབྱུང་ཁུངས་ཐད་ཀྱི་གཏམ་བརྗོད་དེ་གཙུགས་སུ་འཛིན་གྱི་ཡོད་པར་ཡོངས་གྲགས་གནང་ཡོད་པ་ལྟར། གསར་ཁང་གིས་རིམས་ནད་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་དང་འབྲེལ་ནས་རྒྱ་ནག་གིས་གནས་ཚུལ་རྫུན་སྒྲིག་བྱེད་བཞིན་པར་སེམས་འཁྲལ་ཆེན་པོ་བྱེད་མཁན་མང་པོ་ཡོད་པ་འཁོད་འདུག
དེ་བཞིན་ཨོ་གླིང་གི་ Monash གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་དུ་རྒྱ་ནག་གི་སྐོར་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་བཞིན་པའི་སྐུ་ཞབས་ Kevin Carrico ལགས་ཀྱིས་ ༢༠༠༢ ལོའི་ Sars རིམས་ནད་ཀྱི་རྗེས་ནས་རྒྱ་ནག་གིས་ཐེངས་འདིའི་ཏོག་དབྱིབས་ཀྱི་རིམས་ནད་དེ་དངོས་སུ་གཙང་བཟོ་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་ཀྱང་། ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གིས་རིམས་ནད་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་ཐོག་དངོས་ཡོད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ལ་ཁས་ལེན་བྱེད་ཀྱི་མེད་པར་ཡོངས་གྲགས་གནང་འདུག
གཞན་ཡང་གསར་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་གིས་དང་ཐོག་ཏོག་དབྱིབས་ནད་རིམས་ཁྱབ་བརྡལ་གྱི་གནས་ཚུལ་ལ་གསང་རྒྱ་བྱས་པ་མ་ཟད་རིམས་ནད་དང་འབྲེལ་ནས་མི་མང་ལ་གཞེན་སྐུལ་གནང་མཁན་གྱི་སྨན་པ་རྣམས་ལ་སྲིད་གཞུང་གི་བཀའ་རྒྱའི་འོག་ཉེས་ཆད་བཅད་ཡོད་པ་ཡོངས་གྲགས་ཀྱིས་ཨ་རིའི་རིམས་ནད་སྟངས་འཛིན་དང་སྔོན་འགོག་སྡེ་ཚན་གྱི་རིམས་ནད་ཆེད་མཁས་པ་སྐུ་ཞབས་ Robert Redfield ལགས་སུ་ཡང་རྒྱ་ནག་གིས་ཁ་པར་བརྒྱུད་ནས་རིམས་ནད་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ཐད་ནས་ཉེན་བརྡ་བཏང་ཡོད་ལུགས་ངོ་སྤྲོད་དང་སྦྲགས། ཨ་རིས་དང་ཐོག་ནས་རིམས་ནད་ཆེད་མཁས་བ་རྒྱ་ནག་ཏུ་བཏང་ནས་རིམས་དེར་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་རྒྱུའི་སྐུལ་མ་བཏང་ཡོད་ནའང་། རྒྱ་ནག་གིས་ཞུ་སྐུལ་དེར་ངེས་ལེན་མ་བྱས་སྟབས་ག་ལེར་རིམས་ནད་དེ་ཨེ་ཤ་ཡ་སྤྱི་དང་གླིང་ཕྲན་གཞན་དུ་ཡང་ཁྱབ་གདལ་བྱུང་ཡོད་ལུགས་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གིས་དང་པོ་ནས་རིམས་ནད་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་གསང་རྒྱ་བྱས་ཡོད་པར་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་འདུག
གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གི་ཚན་རིག་དང་འཕྲུལ་ལས་བློན་ཆེན་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཐོག་མར་ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༣ ཉིན་ནས་བཟུང་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་དང་འབྲེལ་བའི་ཚན་རིག་གི་གྲུབ་དོན་ཡོད་ཚན་ངེས་པར་དུ་སྲིད་གཞུང་ལ་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་ཆེད་འབུལ་དགོས་པའི་ཡོངས་ཁྱབ་ཀྱི་གསལ་བསྒྲགས་བཏང་ཟིན་པ་ལྟར། ད་ཆ་རྒྱ་ནག་ནང་དུ་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་འབྱུང་ཁུངས་འཚོལ་བྱེད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་ནི་སྲིད་གཞུང་གིས་བཀག་རྒྱ་བྱེད་བཞིན་པའི་གསང་བའི་གནད་དོན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པར་བརྟེན་ཕྱི་ལོག་གི་སྨན་པ་དང་ཞིབ་འཇུག་པ་མང་པོས་རྒྱ་ནག་གིས་རིམས་ནད་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་དངོས་ཀྱི་གནད་དོན་དེར་གསང་རྒྱ་དམ་པོ་བྱེད་བཞིན་པ་མངོན་གསལ་གནང་མུས་རེད་འདུག
