བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་མུ་ར་སྦྱིན་པ་ལགས་བཙོན་བཙོན་གྲོལ་ཐོབ་འདུག

རྒྱ་གཞུང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༢ ཟླ་ ༣ ནང་འཛིན་བཟུང་གིས་ལི་ཐང་རྫོང་གི་བཙོན་ཁང་དུ་བཙོན་འཇུག་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་དགེ་བཤེས་ཕན་བདེ་རྒྱལ་མཚན་ལགས་ཉེ་ལམ་དགུང་ལོ་ ༥༦ ཐོག་དགོངས་པ་རྫོགས་པའི་ཡིད་སྐྱོའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་འདུག དགེ་བཤེས་ཕན་བདེ་རྒྱལ་མཚན་ལགས་ནི་རྒྱ་ནག་དམར་པོའི་སྲིད་གཞུང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༢ ཟླ་ ༣ པའི་ནང་ལི་ཐང་རྫོང་གི་གྱོང་པ་གྲོང་རྡལ་དུ་སྡེ་པ་ཤོག་ཁག་གཉིས་སུ་གྱུར་པ་འདུམ་འགྲིག་གནང་རྐྱེན་སོགས་ལ་སྙད་བཏགས་ཏེ་ལི་ཐང་རྫོང་གི་བཙོན་ཁང་དུ་བཙོན་འཇུག་གིས་ཚེ་བཙོན་ཉེས་ཆད་བཏང་ཡོད་པ་རེད་འདུག བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་དྲ་ཐོག་སྤེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ལ་གཞིགས་ན། ཁོང་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡ ཕྱི་ཚེས་ ༢༦ ཉིན་དགོངས་པ་རྫོགས་པ་དང་། ཁོང་གི་སྐུ་ཕུང་ལི་ཐང་རྫོང་གྱོང་པ་གྲོང་རྡལ་དུ་གདན་འདྲེན་ཞུས་ཡོད་ཀྱང་། མི་མང་ལ་མཇལ་ཁ་མ་བཏང་བ་མ་ཟད་ཉིན་གྲངས་གསུམ་རིང་ས་གནས་དེར་འགྲོ་འོང་བྱ་མི་ཆོག་པའི་བཙན་བཀའ་བཏང་འདུག དེ་རྗེས་ཉིན་གཉིས་གསུམ་གྱི་རྗེས་སུ་སྐུ་ཕུང་རྒྱ་ནག་ཏུ་གདན་འདྲེན་ཞུས་ཡོད་པ་རེད་འདུག རྩ་བའི་དགེ་བཤེས་ཕན་བདེ་རྒྱལ་མཚན་ནམ་སྐྱ་མིང་དོན་གྲུབ་ ལགས་ནི། ལིང་ཐང་རྫོང་གྱིང་པ་གྲོང་རྡལ་ཞབས་དྲུང་གྲོང་དུ་འཁྲུངས་ཞིང་། ད་ལྟ་རང་ལོ་ ༥༦ ཙམ་ལ་ཕེབས་ཡོད་འདུག ཁོང་ཕྱི་ལོ་...

བོད་མདོ་སྨད་མཛོད་དགེ་སོག་ཚང་དགོན་གྱི་གྲྭ་དགེ་འདུན་གྲགས་པ་ལགས་མི་ལོ་ལྔ་ཡི་བཙོན་འཇུག་གི་དུས་ཚང་ནས་གློད་གྲོལ་བཏང་ཡོད་ནའང་། ད་ལྟ་གཟུགས་གཞིའི་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་གནས་བབ་ཞན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཁྲིན་འདུ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྨན་ཁང་ཞིག་ཏུ་ཞག་སྡོད་ཀྱིས་སྨན་བཅོས་བྱེད་མུས་རེད་འདུག བོད་ནས་ཕྱི་ལོག་ཏུ་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་བྱས་པ་ལྟར་ན། ཕྱི་ཟླ་༨ པའི་ཟླ་མཇུག་ཙམ་ལ་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་དགེ་འདུན་གྲགས་པ་ལགས་གློད་གྲོལ་ཐོབ་ནས་རང་ཁྱིམ་དུ་འབྱོར་ཡོད་ཀྱང་ད་ཆ་ཁོང་མཁྲིས་པའི་ནད་གཞིའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒྱ་ནག་ཁྲིན་འདུ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྨན་ཁང་དུ་སྨན་བཅོས་བྱེད་མུས་ཡིན་ཡང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ད་དུང་ཡང་ཁོང་གི་འགྲོ་འདུག་ལ་ལྟ་རྟོག་ནན་མོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་འདུག གཞི་རྩའི་དགེ་འདུན་པ་ཁོང་གློད་གྲོལ་བཏང་ནས་ཟླ་གཉིས་ཙམ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་ནའང་། ཁོང་ད་དུ་སྲིད་གཞུང་གི་ལྟ་རྟོག་གི་འོག་ན་ཡོད་པས་ཟླ་རེ་བཞིན་ས་གནས་ཉེན་རྟོག་ཁང་ལ་ངེས་པར་དུ་ཐོ་འགོད་བྱེད་དགོས་བར་བརྗོད་འདུག རྩ་བའི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༦ ལོར་མཛོད་དགེ་རྫོང་ཐང་སྐོར་སོག་ཚང་བཀྲིས་ཐེག་མཆོག་གླིང་དགོན་པའི་དགེ་འདུན་པ་དགེ་འདུན་གྲགས་པ་ལགས་དང་། བློ་བཟང་ཤེས་རབ་ལགས་གཉིས་རྒྱ་ནག་གིས་འཛིན་བཟུང་གིས་དུས་ཡུན་གང་འཚམས་ཤིག་གི་རིང་ལ་གར་ཡོད་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་ཀྱང་། ཕྱིས་སུ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡༧ ཡས་མས་ཤིག་ལ་ཟི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་རྔ་པ་བོད་རིགས་ཆང་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་ཁུལ་ཟེར་བའི་རྒྱལ་རོང་ཁྲོ་ཆུ་རྫོང་དུ་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁྲིམས་ར་ཚོགས་ཏེ་དགེ་འདུན་པ་ཁོང་གཉིས་ལ་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་དང་ཕྱི་ཕྱོགས་སུ་འབྲེལ་བ་གནང་པའི་ཉེས་མིང་འོག་གྲྭ་གྲགས་པ་ལགས་ལ་ལོ་ལྔ་བཙོན་འཇུག་དང་། གྲྭ་བློ་བཟང་ཤེས་རབ་ལགས་ལའང་ལོ་བཞིའི་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་པ་རེད། སྔོན་ཆད་ཁོང་གཉིས་ལ་ཁྲིམས་ཐག་གཅོད་སྐབས་ཁྲིམས་རའི་ནང་དོ་བདག་སྒེར་གྱི་ཁྲིམས་རྩོད་པ་ཁྲིད་པ་དང་དག་སེལ་གྱི་སྐད་ཆ་གང་ཡང་ཤོད་མ་བཅུག་པ་མ་ཟད། ཕ་མ་སྤུན་མཆེད་དང་ཐུག་འཕྲད་བྱེད་མ་བཅུག་པ་དང་། ཁྲིམས་ར་དངོས་སུ་ཚོགས་སྐབས་ཁྲིམས་རའི་ནང་ཟུར་ཉན་འགྲོ་མཁན་རྣམས་ལ་དམ་དྲག་ནན་པོ་བྱས་ཡོད་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་ཡོད་པ་རེད། གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཁུལ་དུ་དྲག་གནོན་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་གྱི་ཁྲོད་ནས་བོད་ཕྱི་ནག་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ཁྲོད་ལ་ལྟ་རྟོག་ནན་པོ་བྱེད་བཞིན་པ་མ་ཟད། བོད་ནང་དུ་གང་བྱུང་འཛིན་བཟུང་དང་ཁ་པར་སོགས་བཙན་འཕྲོག་གིས་ཞིབ་བཤེར། དེ་བཞིན་མི་སྒེར་གྱི་ནང་དུ་ཡང་སྔོག་བཤེར་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་རིམ་པ་བྱུང་བཞིན་པ་དང་། བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཁུལ་དུ་ཡང་སོ་ཉུལ་གྱི་རིགས་སམ་གནས་ཚུལ་རྒྱ་གཞུང་ལ་ཡར་ཞུ་བྱེད་མཁན་ཡོད་ཚེ་དངུལ་དངོས་ཀྱི་རྔན་པ་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་སྟབས་ད་ཆ་བོད་ཕྱི་ནང་གི་བར་དུ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལས་འགུལ་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་རྒྱུས་ལོན་བྱེད་དཀའ་བའི་གནས་སུ་ལྷུང་སྟབས། བོད་མི་རྣམས་འཛིན་བཟུང་བཙོན་འཇུག་དང་ཁྲིམས་ཆད་བཅད་པ་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་དུས་ཐོགཏུ་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་ཐོན་ཁག་པོ་ཆགས་ཡོད་པ་རེད།

ཉེ་ལམ་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་ཁམས་ཤག་རོང་པོ་ཁུལ་གེ་སོ་སྲ་བྷ་གྲོང་ནས་ཡིན་པའི་ནོར་བཟང་ལགས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་མནར་གཅོད་དང་རྡུང་རྡེག་ཚད་མེད་འོག་འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་འདུག དེ་ཡང་མིང་དངོས་སུ་བརྗོད་འདོད་མེད་པའི་འབྲེལ་ཡོད་ཅིག་གིས་འདི་ག་གསར་འགོད་པར་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་གནང་བར་གཞིགས་ན་ཕྱི་ལོ་༢༠༡༩ཟླ་བ་༩་པའི་ནང་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གཞུང་ཚུགས་ཏེ་ལོ་ངོ་༧༠ འཁོར་བའི་རྒྱལ་སྟོན་དུས་ཆེན་ཟེར་བ་ཚོགས་ལ་ཉེ་སྐབས་རྒྱ་གཞུང་གིས་བརྗོད་བཞིན་པའི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ནག་ཆུ་ཤག་རོང་པོ་གེ་སོ་སྲ་བྷ་གྲོང་ནས་ཡིན་པའི་ནོར་བཟང་ལགས་དང་གེ་སོ་ཚ་ལྷིས་གྲོང་ནས་ཡིན་པའི་མི་འགའ་ཞིག་བཅས་ཁྱོན་མི་སྣ་ ༦ ཙམ་ཞིག་གིས་སྟར་ཆེན་ཤང་དུ་རྒྱ་ནག་ཆབ་སྲིད་བསམ་བློའི་སློབ་གསོ་དང་ལེན་མ་བྱས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པ་དང་། རྗེས་སུ་འཛིན་བཟུང་བྱས་པའི་ནང་ནས་མི་ལྔ་རིམ་བཞིན་གློད་གྲོལ་བཏང་ཡོད་ཀྱང་།  ནོར་བཟང་ལགས་གློད་གྲོལ་མ་གཏང་བ་མ་ཟད་ཁུལ་དེར་སྔར་ལས་ལྷག་དམ་དྲགཤུགས་ཆེར་བྱས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ནོར་བཟང་ལགས་ཀྱི་སྐོར་ལ་ད་བར་གནས་ཚུལ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་མེད་པ་རེད་འདུག འབྲེལ་ཡོད་ཀྱིས་ངོ་སྤྲོད་བྱས་པ་ལྟར་ན་ནོར་བཟང་ལགས་ཕྱི་ལོ་༢༠༡༩ ལོར་ཆབ་སྲིད་ཀྱིས་ཉེས་མིང་འོག་བཙན་ཁྲིད་བྱས་ཏེ་སྐབས་སྟར་ཆེན་ཤང་དུ་རྒྱ་དམར་གྱི་སྲིད་གཞུང་མི་སྣས་ཚད་ལས་བརྒལ་བའི་རྡུང་རྡེག་མནར་གཅོད་འོག་ཚེ་སྲོག་ཤོར་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་ཁོང་གིས་གསུངས་སོང་། འོན་ཀྱང་སྐབས་དེ་དུས་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་མི་སྣས་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་པ་ལྟར་ན་ནོར་བཟང་ལགས་ནི་བུ་ལོན་མང་པོ་ཡོད་པར་བརྟེན་བུན་ལོན་དེ་དག་དུས་ཐོག་ལ་སྤྲོད་མ་ཐུབ་པས་རྐྱེན་གྱིས་ཁོ་རང་ཤག་ཆུའི་ཟམ་པའི་སྒང་ནས་མཆོངས་ཏེ་འདས་གྲོངས་སུ་སོང་བ་ཡིན་ཚུལ་འགྲེལ་བཤད་བྱས་ཡོད་ཀྱང་དོན་དངོས་ཐོག་ནོར་བཟང་ལགས་ནི་བུ་ལོན་སྤུ་ཙམ་ཡང་མེད་པར་མ་ཟད་རང་གི་འཚོ་བའི་མཐུན་རྐྱེན་སོགས་གང་ཅིའི་ཐོག་དཀའ་ངལ་གང་ཡང་མེད་པར་བརྟེན་བུ་ལོན་ཆེད་དུ་རང་ཤི་རྒྱག་དགོས་དོན་མེད་པས་དེ་ནི་དོན་དངོས་མིན་པར་རྒྱ་དམར་མི་སྣས་དོན་མེད་ཁ་གཡར་པ་རེད་ཞེས་ཁོང་གི་གསུང་སོང་ཡོད། འཛིན་བཟུང་བྱས་པའི་མི་གཞན་རྣམས་གློད་གྲོལ་བཏང་ཡང་ནོར་བཟང་ལགས་གཅིག་པོ་གློད་གྲོལ་མ་བཏང་བའི་རྒྱུ་མཚན་གཙོ་བོར་ནི་ཁོང་ནི་ནམ་ཞག་རྒྱུན་དུ་བོད་མིར་ལར་ཞེན་ཡོད་མཁན་ཞིག་དང་་༧སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་ཧ་ཅང་གི་དད་པ་དང་ཡིད་ཆེས་ཆེན་པོ་ཞུ་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། ད་དུང་རྒྱ་གཞུང་གིས་སློབ་གསོ་ཁག་ལ་དང་ལེན་གཏན་ནས་མི་བྱེད་པར་རང་ཚུགས་བརྟན་པོ་ཡོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་སོང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོར་ནོར་བཟང་ལགས་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་མ་ཟད་རྒྱ་གཞུང་གི་ཉེན་རྟོག་པས་རླངས་འཁོར་ལྔ་དྲུག་ཙམ་ཞིག་ཡོང་ནས་ཉེན་རྟོག་པས་ཁོང་གིས་ཁྱིམ་ཚང་ནང་དུ་གང་བྱུང་སྔོག་བཤེར་བྱས་པ་དང་ཁོང་གི་བཟའ་ཟླ་ལ་ཕྲུ་གུ་སྐྱེ་རྒྱུ་ཡོད་ནའང་ཉེན་རྟོག་པས་ཁོང་གི་བཟའ་ཟླ་ལ་ཡང་ནས་ཡང་སུན་གཙེར་ཚད་ལས་འདས་བཟོས་ཡོད་པ་སོགས་ཀྱི་གནས་བབ་འོག ཁོང་མོ་ད་ཆ་སེམས་སྡུག་དང་དཀའ་ངལ་འོག་སྨྱོན་པ་ཆགས་གྲབས་ཀྱི་གནས་སུ་ལྷུང་ཡོད་པ་རེད་འདུག ད་ལྟའི་ཆར་ཕ་བསོད་ནམས་དབྱངས་དགའ་དང་མ་གངས་ཆུང་གཉིས་ཀྱི་བུ་ནོར་བཟང་གི་ཁྱིམ་ཚང་ནང་ལ་བཟའ་ཟླ་དང་བྱིས་པ་དྲུག་ཡོད་པ་དང་ཁོ་ཚོའི་གནས་སྟངས་ཧ་ཅང་ཡིད་སྐྱོ་ཞིང་ཡ་ང་བའི་གནས་སུ་གྱུར་ཡོད་འདུག

བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ཐོབ་ཐང་གི་ལས་འགུལ་བ་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་གྱི་ཉེས་མིང་འོག་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཏེ་མི་ལོ་ལྔ་རིང་ལ་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་པ་ལྟར་ལོ་རྗེས་མའི་ཟླ་བ་དང་པོ་ནང་དུ་བཙོན་འཇུག་གི་དུས་ཡུན་རྫོགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ཁ་སང་རེས་གཟའ་ཟླ་བའི་ཉིན། ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་བསྒྲགས་གཏམ་ཞིག་སྤེལ་ཏེ་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་རྒྱ་ནག་ནང་གི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་པའི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་རྣམས་མྱུར་དུ་གློད་གྲོལ་གྱིས་རྒྱ་ནག་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་བབ་ལ་གུས་བརྩི་ཞུ་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་གནང་འདུག བསྒྲགས་གཏམ་དེའི་ནང་དུ་རྒྱ་ནག་གིས་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་པ་རྣམས་བཙོན་འཇུག་གིས་གཅར་རྡུང་རིམ་པ་གཏོང་གི་ཡོད་པ་མ་ཟད་བཙོན་ཁང་གི་ནང་དུ་སྨན་བཅོས་སོགས་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་གང་ཡང་སྤྲོད་ཀྱི་མེད་པར་ལུང་འདྲེན་གྱིས་རྒྱ་ནག་གི་བཙོན་ཁང་གི་ནང་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་པོའི་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་གནས་བབ་ལ་ཉེན་ཚབས་ཆེན་པོ་འགྱུར་བཞིན་པ་ཡོངས་གྲགས་གནང་འདུག བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་ཐེངས་འདིའི་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཞུ་སྐུལ་དེ་ནི་ཡུ་རོབ་དང་རྒྱ་ནག་གཉིས་ཀྱིས་མི་ལོ་བདུན་གྱི་རིང་ངང་སྒུག་བྱས་པའི་ཚོང་འབྲེལ་གྱི་མ་འཛུགས་ཀྱི་གན་ཡིག་ཅིག་འཇོག་ལ་ཉེ་བ་དང་བསྟུན་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་ཚོང་འབྲེལ་གན་ཡིག་མ་བཞག་བར་དུ་རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་བབ་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་གཏོང་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་བ་ཞིག་རེད་ཅེས་སྤེལ་མུས་ཡིན་འདུགརྩ་བའི་ཁམས་ཡུལ་ཤུལ་ནས་ཡིན་པའི་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱིས་བོད་ཡིག་བོད་སྐད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་དང་འབྲེལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཞུ་གཏུག་ལན་མང་གནང་བ་མ་ཟད་ New York Times གསར་ཁང་ལ་གནད་དོན་དེའི་སྐོར་གསུངས་པར་བརྟེན་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁོང་ཐོག་མར་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༦ ཟླ་ ༡ པོའི་ནང་འཛིན་བཟུང་དང་དེ་བཞིན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༢༢ ཉིན་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་གཏོང་རྒྱུའི་ཀུན་སློང་སྤེལ་བའི་ཉེས་མིང་འོག་ལོ་ལྔའི་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་པ་རེད། ཁོང་འཛིན་བཟུང་བྱས་པའི་དུས་ཚེས་ནས་རྩིས་ན། ལོ་རྗེས་མའི་ཟླ་བ་དང་པོར་ཁོང་གི་བཙོན་འཇུག་གི་དུས་ཡུན་རྫོགས་ཀྱི་ཡོད་པའི་ཁྲོད་འདིར་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་བཞུགས་སྒར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་བོད་གནང་ཉམས་ཞིབ་པ་པདྨ་རྒྱལ་ལགས་སུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་རྒྱ་ནག་གིས་མ་ཉེས་ཁག་གཡོགས་ཀྱིས་བཙོན་འཇུག་བྱས་པར་གློད་གྲོལ་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་རིམ་པ་གནང་ཡོད་ཀྱང་ད་བར་དམིགས་བསལ་གྱི་འབྲས་བུ་མ་ཐོབ་པ་དེར་དགོངས་ཚུལ་གང་ཡོད་དམ་ཞེས་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་རྒྱ་ནག་གིས་དུས་རྒྱུན་ནས་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་དག་ཡོད་ཚད་རྒྱ་ནག་གི་ནང་སྲིད་ཡིན་པར་བརྗོད་དེ་ཕྱི་ལོག་ནས་ཐེ་བྱུས་གནང་མི་ཆོག་པར་བརྗོད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་ཕྱི་ལོག་གི་གཞུང་འབྲེལ་དང་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཐོབ་ཐང་གི་རྩོད་ལེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་དངོས་སུ་བོད་ནང་གི་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་ལ་རྒྱུས་ལོན་གནང་ཐབས་མེད་པར་བརྟེན་ལས་འགུལ་གང་དང་གང་སྤེལ་ཡང་དེ་ཙམ་ནུས་པ་ཐོན་ཐབས་མེད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་སོང་། ཁོང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་རྩ་ཁྲིམས་སྤྱི་དང་ས་གནས་རང་སྐྱོང་གི་བཅའ་ཁྲིམས་སོགས་སུ་མི་རིགས་དང་སྐད་ཡིག་གི་ཐོབ་ཐང་ཁག་ཡོངས་སུ་འཁོད་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་གིས་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་འཛིན་བཟུང་བཙོན་འཇུག་བྱས་པ་དེས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་ནས་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་གི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་རྩ་གཏོར་གཏོང་གི་ཡོད་པ་ཡོངས་གྲགས་ཆགས་ཡོད་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད།  གཞི་རྩའི་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་བོད་ཡིག་དང་བོད་སྐད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་དང་འབྲེལ་ནས་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གིས་ཁོང་ནས་ཁ་བྲལ་གྱི་ཕྱག་ལས་གནང་ཡོད་པའི་ཉེས་འཛུགས་ཀྱིས་བཙོན་འཇུག་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ཁོང་གི་ཁྲིམས་རྩོད་པས་དེ་སྔ་ཁོང་ཐུགས་འཕྲད་སླད་མཚོ་སྔོན་གྱི་ཏོང་ཁྲོན་ཁྲིམས་ཁང་དུ་ཞུ་གཏུག་གནང་སྐབས་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱི་གནད་དོན་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཚོར་བ་རྣོ་བའི་དམིགས་བསལ་གནད་དོན་ཞིག་ཡིན་སྐོར་བཤད་པ་དང་འབྲེལ། བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱིས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཁྲིམས་ཆད་ལ་དང་ལེན་མ་ཞུས་པར་མ་ཟད་བཙོན་ཁང་ནང་གི་ལས་དོན་ལ་འདོད་བློ་མེད་པའི་རྣམ་འགྱུར་བསྟན་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་དེ་ཁོང་ལ་ཐུག་འཕྲད་གནང་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་ཡང་སྤྲད་མེད་པ་རེད།

ཕྱི་ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༡ དང་ ༢ བཅས་ཉིན་གྲངས་གཉིས་ཀྱི་རིང་ཡོ་རོབ་ Brussels གྲོང་ཁྱེར་ནང་ཡོ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་དང་རྒྱ་ནག་དབར་གྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གྲོས་མོལ་ཐེངས་ ༣༧ པ་དེ་ཚོགས་པ་དང་སྦྲགས། ཡོ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་བོད་དང་ཤིན་ཅང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་གླེང་སློང་དང་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་གཙོ་གྱུར་ཡུ་གུར་དང་རྒྱ་རིགས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་མཁན་རྣམས་ཀྱི་མཚན་མངོན་གསལ་གྱིས་དེ་དག་གློད་བཀྲོལ་གཏོང་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་འདུག ཁ་སང་ཚེས་ ༢ ཉིན་ཡོ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་གསར་འགོད་བསྒྲགས་གཏམ་ཞིག་སྤེལ་བའི་ནང་ཉིན་གཉིས་ཀྱི་རིང་གྲོས་མོལ་གནང་བ་བརྒྱུད་ཡོ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་དང་རྒྱ་ནག་དབར་བྱིས་པའི་ཐོབ་ཐང་དང་། ཚོང་ལས། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་། འཇིགས་སྐུལ་བ་འགོག་ཐབས་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཐད་གླེང་སློང་གནང་ཡོད་པ་བཀོད་འདུག  གྲོས་མོལ་དེའི་ཐོག་རྒྱ་གཞུང་གི་སྐུ་ཚབ་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ནང་དཔལ་འབྱོར་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་ལུགས་དང་། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་། མང་ཚོགས་ཁྲོད་ལས་མེད་དང་དབུལ་ཕོངས་དཀའ་ངལ་གཙང་སེལ། སྤྱི་ཚོགས་སྲུང་སྐྱོབ་བཅས་ཀྱི་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་པ་དེ་ལྟར་ཡང། ཡོ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་ནས་དེ་འབྲེལ་ཆབ་སྲིད་དང་མང་ཚོགས་དཀྱུས་མའི་ཐོབ་ཐང་གོང་མཐོར་དང་རྒྱ་གཞུང་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༨ ལོར་མང་ཚོགས་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ཐད་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་ལ་མཚན་རྟགས་བཀོད་དོན་ལྟར་ངེས་པར་དུ་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས་པ་གསུངས་འདུག ཡོ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ནས་རྒྱ་གཞུང་གིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་མཁན་དང་། ...

ཁེ་ན་ཌ་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ Chrystia Freeland ལགས་ཀྱིས་ཁེ་ན་ཌའི་གཞུང་གིས་རྒྱ་གཞུང་གི་བཙོན་འཇུག་འོག་ཡོད་པའི་བོད་མིའི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པར་དྲང་བདེན་གྱི་ཁྲིམས་གཏུགས་ཡོང་ཐབས་སོགས་ཀྱི་བརྒྱུད་ནས་བོད་མི་དེ་དག་གི་གནས་སྟངས་ཐོག་ཐུགས་ཞིབ་གནང་དང་གནང་མུས་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག དེ་ཡང་ཁ་སང་ Canada Tibet Committee ཞེས་པའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་དྲ་གནས་ཐོག་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་ཁེ་ན་ཌ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་མང་གཙོ་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་གཞོན་པ་སྐུ་ཞབས་ Randall Garrison ལགས་ཀྱིས་དེ་སྔོན་ཕྱི་ཟླ་ ༦ པའི་ནང་ཁེ་ན་ཌ་གཞུང་ལ་ཡིག་ཐོག་ནས་དྲི་བ་ཁག་གཅིག་ཕུལ་ཏེ། གཞུང་གི་ངོས་ནས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་བ་ཚོར་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་གནང་ཕྱོགས་དང་ལྷག་པར་དུ་བོད་མིའི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པའི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་གནང་ཕྱོགས། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་ས་པེ་ཅིང་དུ་ཡོད་པའི་ཁེ་ན་ཌ་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ངོས་ནས་༸ཀུན་གཟིགས་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་མཇལ་འཕྲད་ཞུ་ནས་ཁོང་གི་གནས་སྟངས་རྒྱུས་ལོན་གནང་རྒྱུར་འབད་བརྩོན་གང་དང་གང་གནང་ཡོད་མེད་བཅས་འཁོད་ཡོད་པ་རེད། ཁེ་ན་ཌའི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ Chrystia Freeland མཆོག་གིས་ཉེ་ཆར་དྲི་བ་དེ་དག་ལ་ཡིག་ཐོག་ལན་འདེབས་གནང་འདུག་པ་དང་། ཁེ་ན་ཌ་གཞུང་གིས་བོད་མིའི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པའི་གནས་སྟངས་ལ་ཐུགས་ཞིབ་གནང་མུས་ཡིན་པ་མ་ཟད། དྲང་བདེན་གྱི་ཁྲིམས་གཏུགས་ཡོང་ཐབས་སོགས་ལ་འབད་བརྩོན་གནང་དང་གནང་མུས་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གཙོ་འཛིན་དང་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་དམིགས་བསལ་མགྲིན་ཚབ་པ་གཉིས་ལ་༸ཀུན་གཟིགས་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་ལྷན་དུ་མཇལ་འཕྲད་ཡོང་ཐབས་སུ་འབད་སྤུངས་ལྷོད་མེད་གནང་མུས་ཡིན་སྐོར་ཡང་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། བློན་ཆེན་མཆོག་གིས་ད་དུང་ཁེ་ན་ཌའི་གཞུང་འབྲེལ་མི་སྣ་བོད་ནང་དུ་བསྐྱོད་རྒྱུའི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ཅིང་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁང་ལ་དཀའ་ངལ་དུ་མ་འཕྲད་མུས་ཡིན་སྐོར་གསུངས་པ་དང་། དེ་ལྟར་ཡོང་ཐབས་སུ་ཐབས་ཤེས་མུ་མཐུད་གནང་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་འདུག ལྷག་དོན་བོད་མི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་བརྩི་སྲུང་དང་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁག་གི་ནང་དུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ཡར་རྒྱས་གཏང་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་བསྐྱར་ནན་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག རྩ་བའི་ཁེ་ན་ཌ་དང་རྒྱ་ནག་གི་གྲོས་ཚོགས་གཉིས་དབར་འབྲེལ་ལམ་ལས་གཞིའི་ཁྲོད་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༨...

དེ་སྔ་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཆབ་སྲིད་ཉེས་བཅད་འོག་ལོ་གསུམ་རིང་བཙོན་འཇུག་དུས་བཀག་ཚང་རྗེས་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་མུ་ར་སྤྱིན་པ་ལགས་བཙོན་གྲོལ་བཏང་ཡོད་པ་རེད།    དེ་ཡང་བོད་ནས་འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་དུ་ཁུངས་ལྡན་གནས་ཚུལ་གནང་པ་ལྟར་ན། དེ་སྔ་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཆབ་སྲིད་ཉེས་བཅད་འོག་ལོ་གསུམ་རིང་ བཙོན་འཇུག་བྱས་པའི་རང་ལོ་ ༤༣ སོན་པའི་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་མུ་ར་སྤྱིན་པ་ལགས་ནི་ཕ་ཡུལ་ཀན་ལྷོ་ཁུལ་རྨ་ཆུ་རྫོང་མུར་བྱེག་ཡུལ་ཕྱོགས་མུ་ར་སྡེ་བ་ནས་ཡིན་ཞིང། རྒྱ་གཞུང་གིས་ཆབ་སྲིད་ཉེས་བཅད་འོག་ལོ་གསུམ་རིང་བཙོན་འཇུག་བྱས་རྗེས་བཙོན་དུས་ཚང་ཟིན་བྱུང་ནས་ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༡ ཉིན་བཙོན་གྲོལ་ཐོབ་འདུག  ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༣ ཉིན་ཕ་ཡུལ་ལ་འབྱོར་བ་དང་བསྟུན་ས་གནས་བོད་མི་དང་དགོན་པའི་དགེ་འདུན་པ་དང་མང་ཚོགས་ཚོས་གཞུང་ལམ་གཡས་གཡོན་གཉིས་ནས་ཕེབས་སྒུག་གིས་ཁོང་ལ་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་མཇལ་དར་སྒྲོན་ཏེ་ཕེབས་བསུ་གཟབ་རྒྱས་ཞུས་ཡོད་པ་གསུངས་སོང། ད་དུང་མུ་མཐུད་གསུངས་པར་མུ་ར་སྤྱིན་པ་ལགས་དེ་སྔ་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ལོའི་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༢༤ ཉིན་རྒྱ་ནག་གི་ཉེན་རྟོག་པས་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཏེ། ཁོང་ལ་ཟླ་བ་ལྔ་ཙམ་རིང་གཅར་རྡུང་དང་འདྲི་རྩད་ནན་པོ་བྱས་པ་མ་ཟད། ཁོང་གིས་ ༢༠༠༨ ས་བྱི་ཞི་རྒོལ་ཆེན་མོ་ནས་བཟུང་རྒྱ་ནག་ཉེན་རྟོག་པ་དང་དམག་མི་ཚོས་བོད་ཁུལ་དུ་ཚད་ལས་བརྒལ་བའི་དྲག་གནོན་དང་མནར་གཅོད་བཏང་པའི་གནས་ཚུལ་དང། དེ་བཞིན་བོད་མི་ཚོའི་ཞི་རྒོལ་གནས་ཚུལ་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ཁག་ཕྱི་བསྒྲགས་བྱས་པར་བསྙད་པ་མ་ཟད།...