བླ་སྤྲུལ།

རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འགོ་ཁྲིད་ཁག་ཅིག་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་ཆེད་མངགས་བཏང་ནས་ས་གནས་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་འགོ་ཁྲིད་གཙོས་མི་མང་རྣམས་ལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་སྤྲུལ་སྐུའི་ཡང་སྲིད་དོ་དམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ཁྲིམས་སྲོལ་ཟེར་བའི་སྐོར་ལ་གོ་རྟོགས་ཀྱི་ལས་གཞི་སོགས་སྤེལ་ཏེ་བོད་མིའི་བླ་སྤྲུལ་ཡང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་ཐེ་བྱུས་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བཞིན་པར་མངོན་གསལ་གནང་ཡོད། ཁ་སང་ཨ་རི་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ Human Rights Watch ཞེས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཚོགས་པས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་ཉེ་ཆར་ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ གི་ཟླ་མཇུག་ཙམ་ལ་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གི་འགོ་ཁྲིད་ཁག་ཅིག་བོད་སོག་རྫོང་ཁུལ་གྱི་གཡག་ལ་གྲོང་རྡལ་དང་ཧྲོག་རྟ་ཤང་། ར་བ་ཤང་བཅས་སུ་བསྐྱོད་དེ་གྲོང་རྡལ་དེ་དག་གི་འབྲེལ་ཡོད་འགོ་ཁྲིད་དང་དགོན་སྡེ་ཁག་གི་གནད་ཡོད་མི་སྣ། གྲོང་ཚོའི་ལས་བྱེད་དང་ས་གནས་ཀྱི་ཉེན་རྟོག་པ། སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་དགེ་ལས་སོགས་ཁྱོན་མི་སྣ་ ༡༢༠ ལྷག་ཆེད་བསྐོང་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་སྤྲུལ་སྐུའི་ཡང་སྲིད་དོ་དམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ཁྲིམས་སྲོལ་ཟེར་བ་དེ་ནི་སྤྱི་དམངས་ཀྱི་ཆོས་དད་རང་མོས་ལ་འགན་ལེན་བྱེད་པ་དང་། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་བླ་སྤྲུལ་ཡང་སྲིད་ལས་དོན་ཚད་ལྡན་ཡོང་ཐབས་སོགས་ཀྱི་ཡིག་ཆ་གལ་ཆེ་ཞིག་ཡིན་སྟབས། ས་གནས་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་འགན་འཁུར་བ་རྣམ་པས་གཙོས་པའི་མང་ཚོགས་ཡོངས་ནས་བླ་སྤྲུལ་ཡང་སྲིད་དོ་དམ་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས་པ་སོགས་བཤད་ཡོད་པར་བཀོད་འདུག འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཚོགས་པས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གི་ངོས་ནས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་སྤྲུལ་སྐུའི་ཡང་སྲིད་དོ་དམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ཁྲིམས་སྲོལ་ཟེར་བའི་སྐོར་ལ་གོ་རྟོགས་སྤེལ་བཞིན་པ་དེ་ནི་ས་གནས་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་འགོ་ཁྲིད་རྣམས་རྒྱ་ནག་གི་ཁྲིམས་སྲོལ་ཐད་ལ་བློ་ཁ་བསྒྱུར་ཏེ་བོད་མིའི་བླ་སྤྲུལ་ཡང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་ཐེ་བྱུས་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བཞིན་པའི་རྣམ་པ་མངོན་གསལ་རེད་ཅེས་གསུངས་ཡོད། བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ལས་དོན་ལ་དམ་དྲག་ཤུགས་ཆེར་བྱེད་མཁན་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བླ་སྤྲུལ་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་ཞུ་ཕྱོགས་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་ཐེ་བྱུས་བྱས་ཏེ། རྒྱ་ནག་རང་ཉིད་ཀྱི་དགོས་མཁོ་དང་འཚམས་པའི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་སྤྲུལ་སྐུའི་ཡང་སྲིད་དོ་དམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ཁྲིམས་སྲོལ་ཟེར་བ་ཞིག་གཏན་འབེབས་བྱས་པ་མ་ཟད། ད་ཆ་སྲིད་བྱུས་ཁྲིམས་སྲོལ་ཟེར་བ་དེ་བོད་ཀྱི་ས་གནས་ཁག་ཏུ་ཡོངས་གྲགས་ཐོག་ཁྱབ་བསྒྲགས་དང་གོ་རྟོགས་ཀྱི་ལས་གཞི་སྤེལ་བཞིན་པ་དེས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་མ་འོངས་པར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་ལ་ཐེ་བྱུས་བྱ་རྒྱུ་དང་ལྷག་པར་དུ་༸གོང་ས་མཆོག་༸སྐུ་འཚོ་བཞུགས་མེད་པའི་གནས་སྟངས་ཤིག་གི་སྐབས་སུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ངོས་ནས་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་དང་དེ་བཞིན་འཆར་གཞི་གང་ཡོད་པ་རྣམས་ད་ལྟ་ནས་གྲ་སྒྲིག་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་ཞིག་མཚོན་གྱི་ཡོད་སྐོར་བཀོད་འདུག རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༧ ལོར་དོན་ཚན་ ༡༤ ཅན་གྱི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་སྤྲུལ་སྐུའི་ཡང་སྲིད་དོ་དམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ཁྲིམས་སྲོལ་ཟེར་བ་ཞིག་གཏན་འབེབས་ཀྱིས་ལག་བསྟར་བྱས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་བོད་མིའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ལས་དོན་ཐོག་ལ་ཐེ་བྱུས་བྱེད་ཤུགས་ཇེ་ཆེར་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པ་དང་ལྷག་པར་དུ་ཁྲིམས་སྲོལ་ཡིག་ཆར་གསལ་བའི་བླ་སྤྲུལ་ཡང་སྲིད་རྣམས་ནས་རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་གྱུར་དང་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ཐོག་ལ་ནུས་པ་སྤུང་རྒྱུ་དང་། བླ་སྤྲུལ་རྣམ་པའི་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་ཞུ་སྐབས་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོག་མཆན་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་དོན་ཚན་ཁག་སྤྱོད་དེ་བོད་ཀྱི་དགོན་སྡེ་གྲྭ་ཚང་ཁག་གི་ལས་དོན་ལ་དམ་དྲག་བྱས་པ་ཙམ་མ་ཟད་གཞི་རིམ་མི་མང་གི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་དུའང་ཆོས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་ལ་ཞུགས་མི་ཆོག་པ་སོགས་ཀྱི་བཀོད་ཁྱབ་བཏང་བའི་གནས་སྟངས་བྱུང་ཡོད།

རྒྱ་གཞུང་གིས་ཆབ་སྲིད་སྦྱོང་བརྡར་ཐོབ་པའི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་བླ་སྤྲུལ་དྲུག་འབྲིང་རིམ་སློབ་གྲྭ་ཐོན་ཡོད་པར་ཡོངས་གྲགས་བྱས་འདུགརྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༧ ལོར་ཀྲུང་གོ་ནང་བསྟན་མཐུན་ཚོགས་བོད་ལྗོངས་ཡན་ལག་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་སྤྲུལ་སྐུའི་ཡང་སྲིད་སྐོར་གྱི་དོ་དམ་བྱ་ཐབས་ཟེར་བའི་ཁྲིམས་ཡིག་གཏན་འབེབས་འོག་བོད་ནང་རྒྱ་གཞུང་གིས་ངོས་འཛིན་བྱས་པའི་ཐོག་ནས་ཐོ་འགོད་ཡོད་པའི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་བླ་སྤྲུལ་ཁག་ཅིག་ལ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སའི་ཆུ་ཤུལ་ཁུལ་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་སློབ་གླིང་ཟེར་བའི་ནང་དེང་དུས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་དང་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གཞུང་གི་ལྟ་གྲུབ། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་ནང་ཆོས་སྐོར། དེ་བཞིན་རྒྱལ་གཅེས་ཆོས་གཅེས་སོགས་རྒྱལ་གཅེས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ཐོབ་པ་རྣམས་ད་ཆ་འབྲིང་རིམ་སློབ་གྲྭ་ཐོན་ཟིན་པའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་སྤེལ་འདུགཁ་སང་ Global Times ཞེས་པའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་འབྲེལ་བརྒྱུད་ལམ་ཐོག་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་བོད་པའི་བླ་སྤྲུལ་དེ་དག་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ལོར་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་སློབ་གླིང་དུ་བཞུགས་ཏེ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ལོར་གཞི་རིམ་སློབ་སྦྱོང་ཐོན་རྗེས་ཉེ་ཆར་ཕྱི་ཚེས་ ༡༣ ཉིན་འབྲིང་རིམ་སློབ་མཐར་སོན་པའི་མཛད་སྒོ་ཞིག་ཚོགས་འདུག་པ་དང་། སྐབས་དེར་བླ་སྤྲུལ་དྲུག་པོས་དམིགས་བསལ་སློབ་སྦྱོང་གནང་བ་དེས་ཁེ་ཕན་སྐོར་གཏམ་བཤད་དང་སྙན་ངག་གྱེར་འདོན། དེ་བཞིན་རྟགས་གསལ་གཏོང་བ་ཡོད་པ་སོགས་བཀོད་འདུགརྒྱ་ནག་གཞུང་འབྲེལ་བརྒྱུད་ལམ་གྱིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་གཞིགས་ཚེ་བླ་སྤྲུལ་དྲུག་པོ་དེ་དག་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་སློབ་གླིང་དུ་རྒྱལ་གཅེས་ཀྱི་སློབ་སྦྱོང་རག་པའི་རུ་ཁག་དང་པོའི་གྲས་ཤིག་ཡིན་པར་ཆེད་བཀོད་བྱས་ཡོད། བཞུགས་སྒར་དྷརྨ་སཱ་ལཱར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཉམས་ཞིབ་པ་བསྟན་འཛིན་ཚེ་བརྟན་ལགས་སུ་དེ་འབྲེལ་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་གཙོ་བོ་མ་འོངས་པར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་ཡང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་ལངས་ཕྱོགས་གང་ཡོད་སྲ་བརྟན་བཟོ་ཐབས་དང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ངོས་ནས་དམིགས་བསལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་ཤུགས་རྐྱེན་སོགས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཞིབ་འཇུག་བྱས་མཐར་འདེམས་སྒྲུག་བྱས་པའི་སྤྲུལ་སྐུ་དེ་དག་སླད་མར་བོད་མིའི་ཁྲོད་ལ་རྒྱ་གཞུང་གི་ལྟ་གྲུབ་སྤེལ་རྒྱུ་མ་ཟད་ལྷག་དོན་ད་ལྟ་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཡང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཕྱོགས་ནས་གྲ་སྒྲིག་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པར་ཚོད་དཔག་གནང་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་གསུངས་ཡོད།