ལྔ་དང་ལྔ་བཅུ།

ཉེ་སྔོན་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་ཚོགས་འདུ་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལོ་ ༣༥ དང་ ༣༥ མན་གྱི་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་གཞོན་སྐྱེས་སྐུ་ཚབ་ལྔ་འདེམས་སྒྲུག་གནང་རྒྱུ་གསལ་བསྒྲགས་གནང་བ་བཞིན། དེ་རིང་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་ཚོགས་ཆུང་གི་འདེམས་སྒྲུག་གནང་བའི་བུ་མོ་གཉིས་དང་བུ་གསུམ་བཅས་གཞོན་སྐྱེས་སྐུ་ཚབ་དེ་དག་གི་མཚན་གསལ་བསྒྲགས་གནང་སོང་། དེ་རིང་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༡ ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོ་ཕྱི་དྲིལ་ལྷག་པ་ཚེ་རིང་ཚོགས་ཁང་དུ་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཤིག་གནང་སྟེ་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་གཞན་སྐྱེས་སྐུ་ཚབ་ལྔ་པོ་དེ་དག་གི་མཚན་དང་ལོ་རྒྱུས་བཅས་ཡོངས་བསྒྲགས་གནང་སོང་བ་དང། ཁོང་རྣམས་ནི་རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་ལྡེ་ར་ལྡུན་ཁུལ་ནས་ཡིན་པའི་ལྷ་རོང་ལགས་དང། ཨ་རིའི་མི་ནེ་སོ་ཊ་ནས་ཡིན་པ་བསྟན་འཛིན་ནོར་སྒྲོན་ལགས། རྒྱ་གར་ནང་སྐྱེས་ཤིང་ཕྱིས་སུ་ཁེ་ན་ཌ་ནང་གནས་སྤོ་གནང་བ་བསྟན་འཛིན་ནོར་འཛིན་ལགས། སུད་སི་ནང་སྐྱེས་ཤིང་འཚར་ལོངས་བྱུང་བ་ལྷ་ནིང་སྐལ་བཟང་རྡོ་རྗེ་ལགས། ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་ Melborne གྲོང་ཁྱེར་ནས་ཡིན་པའི་མགོན་པོ་བཀྲ་ཤིས་ལགས་བཅས་ཡིན་པ་རེད། སྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་རྩ་བའི་མ་འོངས་པར་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་དང་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་ཡོད་པའི་བོད་མིའི་གྲངས་འབོར་དེ་བརྒྱ་ཆ་ ༥༠༌༥༠ ཆགས་ངེས་ཡིན་པ་ལྟར། ཕྱི་རྒྱལ་ནང་ཡོད་པའི་བོད་མི་རྣམས་དང་ལྷག་པར་དུ་གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་ལ་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་འཛིན་དགོས་པ་དང། བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་དང་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་མི་ཉམས་རྒྱུན་འཛིན་གནང་དགོས་པ། དེ་དག་ཆེད་དུ་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་དགོས་པ། དེ་བཞིན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་ཞབས་འདེགས་ཞུ་དགོས་པའི་གོ་རྟོགས་དང་སྐུལ་མ་སྤེལ་ཕྱིར་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་གཉིས་ཚོགས་ཟིན་པ་དང་འབྲེལ།...

བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་གོ་སྒྲིག་འོག་འཛམ་གླིང་ཡུལ་གྲུ་འདྲ་མིན་ ༡༣ ནས་ཕེབས་པའི་བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་ཀྱི་འབྱུང་འགྱུར་བོད་ཀྱི་མདུན་ལམ་དང་འབྲེལ་བའི་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་གཉིས་པ་མཇུག་སྒྲིལ་དང་སྦྲགས། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་གཞོན་སྐྱེས་ཚོས་སེམས་ཤུགས་མ་ཆག་པར་མུ་མཐུད་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ཐོག་འགན་ཁུར་བླངས་དགོས་པ་གསུངས་སོང་། དེ་རིང་ཚོགས་འདུ་མཇུག་སྒྲིལ་གྱི་མཛད་སྒོ་ཐོག་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་དབུས་ཕྱི་འབྲེལ་དྲུང་ཆེ་དྭགས་པོ་བསོད་ནམས་ནོར་ནུ་ལགས། དེ་བཞིན་ཕྱི་དྲིལ་དྲུང་ཆེ་ཨརྱ་ཚེ་དབང་རྒྱལ་པོ་ལགས། དྲུང་འཕར་འཚི་མེད་ཚེ་དབྱངས་ལགས་བཅས་ཆེད་ཕེབས་ཐོག་བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་ཚོགས་བཅར་བ་མི་གྲངས་ ༡༠༠ ལྷག་ལྷན་འཛོམས་ངང་ལེགས་གྲུབ་གནང་སོང་། སྐབས་དེར་ཕྱི་འབྲེལ་དྲུང་ཆེ་དྭགས་པོ་བསོད་ནམས་ནོར་བུ་ལགས་ཀྱིས་ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་འདུ་ཐོག་ཕེབས་པའི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོགས་བཅར་བ་ཡོངས་རྫོགས་བོད་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་ཀྱི་སླད་དུ་ཞབས་ཞུ་དང་ལས་འགུལ་སྤེལ་མཁན་ཞིག་ཡིན་སྟབས་ངེས་པར་དུ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་དང་ལོ་རྒྱུས། དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་རྣམས་གསལ་པོ་མཁྱེན་པའི་ཐོག་ནས་ཕྱག་ལས་གནང་རྒྱུ་དེ་རང་ཉིད་ལ་འཁྲི་བའི་འོས་འགན་གལ་ཆེ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པར་དྲན་སྐུལ་གནང་བ་མ་ཟད། ཚོགས་འདུ་འདི་ནས་གང་ཤེས་པ་རྣམས་རང་ཉིད་ཀྱི་ས་གནས་གཞན་ལ་ཡོད་པའི་བོད་རིགས་ནང་ཁུལ་དབར་སྦྱང་བཤད་དང་བསམ་ཚུལ་སྤེལ་རེས་གནང་དགོས་སྐོར་གསུངས་སོང་།  ཁོང་གིས་ད་དུང་དེ་རིང་ཚོགས་འདུ་མཇུག་སྒྲིལ་རྗེས་ཚོགས་བཅར་བ་རྣམས་རང་ཉིད་ཀྱི་ས་གནས་ལ་ཕྱིར་ཕེབས་གནང་སྟེ་བོད་སྤྱིའི་རྩ་དོན་སླད་སེམས་ཤུགས་འཕར་མ་ཞིག་སྐྱེས་ཐོག་ཕྱག་ལས་སྔར་ལྷག་གནང་རྒྱུར་འབད་དགོས་གལ་ཡིན་པའི་ལམ་སྟོན་གནང་ཡོད། འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ནས་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་ལ་ཚོགས་འདུ་མཇུག་སྒྲིག་དང་འབྲེལ་བའི་བཀའ་འདྲི་ཁག་གཅིག་ཞུས་པར་ཚོགས་འདུ་ཐོག་ནས་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་གཙོ་གྱུར་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ནང་ཡོད་པའི་བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་ས་གནས་གཅིག་ཏུ་ལྷན་འཛོམས་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་ངོ་ཤེས་དང་བོད་སྤྱིའི་རྩ་དོན་སླད་བོད་མི་མི་རེ་ངོ་རེ་ནས་གང་གནང་ཐུབ་མིན་ཐད་བཀའ་བསྡུར་གནང་གི་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལྷག་དོན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་ཚོགས་བཅར་བ་གཞོན་སྐྱེས་དེ་དག་མ་འོངས་བོད་ཀྱི་སོན་རྩ་དང་མགོ་ཁྲིད་ཡིན་པར་དྲན་སྐུལ་གནང་ཐོག་ཁོང་རྣམས་སེམས་ཤུགས་མ་ཆག་པར་མུ་མཐུད་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ཐོག་འགན་ཁུར་བླངས་དགོས་པ་གསུངས་སོང་། གཞི་རྩའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡༦ ནས་དེ་རིང་བར་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པའི་བོད་ཀྱི་མདུན་ལམ་དང་འབྲེལ་བའི་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་གཉིས་པའི་ཐོག་ཚོགས་བཅར་བ་རྣམས་ནས་བོད་དང་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་དབར་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་འབྲེལ་ལམ་གྱི་གལ་གནད་དང་དོན་ཕན་གྱི་འབྲེལ་ལམ་དང་གྲོས་མོལ་བསྐྲུན་ཐབས། བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་བོད་མི་ཐུན་མོང་ནས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཕྱོགས། བོད་མིའི་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་ཐོག་ན་གཞོན་རྣམས་ཀྱི་ལས་འགན། དེ་བཞིན་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་འཆར་སྣང་ཐད་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ནས་འགན་ཁུར་བཞེས་ཕྱོགས་དང་འཆར་སྣང་ལྡན་པའི་དབུ་ཁྲིད་བསྐྲུན་ཐབས་བཅས་ཀྱི་བརྗོད་གཞི་ཐོག་གསུང་བཤད་དང་ཚོགས་བཅར་བ་ཕན་ཚུན་དབར་གྲོས་བསྡུར་སྦྱང་བཤད་ལྷུག་པོ་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་མཆོག་དང་ལྷན་དུ་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་སྤྱི་རིགས་ཐོག་དྲི་བ་དྲིས་ལན་སོགས་གནང་ཡོད་པ་རེད། འབྲེལ་ཡོད་པར་རྣམས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དྲྭ་རྒྱ།

དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོགས་འདུའི་ཚོགས་ཐུན་གསུམ་པའི་ཐོག་བོད་དང་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་དབར་འབྲེལ་ལམ་སྲ་བརྟན་དང་དོན་ཕན་ལྡན་པའི་གྲོས་མོལ་བསྐྲུན་ཐབས་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་༸དཔལ་ལྡན་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཡིག་ཚང་གི་དྲུང་ཆེ་རྔ་བ་ཚེ་རྒྱམ་ལགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་སེལ་བར་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་དང་ལྷག་དོན་རྒྱ་མི་རིགས་ནས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་ངོས་འཛིན་ཀྱིས་ཤེས་རྟོགས་ཡོང་བ་བཟོ་དགོས་པ་མ་ཟད་བོད་དོན་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་དགོས་པར་ནན་སྐུལ་གནང་སོང་། དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཚོུད་ ༩ ཐོག་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཐུན་གསུམ་པའི་ཐོག་གསུང་བཤད་གནང་མཁན་༸དཔལ་ལྡན་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཡིག་ཚང་གི་དྲུང་ཆེ་རྔ་བ་ཚེ་རྒྱམ་ལགས་དང་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་དྲུང་ཆེ་དང་བཀའ་དྲུང་ཡིག་ཚང་གི་ཟུང་དྲུང་སྐལ་བཟང་ཚེ་རིང་ལགས། དེ་བཞིན་ཕྱི་དྲིལ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚན་པའི་ལས་བྱེད་འཕྲིན་ལས་ཆོས་སྐྱིད་ལགས་བཅས་གསུམ་ཆེད་འབོད་ཀྱིས་བོད་དང་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་དབར་འབྲེལ་ལམ་སྲ་བརྟན་དང་དོན་ཕན་ལྡན་པའི་གྲོས་མོལ་བསྐྲུན་ཐབས་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིར་ཚོུད་གཅིག་གི་རིང་གསུང་བཤད་གནང་ཡོད་པ་ལྟར། སྐབས་དེར་༸དཔལ་ལྡན་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཡིག་ཚང་གི་དྲུང་ཆེ་རྔ་བ་ཚེ་རྒྱམ་ལགས་ནས་བོད་རྒྱ་གཉིས་དབར་ཞི་མོལ་གནང་དགོས་དོན་ཅི་ཡིན་དང་ད་ལྟ་བར་གྱི་འབྲེལ་ལམ་རྣམས་གང་འདྲ་བྱུང་མིན། དེ་བཞིན་མ་འོངས་པར་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དོན་ཕན་ལྡན་པའི་གྲོས་མོལ་ཡོང་བར་ཐབས་ཤེས་གང་གནང་དགོས་མིན་བཅས་ཀྱི་དོན་ཚན་གསུམ་ཅན་ཞིག་གསལ་འདོན་གནང་ཐོག་ད་རེས་ང་ཚོ་འཛམ་གླིང་ཡུལ་གྲུ་འདྲ་མིན་ནས་ཕེབས་པའི་ཚོགས་བཅར་བ་རྣམས་ས་གནས་གཅིག་ཏུ་ཚང་འཛོམས་ཀྱིས་བགྲོ་གླེང་འདི་ལྟར་གནང་དོན་ནི་ང་ཚོར་དཀའ་རྙོག་གམ་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཞིག་ཡོད་པ་དང་དཀའ་རྙོག་འདི་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༩ ལོར་བོད་ནང་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་འགོ་བཙུགས་ནས་བོད་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱས་རྐྱེན་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་གཏོགས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༠ གོང་ལ་བོད་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་ཞེས་པ་ཞིག་བྱུང་མྱོང་མེད་ཅེས་ནན་བརྗོད་གནང་སོང་། དེ་བཞིན་རྔ་བ་ཚེ་རྒྱམ་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཞིག་མེད་པར་བརྗོད་བཞིན་པ་དེ་ཡང་དག་པ་ཞིག་མིན་པ་དང་དོན་དངོས་ཐོག་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཡོད་པར་བརྟེན་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༠ ནང་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བའི་ས་ཁུལ་གཙོ་གྱུར་མདོ་དབུས་ཁམས་ཡོངས་རྫོགས་ནང་བོད་ཀྱི་ལས་དོན་སྐོར་གྱི་བཞུགས་མོལ་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་མང་འཚོགས་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་མ་ཟད། ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ལ་དབང་སྒྱུར་བྱས་ནས་མི་ལོ་ ༦༠ ལྷག་འགྲོ་བཞིན་པའི་ཁྲོད་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། ལེགས་བྱང་། སྐད་ཡིག་བཅས་པའི་རྨང་གཞི་དང་མི་རིགས་སོགས་རྩ་མེད་གཏང་རྒྱུའི་ཐབས་བརྒྱ་བྱུས་སྟོང་ཀྱི་ཐབས་ཤེས་བྱེད་བཞིན་པའི་གཉན་འཕྲང་ཅན་གྱི་དུས་ཚོད་འདིར་བོད་མི་ཚོས་ངེས་པར་དུ་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་སེལ་དགོས་པ་དང་དེ་བོད་མིར་ཁ་ཚ་དགོས་གཏུགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པར་ནན་བརྗོད་གནང་ཡོད། རྔ་བ་ཚེ་རྒྱམ་ལགས་ཀྱིས་ད་དུང་གཞོན་སྐྱེས་ཚོའི་དུས་ཀུན་ཏུ་རང་ཉིད་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་ནང་ཡོད་པ་དང་རང་ཉིད་ཀྱི་སྒྲིག་འཛུགས་འདི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་ཡིན་པར་དྲན་སྐུལ་གནང་དགོས་པ་མ་ཟད། འཐབ་རྩོད་དེ་ཡང་བོད་ཀྱི་བདེན་དོན་གྱི་འཐབ་རྩོད་ཞིག་ཡིན་སྟབས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་དེ་སེལ་བར་ཐབས་ལམ་སྣ་ཚོགས་ཤིག་ཡོད་ཀྱང་དེའི་ནང་ནས་མེད་དུ་མི་རུང་བའི་ཆ་རྐྱེན་གཅིག་པོ་ནི་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་དང་ལྷག་དོན་རྒྱ་རིགས་མི་མང་ནས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་ངོས་འཛིན་གྱིས་ཤེས་རྟོགས་གནང་ཐུབ་པ་བཟོ་དགོས་པ་མ་ཟད་ཁྱད་པར་དུ་བོད་དོན་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྒྱུ་དེ་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་། ཁོང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ནས་ ༡༩༧༤ བར་དུ་བོད་མིའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ངོ་བོ་དེ་ད་ལྟ་ལྟར་མིན་ནའང་ ༡༩༧༤ རྗེས་སུ་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་མི་ཡོང་བ་དང་བོད་ཀྱི་ད་ལྟའི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་སྐྱོབ་རྒྱུ།...

བཞུགས་སྒར་དུ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་སྤྱི་ཚོགས་ཡར་རྒྱས་ཐེབས་རྩས་གོ་སྒྲིག་ཐོག་ཁ་ཉིན་རེས་གཟའ་ཕུར་བུ་ནས་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་སྲ་བརྟན་རྒྱུན་སྐྱོང་ལ་དམིགས་པའི་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ལྷན་ཚོགས་བསྐོང་ཚོགས་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། ཁ་སང་ཚོགས་དུས་ཉིན་གཉིས་པའི་ཉིན་རྒྱབ་ཀྱི་ཚོགས་དུས་ཐོག་བོད་མིའི་ཤེས་ཡོན་ཡར་རྒྱས་གཏོང་ཐབས་དང་། བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ཡར་རྒྱས་གཏོང་ཐབས་དང་འབྲེལ་ཡོད་ཆེད་ལས་མི་སྣས་གསུང་བཤད་དང་གྲོས་བསྡུར་སྦྱང་བཤད་གནང་ཡོད་པ་རེད། སྐབས་དེར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་འགན་འཛིན་བསྟན་འཛིན་རྡོ་རྗེ་ལགས་ནས་གཞི་རིམ་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་དང་འབྲེལ། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞི་རིམ་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་གནང་སྟེ་ད་བར་ལོ་ངོ་ ༡༣ འགྲོ་བཞིན་པའི་བརྒྱུད་རིམ་ལ་ཕྱིར་མིག་གནང་ཚེ་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་ལས་གཞི་གསར་གཏོད་དང་དགེ་རྒན་འོས་སྦྱོང་སོགས་གནང་ཡོད་ཀྱང་། གལ་ཆེ་ཤོས་དེ་སྲིད་བྱུས་དེའི་དགོངས་དོན་གཞིར་བཟུང་མ་འོངས་པའི་ལོ་ལྔ་དང་བཅུའི་ནང་གི་ལས་དོན་གནང་ཕྱོགས་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་འཆར་བང་སྒྲིག་དགོས་གལ་ཡིན་པ་དང་། ལས་འཆར་བང་སྒྲིག་པ་དེ་དག་ལག་བསྟར་འཐུས་ཚང་ཡོང་བར་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཤེས་ཡོན་ལྷན་ཚོགས་དེ་གལ་ཆེན་པོ་ཆགས་ཡོད་སྟབས། འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་དང་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་གྲོས་ཚོགས་གང་རུང་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཤེས་ཡོན་ལྷན་ཚོགས་འདི་རང་སྐྱོང་གི་སྡེ་ཚན་ཞིག་བཟོ་དགོས་གལ་ཡིན་སྐོར་གསུངས་སོང་། ལྷག་པར་དུ་ཁོང་གིས་ཤེས་ཡིན་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་གནང་གི་ཡོད་མེད་ལ་ལྟོས་མེད་ཐོག་ཤེས་ཡོན་གྱི་སྤུས་ཚད་ཡར་རྒྱས་གཏོང་དགོས་གནད་ཡིན་སྟབས། དགེ་རྒན་ནི་ཤེས་ཡོན་གྱི་སྤུས་ཚད་ཡར་རྒྱས་བཏང་མཁན་གྱི་ཨ་མ་འམ་གཞི་མ་ཡིན་པས་དགེ་རྒན་གྱི་མཐུན་རྐྱེན་བཟང་དུ་གཏང་དགོས་ཞེས་གསུངས་ཡོད། རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ན་གཞོན་ནུས་སྤེལ་ལས་གཞིའི་འགན་འཛིན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་དབུ་དཀར་ཚང་གཡུ་སྒྲོན་ལགས་ཀྱིས་ཀྱང་གཞི་རིམ་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་དེ་ལག་བསྟར་ཡག་པོ་ཞིག་ཐུབ་ཚེ་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་ཙམ་མ་ཟད་དགེ་རྒན་གྱི་མཚན་གནས་དེའང་ཡོངས་འཛིན་ཞེས་ཕུལ་ཡོད་པ་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། སློབ་མའི་འཚར་ལོངས་གང་འདྲ་ཡོང་མིན་ནི་དགེ་རྒན་རྣམ་པའི་ཕྱག་ཏུ་ཡོད་སྟབས། གཞུང་སྒེར་སྒྲིག་འཛུགས་གང་རུང་འོག་ཡོད་པའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་དགེ་རྒན་ལ་བརྩི་བཀུར་དང་མཐུན་རྐྱེན་གང་ལེགས་སྦྱོར་དགོས་པ་དང་། དགེ་རྒན་གྱི་གསོལ་ཕོགས་དེ་བོད་མིའི་སྒྲུག་འཛུགས་ཀྱི་དྲུང་ཆེའི་གསོལ་ཕོགས་དང་མཉམ་པ་ཞིག་ཕུལ་དགོས་པ་གསུངས་སོང་། བོད་པའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཚགས་ཚུད་ཡོང་བར་ད་ལྟའི་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་གོ་སྒྲིག་གནང་བཞིན་པའི་བོད་ཡིག་གི་དགེ་རྒན་འོས་སྦྱོང་གི་བསླབ་གཞི་དང་སློབ་ཁྲིད་ཀྱི་ཐབས་ལམ་སོགས་ཀྱི་ཐད་བསྐྱར་ཞིབ་ངེས་པར་དུ་གནང་དགོས་པ་དང་། སློབ་གྲྭའི་ནང་སློབ་མ་ཚོར་བསལ་བློའི་རང་དབང་དང་། སློབ་ཚན་ཁྲོད་དུ་དེང་དུས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་དང་འབྲེལ་བའི་སློབ་ཚན་ཁ་སྣོན་གནང་དགོས་པ། དེ་བཞིན་བོད་མིའི་སྒྲིགས་ཀྱི་ལག་ཤེས་བསྟི་གནས་ཁག་ཏུ་སློབ་མའི་འདོད་པ་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་ལ་གཞིགས་པའི་ལས་རིགས་སྦྱོང་བརྡར་གནང་རྒྱུ། དེ་བཞིན་སློབ་གྲྭའི་སྣེ་ཁྲིད་པ་རྣམས་སྙིང་རྗེ་ལྡན་པའི་འགོ་ཁྲིད་ཞིག་གནང་གལ་ཡིན་པ་སོགས་ཀྱི་དགོངས་འཆར་མང་པོ་བྱུང་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ཡར་རྒྱས་གཏོང་ཐབས་དང་འབྲེལ་ཆེད་ལས་མི་སྣས་གསུང་བཤད་གནང་སྐབས་༸སྐུའི་ཕྱི་ལུགས་བླ་སྨན་པ་ས་འདུ་ཚང་ཚེ་བརྟེན་རྡོ་རྗེ་ལགས་ནས་བོད་མིའི་འསྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་གཞི་མང་པོ་ཞིག་འཛིན་སྐྱོང་དང་གཤམ་འོག་གི་ལས་བྱེད་དབར་གོ་བརྡ་མ་འཕྲོད་པ་ལྟ་བུའི་དཀའ་ངལ་མང་དག་ཞིག་ཕྲད་བཞིན་ཡོད་སྟབས། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟན་གྱི་ལས་དོན་སྤྱི་ཡོངས་ཐོག་བསྐྱར་ཞིབ་དགོས་པ་དང་། འཕྲོད་བསྟེན་ཀྱི་ལས་དོན་ནང་ཆེད་ལས་མི་སྣ་གསོ་སྐྱོང་གནང་དགོས་པ། དེ་བཞིན་ཆེད་ལས་སྨན་པ་གསོ་སྐྱོང་ཐུབ་ཐབས་སུ་གསོལ་ཕོགས་དང་། སློབ་སྦྱོང་སོགས་ཀྱི་གོ་སྐབས་བསྐྲུན་དགོས་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་བོད་ཀྱི་སྨན་རྩིས་ཁང་དང་ཟུང་འབྲེལ་ཐོག་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་ལས་གཞི་མང་ཙམ་སྤེལ་དགོས་པ་མ་ཟད་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ནང་གསོ་བ་རིག་པའི་ཚན་པ་ཞིག་ངེས་པར་དུ་ཆེད་འཛུགས་གནང་གལ་ཡིན་པ་སོགས་གསུངས་ཡོད།

ཁ་སང་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡༣ ཉིན་དགོང་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༦ ཐོག་བཞུགས་སྒར་དྷ་སྟེང་བོད་ཁྱིམ་སློབ་གྲྭའི་ཉེ་འདབས་སུ་ཆགས་པའི་ Fortune Moksha ཞེས་སྐར་མ་ལྔ་ཅན་གྱི་གསོལ་མགྲོན་ཁང་དུ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་སྲ་བརྟན་རྒྱུན་སྐྱོང་ལ་དམིགས་པའི་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ལྷན་ཚོགས་འབུ་འཛུགས་གནང་བ་དང་སྦྲགས། སྲིད་སྐྱོདང་མཆོག་གིས་ད་བར་བསྐོང་ཚོགས་གནང་བའི་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་གྲོས་བསྡུར་ཇི་བྱུང་རྣམས་རིམ་བཞིན་མང་ཚོགས་ལ་ཡོངས་བསྒྲགས་གནང་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོང་།ཐེངས་འདིའི་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ལྷན་ཚོགས་འདི་ཨ་རིའི་ཐེབས་རྩ་ཁང་གི་མ་དངུལ་རོགས་རམ་འོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་སྤྱི་ཚོགས་ཡར་རྒྱས་ཐེབས་རྩས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་དང་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མང་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་གྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ། ཨ་རིའི་ཐེབས་རྩ་ཁང་གི་འགན་འཛིན་གཞོན་པ་ལྕམ་ Ann Marie Yastishock ལགས་དང་རོགས་ཚོགས་ཁག་ཅིག་གི་སྐུ་ཚབ། རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་གཙོ་གྱུར་འཛམ་གླིང་ཡུལ་གྲུ་འདྲ་མིན་ ༢༠ ལྷག་གི་ནང་གནས་སྡོད་བྱེད་བཞིན་པའི་རྒྱབ་ལྗོངས་འདྲ་མིན་གྱི་ཚོགས་བཅར་བ་མི་གྲངས་ ༢༠༠ ལྷག་ཕེབས་འདུག གཞི་རྩའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་སྔར་ལོ་ཕྱི་ཟླ་བཅུ་པའི་ནང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གལ་གནད་དང་འབྲེལ་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུ་ཚོགས་འདུ་དང་། ཉེ་ཆར་ཟླ་བ་སྔོན་མའི་ནང་འབྱུང་འགྱུར་བོད་ཀྱི་མདུན་ལམ་དང་འབྲེལ་བའི་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོགས་འདུ་བཅས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་ཡོད་པ་དང་། ཐེངས་འདིའི་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ལྷན་ཚོགས་འདི་ནི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་སྲ་བརྟན་རྒྱུན་སྐྱོང་ལ་དམིགས་པ་ཞིག་ཡིན་སྟབས།...

བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་གོ་སྒྲིག་འོག་འདི་ལོ་ཟླ་ ༨ ནང་བཞུགས་སྒར་དྷརྨ་ས་ལར་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་གཙོ་གྱུར་འཛམ་གླིང་ས་ཕྱོགས་གང་སར་གནས་པའི་བོད་མིའི་ཁྲོད་ནས་བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་གྲངས་ ༡༠༠ འདེམས་སྒྲུབ་ཀྱིས་ ‘Five-Fifty Youth Forum: Shaping Tibet’s Future’ འམ་འབྱུང་འགྱུར་བོད་ཀྱི་མདུན་ལམ་ཞེས་པའི་གཞོན་སྐྱེས་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་ལྷན་ཚོགས་ཤིག་འཚོགས་གནང་རྒྱུ་རེད་འདུག རླུང་འཕྲིན་ཁང་ནས་རིང་མིན་འཚོགས་རྒྱུའི་གཞོན་སྐྱེས་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་ཚོགས་འདུ་དང་འབྲེལ་བའི་ཞིབ་ཕྲའི་གནས་ཚུལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དྲིལ་བསྒྲགས་དྲུང་ཆེ་ཤར་གླིང་བསྟན་འཛིན་ཟླ་སྒྲོན་ལགས་སུ་བཅར་འདྲི་ཞུས་ཡོད།

འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གི་གསར་འགོད་པ་བསྟན་འཛིན་དབང་གྲགས་ལགས་ཀྱིས་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་འཆར་སྣང་ཚོགས་འདུ་སྐོར་དང་འབྲེལ་དྲིལ་བསྒྲགས་དྲུང་ཆེ་ཚད་མཉམ་ཤར་གླིང་བསྟན་འཛིན་ཟླ་སྒྲོན་ལགས་སུ་དམིགས་བསལ་བཅར་འདྲི་ཞུས་པ་དང་འདི་བཞིན་གསར་འགོད་པ་བསྟན་འཛིན་ནོར་བཟང་ལགས་ཀྱིས་བོད་རིགས་འདྲེས་མའི་ཚོགས་འདུ་སྐོར་ཆེད་སྒྲིག་ཞུས་པའི་ལེ་ཚན།