ཤེས་རིག

ཁ་སང་ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༢༡ ཉིན་སྔ་དྲོ་ཚོུད་ ༡༡༌༠༠ སྟེང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་འབུམ་རམས་པ་པདྨ་དབྱངས་ཅན་མཆོག་གིས་ལྡི་ལི་བཟོ་གྲྭ་ནང་གསར་འཛུགས་གནང་བའི་ཧིན་སྒོར་འབུམ་ ༥༨ ལྷག་གི་འགྲོ་གྲོན་བཏང་སྟེ་དེབ་བཟོའི་དཔར་བསྐྲུན་ཁང་ཞིག་གསར་རྒྱག་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་བ་དབུ་འབྱེད་གནང་འདུག  མཛད་སྒོ་དེའི་སྐབས་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་དང་ཤེས་རིག་དཔར་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་གཅིག་ལྕོགས་འབུམ་རམས་པ་པདྨ་དབྱངས་ཅན་མཆོག་དང་ཤེས་རིག་དཔར་ཁང་གི་འགན་འཛིན་བག་དྲོ་བློ་བཟང་དཀོན་མཆོག་ལགས། ལྡི་ལི་དོན་གཅོད་བཀའ་ཟུར་འབྲོང་ཆུང་དངོས་གྲུབ་མཆོག  ཤེས་རིག་དཔར་ཁང་གི་དཔར་བསྐྲུན་འགན་འཛིན་ཀརྨ་རྒྱ་མཚོ་ལགས། དེ་བཞིན་གཞུང་འབྲེལ་དང་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་སྐྱིད་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་རྣམ་པ། རྒྱ་གར་བ་མི་སྣ་ཁག་གཅིག ཤེས་རིག་དཔར་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་དང་ལས་བྱེད་རྣམ་པ་སོགས་ལྷན་འཛོམས་གནང་འདུགསྐབས་དེར་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་དེབ་བཟོའི་དཔར་བསྐྲུན་གསར་རྒྱག་གི་ལས་གཞི་དེའི་ཆེད་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་ཀུན་ལ་ཡི་རངས་བསྔགས་བརྗོད་གནང་བ་དང་སྦྲགས། ཤེས་རིག་དཔར་ཁང་གི་དཔར་བསྐྲུན་སྡེ་ཚན་འདི་བཞིན་འཚོ་བ་རང་སྐྱོང་གི་གནས་བབ་ཐོག་ནས་ཕྱག་ལས་གནང་བཞིན་པའི་ཁར་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༢ ལོ་ནས་ད་བར་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་གཙང་ཁེ་ཧིན་སྒོར་འབུམ་ ༨༩ འབུལ་བཞིན་ཡོད་པར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞེས་གསུངས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལས་བྱེད་ནང་ཁུལ་དབར་འཆམ་མཐུན་དང་ཕྱག་ལས་ལ་དགའ་སྤོབས་ཆེན་པོའི་ཐོག་ནས་གནང་ཚེ་གྲུབ་འབྲས་མི་དམན་པ་ཐོབ་ངེས་ཡིན་པ་སོགས་ལམ་སྟོན་གནང་འདུག ལྷག་དོན་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་སླད་མར་ཤེས་དཔར་ལ་བཀའ་ཤག་གི་ངོས་ནས་ཐུགས་ཕན་གསོས་པའི་ཕྱག་རོགས་གང་གནང་དགོས་ཀྱང་དེ་ལྟར་གང་ཐུབ་གནང་ངེས་ཡིན་པའི་ཞལ་བཞེས་གནང་འདུགའདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གི་གསར་པས་ཤེས་རིག་དཔར་ཁང་གི་འགན་འཛིན་བག་དྲོ་བློ་བཟང་དཀོན་མཆོག་ལགས་སུ་ཐེངས་འདིའི་དེབ་བཟོ་དཔར་བསྐྲུན་ཁང་གསར་འཛུགས་གནང་བའི་དགོས་དམིགས་སོགས་དང་འབྲེལ་བའི་བཅར་འདྲི་ཁག་གཅིག་ཞུས་པར་དཔར་བསྐྲུན་གྱི་སྤུས་ཚད་སྔར་ལྷག་གང་ལེགས་ཡོང་རྒྱུར་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་མ་ཟད་བོད་མི་རང་ལ་ཕྱག་ལས་ཀྱི་གོ་སྐབས་མང་བ་བསྐྲུན་ཐུབ་པ་སོགས་ཀྱི་དགེ་མཚན་ལྡན་ཡོད་སྐོར་གསུངས་སོང་།རྩ་བའི་བོད་ཀྱི་སྣོད་བཅུད་ཡོངས་རྫོགས་རྒྱ་ནག་གིས་བཙན་འཕྲོག་བྱས་ཏེ་ཆེས་རྩ་ཆེའི་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གི་གླེགས་བམ་ཆེ་ཕྲ་ཐམས་ཅད་རྩ་གཏོར་བཏང་སྟེ་མིང་གི་ལྷག་མར་བཟོས་པའི་བཀའ་བསྟན་གཉིས་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་གསུང་རབ་རྣམས་སླར་གསོ་ཞུ་ཐབས་དང༌། བོད་ཀྱི་མ་འོངས་པའི་སོན་རྩ་བོད་ཕྲུག་རྣམས་ལ་ཆེད་དུ་དམིགས་ནས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་དང་སྐད་ཡིག རྒྱལ་རབས།...

དེ་རིང་བཞུགས་སྒར་གངས་ཅན་སྐྱིད་ཤོངས་སུ་ཆགས་པའི་བོད་མིའི་སྒྲིགས་འཛུགས་ཀྱི་ཚོགས་ཁང་གསར་པའི་ནང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་གོ་སྒྲིག་འོག་ཕ་མའི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་གཉིས་པ་དབུ་འཛུགས་གནང་སོང། ཚོགས་ཆེན་དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་དང་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་པདྨ་དབྱངས་ཅན་མཆོག།དེ་བཞིན་ཤེས་རིག་དྲུང་ཆེ་དང་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད། འགན་འཛིན་རྣམ་པ། ཕྱོགས་མཐའ་ཁག་ནས་ཕེབས་པའི་སློབ་གྲྭ་སོ་སོའི་ཕ་མའི་ཚོགས་ཆུང་གི་སྐུ་ཚབ་ ༡༣༠ ལྷག་ནས་མཉམ་ཞུགས་གནང་འདུགསྐབས་དེར་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་པདྨ་དབྱངས་ཅན་མཆོག་གིས་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ལོར་ཕ་མའི་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་ཆེན་ཚོགས་པོའི་དགོས་དམིགས་ངོ་སྤྲོད་དང་འབྲེལ། ད་རེས་ཚོགས་ཆེན་གཉིས་པའི་སྐབས་དེ་སྔ་རྩ་འཛིན་ཡིག་ཆ་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་ཐོག་བསྒྱུར་བཅོས་དང་བསྐྱར་བཅོས་ཇི་དགོས། དེ་བཞིན་ཕ་མའི་ཚོགས་ཆུང་མེད་པའི་ས་ཁུལ་དུ་ཚོགས་ཆུང་གསར་འཛུགས་ཐུབ་རྒྱུ་བཅས་ཀྱི་ཐོག་གོ་བསྡུར་སྦྱང་བཤད་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་བ་དང་། ཕ་མའི་ངོས་ནས་སློབ་ཕྲུག་གི་ཤེས་ཡོན་སྤུས་ཚད་ཡར་རྒྱས་གཏོང་ཆེད་མཉམ་ཞུགས་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་དང་། སྒོས་སུ་ཕ་མ་ཚོས་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་གོ་རྟོགས་ཀྱི་ལས་གཞི་ཐད་ཐུགས་སྣང་དང། གོ་བསྡུར་སྦྱང་བཤད་གནང་དགོས་པ་དང་འབྲེལ་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་དགོས་དམིགས་བཞི་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད། ཕ་མ་ནི་བོད་ཕྲུག་ཚོར་བྱམས་བརྩེའི་ས་བོན་སྐྲུན་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་བྱམས་བརྩེའི་སྒོ་ནས་ཕྲུ་གུ་གསོ་སྐྱོང་དང། བྱམས་བརྩེའི་ལམ་སྟོན་མ་ནོར་བ་གནང་དགོས་པའི་ལམ་སྟོན་གནང་ཡོད་པ་རེད།སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཁ་སང་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་བརྟན་བཞུགས་བསྟར་འབུལ་ཞུ་རྒྱུའི་སྐལ་བཟང་གི་གོ་སྐབས་ཐོབ་པ་དང་བསྟུན། ང་ཚོས་ཆོས་ལུགས་ལ་མ་བརྟེན་པའི་བཟང་སྤྱོད་དང། ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས། དེ་བཞིན་སློབ་ཕྲུག་ཚོའི་ཤེས་ཡོན་གྱི་གནས་ཚད་ཡར་རྒྱས་གོང་མཐོར་གཏང་བར་དམ་བཅའ་ཁས་ལེན་ཞུས་པ་བཞིན་དེ་དོན་དོན་འབྲས་སོན་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་དང་འབྲེལ། སློབ་གྲྭའི་ཤེས་ཡོན་ཡར་རྒྱས་སླད་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལམ་སྟོན་དང་མཐུན་རྐྱེན། སློབ་གྲྭའི་འཛིན་སྐྱོང་། དགེ་རྒན། སློབ་ཕྲུག དེ་བཞིན་ཕ་མ་བཅས་ལ་རག་ལས་པས་དེ་དག་ལྔ་ལག་པའི་མཛུབ་མོ་ལྔ་ལྟར་ཡིན་པ་སོགས་དཔེ་མཚོན་གྱི་ཐོག་ནས་གལ་གནད་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་གནང་སོང་བ་དང་ཆབས་ཅིག འགྲོ་འགྲོན་གྱི་ཆ་ནས་ཀྱང་བོད་མིའི་སྒྲིགས་འཛུགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡༌༡༢ ལོའི་སྔོན་རྩིས་སྐབས་བོད་ཕྲུག་ཚོའི་ཤེས་ཡོན་གྱི་ལས་དོན་ཆེད་འགྲོ་སོང་ཧིན་སྒོར་ས་ཡ་ ༡༠༧...

དེ་རིང་བཞུགས་སྒར་དུ་ཚོགས་པའི་ཤེས་རིག་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་བདུན་པའི་ཉིན་མཐའ་མར་བཀའ་བློན་ཁྲི་ཟུར་སློབ་དཔོན་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་དགེ་རྒན་གྱི་ལས་གནས་ནི་སྡེ་ཚན་གཞན་ལས་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན། དགེ་རྒན་གྱི་ཀུན་སྤྱོད་དང་འགན་ཁུར་གནང་ཕྱོགས་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་བཀའ་སློབ་བསྩལ་སྐབས་མི་རིགས་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འབྱུང་འགྱུར་གནས་བབས་དེ་ཤེས་ཡོན་ལ་རག་ལས་ཡོད་ཅེས་བཀའ་བསྩལ་སོང་། སློབ་དཔོན་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་དབུ་ཁྲིད་ལམ་སྟོན་འོག་ཤེས་ཡོན་གྱི་ལས་དོན་དེ་རླབས་ཆེན་ཞིག་བྱུང་ཡོད་པ་དང། དེ་སྔ་ཡིན་ན་ཤེས་ཡོན་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་དང་པོར་མི་གྲངས་ ༣༠ ལྷག་ལས་མེད་སྟབས་ད་ཆ་དགེ་རྒན་གྱི་གྲངས་འབོར་ཧ་ལས་པ་འཕར་བ་དེ་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་ཤེས་ཡོན་ཐད་གྲུབ་འབྲས་ཧ་ལས་པ་ཞིག་སོན་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ། བོད་ཆོས་ལྡན་ཞིང་ཁམས་ཀྱི་མི་རིགས་རྣམས་ནས་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་དང་མི་འདྲ་བར་ཆོས་དང་སྐད་ཡིག་སྒྲ་སྒྱུར་ཐད་ཕྱག་རྗེས་བླ་ན་མེད་པ་བཞག་གནང་ཡོད་པ་གསུངས་ཡོད།  དེ་བཞིན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་མི་རིགས་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་གནས་བབས་ལ་བཟང་ངན་གང་བྱུང་ཡང་དེ་དག་གཙོ་བོ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་དང། ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོ་ལ་རག་ལས་ཡོད་སྟབས་ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོའི་ཡན་ལག་ནང་ཕ་མ་དང། སློབ་ཕྲུག དགེ་རྒན། སྤྱི་ཚོགས་སོགས་ཚུད་ཀྱི་ཡོད། དེས་ན་སློབ་ཕྲུག་དང་ཕ་མ་ལ་ཞན་ཆ་ཡོད་ཚེ་ཞན་ཆ་དེ་ཡོ་བསྲང་བྱེད་མཁན་དགེ་རྒན་ཡིན་པ་མ་ཟད། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གནས་བབས་ཐོག་ནས་ཞན་ཆ་ཡོད་པ་ཡིན་ན་དེ་ཡོ་བསྲང་བྱེད་རྒྱུའི་རེ་འདུན་དེ་ཡང་དགེ་རྒན་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་ཅེས་བཀའ་ནན་བསྩལ་སོང་།དགེ་རྒན་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་གོ་དོན་ཞིབ་ཕྲ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་དང་ཕྱོགས་མཚུངས་གནད་དོན་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་རུང་དེར་ཐོས་པའི་སྒོ་ནས་བསམ་བྱུང་གི་དཔྱད་པ་གནང་སྟེ་ངེས་ཤེས་རྙེད་དགོས་གལ་ཡིན་པ་སོགས་ལམ་སྟོན་རྒྱ་ཆེ་བསྩལ་ཡོད་པ་རེད།དགེ་རྒན་གྱི་ལས་འགན་གཙོ་བོ་ནི་དགེ་རྒན་གྱི་ངོས་ནས་སློབ་ཕྲུག་ཚོས་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་རྒྱུར་དོ་སྣང་བསྐྲུན་ཐབས་དང། སློབ་ཕྲུག་ཚོར་སློབ་ཚན་མཐར་ཕྱིན་པ་སློབ་རྒྱུ། དེ་བཞིན་སློབ་ཕྲུག་ཚོའི་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་སྐབས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་ངལ་བ་རྣམས་སེལ་ཐུབ་རྒྱུ་བཅས་མེད་དུ་མི་རུང་བའི་འགན་གསུམ་ཆགས་ཡོད་པར་བཀའ་བསྩལ་བ་དང་ཆབས་ཅིག དེང་སང་དགེ་རྒན་དང་དགེ་ཕྲུག་གཉིས་ལ་འདམ་བག་དང་རྫ་མཁན་གྱི་དཔེ་བཞག་གི་ཡོད་སྟབས། དགེ་རྒན་ཚོས་སློབ་ཕྲུག་ལ་ཐུན་མིན་རང་བཞིན་གི་ནུས་པར་གང་ཡོད་ངོས་ལེན་མེད་པར་སློབ་ཕྲུག་དེ་གང་འདྲ་ཞིག་བཟོ་དགོས་སམ་ཞེས་དགོངས་པ་བཞེས་པ་དེ་ནོར་བ་དང་། དགེ་རྒན་གྱི་ངོས་ནས་སོན་གྱི་རང་བཞིན་ལ་བསྒྱུར་བཅོས་གཏང་མི་ཐུབ་པ་དང། འོན་ཀྱང་སོན་གྱི་འབྲས་བུ་སྨིན་ལུགས་ཐད་བསྒྱུར་བཅོས་གཏང་ཐུབ་སྐོར་དཔེ་མཚོན་དང་བཅས་པའི་ཐོག་ནས་ལམ་སྟོན་བསྩལ་ཡོད།རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་བཀའ་སློབ་བསྩལ་གྲུབ་མཚམས་སུ་དགེ་རྒན་ཁག་གཅིག་གིས་འཛིན་སྐྱོང་ནས་དགེ་རྒན་ཐོག་མཐུན་འགྱུར་གནང་ཕྱོགས་ཐད་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ལ་གཟིགས་ཕྱོགས་གང་ཡོད་དང་འབྲེལ་བའི་བཀའ་འདྲི་ཞུས་ཡོད།