ས་གནས་འགོ་འཛིན།

ཁ་སང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ས་གནས་འགོ་འཛིན་རྣམས་ཀྱི་འཛིན་སྐྱོང་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་བཅུ་བཞི་པ་མཇུག་སྒྲིལ་དང་འབྲེལ་ནས་གྲོས་ཆོད་དོན་ཚན་བཅིུས་གཏན་འབེབས་གནང་སོང་།ཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་ ༩ ནས་ ༡༡ བར་བཞུགས་སྒར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་གངས་སྐྱིང་སྲིད་སྐྱོང་ཚོགས་ཁང་དུ་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་དུ་གནས་འཁོད་བོད་མིའི་ས་གནས་འགོ་འཛིན་རྣམ་པའི་འཛིན་སྐྱོང་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་བཅུ་བཞི་པ་དེ་ཚོགས་ཡོད་པ་ལྟར་ཁ་སང་ཉིན་རྒྱབ་ཏུ་ཚོགས་ཆེན་མཇུག་སྒྲིལ་སྐབས་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་དང་ནང་སྲིད་བཀའ་བློན་གཅིག་ལྕོགས་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་བཀའ་བློན་རྣམ་པ་གསུམ། བཀའ་དྲུང་ཚེ་རྒྱལ་ལགས། རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་གྱི་ས་གནས་འགོ་འཛིན་ ༤༣ བཅས་ཆེད་ཕེབས་གནང་ཡོད།ཉིན་གྲངས་གསུམ་རིང་གི་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་ཚོགས་བཅར་བ་ས་གནས་འགོ་འཛིན་རྣམས་ཀྱིས་འཛིན་སྐྱོང་དང་འབྲེལ་བའི་གྲོས་གཞི་ཁག་བཅུ་གཉིས་ཐོག་གྲོས་བསྡུར་གྱིས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞི་སྒར་ཁག་གི་ས་ཁང་བདག་འཛིན་དང་བེད་སྤྱོད་བྱེད་ཕྱོགས་ས་གནས་ཚང་མར་གཅིག་མཚུངས་ཕྱག་བསྟར་བྱ་རྒྱུ་ཐད་དཀའ་ངལ་ཡོད་པར་དབུས་ནས་ལམ་སྟོན་གནང་དགོས་པ་དང་། བོད་པ་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ཏུ་གནས་སྤོར་ཟིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་མུ་མཐུད་དུ་ས་ཁང་བདག་འཛིན་བྱེད་བཞིན་པ་དེར་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་དོ་ནན་གནང་དགོས་པར་མ་ཟད་མ་འོངས་པར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པ་དྲ་ཐོག་ནས་འཛིན་སྐྱོང་ལམ་སྲོལ་གསར་གཏོད་གནང་རྒྱུ། དེ་བཞིན་དགོས་ངེས་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་བསྐྲུན་དགོས་པ་སོགས་སྤྱི་མོས་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་དོན་ཚན་བཅུ་གཉིས་གཏན་འབེབས་གནང་ཡོད།སྐབས་དེར་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་ས་གནས་འགོ་འཛིན་རྣམས་ལ་སྐབས་ ༡༦ པའི་བཀའ་ཤག་གི་ཕྱག་ལས་གནང་ཕྱོགས་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་སྙིང་བསྡུས་དང་འབྲེལ་ཏེ། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་སྲ་བརྟན་རྒྱུན་སྐྱོང་ཡོང་བར་ས་གནས་འགོ་འཛིན་གྱི་འོས་འགན་ནི་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་གནང་བཞིན་པའི་ཁར་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་ཏུ་བོད་མིའི་ཚོར་རྟེན་སྲ་བརྟན་ཡོང་བར་ས་གནས་སོ་སོའི་དགོས་མཁོར་གཞིགས་ཏེ་ཡོང་འབབ་ལྡན་པའི་ཕུགས་འཕེར་ལས་གཞི་ཚད་ལྡན་དགོས་གལ་ཆེ་ཞིང་། དེའི་ཐོག་བཀའ་ཤག་གི་ངོས་ནས་གང་ཐུབ་ཀྱིས་འཐུས་སྦྱོར་རོགས་རམ་གནང་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པར་མ་ཟད་མ་འོངས་དབུས་ས་གཉིས་ཀྱི་ལས་དོན་གནང་བའི་ཁྲོད་ས་གནས་འགོ་འཛིན་རྣམས་ནས་བོད་མི་སྤྱིའི་བདེ་དོན་དང་སྒོས་སོ་སོའི་གཞིས་ཆགས་སྲ་བརྟན་ཡོང་ཐབས་བཅས་ལ་དམིགས་པའི་དགོངས་ཚུལ་ཇི་ཡོད་དག་ལྷག་བསམ་བཟོད་མེད་ཀྱི་ཐོག་ནས་གནང་དགོས་པ་ལས་དེར་འཛེམ་ཟོན་གནང་རྒྱུ་མེད་སྐོར་དང་། དེ་བཞིན་བཀའ་ཤག་གིས་ཀྱང་ས་གནས་འགོ་འཛིན་རྣམ་པར་གང་ཞུ་དགོས་པ་དག་སྦས་གསང་མེད་པར་ཞུ་ཡི་ཡིན་ཞེས་གསུངས་ནས་ང་ཚོ་ཚང་མས་བོད་སྤྱིའི་རྩ་དོན་སླད་སྒེར་གྱི་ཆབ་སྲིད་ལྟ་ཚུལ་འདྲ་མིན་ཁག་ཟུར་ལ་བཞག་སྟེ་ནུས་པ་མཉམ་སྤུངས་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་པར་གསུངས་ཡོད།

དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཚོུད་ ༡༠ སྟེང་བཞུགས་སྒར་དྷརྨ་ས་ལའི་ས་གནས་འགོ་འཛིན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མ་དངུལ་ཆེད་གཏོང་གིས་ཕུན་ཚོགས་ཁང་གསར་ཞེས་པའི་ཚོགས་ཁང་གསར་རྒྱག་གི་རྨང་རྡོ་འཛུགས་པའི་མཛད་སྒོ་ཚོགས་སོང་།འགྲོ་གྲོན་བྱི་བ་གཉིས་དང་འབུམ་བརྒྱད་ཅུ་ལྷག་གི་ལས་གཞིའི་རྨང་རྡོ་འཛུགས་པའི་མཛད་སྒོའི་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེངྒེ་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་ནང་སྲིད་བཀའ་བློན་མཆོག་དང་ནང་སྲིད་དྲུང་ཆེ་མཆོག དེ་བཞིན་གནས་ཆུང་ཆོས་རྒྱལ་ཆེན་པོའི་༸སྐུ་རྟེན་ཐུབ་བསྟན་དངོས་གྲུབ་མཆོག་གིས་གཙོས་དྷ་ས་ས་གནས་འགོ་འཛིན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་བྱེད་སོགས་ལྷན་འཛོམས་ཐོག་ཚོགས་ཁང་གསར་རྒྱག་གི་རྨང་རྡོ་བཏིང་སྟེ་གནས་ཆུང་༸སྐུ་རྟེན་མཆོག་གིས་རབ་གནས་མཛད་སོང་།སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེངྒེ་མཆོག་གིས་ཚོགས་ཁང་གསར་རྒྱག་དང་འབྲེལ་བའི་བཀའ་སློབ་གནང་བར་ སྔོན་ཆད་གངས་ཅན་སྐྱིད་གཤོངས་སུ་ཨར་ལས་རྒྱག་དུས་ལྷན་པ་རྒྱག་པའི་གོམས་གཤིས་ཤིག་ཡོད་པར་ལུང་འདྲེན་གྱིས་ད་ལྟའི་བཀའ་ཤག་གི་ལས་ཡུན་རིང་ལ་གངས་སྐྱིད་ཀྱི་ཨར་ལས་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་རྒྱ་བསྐྱེད་ཀྱིས་གངས་སྐྱིད་ཁྱོན་ཡོངས་བྱུས་འགོད་བོད་བཟོའི་ངོ་བོར་བསྒྱུར་ཡོད་པ་ལྟར་དྷ་ས་ས་གནས་འགོ་འཛིན་ལས་ཁུངས་དེ་ཡང་ཕྱི་མི་མང་པོ་ཕེབས་སའི་ས་ཚིགས་ཤིག་ཆགས་ཡོད་སྟབས་འགྲོ་གྲོན་ལ་མ་ལྟོས་པར་ཚོགས་མི་བརྒྱ་དང་ལྔ་བཅུ་ཙམ་ཤོང་སའི་བོད་བཟོའི་བྱུས་འགོད་ལྡན་པའི་ཚོགས་ཁང་ཞིིག་གསར་རྒྱག་གནང་གཏན་འཁེལ་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་སོང་།མཛད་སྒོ་གྲོལ་མཚམས་སུ་གསར་འགོད་པས་དྷ་ས་ས་གནས་འགོ་འཛིན་ཀུན་དགའ་ཚེ་རིང་ལགས་སུ་ཨར་ལས་ཀྱི་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞིའི་མ་དངུལ་མཁོ་འདོན་དང་ལས་གཞི་ཡོངས་རྫོགས་ལེགས་གྲུབ་ནམ་ཟིན་ནམ་ཞེས་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་ཨར་ལས་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་མ་དངུལ་བྱེ་བ་གཉིས་དང་འབུམ་བརྒྱད་བཅུ་ལྷག་གི་བརྒྱ་ཆ་གྱ་ལྔ་ཙམ་མཁོ་འདོན་གནང་རྒྱུའི་ཞལ་བཞེས་ཐོབ་ཡོད་པ་དང་མ་དངུལ་བརྒྱ་ཆ་བཅོ་ལྔ་ཙམ་ས་གནས་རང་ཁོངས་ནས་མཁོ་འདོན་ཞུ་དགོས་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་དང་འབྲེལ། ཟླ་བ་དགུའི་ནང་ཚུད་དུ་ཚོགས་ཁང་གསར་རྒྱག་གི་ལས་གཞི་ཡོངས་སུ་ལེགས་གྲུབ་ཐུབ་རྒྱུར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་གི་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་།དེ་བཞིན་ཁོང་གིས་ད་བར་ས་གནས་འགོ་འཛིན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་ཚོགས་ཁང་གསར་རྒྱག་གནང་མ་ཐུབ་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གང་གསལ་པོ་བརྗོད་ཐབས་མེད་པར་གསུངས་པ་དང་སྦྲགས། གཙོ་བོ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མཚན་གནས་རྗེས་འབྲེལ་གྱི་ཐོག་ནས་ལས་གཞི་ཡོད་ཚད་ལེགས་བཅོས་གནང་བཞིན་ཡོད་སྐོར་གསུངས་ཡོད།  པར་ཁག་གི་བདག་དབང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས།

ཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་ ༢༢ ཉིན་ནས་ཁ་སང་ཚེས་ ༢༦ བར་ཁྱོན་ཉིན་གྲངས་ལྔའི་རིང་བཞུགས་སྒར་དུ་ཚོགས་པའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་ནང་གནས་འཁོད་བོད་མིའི་ས་གནས་འགོ་འཛིན་རྣམ་པའི་འཛིན་སྐྱོང་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་བཅུ་གཉིས་པ་མཇུག་སྒྲིལ་གནང་སོང་། ཚོགས་ཆེན་ཐོག་ཕེབས་པའི་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་ནང་གི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ ༤༥ནས་ཁྱོན་ས་གནས་འགོ་འཛིན་ ༤༣ འདུ་འཛོམས་བྱུང་ཡོད་པ་དང། ཉིན་གྲངས་ལྔའི་རིང་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་ཚོགས་བཅར་བ་རྣམས་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་༸སྐུ་ཕྱྭའི་སྲུང་སྐྱོབ་དང་། སྔ་ལོའི་ཚོགས་ཆེན་གྲོས་ཆོད་ལ་བསྐྱར་ཞིབ། ༢༠༡༤ ལོའི་སྐྱབས་བཅོལ་བོད་མིའི་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་སྤྲོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ད་བར་ས་གནས་ག་ཚོད་ནང་ལག་བསྟར་གནང་ཐུབ་ཡོད་པ་དང་དེའི་གྲུབ་འབྲས་སྐོར། ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་སྲིད་བྱུས་དགོངས་དོན་ལྟར་གཞིས་ཆགས་སྲ་བརྟན་དང་ས་གནས་འགོ་འཛིན་ཀྱི་ལས་ཁུངས་ཁག་རང་ཁ་རང་གསོ་ཡོང་ཐབས། འབྱུང་འགྱུར་ལོ་གསུམ་ནང་ཛ་དྲག་གི་གལ་ཆེའི་ལས་འཆར་སྤེལ་རྒྱུ། བོད་ནས་བྱེས་སུ་ཕེབས་པའི་བོད་མིར་སྡོད་ཁང་མེད་པའི་དཀའ་ངལ་སེལ་ཐབས་བྱ་རྒྱུའི་སྐོར། དེ་བཞིན་གཞིས་ཆགས་ཁག་གི་མཉམ་འབྲེལ་དང་སྤྱི་མཐུན་མཉམ་འབྲེལ། བཟོ་ཚོགས་བཅས་ཀྱི་གནས་སྟངས་སྐོར་ཐོག་མའི་དམིགས་ཡུལ་བཞིན་ཇི་ཙམ་བསྒྲུབ་ཐུབ་ཡོད་མེད་བཅས་གྲོས་གཞི་ཁག་མི་འདྲ་བ་བདུན་གྱི་ཐོག་བཀའ་བསྡུར་གནང་ཡོད་པ་རེད། རྩ་བའི་ཁ་སང་ཕྱི་དྲོ་ཚོགས་འདུའི་མཇུག་བསྡོམས་མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་དེང་སྐབས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་འདི་དེ་སྔ་དཀའ་སྡུག་མང་པོ་འཕྲད་པའི་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་ནས་གྲུབ་འབྲས་གཟེངས་སུ་ཐོན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་ཆགས་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་། ལྷག་དོན་བེུད་ནུས་སྟོབས་ཀྱི་གལ་གནད་དང་འབྲེལ་ད་ཆ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཁྲོད་ཤེས་ཡོན་གྱི་ཆ་ནས་འཛིན་རིམ་བཅིུས་ཐོན་མཁན་དང་མཐོ་སློབ་ལ་བསྐྱོད་མཁན། དེ་བཞིན་འབུམ་རམས་པའི་སློབ་གཉེར་བྱེད་མཁན་གྱི་བརྒྱ་ཆ་ལ་གཞིགས་ཚེ་བེུད་མང་བ་ཡོད་པ་དང། སྲི་ཞུ་བའི་ཁོངས་སུའང་ལོ་རེ་བཞིན་བེུད་འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་མཁན་མང་དུ་ཕྱིན་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པ་མ་ཟད། ཉེ་བའི་ཆར་དྲྭ་ལམ་ཐོག་བེུད་ལ་བཙན་གཡེམ་བྱས་པའི་གནད་དོན་ཞིག་ཐོན་བཞིན་ཡོད་པ་ནི་ཐབས་སྐྱོ་བའི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཡིན་པ་དང། མ་འོངས་པར་གནས་ཚུལ་དེ་རིགས་ས་གནས་སུ་བྱུང་ཚེ་ངེས་པར་དུ་ས་འགོ་འཛིན་རྣམས་ཀྱིས་བཟོད་སྲན་སྤུ་ཙམ་མེད་པར་རྒྱ་གར་གྱི་ཁྲིམས་ལ་གཏུགས་དགོས་པར་ནན་སྐུལ་གནང་ཡོད་པ་རེད།

དེ་རིང་ནས་འགོ་བཛུགས་ཀྱིས་ཕྱི་ཚེས་ ༢༦ བར་ཉིན་གྲངས་ལྔའི་རིང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བསྟི་གནས་བཞུགས་སྒར་རྡ་རམ་ས་ལར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་ནང་དུ་ཡོད་པའི་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་གི་ས་གནས་འགོ་འཛིན་ལྷན་འཛོམས་ཀྱིས་འཛིན་སྐྱོང་ལས་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་ ༡༢ པ་དབུ་འཛུགས་གནང་སོང་། སྔ་དྲོ་འཛིན་སྐྱོང་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་ ༡༢ པའི་དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་ཚབ་ཆོས་རིག་བཀའ་བློན་གཡུ་ཐོག་ཀརྨ་དགེ་ལེགས་མཆོག་གཙོ་བཞུགས་ཐོག་ལྷན་ཁང་ཁག་གི་བཀའ་བློན་རྣམ་པ་དང་། དྲུང་ཆེ། དེ་བཞིན་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་ཕེབས་པའི་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་ནང་གི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ ༤༥ ནས་ཁྱོན་ས་གནས་འགོ་འཛིན་ ༤༣ ཆེད་ཕེབས་གནང་འདུག ཐེངས་འདིའི་ས་གནས་འགོ་འཛིན་གྱི་འཛིན་སྐྱོང་ཚོགས་ཆེན་ཐོག༸གོང་ས་མཆོག་གི་༸སྐུ་ཕྱྭའི་སྲུང་སྐྱོབ་དང་། སྔ་ལོའི་ཚོགས་ཆེན་གྲོས་ཆོད་ལ་བསྐྱར་ཞིབ། ༢༠༡༤ ལོའི་སྐྱབས་བཅོལ་བོད་མིའི་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་སྤྲོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ད་བར་ས་གནས་ག་ཚོད་ནང་ལག་བསྟར་གནང་ཐུབ་ཡོད་པ་དང་དེའི་གྲུབ་འབྲས་སྐོར། ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་སྲིད་བྱུས་དགོངས་དོན་ལྟར་གཞིས་ཆགས་སྲ་བརྟན་དང་ས་གནས་འགོ་འཛིན་ཀྱི་ལས་ཁུངས་ཁག་རང་ཁ་རང་གསོ་ཡོང་ཐབས། འབྱུང་འགྱུར་ལོ་གསུམ་ནང་ཛ་དྲག་གི་གལ་ཆེའི་ལས་འཆར་སྤེལ་རྒྱུ། བོད་ནས་བྱེས་སུ་ཕེབས་པའི་བོད་མིར་སྡོད་ཁང་མེད་པའི་དཀའ་ངལ་སེལ་ཐབས་བྱ་རྒྱུའི་སྐོར། དེ་བཞིན་གཞིས་ཆགས་ཁག་གི་མཉམ་འབྲེལ་དང་སྤྱི་མཐུན་མཉམ་འབྲེལ། བཟོ་ཚོགས་བཅས་ཀྱི་གནས་སྟངས་སྐོར་ཐོག་མའི་དམིགས་ཡུལ་བཞིན་ཇི་ཙམ་བསྒྲུབ་ཐུབ་ཡོད་མེད་བཅས་གྲོས་གཞི་ཁག་མི་འདྲ་བ་བདུན་གྱི་ཐོག་བཀའ་བསྡུར་གནང་རྒྱུ་རེད་འདུག