བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས།

བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་གསུམ་བརྒྱད་ཀྱི་གཞུང་འབྲེལ་མཆོད་འབུལ་ཐོག་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་ཕོ་མི་རྣམས་ལ་བཀའ་དྲིན་རྗེས་ཞུས་པ་དང་ཆབས་ཅིག སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ཉེ་ལམ་ཕྱག་མོ་སྐྱོན་པའི་སྐབས་རྟགས་དང་མཚན་མ་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་བྱུང་ཡོད་པ་ལྟར་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གིས་བོད་དང་རྒྱ་ནག་ཏུ་ཆིབས་བསྒྱུར་མཛད་རྒྱུར་ཐུགས་རེ་མཛད་བཞིན་འདུག་སྟབས་བོད་མི་ཀུན་གྱིས་ཐུགས་འགན་ཆེས་བཞེས་ཀྱིས་ཧུར་ཐག་གནང་ཚེ་དེར་དོན་འབྲས་ངེས་ཅན་ཞིག་སོན་ཐུབ་པའི་རེ་བ་ཡོད་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག ཁ་སང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༣ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༨ ཉིན་མོ་འདི་ནི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ལོར་བོད་མིའི་ཐོག་དྲག་གནོན་གྱི་ཁྲིམས་གཞི་བསྡམས་ནས་མནར་གཅོད་དང་གཉའ་གནོན། བཤུ་གཞོག་འོག་བོད་རིགས་རྒྱལ་གཅེས་སེར་སྐྱ་ཕོ་མོ་གྲངས་ལས་འདས་པ་ཞིག་ཚེ་སྲོག་ཤོར་བ་དང་། ཉེས་མེད་ཁྲི་ཚོ་མང་པོ་འཛིན་བཟུང་གིས་མི་སྤྱོད་ལས་འདས་བའི་དྲག་གནོན་བྱས་ནས་ལོ་ ༣༤ འཁོར་བའི་ཉིན་མོ་ཡིན་པ་ལྟར། བོད་མི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་དུས་ཚིགས་འདི་དང་བསྟུན་བོད་ནང་གི་རྒྱལ་གཅེས་པ་རྣམས་ལ་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་དང། ཁོང་རྣམ་པའི་རྗེས་ཤུལ་ནང་མི་སྤུན་ཉེ་རྣམས་ལ་སྐྱིད་སྡུག་མཉམ་མྱོང་གིས་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་དང་། ཁོང་རྣམ་པའི་མཛད་རྗེས་ལ་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་ཞུ་ཕྱིར་གཞུང་འབྲེལ་མཆོད་འབུལ་སྨོན་ལམ་ཞིག་ཚོགས་ཡོད། ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༨ ཉིན་གྱི་ཕྱེད་ཡོལ་ཆུ་ཚོད་ ༡༢ སྟེང་གངས་སྐྱིད་སྲིད་སྐྱོང་ཚོགས་ཁང་དུ་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པའི་སྨོན་ལམ་དེའི་ཐོག་གནས་ཆུང་སྒྲ་དབྱངས་གླིང་གི་དགེ་འདུན་པ་ཁག་གཅིག་དབུ་བཞུགས་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པས་དབུས་པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པ་དང་། ལྷན་ཁང་ཁག་གི་དྲུང་ཆེ་ཆུང་རྣམ་པ། སྲི་ཞུ་ལས་བྱེད་བཅས་ཚང་འཛོམས་གནང་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་གསུམ་བརྒྱད་ཀྱི་དུས་ཚིགས་ངོ་སྤྲོད་དང་། དུས་ད་ལྟའང་བོད་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་སྲིད་བྱུས་དང་འབྲེལ་ནས་བོད་མི་རྣམས་ལ་གནོད་འཚེ་དུ་མ་ཕོག་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་དང་འབྲེལ། བོད་མི་ཚེ་ལས་འདས་པ་ཡོངས་ལ་བསྔོ་སྨོན་དང་མནར་གཅོད་མྱོང་བཞིན་པ་རྣམས་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཞུས་པ་དང་ཆབས་ཅིག རྒྱ་གཞུང་གི་ངོས་ནས་ཡ་ལན་ཚད་ལྡན་ཞིག་བྱུང་ཚེ་ང་ཚོས་ད་ལྟའང་རྒྱ་ནག་ལ་འབྲེལ་བ་གནང་རྒྱུ་དང་བོད་རྒྱ་དཀའ་རྙོག་སེལ་ཐུབ་པའི་རེ་བ་བྱེད་ཡོད་ཅེས་སོགས་གསུངས་འདུག དེ་བཞིན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ཁ་སང་དང་དེ་སྔོན་ཚེས་བཅུ་གཟབ་གསོལ། མཇལ་ཁའི་སྐབས་སུའང་སྩལ་བའི་བཀའ་སློབ་ལམ་སྟོན་ཇི་ཕེབས་ལུང་འདྲེན་གྱིས། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་རྣམ་ཀུན་ནས་ལོ་གསར་ཚེས་གསུམ་ཉིན་ཟན་རིལ་བསྒྲིལ་གནང་མཛད་ཀྱི་ཡོད་པ་དེ་ན་ནིང་ནས་མཚམས་བཞག་སྟེ་ཕྱག་མོ་སྐྱོན་བཞིན་པ་ལྟར། འདི་ལོ་ཕྱག་མོ་སྐྱོན་པའི་སྐབས་སུ་རྟགས་དང་མཚན་མ་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་བྱུང་སྟེ་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་མགྱོག་མྱུར་བོད་དང་རྒྱ་ནག་ཏུ་ཆིབས་བསྒྱུར་མཛད་ཐུབ་པར་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་མཛད་བཞིན་ཡོད་པར་མ་ཟད། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་དུའང་འགྱུར་ལྡོག་ཆེས་ཆེར་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་སྟབས། འདིར་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་ཀུན་གྱིས་ཐུགས་འགན་ཆེས་བཞེས་ཀྱིས་ཧུར་ཐག་གནང་ཚེ་དེར་དོན་འབྲས་ངེས་ཅན་ཞིག་སོན་ཐུབ་པའི་རེ་བ་ཡོད་ལ། རེ་བ་དེ་མ་བརླག་པར་མུ་མཐུད་གནས་དགོས་གལ་ཆེ་བས་ཚང་མས་རྒྱ་ཆེ་སར་དགོངས་བཞེད་ཀྱིས་ཐུགས་སྨོན་གནང་རོགས་ཞེས་གསུངས་ཡོད། གཞི་རྩའི་ཕྱི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༨ ཉིན་མོ་དེ་ནི།  ༡༩༨༩ ལོར་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་བོད་མི་ཚོས་རྒྱ་གཞུང་གི་དྲག་པོའི་དབང་སྒྱུར་སྲིད་བྱུས་ལ་མ་བཟོད་པར་ཞི་བའི་རྔམ་སྟོན་གནང་བར་བརྟེན་རྒྱ་གཞུང་གིས་རྒྱལ་ས་ལྷ་སའི་ཕྱོགས་བཞི་མཚམས་བརྒྱད་ལ་དྲག་པོའི་བཀའ་རྒྱ་བསྡམས་ཏེ་བོད་མི་ཚོར་མི་སྤྱོད་ལས་འདས་པའི་དྲག་གནོན་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱས་པའི་དབང་གིས་བོད་མི་མང་པོ་རྐྱེན་འདས་སུ་གྱུར་བའི་ཉིན་མོ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། འབྲེལ་ཡོད་པར་གྱི་བདག་དབང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས།

ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༢༨ ཉིན་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་ G20 འབྱོར་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་ ༢༠ ཡི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་རྣམས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་འཚོག་བཞིན་པའི་དུས་སྐབས་དང་བསྟུན། དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཕྱི་དྲིལ་བཀའ་བློན་ནོར་འཛིན་སྒྲོལ་མ་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་ལྡི་ལི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་བློ་བཟང་ཤཱསྟྲི་ལགས་དང་དྲུང་ཆེ་བཅས་ནས་ཅེག་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ Jan Lipavsky ཇན་ལི་བྷ་སི་ཀེ་མཆོག་དང་ལྷན་མཇལ་འཕྲད་གནང་འདུག ལྡི་ལི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་དུ་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པའི་ཚོགས་འདུ་དེའི་སྐབས་ཅེག་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་མཆོག་ནས་སྲིད་འཛིན་ཟུར་པ་  Vaclav Havel མཆོག་གི་དགོངས་གཞི་ལྟར་ཅེག་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ངོས་ནས་བོད་དོན་ཐོག་དམ་པ་ཁོང་གི་དགོངས་གཞི་མུ་མཐུད་མཇུག་སྐྱོང་གནང་བཞིན་པ་དང་།  མ་འོངས་པར་ཡང་བོད་དོན་ཐོག་མུ་མཐུད་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྒྱུའི་ཁས་ལེན་ཞུས་འདུག་པ་མ་ཟད།  ད་དུང་དབུ་ཁྲིད་རྣམ་པའི་དབར་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་གཞན་ཡང་བཀའ་མོལ་ལྷུག་པོ་བྱུང་ཡོད་འདུག གཞི་རྩའི་ཅེག་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲིད་འཛིན་ཟུར་སྐུ་ཞབས་ Vaclav Havel ཝ་སི་ལབ་ཧ་ཝེལ་མཆོག་ནི་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དང་ཐུགས་ཤིན་ཏུ་ཉེ་བའི་འཛམ་གླིང་གི་དབུ་ཁྲིད་ཅིག་ཡིན་པའི་མ་ཟད།   སྲིད་འཛིན་དམ་པ་ཁོང་ནི་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་དགོངས་གཞི་ཁག་ལ་ཡིད་སྨོན་དང་ཞལ་ཞེ་གཉིས་མེད་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་།   ལྷག་པར་དུ་སྲིད་འཛིན་དམ་པ་ཁོང་ཡང་ཅེག་མི་མང་གི་ངོས་ནས་དགའ་ཞེན་དང་བརྩི་བཀུར་ཆེན་པོ་ཞུ་ཡུལ་གྱི་དབུ་ཁྲིད་ཅིག་ཡིན་པ་རེད།   ཅེག་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ Jan Lipavsky ཇན་ལི་བྷ་སི་ཀེ་མཆོག་ཐེངས་འདིར་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་ཉིན་གྲངས་གསུམ་རིང་གི་གཞུང་འབྲེལ་འཚམས་གཟིགས་སུ་ཆེད་ཕེབས་གནང་ཡོད་པ་དང་། འཚམས་གཟིགས་སྐབས་ Wion ཝི་ཡོན་གསར་ཁང་གི་བཅར་འདྲི་ཁྲོད། ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོའི་ས་ཁུལ་དུ་ད་ལྟའི་ཆར་ཉེན་ཚབས་ཆེ་ཤོས་ནི་རྒྱ་ནག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་གར་དང་ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོའི་མང་གཙོ་ལྡན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་རྣམས་ཀྱིས་མཉམ་འབྲེལ་ཐོག་རྒྱ་ནག་གི་དཔལ་འབྱོར་དང་དྲག་པོའི་སྟོབས་ཤུགས་ལ་གདོང་ལེན་གནང་དགོས་གལ་སྐོར་གསུངས་བ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གིས་ཉེ་བའི་ཆར་འཕགས་བོད་མཐའ་མཚམས་སུ་རྒྱ་གར་ལ་དྲག་རྒོལ་བྱས་པའི་ལས་དོན་ཁག་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེ་གནང་འདུག པར་དབང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས།

ཁ་སང་ཕྱི་ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༡༤ ཉིན་བཞུགས་སྒར་ས་གནས་གཞུང་གི་མཐོ་སློབ་ཀྱི་ཚོགས་ཁང་དུ་ Jagori Rural Charitable Trust ཞེས་པའི་གཞུང་ཁོངས་མིན་པའི་ཚོགས་པས་ One Billion Rising ཞེས་པའི་ལས་འགུལ་གྱི་ཆ་ཤས་འོག་བུད་མེད་ལ་རྩུབ་སྤྱོད་འགོག་ཐབས་ཀྱི་རོལ་དབྱངས་འདུ་འཛོམས་ཀྱི་མཛད་སྒོ་ཞིག་ཚོགས་ཡོད་པ་རེད། སྐབས་དེའི་བུད་མེད་ལ་རྩུབ་སྤྱོད་འགོག་ཐབས་ཀྱི་རོལ་དབྱངས་མཛད་སྒོར་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་བདེ་སྲུང་བཀའ་བློན་རྒྱ་རི་སྒྲོལ་མ་མཆོག་གདན་ཞུ་ཕུལ་འདུག རྩ་བའི་ One Billion Rising ཞེས་པའི་ལས་འགུལ་དེ་ནི་ཨ་རིའི་བེུད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་པ་ Eve Ensler ལགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༡༤ ཉིན་ Valentines འམ་དགའ་རོགས་ཉིན་མོར་བརྩི་སྲུང་ཞུས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། དེ་ནི་གཙོ་བོ་ནི་བེུད་ཐོག་རྩུབ་སྤྱོད་འགོག་ཐབས་ལ་དམིགས་ཏེ་དབུ་འཛུགས་གནང་བ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། བཞུགས་སྒར་དྷརྨ་སཱ་ལཱར་གོ་སྒྲིག་གནང་བའི་བུད་མེད་ལ་རྩུབ་སྤྱོད་འགོག་ཐབས་ཀྱི་རོལ་དབྱངས་མཛད་སྒོའི་ཐོག་མཐོ་སློབ་དང་སློབ་གྲྭར་སློབ་གཉེར་གནང་བཞིན་པའི་གཞོན་སྐྱེས་མང་དག་ཅིག་འདུ་འཛོམས་བྱུང་ཡོད་པའི་ཁྲོད་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་བདེ་སྲུང་བཀའ་བློན་རྒྱ་རི་སྒྲོལ་མ་མཆོག་དང་ཀངྒ་རའི་རྫོང་དཔོན་གཞོན་པ་དང་ཉེན་རྟོག་སྤྱི་ཁྱབ། དེ་བཞིན་དྷ་ས་ས་གནས་འགོ་འཛིན་དཀོན་མཆོག་མིག་དམར་ལགས་བཅས་དབུས་ས་གནས་ཀྱི་གནད་ཡོད་མི་སྣ་ཁག་གཅིག་ཆེད་ཕེབས་གནང་འདུག བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་བདེ་སྲུང་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་སྐབས་དེར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ས་བཙན་བཟུང་བྱས་ཏེ་ད་ལྟའི་ཆར་བོད་པའི་ཕྲུ་གུ་ས་ཡ་གཅིག་ཙམ་རང་གི་ཕ་མ་དང་ཁ་བྲལ་བཏང་ནས་མི་སེར་སྤེལ་ཡུལ་གྱི་གཏན་འཇགས་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་བཙན་དབང་གིས་བཏང་བའི་ཁར་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སློབ་གསོ་སྤྲོད་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སློབ་གསོ་བརྒྱུད་ནས་བོད་མིའི་ངོ་བོ་མཚོན་པའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག ཡུལ་གོམས་གཤིས་ལུགས་སོགས་རྩ་གཏོར་དུ་བཏང་སྟེ་བོད་མིའི་རིག་གཞུང་དང་ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས་སོགས་ཧན་མི་རིགས་ཀྱི་རིག་གཞུང་ཅན་དུ་སྒྱུར་བཞིན་ཡོད་པར་ངོ་སྤྲོད་གནང་འདུག དེ་བཞིན་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་ས་གནས་ཀྱི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པས་སྤྱི་ཚོགས་ཡར་རྒྱས་དང་བཟང་པོའི་ཕྱོགས་སུ་བསྐྱོད་ཐབས་ཀྱི་ལས་གཞིར་ཡི་རངས་བསྔགས་བརྗོད་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག གཞོན་སྐྱེས་ཚོ་དང་ལྷག་དོན་སྐབས་དེར་འཛོམས་པའི་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་རྩུབ་སྤྱོད་འགོག་ཐབས་དང་རང་དབང་། དེ་བཞིན་ཐོབ་ཐང་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ལ་ད་ལྟ་ནས་སློབ་གསོ་སྤྲོད་གནད་ཆགས་ཡོད་པ་གསུངསའདུག རོལ་དབྱངས་འདུ་འཛོམས་དེའི་ཐོག་བོད་ཀྱི་ཟློས་གར་ཚོགས་པས་ཀྱང་མཉམ་ཞུགས་གནང་སྟེ་བོད་ཀྱི་ཐུན་མིན་རྐང་བྲོ་གླུ་གཞས་གཟིགས་འབུལ་ཞུས་འདུག པར་གྱི་བདག་དབང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས།

བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་བྱང་ཨ་རིར་གཞུང་འབྲེལ་འཚམས་གཟིགས་གནང་བཞིན་པ་ལྟར། ཉེ་ཆར་ཕྱི་ཚེས་ ༡༠ ཉིན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ཨ་རིའི་ Colorado མངའ་སྡེར་གཞུང་འབྲེལ་འཚམས་གཟིངས་གནང་བ་དང་སྦྲགས་ཏེ། མང་སྡེའི་རྒྱལ་ས་ Denver ནང་དུ་ས་གནས་བོད་པའི་གཞོན་སྐྱེས་གཙོས་མང་ཚོགས་རྣམས་དང་ཐུག་འཕྲད་གནང་སྟེ་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་གི་ཕྱག་ལས་གནང་ཕྱོགས་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ལ་གསུང་བཤད་གནང་འདུག སྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དུས་ནས་དུས་སུ་བོད་ནང་གི་བོད་མིའི་ཐོག་ལ་དམ་བསྒྲགས་ཆེས་ཆེར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལྷག་པར་ཉེ་ལམ་ཁ་གསལ་གང་ཡང་མེད་པའི་བདེ་འཇགས་ཁྲིམས་གཞི་ཟེར་བ་ཞིག་གཏན་འབེབས་བྱས་ཏེ་བོད་ནང་ལ་ཆོས་ཕྱོགས་དང་ཆབ་སྲིད་སོགས་ཀྱི་ལས་དོན་སྤྱི་ཡོངས་ལ་དམ་བསྒྲགས་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ཡོད་པ་སོགས་ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་ངོ་སྤྲོད་གནང་འདུག རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འདས་པའི་དུས་ཡུན་ནང་ལ་བོད་ནང་གི་སློབ་མ་རྣམས་རྒྱ་ནག་གིས་ཆེད་འཛུགས་བྱས་པའི་གཏན་འཇགས་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་བཅུག་དགོས་པའི་བཙན་བཀའ་བཏང་སྟེ། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གཙོས་བོད་མིའི་ངོ་བོ་རྩ་མེད་བཟོ་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་ ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། ང་ཚོ་རང་དབང་ལུང་པར་ཡོད་པའི་བོད་མི་ཚོས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རིག་གཞུང་རྣམས་མི་ཉམས་རྒྱུན་འཛིན་དང་ཉམས་པ་སོར་ཆུད་གནང་དགོས་གལ་ཆགས་ཡོད་པ་གསུངས་ཡོད།  དེ་བཞིན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་བཀའ་ཤག་སྐབས་ ༡༦ པས་ཐུགས་འགན་བཞེས་རིང་ལ་རྒྱ་གཞུང་གིས་དམ་བསྒྲགས་སྣ་ཚོགས་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པར་ལྟོས་མེད་བོད་ནང་གི་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་ལ་རྟོག་ཞིབ་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཞུ་སྐུལ་སོགས་ཀྱི་ལས་དོན་མང་དག་ཅིག་སྤེལ་ཡོད་ཁག་ངོ་སྤྲོད་དང་སྦྲགས། ས་གནས་སུ་ཡོད་པའི་བོད་མི་རྣམས་ནས་བཀའ་ཤག་གིས་གསར་བསྐྲུན་གནང་བའི་དང་བླངས་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་ལས་འགུལ་ནང་མཉམ་ཞུགས་གནང་སྟེ་ས་གནས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་གཙོས་གནད་དོན་མི་སྣ་རྣམས་ལ་བོད་དོན་སྐོར་ཞུ་སྐུལ་གནང་དགོས་གནད་ཆགས་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ད་དུང་ས་གནས་ཀྱི་བོད་པའི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོ་དང་ཟུར་དུ་ཐུག་འཕྲད་གནང་སྟེ་བོད་ཀྱི་ཡུལ་ལྗོངས་དང་ས་བབས་ཆགས་ཚུལ། རྒྱལ་རབས། ལོ་རྒྱུས། དེ་བཞིན་ཨ་རི་གཞུང་གི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་སྲིད་བྱུས་ཁག རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ངོས་ནས་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་དྲག་གནོན་ཅན་གྱི་སྲིད་སོགས་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད་པ་དང་ཆབས་ཅིག གཞོན་སྐྱེས་ཚོས་ངེས་པར་དུ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་དང་ལོ་རྒྱུས། སྐད་ཡིག་བཅས་པར་སློབ་གཉེར་གནང་གལ་ཡིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ལ་ཕན་པའི་ལས་འགུལ་ཁག་ཏུ་མཉམ་ཞུགས་གནང་དགོས་པ་སོགས་ལམ་སྟོན་གནང་ཡོད།     སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ Colorado མངའ་སྡེ་ནང་གི་མཛད་རིམ་ཁག་གྲུབ་རྗེས་ཕྱི་ཚེས་ ༡༡ ཉིན་ཨ་རིའི་ Utah མངའ་སྡེའི་རྒྱལ་ས་ Salt Lake City དང་། ཕྱི་ཚེས་ ༡༢ ཉིན་ Oregon མངའ་སྡེའི་གྲོང་ཁྱེར་ Portland བཅས་སུ་ཕེབས་ཏེ་ས་གནས་ཀྱི་བོད་པའི་གཟའ་མཇུག་སློབ་གྲྭ་ཁག་ལ་གཟིགས་ཞིབ་དང་། ས་གནས་བོད་མི་མང་ཚོགས་ལ་གསུང་བཤད་སོགས་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། རྩ་བའི་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཐེངས་འདིའི་ཨ་རི་ནང་གི་འཚམས་གཟིགས་ཁྲོད་རྒྱལ་ས་ Washington DC ནང་ལ་ཨ་རིའི་གཞུང་གི་བོད་དོན་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་པ་ལྕམ་སྐུ་ Uzra Zeya  མཆོག་གཙོས་གཞུང་གི་གནད་ཡོད་མི་ཁག་ཅིག་དང་། གྲོས་ཚོགས་གོང་གཉིས་ཀྱི་འཐུས་མི་སོགས་དང་མཇལ་འཕྲད་གནང་སྟེ། བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་སེལ་ཐབས་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་ཐུབ་རྒྱུ་གཙོས་བོད་དོན་སྐོར་བཀའ་བསྡུར་དང་ཞུ་སྐུལ་སོགས་གནང་ཡོད། ཀོ་ལ་རེ་ཌོ་གཙོས་དེའི་ཉེ་འཁོར་གྱི་མངའ་སྡེ་ཁག་ཏུ་མ་ཕེབས་པའི་གོང་ལ་ཨ་རིའི་གཞུང་གི་རོགས་ཚོགས་ PRM དང་། USAID གཉིས་ཀྱི་འགན་འཛིན་ལས་བྱེད་རྣམས་དང་མཇལ་འཕྲད་གནང་བ་མ་ཟད། རྒྱལ་ས་ Washington DC ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ Center for Strategic and International Studies ཞེས་པའི་བསམ་མཛོད་བསྟི་གནས་ཁང་དུ་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་གལ་འགངས་ཇི་ཆགས་དང་འབྲེལ་བའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་གསུང་བཤད་གནང་འདུག

བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་བྱང་ཨ་རིར་གཞུང་འབྲེལ་འཚམས་གཟིགས་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར་ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༧ ཉིན་ཨ་རིའི་རྒྱལ་ས་ Washington DC ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་སུ་ཕེབས་ཏེ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་ཁག་གཅིག་དང་མཇལ་འཕྲད་ཀྱིས་བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་སེལ་ཐབས་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་ཡོང་ཐབས་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ཞུ་སྐུལ་སོགས་གནང་འདུག སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱི་འབྲེལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Michael McCaul ལགས་དང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་དགོས་དངུལ་ཆ་བགོས་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Mario Diaz-Balart ལགས། གྲོས་འོག་མའི་འཐུས་མི་ལྕམ་ Young Kim ལགས། གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Brian Schatz ལགས། སྐུ་ཞབས་ Todd Young ལགས་སོགས་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་ཁག་གཅིག་དང་མཇལ་འཕྲད་གནང་འདུག མཇལ་འཕྲད་དེའི་ཁྲོད་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་སྐུ་ཞབས་ Michael McCaul ལགས་ཀྱིས་ཉེ་ཆར་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མར་བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་སེལ་ཐབས་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར་བསྐྱར་དུ་ཆེད་བཏོན་གནང་བ་དང་འབྲེལ་ཏེ་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཁྲིམས་འཆར་དེར་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་ཡོད་པ་སོགས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས། རིམ་པས་ཁྲིམས་འཆར་དེ་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་སུ་གཏན་འབེབས་ཐུབ་ཐབས་སུ་མུ་མཐུད་རོགས་རམ་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་འདུག མཇལ་མོལ་དེའི་སྐབས་སུ་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་དང་ལྷན་དུ་བྱང་ཨ་རིའི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་རྣམ་རྒྱལ་ཆོས་གྲུབ་ལགས་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་བར་བརྒལ་ཚོགས་གཙོ་བུ་ཆུང་ཚེ་རིང་ལགས་གཙོས་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་ཁག་གཅིག་ལྷན་བཅར་ཞུས་འདུག་པ་མ་ཟད། རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ཨ་རིའི་གློག་བརྙན་འཁྲབ་སྟོན་པ་གྲགས་ཅན་སྐུ་ཞབས་ Richard Gere ལགས་དྲ་ཐོག་ནས་མཉམ་ཞུགས་གནང་སྟེ་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་རྣམ་པས་མུ་མཐུད་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་གཞེན་སྐུལ་སོགས་ཞུས་ཡོད་པ་རེད། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཁ་སང་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་འཐུས་མི་ལྕམ་ Young Kim ལགས་དང་མཇལ་འཕྲད་གནང་སྐབས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་ཕྱོགས་སོགས་ཀྱི་ཐད་ལ་བཀའ་བསྡུར་གནང་ཡོད།གཞི་རྩའི་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཐེངས་འདིའི་ཨ་རི་ནང་གི་འཚམས་གཟིགས་ཁྲོད་ཨ་རི་གཞུང་གི་བོད་དོན་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་པ་ལྕམ་སྐུ་ Uzra Zeya  མཆོག་དང་ཨ་རིའི་བདེ་འཇགས་ལྷན་ཁང་གི་མང་གཙོ་སྡེ་ཚན་གྱི་འགན་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ Rob Berschinsk ལགས་གཙོས་ལས་བྱེད་རྣམས་དང་ལྷན་དུ་བོད་གནད་སྐོར་ལ་བཀའ་བསྡུར་གནང་ཡོད་པ་རེད།སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ཉིན་ཤས་གོང་ལ་ཨ་རིའི་ Wisconsin མངའ་སྡེ་དང་གྲོང་ཁྱེར་ཅི་ཀ་གྷོར་ཕེབས་ནས་ས་གནས་བོད་མི་རྣམས་ལ་གསུང་བཤད་གནང་ཡོད་པ་དང་། ཨ་རི་ནང་གི་མཛད་རིམ་ཁག་ལེགས་གྲུབ་ཟིན་མཚམས་སུ་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ཁེ་ན་ཌར་གཞུང་འབྲེལ་འཚམས་གཟིགས་སུ་ཕེབས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།  འབྲེལ་ཡོད་པར་ཁག་སྲིད་སྐྱོང་གི་ངོ་དེབ་ལས་བཏུས།

བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་བྱང་ཨ་རིར་གཞུང་འབྲེལ་འཚམས་གཟིགས་གནང་བཞིན་པ་ལྟར། ཕྱི་ཚེས་ ༣ ཉིན་ཨ་རིའི་ Wisconsin མངའ་སྡེར་ཡོད་པའི་ས་གནས་བོད་མི་ཚོ་དང་ཐུག་འཕྲད་ཀྱིས་འདས་པའི་ལོ་ངོ་གཉིས་མན་ཙམ་གྱི་རིང་ལ་བཀའ་ཤག་སྐབས་ ༡༦ པའི་ལས་དོན་སྤྱི་ཡོངས་དང་འབྲེལ་བའི་གསུང་བཤད་དང་ས་གནས་མང་ཚོགས་ཀྱི་བཀའ་འདྲི་ཁག་ལ་ལན་འདེབས་གསལ་བཤད་གནང་ཡོད།སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་འདས་པའི་དུས་ཡུན་དེ་དག་ཁྲོད་དུ་ཧི་མཱ་ཅལ་ཁུལ་གྱི་ས་གནས་ཁག་གཅིག་ཙམ་མཏོགས་རྒྱ་གར་ནང་གི་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཡོངས་ལ་ཆེད་ཕེབས་གནང་སྟེ་མི་མང་ལ་གསུང་བཤད་དང་ས་གནས་སོ་སོའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་ཚོགས་སྡེ་བཅས་པར་གཟིགས་ཞིབ་ནན་པོ་གནང་ནས་མང་ཚོགས་ལ་ཉེར་མཁོའི་མཐུན་འགྱུར་ཁག་བསྐྲུན་ཡོད་པ་དང་། རིང་མིན་ཕྱི་ཟླ་ ༣ པའི་སྔོན་རྩིས་གྲོས་ཚོགས་སྐབས་སུ་མང་ཚོགས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་ཁག་བསྒྲུབ་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་གཞི་འཕར་མ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ཡོད་པར་གསུངས་འདུགབོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྒྲོམ་གཞི་སྲ་བརྟན་དང་སྲི་ཞུ་བའི་ནུས་ཤུགས་སྔར་ལས་ཆེ་རུ་གཏོང་ཐབས། ས་ཁང་སྒྲིག་གཞི་བསྐྱར་བཅོས་གནང་བའི་དགོས་དམིགས་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་དང་། ལྷག་དོན་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་གིས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བདེ་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་གཞི་ཆེ་ཁག་མང་དག་ཅིག་གཉེར་བཞིན་ཡོད་པ་ལས་གཙོ་བོ་གཅིག་ནི་གཞིས་ཆགས་སྲ་བརྟན་ལ་དམིགས་པའི་ལས་དོན་ཁག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། གཞིས་ཆགས་ཁག་སྲ་བརྟན་དང་ཚགས་ཚུད་བཟོ་ཐབས་སུ་གཞིས་སྒར་ཁག་ནས་ཕྱི་རྒྱལ་ལ་གཞིས་སྤོས་གནང་ཟིན་པའི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་ངོས་ནས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་གཞིས་ཆགས་ཀྱི་ས་ཆ་རྣམས་ཕྱིར་རྩིས་སྤྲོད་ཞུ་གལ་ཡིན་པ་གསུངས་ཡོད།    དེ་བཞིན་བཀའ་ཤག་སྐབས་ ༡༦ པའི་ངོས་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགྱུར་འགྲོས་ལ་གཞིགས་ནས་གོ་སྐབས་ཇི་ཡོད་དམ་འཛིན་གནང་སྟེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་བོད་དོན་གནས་བབ་མཐོ་རུ་གཏོང་ཐབས་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ས་གནས་བོད་མི་ཚོས་ཀྱང་ཨ་རི་གཞུང་གིས་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་སྲིད་བྱུས་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད་འབྲེལ་ཡོད་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་གཙོས་གནད་ཡོད་མི་སྣ་ཚོར་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་སྲིད་བྱུས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་ཞུ་སྐུལ་དང་མཚན་རྟག་བསྡུ་རུབ་ཀྱི་ལས་གཞི་ཁག་ལ་མཉམ་ཞུགས་གནང་གནད་ཆགས་ཡོད་པ་གསུངས་ཡོད། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཚན་སོ་སོའི་ངོས་ནས་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་རྒྱུས་ལོན་ཐུབ་ཐབས་དང་དེ་ལྟར་ཡོང་བར་འབད་པ་ཆེན་པོས་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་མུས་ཡིན་པ་མ་ཟད། ལྷག་པར་རྒྱལ་སྤྱིའི་དབུ་ཁྲིད་ཚོ་དང་ཐུག་འཕྲད་ནམ་བྱུང་ལ་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་འདི་དུས་ད་ལྟའང་ཐག་གཅོད་ཟིན་མེད་པའི་གནད་དོན་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་དབུ་ཁྲིད་རྣམས་ལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་དེ་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་བཞིན་པ་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་དང་ཡོངས་སུ་འགལ་བ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་སོགས་ངོ་སྤྲོད་གནང་དང་གནང་བཞིན་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པ་དང་ཆབས་ཅིག གཞོན་སྐྱེས་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་ངོས་ནས་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ལ་སློབ་གཉེར་གནང་གལ་ཆགས་ཡོད་པ་སོགས་ལམ་སྟོན་གནང་འདུགསྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཕྱི་ཚེས་ ༤ ཉིན་ Wisconsin མངའ་སྡེ་ནང་ཡོད་པའི་བོད་པའི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོ་དང་ཟུར་དུ་ཐུག་འཕྲད་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འགྱུར་འགྲོས། དེ་བཞིན་བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་ཚོས་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་གི་ལས་འགུལ་ནང་མཉམ་ཞུགས་གནང་གནད་ཡིན་པ་སོགས་གསུངས་པ་དང་གཞོན་སྐྱེས་རྣམ་པའི་བཀའ་འདྲིར་ལན་འདེབས་གནང་ཡོད།དེ་རྗེས་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ཅི་ཀ་གྷོར་གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཕེབས་ཐོན་གྱིས་ས་གནས་བོད་མི་ཚོར་གསུང་བཤད་གནང་ཡོད་པ་རེད། གཞི་རྩའི་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་ཨ་རིའི་ Wisconsin མངའ་སྡེར་མ་ཕེབས་པའི་གོང་སྟེ། ཕྱི་ཚེས་ ༢ ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོ་བྱང་ཨ་རི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ལས་ཁུངས་སུ་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་ཁག་གཅིག་དང་ལྷན་དུ་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཕྱོགས་དང་འབྲེལ་བའི་བཀའ་བསྡུར་གྱི་ལས་རིམ་ཞིག་ཚོགས་ཡོད་པ་མ་ཚད་པར་ཉིན་རྒྱབ་དེར་ཨ་རིའི་གཞུང་གི་བོད་དོན་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་པ་ལྕམ་སྐུ་ Uzra Zeya  མཆོག་དང་ཨ་རིའི་བདེ་འཇགས་ལྷན་ཁང་གི་མང་གཅོ་སྡེ་ཚན་གྱི་འགན་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ Rob Berschinsk ལགས་གཙོས་ལས་བྱེད་རྣམས་དང་ལྷན་དུ་བོད་གནད་སྐོར་ལ་བཀའ་བསྡུར་གནང་ཡོད། འབྲེལ་ཡོད་པར་ཁག་གི་བདག་དབང་སྲིད་སྐྱོང་གི་ངོ་དེབ་དང་སྤྱི་ཚོགས་དྲ་རྒྱ་ཁག་ལས་བཏུས།

བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་དབྱིན་ཡུལ་ནང་གི་གྲགས་ཆེ་བའི་ Oxford Union སྡིངས་ཆེའི་ཐོག་བོད་དོན་གསུང་བཤད་གནང་རྒྱུ་དང་ས་གནས་ཀྱི་གནད་ཡོད་མི་སྣ་མཇལ་འཕྲད་སོགས་ཀྱི་མཛད་འཆར་ཁག་གཅིག་བསྐྱངས་དང་སྐྱོང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་ཁ་སང་དབྱིན་ཡུལ་ནང་ཕེབས་འབྱོར་དང་འབྲེལ་ས་གནས་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་དང་འབྲེལ་ཡོད་བོད་པའི་ཚོགས་སྐྱིད་ཁག་གིས་ཕེབས་བསུའི་སྣེ་ལེན་གཟབ་རྒྱས་ཞུས་འདུག་ཅིང། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་དབྱིན་ཡུལ་ནང་གི་གཞུང་འབྲེལ་ཕྱོགས་ཕེབས་གནང་བ་འདི་ནི་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་སྲིད་སྐྱོང་གི་ཐུགས་འགན་བཞེས་ནས་ཁུལ་དེར་གཞུང་འབྲེལ་འཚམས་གཟིགས་སུ་ཕེབས་པ་ཆེས་ཐོག་མ་དེ་ཆགས་ཡོད། དབྱིན་ཡུལ་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དོན་ཁང་གི་དྲུང་ཆེ་བློ་བཟང་ཆོས་སྒྲོན་ལགས་ཀྱིས་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་དབྱིན་ཡུལ་ཁུལ་དུ་གཞུང་འབྲེལ་ཕྱོགས་ཕེབས་གནང་བ་དང་འབྲེལ་ཐུགསགཏན་ཁེལ་བའི་མཛད་འཆར་ཁག་གཅིག་ཡོད་པ་ལས་གཙོ་བོ་གཅིག་ནི་ཁུལ་དེར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ Oxford Union ཐོག་བོད་དོན་གསུང་བཤད་ཀྱི་ལས་རིམ་དེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་། རྩ་བའི་ Oxford Union ཞེས་པའི་སྡིངས་ཆ་དེ་ནི་འཛམ་གླིང་ནང་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་གཏམ་བཤད་པ་ཚོའི་བགྲོ་གླེང་གནང་སའི་སྡིངས་ཆ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང། ཕྱི་ལོ་ ༡༨༢༣ ལོ་བཟུང་ནས་ད་བར་ལོ་ ༢༠༠ རིང་ཚོགས་པ་དེའི་ངོས་ནས་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་གཞི་རྩར་བཟུང་སྟེ་འཛམ་གླིང་ནང་སྙན་གྲགས་ཆེ་བའི་ཆབ་སྲིད་མི་སྣ་དང། སྒྱུ་རྩལ་བ། ཚོང་པ་གྲགས་ཅན། ཕུལ་བྱུང་གཏམ་བཤད་པ། རྩེད་འགྲན་པ། དེ་བཞིན་མཁས་དབང་སོགས་གདན་ཞུས་ཀྱིས་གཏམ་བཤད་དང་བགྲོ་གླེང་གོ་སྒྲིག་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར་དེ་སྔ་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དང་བཀའ་ཤག་སྐབས་སྔོན་མའི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་རྣམ་གཉིས་ཀྱང་གདན་ཞུས་ཀྱིས་བོད་དོན་གསུང་བཤད་གནང་མྱོང་ཡོད་པ་རེད། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་ཁ་སང་དང་དེ་རིང་བཅས་ཉིན་གྲངས་གཉིས་རིང་དབྱིན་ཡུལ་ནང་གི་གཞུང་འབྲེལ་ཕྱོགས་ཕེབས་ཁྲོད་ཨོག་སི་ཕོ་ཌི་ཡུ་ནི་ཡན་ཐོག་བོད་དོན་གསུང་བཤད་དང། དེ་བཞིན་ Oxford ཁུལ་དུ་ཡོད་པའི་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་བོད་ཕྲུག་ཚོ་དང་མཇལ་མོལ། ས་གནས་སུ་སྦི་སྦི་སི་གསར་ཁང་གི་བཅར་འདྲི་དང་ལེན་གནང་རྒྱུ་དང། མཁས་དབང་དང་གནད་ཡོད་མི་སྣ་མཇལ་འཕྲད་སོགས་ཀྱི་མཛད་འཆར་ཡོད་པ་རེད། ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བར་གཞིགས་ན། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་དབྱིན་ཡུལ་ནང་གི་དུས་ཐུང་མཛད་རིམ་ཁག་ལེགས་པར་གྲུབ་རྗེས་ཨ་རི་དང་དེ་བཞིན་ཁེ་ན་ཌ་གཉིས་སུ་གནད་ཡོད་མི་སྣ་མཇལ་འཕྲད་དང་བོད་རིགས་མང་ཚོགས་དང་ཐུག་འཕྲད་སོགས་ཀྱི་གཞུང་འབྲེལ་ཕྱོགས་ཕེབས་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་རེད།

ཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༢༣ ནས་ ༢༨ བར་དབྱིན་ཡུལ་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཕར་སི་བསོད་ནམས་ཚེ་རིང་ལགས་ Finland ཕྷིན་ལེནྜ་རྒྱལ་ས་ Helsinki ཧེལ་སིངྐི་དང་ Poland པོ་ལེནྜ་རྒྱལ་ས་ Warsaw ཝར་སོ་ཁུལ་དུ་ཆེད་ཕེབས་ཀྱིས་འདི་གའི་སྲིད་གཞུང་དང་ཚོགས་སྡེ་ཁག་ནས་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ལ་སྔར་ལས་ལྷག་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེ་གནང་དགོས་པའི་རེ་སྐུལ་ཞུས་འདུགསྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཕར་སི་བསོད་ནམས་ཚེ་རིང་ལགས་ཕྷིན་ལེནྜ་དང་པོ་ལེནྜ་ཁུལ་དུ་ཕྱོགས་ཕེབས་གནང་བའི་སྐབས་བོད་དེ་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ནས་ནམ་ཡང་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་མིན་པ་དང་། རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གཞུང་ལ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མ་འོངས་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་ཞུ་ཕྱོགས་ཐད་ཐེ་བྱུས་བྱ་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་མེད་པ། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་རིགས་རྫས་གནས་ཚུལ་བསྡུ་རུབ། བོད་རྒྱ་མི་རིགས་ཕན་ཚུན་བར་བཙན་དབང་ག་སྒོ་ནས་གཉེན་སྒྲིག་བྱེད་དུ་བཅུག་སྟེ་བོད་རིགས་རྣམས་ཧན་མི་རིགས་སུ་སྒྱུར་བཞིན་པ། དེ་བཞིན་བོད་མཐོ་སྒང་གི་ཁོར་ཡུག་གཏོར་བཤིག་ཚབས་ཆེན་གཏོང་བཞིན་པ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་སྐོར་ཞུ་གཏུག་གནང་འདུགཕྱོགས་བསྐྱོད་དེའི་ཁྲོད་ཕྷིན་ལེནྜ་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་གྲངས་ལྔ་དང་། གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ལྕམ་སྐུ་ སྐུ་ཨེ་ཝ་ Eva Biaudet ལགས། བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་སོགས་དང་ལྷན་མཇལ་འཕྲད་གནང་སྐབས་ཕྷིན་ལེནྜ་གཞུང་གི་ངོས་ནས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མ་འོངས་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་ཞུ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐད་ལ་ཡོངས་གྲགས་བསྒྲགས་གཏམ་ཞིག་སྤེལ་དགོས་པ་དང་། ཨ་རིའི་གཞུང་གིས་ Tibetan Policy and Support Act of 2020 ཞེས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལོའི་བོད་དོན་སྲིད་བྱུས་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་གནང་དོན་ལྟར་འདི་གའི་གཞུང་ནས་ཀྱང་དེ་འདྲའི་ཁྲིམས་ཤིག་གཏན་འབེབས་གནང་དགོས་པའི་རེ་སྐུལ་ཞུས་འདུགདབྱིན་ཡུལ་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་མཆོག་པོ་ལེནྜ་ཁུལ་གྱི་ཕྱོགས་བསྐྱོད་ཁྲོད་དེ་གའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་མོ་ནི་ཀ་ Monika Wielichowska མཆོག་གི་གཙོ་སྐྱོང་འོག་པོ་ལེནྜའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་འདུར་མཉམ་ཞུགས་གནང་བ་མ་ཟད། པོ་ལེནྜའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་གཞོན་པ་མེལ་གྷོར་ཛ་ཊ Magorzata Kidawa-Blonska མཆོག་གིས་གྲོས་ཚོགས་འཚོགས་བཞིན་པའི་སྐབས་སྣེ་ལེན་གནང་རྒྱུ་ཙམ་མ་ཟད། བོད་མིའི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་མཆོག་ཁུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་སུ་ཐེངས་དང་པོ་ཕེབས་པར་འཐུས་མི་ཡོངས་ནས་དགའ་བསུའི་འཚམས་འདྲི་ཞུས་འདུགགཞན་ཡང་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཕར་སི་བསོད་ནམས་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་པོ་ལེནྜ་བོད་རིགས་ཚོགས་པ་དང་། བོད་མིའི་སྨན་ཁང་ཀརྨ་བདེ་ཆེན་ཆོས་གླིང་། Helsinki ཧེལ་སིངྐི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཐེབས་རྩ་ཚོགས་པ་བཅས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དང་མཇལ་འཕྲད་གནང་ཡོད་པ་རེད། པར་དབང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས།

བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་བོད་པའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་དེང་རབས་ཀྱི་སློབ་ཚན་དེ་དག་རིགས་ལམ་ཐོག་ནས་སློབ་ཁྲིད་གནང་ཐུབ་ན་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་འདུག་ཅེས་བཀའ་སློབ་སྔ་ཕྱི་རིམ་པ་ཕེབས་ཡོད་པ་མ་ཟད། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཤེས་རིག་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་ལྔ་པའི་ཐོག་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་རིགས་ལམ་ཐོག་ནས་སློབ་ཚན་གཞན་རྣམས་སློབ་ཁྲིད་བྱ་རྒྱུར་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་དང་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་ཚོགས་ཆུང་ཟུར་འཛུགས་ཀྱིས་དེ་འབྲེལ་སློབ་ཚན་དེ་དག་རིགས་ལམ་བརྒྱུད་ནས་འཁྲིད་ཐབས་ཀྱི་ཀློག་དེབ་རིགས་བཟོ་ཐུབ་ཚེ། མ་འོངས་པར་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སློབ་གྲྭ་ཙམ་མིན་པར་རིམ་པས་ཧི་མ་ལ་ཡ་རི་བརྒྱུད་དང་རྒྱ་གར། དེ་བཞིན་འཛམ་གླིང་སྤྱི་ལ་རིགས་ལམ་ཐོག་ནས་སློབ་ཁྲིད་གནང་སྟངས་རིགས་པ་གསར་པ་ཞིག་དང་། ལམ་སྟོན་གསར་པ་ཞིག་ཆགས་པའི་ཐུགས་རེ་ཡོད་ཅེས་བཀའ་སློབ་ཕེབས་ཡོད་པར་བརྟེན། དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འབྲེལ་ཡོད་ལྷན་ཁང་ནས་རིགས་ལམ་ཟབ་སྦྱོང་གཙོས་དེའི་བརྒྱུད་དེང་དུས་སློབ་ཚན་འཁྲིད་ཐབས་ཀྱི་ཟབ་སྦྱོང་སོགས་རིམ་པ་གནང་དང་གནང་མུས་ཡིན་པ་རེད། ཐེངས་འདིར་འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ནས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་དང་ཝཱཎ་དབུས་བོད་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་གོ་སྒྲིག་འོག་ཝཱཎ་གཙུག་ལག་སློབ་ཁང་དུ་རིགས་ལམ་བརྒྱུད་དེང་དུས་ཀྱི་སློབ་ཚན་ཁྲིད་ཐབས་ཀྱི་དགེ་རྒན་ཟབ་སྦྱོང་གནང་མུས་ཡིན་པ་དང་བསྟུན། ལས་གཞི་དེའི་ནང་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་ཝཱཎ་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་དགེ་འོས་སྡེ་ཚན་གྱི་ལྟ་གྲུབ་སློབ་དཔོན་དགེ་བཤེས་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་ལགས་སུ་དེ་འབྲེལ་བཅར་འདྲི་ཞུས་པའི་ཆེད་སྒྲིག་གི་ལས་ཚན་ཞིག་རྒྱང་སྲིང་ཞུས་ཡོད།