རྒྱ་ནག

དེ་རིང་ The Guardian གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་ད་ལྟའི་ཨ་རི་དང་ཨོ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱིས་སྣེ་ཁྲིད་དེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་རྒྱ་ནག་གི་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་ཐོག་མ་ཕྱི་ལ་ཁྱབ་ཚུལ་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་དགོས་པའི་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པའི་ཁྲོད། ཧོང་ཀོང་གི་མི་མང་འཕྲོད་བསྟེན་གཙུག་ལམ་སློབ་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་རིམས་ནད་ཁྱབ་བརྡལ་གྱི་གྲངས་ཐོ་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱས་པའི་གྲུབ་དོན་དུ་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་ཀྱི་འགོས་ཁྱབ་ཀྱི་རིམ་པ་དང་པོའི་ནང་དུ་རིམས་ནད་འགོས་པའི་ནད་པ་ཁྱོན་ ༢༣༢༠༠༠ ལྷག་ཡོད་པར་ཕྱིར་བསྒྲགས་ཀྱིས་གྲངས་ཚད་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གིས་ཕྱིར་བསྒྲགས་བྱས་པའི་གྲངས་ཚད་ལས་ལྡབ་བཞི་ལས་ལྷག་པ་བརྒལ་ཡོད་པར་གསལ་འདོན་གནང་འདུགརྒྱ་ནག་གིས་ཕྱི་ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༢༠ བར་རིམས་ནད་འགོས་ཁྱབ་བྱུང་བའི་དོན་རྐྱེན་ ༥༥༠༠༠ ལས་ཕྱིར་བསྒྲགས་བྱས་མེད་ཀྱང་། ཧོང་ཀོང་གི་མི་མང་འཕྲོད་བསྟེན་གཙུག་ལག་སློབ་ཁང་གིས་ཞིབ་འཇུག་བྱས་པ་ལྟར་ན་རིམས་ཆད་འགོས་ཁྱབ་བྱུང་བའི་དོན་རྐྱེན་གྱི་གྲངས་ཚད་ནི་རྒྱ་ནག་གིས་ཕྱིར་བསྒྲགས་བྱས་པ་ལས་ལྡབ་འགྱུར་གྱིས་མང་བ་ཡོད་པར་ཕྱིར་བསྒྲགས་བྱས་འདུག དེ་བཞིན་གསར་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་གིས་ད་ལྟའི་བར་དུ་རིམས་ནད་འགོས་ཁྱབ་བྱུང་བའི་མིའི་གྲངས་ཚད་དེ་ནི་ ༨༣༠༠༠ ཙམ་ཕྱིག་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་རིམསནད་འགོས་ཁྱབ་ཀྱིས་རྐྱེན་འདས་སུ་ཕྱིན་པའི་གྲངས་ཚད་ནི་ ༡༨༤༠༠༠ ལྷག་བརྒལ་ནས་ཁྱོན་ཡོངས་མི་གྲངས་ཡ་ ༢་༦ ལྷག་ལ་གཉན་རིམས་འགོས་ཁྱབ་བྱུང་ཡོད་པར་ཡོངས་གྲགས་གནང་སྟེ་རྒྱ་ནག་གི་དངོས་བདེན་མིན་པའི་རིམས་ནད་འགོས་ཁྱབ་ཀྱི་གྲངས་ཚད་དེར་ཟུར་ཟ་གནང་འདུརྒྱ་ནག་གི་ནང་དུ་རིམས་ནད་དེ་ཐོག་མར་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཕྱོགས་ཀྱི་རྩ་བའི་རྨང་གཞི་དེ་ནི་ཚད་གཞི་ལོང་བ་ཞིག་མིན་པར་བསྒྲགས་ཏེ་ཕྱི་ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༡༥ ནས་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༣ བར་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་བསྐྱར་ཞིབ་རིམ་པ་བདུན་ལྷག་བྱས་པའི་གྲུབ་དོན་ནང་ད་ཆ་རིམས་ནད་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་མང་པོ་ཞིག་ལག་སོན་བྱུང་ཐུབ་པ་མ་ཟད། འཕྲུལ་རིགས་ཀྱིས་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་རྒྱུའི་ནུས་བ་རྒྱ་སྐྱེད་ཡོད་ལུགས་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་དང་སྦྲགས། ཀོང་ཧོང་གིས་ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༢༠ བར་ཞིབ་འཇུག་བྱས་པ་ལྟར་ན་རིམས་ནད་ངོས་འཛིན་གྱི་རྩ་བའི་རྒྱུ་ཆ་ལ་འགྱུར་བ་མང་པོ་ཐེབས་ཀྱི་ཡོད་ལུགས་ལུང་འདྲེན་གནང་འདུག གཞན་ཡང་ཞིབ་འཇུག་པས་གསལ་འདོན་བྱས་པར་དང་ཐོག་རྒྱ་ནག་གིས་རིམས་ནད་འགོས་ཁྱབ་ཡོད་མེད་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་རྒྱུའི་རྒྱུ་ཆ་གཙོ་བོ་ནི་རྒྱ་ནག་གི་ཝུ་ཧན་གྲོང་ཁྱེར་ལ་འབྲེལ་བ་ཡོད་མེད་དང་དེ་བཞིན་ཁུལ་དེའི་མཚོ་ཟས་ཀྱི་ཁྲོམ་ར་ལ་འབྲེལ་བ་ཡོད་མེད། ནད་པའི་དབུགས་རྔུབ་ལེན་ཙམ་ལ་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ལུགས་ལུང་འདྲེན་གྱིས་ཞིབ་འཇུག་པས་རྒྱ་ནག་ནང་དུ་རིམ་བཞིན་གཉན་རིམས་འགོས་ཁྱབ་ཀྱི་འགྲེལ་བརྗོད་དང་ནད་རྟགས་སོགས་གཞི་རྒྱ་ཆེ་རུ་ཕྱིན་པ་དང་མཉམ་དུ་རིམས་ནད་འགོས་པའི་ནད་པའི་གྲངས་ཚད་ཀྱང་ལྟོས་བཅོས་ཀྱིས་ཆེ་རུ་ཕྱིན་ཡོད་ཚུལ་བརྗོད་དེ་རྒྱ་ནག་ནང་གི་རིམས་ནད་འགོས་ཁྱབ་ཀྱི་ནད་པའི་གྲངས་ཚད་དེ་རིང་ཚོད་དཔག་བྱས་པ་ལས་ཀྱང་མང་བ་ཡོད་པར་བཀོད་འདུགགསར་ཁང་གི་དེས་ད་དུང་རྒྱ་ནག་གི་ནང་རིམས་ནད་འགོས་ཁྱབ་ཀྱི་ནད་པའི་གྲངས་ཚད་ལ་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་མེད་པར་གསལ་འདོན་གྱིས་བདུན་ཕྲག་སྔོན་མའི་ནང་དུ་རྒྱ་ནག་གིས་རིམས་ནད་ཐོག་མར་ཁྱབ་སའི་གྲོང་ཁྱེར་ཝུ་ཧན་གྱི་འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་པའི་ནད་པའི་གྲངས་ཚད་དེ་སྔོན་གྱི་ཕྱིར་བསྒྲགས་བྱས་པ་ལས་ལྡབ་གཅིག་གིས་སྤར་ཏེ་ཕྱིར་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད་ལུགས་ལུང་འདྲེན་གྱིས་སྲིད་གཞུང་གིས་ངེས་གཏན་མེད་པའི་ཕྱིར་བསྒྲགས་ཀྱི་གནས་བབས་དེར་པེ་ཅིང་གི་མི་མང་གིས་སྡང་ཟུག་སྟོན་བཞིན་པ་ཕྱིར་བསྒྲགས་གནང་འདུག

ད་ལྟའི་ཆར་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་དབྱིན་ཡུལ་ནི་འཛམ་གླིང་ནང་རྒྱ་ནག་ཝུ་ཧན་ནས་ཐོག་མར་མཆེད་པའི་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཁྱབ་གདལ་ཤུགས་ཆེ་ཤོས་ཕོག་ཡུལ་རྒྱལ་ཁབ་ཨང་ལྔ་པ་དེ་ཆགས་ཡོད་ཅིང་། ད་བར་ཁུལ་དེའི་མི་གྲངས་ ༡༣༨༠༧༨ ལྷག་ལ་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་ཕོག་ཡོད་པ་དང་། རིམས་ནད་རྐྱེན་པས་ད་བར་མི་གྲངས་ ༡༨༧༣༨ ལྷག་རྐྱེན་འདས་སུ་གྱུར་འདུགརླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་ཁྱབ་གདལ་ཆེས་ཆེར་འགྲོ་བཞིན་པའི་ཁྲོད་འདིར་དབྱིན་ཡུལ་ནང་གནས་སྡོད་བོད་མི་ཚོའི་གནས་སྟངས་ཇི་ཆགས་སྐོར་ལ་ས་གནས་བོད་རིགས་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་དགྲ་ལྷ་ཚེ་རིང་ལགས་སུ་བཅར་འདྲི་ཞུས་ཡོད།

དེ་རིང་ཉིན་དགུང་ཆུ་ཚོད་ ༡༢ ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་དང་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་པད་མ་དབྱངས་ཅན་མཆོག ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་སྔོན་འགོག་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་གསར་འགོད་འབྲེལ་མཐུད་པ་ཚེ་རིང་མཚམས་གཅོད་ལགས་བཅས་ལྷན་ཞུགས་ཐོག་གཞུང་འབྲེལ་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཤིག་གནང་བ་བརྒྱུད་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་དང་འབྲེལ་བའི་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་ཁྲོད་རྒྱ་གར་གྱི་མཐོ་སློབ་ཁག་ཏུ་ཡོད་པའི་བོད་ཕྲུག་དགོས་ངེས་ཅན་ཚོར་འཚོ་སྣོན་གྱི་རོགས་རམ་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་།སྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་སྤྱིར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དམ་དྲག་སོགས་བྱས་པར་བརྟེན་བོད་ནང་གི་རིམས་ནད་ཁྱབ་གདལ་ཐད་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྒྲུབ་ཞུ་རྒྱུ་ཁག་པོ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་རྒྱ་སྐད་སྡེ་ཚན་དང་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་ནས་ད་བར་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྒྲུབ་ཞུས་ཡོད་པའི་ཁོངས་སུ་བོད་ནང་ལ་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་ཕོག་པའི་མི་གྲངས་ ༨༦༦ ཙམ་བྱུང་ཡོད་ཀྱང་། རིམས་ནད་ཁྲོད་ཚེ་སྲོག་ཤོར་ཡོད་པའི་གྲངས་ཐོའི་ཐད་ད་བར་རྩད་གཅོད་སོགས་ཐུབ་རྒྱུ་ཁག་པོ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། གཞིས་ལུས་བོད་ཡོངས་ལ་ཆེས་ཛ་དྲགས་ཀྱི་དུས་སྐབས་འདིར་བྱེས་བཞུགས་བོད་མིའི་ངོས་ནས་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་།  དེ་བཞིན་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་པདྨ་དབྱངས་ཅན་མཆོག་ནས་ཐེངས་འདིའི་ཛ་དྲག་གི་དུས་སྐབས་འདིར་རྒྱ་གར་གྱི་མཐོ་སློབ་ཁག་ཏུ་སློབ་སྦྱོང་གནང་བཞིན་པའི་བོད་པའི་སློབ་མ་རྣམས་ལ་སློབ་ཁྲིད་དང་དྲྭ་རྒྱའི་མཐུན་རྐྱེན། དེ་བཞིན་ཁང་གླ་སོགས་འཚོ་སྣོན་དང་འབྲེལ་བའི་ཐོག་དཀའ་ངལ་འཕྲད་བཞིན་པའི་དགོས་ངེས་ཅན་གྱི་སློབ་མ་ཚོར་རོགས་རམ་གང་ཐུབ་གནང་གཏན་ཁེལ་ཡོད་པ་དང་། དགོས་ངེས་ཅན་གྱི་མཐོ་རིམ་སློབ་མ་ཚོས་ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༣༠ བར་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ལ་འབྲེལ་བ་གནང་དགོས་སྐོར་གསུངས་སོང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དབུས་ཉམ་ཐག་ཚོགས་ཆུང་གི་མིང་གཞུང་ཁོངས་སུ་ཡོད་པའི་ཉམ་ཐག་མཐོ་རིམ་སློབ་མ་རྣམས་ལ་ཧིར་སྒོར་ ༢༠༠༠ ཐམ་པ་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་ཡོད། བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་ད་ལྟའི་ཆ་ལ་མཐོ་སློབ་ཁག་ཙམ་མ་ཟད་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཀྱང་སྒོ་བརྒྱབ་ཡོད་པའི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཆགས་ཡོད་སྟབས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དྲྭ་རྒྱ་ཐོག་སློབ་ཁྲིད་ཐབས་ལམ་དང་འབྲེལ་བའི་དཔེ་དེབ་དང་བརྙན་ཐུང་། དེ་བཞིན་དྲྭ་ཐོག་སློབ་ཁྲིད་ཀྱི་མཐུན་འགྱུར་སོགས་གོ་སྒྲིག་ཞུ་མུས་ཡིན་པས་སློབ་མ་ཚོ་དང་ལྷག་པར་དུ་ཕ་མ་ཚོས་འགན་བཞེས་ཐོག་མཐུན་རྐྱེན་དེ་དག་བེད་སྤྱོད་གང་ཐུབ་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་སྐུལ་མ་གནང་སོང་།  གཞན་ཡང་སྐབས་དེའི་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་སྔོན་འགོག་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་གསར་འགོད་འབྲེལ་མཐུད་པ་ཚེ་རིང་མཚམས་གཅོད་ལགས་ཀྱིས་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་དང་འབྲེལ་བའི་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ངོ་སྤྲོད་དང་ལྷག་པར་དུ་ཚོགས་ཆུང་གི་ངོས་ནས་ད་བར་བོད་མི་གནས་ཡུལ་ས་གནས་ ༢༧ ནང་གནས་བཞུགས་བོད་མི་ ༡༨༠༥༦ ལ་རིམས་ནད་དང་འབྲེལ་བའི་ནད་རྟགས་ཡོད་མེད་བརྟག་དཔྱད་གནང་ཡོད་པ་སོགས་ཞིབ་ཕྲ་ངོ་སྤྲོད་གནང་སོང་བ་མ་ཟད། རིང་མིན་ཕྱི་ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༣ ནས་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་ཐེམ་སྤང་གི་བཀའ་རྒྱ་མཇུག་སྒྲིལ་ཟིན་སྐབས་བོད་མིའི་གནས་ཡུལ་ས་གནས་ཁག་ཏུ་མུ་མཐུད་སྔོན་འགོག་གི་ལས་དོན་གནང་སླད་གཞིས་ཆགས་ཁག་གི་ Entry Gate ཞེས་འཛུལ་སྒོ་གཙོ་ཁག་ཏུ་ཐོ་འགོད་དང་ནད་རྟགས་ཡོད་མེད་སོགས་ཀྱི་བརྟག་དཔྱད་གནང་ས་གོ་སྒྲིག་ཞུ་དགོས་པའི་ཡོངས་ཁྱབ་གཞེན་བསྐུལ་སོགས་གནང་ཡོད།གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་ཝུ་ཧན་གྲོང་ཁྱེར་ནས་ཐོག་མར་ཁྱབ་གདལ་བྱུང་བའི་ Covid19 འམ་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་དེ་ད་ཆ་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ ༢༡༣ ལྷག་ཏུ་ཁྱབ་སྟེ་མི་སེར་ ༢༤༧༥༧༢༣ ལ་རིམས་ནད་དེ་ཕོགས་པ་མ་ཟད་མི་སེར་ ༡༦༩༡༥༡ གི་ཚེ་སྲོག་ཤོར་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་གར་ནང་ལ་མཚོན་ན་ད་ལྟའི་ཆར་རིམས་ནད་དེ་ཕོག་མཁན་ ༡༦༤༥༤ དང་ཚེ་སྲོག་ཤོར་མཁན་ ༦༨༡ ཆགས་ཀྱི་འདུག

རྒྱ་ནག་ཝུ་ཧན་ནས་ཐོག་མར་མཆེད་པའི་ཏོག་དབྱིབས་ནད་ཡམས་ཆེས་ཆེར་ཁྱབ་བརྡལ་འགྲོ་བཞིན་པའི་དུས་སྐབས་སུ་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཁུལ་གྱི་ས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་ཆེད་བསྐྱོད་ཀྱིས་མི་མང་གི་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་རང་དབང་ལ་རྡོག་རོལ་གྱིས་གྲྭ་མང་ལ་གཅར་བརྡུང་དང་གྲྭ་ཤག་མང་པོ་གཏོར་བཤིག་གཏོང་བཞིན་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་འདུགདེ་རིང་བོད་གནད་ཉམས་ཞིབ་པ་ལྕམ་སྐུ་ kate saunders ལགས་ཀྱིས་ The Diplomat དུས་དེབ་ཐོག་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་གཞིགས་ན་ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༡ ཉིན་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གི་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་མི་སྣ་ཁམས་སྨར་ཁམས་ཀྱི་དགོན་གྲོང་དུ་སླེབས་ནས་ཁུལ་དེར་ས་གནས་མི་མང་གིས་བོད་ལུགས་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་བཟོ་དབྱིབས་ཅན་གྱི་གྲྭ་ཤག་བཅུ་དྲུག་ཙམ་ཞིག་འཛུགས་སྐྲུན་གནང་བཞིན་པར་གཏོར་བཤིག་བཏང་བ་མ་ཟད་སྨར་ཁམས་དགོན་གྱི་མཁན་པོ་ལགས་ཀྱིས་གྲྭ་ཤག་གཏོར་བཤིག་མི་གཏོང་བར་རེ་སྐུལ་ཞུས་པའི་སྐབས་རྒྱ་ནག་གིས་ཁོང་ལ་གཅར་བརྡུང་བཏང་བ་དང་གྲྭ་བ་གཞན་ལ་ཡང་བཙོན་འཇུག་བྱེད་རྒྱུའི་འཇིགས་སྐུལ་བཏང་སྟེ་གྲྭ་མང་དགོན་པ་ནས་ཕྱིར་ཕུད་བཏང་ཡོད་སྟབས་ད་ཆ་དགོན་པ་སྟོང་པ་ཆགས་ཡོད་པར་འཁོད་འདུག རྒྱ་ནག་ཝུ་ཧན་ནས་ཐོག་མར་མཆེད་པའི་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་གང་སར་ཁྱབ་བརྡལ་འབྱུང་བཞིན་པ་དང་བསྟུན་བོད་ཁུལ་དུ་ཕྱི་ལོགས་སུ་འབྲེལ་འདྲེས་བྱེད་རྒྱུར་སྔར་ལྷག་དམ་དྲག་ཇེ་ཆེར་བཏང་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་སྨར་ཁམས་ཁུལ་དང་རྒྱ་ནག་གིས་ས་བགོས་བྱས་པའི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཁུལ་དུ་དགོན་པ་མང་པོ་ནས་གྲྭ་མང་བཙན་ཤེད་ཀྱིས་ཕྱིར་ཕུད་གཏོང་གི་ཡོད་པ་མ་ཟད། དགོན་པ་རེ་རེ་ནས་གྲྭ་གྲངས་ཉི་ཤུ་ལས་མང་བ་བསྡད་མི་ཆོག་པ་བཟོས་ཡོད་ཀྱང་། བོད་ཁུལ་བཀག་སྡོམ་རྐྱེན་གྱིས་དགོན་པ་དེ་དག་གི་གནས་ཚུལ་དངོས་ལ་རྒྱུས་ལོན་བྱེད་ཐབས་མེད་པར་ལུང་འདྲེན་གྱིས་དགོན་གྲོང་ནས་ཕྱིར་ཕུད་བཏང་བའི་གྲྭ་མང་རྣམས་རྒྱ་ནག་གི་ཤེས་ཡོན་བསྐྱར་སྤེལ་ཟེར་བའི་བཀག་སྐྱིལ་ཁང་དུ་བཅུག་ཡོད་པར་འཁོད་འདུག ལྕམ་སྐུ་ Saunders ལགས་ཀྱིས་སྨར་ཁམས་དགོན་པ་ཆགས་ས་ཆབ་མདོ་ཁུལ་ནི་ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གིས་བླ་རུང་སྒར་དང་ཡ་ཆེན་སྒར་ནས་ཕྱིར་ཕུད་བཏང་བའི་གྲྭ་མང་བཀག་སྐྱིལ་བྱས་ཏེ་ཤེས་ཡོན་བསྐྱར་སྤེལ་ཞེས་པའི་ལས་གཞི་ལག་བསྟར་བྱེད་སའི་ལྟེ་གནས་ཤིག་ཏུ་བསྒྱུར་ཟིན་པ་མ་ཟད། ད་ལྟའི་ཆར་ཁུལ་དེར་བཀག་སྐྱིལ་བྱས་པའི་གྲྭ་བཙུན་རྣམས་ལ་སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་ཆེས་ཆེར་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད་རྒྱ་ནག་གིས་ཀྱང་ཁུལ་དེ་ནི་བོད་ཁུལ་གྱི་ཁ་བྲལ་གདོང་ལེན་གྱི་ལྟེ་གནས་ཤིག་ཡིན་པར་བརྗོད་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཤིན་ཅང་ནང་གི་ཡུ་གུར་མི་རིགས་ས་ཡ་རྒལ་བ་དོ་དམ་གྱི་ལས་འགུལ་མ་སྤེལ་གོང་དུ་བོད་དེ་བཞིན་དེ་ལྟ་བུའི་དྲག་གནོན་གྱི་ཐབས་ལམ་འདྲ་མིན་ཚོད་ལྟ་བྱེད་ས་ཞིག་ཏུ་བེད་སྤྱོད་ཟིན་པ་དང་། ད་ཆ་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་ཁྱབ་འདལ་གྱི་དུས་སྐབས་དེའི་ཁྲོད་ཐབས་ལམ་དེ་དག་དངོས་སུ་ལག་བསྟར་བྱེད་འགོ་ཚུགས་ཡོད་པ་གསུངས་འདུགདེའང་དེ་སྔ་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་འགྲུལ་བསྐྱོད་ལ་ཚོད་འཛིན་བྱ་རྒྱུའི་ཁ་པར་གྱི་མཉེན་ཆས་རྣམས་ད་ཆ་རིམས་ནད་ཁྱབ་བརྡལ་ཁྲོད་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་ལམ་ལ་ཚོད་འཛིན་ཆེད་བེད་སྤྱོད་བྱེད་བཞིན་པ་དང་ལྷག་པར་བོད་ནང་དུ་ཏོག་དབྱིབས་རིམ་ནད་ཁྱབ་ཆེ་ཤོས་བྱུང་ས་ཁམས་རྟའུ་ཁུལ་དུ་དམིགས་བསལ་བེད་སྤྱོད་བྱས་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག རྒྱ་ནག་གིས་རིམས་ནད་ཐོག་མར་ཁྱབ་བརྡལ་བྱུང་སའི་ལྟེ་གནས་ཝུ་ཧན་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་མི་མང་ལ་བཙན་ཤེད་ཀྱིས་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་བཀའ་དྲིན་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་བལྟ་དགོས་པར་བརྗོད་བཞིན་པ་ལྟར་ད་ཆ་བོད་ཁུལ་གྱི་སློབ་མ་རྣམས་ཀྱང་ཐེམ་སྤང་གི་བཀག་རྒྱ་ལས་གྲོལ་ཏེ་སློབ་ཞུགས་བྱས་མ་ཐག་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་རིགས་སློབ་མ་རྣམས་ལ་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་ལ་དགའ་མོས་བྱེད་དགོས་པ་དང་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་ལ་བློ་སེམས་དཀར་དགོས་པའི་སྐུལ་སློང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་ཡོངས་གྲངས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ལོ་ནས་བཟུང་བོད་ཁུལ་དུ་རང་ལུས་མེར་སྲེག་གི་གནད་དོན་དེ་དབུ་ཚུགས་པ་དང་བསྟུན་རྒྱ་ནག་གིས་ཨ་མདོ་རྔ་བ་ཁུལ་དུ་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གི་སློབ་ཚན་གྱི་བསླབ་གཞི་མེད་པར་བཟོས་ནས་ཆེད་དུ་རྒྱའི་སྐད་ཡིག་གི་སློབ་ཁྲིད་ལག་བསྟར་ཤུགས་ཆེན་པོ་བྱེད་བཞིན་པ་ཡང་ཡོངས་གྲགས་གནང་བ་དང་ལྷན་དུ་རིམས་ནད་དང་འབྲེལ་ནས་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཁུལ་དུ་སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་ལྷིང་ཁ་ལ་ཁྱེར་ནས་བོད་མི་རྣམས་ལ་དམ་དྲག་བྱེད་རྒྱུའི་ལས་གཞི་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ཡོད་པ་ཡོངས་གྲགས་གནང་འདུགལྕམ་སྐུ་མཆོག་གིས་ད་དུང་བོད་ཁུལ་དུ་རིམས་ནད་དང་འབྲེལ་ནས་བཀག་སྡོམ་ཤུགས་ཆེར་བཏང་བའི་དཔེ་མཚོན་གཅིག་ནི་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གིས་བོད་ཁུལ་གྱི་རྩོམ་པ་པོ་ཚེ་རིང་འོད་ཟེར་ལགས་སུ་སྲིད་གཞུང་གིས་བཀའ་རྒྱ་བཏང་སྟེ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དང་ཧོང་ཀོང་། དེ་བཞིན་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ལ་བཀའ་མོལ་གང་ཡང་གནང་མི་ཆོག་པའི་བཙན་བཤད་བཏང་ཡོད་པ་དང་། ཚེ་རིང་འོད་ཟེར་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ལ་མཚོན་ན་སྨྲ་བརྗོད་ཀྱི་རང་དབང་སྔོན་འགོག་བྱེད་རྒྱུ་ནི་རིམས་ནད་སྔོན་འགོག་བྱེད་རྒྱུ་ལས་གལ་ཆེ་བར་ངོས་འཛིན་བཞིན་པར་ཡོངས་གྲགས་གནང་འདུག

རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དབྱེ་བའི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བའི་ཁུལ་དུ་ད་ཆ་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་ཕོག་པའི་མི་གཅིག་ཀྱང་མེད་སྐོར་དང་རྒྱ་ནག་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་རིམས་ནད་འགོག་སྲུང་གང་ལེགས་བྱས་ཡོད་ཚུལ་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་ཏེ་བོད་ཀྱི་དགོན་སྡེ་གྲྭ་ཚང་དང་ཚོང་གི་ལྟེ་གནས་ཁག་རིམ་བཞིན་སྒོ་ཕྱེ་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་བཤད་ཡོད། འོན་ཀྱང་བོད་ལྷོ་ཁ་ཁུལ་དུ་ཆགས་པའི་བསམ་ཡས་དགོན་པ་དང་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་ཆོས་སྡེ་ཆེན་པོ་གཡའ་བཟང་དགོན་པ་གཉིས་སླར་སྒོ་རྒྱག་དགོས་པའི་བཀའ་རྒྱ་བཏང་འདུགཟླ་བ་སྔོན་མའི་ཕྱི་ཚེས་ ༣༠ ཉིན་ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་ནང་བསྟན་མཐུན་ཚོགས་ནས་ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་དང་ཐག་རིང་གི་དགོན་པ་དང་ལྷ་ཁང་གྲངས་ ༢༤༡ ཕྱི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༣༡ ནས་སྒོ་ཕྱེ་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཡོངས་གྲགས་བྱས་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། ཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་ ༡༤ དང་ ༡༥ སོ་སོར་བསམ་ཡས་དང་གཡའ་བཟང་དགོན་པའི་ལས་ཤོག་ཐོག་ཏུ་གོང་རིམ་གྱི་བརྡ་ཐོ་དང་ཏོག་དབྱིབས་ནད་རིམས་འགོག་བཅོས་ཀྱི་ལས་ཀའི་དགོས་མཁོར་དམིགས་ནས་བསམ་ཡས་དགོན་པ་ཕྱི་ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༡༤ ནས་སྒོ་རྒྱག་རྒྱུ་དང་དེ་བཞིན་གཡའ་བཟང་དགོན་པ་ཚེས་ ༡༥ ནས་སྒོ་རྒྱག་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་འདུགགསལ་བསྒྲགས་དེའི་ནང་བོད་པའི་དགོན་པ་དེ་གཉིས་སླར་སྒོ་རྒྱག་དགོས་པའི་ཞིབ་ཕྲའི་རྒྱུ་མཚན་དང་དུས་ཚོད་ནམ་ཞིག་གི་བར་སྒོ་རྒྱག་རྒྱུ་ཡིན་པ་སོགས་ཁ་གསལ་གང་ཡང་བཀོད་མེད་པ་དང་། བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་དེ་འབྲེལ་གནས་ཚུལ་ཐོན་ཁག་ལ་གཞིགས་ན་ས་གནས་བོད་མི་ཚོས་ཐེངས་འདིའི་གོང་རིམ་གྱི་བཀའ་རྒྱ་དེ་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་ལ་ཁག་དཀྲི་པ་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་དོན་དངོས་སུ་རྒྱུ་རྐྱེན་གཞན་ཞིག་ཡོད་སྲིད་པར་ཚོད་དཔག་གནང་གི་འདུགགཞི་རྩའི་རྒྱ་གཞུང་གིས་དབྱེ་བའི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཁུལ་གྱི་འཕྲོད་བསྟེན་བདེ་ཐང་ལྷན་ཁང་གི་བརྡ་ཁྱབ་ལྟར་བྱས་ན་ཁུལ་དེར་ད་བར་རིམས་ནད་ཕོག་པ་གཅིག་བྱུང་བ་དེ་དྲག་སྐྱེད་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། ད་ལྟའི་ཆར་རིམས་ནད་ཕོག་པ་དང་ནད་རྟགས་ཡོད་པའི་མི་གཅིག་ཀྱང་མེད་སྐོར་བརྗོད་འདུག་ཀྱང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་དང་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ། ལྷག་པར་དུ་འཕྲོད་བསྟེན་དཔྱད་ཞིབ་པ་མང་དག་ཅིག་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་པ་དང་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་བ་སོགས་དང་འབྲེལ་བའི་གྲངས་ཐོའི་ཐོག་སྦས་བསྐུངས་བྱེད་བཞིན་པར་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེ་གནང་མུས་ཡིན་པ་རེད།  

རྒྱ་ནག་གི་ཝུ་ཧན་གྲོང་ཁྱེར་ནས་ཁྱབ་བརྡལ་བྱུང་བའི་ COVID19 དེའི་འོག་ད་བར་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་མི་ས་ཡ་གཉིས་ལྷག་ལ་ནད་གཞི་དེ་ཕོག་པ་དང་མི་འབུམ་གཅིག་དང་ཁྲི་གསུམ་ལྷག་རྐྱེན་འདས་སུ་ཕྱིན་པའི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ཁྲོད། རྒྱལ་སྤྱི་ཁྱོན་ཡོངས་ཀྱི་གཞུང་ཚོགས་ཁག་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་རིམས་ནད་ཐོག་མར་བྱུང་སྐབས་ལྷོད་ཡངས་བཏང་བ་དང་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་སྦས་བསྐུངས་ཀྱིས་རྫུན་གཏམ་ཁོ་ན་བཤད་རྐྱེན་ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་མིའི་ཚེ་སྲོག་ཤོར་བ་དང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་གྱོང་གུད་ཤུགས་ཆེ་ཕོག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆེས་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་སུ་གྱུར་ཡོད་པར་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་མུས་ཡིན་པ་ལྟར། དེ་རིང་ Raoul Wallenberg འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟེ་གནས་ཁང་གིས་ད་ལྟའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཛ་དྲག་རང་བཞིན་གྱི་གནས་སྟངས་དེའི་འགན་ཡོངས་རྫོགས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཡོད་པར་གསུངས་འདུག དེ་རིང་ 2GB ཞེས་པའི་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་དེ་རིང་ཁེ་ན་ཌར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ Raoul Wallenberg འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་ཚོགས་གཙོ་དང་ཡུལ་དེའི་ཁྲིམས་དོན་སྤྱི་ཁྱབ་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་ Irwin Cotler ལགས་ཀྱིས་བཅར་འདྲི་དང་ལེན་དང་འབྲེལ་བཀའ་མོལ་ཁག་ཅིག་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་ཡུ་གུར་དང་བོད་མི། ཧྥ་ལུང་གྷོང་། ཧོང་ཀོང་། དེ་བཞིན་ཐེ་ཝན་བཅས་ཀྱི་ཐོག་དྲག་གནོན་བྱེད་བཞིན་པ་མ་ཟད་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་བཙན་དབང་ཐོག་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པའི་ཐད་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་བྱ་སྤྱོད་ཤུགས་ཆེ་སྤེལ་བཞིན་པ་མ་ཟད་རྒྱ་ནག་དེ་བཞིན་འཛམ་གླིང་ནང་གསར་འགོད་པ་འཛིན་བཟུང་བྱེད་མཁན་རྒྱལ་ཁབ་ཆེས་སྡུག་ཤོས་ཆགས་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། གནད་དོན་དེ་དག་ཐོག་ད་བར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ནས་དོ་སྣང་དེ་ཙམ་མ་གནང་བ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་ལ་འགན་འཁྲིད་མ་སྤྲད་པར་བཞག་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པ་དང་འབྲེལ་ཏེ་ད་ལྟའི་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་ལའང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྫུན་གཏམ་འབའ་ཞིག་བཤད་པ་དང་གནས་ཚུལ་སྦས་བསྐུངས་བྱས་པ་སོགས་ཀྱི་རྐྱེན་པས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་ཛ་དྲགས་ཀྱི་གནས་སྟངས་འདི་ལྟ་བུ་གྱུར་ཡོད་པ་དང་། དེའི་ཐོག་འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་རིམས་ནད་དེའི་ཐོག་རྟོག་ཞིབ་ནན་པོ་བྱེད་རྒྱུ་ལས་རྒྱ་ནག་གི་འཁྱོག་བཤད་དྲིལ་དྲིལ་བསྒྲགས་ནང་ལག་འབྲེལ་གྱིས་རྒྱའི་གཞུང་ཚོགས་ཁག་ལ་ཚུལ་མཐུན་ལམ་སྟོན་མ་གནང་རྐྱེན་གྱིས་ད་ལྟའི་ཆར་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་འདི་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་རྒྱ་གཞུང་ལ་འདྲི་གཅོད་ནན་པོ་གནང་རྒྱུ་ལས་ལྡོག་ཏེ་ཉེ་ཆར་རྒྱ་ནག་གི་སྐུ་ཚབ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་ཆུང་ནང་བསྐོ་གཞག་བྱས་པ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་ལུང་འདྲེན་དང་སྦྲགས། གལ་སྟེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རིམས་ནད་ཐོག་མར་བྱུང་སྐབས་སུ་འགོག་ཐབས་དོན་འཁྱོལ་བྱས་ཡོད་ཚེ་ཁྱབ་བརྡལ་གྱི་ཚད་གཞི་དེ་བརྒྱ་ཆ་ ༩༥ ཙམ་ཉུང་དུ་གཏང་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པར་མངོན་གསལ་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ་རིམས་ནད་སྐོར་ཉེན་བརྡ་གནང་མཁན་གྱི་སྨན་པ་རྣམས་འཛིན་བཟུང་གིས་གནས་ཚུལ་སྦས་བསྐུངས་བྱས་ཡོད་པར་བརྟེན་ཁྱབ་གདལ་ཤུགས་ཆེར་སོང་བ་མ་ཟད། རིམས་ནད་ཁྱབ་གདལ་གྱི་འགན་འཁྲི་དེ་གཞན་པ་གཡོགས་ཐབས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་དང་སྦྲགས། ཐེངས་འདིའི་གཉན་རིམས་ཞི་བའི་རྗེས་སུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འགན་ཁུར་བླངས་ཕྱོགས་ཐོག་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་འགྱུར་བ་ཐེབས་པའམ་རྒྱ་ནག་གི་འགན་ལ་གཞིགས་པའི་དེ་ལྟར་བྱེད་འཇུག་དགོས་པའི་ཕྱོགས་སུ་བསྐྱོད་རེའི་འདུན་པ་ཤུགས་ཆེ་ཡོད་པ་གསུངས་ཡོད། ཡང་དེའི་བར་ན་ཁ་ཉིན་ཕྱི་ཚེས་ ༡༤ ཉིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་རྒྱ་ནག་ནས་ཁྱབ་བརྡལ་བྱུང་བའི་རིམས་ནད་ཀྱི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ཁྲོད་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ཌོ་ནལ་ཌ་ཊམ་མཆོག་གིས་དེ་སྔོན་རྒྱ་ནག་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད་འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་ལྷན་ཚོགས་ལ་ཡང་རང་ཉིད་ཀྱི་འགན་ཁུར་ལྟར་ཕྱག་ལས་མ་གནང་བར་རྒྱ་ནག་གི་འཁྱོག་བཤད་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་ལག་ཆ་ལྟ་བུ་བྱེད་བཞིན་པར་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེ་དང་སྦྲགས། ཨ་རིའི་ངོས་ནས་ལོ་ལྟར་འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་ལྷན་ཚོགས་ལ་རོགས་དངུལ་སྤྲོད་བཞིན་པ་དེ་མཚམས་འཇོག་གནང་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་གསུངས་པ་ལྟར། ཚེས་ ༡༤ ཉིན་སྲིད་འཛིན་ཊམ་མཆོག་གི་ངོས་ནས་ཡོངས་ཁྱབ་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་འདི་ལོར་ཨ་རིའི་གཞུང་གིས་འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་ལྷན་ཚོགས་ལ་རོགས་དངུལ་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ ༥༠༠ ཙམ་དབུལ་འཆར་ཡོད་པ་དེ་ཕྱིར་འཐེན་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཡོངས་ཁྱབ་གནང་འདུག སྐབས་དེར་ཊམ་མཆོག་གིས་འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་རང་གི་གཞི་རྩའི་ལས་འགན་བསྒྲུབ་རྒྱུའི་ཐད་འཐུས་ཤོར་བཏང་ཡོད་པ་བཞིན་དེ་ལྟར་འགན་འཁུར་དགོས་པ་དང་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་རིམས་ནད་འགོག་ཐབས་ཐོག་ཕྱག་ལས་གནང་ཕྱོགས་ལ་ཞིབ་དཔྱོད་མཐིལ་ཕྱིན་གནང་རྗེས་སླད་མར་དེ་ལྟར་རོགས་དངུལ་གནང་དགོས་མིན་གཟིགས་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་གསུངས་འདུག རྩ་བའི་ཨ་རི་ནི་ལོ་ལྟར་འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ལས་དོན་ཆེད་དུ་རོགས་དངུལ་ཤུགས་ཆེ་གནང་མཁན་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པའི་ཁྲོད་སྔ་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོར་ཨ་རིས་ལྷན་ཚོགས་ལ་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ ༤༥༢ ཙམ་གྱི་རོགས་རམ་གནང་ཡོད་པ་དང་། ༢༠༡༨ ལོར་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ ༩༠༠ ཙམ་གནང་ཡོད་པ་རེད། ཨ་རིའི་རོགས་དངུལ་མཚམས་འཇོག་གནང་རྒྱུ་ཐོག་འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་འགན་འཛིན་ Tedros ལགས་ཀྱི་ད་བར་འགྲེལ་བརྗོད་གང་ཡང་གནང་མེད་ཀྱང་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེ་སྐུ་ཞབས་ Antonio Guterres ལགས་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་སྤྱི་ཚོགས་ཡར་རྒྱས་དང་འཕྲོད་བསྟེན་སྲུང་སྐྱོབ་ཐད་རོགས་དངུལ་ཕོན་ཆེན་པོ་གནང་མཁན་སྐུ་ཞབས་ Bill Gates ལགས་སོགས་ཀྱིས་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་མཆོག་གི་གནང་ཕྱོགས་དེར་བློ་ཕམ་གནང་འདུག

དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༡༠ ཐོག་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློ་སྐུ་ཞབས་མོ་དཱི་མཆོག་གིས་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་དང་འབྲེལ་བའི་རྒྱལ་ཡོངས་གསུང་བཤད་ཐེངས་གསུམ་པ་དེ་གནང་སྟེ་རྒྱ་གར་གྱི་མི་སེར་ཡོངས་ནས་འདས་པའི་ཉིན་གྲངས་ ༢༡ རིང་ཐེམ་སྤངས་ཀྱི་བཀའ་རྒྱར་བརྩི་སྲུང་གང་ལེགས་ཞུས་པའི་དབང་གིས་ད་ཆ་རྒྱ་གར་ནང་དུ་རྒྱ་ཁབ་གཞན་ལྟར་རིམས་ནད་ཁྱབ་གདལ་ཆེས་ཆེར་འགྲོ་བའི་ཛ་དྲག་གི་ངལ་བ་དེ་འདྲ་འཕྲད་མེད་པར་ཡི་རངས་བསྔགས་བརྗོད་གནང་བ་དང་སྦྲགས། གཉན་རིམས་ཀྱི་གནས་སྟངས་དེ་དུས་ད་ལྟའང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་ཚོད་དཔག་དཀའ་བའི་ཆེས་ཉེན་ཚབས་ཆེ་བའི་ཛ་དྲག་གི་རང་བཞིན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་སྟབས། མུ་མཐུད་སྔོན་འགོག་གནང་ཕྱིར་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་སུ་དེ་རིང་ནས་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས་ཕྱི་ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༣ བར་ཁྱོན་ཉིན་གྲངས་ ༡༩ རིང་ཐེམ་སྤངས་ཀྱི་དུས་བཀག་འོག་གནས་དགོས་པའི་བཀའ་རྒྱ་ཡོངས་གྲགས་གནང་སོང་། སྲིད་བློན་མཆོག་གིས་ཐེངས་འདིའི་ཐེམ་སྤངས་ཀྱི་བཀའ་རྒྱ་ཕར་འགྱངས་གནང་རྒྱུ་འདི་ནི་མངའ་སྡེ་ཁག་གི་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་དང་ལྷག་པར་དུ་འཕྲོད་བསྟེན་ཐོག་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་གྱི་སྨན་པ་དང་ཆེད་ལས་མཁས་པ་སོགས་དང་ལྷན་གོ་བསྡུར་རིམ་པ་གནང་ནས་ཐུགས་ཐག་བཅད་རྒྱུ་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག ཐེམ་སྤངས་ཀྱི་དུས་ཡུན་རིང་ལ་མི་མང་ནས་དགོས་ངེས་ཅན་གྱི་སྨན་དང་བཟའ་ཆས་ཐོག་སེམས་འཚབ་གནང་མི་དགོས་པ་མ་ཟད་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་ཆ་ནས་ད་བར་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་སུ་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་དང་འབྲེལ་བའི་བརྟག་དཔྱད་གནང་ས་བརྟག་དཔྱད་ཁང་ ༢༠༠༠ ལྷག་དང་ཛ་དྲག་གི་ནད་པ་བཞུགས་ས་ཉལ་ཁྲི་འབུམ་གཅིག་ལྷག དེ་བཞིན་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་ལ་དམིགས་པའི་སྨན་ཁང་ ༤༠༠ ལྷག་གྲ་སྒྲིག་གནང་ཟིན་སྐོར་གསུངས་ཡོད། ལྷག་པར་དུ་སྲིད་བློན་མོ་དཱི་མཆོག་གིས་ཐེངས་འདིའི་རྒྱལ་ཡོངས་གསུང་བཤད་བརྒྱུད་རིམས་ནད་འདི་འགོག་སྲུང་ཐུབ་ཐབས་སུ་མི་སེར་ཡོངས་ནས་ཐེམ་སྤེངས་ཀྱི་བཀའ་རྒྱ་ལ་བརྩི་སྲུང་ནན་པོ་ཞུ་དགོས་པ་དང་ཐེམ་སྤངས་ཀྱི་དུས་སྐབས་སུ་ནང་མི་རྒན་གྲས་ཚོར་ལྟ་རྟོག་གང་ལེགས་གནང་དགོས་པ། བཟོ་གྲྭ་དང་ཚོགས་པ་ཁག་གིས་ལས་བྱེད་ཕྱིར་འབུད་གཏང་རྒྱུ་མེད་པ། དགོས་ངེས་ཅན་ཚོར་གང་ནུས་ཀྱིས་རོགས་རམ་གནང་དགོས་པ་སོགས་འབོད་སྐུལ་གྱི་དོན་ཚན་བདུན་ཅན་ཞིག་ཡོངས་གྲགས་གནང་སོང་བ་མ་ཟད། རིམ་བཞིན་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་ལ་གཞིགས་ཏེ་ཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༢༠ ནས་མངའ་སྡེའི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེ་ཁག་ཅིག་ལ་གུ་ཡངས་གནང་རྒྱུའི་དགོངས་གཞི་ཡོད་པ་གསུངས་ཡོད། གཞི་རྩའི་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་ཀྱི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ཁྲོད་རྒྱལ་སྤྱིའི་མི་སེར་སྟོང་ཕྲག་མང་པོའི་ཚེ་སྲོག་ཤོར་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར་རྒྱ་གར་ལ་ཆ་མཚོན་ན་ད་བར་རིམས་ནད་ཕོག་མཁན་ཆིག་ཁྲི་ལྷག་དང་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་བ་ ༣༣༩ ཆགས་ཀྱི་འདུག

ཁ་ཉིན་ཚེས་ ༦ ཉིན་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་བདུན་གྱིས་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེ་སྐུ་ཞབས་ Antonio Guterres མཆོག་གི་མཚན་ཐོག་ཏུ་ཕྱག་ཡིག་ཅིག་ཕུལ་ཏེ་རྒྱ་ནག་མཉམ་འཐུས་ཚབ་པ་ Jiang Duan རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་དུ་བསྐོ་གཞག་བྱས་པར་སྐྱོན་བརྗོད་ནན་པོ་གནང་འདུགཁོང་ཚོའི་ཕྱག་བྲིས་དེའི་ནང་རྒྱ་ནག་ནི་རང་རྒྱལ་གྱི་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་བབས་ཆེས་ཞན་ཤོས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པར་བརྟེན་ཐེངས་འདིར་རྒྱ་ནག་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན་ཆེ་བའི་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་དུ་བསྐོ་བཞག་བྱས་པར་ངོས་ལེན་རྩ་བ་ནས་མེད་པ་མ་ཟད་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་དེ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་ནས་ཕྱིར་ཕུད་གནང་དགོས་པའི་དགོས་འདུན་ཆེད་བཏོན་གནང་འདུགདེ་བཞིན་ཞུ་སྙན་དེའི་ནང་ཐེངས་འདིར་རྒྱ་ནག་གི་སྐུ་ཚབ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་དུ་བསྐོ་གཞག་བྱས་པ་དེས་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དུ་འབྲེལ་ནས་རང་དབང་གི་རྟོག་ཞིབ་པ་ ༡༧ ལྷག་འདེམས་སྒྲུག་གནང་གི་ཡོད་ལུགས་ལུང་འདྲེན་གྱིས་ས་མིག་དེ་དག་གི་ཁྲོད་རྒྱ་ནག་གིས་དུས་རྒྱུན་ནས་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པའི་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་ལ་དམ་དྲག་དང་གང་བྱུང་དུ་འཛིན་བཟུང་། གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་བ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་རྟོག་ཞིབ་གནང་མཁན་མི་སྣ་མང་པོར་དམ་དྲག་ཤུགས་ཆེ་བྱས་པར་བརྟེན་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་འཐུས་པ་པ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་དུ་བསྐོ་གཞག་བྱས་པར་བློ་ཕམ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་འཁོད་འདུགདེ་བཞིན་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གིས་འདི་ལོའི་རྒྱ་ནག་གི་གྲོང་ཁྱེར་ཝུ་ཧྲན་ནས་ཁྱབ་བརྡལ་བྱུང་བའི་ཉེན་ཚབས་ཀྱི་ཐད་ནས་འཛམ་གླིང་ཧྲིལ་པོར་མགོ་སྐོར་བཏང་ཡོད་པར་མ་ཟད་ནད་ཡམས་ཁྱབ་བརྡལ་གྱི་སྐབས་སུ་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་རྡོག་རོལ་བཏང་སྟེ་གཉན་རིམས་ཁྱབ་བརྡལ་ལ་གསལ་འདེབས་བྱེད་མཁན་གྱི་སྨན་པ་རྣམས་ལ་ཉེས་ཆད་བཅད་པ་དང་རིམས་ནད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཡོད་ཚད་ལ་དྲྭ་ཐོག་ནས་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཏེ་ད་ཆ་འཛམ་གླིང་ཡོངས་ལ་ནད་ཡམས་ཁྱབ་བརྡལ་འགྲོ་བཞིན་པ་སོགས་མངོན་གསལ་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ་རྒྱ་ནག་གི་འཐུས་ཚབ་པ་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་དུ་བསྐོ་གཞག་གནང་རྒྱུ་རྩིས་མེད་གཏོང་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་གནང་འདུག  གནས་ཚུལ་དེ་དང་འབྲེལ་ཏེ་རྒྱ་ནག་གིས་ཡུ་གུར་མི་མང་ས་ཡ་གཅིག་ལྷག་བཀག་བསྐྱིལ་གྱིས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་གཙང་བཟོ་བྱེད་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་གསལ་པོ་ཆགས་ཡོད་པ་དང་ཁ་ཆེ་མི་རིགས་ནི་རྒྱ་ནག་གི་ནང་མི་སེར་རིམ་པ་གཉིས་ལ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོར་གནས་ཡོད་ལུགས་ལུང་འདྲེན་གནང་སྟེ་དེ་ལྟ་བུའི་བྱེད་བབ་དེ་ནི་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་སྤྱིར་གནོད་འཚབ་ཆེ་བའི་ནག་ཉེས་ཤིག་ཡིན་པ་གསུངས་བ་མ་ཟད་རྒྱ་ནག་དེ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་དུ་བསྐོ་གཞག་བྱེད་ཐབས་མེད་པ་ཡོངས་གྲགས་གནང་འདུགམཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ནི་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་བསྐྱར་བཟློས་མི་ཡོང་བ་དང་མིའི་རིགས་ཀྱི་བདེ་རྩར་དམིགས་ནས་ཆེད་འཛུགས་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་གསལ་འདེབས་གནང་བ་དང་ལྷན་དུ་ང་ཚོས་ངེས་པར་དུ་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་དང་ཚོགས་མིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ནས་ལེགས་ཕྱོགས་ལ་རེ་བ་བྱས་ཏེ་ང་ཚོའི་ཐུན་མོང་གི་རིན་ཐང་དང་ཆེ་མཐོང་གཙུག་ཏུ་བཟུང་ཐོག་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་རྡོག་རོལ་གཏོང་མཁན་གྱི་རྒྱ་ནག་གི་འཐུས་ཚབ་པ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་ནས་ཕྱིར་ཕུད་གཏོང་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ནན་བརྗོད་གནང་འདུགགཞི་རྩའི་ཕྱི་ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༡ ཉིན་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ལས་དོན་ཚོང་ཆུང་གི་ནང་རྒྱ་ནག་ཨེ་ཤ་ཡའི་ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོའི་ཁུལ་གྱི་འཐུས་མིར་བསྐོས་ཡོད་པར་བརྟེན་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་རྒྱལ་ཚོགས་གནད་དོན་ལྟ་ཞིབ་ཁང་སོགས་ནས་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་དང་ཆོས་དད་རང་དབང་སོགས་རྡོག་རོལ་གཏོང་མཁན་ཆེས་སྡུག་ཤོས་ཀྱི་རྒྱ་ནག་གི་འཐུས་ཚབ་པ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་ནང་བསྐོ་གཞག་བྱུང་བར་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེ་གནང་ཡོད་པ་རེད། ལྷག་པར་དུ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དྲིལ་བསྒྲགས་དྲུང་ཆེ་ཚེ་དབང་རྒྱལ་པོ་ཨརྱ་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་དམར་པོའི་སྲིད་གཞུང་ནི་འཛམ་གླིང་ནང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་ཆོས་དད་རང་དབང་ཐོག་དམ་དྲག་ཤུགས་ཆེ་ཤོས་བྱེད་མཁན་དང་བསམ་ཚུལ་བརྗེ་ལེན་དང་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་བརྡལ་བཤིག་གཏོང་མཁན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་གཙོ་བོ་ཞིག་ཡིན་པ་ཡོངས་གྲགས་ཡིན་བཞིན་དུ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཁང་གི་ལམ་སྟོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མིའི་ཁོངས་སུ་བསྐོ་གཞག་བྱས་པ་དེ་ནི་བློ་ཕམ་གྱི་གནས་ཤིག་ཡིན་པ་དང་། གནང་བབས་དེས་རང་དབང་དང་དྲང་བདེན་ལ་དགའ་བའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བརྡ་ལན་ལོག་པ་ཞིག་བཏང་བ་མ་ཟད་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ཐོག་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་སྟངས་ལའང་ཤུགས་རྐྱེན་ངན་པ་ཐེབས་རྒྱུ་ཡིན་པ་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་དང་སྦྲགས། ད་ཆ་དཀའ་སྡུག་མྱོང་བཞིན་པའི་མི་རིགས་དེ་དག་གི་ངོས་ནས་རེ་བ་བཅོལ་ཡུལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་ཉེས་ཅན་པ་རང་ཉིད་སྒྲིག་འཛུགས་སྲུང་མིར་བསྐོས་པ་ནི་སྤྱང་ཀི་ལུག་རྫིར་བསྐོས་པའི་དཔེ་ལྟར་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག

རྒྱ་ནག་ཝུ་ཧན་ནས་ཁྱབ་བརྡལ་བྱུང་བའི་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་རྐྱེན་གྱིས་འཛམ་གླིང་གང་སར་གཞུང་མང་གཉིས་ལ་དཀའ་ངལ་རབས་དང་རིམ་པ་འཕྲད་མུས་ཡིན་པ་ལྟར་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གནས་ཚང་རྒྱལ་ཁབ་རྒྱ་གར་ལ་མཚོན་ནའང་ད་ཆ་རིམས་ནད་རྐྱེན་པས་མི་མང་གི་ཉིན་རེའི་བྱེད་ལས་ཁག་ལ་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཏེ་རང་ཁྱིམ་དུ་སྡོད་མུས་ཡིན་པའི་སྐབས་འདིར་བོད་མི་མང་ཚོགས་སྤྱི་དང་དགོན་སྡེ་གྲྭ་ཚང་སོགས་ཀྱིས་རང་རང་སྡོད་སའི་ཉེ་འཁོར་གྱི་རྒྱ་གར་ཡུལ་མི་རྣམས་ལ་ཟས་སྦྱིན་གནང་བ་དང་དེ་བཞིན་རྒྱ་གར་སྲིད་བློན་མཆོག་གི་དབུལ་ཕོངས་ལ་དམིགས་པའི་ངལ་སེལ་གྱི་རོགས་དངུལ་ཐེབས་རྩ་བཅས་ལ་ཞལ་འདེབས་གནང་མཁན་མང་པོ་བྱུང་འདུག གཡུང་དྲུང་བོན་འཛིན་སྐྱོང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གི་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་ཁྱབ་བརྡལ་རྐྱེན་པས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་འདིར་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ལ་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་འཕྲད་བཞིན་པ་མ་ཟད་མི་མང་པོ་ཞིག་རིམས་ནད་འདིའི་རྐྱེན་གྱིས་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་ཡོད་པར་ཡོངས་གྲགས་གནང་སྟེ་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་དང་མངའ་སྡེ་གཞུང་། དེ་བཞིན་སྨན་ཁང་ཁག་དང་ཉེན་རྟོག་རུ་ཁག་བཅས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་ནང་རིམས་ནད་ཁྱབ་བརྡལ་ལ་གདོང་ལེན་གནང་བཞིན་པར་བཀའ་དྲིན་ཆེ་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས། གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་སྨན་རི་ཁྲི་འཛིན་མཆོག་གིས་ལམ་སྟོན་ཕེབས་པ་བཞིན་གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་འཛིན་སྐྱོང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་སྲིད་བློན་མཆོག་གི་དབུལ་ཕོངས་ལ་དམིགས་པའི་ངལ་སེལ་གྱི་རོགས་དངུལ་ཐེབས་རྩ་ཧིན་སྒོར་འབུམ་གཉིས་དང་དེ་བཞིན་ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེ་གཞུང་གི་རིམས་ནད་ངལ་སེལ་ཐེབས་རྩར་ཧིན་སྒོར་འབུམ་གསུམ་བཅས་གནང་བ་མ་ཟད། ས་གནས་ཀྱི་ཡུལ་མིའི་ཁྱིམ་ཚང་ ༢༠༠ མ་ཟིན་ཙམ་ལ་ཉེར་མཁོའི་ཟས་རིགས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་གནང་འདུག དེ་བཞིན་ཧི་མཱ་ཅལ་གྱི་མངའ་ཁོངས་སུ་གནས་པའི་དཔལ་སྤུངས་ཤེས་རབ་གླིང་དགོན་པས་ཀྱང་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་དང་མངའ་སྡེ་གཞུང་གི་རིམས་ནད་ཀྱི་ངལ་སེལ་ཚོགས་པར་ཞལ་འདེབས་ཧིན་སྒོར་འབུམ་བཅོ་ལྔ་གནང་ཡོད་པ་ཟད་ནད་ཡམས་དོགས་གཞིའི་ཟུར་བཀག་གི་ལྟེ་གནས་སུ་ཡང་ཉེར་མཁོའི་བཟའ་བཅའ་རིགས་གནང་བ་དང་། གལ་ཏེ་ཛ་དྲག་ཆགས་པ་ཡིན་ན་དགོན་པའི་ངོས་ནས་རང་ལོ་སུམ་ཅུའི་འོག་གི་ན་གཞོན་དང་བླངས་པ་ ༣༠ ལྷག་གྲ་སྒྲིག་གིས་དགོས་ངེས་ཀྱི་རོགས་རམ་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པར་ཡོངས་གྲགས་གནང་འདུག དེ་བཞིན་སྦིར་ཚོགས་པ་ཁག་གིས་ཀྱང་ཞལ་འདེབས་བསྡུ་རུབ་ཀྱིས་རྒྱ་གར་གཞུང་ལ་ཧིན་སྒོར་འབུམ་བཞིའི་ཞལ་འདེབས་གནང་འདུག གཞན་ཡང་ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་ཁོངས་ཀྱི་ཁམས་སྒར་གྲྭ་ཚང་། བཤད་གྲྭ། བྱང་ཆུབ་ལྗོངས་རྡོ་རྫོང་དགོན། བཙུན་དགོན་དོན་བརྒྱུད་གླིང་། བཀྲ་ཤིས་ལྗོངས་ཀྱི་གཞིས་ཆགས་ལས་ཁུངས་བཅས་མཉམ་རུབ་ཀྱིས་རྒྱ་གར་དབུས་དང་མངའ་སྡེ་གཞུང་ལ་ཧིན་སྒོར་འབུམ་དྲུག་གི་ཞལ་འདེབས་གནང་བ་མ་ཟད། མགོན་མེད་ཉམ་ཐག་གི་རིགས་ལ་ཉིན་རེའི་བཟའ་བཅའ་བཅས་ཀྱི་ཞལ་འདེབས་གནང་སྟེ་ཐེངས་འདིའི་རིམས་ནད་དོན་རྐྱེན་ཁྲོད་མདུན་བསྐྱོད་ཀྱིས་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་སྤྱི་དང་དེ་བཞིན་འཛིན་སྐྱོང་གི་ཐོག་ནས་རིམས་ནད་སྔོན་འགོག་གི་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་ཡོངས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་འདུག དེ་བཞིན་ལྷོ་ཕྱོགས་བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་པོ་དགོན་པས་ཀྱང་རྒྱ་གར་སྲིད་བློན་མཆོག་གི་དབུལ་ཕོངས་ལ་དམིགས་པའི་ངལ་སེལ་གྱི་རོགས་དངུལ་ཐེབས་རྩར་ཧིན་སྒོར་འབུམ་གཅིག་དང་ཕྱེད་ཀ་དང་ཀ་ན་ཊ་ཀའི་མངའ་སྡེ་གཞུང་ལ་ཧིན་སྒོར་འབུམ་གཅིག་བཅས་ཀྱི་ཞལ་འདེབས་གནང་བ་མ་ཟད་ཁུལ་དེའི་ཉམ་ཐག་པ་རྣམས་ལ་བཟའ་བཅའ་རིགས་ཀྱི་རོགས་རམ་གནང་འདུག རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་བོད་རིགས་འདུས་སྡོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ལྡེ་ར་ལྡུན་ཁུལ་དུ་ས་སྐྱ་མཐོ་སློབ། ས་སྐྱ་སྨོན་ལམ་ཐེབས་རྩ་ཁང་། དེ་བཞིན་སྒྲོལ་མ་ཕོ་བྲང་ཚོགས་པ་དང་ས་སྐྱ་དབུས་ལྟེ་གནས་ཁང་སོགས་ཀྱིས་མཉམ་རུབ་ཀྱི་ཐོག་ནས་ཨོ་ཊྲར་ཁཱན་ཌ་མངའ་སྡེ་གཞུང་གི་བློན་ཆེན་གྱི་མཚན་ཐོག་ཏུ་ཧིན་སྒོར་འབུམ་ ༢༣ ལྷག་གི་ཞལ་འདེབས་གནང་སྟེ་མངའ་སྡེ་གཞུང་གི་འབྲེལ་ཡོད་ཀུན་གྱིས་རིམས་ནད་སྔོན་འགོག་གི་ཕྱག་ལས་རྒྱ་ཆེར་གནང་བཞིན་པར་བཀའ་དྲིན་ཆེ་ཞུས་འདུག དེ་མཚུངས་སུ་རྡོར་གདན་བཀའ་བརྒྱུད་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོའི་ཐེབས་རྩ་ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་བི་ཧཱར་མངའ་སྡེའི་བློན་ཆེན་མཆོག་གི་ཐེབས་རྩ་བརྒྱུད་དེ་ཧིན་སྒོར་བུམ་ལྔ་དང་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་མཆོག་གི་ཐེབས་རྩར་ཧིན་སྒོར་འབུམ་ལྔ་ཕུལ་འདུག དེ་བཞིན་དྷ་སར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ནོར་བུ་བཀྲ་ཤིས་ལགས་ཀྱིས་ཀྱང་རྒྱ་གར་གྱི་ཡུལ་མི་བརྒྱ་ལྷག་ལ་གྲོ་ཕྱེ་དང་འབྲས། དེ་བཞིན་སྣུམ་དང་ཚལ་རིགས་བཅས་ཀྱི་རོགས་རམས་གནང་བཞིན་འདུག ཁོང་གིས་གསར་འགོད་པར་མི་ཚང་མར་མང་ཉུང་ལ་མ་བལྟས་པར་གཞན་ལ་རོགས་རམ་བྱེད་རྒྱུའི་ནུས་པ་ཡོད་སྟབས་ཛ་དྲག་གི་སྐབས་སུ་རོགས་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ནི་རང་ཉིད་ནང་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་༸གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་གཞི་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་སོང་། གཞན་ཡང་ལ་དྭགས་ཁུལ་གྱི་ཀརྨ་སྒྲུབ་བརྒྱུད་དགོན་གྱིས་ཀྱང་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གི་ཐད་གར་སྟངས་འཛིན་འཛིན་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་སུ་ཧིན་སྒོར་འབུམ་གཅིག་གི་ཞལ་འདེབས་གནང་སྟེ་གང་མགྱོགས་རིམས་ནད་ཞི་བའི་སྨོན་འདུན་ཡོད་པར་གསུངས་འདུག གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་ཝུ་ཧན་གྱི་རིམས་ནད་དེ་འཛམ་གླིང་གི་ས་ཁུལ་གང་སར་ཁྱབ་བརྡལ་ཕྱིན་པ་དང་ལྷན་དུ་གཞུང་དང་མི་མང་ཡོངས་ཀྱིས་ནུས་ཤུགས་གཅིག་ཏུ་སྒྲིལ་ནས་རིམས་ནད་ལ་སྔོན་འགོག་གནང་བཞིན་པའི་ཁྲོད། བོད་མི་མང་ཚོགས་ཀྱིས་ཀྱང་རང་གི་འཇོག་ནུས་ལ་དཔག་པའི་ཞལ་འདེབས་དང་བཟའ་བཅའ་སོགས་ཀྱི་རོགས་རམ་གནང་མཁན་མང་པོ་བྱུང་གི་ཡོད་པ་ལྟར། རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་མང་ཚོགས་ཀྱིས་འགན་རང་འཁུར་གྱིས་དངུལ་དངོས་ཀྱི་ཞལ་འདེབས་གནང་བ་དང་དེ་བཞིན་དཔལ་འབྱོར་གྱི་འཁོས་ཁ་ཞན་པའི་ཉམ་ཐག་རིགས་ལ་སྡོད་གནས་མཁོ་སྤྲོད་བྱེད་བཞིན་པ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཁག་ཅིག་དེ་སྔ་ནས་བཏང་ཟིན་པ་བཞིན་དེ་རིང་བསྐྱར་དུ་བོད་རིགས་འདུས་སྡོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁག་ཅིག་གིས་རོགས་རམས་གནང་བཞིན་པའི་གནས་ཚུལ་ཕྱོགས་བསྡུས་ཞུས་ཡོད།