རྒྱལ་སྤྱི།

འཇིགས་བྲལ་གློག་བརྙན་ཞེས་པ་བཟོ་སྐྲུན་གནང་རྐྱེན་ལོ་དྲུག་རིང་རྒྱ་ནག་གི་བཙོན་ཁང་དུ་བཙོན་འཇུག་གནང་མྱོང་ཡོད་པའི་བོད་མི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་དོན་གྲུབ་དབང་ཆེན་ལགས་དངོས་སུ་ལྷན་ཞུགས་ཐོག་སུད་སི་ནང་བོད་ཀྱི་གློག་བརྙན་དུས་སྟོན་དབུ་བརྙེས་ནས་མི་ལོ་བཅུ་འཁོར་བར་སྲུང་བརྩི་ཞུས་སོང་། རྩ་བའི་བོད་ཀྱི་གློག་བརྙན་དུས་སྟོན་འམ་ Filming For Tibet ཞེས་པའི་དུས་སྟོན་དེ་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ པེ་ཅིང་ཨོ་ལམ་པིག་རྩེད་འགྲན་ཚོགས་སྐབས་ལོ་དེར་བོད་ནང་ཆེད་བསྐྱོད་ཀྱིས་དངོས་འབྱུང་གློག་བརྙན་འཇིགས་བྲལ་ཞེས་པ་བཟོ་སྐྲུན་གནང་མཁན་དོན་གྲུབ་དབང་ཆེན་ལགས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འཛིན་བཟུང་བཙོན་འཇུག་བྱས་རྗེས་སུད་སི་གནས་སྡོད་ཁོང་གི་སྤུན་མཆེད་འཇམ་དབྱངས་ཚུལ་ཁྲིམས་ལགས་ཀྱིས་དོན་གྲུབ་དབང་ཆེན་ལགས་ཀྱི་ཕུགས་བསམ་དང་བོད་ནང་གི་བོད་མིའི་མངོན་འདོད་རྣམས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་གློག་བརྙན་བརྒྱུད་ནས་དྲིལ་བསྒྲགས་གོ་རྟོགས་སྤེལ་ཆེད་དུ་དབུ་འཛུགས་གནང་བའི་གློག་བརྙན་དུས་སྟོན་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། སུད་སིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་གློག་བརྙན་དུས་སྟོན་ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་ལོ་ལྟར་སུད་སི་གྲོང་ཁྱེར་ཛུ་རིག་དང་དེ་བཞིན་བཞུགས་སྒར་དྷ་རྨ་ས་ལ་གཉིས་སུ་གློག་བརྙན་དུས་སྟོན་དེ་ཚོགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་དོན་གྲུབ་དབང་ཆེན་ལགས་རྒྱ་ནག་གི་བཙོན་ཁང་ནས་བཙོན་གྲོལ་ཐོབ་རྗེས་ད་རེས་གློག་བརྙན་དུས་སྟོན་ཐོག་དངོས་སུ་ལྷན་ཞུགས་གནང་བ་ཆེས་ཐོག་མ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་ཐེངས་འདིའི་གློག་བརྙན་དུས་སྟོན་དང་བསྟུན་དོན་གྲུབ་དབང་ཆེན་ལགས་སུ་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ རྗེས་ནས་བོད་ས་ཡོངས་རྫོགས་ཀྱི་གནས་སྟངས་སྡུག་ཏུ་ཕྱིན་ནས་བོད་དེ་ད་ཆ་འཛམ་གླིང་གི་བཙོན་ཁང་ཆེ་ཤོས་ལྟ་བུར་གྱུར་ཡོད་ཅེས་གསུངས་པ་ཆབས་ཅིག རྒྱ་གཞུང་གིས་ད་བར་བོད་ནང་གི་བོད་མིའི་ཐོག་འཛིན་པའི་ནོར་འཁྲུལ་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལ་ངོས་འཛིན་གྱིས་བསྒྱུར་བཅོས་གཏོང་དགོས་པ་གསུངས་སོང་། འདི་ལོར་བོད་ཀྱི་གློག་བརྙན་དུས་སྟོན་དབུ་བརྙེས་ནས་ལོ་བཅུ་འཁོར་བའི་མཛད་སྒོ་དེ་དེ་རིང་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡༢ ཉིན་སུད་སི་གྲོང་ཁྱེར་ཛུ་རིག་ནང་བོད་ཀྱི་གློག་བརྙན་དུས་སྟོན་ཚོགས་པ་དང་ཡོ་རོབ་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་གོ་སྒྲིག་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། བོད་མི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་དོན་གྲུབ་དབང་ཆེན་ལགས་དང་ཁོང་གི་སྐུ་ཟླ་ལྷ་མོ་མཚོ་ལགས་དང་། བོད་ཀྱི་གློག་བརྙན་དུས་སྟོན་གྱི་ཚོགས་གཙོ་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་མགོ་ལོག་འཇིགས་མེད་ལགས། དེ་བཞིན་བཙན་བྱོལ་ནང་གི་བོད་མི་བོད་གློག་བརྙན་བཟོ་སྐྲུན་པ་ཁག་གཅིག་བཅས་ལྷན་འཛོམས་བྱུང་འདུག དེ་བཞིན་དེ་རིང་ནས་ཕྱི་ཚེས་ ༡༥ བར་སུད་སི་གྲོང་ཁྱེར་ཛུ་རིག་ནང་དུ་འཚོགས་བཞིན་པའི་བོད་ཀྱི་གློག་བརྙན་དུས་སྟོན་ཐོག་བོད་ནང་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་བོད་མི་གློག་བརྙན་བཟོ་སྐྲུན་པ་ཁག་གནས་བཟོ་སྐྲུན་ཞུས་པའི་གློག་བརྙན་གཡང་མདའ་དང། འཇིགས་བྲལ། ཐར་ལོ། སྐྱོ་དབྱངས་མངར་མོ། དཔའ་བོ་སོགས་གློག་བརྙན་རིང་མཐུང་མི་འདྲ་བ་ཁག་༢༢ལྷག་གཟིགས་འབུལ་དང། དེ་བཞིན་བོད་མི་གློག་བརྙན་བཟོ་སྐྲུན་པ་ཁག་གཅིག་ཆེད་འབོད་ཀྱིས་གློག་བརྙན་གྱི་སྒྱུ་རྩལ་བགྲོ་གླེང་གནང་རྒྱུའི་ལས་རིམ་བཅས་འདུག རྩ་བའི་བོད་ཀྱི་གློག་བརྙན་དུས་སྟོན་ཚོགས་པས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གློག་བརྙན་སྒྱུ་རྩལ་ལ་དོ་སྣང་དང་དགའ་མོས་ཡོད་མཁན་ཚོའི་སྒྱུ་རྩལ་ནུས་པ་གོང་འཕེལ་ཡོང་ཕྱིར་ལོ་ལྟར་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ནས་བཟོ་སྐྲུན་ཞུས་པའི་དུས་ཐུང་གློག་བརྙན་ལེགས་ཤོས་ཞེས་པའི་འགྲན་རྩོད་ལམ་ནས་འདེམས་སྒྲུག་གནང་གི་ཡོད་པ་དང། འདི་ལོའི་དུས་ཐུང་གློག་བརྙན་རྩེ་ཕུད་ལྔ་འདེམས་སྒྲུག་བརྒྱུད་མང་ཚོགས་ལ་གཟིགས་འབུལ་དང། དེ་ནས་ཟུར་དཔང་གི་འདེམས་སྒྲུག་བྱས་པའི་རྩེ་ཕུད་གློག་བརྙན་ལ་ཨ་སྒོར་ ༡༠༠༠ ཐམ་པའི་བྱ་དགའ་དང། དེ་བཞིན་མང་ཚོགས་ཀྱི་དགའ་མོས་ཆེ་ཤོས་ཐོབ་མཁན་གློག་བརྙན་ལ་ཨ་སྒོར་༣༠༠ ཐམ་པའི་བྱ་དགའ་གནང་རྒྱུ་རེད་འདུག

ཇི་ནི་ཝའི་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཐེངས་ ༤༢ ཐོག་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འཛིན་བཟུང་བཙན་ཁྲིད་བྱས་ཏེ་གར་ཡོད་ཤེས་རྟོགས་མེད་པར་གྱུར་བའི་༸པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་བཅིུག་པ་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་གི་སྐོར་གླེང་བ་དང་འབྲེལ། རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གར་ཡོད་ཤེས་རྟོགས་མེད་པར་གྱུར་བའི་གནད་དོན་འདིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཁྲིམ་སྒྲིག་འབྲུ་དོན་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་བཏང་བ་ཅིག་མཚོན་གྱི་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་། ཕྱི་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༩ ནས་སུད་སི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་ནི་ཝའི་ནང་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཐེངས་ ༤༢ འཚོགས་བཞིན་ཡོད་པ་དང། ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༡༡ ཉིན་རྒྱབ་རྒྱལ་ཚོགས་ཚོགས་དུས་ ༨ ཐོག་འཛམ་གླིང་ཁྲོད་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་པའི་མི་སྣ་ཁག་ཐོག་རྟོག་ཞིབ་གནང་མཁན་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་སྙན་ཐོ་ལྷན་ཚོགས་ལ་སྙན་སྒྲོན་ཞུས་ཏེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་ཁག་གིས་གླེང་སློང་གནང་རྒྱུའི་ཚོགས་དུས་ཐོག་ཏུ་འཇར་མ་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་འགན་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ Kai muller ལགས་ཀྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ Helsinki Foundation མཚན་ཐོག་ནས་རྒྱ་གཞུང་གིས་བཙན་ཁྲིད་འོག་༸པཎ་ཆེན་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་གིས་གཙོས་པའི་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་བའི་བོད་མི་ཁག་གི་གནད་དོན་རྒྱལ་ཚོགས་སུ་སྙན་སེང་ཞུས་ཡོད་པ་རེད། སྐབས་དེར་སྐུ་ཞབས་ Kai muller ལགས་ཀྱིས་༸པཎ་ཆེན་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་དགུང་ལོ་དྲུག་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འཛིན་བཟུང་བཙན་ཁྲིད་བྱས་ཏེ་ད་བར་གར་ཡོད་ཤེས་རྟོགས་མེད་པར་གྱུར་ནས་ལོ་ངོ་ ༢༤ འཁོར་གྱི་ཡོད་སྟབས་སྐབས་དེར་རྒྱལ་ཚོགས་ལ་བསྐྱར་ནན་དྲན་སྐུལ་ཞུས་པ་དང་འབྲེལ། ད་བར་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་གཙོ་འཛིན་མཆོག་གིས་གཙོས་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་བའི་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་དང་བྱིས་པའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་ཆུང། དེ་བཞིན་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་དམིགས་བསལ་མཁས་ལས་རྟོག་ཞིབ་པ་གཙོས། རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་ཁག་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་༸པཎ་ཆེན་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་གང་དུ་ཡོད་མེད་དང་ཐུག་འཕྲད་བྱ་རྒྱུའི་སྐོར་ཞུ་སྐུལ་རིམ་པ་བྱས་ཡོད་ཀྱང། ད་བར་རྒྱ་གཞུང་གིས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་ཐུག་འཕྲད་ཞུ་བཅུག་མེད་པ་མ་ཟད། ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མི་གཙོས་རྒྱལ་སྤྱིའི་མང་ཚོགས་རྣམས་ལ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་༸སྐུ་འཚོ་བཞུགས་ཡོད་མེད་བློ་འཚབ་དང་ཚོད་དཔག་དཀའ་བའི་གནས་སྟངས་འོག་ལྷུང་བཅུག་ཡོད་ཅེས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། ལྷག་པར་དུ་ཁོང་གིས་༸པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གར་ཡོད་ཤེས་རྟོགས་མེད་པར་གྱུར་བའི་གནད་དོན་འདི་ནི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ལམ་སྲོལ་ལ་ཐེ་བྱུས་དང་ཁྱད་གསོད་བྱས་པ་ཞིག་མཚོན་གྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཁྲིམས་སྒྲིག་འབྲུ་དོན་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་བཏང་བ་ཞིག་ཀྱང་མཚོན་གྱི་ཡོད་ཅེས་གསུངས་སོང། སྐུ་ཞབས་ Muller ལགས་ཀྱིས་ཉེ་ཆར་རྒྱ་ནག་གཞུང་བོད་རྔ་པ་ཁུལ་གྱི་འཛིན་བཟུང་བཙན་ཁྲིད་བྱས་ཏེ་གར་ཡོད་ཤེས་རྟོགས་མེད་པར་གྱུར་པའི་གྲྭ་བློ་བཟང་རྡོ་རྗེ་ལགས་དང། གྲྭ་བློ་བཟང་ཐབས་མཁས་ལགས། དེ་བཞིན་གྲྭ་ཐུབ་པ་ལགས་བཅས་གསུམ་གྱི་གནད་དོན་རྒྱལ་ཚོགས་སུ་སྙན་སེང་ཞུས་པ་དང་འབྲེལ། རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་མངའ་ཁོངས་སུ་བོད་མི་ཚོ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འཛིནབཟུང་བཙན་ཁྲིད་བྱས་ནས་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་བའི་གནས་ཚུལ་རྒྱུན་མི་ཆད་པ་ཡོང་བཞིན་ཡོད་པ་དང། དེ་བཞིན་བོད་རྔ་པ་ཁུལ་དུ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ནས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་རིམ་པ་བྱུང་རྗེས་ད་ཆ་ས་ཁུལ་དེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་དམ་དྲག་བྱེད་ཡུལ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་ཅེས་གསུངས་འདུག དེ་བཞིན་སྐུ་ཞབས་ Muller ལགས་ཀྱིས་དུས་ཡུན་སྐར་མ་གཉིས་ནང་ཚུད་ལ་ལྷན་ཚོགས་སུ་སྙན་སེང་ཞུ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་དེ་བརྒྱུད་ནས་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་བའི་མི་སྣ་ཁག་གི་ཐོག་རྟོག་ཞིབ་གནང་མཁན་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་ནས་ད་བར་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་བའི་བོད་མིའི་ཐོག་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་ཐུགས་ཁུར་གནང་བཞིན་ཡོད་པར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་པ་དང་འབྲེལ། དེས་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་བའི་བོད་མིའི་གནད་དོན་དེ་མ་བརླག་པར་གསོན་པོར་གནས་ཡོད་པར་ཡིད་ཆེས་ཤིག་སྐྲུན་ཡོད་ཅེས་གསུངས་སོང་བ་མ་ཟད། ལྷག་པར་དུ་ཁོང་གིས་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་བའི་མི་སྣ་ཁག་གི་ཐོག་རྟོག་ཞིབ་གནང་མཁན་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གཙོས་འབྲེལ་ཡོད་ཚོགས་ཆུང་ཁག་ནས་ད་བར་རྒྱ་གཞུང་གིས་བཙན་ཁྲིད་བྱས་པའི་འོག་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་བའི་བོད་མི་སྤྱི་དང་སྒོས་༸པཎ་ཆེན་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་གང་དུ་ཡོད་མེད་ཤེས་རྟོགས་ཡོང་རྒྱུར་རྟོག་ཞིབ་མུ་མཐུད་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་འབོད་སྐུལ་ཡང་ཞུས་ཡོད་པ་རེད།

འདི་ལོ་ཕྱི་ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༡༥ ཉིན་ནི་ཐར་ལན་ཌི་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་ཡིག་ཆ་ཞིག་འདོན་སྤེལ་གནང་ཡོད་པ་དང་། རིང་མིན་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༣༠ ཉིན་ཡུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་དུས་ཐོག་སྲིད་བྱུས་དེའི་ཐོག་བགྲོ་གླེང་དང་གཏན་འབེབས་སོགས་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་ལྟར། ཉེ་ཆར་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༩ ཉིན་ Netherlands གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱི་སྲིད་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གིས་རྒྱ་ནག་ནང་གི་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་རྒྱུན་ལོས་ཆེད་ཉན་ཞིབ་ཀྱི་ལས་རིམ་ཞིག་ཚོགས་པའི་ཐོག་ཡུལ་དེའི་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་ཡུ་རོབ་སྡེ་ཚན་གྱི་འགན་འཛིན་ཚེ་རིང་བྱམས་པ་ལགས་མཉམ་ཞུགས་ཀྱིས་ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་མ་ཟད། Dutch གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་ཐོག་གི་སྲིད་བྱུས་ནང་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་སྐོར་ཆེད་བཀོད་གནང་མེད་པར་བློ་ཕམ་ཡོད་པ་གསུངས་པ་དང་འབྲེལ་ཏེ་སྲིད་བྱུས་ནང་བོད་སྐོར་ངེས་པར་དུ་ཆེད་བཀོད་གནང་དགོས་པ་དང། ལྷག་དོན་ Dutch གཞུང་གི་མི་སྣ་དང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་ནས་བོད་ནང་ཕེབས་ནས་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་རྟོགས་ཐབས་གནང་དགོས་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་ཚབ་དང་ལྷན་དུ་གྲོས་མོལ་བསྐྱར་མཐུད་བྱེད་དགོས་པའི་སྐུལ་མ་གནང་དགོས་པར་ཞུ་གཏུགས་གནང་འདུག ཚེ་རིང་བྱམས་པ་ལགས་སུ་དེ་འབྲེལ་བཅར་འདྲི་ཁག་གཅིག་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་ཉེ་ཆར་ཉན་ཞིབ་ཀྱི་ལས་རིམ་དེའི་ཐོག་བོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་སྙན་གསེང་དང་བོད་དོན་ཞུ་འབོད་གནང་བར་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་ནས་ངོས་ལེན་གནང་སྟེ་ཚེས་ ༣༠ ཉིན་བོད་གནད་ཐོག་ཐབས་ཤེས་གང་ཐུབ་ཞུ་རྒྱུའི་ཞལ་བཞེས་གནང་ཡོད་པ་དང་། དེ་འབྲེལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་གཙོས་པའི་ཁུལ་དེའི་བོད་རིག་ཚོགས་པ་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ཡོངས་ནས་ཕྱི་ཚེས་ ༣༠ བར་ཌར་ཅི་གཞུང་མང་གཉིས་ལ་ཞུ་འབོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་འཆར་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་། རྩ་བའི་འདས་པའི་ལོ་ཤས་ནང་ Netherlands དང་རྒྱ་ནག་གཉིས་དབར་ཚོང་འབྲེལ་བྱེད་ཤུགས་ཇེ་ཆེར་ཕྱིན་ཡོད་པའི་ཁྲོད་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ལོར་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་གཉིས་དབར་ཡོ་སྒོར་ཐེར་འབུམ་བཞི་དང་ཕྱེད་ཀ་ལྷག་གི་ཚོང་འབྲེལ་ཡོད་པ་དེ་འདས་པའི་ལོ་ཤས་ནང་བརྒྱ་ཆ་ ༤༤ ལྷག་ཙམ་ཕར་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་ད་ཆ་ནི་ཐར་ལན་ཌི་དེ་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ཁོངས་ནས་རྒྱ་ནག་དང་ཚོང་འབྲེལ་ཤུགས་ཆེ་ཤོས་བྱེད་མཁན་ཨང་གསུམ་པ་ཆགས་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༧ པའི་ནང་ནི་ཐར་ལན་ཌི་གཙོས་ རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ ༢༢ ཀྱི་གཞུང་ཚབ་པ་རྣམས་ནས་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ལ་ཕྱག་ཡིག་ཞིག་ཕུལ་བའི་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཤིན་ཅང་ཁུལ་དུ་ཡུ་གུར་མི་རིགས་གཙོ་གྱུར་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་གཞན་རྣམས་ལ་དྲག་གནོན་བྱེད་བཞིན་པར་སྐྱོན་བརྗོད་དང་སྦྲགས། རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཤིན་ཅང་ནང་གི་ཆབ་སྲིད་སློབ་གསོ་སྤེལ་ཡུལ་ངལ་རྩོལ་སྒྱུར་བཀོད་ཀྱི་རྭ་བ་རྣམས་འཕྲལ་དུ་སྒོ་རྒྱགདགོས་པའི་སྐུལ་མ་གནང་ཡོད་པ་རེད།

དེ་རིང་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡༡ ཉིན་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པའི་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་ཐོག་གསོ་བ་རིག་པའི་ཉིན་མོ་ཐེངས་དང་པོ་སྲུང་བརྩི་ཞུས་སོང་། རྒྱ་གར་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ལྟེ་གནས་ཁང་ IIC དུ་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པའི་གསོ་བ་རིག་པའི་ཉིན་མོ་ཐེངས་དང་པོའི་དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོའི་ཐོག་སྐུ་མགྲོན་གྱི་གཙོ་བོར་རྒྱ་གར་གྱི་ Ayush བློན་ཆེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དྲུང་ཆེ་ལས་འཕར་སྐུ་ཞབས་  Pramod Kumar Pathak  མཆོག་གིས་དབུས་པའི་དམིགས་བསལ་སྐུ་མགྲོན་དུ་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་དང་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་ཆོས་སྐྱོང་དབང་ཕྱུག་མཆོག་བཅས་དབུ་བཞུགས་ཐོག་སྐུ་མགྲོན་དུ་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཞོན་མཆོག་དང་ལྡི་ལི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་སྨན་པ་དང་དོན་གཉེར་ཅན་བཅས་ཚོགས་བཅར་བ་མི་གྲངས་ ༨༠ ལྷག་ཙམ་ཞིག་འདུ་འཛོམས་གནང་འདུག བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པའི་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་རག་རྡོ་བློ་བཟང་བསྟན་འཛིན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་གསོ་བ་རིག་པའི་ཉིན་མོ་ཞེས་སྲུང་བརྩི་ཞུ་དོན་གཙོ་བོ་ནི་འཛམ་གླིང་སྤྱིའི་འགྲོ་ལུགས་ལྟར་འགྲོ་བ་སྤྱིར་ཕན་ཐོག་ཅན་གྱི་བྱས་རྗེས་ཅན་རྣམས་ལ་དྲན་གསོ་ཞུ་རྒྱུ་དེ་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ལམ་སྲོལ་ནང་དུའང་ཡོད་པ་ལྟར་བཙན་བྱོལ་དུ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོའི་རླབས་ཆེན་གྱི་ལམ་སྟོན་འོག་གསོ་བ་རིག་པའི་གཞུང་ལུགས་སླར་གསོ་དང་། ལྷག་པར་དུ་འདས་པའི་སྨན་པ་དང་སྨན་ཞབས་པ་ཚོས་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཞབས་འདེགས་གང་ཐུབ་ཞུས་ཡོད་པ་ལྟར་བྱས་པ་ཅན་དེ་དག་ལ་དྲན་གསོ་རྗེས་དྲན་བཅས་ཀྱི་ཆེད་དུ་གསོ་བ་ཪིག་པའི་ཉིན་མོ་ཞེས་སྲུང་བརྩི་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་སོང་། བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་ཀྱང་དེ་རིང་གསོ་བ་རིག་པའི་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་ཞུ་བཞིན་པ་དང་བསྟུན་གསུང་འཕྲིན་ཞིག་བསྩལ་འདུག་པ་དང་། དེའི་ནང་དེ་རིང་གི་ཉིན་མོ་དེར་ ཞུགས་མཁན་བོད་ཀྱི་སྨན་པ་ཆེ་ཆུང་རྣམས་དང་། སྨན་ཞབས། འབྲེལ་ཡོད་དགེ་ལས་སློབ་ཕྲུག་བཅས་ལ་འཚམས་འདྲི་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཡོད་ཅེས་བཀའ་བསྩལ་བ་དང་སྦྲགས། རང་རེ་བོད་ལ་རིག་གནས་ཆེ་བ་ལྔ་དང་ཆུང་བ་ལྔ་ཞེས་ཡོངས་སུ་གྲགས་པའི་ཆེ་བའི་ནང་ཚན་ནང་དོན་རིག་པས་འགྲོ་བ་མིའི་སེམས་ཁམས་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པ་རྣམས་བཅོས་ཏེ་ཞི་དུལ་བག་ཡོད་བྱམས་བརྩེ་ལྡན་པ་དང་གསོ་བ་རིག་པས་མིའི་ལུས་ཀྱི་འདུ་བ་མི་སྙོམས་པའི་ནད་རྣམས་བཅོས་ཏེ་ལུས་སེམས་བདེ་ཐང་ངང་ཆོས་དང་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་གང་ལའང་ཅི་དགར་འཇུག་པའི་གོ་སྐབས་འབྱིན་པ་སོགས་ཕན་ཐོགས་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་ཅེས་བཀའ་བསྩལ་མཛད་འདུག བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པ་ནི་སྔར་བོད་དང་རྒྱ་གར། རྒྱ་ནག་སོགས་ཀྱི་སྨན་པ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དཀའ་ངལ་ལ་མ་འཛེམས་པར་མཉམ་འཛོམས་གྲོས་བསྡུར་དང་། ཕན་ཚུན་ཉམས་མྱོང་དང་དགེ་མཚན་སྤེལ་རེས་བྱས་པ་བཅས་ལས་གྲུབ་པའི་བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པ་ཞེས་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་ཆ་ཚང་བ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་དག་སྨན་པ་མཁས་པའི་ལག་ལེན་དངོས་ཀྱི་ཉམས་སད་ཐེག་པ་ཞིག་ཡིན་པ་སྨོས་མ་དགོས། འོན་ཀྱང་ལེགས་ཐོག་ལེགས་བརྩིག་ཏུ་དེང་གི་འཛམ་གླིང་ཚན་རིག་འཕེལ་རྒྱས་དང་བསྟུན་འཕྲུལ་ཆས་ཀྱིས་བརྟག་དཔྱད་བྱས་ཏེ་ཕན་ནུས་ཚན་རིག་ཐོག་ནས་ར་སྤྲོད་དང་། དེང་གི་ཕྱི་ནང་གསོ་རིག་གི་ལེགས་ཆ་ཕན་ཚུན་སྤེལ་རེས་ཀྱི་ལམ་ནས་བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པ་འདི་ཉིད་འཛམ་གླིང་ལ་ཁ་ཕྱོགས་ཏེ་འཕེལ་རྒྱས་ཡོང་ཐབས་བྱ་རྒྱུ་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ་ཡིན་པས་དེ་ལུགས་ཚང་མའི་བློ་འཇགས་བྱེད། གསོ་རིག་བསྟན་པ་རྒྱས་པའི་སྨོན་ལམ་བཅས། ཤཱཀྱའི་དགེ་སྦྱོང་ཆོས་སྨྲ་བ་ཏཱ་ལའི་བླ་མས། རབ་བྱུང་བཅུ་བདུན་པའི་ས་ཕག་ཟླ་བ་ ༧ ཚེས་ ༩ ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩  ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༧ ལ་ཞེས་འཁོད་འདུག གསོ་བ་རིག་པའི་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩིའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་  AYUSH བློན་ཆེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དྲུང་ཆེ་ལས་འཕར་སྐུ་ཞབས་ Pramod Kumar Pathak མཆོག་ནས་དེ་རིང་ཁོང་དངོས་སུ་གསོ་བ་རིག་པའི་ཉིན་མོ་ཐེངས་དང་པོའི་མཛད་སྒོར་བཅར་རྒྱུ་བྱུང་བ་དེ་སྐལ་པ་བཟང་པོ་ཞིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་གནང་གི་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གི་ངོས་ནས་གསོ་བ་རིག་པ་དེ་གཞུང་འབྲེལ་སྨན་གྱི་རིག་པའི་གཞུང་ལུགས་ཤིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་གནང་ཡོད་པ་ལྟར་ཁོང་གི་བློན་ཆེན་ལས་ཁུངས་ནས་ཀྱང་གསོ་བ་རིག་པའི་གཞུང་ལུགས་དེ་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་ཐོག་འགྲོ་བ་སྤྱིར་ཕན་པ་རླབས་པོ་ཆེ་སྒྲུབ་ཐབས་དང་གོང་འཕེལ་བཅས་ཡོང་བར་དགོས་ངེས་ཀྱི་མཐུན་འགྱུར་གང་འོས་གནང་རྒྱུར་ཞལ་བཞེས་གནང་ཡོད། དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོའི་ཐོག་དམིགས་བསལ་སྐུ་མགྲོན་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་ཆོས་སྐྱོང་དབང་ཕྱུག་མཆོག་བཅས་ནས་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གི་ངོས་ནས་  Ayush  ལྷན་ཚོགས་ནང་གསོ་བ་རིག་པའི་སློབ་སྟོན་པ་ཞིག་དང་ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་གར་དབུས་སྨན་པའི་ལྷན་ཚོགས་སུ་གསོ་བ་རིག་པའི་ཚོགས་མིའི་གྲངས་འབོར་མང་དུ་གཏོང་ཐབས་ཡོང་བ་སོགས་ཀྱི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་སོང་། གཞན་ཡང་གསོ་བ་རིག་པའི་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་དང་འབྲེལ་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིའི་བོད་ཁང་དུ་དེ་རིང་དང་སང་ཉིན་བཅས་ཉིན་གྲངས་གཉིས་ཀྱི་རིང་འགྲེམས་སྟོན་དང་རིན་མེད་ནད་པ་བརྟག་དཔྱད་བཅས་གནང་གི་ཡོད་པ་མ་ཟད། གསོ་རིག་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་དྲུག་པ་དེ་ཚོགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། གཞི་རྩའི་བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་སྨན་པའི་ལྷན་ཚོགས་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༤ ལོར་དབུ་བརྙེས་པའི་ཚོགས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་དམིགས་ཡུལ་དང་ངོ་བོ་ནི་བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པའི་སྨན་པའི་ཤེས་ཚད་དང་ཤེས་ཡོན་གྱི་སྒྲིག་གཞི་གཏན་འབེབས་གནང་རྒྱུ། ནད་བཅོས་སྨན་པ་དང་། སྨན་དགེ། སྨན་སྦྱོར་བཟོ་གྲྭ་བཅས་ཀྱི་སྨན་སྦྱོར་ཤེས་ཚད་ཁྲིམས་གཞི། དེ་བཞིན་གསོ་རིག་སློབ་སྦྱོང་གི་སློབ་ཚན་སོགས་དེང་དུས་འཛམ་གླིང་སྤྱིའི་འགྱུར་འགྲོས་དང་མཐུན་ཞིང་བོད་ཀྱི་ཐུན་མིན་སྲོལ་རྒྱུན་མི་ཉམས་པར་གཏན་འབེབས། ལྷག་པར་དུ་སྨན་རྫས་ཀྱི་སྤུས་ཚད་སོགས་བཏང་འཛིན་ཡོང་ཐབས་བཅས་ལ་ཆེད་དམིགས་གནང་བ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད།  ད་ལྟའི་ཆར་བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་སྨན་པའི་ལྷན་ཚོགས་ནང་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་འདྲ་མིན་ནས་ཚོགས་མི་ ༥༠༠ ལྷག་རྩམ་ཡོད་པ་རེད།

བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་བསྐྱར་གསོ་ཡོང་བའི་ཆེད་སྤྱི་ལེ་ ༢༥༠༠༠ ཙམ་སྣུམ་འཁོར་བརྒྱུད་ནས་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ ༣༠ ནང་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་བཞིན་པ་ཡོ་རོབ་སྤྱི་འཐུས་སྐུ་ཞབས་ཐུབ་བསྟན་དབང་ཆེན་ལགས་སེ་པན་དང་། པོ་ཅུ་གྷལ་། ཨེན་ཌོ་ར། དེ་བཞིན་ཕ་རན་སི་བཅས་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་བཞིའི་ནང་སྐོར་སྐྱོད་ལེགས་གྲུབ་ཀྱིས་ཁ་སང་ཨིན་ཡུལ་གྱི་རྒྱལ་ས་ལོན་ཊན་ནང་འབྱོར་འདུག ཐུབ་བསྟན་དབང་ཆེན་ལགས་ནས་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ ༣༠ ནང་གི་གཞུང་འབྲེལ་གནད་ཡོད་མི་སྣ་ཁག་ལ་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་བསྐྱར་གསོ་ཡོང་བར་ཞུ་གཏུག་དང་དེ་བཞིན་བོད་ནང་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་སྙན་སེང་ཞུ་རྒྱུ་སོགས་ཀྱི་དགོས་འདུན་དོན་ཚན་ ༡༢ འོག་ཕྱི་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢ ཉིན་བོད་མིའི་མང་གཙོ་དུས་ཆེན་དང་བསྟུན་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་སེ་པན་གྱི་བྷར་སེ་ལོ་ན་གྲོང་ཁྱེར་ནས་དབུ་འཛུགས་གནང་ཡོད་པ་རེད། སྐུ་ཞབས་ཐུབ་བསྟན་དབང་ཆེན་ལགས་ཀྱིས་ཐེངས་འདིའི་བོད་དོན་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་ཐོག་ནས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་དང་ལས་འགུལ་མིང་བྱང་སོགས་འཁོད་པའི་སྣུམ་འཁོར་ཞིག་ཆེད་དུ་བཀོད་བཟོ་བྱས་ཏེ་དེ་དང་མཉམ་དུ་བོད་པའི་མཆོད་ཀོང་སྟེང་ཞི་བདེའི་མཚོན་རྟགས་ཀྱི་བྱ་འང་གུ་དཀར་པོའི་འདྲ་གཟུགས་ཡོད་པའི་ཞི་བདེའི་སྒྲོན་མེའི་མཚོན་རྟགས་ཅན་ཞིག་བསྣམས་ནས་བོད་དོན་སྐོར་སྐྱོད་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་དང། འདས་པའི་ཉིན་གྲངས་དེ་དག་ནང་ཐུབ་བསྟན་དབང་ཆེན་ལགས་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་སེ་པན་དང་། པོ་ཅུ་གྷལ། ཨེན་ཌོ་ར། ཕ་རན་སི་བཅས་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་བཞིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་འཐུས་མི་ ༡༢ ལྷག་དང་མཇལ་མོལ་གནང་བ་མ་ཟད་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཁང་ལ་བོད་དོན་གྲོས་མོལ་ཡོང་བའི་ཞུ་སྙན་དང་། དེ་བཞིན་གསར་ཁང་ཁག་ལ་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་བཅར་འདྲི་དང་ལེན་སོགས་གནང་ཐུབ་པ་བྱུང་འདུག རྩ་བའི་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱི་འཆར་གཞིར་གཞིགས་ཚེ་ཐུབ་བསྟན་དབང་ཆེན་ལགས་ནས་དེ་རིང་དང་སང་ཉིན་བཅས་སུ་ཨིན་ཡུལ་རྒྱལ་ས་ལོན་ཊན་ཁུལ་དུ་ས་གནས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མིར་མཇལ་འཕྲད་བརྒྱུད་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་དང། ལོན་ཊན་གྲོང་ཁྱེར་ཁུལ་དུ་ཡོད་པའི་གལ་ཆེའི་ས་ཚིགས་ཁག་ཏུ་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱིས་བོད་དོན་དྲིལ་བསྒྲགས་གནང་རྒྱུ། དེ་རིང་རེས་གཟའ་ལྷག་པ་ཉིན་ཨིན་ཡུལ་བོད་རིགས་ཚོགས་པ་དང་ལྷན་དུ་ལོན་ཊན་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཁང་གི་མདུན་དུ་ལྷག་དཀར་སྲུང་བརྩི་དང་འབྲེལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཁང་ལ་བོད་དོན་གྲོས་མོལ་ཡོང་བའི་ཞུ་སྙན་ཕུལ་རྒྱུ་རེད་འདུག ཕྱི་ཚེས་ ༡༣ ཉིན་ལོན་ཊན་ནས་སི་ཁོཊ་ལན་ཌིར་ཐོན་གནང་གི་འདུག

ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་ནང་དེ་རིང་ནས་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས་ཕྱི་ཚེས་ ༡༩ བར་ཡུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་ཀྱི་དཔྱིད་ཀའི་གྲོས་ཚོགས་འཚོགས་བཞིན་པ་དང་བསྟུན་ཁུལ་དེའི་ནང་ཡོད་པའི་བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཚོས་བོད་ནང་འདྲ་མཉམ་ཐོག་ཕར་འགྲོ་ཚུར་འོང་གི་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་དགོས་པའི་ཞུ་གཏུག་ལས་འགུལ་སྤེལ་བཞིན་འདུག སྔར་ལོ་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་ Reciprocal Access to Tibet Act ཞེས་རྒྱ་ནག་གཞུང་འབྲེལ་མི་སྣ་རྣམས་ཨ་རིར་རང་དབངཐོག་སྐྱོད་ཆོག་པ་བཞིན་ཨ་རིའི་གཞུང་འབྲེལ་མི་སྣ་དང་གསར་འགོད་པ། དེ་བཞིན་ཨ་རིའི་མི་སེར་ཡིན་པའི་བོད་རིགས་རྣམས་ཀྱང་བོད་དུ་རང་དབང་ཐོག་འདྲ་མཉམ་བསྐྱོད་བཅུག་དགོས་པའི་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་གནང་དོན་ལྟར་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་བོད་དོན་ལྷན་ཁང་ཞེས་ཡུལ་དེའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ཆེ་གྲས་དང་བོད་རིགས་མཐུན་ཚོགས་ཁག་བརྒྱད་བཅས་ནས་མཉམ་རུབ་ཐོག་སང་ཉིན་ཕྱི་ཚེས་ ༡༠ ཉིན་དབུ་འཛུགས་གནང་སྟེ་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་ལས་འགུལ་ཐེངས་བརྒྱད་པ་དེ་སྤེལ་རྒྱུ་དང་དེའང་ཡུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་ཀྱི་དཔྱིད་ཀའི་གྲོས་ཚོགས་འཚོགས་བཞིན་པའི་ཐོག་བོད་ནང་འདྲ་མཉམ་ཐོག་ཕར་འགྲོ་ཚུར་འོང་གི་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་དགོས་པའི་ཞུ་གཏུག་ལས་འགུལ་སྤེལ་གནང་རྒྱུ་རེད་འདུག ལས་འགུལ་དེའི་སྐོར་ཉེ་ཆར་ ATC བོད་དོན་ལྷན་ཁང་གི་དྲྭ་གནས་ཐོག་གསར་འགོད་བསྒྲགས་གཏམ་ཞིག་འདོན་སྤེལ་བའི་ནང་འདི་ལོ་བོད་མི་རྣམས་བཙན་བྱོལ་དུ་འབྱོར་ནས་ལོ་ངོ་ ༦༠ འཁོར་བ་དང་བསྟུན་བོད་མི་དང་ཡུ་གུར་བ། དེ་བཞིན་ཧོང་ཀོང་མང་ཚོགས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱ་གཞུང་ལ་ཤུགས་དྲག་ཆེན་པོས་གདོང་ལེན་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་དང། ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ཤུགས་རྐྱེན་ཇེ་ཆེར་འགྲོ་བཞིན་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ལ་གཞིགས་ཏེ་ ATC བོད་དོན་ལྷན་ཁང་དང་བོད་རིགས་མཐུན་ཚོགས་གཉིས་མཉམ་འབྲེལ་གྱིས་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་དེའི་ཐོག་གཙོ་བོ་བོད་ནང་འདྲ་མཉམ་འགྲུལ་སྐྱོད་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་གནང་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་རྒྱུ་དང་། ཐེངས་འདིའི་ལས་འགུལ་ཐོག་ཡུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་གསར་རྙིང་ཁྱོན་ ༥༠ ཙམ་དང་མཇལ་འཕྲད་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག བསྒྲགས་གཏམ་ནང་ ATC བོད་དོན་ལྷན་ཁང་གི་འགན་འཛིན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་གདོང་འདུས་སྐྱིད་འཛོམས་ལགས་ཀྱིས་དེང་སྐབས་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡར་རྒྱ་ནག་གི་ཤུགས་རྐྱེན་ཉིན་རེ་བཞིན་ཇེ་ཆེར་འགྲོ་བཞིན་པའི་ཁྲོད་རྒྱ་གཞུང་གི་སྐུ་ཚབ་རྣམས་ལ་ཡུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མིའི་ཁྲོད་བོད་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་ཐོག་འགོག་རྐྱེན་མེད་པར་འཁྱོག་བཤད་སྤེལ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་ཤུགས་ཆེན་པོ་འཐོབ་བཞིན་ཡོད་སྟབས། བོད་མིའི་ཞུ་གཏུག་པ་དག་གིས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་ལ་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ངོ་མ་དེ་ངོ་སྤྲོད་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག སྐྱིད་འཛོམས་ལགས་ཀྱིས་ད་དུང་བོད་ནང་ཡོད་པའི་བོད་མི་རྣམས་སོ་སོའི་ལུང་པའི་ནང་བཙོན་པ་ལྟ་བུར་གྱུར་ནས་ཕྱི་ལ་ཐོན་ས་མེད་པ་དང། བོད་དེ་ཕྱི་ལ་སྒོར་མོ་བརྒྱབ་ཡོད་སྟབས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ལའང་བོད་ནང་གི་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་རྟོགས་ཐབས་མེད་པ་དང། མི་སྣ་ཉུང་ཤས་ཤིག་བོད་ནང་བསྐྱོད་ཐུབ་པ་ཡིན་ནའང་རྒྱ་གཞུང་གི་བཏང་འཛིན་འོག་སྐོར་སྐྱོད་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། འདས་པའི་ལོ་ ༤ ཙམ་ནས་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཁག་གཅིག་བོད་དུ་བསྐྱོད་ཐབས་གནང་ཡོད་ཀྱང། རྒྱ་གཞུང་ནས་མཐོང་མཆན་མ་སྤྲད་པ་མ་ཟད། བོད་དུ་ནང་མི་ཉེ་འབྲེལ་ཡོད་པའི་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་བོད་རིགས་རྣམས་ལ་འགྲུལ་སྐྱོད་གནང་རྒྱུར་ངལ་བ་ཆེན་པོ་འཕྲད་མུས་ཡིན་སྟབས། བོད་ནང་འདྲ་མཉམ་འགྲུལ་སྐྱོད་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར་དེས་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་གཞུང་འབྲེལ་དང་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་མི་སྣ་རྣམས་ལ་བོད་ནང་བསྐྱོད་དེ་རྒྱ་གཞུང་གི་དྲག་གནོན་ཇི་ཙམ་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་མངོན་ཐུབ་པའི་མཐུན་རྐྱེན་བསྐྲུན་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག སྤྱི་འཐུས་གདོང་འདུས་སྐྱིད་འཛོམས་ལགས་སུ་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་ཞལ་པར་བརྒྱུད་དེ་འབྲེལ་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་ད་ལྟའི་ཆར་ཡུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་གཅིག་ནས་གྲོས་ཚོགས་ནང་ཁྲིམས་འཆར་དེ་བསྣམ་ཕེབས་རྒྱུར་ཞལ་བཞེས་གནང་ཡོད་པ་དང། གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་བཅུ་གྲངས་ཤིག་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྒྱུར་ཞལ་བཞེས་གནང་ཡོད་ཀྱང། ཁྲིམས་འཆར་དངོས་སུ་གཏན་འབེབས་བྱུང་བར་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་ཁྱོན་ཡོངས་ལས་བརྒྱ་ཆ་ ༥༠ ལྷག་གིས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་དགོས་སྟབས་ད་རེས་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་ལས་འགུལ་ཐེངས་བརྒྱད་པའི་ཐོག་གནད་དོན་དེ་གཙོ་བཟུང་གིས་ཤུགས་སྣོན་བསྐྱོན་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་། རྩ་བའི་རྒྱ་ནག་དེ་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཚོང་འབྲེལ་རྒྱལ་ཁབ་ཤུགས་ཆེ་ཤོས་གྲས་ཤིག་ཆགས་ཡོད་ཀྱང། འདས་པའི་ལོ་ཤས་ནས་ཡུལ་དེའི་ནང་རྒྱ་གཞུང་གི་ཤུགས་རྐྱེན་ཇེ་ཆེར་འགྲོ་བཞིན་པར་ཡུལ་དེའི་མང་ཚོགས་ཀྱིས་བློ་འཚབ་དང་འབྲེལ་ཏེ་དེང་སྐབས་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་གཉིས་དབར་ཚོང་འབྲེལ་སོགས་ཤུགས་ཆེན་པོ་འགྲོ་བཞིན་པར་ལྟོས་མེད་དེ་སྔ་རྒྱ་ནག་ནས་དངུལ་གྱི་ཁེ་ཕན་ལེན་མཁན་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དེ་དག་ཐེར་འདོན་གནང་བ་དང། ཡུལ་དེའི་མཐོ་སློབ་ཁག་གི་ནང་རྒྱ་ནག་གི་ཁུང་རྩི་སློབ་གཉེར་ཁང་སྒོ་བརྒྱབ་པ་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་འཐོན་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།

ཁ་སང་ལ་དྭགས་ཁུལ་གྱི་ Flowering Dharma ཞེས་པའི་དྲྭ་གནས་ཐོག་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་ལ་དྭགས་ཀྱི་ཡུལ་མིའི་སློབ་གྲྭ་ལམ་སྒྲོན་དང་ Flowering Dharma ཞེས་པའི་ཚོགས་པ་གཉིས་ཀྱིས་འགོ་ཁྲིད་འོག་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ལོ་མང་རིང་ནས་དགོངས་བཞེས་གནང་བའི་དགོངས་གཞི་ཇི་བཞིན་ཨ་རིའི་ Emory གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་ནས་འདོན་སྤེལ་གནང་བའི་ SEE Learning ལམ་ཆོས་ལུགས་ལ་མ་བརྟེན་པའི་བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་བསླབ་གཞིའི་རྩ་འཛིན་དེ་ལ་དྭགས་ཀྱི་ཁུལ་དུ་སྒེར་གཉེར་སློབ་གྲྭ་ཁག་ ༢༤ ནང་སློབ་ཁྲིད་གནང་སླད་དངོས་གཞིའི་དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོ་ཞིག་ཚོགས་འདུག སྐབས་དེར་ SEE Learning ཞེས་པའི་བསླབ་གཞིའི་རྩ་འཛིན་སློབ་ཁྲིད་བྱེད་གཏན་འཁེལ་བའི་མཛད་སྒོའི་ཐོག་ལ་དྭགས་རང་སྐྱོང་རི་ལྗོངས་ཡར་རྒྱས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་རྒྱལ་པི་དབང་རྒྱལ་ལགས་དང་ཚོགས་པའི་ཤེས་ཡོན་འགན་འཛིན་གཉིས་གཙོས་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་འགན་འཛིན་དགེ་བཤེས་ལྷག་རྡོར་ལགས་སོགས་དབུས་པའི་ཁུལ་དེའི་སློབ་ཁག་འདྲ་མིན་གྱི་སློབ་སྤྱི་དང་དགེ་རྒན་སོགས་ཁྱོན་མི་གྲངས་ ༥༠༠ ལྷག་མཉམ་འཛོམས་ཀྱིས་དངོས་གཞི་མཛད་སྒོ་ཚོགས་འདུག དགེ་བཤེས་ལྷག་རྡོར་ལགས་ཀྱིས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་ཐེབས་རྩ་ཚོགས་པ་དང་ Emory གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་གཉིས་ཀྱིས་ཆོས་ལུགས་ལ་མ་བརྟེན་པའི་བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་བསླབ་གཞི་རྩ་འཛིན་གྱི་ལས་འཆར་དེའི་ཐོག་ཕྱག་ལས་ཇི་ཙམ་གནང་ཡོད་སྐོར་གསུང་བཤད་གནང་བ་དང་སྦྲགས། དེང་རབས་ཀྱི་ཚན་རིག་དང་འཕྲུལ་ལས་ཡར་རྒྱས་ཀྱིས་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་དང་བཟོ་ལས་ཀྱི་ཐད་ནས་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕན་ནུས་བསྐྲུན་ཡོད་ཀྱང་། དེ་ལྟ་བུའི་ཡར་རྒྱས་དེ་ནི་ཕྱི་དངོས་པོའི་ཡར་རྒྱས་ཙམ་ལས་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་དོན་དངོས་ཀྱི་ནང་སེམས་དང་འབྲེལ་བའི་བདེ་སྐྱིད་དེ་ད་དུང་རག་ཐུབ་མེད་སྟབས་དེང་རབས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་དེ་དངོས་གཙོ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་སྤྱི་ཡོངས་ནས་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ཏེ་མིའི་ནང་སེམས་ཀྱི་བདེ་སྐྱིད་ལ་ཁ་ཕྱོགས་དགོས་པ་ཡིན་པ་གསུངས་ནས་ཆོས་ལུགས་ལ་མ་བརྟེད་བའི་བཟང་སྤྱོད་དམ་ SEE Learning བསླབ་གཞི་དེ་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་ངོ་སྤྲོད་ནས་བྱམས་བརྩེ་དང་ལྡན་པའི་མི་རིགས་ཤིག་བསྐྲུན་དགོས་གལ་ཡིན་པ་ལམ་སྟོན་གནང་འདུག  གཞན་ཡང་དེང་རབས་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གི་དཀའ་ངལ་གཅིག་ནི་བསམ་བློའི་ཕུགས་རྒྱང་རིང་པོ་མེད་པ་དང་སེམས་ཞུམ་པ། དཀའ་ངལ་དེ་སེལ་བར་༸སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་གནའ་དེང་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་དགོངས་གཞི་དེ་ཡིན་སྟབས། མི་མང་གི་ངོས་ནས་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གིས་འཆམ་མཐུན་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་དང་ཞི་བདེའི་འཛམ་གླིང་ཞིག་བསྐྲུན་འཆར་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས་པའི་སྐུལ་མ་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག རྒྱ་གར་ཡོངས་དང་སྒོས་ལ་དྭགས་ཀྱི་ཡུལ་མིའི་ཁྲག་རྒྱུན་དུ་བྱམས་སྙིང་རྗེ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་པར་བརྟེན་བསླབ་གཞི་འདི་མཇུག་སྐྱོང་བྱེད་རྒྱུ་ལས་སླ་པོ་ཡིན་པའི་ལམ་སྟོན་གནང་འདུག  དེ་བཞིན་ Flowering Dharma ཚོགས་པའི་ཚོགས་མིས་བསླབ་གཞི་དེ་དྲྭ་ཐོག་ཏུ་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད་ཟླ་བ་དྲུག་གི་རིང་དུ་སྦྱོང་བརྡར་སྤྲོད་ས་ཡོད་པ་ངོ་སྤྲོད་དང་། བསླབ་གཞི་རྩ་འཛིན་གྱི་སློབ་ཁྲིད་ཀྱི་ལས་གཞི་དེ་ལ་དྭགས་ནས་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས་ཨ་རུ་ནཱ་ཅལ་བར་གྱི་ཧི་མཱ་ལ་ཡའི་ས་ཁུལ་ཡོངས་ལ་ཁྱབ་ཐུབ་པར་འབད་བརྩོན་གནང་གི་ཡོད་པ་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད་པ་འཁོད་འདུག རྩ་བའི་ SEE Learning བསླབ་གཞི་དེ་འདི་ལོར་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལི་ Andaz མགྲོན་ཁང་དུ་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་ ༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དབུ་བཞུགས་ཐོག་ནས་ཆོས་ལུགས་ལ་མ་བརྟེན་བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་བསླབ་གཞི་ SEE Learning ཞེས་པ་དབུ་འབྱེད་བཀྲིན་བསྩལ་ཡོད་པ་དང་། ད་ལྟའི་ཆར་བསླབ་གཞི་དེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྐད་ཡིག་མ་འདྲ་བ་ཁག་ ༡༢ ཙམ་གྱི་ནང་ཕབ་སྒྱུར་གནང་ཡོདཔ་ཟད། ཐེངས་འདིར་ལ་དྭགས་གླེ་གཅིག་པོའི་ས་ཁུལ་དུ་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་སློབ་གྲྭ ༣༥༧ དང་སྒེར་གཉེར་སློབ་གྲྭ་ཁག་ ༢༤ ནང་སློབ་ཁྲིད་གནང་རྒྱུར་གཏན་འབེབས་གནང་ཡོད་པ་རེད།

གནངས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ལོར་ཁེ་ན་ཌ་ཁུལ་དུ་བོད་རིགས་ཐོག་མར་འབྱོར་ནས་མི་ལོ་ ༥༠ འཁོར་བའི་དུས་ཚིགས་འཁེལ་གྱི་ཡོད་པ་དང་བསྟུན། ཁུལ་དེར་ཆེད་འཛུགས་བྱས་པའི་སྤྱི་སེམས་ཚོགས་པ་དང་ the Canadian Museum of Immigration འམ་ཁེ་ན་ཌའི་གཞུང་གི་གཞིས་སྤོས་འགྲེམས་སྟོན་ཁང་གཉིས་ཟུང་འབྲེལ་ཐོག་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་ཡིག་ངག་བརྙན་གསུམ་གྱི་ཐོག་ནས་ལོ་རྒྱུས་བསྡུ་རུབ་གནང་རྒྱུའི་ལས་གཞི་ཞིག་དབུ་འཛུགས་གནང་བཞིན་འདུག འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ནས་སྤྱི་སེམས་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་མཁའ་འགྲོ་བསམ་གྲུབ་ལགས་སུ་དེ་འབྲེལ་ཐོག་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་ལས་འགུལ་དེའི་ཁྲོད་དེ་སྔ་བོད་ལ་དུས་འགྱུར་མ་བྱུང་སྔོན་གྱི་མི་སྣ་ཡིན་པ་གང་ཞིག་ཁེ་ན་ཌ་ཁུལ་དུ་འབྱོར་བའི་མི་རབས་དང་པོ་དང་། བོད་ལ་དུས་འགྱུར་བྱུང་ནས་རྒྱ་གར་དང་ཁེ་ན་ཌ་ནས་འཚར་ལོངས་བྱུང་བའི་མི་རབས་གཉིས་པའི་མི་སྣའི་སར་ལོ་རྒྱུས་མཁོ་སྒྲུབ་གནང་སྟེ་ཁེ་ན་ཌ་གཞུང་དང་ཁེ་ན་ཌ་གཞུང་གི་གཞིས་སྤོས་འགྲེམས་སྟོན་ཁང་གི་ཡིག་ཚགས་ཏུ་བོད་རིགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་འཁོད་ཐབས་གནང་རྒྱུ་ཙམ་མ་ཟད། བོད་མིའི་ལོ་རྒྱུས་དེ་དག་ ebook འམ་འཕྲུལ་དེབ་ཐོག་ཏུ་བཞག་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་། ལས་གཞི་དེའི་ཁྲོད་མཁའ་འགྲོ་ལགས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཨ་མ་ལགས་དམ་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་སྐོར་ལ་ངོ་སྤྲོད་དང་དེ་འབྲེལ་རྩོམ་འབྲི་གནང་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་གསུངས་པ་དང་འབྲེལ། ད་ལྟའི་འཆར་སྤྱི་སེམས་ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་ཁེ་ན་ཌ་ཁུལ་དུ་ ༡༩༧༠ ནས་ ༡༩༧༢ བར་གྱི་དུས་ཚིགས་ནང་འབྱོར་བའི་བོད་རིགས་ཀྱི་ཐོ་གཞུང་རྣམས་བསྡུ་རུབ་གནང་བཞིན་ཡོད་སྟབས། ཐོ་གཞུང་ནང་མེད་པ་རྣམས་ངོ་དེབ་དང་གློག་འཕྲིན་བརྒྱུད་འབྲེལ་བ་གནང་རོགས་ཞེས་འབོད་སྐུལ་གནང་གི་འདུག རྩ་བའི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ལོར་བོད་རིགས་ཁེ་ན་ཌ་ཁུལ་དུ་འབྱོར་ནས་མི་ལོ་ ༥༠ འཁོར་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་ད་ལྟའི་འཆར་ཉིན་མོ་དེ་སྲུང་བརྩི་ཞུ་རྒྱུའི་དམིགས་བསལ་གྱི་དུས་ཚིགས་ཤིག་གཏན་འཁེལ་བྱུང་མེད་པ་དང་། སྤྱི་སེམས་ཚོགས་པ་ཞེས་པ་ནི་མི་རབས་གོང་མིའི་བུ་ཕྲུག་ཁག་གཅིག་ནས་དང་བླངས་ཐོག་ལས་དོན་དེ་ཁོ་ནའི་ཆེད་དུ་ཆེད་འཛུགས་གནང་བ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད།

ISRO ཞེས་རྒྱ་གར་གྱི་བར་སྣང་ཉམས་ཞིབ་ལྷན་ཁང་ནས་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༢༢ ཉིན་ཟླ་བའི་འགྲུལ་འཁོར་གྱི་འཕུར་མདའ་ Chandrayaan གཉིས་པ་ཞེས་པ་ཞིག་མཁའ་དབྱིངས་སུ་ཆེད་གཏོང་གིས་དེ་རིང་ཚེས་ ༧ གྱི་ནམ་ཕྱེད་ཡོལ་ཙམ་ལ་ཟླ་བའི་ཐོག་ཏུ་འབབ་ཐབས་གནང་བའི་ཁྲོད། ཁ་སང་རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་ལྡེ་ར་ལྡུན་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་འོག་མིན་ཨོ་རྒྱན་སྨིན་གྲོལ་གླིང་དགོན་པའི་དགེ་འདུན་འདུས་མང་ཡོངས་ནས་འཕུར་མདའ་དེ་ཟླ་བའི་ཐོག་ཏུ་ལམ་ལྷོངས་ངང་འབབ་ཐུབ་པའི་ཆེད་དུ་གསོལ་ཁ་དང་བར་བསམ་སྒྲོལ་གསུམ་གསུང་འདོན་གྱིས་མཆོད་འབུལ་སྨོན་ལམ་གནང་འདུག འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་དགོན་པའི་དྲུང་ཆེ་སྤྱི་ཟུར་བླ་མ་བསྟན་སྐྱབས་ལགས་སུ་བཅར་འདྲི་ཁག་གཅིག་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་དེ་སྔ་ཨ་རི་དང་ཨུ་རུ་སུ། རྒྱ་ནག་བཅས་རྒྱལ་ཁབ་གསུམ་གྱིས་ཟླ་བའི་ཐོག་ཏུ་འགྲུལ་འཁོར་གྱི་འཕུར་མདའ་བཏང་ཡོད་པ་ལྟར། ད་རེས་རྒྱ་གར་གྱིས་ཟླ་བའི་ཐོག་ཏུ་ Chandrayaan གཉིས་པ་ཆེད་གཏོང་གནང་བ་དེ་ལམ་ལྷོངས་ངང་འབབ་ཐུབ་པའི་ཆེད་དང་། ལྷག་པར་རྒྱ་གར་གི་གཞུང་མང་གཉིས་ནི་ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་རྣམས་ལ་བཀྲིན་ཆེན་པོ་ཆགས་ཡོད་སྟབས་གོ་སྐབས་འདི་བརྒྱུད་ནས་རྒྱ་གར་གྱི་ཐུགས་རེ་ལེགས་གྲུབ་ཡོང་བར་གསོལ་ཁ་དང་བར་བསམ་སྒྲོལ་གསུམ་གསུང་འདོན་གྱིས་ཐུགས་སྨོན་སྐྱབས་འཇུག་གི་མཆོད་འབུལ་གནང་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་། གཞི་རྩའི་རྒྱ་གར་གིས་ཟླ་བའི་འགྲུལ་འཁོར་གྱི་འཕུར་མདའ་ Chandrayaan གཉིས་པ་དེ་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༢༢ ཉིན་དངོས་སུ་ཟླ་བའི་གྲོང་ཁྱེར་ཕྱོགས་སུ་བཏང་ཡོད་པ་དང་། མཁའ་དབྱིངས་ལ་ཟླ་བ་གཉིས་ཀྱི་རིང་འགྲུལ་བསྐྱོད་གནང་རྗེས་འཕུར་མདའ་དེའི་ནང་གི་འཕྲུལ་འཁོར་ Vikram ཞེས་པ་དེ་དེ་རིང་རེས་གཟའ་སྤེན་པའི་ནམ་ཕྱེད་ཡོལ་ཚོུད་ ༡༌༣༠ ནས་ ༢༌༣༠ བར་ཟླ་བའི་ཉེ་འགྲམ་སྤྱི་ལེ་ ༢༌༡ ཙམ་ལ་འབྱོར་སྐབས་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་བྷེང་ལོར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱ་གར་གྱི་བར་སྣང་ཉམས་ཞིབ་ལྷན་ཁང་དང་གློུ་བུར་དུ་འབྲེལ་མཐུད་ཆད་ཡོད་པ་རེད། ཐེངས་འདིའི་རྒྱ་གར་གྱི་ཟླ་བའི་འགྲུལ་འཁོར་གྱི་འཕུར་མདའ་དེ་ལམ་ལྷོངས་ཐོག་ནས་ཟླ་བའི་ཐོག་ཏུ་འབབ་ཐུབ་ཚེ་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་འདི་འཛམ་གླིང་ཐོག་ཟླ་བའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འཕུར་མདའ་འབབ་མཁན་རྒྱལ་ཁབ་ཨང་བཞི་པ་དེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་ད་རེས་ཀྱི་ལས་གཞི་བརྒྱུད་འཕུར་མདའ་དེས་ཟླ་བའི་ལྷོ་སྣེ་ཕྱོགས་སུ་ཆུ་དང་གཏེར་རྫས་སོགས་ལ་ཞིབ་འཇུག་གནང་ཐུབ་རྒྱུ་ཡིན་པ་རེད། རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་ན་རེཾདྲ་མོ་དཱི་མཆོག་གིས་ Chandrayaan ཐེངས་གཉིས་པ་དེ་ཆེད་གཏོང་གནང་ནས་ཟླ་བའི་ཉེ་འགྲམ་དུ་བཏང་ཐུབ་པ་ཙམ་ནི་དགའ་སྤོབས་བྱ་འོས་ཤིག་དང་ད་རེས་འཕུར་མདའ་དེ་ལམ་ལྷོངས་ངང་ནས་ཟླ་བའི་ཐོག་ཏུ་འབབ་ཐུབ་མེད་ཀྱང་སླད་མར་གོ་སྐབས་ཡོད་སྐོར་གསུངས་འདུག དེ་རིང་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་དྲྭ་རྒྱ་སོགས་ཀྱི་ཐོག་ཏུ་རྒྱ་གར་གྱི་དཔོན་རིགས་འདྲ་མིན་དང་མང་ཚོགས་རྣམས་ནས་ཀྱང་རྒྱ་གར་གཞུང་དང་ལྷག་པར་དུ་བར་སྣང་ཉམས་ཞིབ་ལྷན་ཁང་ལ་འཚམས་འདྲི་དང་འབྲེལ། འཕུར་མདའི་འཕྲུལ་འཁོར་ Vikram ཟླ་བའི་ཐོག་ཏུ་ལམ་ལྷོངས་ངང་འབབ་ཐུབ་མེད་ཀྱང། འཕུར་མདའ་དེ་ཟླ་བའི་རྒྱུ་སྐར་དུ་མུ་མཐུད་གནས་ཡོོོད་པ་དང། རྒྱ་གར་གྱི་བར་སྣང་ཉམས་ཞིབ་ལྷན་ཁང་ནས་ད་ལྟའི་འཆར་འཕུར་མདའི་འཕྲུལ་འཁོར་དེ་ཟླ་བའི་ཐོག་ཏུ་འབབ་མ་ཐུབ་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གང་ཡིན་ཐད་ལ་ཞིབ་འཇུག་གནང་མུས་ཡིན་པ་རེད།