རྒྱལ་སྤྱི།

ཨ་རིའི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་ཐུན་མོང་ལས་གྲུབ་པའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མ་དང་འོག་མའི་འཐུས་མི་ ༦༠ ལྷག་གིས་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ Joe Biden མཆོག་གིས་དབུ་ཁྲིད་པའི་ཨ་རི་སྲིད་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་གལ་འགངས་ཆེ་ཤོས་སུ་བརྩིས་ཏེ་ངེས་པར་དུ་བོད་དོན་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་པའི་ངོས་ནས་གནང་དགོས་པའི་ལས་དོན་སྐོར་དོན་ཚན་བཅུ་ཅན་གྱི་ཞུ་ཡིག་ཞིག་ཕུལ་འདུགགཞི་རྩའི་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༧ ནང་ལ་སྲིད་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ Joe Biden མཆོག་གིས་དེ་སྔ་ Obama སྲིད་གཞུང་སྐབས་ཨ་རིའི་སྤྱི་དམངས་བདེ་འཇགས་དང་མང་གཙོ། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་བཅས་ཀྱི་དྲུང་ཆེའི་ལས་རོགས་གནང་མྱོང་ཡོད་པ་ལྕམ་ Uzra Zeya ལགས་སླར་ཚན་པ་དེའི་དྲུང་ལས་སུ་བསྐོ་གཞག་གནང་ཡོད་པ་དང་རྣམ་ཀུན་ཡིན་ན་ལས་སྣེ་དེའི་ཐོག་ཕེབས་མཁན་རྣམས་ཨ་རིའི་བོད་དོན་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་པའི་ཐུགས་འགན་བཞེས་མཁན་ཡང་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་ད་ལྟའི་ཆར་སྐུ་ཞབས་བྷ་ཌན་མཆོག་གིས་ལྕམ་ Uzra Zeya ལགས་ནས་བོད་དོན་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་པའི་ཐུགས་འགན་བཞེས་རྒྱུའི་སྐོར་ཡོངས་གྲགས་གང་ཡང་གསུངས་མེད་ཀྱང་། ལས་དོན་གྱི་ངོ་བོའི་ཐོག་ནས་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་མང་དག་ཅིག་གིས་རིང་མིན་ལྕམ་ Uzra Zeya ལགས་ཀྱིས་བོད་དོན་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་པའི་ཐུགས་འགན་བཞེས་རྒྱུར་ཚོད་དཔག་གནང་བཞིན་པ་ཡོད་པ་ལྟར། ཁ་ཉིན་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་ཀྱི་འཐུས་མི་ ༦༠ ལྷག་གིས་ལྕམ་ Uzra Zeya ལགས་ཀྱི་མཚན་ཐོག་ལ་ཞུ་ཡིག་ཞིག་ཕུལ་ནས་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་གཉིས་ཀས་འདས་པའི་ལོ་ངོ་བཅུ་ཕྲག་མང་པོའི་རིང་ནས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེ་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་དང་ཨ་རི་སྲིད་གཞུང་གིས་ཀྱང་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་དུ་བོད་མིའི་རང་དབང་དང་ཆེ་མཐོང་སྲུང་སྐྱོབ་སོགས་ཀྱི་ཐོག་ཞུ་གཏུག་དང་གླེང་སློང་གནང་རྒྱུ་དེ་ནི་ཨ་རིའི་ཕྱི་འབྲེལ་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་རྩ་འཛིན་ཞིག་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུགལྷག་པར་དུ་མ་འོངས་པར་ལྕམ་ Uzra Zeya ལགས་ནས་བོད་དོན་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་པའི་ཐུགས་འགན་བཞེས་སྐབས་སུ་དང་ཐོག་དེར་སྲིད་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ཇོ་བྷ་ཌན་མཆོག་དང་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་རྣམ་གཉིས་དབར་ཨ་རིའི་ཕོ་བྲང་དཀར་པོར་མཇལ་འཕྲད་མཛད་ཐུབ་པ་ཞིག་གནང་དགོས་པ་དང་། གལ་སྲིད་༸གོང་ས་མཆོག་ཨ་རིར་ཆིབས་བསྒྱུར་མཛད་རྒྱུར་སྐུ་ངལ་རིགས་ཡོད་ཚེ། སྲིད་འཛིན་སྐུ་ཞབས་བྷ་ཌན་མཆོག་ཆེད་མངགས་རྒྱ་གར་དུ་ཕེབས་ཏེ་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་དང་མཇལ་འཕྲད་གནང་སྟེ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་གནད་དོན་དང་ལྷག་པར་དུ་འཛམ་གླིང་སྤྱིར་འཕྲད་བཞིན་པའི་དཀའ་ངལ་ཁག་སེལ་ཐབས་སོགས་ཀྱི་ཐོག་བཀའ་བསྡུར་གནང་དགོས་པ་མ་ཟད། གལ་སྲིད་སྲིད་འཛིན་མཆོག་དུས་ཁོམ་མ་འབྱུང་ཚེ་སྲིད་འཛིན་གཞོན་པ་དང་ཡང་ན་སྲིད་འཛིན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་ཆེས་མཐོའི་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་ཞིག་ཆེད་མངགས་༸གོང་ས་མཆོག་དང་མཇལ་འཕྲད་སླད་ཆེད་གཏོང་གནང་དགོས་པ་གསུངས་འདུག བོད་དོན་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་པ་གཙོས་སྐུ་ཞབས་བྷ་ཌན་མཆོག་གི་སྲིད་གཞུང་གི་ངོས་ནས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་དང་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཕྱག་ལས་དང་བོད་མིའི་འཚོ་ཐབས་ཐོག་མུ་མཐུད་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་དགོས་པ་མ་ཟད་བལ་ཡུལ་ནང་དུ་དཀའ་ངལ་འཕྲད་བཞིན་པའི་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་གནད་དོན་ཐད་ལའང་དགོངས་བཞེས་གནང་དགོས་ཞེས་གསུངས་ཡོད། དེ་བཞིན་ཞུ་ཡིག་ནང་ལ་སྐུ་ཞབས་བྷ་ཌན་མཆོག་གི་སྲིད་གཞུང་གི་ངོས་ནས་ཉེ་ལམ་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་སུ་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་ཨ་རིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་ནང་གསལ་ལྟར་༸གོང་ས་མཆོག་གི་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཐེ་བྱུས་བྱ་དབང་མེད་པར་ནན་བརྗོད་གནང་སྟེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་བོད་མིའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་གནང་སྒོ་དང་། བོད་ཀྱི་བདག་དབང་རྒྱ་ནག་རང་ཉིད་ལ་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་བཞིན་པར་གདོང་ལེན་ནན་པོ་གནང་དགོས་པ། ཨ་རི་སྲིད་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གི་བཙོན་ཁང་དང་བཀག་སྐྱིལ་ཁང་ཁག་ཏུ་ཡོད་པའི་བོད་མིའི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་རྣམས་ཀྱི་མགྲིན་ཚབ་པ་གནང་དགོས་པ། དེ་བཞིན་ The  Reciprocal Access to Tibet Act ཞེས་བོད་ནང་ཕར་འགྲོ་ཚུར་འོང་གི་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ཕྱག་བསྟར་བརྒྱུད་བོད་ནང་ལ་འགྲོ་སྐྱོད་དང་བོད་ནང་གི་གནས་ཚུལ་རྒྱུས་ལོན་གནང་སྟེ་སྙན་ཐོ་ཁག་གྲོས་ཚོགས་སུ་ངེས་པར་དུ་འགོད་འབུལ་ཞུ་དགོས་པར་གསུངས་འདུགདོན་ཚན་བཅུ་ཅན་གྱི་ཞུ་ཡིག་ནང་དུ་ཨ་རི་སྲིད་གཞུང་ནས་མཐུན་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་དང་འབྲེལ་བ་གནང་སྟེ་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་གྱི་གནས་བབས་དེ་བསྐྱར་གསོ་གནང་རྒྱུར་འབད་བརྩོན་གནང་དགོས་པ་དང་དེ་ཡང་རྒྱ་ནག་ཕྱོགས་ནས་འདས་པའི་འབྲེལ་མོལ་གྱི་བརྒྱུད་རིམ་སྐབས་སུ་བོད་འདི་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་བྱེད་དགོས་ཞེས་པའི་ཆ་རྐྱེན་ཞིག་བཞག་ཡོད་པ་དེ་ནི་དོན་དམ་པའི་འབྲེལ་མོལ་ཡོང་བར་འགོག་རྐྱེན་གཙོ་བོ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་སྟབས། ཨ་རི་སྲིད་གཞུང་ནས་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་ཡིག་ཆ་ཁག་ནས་བོད་འདི་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་ཡིན་པའི་ཚིག་བརྗོད་དེ་ཕྱིར་འཐེན་གནང་སྟེ་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་བོད་མིའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དྲང་བདེན་དང་། གཞི་རྩའི་རང་དབང་བསྐྱར་གསོ་ཐོག་མདུན་སྐྱོད་གནང་དགོས་པར་གསུངས་འདུག ཆབས་ཅིག་ཏུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་ད་ཆ་བོད་ནང་གི་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་རྒྱ་ཡིག་གཙོ་བཟུང་ཐོག་སློབ་ཁྲིད་བྱས་ཏེ་བོད་ཀྱི་ཆོས་རིག་དང་སྐད་ཡིག་གཙོས་མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་རྩ་མེད་གཏོང་ཐབས་བྱེད་བཞིན་པའི་དུས་སྐབས་འདིར་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་བོད་མིའི་རིག་གནས་སྲུང་སྐྱོབ་སོགས་ཀྱི་ཐོག་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེ་གནང་དགོས་པ་སོགས་གསུངས་ཡོད།གཞི་རྩའི་ཨ་རིའི་སྤྱི་དམངས་བདེ་འཇགས་དང་མང་གཙོ། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་བཅས་ཀྱི་དྲུང་ལས་ལྕམ་ Uzra Zeya ལགས་ཀྱི་མཚན་ཐོག་ཏུ་ཕུལ་བའི་བོད་དོན་ཞུ་ཡིག་དེ་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Marco Rubio ལགས་དང་ Patrick Leahy ལགས་ཀྱིས་དབུ་ཁྲིད་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ ༣༨ དང་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Jim McGovern ལགས་དང་ Chris Smith ལགས་གཉིས་ཀྱིས་དབུ་ཁྲིད་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ ༢༧ བཅས་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་སྟེ་ཞུ་ཡིག་ཕུལ་བ་ཞིག་རེད།

ཨ་རིའི་ཀོ་ལོམ་བྷི་ཡའི་རྒྱལ་ས་བྷོ་གྷོ་ཊ་ Bogota ཁུལ་དུ་ Yamantaka Buddhist Center (FPMT) ཆོས་ཚོགས་ཀྱི་གོ་སྒྲིག་འོག་ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༡༠ ནས་ ༡༧ བར་ Tibet Culture Week ཞེས་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་གཟའ་འཁོར་གྱི་ལས་རིམ་ཞིག་དྲ་རྒྱ་བརྒྱུད་འཚོགས་བཞིན་འདུགTibet Culture Week དེ་ཕྱི་ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་མོ་སྟེ་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་འབུལ་བཞེས་མཛད་ནས་ལོ་ངོ་ ༣༢ འཁོར་བ་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཉིན་མོ་དང་བསྟུན་བོད་མིའི་གློག་བརྙན་བཟོ་སྐྲུན་པ་བསོད་ནམས་ཨན་ཇ་ཚང་ལགས་ཀྱིས་བཟོ་སྐྲུན་ཞུས་པའི་ Little Tibet ཞེས་པ་གློག་བརྙན་ཞིག་གཟིགས་འབུལ་ཞུས་པ་དང་འབྲེལ་དབུ་འཛུགས་གནང་འདུག དེ་རྗེས་ཕྱི་ཚེས་ ༡༡ ནས་གནངས་ཕྱི་ཚེས་ ༡༧ བར་འཛུལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ཐད་ཟབ་ཁྲིད་དང་བོད་ཟས་མོག་མོག་བཟོ་སྟངས་སྐོར། དེ་བཞིན་ཕ་མ་དང་བུ་ཕྲུག་བར་འབྲེལ་བ་བཟང་པོ་ཉར་ཕྱོགས། སྒོམ་སྒྲུབ་སོགས་བོད་པའི་རིག་གཞུང་ཐོག་ངོ་སྤྲོད་དང་གོ་བསྡུར་གྱི་ལས་རིམ་ཁག་ཅིག་བང་སྒྲིག་འདུགགཏམ་བཤད་གནང་མཁན་ཁོངས་སུ་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཡོ་རོབ་སྤྱི་འཐུས་སྐུ་ཞབས་ཐུབ་བསྟན་དབང་ཆེན་ལགས་དང་༸གོང་ས་མཆོག་གི་༸སྐུའི་སིཔེ་ནིཤ་གསུང་སྒྱུར་བ་བཙུན་མ་བསྟན་འཛིན་སྒྲོལ་དཀར་ལགས། དེ་བཞིན་གློག་བརྙན་བཟོ་སྐྲུན་པ་བསོད་ནམས་ཨན་ཇ་ཚང་དང་ Yamantaka Buddhist Center ཆོས་ཚོགས་ཀྱི་དགེ་རྒན་དགེ་བཤེས་བློ་བཟང་ཀུན་མཁྱེན་ལགས་གཙོས་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ལ་རྒྱུས་མངའ་ཡོད་མཁན་རྣམས་གདན་ཞུ་གནང་འདུག གསར་འགོད་པས་ཆོས་ཚོགས་ཀྱི་དགེ་རྒན་དང་ཁུལ་དེར་གནས་སྡོད་གནང་མཁན་བོད་མི་གཅིག་པོ་དགེ་བཤེས་བློ་བཟང་ཀུན་མཁྱེན་ལགས་སུ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་གཟའ་འཁོར་དེ་ཆོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་རྣམས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་གལ་ཆེར་ངོས་འཛིན་ཞུས་ཏེ་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པ་ཞིག་ཡིན་པར་གསུངས་སོང་། གཞི་རྩའི་ FPMT འམ་ FOUNDATION FOR THE PRESERVATION OF THE MAHAYANA TRADITION  ཞེས་ཆོས་ཚོགས་དེ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༥ ལོར་བླ་མ་ཐུབ་བསྟན་ཡེ་ཤེས་མཆོག་དང་བླ་མ་ཐུབ་བསྟན་བཟོད་པ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་ཆེད་འཛུགས་གནང་བ་ཞིག་དང་། Yamantaka Buddhist Center དེ་ FPMT ཡི་ཆོས་ཚོགས་འཛམ་གླིང་ཡུལ་གྲུ་གང་སར་ཡོད་པའི་ནང་ནས་གཅིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།  ཆོས་ཚོགས་དེར་སྒོམ་སྒྲུབ་དང་ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་སོགས་སློབ་ཁྲིད་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད།

Committee to protect journalist འམ་རྒྱལ་སྤྱིའི་གསར་འགོད་པ་སྲུང་སྐྱོབ་ཚོགས་པས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ལོའི་སྙན་ཐོར་འདི་ལོ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་གསར་འགོད་པ་ཁྱོན་ ༢༩༣ ཙམ་ཞིག་གསར་འགོད་ཀྱི་ལས་རིགས་དང་འབྲེལ་བཙོན་འཇུག་བྱས་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་བ་དང་འབྲེལ་ཏེ་རྒྱ་ནག་དེ་བསྐྱར་དུ་གསར་འགོད་པ་བཙོན་འཇུག་བྱེད་མཁན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཆེས་སྡུག་ཤོས་ཆགས་ཡོད་པར་ཐེར་འདོན་གནང་འདུག ཉེ་ལམ་ཕྱི་ཚེས་ ༩ ཉིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་གསར་འགོད་པ་སྲུང་སྐྱོབ་ཚོགས་པའི་རྩོམ་སྒྲིག་འགན་འཛིན་ལྕམ་སྐུ་ Arlene Getz ལགས་ཀྱིས་ཕྱོགས་སྒྲིག་གནང་བའི་སྙན་ཐོར་འདི་ལོ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་གསར་འགོད་པ་ ༢༩༣ ཙམ་ཞིག་འཛིན་བཟུང་བཙོན་འཇུག་བྱས་པ་དང་དེ་བཞིན་ཉུང་མཐར་གསར་འགོད་པ་ ༢༤ ཙམ་ཞིག་དམར་གསོད་བཏང་བ། གསར་འགོད་པ་ ༡༨ ཙམ་གནས་སྟངས་ཁ་གསལ་མེད་པའི་ཐོག་རྐྱེན་འདས་སུ་གྱུར་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུག དེའི་ཁྲོད་འདི་ལོར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་གསར་འགོད་པ་ ༥༠ འཛིན་བཟུང་བཙོན་འཇུག་གིས་རྒྱ་ནག་དེ་ལོ་གསུམ་རིང་བསྟུད་མར་གསར་འགོད་པ་བཙོན་འཇུག་བྱེད་མཁན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཆེས་སྡུག་ཤོས་ཡིན་པར་མངོན་གསལ་གནང་འདུག་པ་མ་ཟད། གསར་འགོད་པ་བཙོན་འཇུག་བྱེད་མཁན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་སྡུག་ཤོས་ལྔ་པོ་ཁོངས་སུ་འབར་མ་དང་ཨི་ཇིཔཊ། ཝིཏི་ནམ། དེ་བཞིན་སྦེ་ལ་ར་ས་བཅས་ཡིན་པ་རེད། སྙན་ཐོ་ནང་རྒྱ་ནག་གིས་གསར་འགོད་པར་སྙིང་རྗེ་མེད་པར་བཙོན་འཇུག་བྱས་པ་ནི་གནད་དོན་གསར་པ་ཞིག་མིན་ནའང་ད་ལན་ཧོང་ཀོང་ནང་གསར་འགོད་པ་འཛིན་བཟུང་བྱས་པའི་གནད་དོན་བྱུང་བ་ནི་ཐོག་མ་ཆགས་པ་མ་ཟད་དོན་རྐྱེན་དེའང་རྒྱ་ནག་གིས་འདས་ལོར་ཧོང་ཀོང་ནང་རྒྱལ་ཁབ་བདེ་འཇགས་ཀྱི་ཁྲིམས་གཞི་གསར་པ་ལག་བསྟར་བྱས་པའི་གྲུབ་འབྲས་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་པར་གསུངས་འདུག ལྷག་པར་དུ་ཧོང་ཀོང་ནང་ Apple Daily གསར་ཁང་ཆེད་འཛུགས་གནང་མཁན་སྐུ་ཞབས་ Jimmy Lai ལགས་གཙོས་གསར་འགོད་པ་བདུན་འཛིན་བཟུང་བཙོན་འཇུག་བྱས་པ་ལུང་འདྲེན་གནང་བ་དང་སྦྲགས། ཁག་ཅིག་མི་ཚེ་གང་པོར་བཙོན་ནང་ལྷག་སྲིད་ཀྱི་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག་ལ། ཕྱོགས་མཚུངས་རྒྱ་ནག་སྐམ་ས་ཆེན་པོར་དེ་སྔ་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ལ་ཡ་ལན་སྤྲད་ཕྱོགས་དང་འབྲེལ་གནས་ཚུལ་འགོད་པར་འཛིན་བཟུང་བཙོན་འཇུག་བྱས་པའི་སྐོར་དང་། རང་དབང་ཅན་གྱི་གསར་ཁང་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་མཁན་ཚོར་རྒྱ་གཞུང་ནས་དམིགས་འབེན་བཟུང་གི་ཡོད་པ་སོགས་ཐེར་འདོན་གནང་ཡོད།ལྕམ་སྐུ་ Arlene Getz ལགས་ཀྱིས་གསར་འགོད་པ་ ༢༩༣ ཙམ་འཛིན་བཟུང་བཙོན་འཇུག་བྱས་པ་དེ་ནི་ད་བར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་གསར་འགོད་པ་ ༢༥༠ ལྷག་བསྟུད་མར་འཛིན་བཟུང་བྱས་པའི་ལོ་དྲུག་པ་དེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་ལྷག་པར་གནད་དོན་དེ་དག་གིས་གཞུང་གོ་ངོས་ནས་རང་དབང་ཅན་གྱི་གསར་འགོད་ལ་བཟོད་མ་ཐུབ་པའི་རྣམ་པ་ཆེས་ཆེར་ཡོད་པ་གསལ་སྐོར་གསུངས་འདུག ཕྱོགས་མཚུངས་ཉེ་ལམ་ Reporters without Borders ཞེས་རྒྱལ་མཚམས་མེད་པའི་གསར་འགོད་པའི་ཚོགས་པས་ The Great Leap Backwards of Journalism in China ཞེས་རྒྱ་ནག་ནང་གསར་འགོད་དང་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྒྲབ་ཀྱི་རང་དབང་ལ་དྲག་གནོན་སོགས་བྱས་པའི་ཤོག་གྲངས་ ༤༢ ཅན་གྱི་སྙན་ཐོ་ཞིག་འདོན་སྤེལ་གནང་བ་དང་། དེའི་ནང་ད་ལྟའི་ཆར་ཉུང་མཐར་གསར་འགོད་པ་ ༡༢༧ ཙམ་ཞིག་རྒྱ་གཞུང་གིས་འཛིན་བཟུང་བཀག་ཉར་འོག་ཡོད་པ་དང་ལྷག་པར་རྒྱ་གཞུང་གིས་གསར་འགོད་པ་ནི་སྲིད་གཞུང་གི་དྲིལ་བསྒྲགས་སྤེལ་མཁན་གྱི་ལག་ཆ་ལྟ་བུར་ངོས་འཛིན་གྱི་ཡོད་སྐོར་ཆེས་གསལ་གནང་འདུག  སྙན་ཐོ་ནང་རྒྱ་གཞུང་གིས་འཇིགས་སྐུལ་རིང་ལུགས་པར་གདོང་ལེན་ལ་ཁ་གཡར་ཏེ་ཡུ་གུར་གསར་འགོད་པ་ཉུང་མཐར་ ༧༡ ཙམ་འཛིན་བཟུང་བཀག་ཉར་བྱས་ཡོད་པ་དང་དེའི་ཁོངས་སུ་གསར་འགོད་པ་ཕྱེད་ཀ་ལྷག་རྒྱ་ནག་ནང་བཀག་ཉར་བྱས་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུག  ཆབས་ཅིག་ཏུ་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་དང་ཐེ་ཝན། ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་བཅས་ཀྱི་གནད་དོན་སྐོར་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་དམ་དྲག་བྱེད་བཞིན་པར་དེང་སྐབས་རང་བྱུང་གོད་ཆག་དང་། #MeToo movement ཞེས་ཆགས་སྲེད་བརྙས་བཅོས་འགོག་ཐབས་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྐོར། དེ་བཞིན་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ལ་སྲིད་གཞུང་ནས་ཡ་ལན་བྱེད་ཕྱོགས་སྐོར་སོགས་གནད་དོན་མང་དག་ཅིག་གི་ཐོག་ལའང་གནས་ཚུལ་འགོད་པ་དང་ཕྱི་ཕྱོགས་ལ་བཤད་མཁན་ཚོར་བཀག་སྡོམ་དང་དམ་དྲག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པར་མངོན་གསལ་གནང་འདུག ལྷག་པར་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གིས་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ལ་ཡ་ལན་སྤྲད་ཕྱོགས་དང་འབྲེལ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལོར་གསར་འགོད་པ་དང་དྲ་རྒྱའི་ཐོག་དེ་འབྲེལ་བཀའ་མོལ་གནང་མཁན་མི་བཅུ་འཛིན་བཟུང་བྱས་པའི་སྐོར་དང་དེའི་ཁྲོད་རང་དབང་ཅན་གྱི་བརྙན་པར་གསར་འགོད་པ་ Zhang Zhan དང་ Fang Bin གཉིས་ད་དུང་ཡང་འཛིན་བཟུང་བཀག་ཉར་འོག་ཡོད་པར་ཐེར་འདོན་གནང་འདུག རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་སྙན་ཐོར་གསར་འགོད་པའི་ངོ་སྤྲོད་ལག་འཁྱེར་བསྐྱར་བཟོ་སླད་གསར་འགོད་པ་རྣམས་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་ལྟ་གྲུབ་སོགས་ཀྱི་ཐད་ཆུ་ཚོད་ ༩༠ འི་ལོ་འཁོར་སྦྱོང་བརྡར་བརྒྱུད་འགྲོ་དགོས་པ་དང་ལྷག་པར་ Study Xi, Strengthen the Country ཞེས་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་ལྟ་གྲུབ་དང་འབྲེལ་མཉེན་ཆས་ངེས་པར་དུ་ཕབ་ལེན་གནང་དགོས་པ་དང་མཉེན་ཆས་དེའི་བརྒྱུད་རྒྱ་གཞུང་གིས་སྒེར་གྱི་གནས་ཚུལ་རྣམས་མཁོ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་གསར་འགོད་པ་ཚོར་གསང་མྱུལ་དང་མཐོང་མཆན་མ་སྤྲད་པའི་འཇིགས་སྐུལ་བྱས་ཏེ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལོར་གསར་འགོད་པ་ ༡༨ རྒྱ་ནག་བཞག་ནས་འགྲོ་དགོས་པ་བྱུང་སྐོར་སོགས་གསལ་འདོན་གྱིས་རྒྱ་ནག་ནི་འདི་ལོའི་གསར་འགོད་རང་དབང་ཐད་རྒྱལ་ཁབ་ ༡༨༠ མིང་འདོན་གནང་བའི་ཁོངས་སུ་ཆེས་སྡུག་ཤོས་གཤམ་འོག་ནས་རྩིས་པའི་ཨང་རིམ་བཞི་པ་སྟེ་ ༡༧༧ གྲས་སུ་བཞག་འདུག རྩ་བའི་རྒྱ་ནག་ལྟ་བུ་ལོ་ལྟར་ཆེས་རང་དབང་མེད་པ་དང་གསར་འགོད་པར་དམ་དྲག་ཆེ་ཤོས་བྱེད་མཁན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཁོངས་སུ་མིང་འདོན་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་ནི་ཡོངས་གྲགས་ཤིག་ཆགས་ཡོད། ལྷག་པར་དུ་ཉེ་ལམ་རྒྱ་ནག་ཏུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་  Foreign Correspondents’ Club of China ཞེས་པའི་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་གསར་འགོད་པའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འཚོགས་ལ་ཉེ་བའི་དགུན་དུས་ཨོ་རྩལ་རྩེད་འགྲན་སྐོར་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་གསར་འགོད་པ་རྣམས་ལ་འགོག་རྐྱེན་སྣ་ཚོགས་བཟོས་པ་དང་། རྩེད་འགྲན་དང་འབྲེལ་བའི་བྱེད་སྒོ་ཁག་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་བཟོ་ཡི་མེད་པ་མ་ཟད་ཕྱིའི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ནས་རྩེད་འགྲན་སྐོར་གནས་ཚུལ་སྤེལ་ཆོག་དང་མི་ཆོག་སྐོར་ད་བར་གསལ་པོ་བཟོ་མེད་པ་སོགས་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་ཡོད། ཉེ་ལམ་རྒྱལ་མཚམས་མེད་པའི་གསར་འགོད་པའི་ཚོགས་པས་པེ་ཅིང་གི་དགུན་དུས་ཨོ་རྩལ་དང་འབྲེལ་གནས་ཚུལ་སྤེལ་མཁན་གྱི་གསར་ཁང་དང་གསར་འགོད་པ་ཚོས་རྒྱ་གཞུང་གི་གསང་མྱུལ་དང་ལྟ་སྲུང་ལས་རང་ཉིད་སྐྱོབ་དགོས་པའི་ཉེན་བརྡ་ཡང་བཏང་ཡོད་པ་རེད།

ད་ལྟ་སུད་སི་རྒྱལ་ས་སྦན་དུ་དགུན་དུས་གྲོས་ཚོགས་འཚོགས་བཞིན་པ་དང་བསྟུན་སུད་སིའི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་ཁང་ཞིག་ཏུ་སུད་སི་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་འཐུས་མི་དང་བོད་མིའི་སྐུ་ཚབ་རྣམས་ལྷན་འཛོམས་ཐོག་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་དང་མ་འོངས་ལས་འཆར་སྐོར་བཀའ་བསྡུར་གནང་འདུགཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༧ ཉིན་སུད་སི་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ Nicholas Walder ལགས་ཀྱིས་གཙོ་སྐྱོང་གནང་སྟེ་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ Fabian Molina ལགས་དང། Maya Graf ལགས། དེ་བཞིན་ Preliez-Huber ལགས་བཅས་ཀྱིས་དབུས་པའི་སུད་སི་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་འཆི་མེད་རིག་འཛིན་ལགས་དང་དོན་ཁང་གི་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད། སུད་སི་དང་ལིག་ཏེན་སིཌཡན་བོད་རིགས་མི་ཚོགས་གཙོ། སུད་བོད་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་བཅས་ལྷན་འཛོམས་གནང་འདུག ཚོགས་འདུ་ཐོག་གཙོ་བོ་ཉེ་བའི་ཆར་བོད་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ངོས་ནས་འཆར་གཞི་དང་གོ་རིམ་ལྡན་པའི་ངང་བོད་མིའི་སྐད་ཡིག་དང་ངོ་བོ་རྩ་མེད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པའི་གནད་དོན་དང་དང་སུད་སི་གཞུང་ནས་ཨ་རིས་གཙོས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ཁག་དང་གཅིག་མཚུངས་ཀྱིས་པེ་ཅིང་དགུན་དུས་ཨོ་རྩལ་མགྲན་ཚོགས་ཐོག་གཞུང་འབྲེལ་དཔོན་རིགས་མཉམ་ཞུགས་གནང་རྒྱུ་ཕྱིར་འཐེན་ཡོང་བའི་གནད་དོན་བཅས་གྲོས་ཚོགས་སུ་གླེང་སློང་གནང་བའི་ཞུ་འབོད་གནང་འདུག་པར་མ་ཟད། ད་ལྟའི་ཆར་སུད་སི་ནང་ཡིག་ཆ་མེད་པའི་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་ངལ་འཕྲད་དེ་སེལ་ཐབས་གནང་གལ་ཡིན་པ་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ལ་བཀའ་བསྡུར་གནང་ཡོད། སུད་སི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་འཆིེ་མེད་རིག་འཛིན་ལགས་ཀྱིས་ཁ་ཉིན་བོད་མིའི་སྐུ་ཚབ་ཀྱི་ངོས་ནས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཚོ་དང་ལྷན་དུ་ཉེ་ཆར་བོད་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ངོས་ནས་འཆར་གཞི་དང་གོ་རིམ་ལྡན་པའི་ངང་བོད་མིའི་སྐད་ཡིག་དང་ངོ་བོ་རྩ་མེད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པའི་གནད་དོན་ཐོག་བཀའ་བསྡུར་དང་དེ་དོན་གྲོས་ཚོགས་སུ་གླེང་ཡོང་བའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་པ་ལྟར་ཁ་སང་སུད་སི་གྲོས་ཚོགས་སུ་གོང་གསལ་གནད་དོན་ཐད་ལ་བགྲོ་གླེང་བྱུང་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་སོང་།སྤྱིར་སུད་སི་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་འདུ་དེ་ལོ་ལྟར་ལོ་གཅིག་ནང་སུད་སི་དབུས་གྲོས་ཚོགས་འཚོགས་བཞིན་པ་དང་བསྟུན་སུད་སི་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམ་པ་དང་དང་བོད་མིའི་སྐུ་ཚབ་བཅས་ལྷན་འཛོམས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་གཉིས་ཚོགས་སྲོལ་ཡོད་པ་རེད། ད་རེས་ཀྱི་ཚོགས་འདུ་དེ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ལོའི་ལྷན་འཛོམས་ཐེངས་གཉིས་པ་དེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་ད་ཆར་སུད་སི་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པར་སུད་སི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་འདྲ་མིན་ནས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་གྲངས་ ༢༥ ཙམ་ཡོད་པ་རེད། དེ་དང་ཕྱོགས་མཚུངས་ཕྱི་ཚེས་ ༧ ཉིན་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམ་པའི་ཚོགས་འདུ་གྲུབ་འཚམས་སུ་སུད་སི་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་འཐུས་མི་རྣམ་པས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱི་ཕྱོགས་སུ་ས་གནས་སུ་ཡོད་པའི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་ཁག་གི་རིང་མིན་པེ་ཅིང་དགུན་དུས་ཨོ་རྩལ་མགྲན་ཚོགས་ཐོག་སུད་སི་གཞུང་འབྲེལ་དཔོན་རིགས་མཉམ་ཞུགས་གནང་རྒྱུ་ཕྱིར་འཐེན་གནང་དགོས་པའི་ཞུ་འབོད་ལས་འགུལ་ཐོག་མཉམ་ཞུགས་ཀྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་ཡང་བསྟན་འདུག

ཉེ་ལམ་ཨ་རིའི་གཞུང་ནས་རྒྱ་ནག་གིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་བཏང་བའི་བྱེད་ཕྱོགས་ཁག་ལུང་འདྲེན་གྱིས་འཚོགས་ལ་ཉེ་བའི་པེ་ཅིན་གྱི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་སྐབས་ཨ་རིའི་ཕྱི་འབྲེལ་མི་སྣ་གགཏོང་རྒྱུམེད་པ་ཡོངས་གྲགས་གནང་བ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་དེར་ངོ་རྒོལ་ཤུགས་ཆེར་བྱེད་བཞིན་པའི་ཁྲོད་ད་ཆ་ཨོ་གླིང་དང་དབྱིན་ཡུལ་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་སི་ཁོཊ་ལན་ཌི་གཞུང་ནས་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་མི་གཙོས་ཡུ་གུར་མི་རིགས་སོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྕིས་མེད་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པར་ཐུགས་འཚབ་ཡོད་པ་དང་སྦྲགས། པེ་ཅིན་གྱི་དགུན་དུས་ཨོ་རྩལ་སྐབས་དེ་གའི་ཕྱི་འབྲེལ་མི་སྣ་གཏོང་རྒྱུ་མིན་པར་གསུངས་འདུག དེ་རིང་ The Scotsman གསར་ཁང་གིས་འདོན་སྤེལ་གནང་བའི་གནས་ཚུལ་ལ་གཞིགས་ན། སི་ཁོཊ་ལན་ཌི་ཡི་རྩེད་རིགས་བློན་ཆེན་ Maree Todd ལགས་ཀྱིས་ཁུལ་དེའི་ལྗང་ཁུ་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ Ross Greer ལགས་ཀྱིས་ཡིག་ཐོག་ནས་ཕུལ་བའི་དྲི་བ་ཞིག་ལ་བཀའ་ལན་གནང་སྐབས། སི་ཁོཊ་ལན་ཌི་གཞུང་ནས་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་མི་དང་ཡུ་གུར། དེ་བཞིན་ཤིན་ཅང་ནང་གི་ཁ་ཆེ་མི་རིགས་གཞན་གཙོས་ཧོང་ཀོང་མང་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པའི་གནད་དོན་ལ་ཆེས་ཐུགས་འཚབ་ཡོད་པ་དང་སྦྲགས། སི་ཁོཊ་ལན་ཌི་གཞུང་དང་བློན་ཆེན་རྣམས་པེ་ཅིན་གྱི་དགུན་དུས་ཨོ་རྩལ་ལ་ཚོགས་ཞུགས་གནང་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་མེད་ཅེས་གསུངས་འདུག སྐུ་ཞབས་ Ross Greer ལགས་ཀྱིས་ད་ལན་སི་ཁོཊ་ལན་ཌི་ཡིས་ཐག་གཅོད་དེ་ཡིས་རྒྱ་ནག་ལ་རྒྱ་གཞུང་ནས་བོད་མི་གཙོས་ཡུ་གུར་མི་རིགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པའི་བྱེད་ཕྱོགས་ལ་ཁ་ཁུ་སིམ་མེར་བཞུགས་རྒྱུ་མིན་པའི་བརྡ་ལན་གསལ་པོ་སྤྲོད་ཐུབ་ཡོད་པ་གསུངས་པ་དང་། དེ་བཞིན་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ Mercedes Villalba ལགས་ཀྱིས་པེ་ཅིན་གྱི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ནང་ཚོགས་ཞུགས་བྱས་པ་དེས་རྒྱ་ནག་གིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པའི་བྱ་སྤྱོད་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་པ་་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། སྤྱིར་མི་ཚང་མར་བཙན་དབང་གི་ཉེས་ཆད་ཀྱི་ཞེད་སྣང་མེད་པའི་ཐོག་བསམ་བརྗོད་ཀྱི་རང་དབང་དགོས་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་གི་དབང་སྒྱུར་འོག་ཡོད་པའི་བོད་མི་གཙོས་གཞན་མི་རིགས་ཚོར་དེ་འབྲེལ་གྱི་རང་དབང་མེད་སྟབས། ང་ཚོས་གཞུང་ནས་པེ་ཅིན་གྱི་ཨོ་རྩལ་ལྟ་བུར་ཚོགས་ཞུགས་བྱེད་རྒྱུ་མེད་པ་དེ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་ཆགས་ཡོད་ཅེས་གགསུངས་འདུག གཞི་རྩའི་ཉེ་ལམ་ཨ་རིའི་གཞུང་ནས་རྒྱ་ནག་གིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་བཏང་བའི་བྱེད་ཕྱོགས་ཁག་ལུང་འདྲེན་གྱིས་པེ་ཅིན་གྱི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་སྐབས་ཨ་རིའི་ཕྱི་འབྲེལ་མི་སྣ་གཏོང་རྒྱུ་མེད་པ་ཡོངས་གྲགས་གནང་ཡོད་པ་དང་། དེར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ཨ་རིའི་ཐག་གཅོད་ལ་འཁོན་ལན་ལོག་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་གཞུང་གིས་ཉེན་བརྡ་ལ་ལྟོས་མེད་དེ་རིང་ཨོ་སི་ཀྲོ་ལི་ཡ་སྲིད་བློན་ Scott Morrison མཆོག་ནས་ཀྱང་པེ་ཅིན་གྱི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་སྐབས་དེ་གའི་རྩེད་འགྲན་པ་མ་གཏོགས་ཕྱི་འབྲེལ་མི་སྣ་གཏོང་རྒྱུ་མེད་པ་གསལ་བསྒྲགས་གནང་འདུག སྲིད་བློན་ Morrison མཆོག་གིས་པེ་ཅིན་གྱི་ཨོ་རྕལ་འགྲན་ཚོགས་སུ་ཕྱི་འབྲེལ་མི་སྣ་གཏོང་རྒྱུ་མིན་པའི་ཐག་གཅོད་དེ་བཞིན་ཨོ་གླིང་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་ལྷན་ཤིན་ཅང་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གྱི་གནད་དོན་ཐད་གོ་བསྡུར་གནང་མ་ཐུབ་པ་དང་ཆབས་ཅིག ཚོང་འབྲེལ་ཐད་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཨོ་གླིང་གི་ཚོང་ཟོག་རྣམས་རྒྱ་ནག་ནང་བཀག་སྡོམ་བྱས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་དེ་ལྟར་གནང་བ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག གཞི་རྩའི་ཨོ་གླིང་ནས་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ལོར་ 5G དྲྭ་རྒྱའི་ཚོང་ལས་ཐད་རྒྱ་ནག་གི་འཕྲུལ་ལས་ཚོང་གཉེར་ཁང་ Huawei བཀག་སྡོམ་བྱས་པ་མ་ཟད། དེའི་རྗེས་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ ༡༩ བའི་བྱུང་རྐྱེན་རྒྱ་ནག་ནས་ཡིན་མིན་རྩད་ཞིབ་བྱེད་དགོས་པའི་ཐད་ཞུ་སྐུལ་གནང་ཡོད་པ་རེད། ཨོ་གླིང་གི་གནང་ཕྱོགས་དེར་རྒྱ་གཞུང་ནས་འཁོན་ལན་ཚུལ་དུ་ཨོ་གླིང་ནས་བྱུང་བའི་དངོས་ཟོག་རྡོ་སོལ་དང་། གླང་ཤ། དེ་བཞིན་ནས་དང་རྒུན་ཆང་སོགས་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཡོད་པ་རེད། གནད་དོན་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ཇེ་སྡུག་ཏུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་དང་ ལྷག་པར་ད་རེས་ཨོ་གླིང་གིས་པེ་ཅིན་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་སྐབས་དེ་གའི་ཕྱི་འབྲེལ་མི་སྣ་གཏོང་རྒྱུ་མིན་པའི་ཐག་གཅོད་དེས་སྔར་ཇེ་སྡུག་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲེལ་ལམ་དེ་ཛ་དྲག་ཏུ་འགྲོ་ངེས་ཡིན་པའི་ཉེན་འཚབ་ཡོད་པ་འཁོད་འདུག ཨོ་གླིང་གིས་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ཀྱིས་ད་ལན་གཞུང་ནས་པེ་ཅིན་གྱི་ཕྱི་འབྲེལ་མི་སྣ་གཏོང་རྒྱུ་མེད་པའི་ཐག་གཅོད་དེས་པེ་ཅིན་གྱི་ཨོ་རྩེད་ནང་མཉམ་ཞུགས་གནང་མཁན་གྱི་ཨོ་གླིང་གི་རྩེད་འགྲན་པ་ཚོར་ཤུགས་རྐྱེན་གང་ཡང་ཡོང་གི་མ་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག ཨོ་གླིང་གི་ཐག་གཅོད་དེར་ཨོ་གླིང་གི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པས་དགའ་བསུ་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས། ད་ལན་སྲིད་བློན་མཆོག་གིས་ཐག་གཅོད་དེས་རྒྱ་ནག་གི་བཙན་གནོན་འོག་ཡོད་པའི་མི་རིགས་ཚོར་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་གནང་བ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ནས་ཀྱང་བློ་སྤོབས་ལྡན་པའི་ཐོག་ནས་དེ་ལྟར་གནང་དགོས་པའི་དཔེ་མཚོན་བསྟན་ཡོད་པས། རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་རྣམས་ནས་པེ་ཅིན་གྱི་དགུན་དུས་ཨོ་རྩལ་ལ་ཕྱི་འབྲེལ་མི་སྣ་གཏོང་རྒྱུ་མིན་པའི་ཐག་གཅོད་གནང་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་འདུག

ཁ་སང་ཨ་རིའི་ཕོ་བྲང་དཀར་པོའི་གསར་འགོད་དྲུང་ཆེ་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་གིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་ཚབས་ཆེར་བཏང་དང་གཏོང་བཞིན་པའི་གནས་སྟངས་འོག་ཨ་རི་སྲིད་གཞུང་ངོས་ནས་པེ་ཅིང་དུ་འཚོགས་རྒྱུའི་སང་ལོའི་དགུན་དུས་ཀྱི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་རྩལ་དུ་གཞུང་འབྲེལ་མི་སྣ་གཏོང་རྒྱུ་མིན་སྐོར་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་འདུག ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་བྷ་ཊན Joe Biden མཆོག་གི་སྣེ་ཁྲིད་གནང་བའི་ཨ་རིའི་མང་གཙོ་ཚོགས་པ་དང་ཕྱོགས་འགལ་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་གཉིས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སོགས་ནས་སྲིད་འཛིན་བྷ་ཊན Biden མཆོག་ལ་རྒྱ་ནག་གི་དགུན་དུས་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ལ་གཞུང་འབྲེལ་མི་སྣ་ཆེད་གཏོང་མི་གནང་བར་ཕྱི་འབྲེལ་གྱི་ཐོག་ནས་ངོ་རྒོལ་གནང་དགོས་པའི་གནོན་ཤུགས་ཤུགས་ཆེར་སྤྲད་ཡོད་པའི་ཁྲོད་འདིར་ཁ་སང་ཨ་རིའི་ཕོ་བྲང་དཀར་པོའི་གསར་འགོད་དྲུང་ཆེ་ལྕམ་ Jen Psaki ལགས་ཀྱིས་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཤིག་སྐོང་གནང་སྟེ་ད་ལན་སྲིད་འཛིན་བྷ་ཊན་གྱི་གཞུང་འཛིན་ལྷན་ཁང་ནས་པེ་ཅིང་དུ་དགུན་དུས་ཀྱི་ཨོ་རྩལ་རྩེད་འགྲན་འཚོགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དེའི་དབུ་འབྱེད་དང་མཇུག་སྡོམ་གྱི་མཛད་སྒོ་སོགས་ཀྱི་ཐོག་ཏུ་ཨ་རིའི་གཞུང་འབྲེལ་མི་སྣ་མཉམ་ཞུགས་གནང་རྒྱུ་མིན་པའི་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་བ་དང་འབྲེལ་ཐག་གཅོད་དེ་ནི་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཡུ་གུར་མི་རིགས་གཙོས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཚོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་ཚབས་ཆེར་གཏོང་བཞིན་པའི་བྱ་སྤྱོད་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག ལྕམ་སྐུ་མཆོག་གིས་ཐེངས་འདིར་དགུན་དུས་ཀྱི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ཐོག་ཨ་རིའི་གཞུང་འབྲེལ་མི་སྣ་ཆེད་གཏོང་གནང་རྒྱུ་མིན་ནའང་། ཨ་རིའི་རྩེད་འགྲན་པ་ཚོ་རྩེད་འགྲན་ཁག་ནང་མཉམ་ཞུགས་གནང་རྒྱུ་དང་ཁོང་རྣམ་པར་ཨ་རིའི་གཞུང་གིས་ཚད་མཐོའི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག ད་རེས་སྲིད་འཛིན་ Biden གི་གཞུང་འཛིན་ལྷན་ཁང་གིས་གོང་ཞུས་ཐག་གཅོད་དེ་གསལ་བསྒྲགས་གནང་འཕྲལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་ཨ་རིའི་གཞུང་འབྲེལ་མི་སྣ་ཚོ་པེ་ཅིང་གི་དགུན་དུས་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ཀྱི་མཛད་སྒོར་ཞུགས་རྒྱུ་མིན་པ་དེ་ནི་བཟང་སྤྱོད་དང་ཐབས་བྱུས་གཉིས་ཀ་ལྡན་པའི་ཐག་གཅོད་ཡང་དག་པ་ཞིག་ཡིན་སྟབས་དེ་ལྟའི་བུའི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་རྒྱུ་དེས་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་རྒྱ་གཞུང་གི་དྲག་གནོན་འོག་དཀའ་སྡུག་མྱོང་བཞིན་པའི་བོད་མི་གཙོས་ཡུ་གུར་ཁ་ཆེ་དང་ནང་སོག དེ་བཞིན་ཧོང་ཀོང་བ་སོགས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱིས་བརྡ་ལན་གལ་འགངས་ཆེ་བ་ཞིག་སྤྲད་པ་དང་མཉམ་དུ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དྲང་བདེན་ཕྱོགས་སུ་རང་སོར་གནས་པ་ཞིག་ཀྱང་མཚོན་གྱི་ཡོད་ཅེས་གསུངས་ཏེ་འཛམ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ཚོས་ཨ་རིའི་རྗེས་སུ་འབྲང་དགོས་པ་དང་དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་རྩེད་ལྷན་ཚོགས་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་དེ་འབྲེལ་རྩེད་འགྲན་གོ་སྒྲིག་བྱེད་བཅུག་པར་འགན་ལེན་ཁུར་དགོས་པའི་ནན་བརྗོད་གནང་འདུག ལྷག་དོན་ཨ་རིའི་གཞུང་གིས་༢༠༢༢ ལོའི་དགུན་དུས་ཀྱི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་སུ་གཞུང་འབྲེལ་མི་སྣ་གཏོང་རྒྱུ་མིན་པའི་གསལ་བསྒྲགས་ཐོག་ཏུ་ཨ་རིའི་གཞུང་གིས་བོད་དོན་ཁྲིམས་འཆར་གྱི་འབྲུ་དོན་བཞིན་ནུས་པ་ལྡན་པའི་བོད་དོན་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་པ་ཞིག་གང་མགྱོགས་བསྐོ་གཞག་དགོས་པའི་སྐུལ་མ་གནང་བ་བརྒྱུད་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་བསྐྱར་གསོ་དགོས་པ་གསུངས་འདུག དེ་དང་ཆབས་ཅིག་དབྱིན་ཡུལ་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ Free Tibet ཞེས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པས་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་ Joe Biden གཞུང་འཛིན་ལྷན་ཁང་གི་ཐག་གཅོད་ལ་དགའ་བསུའི་འཚམས་འདྲི་གནང་པ་དང་འབྲེལ་ནས་དབྱིན་ཡུལ་གཞུང་ངོས་ནས་ཀྱང་གང་མགྱོགས་ཡུལ་དེའི་གཞུང་འབྲེལ་མི་སྣ་ཚོ་པེ་ཅིང་གི་དགུན་དུས་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ཐོག་ཞུགས་རྒྱུ་མིན་པའི་གཞུང་འབྲེལ་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་ཡོད་པ་རེད། རྩ་བའི་ཁ་སང་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་ཐག་གཅོད་དེ་གསལ་བསྒྲགས་མ་གནང་བའི་གོང་དུ་གནད་དོན་དེའི་ཐད་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་གི་མགྲིན་ཚབ་པས་ཨ་རིས་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ཐོག་གཞུང་འབྲེལ་མི་སྣ་གཏོང་རྒྱུ་མིན་པའི་བཀག་སྡོམ་གྱི་འབོད་སྒྲ་དེ་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་རྩལ་གྱི་སྙིང་སྟོབས་ལ་འགྲེལ་བརྗོད་ལོག་པ་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་རྣམ་པར་འགྱུར་སྟོན་ཐབས་བྱས་པ་མ་ཟད། རྒྱ་རིགས་མང་ཚོགས་ལ་ཕོག་ཐུག་གཏོང་གི་ཡོད་ལུགས་བརྗོད་ནས་གལ་སྲིད་ཨ་རིའི་གཞུང་གིས་ཤེས་བཞིན་ཏུ་དེ་ལྟར་ཁྱད་གསོད་ཀྱིས་ལམ་ཁར་མུ་མཐུད་བསྐྱོད་ཚེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བློ་ཐག་ཆོད་པོས་རྒོལ་ལན་སློག་རྒྱུ་ཡིན་པ་བརྗོད་འདུག

ཇི་ནི་ཝར་ཚོགས་པའི་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ལྷན་ཁང་གི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ཚོགས་ཐེངས་ ༡༤ ཐོག་བོད་མིའི་སྐུ་ཚབ་ཀྱིས་བོད་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་མི་རིགས་དབྱེ་འབྱེད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་པའི་གནས་སྟངས་འོག་བོད་མིའི་ཆོས་རིག་དང་ལེགས་བྱང་། སྐད་ཡིག་བཅས་པ་རྩ་མེད་བཟོས་ཏེ་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་རྩ་བརླག་གཏོང་བཞིན་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ཁག་སྙན་སེང་ཞུས་འདུག ཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༢ དང་ ༣ བཅས་ཉིན་གྲངས་གཉིས་རིང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཁང་གིས་གཙོ་འགན་བཞེས་ཐོག་ཚོགས་པའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ཚོགས་ཐེངས་ ༡༤ དེ་དེང་སྐབས་འཛམ་གླིང་ནང་གི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཁག་གི་ཁྲོད་འཕྲད་བཞིན་པའི་གཞི་རྩའི་རྩོད་རྙོག་གི་བྱུང་རྐྱེན་དང་དེ་དག་ཁྲིམས་སྒྲིག་གི་སྒྲོམ་གཞིའི་འོག་ནས་སྔོན་འགོག་བྱེད་སྟངས་དང་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཁག་གི་རང་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་དང་གོང་འཕེལ་བཅས་ཀྱི་གཙོ་གནད་ཐོག་ཚོགས་འདུ་ཚོགས་ཡོད་པ་རེད། ཡོ་རོབ་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་སྐུ་ཞབས་ Vicnet metten ལགས་ཀྱིས་ཚོགས་འདུ་ཐོག་འདས་པའི་ལོ་བདུན་ཅུ་ལྷག་གི་ནང་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་བོད་མིའི་ཆབ་སྲིད་དང་སྤྱི་དམངས་ཐོབ་ཐང། སྤྱི་ཚོགས་དང་དཔལ་འབྱོར། དེ་བཞིན་ལེགས་བྱང་གི་རང་དབང་བཅས་རྡོག་རོལ་བཏང་ཡོད་པར་མ་ཟད་ལྷག་པར་དུ་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་སྣེ་ཁྲིད་འོག་བོད་ནང་བོད་མིའི་ཐོག་ལྟ་སྲུང་དང་དམ་དྲག་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བཞིན་པའི་གནད་དོན་དེས་བོད་ཡུལ་རྒྱ་ཡུལ་ལྟ་བུར་བཟོ་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་ཤིག་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་ཁག་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཁྲིམས་སྒྲིག་རྡོག་རོལ་བཏང་བའི་ཁར་རྩོད་རྙོག་ཆེ་རུ་གཏོང་བཞིན་པར་རྟེན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ལོ་ནས་ད་བར་བོད་མི་ཚོས་ཞི་བའི་ངང་ནས་རྒྱ་གཞུང་གི་སྲིད་བྱུས་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱིས་སྐུ་ལུས་ཞུགས་འབུལ་གནང་བའི་གནས་སྟངས་བྱུང་ཡོད་སྐོར་སྙན་སེང་ཞུས་ཡོད། ཁོང་གིས་ད་དུང་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མ་འོངས་པའི་ཡང་སྲིད་ཐོག་ཐེ་བྱུས་བྱེད་མཚམས་འཇོག་ནས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ལམ་ལུགས་གཞིར་བཞག་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་ཞུ་རྒྱུའི་བོད་མིའི་རང་དབང་ལ་གུས་བརྩི་བྱེད་དགོས་པ་དང། བོད་རྒྱ་གཉིས་དབར་དཀའ་སེལ་ཐབས་སུ་རྒྱ་གཞུང་ནས་བོད་མིའི་སྐུ་ཚབ་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་དང་ལྷན་གྲོས་མོལ་བྱེད་དགོས་པ་དང། དེ་བཞིན་དེ་སྔ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་དམིགས་བསལ་ཁེ་ལས་སྡེ་ཁག་ ༥༠ ཡིས་ཆེད་བཏོན་གནང་བའི་བསམ་འཆར་གཞིར་བཞག་རྒྱ་ནག་གཙོས་བོད་དང་ཤར་ཏུ་ཀི་སི་ཐན། དེ་བཞིན་ཧོང་ཀོང་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནད་དོན་་ཐོག་རྟོག་ཞིབ་ཆེད་རྒྱལ་ཚོགས་ནས་རང་དབང་ཅན་གྱི་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆུང་ཆེད་འཛུགས་དགོས་པ་བཅས་རེ་འདུན་ཆེད་བཏོན་གནང་འདུག ཕྱོགས་མཚུངས་སུ་ཚོགས་འདུ་ཐོག་ཇི་ནི་ཝ་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དོན་ཁང་གི་རྒྱལ་ཚོགས་འབྲེལ་མཐུད་པ་སྐལ་ལྡན་མཚོ་མོ་ལགས་ནས་ Society for Threatened People གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པའི་མིང་ཐོག་རྒྱལ་ཚོགས་ལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་འཛིན་བཟུང་བྱེད་བཞིན་པའི་ད་ཡོད་སྤྱི་ཚོགས་སྒྲོམ་གཞི་དང་རྒྱ་རིགས་མི་འབོར་འཕེལ་རྒྱས་འཕོ་འགྱུར་ཁྲོད་བོད་མི་ཚོར་རང་མི་རིགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དང་རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག་ཐོག་སློབ་གཉེར་བྱ་རྒྱུ་གོ་སྐབས་མེད་པ་བཟོ་བཞིན་པ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཀྱི་ལས་རིགས་ཁག་གི་ནང་ལ་ས་གནས་བོད་མི་དང་མཐོ་སློབ་ཐོན་མཁན་བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་ཚོར་ལས་ཀའི་གོ་སྐབས་མེད་པ་སོགས། རྒྱ་གཞུང་གིས་མངོན་གསལ་མེད་པར་བོད་མིའི་ངོ་བོ་རྩ་མེད་གཏང་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་ལ་བརྟེན་ནས་ད་བར་བོད་ནང་བོད་མི་ ༡༥༥ ནས་རྒྱ་གཞུང་ལ་ཞི་རྒོལ་གྱིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་བའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་ཡོད་པ་རྒྱལ་ཚོགས་ལ་སྙན་སེང་ཞུས་འདུག ཁོང་གིས་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོའི་ཉིན་རེའི་འཚོ་བའི་ཁྲོད་ལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་མི་རིགས་མཉམ་བསྲེས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པ་དེས་བོད་མིའི་ངོ་བོ་རྩ་མེད་དུ་བཟོ་རྒྱུའི་ཉན་ཚབ་ཀྱི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་སྟབས་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་ཐུགས་སྣང་གནང་དགོས་པའི་རེ་འདུན་ཞུས་པ་དང་ཆབས་ཅིག ཐེངས་དེའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་ཚོགས་འདུ་བརྒྱུད་བོད་ནང་བོད་མིའི་དཀའ་ངལ་སེལ་ཐབས་སུ་རྒྱ་གཞུང་ནས་བོད་ནང་བོད་མིའི་ཆོས་རིག་དང་ལེགས་བྱང་། སྐད་ཡིག དེ་བཞིན་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་གུས་བརྩི་ཞུ་དགོས་པར་མ་ཟད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་ལམ་སྟོན་མཛད་པའི་གཉིས་སྨན་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་བརྒྱུད་བོད་མིའི་སྐུ་ཚབ་དང་ལྷན་དུ་དོན་སྙིང་ལྡན་པའི་འབྲེལ་མོལ་ཞུ་དགོས་པར་བསྐྱར་ནན་གནང་ཡོད།

ཁ་ཉིན་ཚེས་ ༣༠ ཉིན། ཡུ་རོབ་ཀྱི་ནི་ཐར་ལན་ཌིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ནང་དུ་ཐེ་ཝན་དང་ལི་ཐོ་ནི་ཡར་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གཉིས་མང་མོས་ཀྱིས་གཏན་འབེབས་བྱས་ཏེ་རྒྱ་ནག་ནག་ལ་ཁ་གཏད་གཅོག་རྒྱུར་གྲོས་འཆམ་བྱུང་འདུག གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་གནས་ཚུལ་ཐོན་པ་ལྟར་ན། ནི་ཐར་ལན་ཌིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ནང་དུ། གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་ Raymond de Roon ལགས་ཀྱིས་གྲོས་འགོ་བཏོན་པ་བརྒྱུད་ནས། ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་ནག་དང་ཐེ་ཝན་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་དངངས་འཚབ་ཀྱི་ཁྲོད་གནས་བཞིན་པའི་སྐབས་འདིར། ནི་ཐར་ལན་ཌིའི་སྲིད་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་ཁ་གཏད་དུ་ལངས་ནས་ཐེ་ཝན་ལ་མངོན་སུམ་གྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་རྒྱུའི་གྲོས་ཆོད་ཅིག་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ ༡༢༠ དང་ཁ་གཏད་པ་ ༣༠ ཐོག་ནས་མང་མོས་ཀྱིས་གཏན་འབེབས་གནང་འདུགདེ་བཞིན་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Ruben Brekelmans དང་ Agnes Mulderལགས་གཉིས་ཀྱིས་གྲོས་འགོ་བཏོན་པ་བརྒྱུད་ནས། ལི་ཐོ་ནི་ཡའི་རྒྱལ་ནང་དུ་ཐེ་ཝན་གྱི་གཞུང་ཚབ་ཁང་ཞིག་བཙུགས་རྗེས་རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱལ་ཁབ་དེར་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་བཞིན་པའི་ཁྲོད། ནི་ཐར་ལན་ཌིའི་སྲིད་གཞུང་གི་ངོས་ནས་རྒྱལ་ཁབ་དེར་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་རྒྱ་ནག་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱི་རྣམ་འགྱུར་བསྟན་པའི་གྲོས་གཞི་ཞིག་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ ༡༧༧ གྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་འཐུས་མི་ ༣༣ གྱིས་དགག་གཞག་བྱས་ཏེ་ཚད་མཐོའི་མང་མོས་ཀྱི་ཐོག་ནས་གཏན་འབེབས་བྱས་འདུགསྤྱིར་ནེ་ཐར་ལན་ཌིའི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་སྐུ་ཞབས Ben Knapen ལགས་ཀྱིས་དེ་སྔོན་ནེ་ཐར་ལན་ཌིའི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་དང་ཐེ་ཝན་གཉིས་ཀྱི་ཛ་དྲག་གི་འབྲེལ་ལམ་དེ་ཚད་དམའ་རུ་གཏོང་རྒྱུའི་རེ་འདུན་བཏོན་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཁོང་གིས་ཐེངས་འདིར་གྲོས་ཚོགས་ནང་དུ་ཡུ་རོབ་རྒྱལ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་དེ་སྔོན་ལི་ཐོ་ནི་ཡར་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ལངས་ཕྱོགས་གསལ་བོར་བཟོས་ཟིན་པར་བརྟེན། ཐེངས་འདིའི་ནི་ཐར་ལན་ཌིའི གྲོས་ཆོད་དེ་ཡིས་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ལངས་ཕྱོགས་དེ་མངོན་གསལ་བཟོས་ཡོད་པར་བསྒྲགས་འདུགནི་ཐར་ལན་ཌིའི་གྲོས་ཚོགས་སུ་ཐེ་ཝན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་གྲོས་ཆོད་གཏན་འབེབས་བྱས་མ་ཐག   ཁུལ་དེར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ཐེ་ཝན་གྱི་ཆེས་མཐོ་གཞུང་ཚབ་པ་སྐུ་ཞབས Chen Hsin-hsin ལགས་ཀྱིས་ཐེ་ཝན་མི་མང་གི་ཚབ་བྱས་ཏེ་ནི་ཐར་ལན་ཌིའི་གྲོས་ཚོགས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་ཡོད་པ་མ་ཟད། གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཐེངས་འདིར་ཐེ་ཝན་དང་འབྲེལ་བའི་གྲོས་ཆོད་གཉིས་གཏན་འབེབས་བྱས་པ་དེ་ཡིས་ནི་ཐར་ལན་ཌིའི་སྲིད་གཞུང་ལ་ཚད་མཐོ་བའི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་པ་མཚོན་ཡོད་པར་མངོན་གསལ་གནང་བ་བརྒྱུད་ནས། གྲོས་ཆོད་དེ་ཡིས་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་དག་གིས་ཀྱང་ཐེ་ཝན་གྱི་བདེ་འཇགས་དང་ཞི་བདེ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་རྒྱུར་སྐུལ་མ་ཐེབས་རྒྱུའི་རེ་སྐུལ་གནང་འདུགགཞི་རྩའི་བདུན་ཕྲག་གཅིག་གི་སྔོན་དུ། ནི་ཐར་ལན་ཌིའི་གྲོས་ཚོགས་སུ་ཐེ་ཝན་སྐུ་ཚབ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཉེན་རྟོག་སྒྲིག་འཛུགས་སུ་ཞུགས་རྒྱུར་རྒྱབ་སྐྱོར་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་བཞག་ཡོད་པ་དང་ཁ་སང་སྔར་བཞིན་ལངས་ཕྱོགས་བརྟན་པོའི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་ཁ་གཏད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་གཉིས་བཞག་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གིས་ཐེ་ཝན་ལ་མཚོ་འགག་ནས་འཇིགས་སྐུལ་རིམ་པ་བྱེད་བཞིན་པའི་དུས་སྐབས་འདིར། བདུན་ཕྲག་སྔོན་མའི་ནང་དུ་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་ལྔ་དང་ཁོང་ཅག་གི་ལས་རོགས་ཁག་ཅིག་གི་གཙོ་བྱས་པའི་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་མི་སྣ་བཅུ་བདུན་ཐེ་ཝན་དུ་གཟིགས་སྐོར་ལ་ཕེབས་ཏེ་ཐེ་ཝན་གྱི་སྲིད་འཛིན་ལྕམ Tsai Ing-wen ལགས་དང་བདེ་སྲུང་གི་བློན་ཆེན་ལྕམ Chiu Kuo-chengལགས་སུ་མཇལ་འཕྲད་གནང་སྟེ་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་ཁེ་ཕན་དང་མངོན་འདོད་ལ་གྲོས་བསྡུར་བྱས་ཡོད་པ་རེད།

འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་བརྒྱད་པའི་ནང་ལ་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ལྕམ་སྐུ་ Marise Payne ལགས་ཀྱིས་ སྲིད་བློན་སྐུ་ཞབས་ Scott Morrison ལགས་ཀྱིས་དབུ་ཁྲིད་པའི་སྲིད་གཞུང་གི་ངོས་ནས་དེ་སྔ་ཨ་རི་གཞུང་གིས་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་ Magnitsky Act ཞེས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་ལྟ་བུ་ཞིག་གཏན་འབེབས་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པར་ཡོངས་གྲགས་གནང་ཡོད་པ་དང་། ཁ་སང་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མར་སྤྱི་མོས་ཐོག་ནས་ Magnitsky ལྟ་བུའི་ཁྲིམས་གཞི་དེ་གསར་དུ་གཏན་འབེབས་གནང་འདུགདེ་རིང་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་ ABC གསར་ཁང་དང་ Sydney སྔ་དྲོའི་ཚགས་ཤོག་སོགས་ཀྱི་ཐོག་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་གཞིགས་ན། ཁ་སང་ཉིན་རྒྱབ་ཡུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་མའི་ནང་ལ་ཨ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་གནས་བབ་དང་འཚམས་པའི་ Magnitsky Act ཞེས་པའི་ཁྲིམས་འཆར་དེ་སྤྱི་མོས་གཏན་འབེབས་གནང་སྟེ་དེ་རིང་ཡུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མར་མཐའ་མའི་གཏན་འབེབས་ཀྱི་ལས་རིམ་ཐོག་ཕེབས་རྒྱུ་ཡིན་པ་བཀོད་འདུག གལ་སྲིད་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་གཏན་འབེབས་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་ཚེ་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་སྲིད་གཞུང་གི་ངོས་ནས་ཤིན་ཅང་ཡུ་གུར་མི་རིགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་བརྩི་མེད་རྡོག་རོལ་གཏང་མཁན་རྒྱ་ནག་གི་འགོ་ཁྲིད་ཁག་དང་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད། དེ་བཞིན་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་བདེ་འཛགས་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་བརྩི་སྲུང་མི་བྱེད་མཁན་དང་རུལ་སུངས་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་ཡོད་མཁན་རུ་སུའི་སྲིད་འཛིན་ Vladimir Putin གཙོས་འབྲེལ་ཡོད་རྒྱལ་སྤྱིའི་མི་སྣ་སུ་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡར་བསྐྱོད་རྒྱུའི་མཐོང་མཆན་བཀག་སྡོམ་དང་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡར་ཡོད་པའི་མི་སྣ་དེ་དག་གི་དཔལ་འབྱོར་དང་ཚོང་ལས་ཡོངས་རྫོགས་བཀག་སྡོམ་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསལ་འདུག དེ་བཞིན་ཨོ་སི་ཀྲོ་ལི་ཡའི་ Magnitsky Act ལྟ་བུའི་ཁྲིམས་དེའི་ནང་ལ་དུས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་དང་སྟུན། ཕྱི་ནང་གི་མི་སྣ་སུ་འདྲ་ཞིག་ནས་དྲ་རྒྱའི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་བེད་སྤྱོད་ལོགས་པར་སྤྱོད་དེ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་དང་གཏན་ལྷིང་ལ་གནོད་པའི་བྱ་སྤྱོད་རིགས་སྤེལ་བ་ར་འཕྲོད་བྱུང་ཚེ། ཁྲིམས་འཆར་དེའི་ནང་འཁོད་པའི་བཀག་སྡོམ་སོགས་ཀྱི་ཉེ་ཆད་ཁག་བསྐལ་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཡང་གསལ་ཡོད་པ་རེད་འདུགད་རེས་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མས་ Magnitsky Act ལྟ་བུའི་ཁྲིམས་འཆར་དེ་གཏན་འབེབས་གནང་མ་ཐག་དེ་སྔ་ཨ་རི་ནང་ལ་ Magnitsky Act ཞེས་པ་དེ་གཏན་འབེབས་གནང་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་མཁན་ཆབ་སྲིད་ལས་འགུལ་བ་སྐུ་ཞབས་ Bill Browder ལགས་ཀྱིས་དགའ་བསུ་གནང་བ་དང་སྦྲགས། ཁྲིམས་འཆར་དེས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་བརྩི་མེད་རྡོལ་རོལ་གཏང་མཁན་རྣམས་རང་དབང་ཐོག་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་འགྲོ་སྐྱོད་བྱ་རྒྱུ་དང་ལྷག་པར་དུ་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཁེ་ཕན་སྣ་ཚོགས་སྒྲུབ་བཞིན་པའི་ལས་དོན་ལ་དོ་ཕོག་ཆེན་པོ་ཐེབས་ངེས་ཡིན་པར་གསུངས་འདུག འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཚོགས་པའི་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་སྡེ་ཚན་གྱི་འགན་འཛིན་ Elaine Pearson ལགས་ནས་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ནི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཐོག་ལ་འགན་ཁུར་བཞེས་དགོས་པའི་བརྡ་ལན་ཞིག་ཡིན་པར་མ་ཟད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཕྱི་འབྲེལ་སྲིད་བྱུས་ནང་ལ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནད་དོན་དེ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པའི་རྣམ་པ་གསལ་པོ་བསྟན་ཐུབ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་ཡོད།གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ James Paterson ལགས་ཀྱིས་ཁྲིམས་འཆར་གསར་པ་དེའི་ནང་ལ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནད་དོན་ཁོ་ན་ཙམ་མིན་པར་དྲ་རྒྱའི་བདེ་འཇགས་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་ཁག་ཁ་གསལ་བཀོད་ཐུབ་པ་དེ་ནི་སྤོབས་པ་བྱ་འོས་པ་ཞིག་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག གཞི་རྩའི་ Magnitsky Act ཞེས་པའི་ཁྲིམས་འཆར་དེ་དེ་སྔ་ཨུ་རུ་སུའི་ནང་དུ་མང་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་བརྩི་མེད་རྡོག་རོལ་དང་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་ཐེར་འདོན་གནང་མཁན་ཡུལ་དེའི་ཁྲལ་བསྡུའི་སློབ་སྟོན་པ་ Sergei Magnitsky ལགས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ལོར་ཨུ་རུ་སུའི་བཙོན་ཁང་ཞིག་གི་ནང་དུ་སྐུ་གྲོངས་པའི་དོན་རྐྱེན་ལ་དྲན་གསོ་མཚོན་ཆེད་དུ་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ Obama མཆོག་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ལོར་ཨ་རི་ནང་དུ་ Magnitsky Act ཞེས་པ་ཞིག་གཏན་འབེབས་ཐོག་ཨུ་རུ་སུས་གཙོས་པའི་རྒྱལ་སྤྱི་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་བརྩི་མེད་རྡོག་རོལ་གཏང་མཁན་དཔོན་རིགས་ཚོར་ཉེས་ཆད་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། རིམ་བཞིན་ཁེ་ན་ཌ་དང་དབྱིན་ཡུལ། ཨིས་ཊོ་ནིཡ་སོགས་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཅིག་ཀྱིས་དེ་མཚུངས་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་ཐོག་ནས་ཕྱག་བསྟར་གནང་མུས་ཡིན་པ་རེད།