རྒྱལ་སྤྱི།

དེ་རིང་ཨོ་གླིང་གི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་ནང་དུ། ངལ་རྩོལ་སྒྱུར་བཀོལ་བྱས་བའི་དངོས་ཟོག་ཐོན་སྐྱེད་རིགས་གང་ཡང་ཨོ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་ཏུ་གཏོང་རྒྱུ་མིན་པར་བཀག་སྡོམ་བྱེད་རྒྱུའི་གྲོས་འཆར་ཞིག་གཏན་འབེབས་གནང་ཡོད་པ་དང་། གྲོས་ཆོད་ཐོག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མིང་གསལ་སྟོན་བྱས་མེད་ཀྱང་། དེ་ནི་གཙོ་བོ་རྒྱ་ནག་གིས་ཤིན་ཅང་ནང་གི་ཡུ་གུར་མི་རིགས་ཚོར་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་ལ་དམིགས་བཀར་བྱས་པ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད་འདུགཐེངས་འདིའི་གྲོས་འཆར་དེ་ནི་ཨོ་གླིང་གི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Rex Patrick ལགས་ཀྱིས་དེ་རིང་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་དབུས་སུ་ཆེད་འདོན་གནང་བ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་།  ཨོ་གླིང་སྲིད་གཞུང་གིས་ཁྲིམས་འཆར་དེ་དངོས་སུ་ལག་བསྟར་བྱེད་རྒྱུར་གྲོས་ཆོད་དེ་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ནང་དུའང་གཏན་འབེབས་ཐུབ་པ་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། རྩ་བའི་སྐུ་ཞབས་ Patrick ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཤིན་ཅང་ནང་དུ་མང་ཚོགས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གྱིས་ཡུ་གུར་བ་ ས་ཡ་བརྒལ་བར་བཙན་དབང་གིས་ངལ་རྩོལ་སྒྱུར་བཀོལ་བྱེད་བཞིན་པའི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ནས་གྲོས་ཆོད་དེ་ཆེད་འདོན་གནང་ཡོད་ཀྱང་། གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་གིས་དེའི་ནང་དུ་ས་ཁོངས་དང་རྒྱལ་ཁོངས་སོགས་དམིགས་སུ་བཀར་ནས་འགྲེལ་བརྗོད་བྱ་མི་དགོས་བའི་གྲོས་མཐུན་བྱུང་བ་ལྟར། དེ་རིང་གྲོས་ཚོགས་སུ་གྲོས་ཆོད་དེ་དངོས་སུ་ཆེད་འདོན་གནང་སྐབས། དེའི་ནང་དུ་རྒྱ་ནག་དམིགས་བསལ་མིང་བཏོན་བྱས་མེད་ཀྱང་། གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་བགྲོ་གླེང་སྐབས་སུ་རྒྱ་ནག་གི་དབང་ཆ་གཅིག་སྡུད་ཀྱི་སྲིད་དབང་དང་འབྲེལ་ནས་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་མཁན་ཤུགས་ཆེར་བྱུང་འདུག སྐུ་ཞབས་ Patrick ལགས་ཀྱིས་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་ནང་ད་རེས་གྲོས་ཆོད་དེ་དངོས་སུ་གཏན་འབེབས་ཐུབ་པ་དེ་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་འབད་བརྩོན་གྱི་ཐོག་ནས་དེང་རབས་ཀྱི་བྲན་གཡོག་ལམ་ལུགས་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་རྒྱུའི་གོམ་སྟབས་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པར་ཡོངས་གྲགས་ཀྱིས། གྲོས་ཚོགས་འོག་མས་ཀྱང་ཐེངས་འདིའི་གྲོས་འཆར་དེར་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྒྱུའི་འགན་འཁྲི་ཡོད་པ་དང་། ཨོ་གླིང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་ཤུགས་སྣོན་གྱིས་གྲོས་འཆར་དེ་ལག་བསྟར་ཡོང་བར་འབད་བརྩོན་གནང་སྟེ། ཡུལ་དེའི་སྲིད་གཞུང་གིས་གནད་དོན་དེར་བསྐྱར་ཞིབ་བྱེད་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་སྤྲོད་ཐབས་མེད་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་འདུག སྐབས་དེར་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས Abetz ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་སྲིད་དབང་སྒེར་སྤྱོད་ཀྱི་དྲག་རྩུབ་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་དང་འབྲེལ། ཐེངས་འདིའི་གྲོས་འཆར་དེ་ཁ་གསལ་བོ་བཟོ་མ་ཐུབ་ཚེ། སྲིད་གཞུང་དང་བཟོ་ལས་ཁང་རྣམས་ཀྱིས་གྲོས་འཆར་དེའི་དམིགས་འདུན་དེ་ཐོན་སྐྱེད་དངོས་ཟོག་ཁག་གང་ནས་བརྒྱུད་སྤྲོད་བྱེད་བཞིན་པ་ཤེས་ཐབས་བྲལ་བའི་དགོངས་འཆར་གནང་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་ཨོ་གླིང་གི་ངལ་རྩོལ་ཚོགས་པ་དང་ལྗང་ཁུ་ཚོགས་པ་སོགས་ཀྱིས་ཀྱང་ངལ་རྩོལ་སྒྱུར་བཀོལ་གྱི་གྲོས་འཆར་དེར་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱིས། བྲན་གཡོག་ནི་འདས་ཟིན་པའི་གནད་དོན་ཞིག་མིན་པར་བསྒྲགས་འདུགདེ་བཞིན་ཐེངས་འདིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་གྲོས་འཆར་དང་འབྲེལ་ནས། ཨོ་གླིང་གི་ངལ་རྩོལ་མཉམ་འབྲེལ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་  Michele O’Neil ལགས་ཀྱིས་ཀྱང་ཚོགས་པ་ཆེ་ཁག་གཞན་ལ་ཞུ་སྐུལ་གྱིས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་ཀྱིས་གྲོས་འཆར་དེར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས་བའི་སྐུལ་མ་གནང་བ་མ་ཟད། བཙན་དབང་གི་ངལ་རྩོལ་ཐོན་སྐྱེད་བཀག་སྡོམས་ཀྱི་གྲོས་འཆར་དེར་རྒྱབ་འགལ་བྱེད་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཡང་མེད་པར་མངོན་གསལ་གནང་འདུགདེ་བཞིན་ཨོ་གླིང་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ཡུ་གུར་བུད་མེད་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་ Ramila Chanisheff ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་བཟོ་ལས་ཁང་དང་ངལ་རྩོལ་ས་ཚུགས་སུ་ཡུ་གུར་མང་པོ་བཀག་སྐྱིལ་བྱས་ཡོད་པའི་གནད་དོན་དེར་འཕྲལ་དུ་ཐག་གཅོད་ཅིག་ལེན་དགོས་བའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་ཡོད་པ་དང་། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་ཁིམས་རྩོད་པ་རྒན་པ། ལྕམ་Freya Dinshaw ལགས་ཀྱིས་ཀྱང་ཚོང་ལས་གང་ཞིག་ཡིན་ཡང་བྲན་གཡོག་ལས་ཁེ་བཟང་ལེན་ཐབས་མེད་པར་བསྒྲགས་འདུགགཞི་རྩའི་འདི་ལོའི་ཟླ་བ་ ༤ ནང་དུ། ཨོ་སི་ཊི་ལི་ཡའི་གཞུང་ངོས་ནས་ཡུལ་དེའི་མངའ་སྡེ་ Victoria ཡིས་དེ་སྔོན་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དུ་བཞག་པའི་རྒྱུད་གཅིག་ལམ་གཅིག་གི་གྲོས་མཐུན་གཉིས་ཕྱིར་འཐེན་གནང་ཡོད་པ་དང་། ཟླ་བ་ ༦ པའི་ནང་དུ། ནི་ཛ་ལན་ཌིའི་སྲིད་བློན་ལྕམ་ Jacinda Ardern ལགས་དང་། ཨོ་གླིང་གི་སྲིད་བློན་ Scott Morrison ལགས་གཉིས་དངོས་སུ་མཇལ་འཕྲད་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ལ་སེམས་འཚབ་ཕྱིར་མངོན་པ་དང་འབྲེལ་ནས་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ལ་ཁ་གཏད་གཅོག་རྒྱུའི་ཆིག་སྒྲིལ་གྱི་བཞེངས་ཕྱོགས་གསལ་སྟོན་གནང་ཡོད་པ་ལྟར། ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་ནག་དང་ཨོ་གླིང་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་སྔར་ལས་རྣོ་ངར་ཅན་དུ་འགྱུར་བཞིན་པ་རེད་འདུག

ཉེ་ཆར་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཞི་བའི་བཅིངས་གྲོལ་ཟེར་བ་བཏང་ནས་ལོ་ངོ་ ༧༠ འཁོར་བའི་མཛད་སྒོ་དང་འབྲེལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་འབྲེལ་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བའི་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་དྲུང་ཆེ་ Wu Yingjie ཡི་གཏམ་བཤད་ནང་དོན་བཀོད་པར་གཞིགས་ན་ཁོ་པས་ས་མཚམས་ས་ཁུལ་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་གལ་གནད་སྐོར་དང་འབྲེལ་ཏེ་རྒྱ་གར་དང་འབྲེལ་བའི་བོད་ཀྱི་ས་མཚམས་ཁུལ་གྱི་རྫོང་ཁག་ཉེར་གཅིག་རྒྱ་གཞུང་གི་ཐད་ཀར་སྟངས་འཛིན་དང་རོགས་རམ་འོག་ཡོད་པ་དང་། ས་ཁུལ་དེ་དག་ནང་དུ་འདས་པའི་ལོ་ངོ་ ༡༠ ནང་དུ་མི་འབོར་བརྒྱ་ཆ་ ༡༠ ལྷག་འཕར་ཡོད་པར་བརྗོད་འདུགརྒྱ་ནག་གི་གཞུང་འབྲེལ་གྲངས་ཐོར་ད་ལྟའི་ཆར་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བའི་ནང་དུ་བོད་མི་ས་ཡ་གསུམ་དང་ཕྱེད་ཀ་ལྷག་ཙམ་ཡོད་པ་དང་དེའང་འདས་པའི་ལོ་ངོ་བཅུ་དང་བསྡུར་ཚེ་བརྒྱ་ཆ་ཉེར་གཉིས་ཙམ་གྱི་མི་འབོར་འཕེལ་རྒྱས་ཕྱིན་ཡོད་པ་བཀོད་འདུག ཚེས་ ༡༩ ཉིན་གྱི་མཛད་སྒོའི་ཐོག་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་རྒྱ་ནག་དབུས་ཆབ་སྲིད་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ཝང་དབྱང་གིས་གཏམ་བཤད་སྤེལ་བར་བོད་ནང་དུ་རྒྱ་ཡིག་ཚད་ལྡན་འབྲི་ཀློག་ཐུབ་རྒྱུ་དང་། བོད་གཙོས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཚང་མའི་ངོས་ནས་སོ་སོའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ལས་རྒྱ་ནག་གི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་དང་ལྟ་གྲུབ་ལ་དོ་སྣང་དང་ཁྱབ་སྤེལ་ཆེ་བ་བྱེད་དགོས་གལ་ཡིན་པ། ལྷག་པར་དུ་བོད་ནང་དུ་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་ནང་པའི་ཆོས་དང་སྤྱི་ཚོགས་སྐྲུན་རྒྱུར་དམིགས་བསལ་འབད་བརྩོན་བྱེད་དགོས་པ། བོད་ཁ་བྲལ་གཏོང་ཐབས་བྱེད་མཁན་ཕྱི་ནང་གི་སྟོབས་ཤུགས་རྣམས་ཕམ་ངེས་ཡིན་པ་སོགས་བརྗོད་ཡོད་པ་རེད། གསར་འགོད་པས་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་འགན་འཛིན་དང་རྒྱ་ནག་ཉམས་ཞིབ་པ་ཟླ་བ་ཚེ་རིང་ལགས་སུ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་རྒྱ་གཞུང་གི་མཛད་སྒོ་དེའི་ཐོག་ནས་ཡོངས་གྲགས་བཤད་པ་མ་གཏོགས་བོད་ཀྱི་ས་མཚམས་ས་ཁུལ་ཁག་གི་སྟངས་འཛིན་དེ་སྔོན་མ་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཅང་ཙེ་མིན་སྐབས་ནས་བཟུང་སྟེ་དུས་ད་ལྟ་བར་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གཞུང་རང་གི་ཐད་ཀར་སྟངས་འཛིན་འོག་ཡོད་པ་དང་། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བའི་གཞུང་འཛིན་ལ་ས་མཚམས་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་གནད་དོན་ཐད་དབང་ཚད་གང་ཡང་མེད་སྐོར་གསུངས་ཡོད། བོད་གཞིས་བྱེས་གཉིས་ཀྱི་བོད་མིའི་དབར་འབྲེལ་ལམ་བཀག་སྡོམ་གཙོས་སྲིད་བྱུས་དེ་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ། དེ་བཞིན་ད་ལྟ་ཡོངས་གྲགས་ཐོག་བཤད་པ་དེ་རྒྱ་གར་ལ་བརྡ་ལན་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་སྲིད་པ་དང་། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་ལོ་ཤས་གོང་ནས་རྒྱ་གཞུང་གིས་འཕགས་བོད་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས་ཁུལ་དུ་གྲོང་རྡལ་གསར་རྒྱག་གི་ལས་གཞི་རྒྱ་སྐྱེད་གཏོང་མུས་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་དག་རྒྱ་ནག་རང་གི་ལག་རྗེས་ཡིན་པ་ཆེད་དུ་བཏོན་ཐབས་ཡིན་སྲིད་པར་གསུངས་ཡོད།

འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་དང་ཨ་ཧྥེ་རི་ཀའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་ནང་དུ་ covishield ཞེས་པའི་ཏོག་དབྱིབས་ནད་དུག་གི་འགོག་ཁབ་རྫུན་མ་ཡོད་པ་ངོས་འཛིན་ཐུབ་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱིས་འབྲེལ་ཡོད་གཞུང་གིས་གནད་དོན་དེར་ཞིབ་ཚགས་ཀྱིས་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ཏེ་འགོག་ཁབ་རྫུན་མའི་རིགས་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་ཁྱབ་སྤེལ་བྱེད་རྒྱུར་དོ་དམ་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་དགོས་པར་ཞུ་སྐུལ་དང་། འགོག་ཁབ་རྫུན་མ་དེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་ཡོངས་ཀྱི་མང་ཚོགས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ལ་ཉེན་ཁ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པར་གསུངས་འདུགཁ་སང་གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་གནས་ཚུལ་ཐོན་པར་གཞིགས་ན།  འདི་ལོའི་ཟླ་བ་ ༧ ནས་ཟླ་བ་ ༨ པའི་དུས་ཡུན་ཁྲོད་རྒྱ་གར་དང་ཨ་ཧྥེ་རི་ཀའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཏུ་རྒྱ་གར་ནས་བཟོ་སྐྲུན་བྱས་པའི་སྔོན་འགོག་སྨན་ཁབ་ covishield རྫུན་མ་དེ་ཐོན་ཡོད་པ་མ་ཟད། སྔོན་འགོག་སྨན་ཁབ་བཟོ་མཁན་ Serum Institute of India ཞེས་པའི་ངོས་ནས་ཀྱང་སྔོན་འགོག་སྨན་ཁབ་རྫུན་མ་ཐོན་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་བྱས་འདུག་པ་དང་། ད་ལྟ་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གིས་གནད་དོན་དེའི་ཐོག་གཞུང་འབྲེལ་ཐོག་ནས་གང་ཡང་ལན་འདེབས་བྱས་མེད་ཀྱང་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁང་ནས་འགོག་སྨན་རྫུན་མ་ཐོན་པའི་གནད་དོན་དེའི་ཐད་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པར་གསལ་འདུགདེ་བཞིན་རྒྱ་གར་ནང་དུ་འགོག་ཁབ་བཟོ་སྐྲུན་བྱེད་པའི་ Serum Institute of India ཞེས་པའི་འགན་འཛིན་ Poonawalla ལགས་ཀྱིས་གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་ལྟར་ན།  སྔོན་འགོག་སྨན་ཁབ་ཐེངས་གཉིས་པ་དེ་བརྒྱབ་ནས་ཟླ་བ་དྲུག་གི་རྗེས་ལ། ལུས་ཟུངས་ཞན་པོ་ཡོད་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་ངེས་བར་དུ་ལུས་ཟུངས་གསོ་བཅུད་ཀྱི་སྨན་ཁབ་གསུམ་པ་ booster ཞེས་པ་དེ་རྒྱག་དགོས་བར་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱིས། ཁོང་དང་ཁོང་གི་ལས་རོགས་བརྒྱད་སྟོང་ཙམ་གྱིས་སྔོན་ཁབ་གསུམ་པ་དེ་སྐྱོན་ཟིན་ཡོད་པ་དང་། མང་ཚོགས་ཀྱིས་ཀྱང་སྔོན་ཁབ་དེ་ངེས་བར་དུ་རྒྱག་རྒྱུར་སྐུལ་མ་གནང་འདུགགཞི་རྩའི་ལུས་ཟུངས་གསོ་བཅུད་ཀྱི་འགོག་ཁབ་གསུམ་པ་དེ་ནི་ཐོག་མར་ཨ་རིའི་གཞུང་གིས་ངོས་ལེན་གྱིས་ལུས་ཟུངས་ཞན་པའི་མི་མང་ལ་མཁོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད་པ་དང་། ད་ཆ་ཨ་རིའི་འཕྲོད་བསྟེན་ཆེད་ལས་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཨ་རིའི་གཞུང་གིས་འགོག་ཁབ་གསུམ་པ་དེ་ཨ་རིའི་མང་ཚོགས་ཡོངས་ལ་བརྒྱབ་ཆོག་པའི་ཆོག་མཆན་ཐོབ་རྒྱུར་ཧུར་བརྩོན་གནང་བཞིན་པ་རེད་འདུག འདི་གའི་གསར་འགོད་པས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་དྲུང་འཕར་བྱམས་པ་ཕུན་ཚོགས་ལགས་སུ་འགོག་ཁབ་གསུམ་པའི་གལ་གནད་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་འགོག་ཁབ་གསུམ་པ་དེའི་སྐོར་ལ་གྲ་སྒྲིག་ཡོད་མེད་ཀྱི་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་གཞི་བརྩའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་ཀྱང་འགོག་ཁབ་དེའི་སྐོར་ལ་ཆེད་ལས་མི་སྣས་རྒྱུས་ལོན་བྱེད་བཞིན་པ་ཡིན་ནའང་། རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གིས་གནད་དོན་དེ་དང་འབྲེལ་ནས་ལམ་སྟོན་གང་ཡང་གནང་མེད་དུས་གནས་སྐབས་སུ་གྲ་སྒྲིག་དམིགས་བསལ་དེ་འདྲ་མེད་པར་ངོ་སྤྲོད་གནང་སོང་། གཞི་རྩའི་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མཐུན་འགྱུར་འོག་ རྒྱ་གར་ནང་དུ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་མི་འབོར་ལ་གཞིགས་ཏེ་དགུང་ལོ་ ༡༨ ཡན་གྱི་བོད་རིགས་བརྒྱ་ཆ་ ༩༡།༣༣ ལ་སྔོན་ཁབ་བརྒྱབས་ཟིན་པ་དང་བལ་ཡུལ་ནང་བོད་རིགས་བརྒྱ་ཆ་ ༤༥།༣༨ ལ་སྔོན་ཁབ་བརྒྱབ་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གིས་འགོག་ཁབ་རྒྱག་སྐབས Aadhaar  card ཞེས་པ་བརྒྱུད་ནས་དེབ་སྐྱེལ་བྱེད་དགོས་སྟབས་བོད་མི་ཁག་ཅིག་ལ་རྒྱ་གར་གྱི་ངོས་འཛིན་ལག་འཁྱེར་དེ་མེད་དུས་འགོག་ཁབ་སྐྱོན་པའི་ཕྱག་འཁྱེར་རག་གི་མེད་ནའང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ངོས་ནས་འགོག་ཁབ་རྒྱག་བཞིན་པ་རེད་འདུག  གོང་གི་གནད་དོན་དེ་དང་འབྲེལ་ནས་བྱམས་པ་ཕུན་ཚོགས་ལགས་ཀྱིས་བོད་མི་ཁག་ཅིག་ལ་འགོག་ཁབ་སྐྱོན་པར་གཞུང་འབྲེལ་གྱིས་རོགས་འདེགས་གནང་བཞིན་ཡོད་ནའང་། རྩ་བའི་འགོག་ཁབ་སྐྱོན་རྒྱུའི་ཡིག་ཆའི་གྲུབ་ཆ་ཚང་མེད་དུས་འགོག་ཁབ་སྐྱོན་ཟིན་པའི་ཕྱག་འཁྱེར་དེ་རག་ཁག་པོ་ཆགས་ཡོད་པར་གསུངས་སོང་། ཁ་སང་ཧི་མ་ཅལ་མངའ་སྡེ་གཞུང་གིས་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་དང་འབྲེལ་བའི་གསལ་བསྒྲགས་ཤིག་བསྐྱངས་བའི་ནང་དུ་དེང་སྐབས་བསྐྱར་དུ་ཧི་མ་ཅལ་ནང་དུ་རིམས་ནད་ཕོག་མཁན་གྱི་ནད་པའི་གྲངས་འབོར་ཇེ་མཐོར་འགྲོ་བཞིན་པ་དང་བསྟུན་ནས། མངའ་སྡེ་ནང་ཕྱི་ནས་ཕེབས་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་ངེས་བར་དུ་དྲ་ཐོག་གི་ E-Pass ཞེས་པའི་འགྲིམ་འགྲུལ་གྱི་ཆོག་མཆན་མ་ཞུས་བར་དུ་མངའ་སྡེ་ནང་དུ་གཏོང་རྒྱུ་མིན་པར་བསྒྲགས་ཡོད་ནའང་། ཕྱི་ལོག་ནས་ཧི་མ་ཅལ་མངའ་གཞུང་དུ་སྨན་བཅོས་དང་འབྲེལ་ནས་ཡོང་མཁན་དང་། བཟོ་གྲྭའི་ལས་མི་དང་མངའ་སྡེ་གཞུང་གི་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་གཞུང་ཞབས་པ་སོགས་ཀྱིས་དྲ་ཐོག་གི་ཆོག་མཆན་ཞུ་མི་དགོས་བར་མངའ་གཞུང་དུ་ཕེབས་ཆོག་པར་འཁོད་འདུག

བོད་ཀྱི་འབྱོར་ལྡན་གྱི་ཚོང་པ་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཞབས་ཞུ་བ་རྡོ་རྗེ་བཀྲ་ཤིས་ལགས་ས་བྱི་ལོའི་ཞི་རྒོལ་དང་བསྙད་འདོགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་༢༠༠༨ ལོར་རྒྱ་ནག་གིས་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཤིང་། ཕྱི་ལོ་༢༠༡༠ ལོར་ཚེ་བཙོན་གྱི་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་པ་ཁོང་ལ་ཁྲིམས་བཤེར་མ་བྱས་པའི་སྔོན་དུ་མི་སྤྱོད་ལས་འདས་བའི་སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་ཚད་ལས་བརྒལ་བ་བཏང་སྟེ། ཁོང་བཙོན་ཁང་དུ་བསད་བཞག་པ་ཡིན་ན་ཡང་ཁྲིམས་ཐོག་ནས་བདག་པོ་རྒྱག་མཁན་མེད་པའི་འཇིགས་སྐུལ་བྱས་འདུག དེ་ཡང་ཁ་སང་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་རྡོ་རྗེ་བཀྲ་ཤིས་ལགས་ཀྱི་ཉན་ཞིབ་ཀྱི་གསང་ཡིག་ཅིག་ཕྱི་ལ་ཤོར་བའི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བའི་ནང་དུ། རྡོ་རྗེ་བཀྲ་ཤིས་ལགས་ལ་ཁྲིམས་བཤེར་མ་བྱས་སྔོན་གྱི་ཟླ་བ་བཞིའི་རིང་ལ་རྒྱ་ནག་གིས་ཁོང་ལ་བསྟུད་མར་འདྲི་གཅོད་བྱེད་སྐབས་ལྕགས་སྒྲོག་བརྒྱབས་ནས་གནམ་ལ་བཏགས་ཏེ་སྣ་ཁུང་ནང་དུ་སི་པན་ཁུ་བ་ཚ་བོ་བླུགས་པ་དང་གློག་རྒྱུགས་ཀྱིས་ཡང་ཡང་རྡུང་ནས་ཐེངས་མང་དྲན་པ་འཐོར་དུ་བཅུག་ཡོད་པ་ཡོངས་གྲགས་གནང་འདུག ལས་འགུལ་ཁང་ལ་རག་པའི་གསང་ཡིག་དེ་ནི་སྐུ་ཞབས་རྡོ་རྗེ་བཀྲིས་ལགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ དང་ ༡༤ ཡས་མས་ཤིག་ལ་རྒྱ་ནག་གི་ཁྲིམས་ཁང་གོང་མར་རང་ཉིད་ཀྱི་གྱོད་དོན་ལ་བསྐྱར་དུ་ཁྲིམས་བཤེར་ཡོང་བའི་ཞུ་གཏུགས་ཀྱི་ཡིག་ཆའི་ཆ་ཤས་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ཡིག་ཆ་དེའི་ནང་གསལ་བའི་ཁོང་གི་དཀའ་སྡུག་གི་བྱུང་བ་དེ་དག་ནི་ཁོང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོར་ལྷ་སའི་ནང་ནས་འཛིན་བཟུང་གིས་རིམ་བཞིན་ཉིང་ཁྲི་སྨན་གླིང་རྫོང་གི་དོ་དམ་ཁང་དུ་བཙན་ཁྲིད་མ་བྱས་གོང་གི་ཟླ་བ་བཞིའི་དུས་ཡུན་ཁྲོད་བྱུང་བ་ཞིག་རེད་འདུག ཡིག་ཆ་དེའི་ནང་རྡོ་རྗེ་བཀྲིས་ལགས་ཀྱིས་རང་ཉིད་ལ་མནར་གཅོད་གཏོང་མཁན་ཁོངས་སུ་རྒྱ་ནག་དབུས་བདེ་འཇགས་ལས་ཁུངས་དང་། དེ་བཞིན་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དང་སྨན་གླིང་རྫོང་གི་མི་མང་བདེ་འཇགས་ལས་ཁུངས་དང་ཐད་ཀར་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རིགས་གང་ཟག་སོ་སོ་མིང་འདོན་གནང་ཡོད་སྟབས། ཡིག་ཆ་དེ་དམིགས་བསལ་གྱི་གནད་འགག་ཅིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྡོ་རྗེ་བཀྲིས་ལགས་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་ནི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་འབྲེལ་བའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་རང་དབང་ཅན་གྱི་སྐུ་ཚབ་རྣམས་ཀྱིས་བོད་ནང་སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་ཀྱི་ཉམས་ཞིབ་འབྲུ་དོན་དང་ཡོངས་སུ་མཐུན་གྱི་ཡོད་པར་གསུངས་འདུག ཡིག་ཆ་དེའི་ནང་གསལ་ལྟར་ན། འདྲི་གཅོད་པ་མང་པོས་རྡོ་རྗེ་བཀྲ་ཤིས་ལགས་གཉིད་གཅོག་ཏུ་བཅུག་ནས་བསྟུད་མར་འདྲི་གཅོད་སྣ་ཚོགས་བྱས་ཏེ་ཁོང་ཏཱ་ལའི་རུ་ཚོགས་དང་འབྲེལ་བ་ཅི་ཡོད་སོགས་ཀྱི་ཉེས་པ་བཙན་འགེལ་གྱི་བཟོད་གླགས་བྲལ་བའི་ཡ་ང་འཇིགས་རུང་གི་མནར་གཅོད་ཚད་ལས་བརྒལ་བ་བཏང་བ་མ་ཟད། བདེ་འཇགས་ཚན་ཁག་གི་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་མནར་གཅོད་གཏོང་མཁན་གྱིས། སྟབས་བདེ་བོའི་ཐོག་ནས་བརྗོད་ན། རྡོ་རྗེ་བཀྲ་ཤིས་ལགས་ཉེས་རྡུང་གིས་བསད་བཞག་པའམ། ཡང་ན་དབང་བོ་སྐྱོན་དུ་བསྒྱུར་བཞག་ནའང་ཁྲིམས་མཐུན་ཡིན་ལུགས་དང། ཁོང་གིས་རང་ཉིད་ཀྱི་ནག་ཉེས་ལ་ངོས་ལེན་མ་བྱས་ཚེ་རང་ལོ་ ༧༠ ཡིན་པའི་ཁོང་གི་ཨ་མ་འཛིན་བཟུང་དང་། བཟའ་ཟླ་དང་བུ་ཕྲུག་རྣམས་འདྲི་རྩད་ཆེད་སྐོང་རྒྱུ་སོགས་ཀྱི་འཇིགས་སྐུལ་སྣ་ཚོགས་བྱས་ཡོད་པ་སོགས་མངོན་གསལ་གནང་འདུགགཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོའི་གསུམ་གཅིག་བཞིའི་དོན་རྐྱེན་དང་འབྲེལ་ནས་ཐོག་མར་ཁ་བྲལ་གྱི་ནག་ཉེས་བཙུགས་ཀྱང་། རྗེས་སུ་བུ་ལོན་གཡོ་ལེན་བྱས་ཡོད་པར་བསྙད་འདོགས་ཀྱིས་ཚེ་བཙོན་གྱི་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་པ་དང་། ད་ཆ་ཁོང་ལ་སྙིང་གི་ན་ཚ་དང་། ལུས་པོ་སྐྲངས་པ། གཞང་འབྲུམ་སོགས་ཀྱི་ནད་གཞི་ལྕི་མོ་ཕོག་སྟེ་གཟུགས་གཞིའི་གནས་བབ་ཧ་ཅང་ཛ་དྲག་གི་ངང་གནས་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རིགས་ཀྱིས་ཁོང་གི་ཁྲིམས་རྩོད་པ་དང་། བཟའ་ཟླ་བཅས་རྩ་བ་ནས་ཐུགས་འཕྲད་བྱེད་དུ་བཅུག་མེད་པའི་གནས་ཚུལ་ཉེ་ལམ་ཕྱི་ལ་ཐོན་ཡོད་པ་རེད། རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་རྡོ་རྗེ་བཀྲ་ཤིས་ལགས་ཀྱི་གྱོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་གསང་བའི་ཡིག་ཆ་དེར་གཞིགས་ན། ཁོང་གིས་མནར་གཅོད་ཇི་ཙམ་ཕོག་ཀྱང་རང་ཉིད་ལ་བཙན་འགེལ་བྱས་བའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ནག་ཉེས་དེར་ངོས་ལེན་རྩ་བ་ནས་བྱས་མེད་པ་མངོན་གསལ་བྱུང་ཡོད་སྐོར་གསུངས་བ་དང་འབྲེལ། ཁོང་འཕྲལ་དུ་གློད་གྲོལ་གཏོང་དགོས་བའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་བ་དང་། དེ་བཞིན་ཁོང་གི་ཉན་ཞིབ་ཀྱི་ནང་དུ་གསལ་བའི་མནར་གཅོད་ཀྱི་གོ་རིམ་དེ་དག་ལ་རྒྱ་ནག་གིས་ངེས་བར་དུ་རང་དབང་ལྡན་ཞིང་ཕྱོགས་ལྷུང་བྲལ་བའི་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་དགོས་བ་མ་ཟད། ཁོང་ལ་ཚད་བརྒལ་གྱི་མནར་གཅོད་གཏོང་མཁན་རྣམས་གསལ་བོ་བཟོས་བ་བརྒྱུད་ནས་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཁུལ་དུ་དམིགས་བསལ་གྱི་ཉེས་འགལ་རིགས་དེ་དག་གང་མགྱོགས་མཇུག་སྒྲིལ་དགོས་བར་ཞུ་སྐུལ་གནང་འདུག དེ་བཞིན་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་དང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཆེད་མཁས་བ་རྣམས་ཀྱིས་འཕྲལ་དུ་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དུ་བོད་ཀྱི་བཙོན་པ་རྡོ་རྗེ་བཀྲ་ཤིས་ལགས་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་གླེང་སློང་བྱེད་རྒྱུར་ཞུ་སྐུལ་དང་འབྲེལ་ནས། རྒྱ་ནག་གིས་ཁོང་ལ་མནར་གཅོད་ཚ་ནན་གྱིས་དྲང་བདེན་མིན་པའི་ཁྲིམས་བཤེར་བྱས་བ་བརྒྱུད་ནས་ད་ཆ་ཁོང་གི་མི་ཚེ་བཙོན་ཁང་གི་ནང་དུ་ཉེན་གནས་སུ་ལྷུང་ཡོད་པ་དང་། ཁོང་ནི་རྒྱ་ནག་གིས་ཁྲིམས་གཞི་དང་བྲལ་བའི་ཐོག་ནས་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་པའི་ཁྲོད་ཀྱི་གཅིག་ཡིན་པ་དང་། གནས་བབ་དེ་ནི་ནམ་ཡང་ངོས་ལེན་བྱེད་ཐབས་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་པར་གསུངས་འདུགཡང་དེའི་བར་ན་དབྱིན་ཡུལ་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་Freetibet ཞེས་པའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པས་སྤེལ་བའི་བོད་ནང་གི་འབྲེལ་ཡོད་གནས་ཚུལ་གཞན་ཞིག་ནང་གསལ་ལྟར་ན། ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༡༥ ཉིན། བོད་སྐྱེ་རྒུ་མདོ་ཁུལ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཉེན་རྟོག་པས་བོད་མི་རླངས་འཁོར་རྣམས་ལ་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་སྐབས་བོད་མི་རིག་གྲགས་ཞེས་པ་ཞིག་ལ་འབུད་རྒྱག་གིས་འབྲི་ཆུའི་ནང་གཡུགས་པ་དང་ཁོང་གི་གྲོགས་པོ་ཤེས་རབ་རྒྱ་མཚོ་ཟེར་བར་མེ་མདའ་བརྒྱབས་ནས་རྨས་སྐྱོན་ཆེན་པོ་བཟོས་འདུག དེའང་རིག་གྲགས་དང་ཤེས་རབ་རྒྱ་མཚོ་གཉིས་སྐྱེ་རྒུ་མདོ་ནས་རང་ཁྱིམ་དུ་ཕྱིར་ལོག་གནང་སྐབས། ཉེན་རྟོག་པར་རླངས་འཁོར་སྔོག་བཤེར་བྱེད་དོན་སོགས་དྲིས་སྟབས། སྐྱ་ཆས་གྱོན་པའི་ཉེན་རྟོག་པ་དེས་ཁོང་ཁྲོ་ལངས་ནས་རིག་གྲགས་འབུད་རྒྱག་བརྒྱབ་ནས་འབྲི་ཆུའི་ནང་གཡུགས་པ་དང་། སྐབས་དེར་མི་མང་འཛོམས་ཏེ་འབྲི་ཆུའི་ནང་ཁོང་གི་ཕུང་པོ་འཚོལ་ཐབས་བྱས་ཀྱང་རྙེད་སོན་ཐུབ་མེད་པ་རེད་འདུགFreetibet བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པས་སྤྱིར་རྒྱ་ནག་གིས་དེང་སྐབས་བོད་ནང་དུ་ཞིབ་བཤེར་གྱི་ས་ཚིགས་མང་དུ་གཏོང་བཞིན་པ་མ་ཟད། ཏོག་དབྱིབས་ཉེན་འགོག་གི་མིང་བྱང་འོག བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་རླངས་འཁོར་དང་་ཁ་པར་སོགས་སྔོག་བཤེར་དམ་པོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པར་ཡོངས་གྲགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་མི་རྣམས་ལ་རྩུབ་སྤྱོད་སྤེལ་བཞིན་པའི་གནད་དོན་རེ་རེ་ནི་རྒྱ་ནག་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་སང་ལོའི་དགུན་དུས་ཀྱི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་བསྡུ་རྒྱུའི་འོས་བབ་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་རེ་རེ་ཡིན་པར་ལུང་འདྲེན་དང་འབྲེལ། དབྱིན་ཡུལ་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ནས་རྒྱ་ནག་གི་འགྲན་ཚོགས་དེར་ཆ་ཤས་ལེན་རྒྱུ་མེད་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་འདུག

ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་༡༥ ཉིན། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གི་གཙོ་བྱས་པའི་ལྷན་ཁང་ཁག་གི་དྲུང་ཆེ་སོགས་ལྷན་ཞུགས་ཐོག་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་གླུ་དབྱངས་སུ་གྱེར་ཞིང་རྒྱལ་དར་སྒྲེང་འཛུགས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་ལ་རང་བཙན་ཐོབ་ནས་ལོ་ ༧༥ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་ཞུས་སོང་།སྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་རྒྱ་གར་བ་དང་བོད་པའི་གསར་འགོད་པ་རྣམས་བརྒྱུད་ནས་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་གཉིས་ལ་འཚམས་འདྲི་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས། རྒྱ་གར་གྱིས་ལོ་ངོ་ཉིས་བརྒྱ་ལྷག་ལ་འཐབ་རྩོད་གནང་བ་བརྒྱུད་ནས་མཐར་རང་བཙན་ཐོབ་ཡོད་པ་དང་། འཐབ་རྩོད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡང་ཞི་དྲག་ཅི་རིགས་བྱུང་ཡོད་ནའང་གཙོ་བོ་མེས་པོ་དམ་པ་གནྡི་མཆོག་གིས་དབུ་ཁྲིད་པའི་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ཐོག་ནས་འཐབ་རྩོད་གནང་ནས་རང་བཙན་ཐོབ་ཡོད་པ་ལྟར། གཞིས་ལུས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གཞན་ལ་འཚེ་བ་བྱེད་མི་དགོས་བར་འུ་ཐུག་པའི་སྐབས་སུ་རང་གི་ཚེ་སྲོག་བློས་གཏོང་གིས་འཐབ་རྩོད་གནང་བཞིན་ཡོད་པར་གསུངས་སོང་།གཞན་ཡང་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་རྒྱ་གར་ལ་རང་བཙན་ཐོབ་པའི་དུས་སྐབས་དེར་འཛམ་གླིང་གི་ཡུལ་གྲུ་གང་སར་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོ་ཞིག་ལ་ཡང་རང་བཙན་ཐོབ་ཡོད་ནའང་། སྟབས་མ་ལེགས་པ་ཞིག་ལ་སྐབས་དེར་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱས་ནས་བོད་མིའི་རང་དབང་འཕྲོག་ཡོད་པའི་དུས་སྐབས་ཤིག་བྱུང་ཡོད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ངོ་སྤྲོད་དང་སྦྲགས་ནས། བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་ལྷག་བསམ་ཟོལ་མེད་ཀྱིས་མུ་མཐུད་དུ་བོད་མིའི་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་རྒྱུན་སྐྱོང་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་ཡིན་པར་སྐུལ་མ་གནང་སོང་། སྐབས་དེར་གསར་འགོད་པ་ཞིག་གིས་འདི་ལོ་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ས་བཅིངས་གྲོལ་ཟེར་བ་བཏང་ནས་མི་ལོ་བདུན་ཅུ་འཁོར་བར་དུས་སྟོན་བྱེད་བཞིན་པ་དེར་བརྡ་ལན་ག་རེ་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཐད་ནས་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས། རྒྱ་ནག་གི་ངོས་ནས་བོད་ཞི་བའི་བཅིངས་གྲོལ་ཞེས་འབོད་བཞིན་ཡོད་ནའང་བོད་མིའི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ལ་གཉའ་གནོན་བཤུ་གཞོག་བཏང་ནས་ལོ་བདུན་ཅུ་འཁོར་བ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པར་ལུང་འདྲེན་གྱིས། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་རྒྱ་ནག་གི་ནང་དུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་བབ་ཚད་དམའ་ཤོས་དང་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ལ་གཉའ་གནོན་བཤུ་གཞོག་བྱེད་མཁན་སྡུག་ཤོས་ཤིག་ཡིན་པ་གསལ་བོ་ཆགས་ཡོད་སྟབས། རྒྱ་ནག་གིས་ཞི་བའི་བཅིངས་གྲོལ་ཟེར་བ་དེ་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་དགའ་སྤྲོ་བྱེད་དགོས་བའི་གནས་བབ་ཅིག་གཏན་ནས་ཆགས་མེད་པར་གསུངས་སོང་། གཞི་རྩའི་རྒྱ་གར་ནི་དབྱིན་གཞུང་གི་བཙན་འཛུལ་གྱི་འོག་ལོ་ཉིས་བརྒྱ་ལྷག་ལ་གཉའ་གནོན་བཤུ་གཞོག་མྱངས་མཐར་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༧ ལོར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་ཡོངས་ལ་མི་སེར་སྤེལ་བའི་ལམ་ལུགས་མཇུག་སྒྲིལ་བའི་དུས་སྐབས་དང་བསྟུན་ནས་རང་བཙན་སླར་གསོ་གནང་ཡོད་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་དང་། ཁ་སང་གི་རང་བཙན་དུས་དྲན་དོན་ལྔའི་མཛད་སྒོའི་ཐོག  རྒྱ་གར་སྲིད་བློན་མཱོ་ཊི་མཆོག་གིས་རྒྱལ་ནང་གི་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་ཀྱི་གནད་དོན་དང་ཞིང་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱིད་སྡུག   དེ་བཞིན་རྒྱ་གར་གྱི་ཨོ་རྩལ་རྩེད་འགྲན་གྱི་བྱེད་བབ་སོགས་དང་འབྲེལ་ནས་གཏམ་བཤད་གནང་སྟེ། མ་འོངས་བའི་ལོ་ངོ་ཉེར་ལྔའི་ནང་དུ་རྒྱ་གར་གྱི་ནང་དུ་ཚང་མས་མཉམ་ལས་ཀྱི་ཐོག་ནས་བཟོ་ལས་འཛུགས་སྐྲུན་སྔར་ལྷག་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་དུ་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་པར་བསྒྲགས་འདུག

དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཕྱག་ཚོད་བཅུ་དང་ཕྱེད་ཀའི་ཐོག    བཞུགས་སྒར་ཁུལ་གྱི་དབུས་ས་གཉིས་ཀྱི་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་མེག་གྷན་ཁྲོམ་གཞུང་དུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་བཙོན་པའི་དྲང་བདེན་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་ཞུས་ཏེ། བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་ཆུང་ཤོས་པཎ་ཆེན་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་གི་གཙོ་བྱས་པའི་བོད་མིའི་བསྟན་སྲིད་ཀྱི་ཆེད་དུ་རྒྱ་ནག་གི་བཙོན་ཁང་དུ་མནར་གཅོད་མྱོང་བཞིན་པ་ཡོངས་གང་མགྱོགས་གློད་གྲོལ་ཡོང་བར་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་སྡེ་ཚན་ཁག་གིས་རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་ལ་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་དགོས་བའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་སོང་། དེ་རིང་གི་ལས་འགུལ་དེའི་ཐོག  བཞུགས་སྒར་ཁུལ་གྱི་བོད་ཀྱི་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་དབུས་ས་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུན་ལས་རྣམས་ཀྱི་གཙོ་བྱས་པའི་བཞུགས་སྒར་ཁུལ་གྱི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་སྐྱིད་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་ལྷན་འཛོམས་ཀྱི་ཐོག  བོད་ནང་གི་བཙོན་པ་རྣམས་ལ་རྒྱ་གཞུང་གིས་མནར་གཅོད་གཏོང་བཞིན་པའི་པར་རིས་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་ཀྱིས་འགྲེམས་སྟོན་གནང་བ་བརྒྱུད་ནས། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གིས་རྒྱ་ནག་གི་མནར་གཅོད་འོག་གི་བོད་ནང་གི་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ལ་རྒྱུས་ལོན་གནང་དགོས་བའི་བསྒྲགས་གཏམ་སྤེལ་སོང་།སྐབས་དེར་དབུས་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་བསྟན་འཛིན་སྒྲོལ་མ་ལགས་ཀྱིས་དེ་རིང་གི་བཙོན་པའི་ཉིན་མོ་དང་འབྲེལ་ནས་བོད་ནང་གི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པའི་ཐད་ནས་གཏམ་བཤད་གནང་བའི་ནང་དུ། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་བཙན་འཛུལ་བྱས་པ་ནས་བཟུང་དུས་ཡུན་རིང་པོར་གཞུས་ལུས་བོད་མི་ཚོས་རང་གི་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཙམ་ལག་བསྟར་བྱས་པར་དབང་ཤེད་ཀྱིས་བཙན་བཟུང་དང་མནར་གཅོད་ཚད་མེད་གཏོང་བ། དེ་བཞིན་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་བསྒྱུར་བ་སོགས་ཀྱི་མི་སྤྱོད་ལས་འདས་བའི་གནོན་འཚེ་དང་མནར་གཅོད་གཏོང་གི་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱིས། བོད་ནང་གི་བཙོན་པ་རྣམས་ལ་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཡོངས་ཁྱབ་གསལ་བསྒྲགས་ནང་དུ་འཁོད་པའི་གཞི་རྩའི་ཐོབ་ཐང་ཁག་གང་ཡང་ལོངས་སྤྱོད་བྱེད་རྒྱུའི་དབང་ཚད་མེད་པར་བཙན་ཤེད་ཀྱིས་ནག་ཉེས་ངོས་ལེན་བྱེད་དུ་འཇུག་གི་ཡོད་པར་གསུངས་སོང་། དེ་བཞིན་འདི་གའི་གསར་འགོད་པའི་ཚོགས་གཙོ་ལགས་སུ་བོད་ནང་གི་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་བཙོན་པའི་གནས་བབ་ལ་གཟིགས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐད་ནས་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས། གཞིས་བཞུགས་བོད་མི་རྣམས་དངོས་སུ་རྒྱ་ནག་གི་བཙོན་ཁང་དུ་ཡོད་མིན་ལ་ལྟོས་མིན་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་རྣམ་དཔྱོད་དང་ཐོབ་ཐང་ཁག་ལོངས་སྤྱོད་བྱེད་རྒྱུའི་རང་དབང་གང་ཡང་མེད་པར་བརྟེན་བོད་མི་ཡོངས་རྫོགས་རྒྱ་ནག་གི་དབང་བསྒྱུར་འོག་གི་བཙོན་པ་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་སོང་། དེ་བཞིན་ཁོང་གིས་བཙན་བྱོལ་གྱི་བོད་མི་རྣམས་ནི་གཞིས་བཞུགས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་མགྲིན་ཚབ་པ་ཡིན་སྟབས་གོ་སྐབས་ནམ་བྱུང་ལ་བོད་ནང་གི་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་གཞིར་བཞག་གིས་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཏེ། བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་དང་བཙོན་པའི་གནས་སྟངས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་སྟེང་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱེད་རྒྱུ་གལ་ཆེན་ཡིན་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་སོང་། གཞི་རྩའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བཙོན་པའི་དྲང་བདེན་གྱི་ཉིན་མོ་ནི་ལོ་རབས་བདུན་བཅུའི་ནང་ཐོག་མར་ཁ་ན་ཊའི་ནང་དུ་འགོ་ཚུགས་ཤིང་། ཕྱིས་སུ་ཨ་རི་དང་དབྱིན་ཡུལ་གྱི་གཙོ་བྱས་པའི་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་རིང་གི་ཉིན་མོ་འདི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བཙོན་པའི་དྲང་བདེན་གྱི་ཉིན་མོར་ངོས་འཛིན་གྱིས་རིམ་གྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ངོས་ལེན་ཡོད་པའི་དུས་དྲན་གྱི་ཉིན་མོ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་ལྟར། བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཀྱང་གཞུང་འབྲེལ་གྱིས་ཉིན་མོ་འདི་ནི་རྒྱ་ནག་གི་བཙོན་ཁང་ནང་ནས་རྐྱེན་ལམ་དུ་ཤོར་བའི་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་རྣམས་ལ་གུས་བཀུར་དང་དྲན་རྟེན་གྱི་ཉིན་མོར་གཏན་འབེབས་གནང་སྟེ། ཉིན་མོ་འདིར་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་མི་རྣམས་བཙོན་འཇུག་མནར་གཅོད་གཏོང་བཞིན་པར་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་དང་ཁོང་ཚོས་གནས་བབ་ཐེར་འདོན་གྱི་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་བྱེད་མུས་ལྟར།  དེ་རིང་གི་ཉིན་མོ་འདིར་བོད་ནང་གི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་གློད་གྲོལ་དང་། འཛིན་བཟུང་མཚམས་འཇོག  དེ་བཞིན་དྲང་བདེན་གྱི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཐོབ་ཐང་དགོས་བ་སོགས་དང་འབྲེལ་ནས། རྒྱལ་སྤྱིའི་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་གཙོ་བྱས་པའི་ཐོབ་ཐང་གི་སྡེ་ཁག་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ལ་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་རྒྱུར་དོན་ཚན་བདུན་གྱི་ཐོག་ནས་ཞུ་སྐུལ་གནང་ཡོད་པ་རེད།

འདི་ལོའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་དེ་ཁ་སང་རེས་གཟའ་ཉི་མའི་ཉིན་ཉི་ཧོང་གི་ནང་དུ་མཇུག་སྡོམ་བྱས་པ་དང་བསྟུན་ནས། བོད་མི་དང་ཧོང་ཀོང་བ། དེ་བཞིན་ཡུ་གུར་བ་སོགས་ཀྱི་མཚོན་པའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་སྒྲུབ་ཀྱི་ཚོགས་སྐྱིད་ཁག་གི་ལས་འགུལ་བས་ཁ་སང་ཨ་རིའི་ཁུལ་དུ་སང་ལོའི་རྒྱ་ནག་གི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་སྤྱི་དང་། སྒོས་སུ་ཨ་རིའི་ནང་གི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ཀྱི་མ་དངུལ་རོགས་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ཁག་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་ཞིག་སྤེལ་འདུག དེ་ཡང་ཁ་སང་རེས་གཟའ་ཉི་མའི་ཉིན་གུང་ཙམ་ལ། བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པས་དབུ་ཁྲིད་ཀྱི་ཐོག ཧོང་ཀོང་བ་དང་ཡུ་གུར་བ་སོགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་བས་སང་ལོའི་རྒྱ་ནག་གི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ཀྱི་སྦྱིན་བདག་ཆེ་ཤོས་སུ་གྱུར་བའི་ཨ་རིའི་ནང་གི་NBC ཞེས་པའི་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་རླུང་འཕྲིན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ Rockefeller Center ཞེས་པའི་ལྟེ་གནས་སུ་མཉམ་འཛོམས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་སང་ལོའི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་རིགས་མཚམས་འཇོག་དགོས་བའི་བསྒྲགས་གཏམ་སྤེལ་བ་དང་བཀྲམས་པ་སོགས་ཀྱིས་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་ཞིག་སྤེལ་འདུགསྐབས་དེར་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་ཨ་རིའི་ཁུལ་གྱི་འབྲེལ་མཐུད་པ་བསྟན་འཛིན་གཡང་འཛོམས་ལགས་ཀྱིས་བརྙན་ལམ་ནས་བསྒྲགས་གཏམ་སྤེལ་བའི་ནང་དུ། ད་ལྟའི་ཆར་ཉི་ཧོང་གི་ཨོ་རྩེད་འགྲན་ཚོགས་མཇུག་སྡོམ་གྱི་རྩེད་འགྲན་དཔལ་འབར་དེ་རྒྱ་ནག་ཏུ་རྩིས་སྤྲོད་བྱེད་བཞིན་པའི་སྐབས་འདིར། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ངེས་བར་དུ་ཨོ་རྩལ་གྱིས་རྒྱ་ནག་གི་དྲག་གནོན་དང་བཙན་འཛུལ་དེ་དག་ཁྲིམས་མཐུན་དུ་སྒྱུར་བཞིན་པར་དོ་སྣང་སྤྲོད་དགོས་བ་དང་། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་དང་ཤིན་ཅང་གི་ནང་དུ་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་བྱུང་མ་མྱོང་བའི་དྲག་གནོན་དང་རྩ་གཏོར་གྱི་སྲིད་བྱུས་མུ་མཐུད་དུ་སྤེལ་བཞིན་པའི་སྐབས་འདིར། ཨ་རིའི་ NBC རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་ལ་མཉམ་འབྲེལ་གྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཚམས་འཇོག་དགོས་བའི་སྐུལ་མ་གནང་འདུགགཞན་ཡང་ཁ་སང་གི་བསྒྲགས་གཏམ་གྱི་ནང་དུ། ཨ་རིའི་ནང་གི་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་རླུང་འཕྲིན་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་དང་འབྲེལ་བའི་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་རིགས་ཁྱབ་སྤེལ་བྱས་པ་དེ་ཡིས། རྒྱ་ནག་གིས་དྲག་ཤུགས་ཀྱིས་བོད་མིའི་གཙོ་བྱས་པའི་ཡུ་གུར་བ་དང་ཧོང་ཀོང་བ། དེ་བཞིན་ཐེ་ཝན་དང་ནང་སོགས་ཀྱི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་རྩ་གཏོར་བྱེད་བཞིན་པ་དེ་ནི་འོས་མཚམས་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་ཅིག་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་བྱས་པ་དང་གཅིག་མཚུངས་ཡིན་པར་བསྒྲགས་ཏེ། རྒྱལ་སྤྱིའི་བསམ་ཤེས་ཡོད་མཁན་གྱི་མི་མང་གིས་ཁོང་ཚོས་ལས་འགུལ་དེར་འཛུལ་ཞུགས་ཀྱིས་མི་རིགས་རྩ་གཏོར་ནི་ཉེན་ཚབས་ཆེ་བའི་བྱ་སྤྱོད་ཅིག་ལ་ཡིན་པར་གསལ་བོར་སྟོན་རྒྱུར་སྐུལ་བ་གནང་འདུག  དེ་བཞིན་སྐབས་དེར་ཁོང་ཚོས་རྔམ་སྟོན་ཁྲོམ་སྐོར་གྱི་སྐབས་སུ། NBC རླུང་འཕྲིན་ཁང་ངོ་ཚ་ཞེས་སྐད་འབོད་གནང་སྟེ། རླུང་འཕྲིན་ཁང་དེས་གང་མགྱོགས་རྒྱ་ནག་གི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཚམས་འཇོག་དགོས་བའི་ཞུ་འབོད་གནང་འདུག གཞན་ཡང་ཨ་རིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཁང་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་རྩལ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་མཚམས་འཇོག་གི་སྲིད་བྱུས་དེ་ངེས་བར་དུ་རྩ་འཛིན་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས་བའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་ནས། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཚོགས་པའི་འགན་འཛིན་སྐུ་ཞབས Minky Worden ལགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོར་རྒྱ་ནག་ཏུ་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་བསྡུས་བ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ནང་དུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་བབ་ཇེ་ཞན་ཇེ་སྡུག་ཏུ་ཕྱིན་ཡོད་པར་མངོན་གསལ་གནང་སྟེ། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་རྩལ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་རྩེད་འགྲན་ནི་ཆབ་སྲིད་དང་མཉམ་བསྲེ་བྱེད་ཐབས་མེད་པར་བརྗོད་ཡོད་ནའང་། རྒྱ་ནག་གིས་ཤེས་དགོས་བ་ཞིག་ནི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ནི་ས་ཁོངས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་བྱ་འགུལ་ཞིག་དང་། བྱ་འགུལ་དེ་ཡིས་རྒྱལ་ཁབ་གང་དེའི་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་སྲིད་གཞུང་གི་གོ་བབ་ཇེ་མཐོར་གཏོང་གི་ཡོད་པ་ཤེས་དགོས་བར་སྐུལ་མ་གནང་ཡོད་པ་ཡང་ལུང་འདྲེན་གནང་འདུག གཞི་རྩའི་འདི་ལོའི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་དེ་ཟླ་བ་སྔོན་མའི་ཚེས་ ༢༥ ནས་འགོ་འཛུགས་ཀྱིས་ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༧ ཉིན་མཇུག་སྡོམ་བྱས་པ་དང་ལྷན་དུ། མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་སང་ལོའི་རྒྱ་ནག་ནང་གི་དགུན་དུས་ཀྱི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་དེར་དོ་སྣང་བྱེད་བཞིན་པ་དང་བསྟུན་ནས། བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་དབུ་ཁྲིད་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་མི་དང་ཡུ་གུར་མི་རིགས་ལ་དྲག་གནོན་ཆེས་ཆེར་བྱེད་བཞིན་པ་མངོན་གསལ་གནང་སྟེ་རྒྱ་ནག་ལ་སང་ལོའི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་དེ་བསྡུ་རྒྱུའི་འོས་བབ་མེད་པའི་འགུལ་རབ་དང་རིམ་པ་སྤེལ་བཞིན་པ་རེད།

Reuters གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་གཞིགས་ན་ཁ་སང་རེས་གཟའ་ཕུར་བུའི་ཉིན་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ལྕམ་སྐུ་ Marise Payne ལགས་ཀྱིས་ཨ་རིའི་གཞུང་ནས་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་ Magnitsky Act ཞེས་པའི་ཁྲིམས་གཞི་ལྟར་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་གཞུང་གིས་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཁག་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་སླད་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་དང་འགལ་བའི་ནག་ཉེས་ཅན་གྱི་མི་སྣའམ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གཏོང་མཁན་ཁག་ལ་ཚོང་གི་འཁོར་རྒྱུགས་དང་འགྲུལ་སྐྱོད་སོགས་བཀག་སྡོམ་ཆེད་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་གཞུང་གིས་གཏན་འབེབ་གནང་བའི་ Magnitsky Act ཞེས་པའི་ཁྲིམས་གཞི་གཏན་འབེབ་གནང་འཆར་ཡོད་པ་གསུངས་འདུགཕྱི་ཟླ་གསུམ་པའི་ནང་ཨ་རི་དང་ཡོ་རོབ་མཐུན་ཚོགས། དེ་བཞིན་ཨིན་ཡུལ་བཅས་ནས་ཤིན་ཅང་གི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ཏེ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གཏོང་མཁན་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་གཞུང་འབྲེལ་མི་སྣ་ཁག་ཅིག་ལ་ཁྲིམས་ལྟར་ཉེས་ཆད་གཅོད་རྒྱུའི་གསལ་བསྒྲགས་གནང་བ་བཞིན་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་གཞུང་གིས་ཀྱང་ཡུལ་དེའི་ཁྲིམས་ལ་བསྐྱར་བཅོས་ཀྱིས་འདི་ལོའི་ལོ་མཇུག་བར་ Magnitsky Act ལྟ་བུའི་ཁྲིམས་གཞི་གཏན་འབེབ་གནང་ཐུབ་རྒྱུར་ཚོད་དཔག་གནང་གི་འདུག ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་གཞུང་ནས་གཏན་འབེབས་གནང་རྒྱུའི་ཁྲིམས་གཞི་དེ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཁག་རྡོག་རོལ་གཏོང་མཁན་དང་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་གཏོར་བཅོམ་སླད་མཚོན་ཆ་མཁོ་འདོན་བྱེད་མཁན། དྲྭ་ཐོག་ནས་གསོ་མྱུལ་བྱེད་མཁན། དེ་བཞིན་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་བྱེད་མཁན་བཅས་ལ་དམིགས་རྒྱུ་ཡིན་པ་མ་ཟད་ནག་ཉེས་ཅན་གྱི་མི་སྣ་དག་གི་འགྲུལ་སྐྱོད་ལ་བཀག་སྡོམ་དང་ཚོང་གི་འཁོར་རྒྱུགས་ལ་བཀག་སྡོམ་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་པར་བརྗོད་འདུག གཞི་རྩའི་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ལྕམ་སྐུ་ Marise Payne ལགས་ཀྱིས་ Magnitsky Act ཞེས་པའི་ཁྲིམས་གཞི་ཕྱག་བསྟར་གནང་འཆར་གྱི་གནད་དོན་ཡོངས་གྲགས་མ་གནང་གོང་གི་ཟླ་བ་བརྒྱད་ཙམ་གྱི་སྔོན་ལ་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་མང་དག་ཅིག་གིས་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་གཞུང་ནས་གང་མགྱོགས་ཁྲིམས་གཞི་དེ་ཕྱག་བསྟར་གནང་རྒྱུར་ནན་སྐུལ་ཞུས་ཡོད་པ་དང་། ཁྲིམས་གཞི་དེར་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་ཚོས་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་ནང་མགྱོགས་མྱུར་ཁྲིམས་གཞི་དེ་དངོས་སུ་ཁྲིམས་སུ་བཅས་ཐུབ་རྒྱུར་ཚོད་དཔག་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་ཅི་སྟེ་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་གཞུང་ནས་ཁྲིམས་གཞི་དེ་དངོས་སུ་ཁྲིམས་སུ་བཅས་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་འབྲེལ་ལམ་ཇེ་ཞན་ཇེ་སྡུག་ཏུ་གྱུར་རྒྱུའི་ཉེན་ཁར་གཟིགས་བཞིན་ཡོད་པ་རེད་འདུག

ཁ་ཉིན་ཁེ་ན་ཌའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་  ༡༥ དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་དང་ཉམས་ཞིབ་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་ཡོད་སྡེ་ཁག་ ༣༠ ཙམ་གྱིས་ཡུལ་དེའི་སྲིད་བློན་སྐུ་ཞབས་ Justin Trudeau མཆོག་ལ་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ཡོང་ཐབས་སུ་ཐུགས་འགན་དམིགས་བསལ་བཞེས་དགོས་པའི་ཞུ་འབོད་ཀྱི་སྙན་ཞུ་ཕུལ་འདུག དེ་ཡང་ཁ་ཉིན་ཕྱི་ཚེས་ ༣ ཉིན་ཁེ་ན་ཌ་ནང་གི་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ ༡༥ ཙམ་དང་། ཧོང་ཀོང་དང་ཡུ་གུར། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནད་དོན་རྩོད་མཁན།  བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་བཅས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་དང་འབྲེལ་བའི་ཚོགས་སྒེར་ཁག་འདྲ་མིན་ ༣༠ ཙམ་དང་། ཡུལ་དེའི་ནང་གི་བོད་རིགས་ཚོགས་པ་གཙོས་པའི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་བཅས་ནས་ཡུལ་དེའི་སྲིད་བློན་ Justin Trudeau མཆོག་གི་མཚན་ཐོག་ལ་ཡོངས་ཁྱབ་སྙན་ཞུ་ཕུལ་བའི་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ས་བཙན་བཟུང་བྱས་ཏེ་བོད་མི་རྣམས་བཙན་བྱོལ་དུ་གྱར་བའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་བ་ནས་བཟུང་། ད་བར་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་ལྷན་དུ་གྲོས་མོལ་གྱི་ལམ་ནས་བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་སེལ་རྒྱུའི་ཐབས་ཤེས་རིམ་པ་གནང་ཡོད་ཀྱང་། གྲོས་མོལ་རིམ་པ་ཁ་ཤས་གནང་རྗེས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༠ ནས་བཟུང་ད་བར་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་ཡོངས་སུ་མཚམས་ཆད་ཡོད་པ། དེའི་བར་ན་སྔ་ལོ་ཡུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱ་ནག་འབྲེལ་ལམ་ཚོགས་ཆུང་ངོས་ནས་སྤྱི་མོས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོག་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ཡོང་ཐབས་སུ་གྲོས་འཆར་བསྟན་ཡོད་ཀྱང་། བློ་ཕམ་པའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་ལ་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༦ པའི་ནང་གྲོས་ཚོགས་སུ་གྲོས་འཆར་དེ་བསྣམས་སྐབས་གཏན་འབེབས་གནང་ཐུབ་མེད་པ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་ལུང་འདྲེན་དང་སྦྲགས། རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་འདྲ་མིན་གྱི་འགོ་ཁྲིད་ཚོས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་སེལ་ཆེད་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མི་དང་ལྷན་དུ་ཞི་བའི་གྲོས་མོལ་གནང་དགོས་པའི་དགོས་འདུན་སྟོན་བཞིན་པའི་ཐོག་ལ་ཁེ་ན་ཌ་གཞུང་ངོས་ནས་ཀྱང་རྒྱབ་སྐྱོར་གསལ་སྟོན་གནང་དགོས་པ་དང་། དེའི་ཐོག་སྲིད་བློན་ Trudeau མཆོག་གི་ལས་ཁུངས་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་གནང་དགོས་པ་ཡོངས་གྲགས་ཐོག་གསུང་དགོས་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གི་འབྲེལ་ཡོད་དཔོན་རིགས་ལྷན་དུ་བཀའ་མོལ་གནང་སྟེ་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་སླར་གསོ་གནང་དགོས་པའི་གནོན་ཤུགས་སྤྲད་པ་སོགས་ཀྱི་ཐུགས་འགན་བཞེས་དགོས་པའི་ཞུ་འབོད་གནང་འདུག སྙན་ཞུ་དེའི་ནང་ད་དུང་། འདས་པའི་ལོའི་ནང་བོད་ནང་དུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ཆེས་ཞན་པོ་ཆགས་པའི་ཁྲོད་འདི་ལོའི་ཨ་རིའི་རང་དབང་ཁང་པའི་སྙན་ཐོའི་ནང་དུ་བོད་དེ་བཞིན་ Syria དང་ལྷན་དུ་འཛམ་གླིང་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་སྡུག་ཤོས་ཀྱི་ས་ཁུལ་གྲས་སུ་མིང་འདོན་གནང་ཡོད་པ་དང་། འཇར་མན་ཉམས་ཞིབ་པ་དང་ Reuters གསར་ཁང་གི་གནས་ཚུལ་མངོན་གསལ་གནང་བའི་ནང་དུ། བོད་མི་འབུམ་ ༥ ཙམ་དམག་རང་བཞིན་གྱི་ངལ་རྩོལ་ར་བ་སོགས་ཀྱི་ནང་དུ་བཞག་པ་དང་དེ་དག་ནང་བོད་རིགས་བེུད་རྣམས་ཀྱི་ཐོག་ལ་བཙན་གཡེམ་སོགས་ཀྱི་ཚབས་ཆེའི་གནད་དོན་བྱུང་བཞིན་པ་མ་ཟད་བོད་ས་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་བོད་མིའི་བྱ་འགུལ་ཐོག་ལྟ་སྲུང་ནན་པོའི་དམ་དྲག་གིས་བོད་མི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག་བཅས་པ་རྩ་མེད་གཏོང་ཐབས་ཀྱི་མི་རིགས་རྩ་གཏོར་གྱི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་བཞིན་པ་སོགས་ཆེས་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་ཆགས་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་དང་འབྲེལ། གནད་དོན་དེ་དག་རྐྱེན་པས་འདས་པའི་ལོའི་ནང་དུ་ཁོང་རྣམས་ནས་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ཡོང་རྒྱུ་དེ་ཛ་དྲག་གི་དགོས་མཁོ་ཞིག་ཏུ་རྩིས་བཞིན་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག དེའི་བར་ན་རྒྱ་ནག་གཞུང་ངོས་ནས་ ༸ཀུན་གཟིགས་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་འཛིན་བཟུང་བཙོན་འཇུག་བྱས་པ་གཙོས་པའི་མ་འོངས་༸རྒྱལ་བའི་ཡང་སྲིད་བདམ་རྒྱུའི་གནད་དོན་ཐོག་ཐེ་བྱུས་བྱ་རྒྱུའི་ཐབས་ཤེས་སྣ་མང་གཏོང་བཞིན་པ་ལྟར། ད་ལྟ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དགུང་ལོ་བགྲེས་རུ་ཕེབས་བཞིན་པ་དང་རྒྱ་གཞུང་གི་ཐེ་བྱུས་ཤུགས་ཆེ་རུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་དུས་སྐབས་སུ་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་གྱི་དགོས་མཁོ་དེ་བས་ཆེ་རུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་གསུངས་ཏེ།  ཁེ་ན་ཌ་དེ་བཞིན་དམངས་གཙོ་དང་རང་དབང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་གྱི་བར་མའི་རྒྱལ་ཁབ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ཡོང་ཐབས་ཐོག་ཆ་ཤས་གལ་ཆེན་པོ་ལེན་རྒྱུ་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག