བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས།

རྒྱ་ནག་གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་ལྟར་ན། རྒྱ་ནག་གིས་འདི་ལོའི་ཟླ་བ་བཅུ་གཅིག་གི་ཚེས་འགོ་ནས་བཟུང་ལོ་བཅུ་ཚན་གཅིག་གི་ནང་དུ་ཐེངས་རེར་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ཐེངསབདུན་པའི་མི་འབོར་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༠ ནས་༢༠༢༠ ལོའི་མི་འབོར་ཞིབ་བཤེར་དེ་དངོས་སུ་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་སྐོར་འཁོད་འདུགཨ་རིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་ཐེངས་འདིའི་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་མི་འབོར་ཞིབ་བཤེར་དེའི་ཁྲོད་རྒྱ་རིགས་མང་ཚོགས་ནས་ཧོང་ཀོང་དང་ Macau དེ་བཞིན་ཐེ་ཝན་སོགས་སུ་གནས་སྡོད་རང་ཉིད་ཀྱི་ནང་མི་རྣམས་ཀྱི་མིང་གཞུང་མཁོ་སྤྲོད་བྱེད་དགོས་པ་བཟོས་ཡོད་པ་དང་། ཆ་རྐྱེན་དེའི་རྐྱེ་གྱིས་རྒྱ་གར་དང་ཡུ་རོབ། དེ་བཞིན་ཨོ་གླིང་སོགས་བཙན་བྱོལ་དུ་ནང་མི་སྤུན་ཉེ་ཡོད་པའི་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོར་ཡང་དཀའ་ངལ་བཟོ་ཉེན་ཡོད་སྐོར་གསུང་བ་དང་ཆབས་ཅིག རྒྱ་ནག་གིས་ཁམས་འབྲི་རུ་རྫོང་དུ་བྱིས་པ་གསུམ་གྱི་ཨ་ལྷ་མོ་ལགས་དང་ཁོང་གི་གཉེན་ཉེ་བསྟན་འཛིན་ཐར་བ་གཉིས་འཛིན་གྱིས་ཕྱི་ལགས་སུ་གནས་སྡོད་ཀྱི་ནང་མི་རྣམས་ལ་དངུལ་སྐུར་བའི་ཉེས་འཛུགས་ཁྲོད་འཛིན་བཟུང་བཀག་སྐྱིལ་བྱས་ཏེ་གཅར་རྡུང་ཤུགས་དྲག་བྱས་བ་བརྒྱུད་ནས་ཨ་མ་ལྷ་མོ་ལགས་དྲག་སྤྱོད་ཁྲོད་ཚེ་སྲོག་ཤོར་བའི་གནས་སྟངས་མངོན་གསལ་གནང་འདུག དེ་བཞིན་ལས་འགུལ་ཁང་གིས། མི་འབོར་ཞིབ་བཤེར་ཁྲོད། མི་མང་གི་མིང་དང་ཕོ་མོ། དེ་བཞིན་སྐྱེས་ལོ་སྐྱེས་ཚེས་དང་གཏན་སྡོད་ཀྱི་ཁ་བྱང་། མི་སྒེར་ངོས་འཛིན་གྱི་ཨང་རྟགས་དང་པར་སོགས་གསལ་བོར་ཐོ་འགོད་བྱས་བ་བརྒྱུད་ནས། རྒྱ་ནག་གིས་ག་ལེར་མི་སྒེར་གྱི་གནས་ཚུལ་བསྡུ་རུབ་བྱས་པ་ཁག་འཕྲུལ་ལས་མ་ལག་ཏུ་དྲར་འཇུག་བྱས་ཏེ། རྒྱ་ནག་གི་དབང་འཛིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལག་ཆར་བེད་སྤྱོད་ཡོངས་ཐབས་ཀྱི་འབད་བཞིན་ཡོད་པར་ཡོངས་གྲགས་གནང་འདུག ད་རེས་ཀྱི་མི་འབོར་ཞིབ་བཤེར་དེའི་ཁྲོད་ད་དུང་མང་ཚོགས་ནས་རང་མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་གསལ་བཀོད་བྱེད་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་བཟོས་ཡོད་པ་དང་། ལས་འགུལ་ཁང་གིས་སྤྱིར་རྒྱ་ནག་གི་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་ནང་དུ་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་གསལ་བོར་འཁོད་མེད་པར་ལུང་འདྲེན་དང་འབྲེལ་དཔེར་ན་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་ལོ་་༡༩༨༤ ལོའི་མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་བྱེད་ཕྱོགས་སྐོར་གྱི་ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བཅའ་ཁྲིམས། ཞེས་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཕྱ་ལོ་ ༢༠༠༩ ལོའི་ཀྲུང་གོའི་མི་རིགས་སྲིད་ཇུས་དང་མི་རིགས་ཁག་ཐུན་མོང་ཐོག་དར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་བྱུང་བའི་རྒྱབ་ཤ་དཀར་པོའི་དེབ་ཟེར་བ་སོགས་སུ་ཡང་གསལ་ཁ་གང་ཡང་མེད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག རྒྱ་ནག་གིས་དུས་རྒྱུན་ནས་མི་འབོར་ཞིབ་བཤེར་གྱི་གྲངས་ཐོའི་ནང་དུ་བོད་ཟེར་དུས་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བ་གཅིག་པོ་མ་གཏོགས་བོད་ཀྱི་མདོ་སྟོད་སྨད་ཚུད་ཀྱི་མེད་པར་མངོན་གསལ་གནང་བ་དང་སྦྲགས། ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཁུལ་དུ་རྒྱ་ནག་གི་ཧན་མི་རིགས་མང་པོ་འབོར་འདྲེན་བྱས་ཏེ་བོད་མི་རྣམས་རང་ས་རང་ཡུལ་ནས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ལྟ་བུར་གྱུར་ཏེ་བོད་ཀྱི་ཆོས་རིགས་ལ་ཉེན་ཁ་འཕྲད་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་ལུང་འདྲེན་གནང་འདུག དེ་བཞིན་ལྟེ་གནས་ཁང་གིས། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༠ ལོའི་མི་འབོར་ཞིབ་བཤེར་གྱི་གྲངས་ཐོའི་ནང་དུ། རྒྱ་ནག་གི་ས་བགོས་བྱས་པའི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ནང་དུ། རྒྱ་ནག་གི་མི་སེར་ ༢༤༥༠༠ ལྷག་ལས་མེད་སྐོར་འཁོད་ཡོད་པ་དང་། དེ་ནི་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་མི་འབོར་གྱི་གྲངས་ཐོ་དང་བསྡུར་ན། བརྒྱ་ཆ་ ༩ ལས་ཟིན་མེད་པར་བསྟན་ཡོད་ནའང་། བོད་ནང་གི་བོད་མི་དང་བོད་དུ་སྐྱོད་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བར་གཞིགས་ན། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༧ ལོར་གོར་མོ་ནས་ལྷ་ས་བར་མེ་འཁོར་ལྕགས་ལམ་བཟོས་བ་ནས་བོད་དབུས་ཁུལ་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཁག་གི་ནང་དུ་རྒྱ་ནག་གི་མི་མང་སྤྱི་དང་། དམག་མི་སོགས་ཀྱི་གྲངས་འབོར་ལྟོས་བཅོས་ཀྱིས་མང་དུ་ཕྱིན་ཡོད་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱིས།  དོན་དངོས་སུ་བོད་དབུས་ཁུལ་དུ་ས་གནས་ཀྱི་བོད་མི་ལས་རྒྱ་ནག་གི་མི་འབོར་མང་པོ་ཡོད་པའི་གནས་བབ་ཅིག་ཆགས་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཁུལ་དུ་མི་འབོར་ཞིབ་བཤེར་ཙམ་མ་ཡིན་པར། དུས་རྒྱུན་གྱི་འཚོ་བའི་ཁྲོད་དུ་ཡང་མི་མང་གི་གནས་ཚུལ་མཁོ་བསྡུའི་ཐད་ནས་ལས་གཞི་མང་པོ་ཞིག་རྩོམ་བཞིན་པའི་ཁྲོད་དུ། ཁ་པར་གྱི་བྱང་བུ་ཞིག་གསར་དུ་ཉོ་དགོས་བྱུང་བ་ཡང་མི་སྒེར་གྱི་ངོ་གདོང་འཕྲུལ་ལམ་ནས་དེབ་སྐྱེལ་བྱས་ཏེ་དྲྭར་རྒྱར་ཡར་འཇུག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད།   ས་བྱི་ལོའི་ཞི་རྒོལ་གྱི་རྗེས་ནས་བཟུང་། མོད་སྟོད་སྨད་ཀྱི་བོད་མི་རྣམས་དབུས་ཁུལ་ནས་འདུག་མི་ཆོག་པའི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱས་ཡོད་པ་རེད།

གཟའ་འཁོར་འདིའི་ནང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་འདུ་སྡོད་ཁྲོད་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་པ་བོད་མི་ ༦༥ དང་ ༢ འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་འདུགཁ་སང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་སྔོན་འགོག་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་ཐེངས་ ༣༤ སྤེལ་སྐབས་ཚོགས་ཆུང་གི་གསར་འགོད་འབྲེལ་མཐུད་པ་སྨན་པ་ཚེ་རིང་མཚམས་གཅོད་ལགས་ཀྱིས་གཟའ་འཁོར་འདིའི་ནང་རྒྱ་གར་དང་བལ་ཡུལ་གཉིས་ཀྱི་བོད་མིའི་འདུ་སྡོད་ས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་བོད་མི་ ༦༥ ལ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་ཡོད་པ་དང་དེའི་ཁོངས་ནས་རྒྱ་གར་ནས་བོད་མི་ ༥༧ དང་བལ་ཡུལ་ཁུལ་ནས་ ༨ བཅས་ལ་གཉན་རིམས་དེ་ཕོག་ཡོད་པར་མ་ཟད། ནད་ཡམས་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ལྷོ་ཕྱོགས་མོན་གྷོ་འདོད་རྒུ་གླིང་ནས་སྐྱེས་པ་རང་ལོ་ ༦༡ དང་ལ་དྭགས་ནས་སྐྱེས་པ་རང་ལོ་ ༨༦ སོན་པ་བཅས་བོད་མི་གཉིས་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་འདུག དེ་བཞིན་ཁོང་གིས་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁག་ལས་ཨ་རིའི་ཝིས་ཀོན་སི་ཁུལ་ནས་བོད་མི་ ༨ ལ་གཉན་རིམས་ཕོག་ཡོད་པ་དང་། ད་ལྟའི་ཆར་བོད་མི་ ༣ དྲག་སྐྱེད་བྱུང་ཡོད་ཀྱང་གཞན་ལྔ་པོ་ནད་ཀྱིས་མནར་བཞིན་པ་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་གསུངས་སོང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དྲུང་ལས་བསྟན་འཛིན་སྒྲོལ་དཀར་ལགས་ཀྱིས་ད་ལྟའི་ཆར་གཉན་རིམས་ ༡༩ པ་ཁྱབ་གདལ་ཆེས་ཆེར་འགྲོ་བཞིན་པའི་དུས་སྐབས་འདིར་བོད་མི་མང་ཚོགས་ཚོས་གདོང་ལེན་དང་སྔོན་འགོག་གི་གནང་སྒོ་ཁག་འཐུས་ཚང་གནང་དགོས་གལ་དང་འབྲེལ་བའི་ལམ་སྟོན་གནང་བར་ང་ཚོ་ཚང་མ་ཕྱི་ཟླ་གསུམ་པ་ནས་བཟུང་དུས་ད་བར་དུས་ཡུན་རིང་པོའི་རིང་གཉན་རིམས་སྔོན་འགོག་གི་གནང་སྒོ་ཁག་དམ་དོན་ཞུས་དང་ཞུ་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་གར་ནང་ལ་ཐེམ་སྤང་གུ་ཡངས་ཀྱི་རིམ་པ་ལྔ་པ་དེ་གནང་བར་བརྟེན་མང་ཚོགས་ཕན་ཚུན་དབར་ཐུག་འཕྲད་དང་ལྷན་འཛོམས་གནང་འཐུས་ཆོག་དོན་ལྟར་བོད་མི་མི་ཉུང་བ་ཞིག་གནས་མཇལ་དང་སྐྱེས་སྐར་སོགས་གནང་གི་ཡོད་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་ཡོད་སྟབས་དེའི་རིགས་རེ་ཞིག་མི་གནང་བའི་གཞེན་སྐུལ་དང་། དེ་བཞིན་སྔོན་འགོག་གི་གནང་སྒོ་ཁག་མུ་མཐུད་ནས་འཐུས་ཚང་གནང་དགོས་པའི་དྲན་སྐུལ་གནང་སོང་། དྲུང་ལས་བསྟན་འཛིན་སྒྲོལ་དཀར་ལགས་ཀྱིས་ད་དུང་བཞུགས་སྒར་ཁུལ་དུ་མངའ་སྡེ་གཞན་ནས་ཕེབས་པའི་བོད་མི་ཚོས་རང་གཞན་གཉིས་ཀར་སྨན་པའི་འགན་ཁུར་ཆེ་བཞེས་ཀྱིས་ཟུར་བཀག་ལ་ངེས་པར་དུ་བཞུགས་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་གནང་བ་དང་སྦྲགས། དེང་ཆར་ཆམ་རིམས་འཕེལ་བའི་ནམ་དུས་ཡིན་པར་བརྟེན་རང་ཉིད་ལ་ཆམ་པ་ཕོག་པ་གཙོས་པའི་ཆམ་རིགས་དང་འདྲ་བའི་ནད་རྟགས་གང་བྱུང་ཚེ་ས་གནས་ས་ཐོག་ཏུ་ཡོད་པའི་འཕྲོད་བསྟེན་སྨན་ཁང་ལ་འབྲེལ་གཏུག་གནང་རོགས་ཞེས་འབོད་སྐུལ་གནང་ཡོད། ཡང་སྐབས་དེར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་སྔོན་འགོག་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་གསར་འགོད་འབྲེལ་མཐུད་པ་སྨན་པ་ཚེ་རིང་མཚམས་གཅོད་ལགས་ཀྱིས་ཉེ་ཆར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལྟེ་གནས་གངས་སྐྱིད་ནང་གི་སྲི་ཞུ་བའི་ཁོངས་ནས་སྲི་ཞུ་བ་གཉིས་ལ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་པའི་གནས་ཚུལ་ཆེས་ཐོག་མ་ཐོན་ཡོད་པ་དང་ཁྱོན་མི་ ༨༨ ཙམ་དང་འབྲེལ་བ་བྱུང་དོན་བཞིན་ཉེན་འཚབས་ཆེ་བའི་མི་ ༥༠ ལ་བརྟག་དཔྱད་གནང་འབྲས་སུ་དེ་དག་ཆ་ཚང་ནད་རྟགས་གང་ཡང་ཐོན་མེད་སྐོར་གསུངས་སོང་། དེ་བཞིན་བདེ་ལེགས་སྨན་ཁང་གི་སྨན་པ་བསྟན་འཛིན་བརྩོན་འགྲུས་ལགས་ཀྱིས་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཁྱབ་གདལ་ཆེས་ཆེར་འགྲོ་བའི་དུས་སྐབས་བོད་ཕྲུག་ཚོས་དྲྭ་རྒྱའི་ཐོག་ནས་སློབ་གཉེར་གནང་གི་ཡོད་ཀྱང་། སློབ་ཕྱུག་ཁག་ཅིག་ལ་དྲྭ་རྒྱའི་མཐུན་རྐྱེན་ཞན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ངལ་བ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་འཕྲད་ཀྱི་ཡོད་སྟབས་དེ་དག་གི་སློབ་སྦྱོང་ལ་འཐུས་ཤོར་མི་འགྲོ་བའི་ཆེད་དུ་རོགས་རམ་གང་ཐུབ་གནང་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་དེ་ལྟར་གནང་སོང་། གཞི་རྩའི་རྒྱ་བལ་གཉིས་སུ་ཆགས་པའི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ད་བར་བོད་མི་ཁྱོན་ ༡༢༣༠ ལ་ Covid-19 འམ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་དེ་ཡོད་པ་དང་དེའི་ཁོངས་ནས་དྲག་སྐྱེད་བྱུང་བ་ ༩༡༦ དང་ ༢༩ འདས་གྲོངས། དེ་བཞིན་ད་ལྟའི་ཆར་ནད་ཀྱིས་མནར་བཞིན་པ་ ༢༨༥ ཆགས་ཡོད་པ་རེད།

ཁ་སང་ཁེ་ན་ཌ་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་རྒྱ་ནག་ཚོགས་ཆུང་གི་ངོས་ནས་ཕྱི་དྲོ་ཕྱག་དྲོ་ཕྱག་ཚོད་ ༦།༣༠ ཡོལ་ཙམ་ནས་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ཆུ་ཚོད་གཅིག་ཙམ་གྱི་རིང་ལ་དྲ་རྒྱ་བརྒྱུད། བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་ཉན་ཞིབ་ལས་རིམ་ཞིག་ཚོགས་གནང་འདུག ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ Geoff Regan ལགས་ཀྱི་གཙོ་སྐྱོང་འོག ཚོགས་གཙོ་གཞོན་པ་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ Garnett Genuis དང་། Stephane Bergeron དེ་བཞིན་ Jack Harris བཅས་གསུམ་དང་། གཞན་ཚོགས་མི་ ༤ དང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ Arif Virani བཅས་ནས་མཉམ་ཞུགས་གནང་སྟེ། སྐུ་ཞབས་ Shawn Steil ལགས་དང་ལྷན་དུ་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་སྐོར་དྲི་བ་དྲིས་ལན་གནང་འདུག

འདི་ལོ་རྒྱན་ནག་ཝུ་ཧན་གྲོང་ཁྱེར་ནས་ཁྱབ་བརྡལ་བྱུང་བའི་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་རྐྱེན་གྱིས་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་མི་རྒྱུ་གཉིས་ཀར་ངལ་བ་ཆེས་ཆེར་འཕྲད་བཞིན་པའི་ཁྲོད་འདིར་རྒྱ་གར་གྱིས་གཙོས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཕལ་མོ་ཆེར་ཐེམ་སྤང་གི་བཀའ་རྒྱ་སོགས་གནང་ཡོད་པ་ལྟར་དེང་སྐབས་རྒྱ་གར་ནང་དུ་ཐེམ་སྤང་གུ་ཡངས་ཀྱི་རིམ་པ་ལྔ་པ་ཡོངས་ཁྱབ་གནང་བ་དང་སྦྲགས། མངའ་སྡེ་ཕན་ཚུན་ནང་སྔར་བཞིན་འགྲུལ་སྐྱོད་སོགས་གནང་མུས་ཡིན་པ་ལྟར། ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཁྱབ་བརྡལ་གྱི་གནས་ཚུལ་དེ་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་གནས་སྟངས་ཁྲོད་ཁ་སང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལྟེ་གནས་གངས་སྐྱིད་ནང་གི་སྲི་ཞུ་བའི་ཁོངས་ནས་སྲི་ཞུ་བ་གཉིས་ལ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་པའི་གནས་ཚུལ་ཆེས་ཐོག་མ་ཐོན་ཡོད་པ་རེད།དེ་རིང་ཉིན་རྒྱབ་ཏུ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་དྲུང་ཆེ་དཔལ་ལྡན་དོན་གྲུབ་ལགས་ཀྱིས་གསར་འགོད་པས་བཅར་འདྲི་ཞུས་པ་དང་འབྲེལ་ཁ་སང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལྟེ་གནས་གངས་སྐྱིད་ནང་གི་སྲི་ཞུ་བའི་ཁོངས་ནས་སྲི་ཞུ་བ་གཉིས་ལ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་དོན་ལྟར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འགོག་དབྱེ་ཟུར་འཇོག་ཁང་དུ་བཞུགས་པའི་སྲི་ཞུ་བ་གཅིག་དང་ལས་ཁུངས་སུ་ཕྱག་ལས་གནང་བཞིན་པའི་ལས་བྱེད་གཅིག་བཅས་གཉན་རིམས་ཕོག་པའི་སྲི་ཞུ་བ་གཉིས་ཐོན་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་།དེའི་ཁོངས་ནས་སྲི་ཞུ་བ་གཅིག་ལས་འབྲེལ་རྐྱེན་གྱིས་ལྷན་ཁང་མང་དག་ཅིག་ཏུ་བཅར་ནས་ཕྱག་ལས་གནང་ཡོད་སྐོར་དང་འབྲེལ། ཁ་སང་སྲི་ཞུ་བ་དེར་གཉན་རིམས་ཕོག་པ་ར་འཕྲོད་བྱུང་མ་ཐག་ཏུ་ཁོང་དང་འབྲེལ་བ་བྱུང་བ་ཚང་མའི་ཐོ་གཞུང་བཞེས་སྐབས་ཁྱོན་མི་ ༨༨ ཙམ་དང་འབྲེལ་བ་བྱུང་ཡོད་པ་ལྟར་དེ་དག་འཕྲལ་མར་ཟུར་འཇོག་གནང་རྒྱུའི་ལམ་སྟོན་གནང་ཡོད་པར་མ་ཟད། ཉིན་ཤས་རྗེས་དེ་དག་ཚང་མར་བརྟག་དཔྱད་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་སོགས་ཞིབ་རྒྱས་ངོ་སྤྲོད་གནང་སོང་།དེ་བཞིན་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་བཀའ་ཤག་ལ་དེ་རིང་དང་སང་ཉིན་བཅས་ལས་སེང་བཞག་སྟེ་ལས་ཁུངས་ཁག་གཙང་བཟོ་གནང་རྒྱུའི་དགོངས་འཆར་ཕུལ་དོན་བཞིན་བཀའ་འཁྲོལ་ཐོབ་ཡོད་པ་དང་། ད་ལྟའི་ཆར་རྗེས་སུ་ཕྱག་ལས་ཇི་ལྟར་གནང་དགོས་པའི་ཐོག་བཀའ་ཤག་དང་བཀའ་བསྡུར་གནང་མུས་ཡིན་པ་གསུངས་ཡོད།བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་དྲུང་ཆེ་དཔལ་ལྡན་དོན་གྲུབ་ལགས་ཀྱིས་ད་དུང་ཉེ་ཆར་བཞུགས་སྒར་དུ་གནས་སྡོད་བོད་ཁྱིམ་གྱི་སློབ་མ་ཞིག་ལ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་པའི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ཏེ་གསུངས་པར་དེང་སྐབས་རྒྱ་གར་ནང་ ཐེང་སྤང་གུ་ཡངས་ཀྱི་རིམ་པ་ལྔ་པ་ཡོངས་ཁྱབ་གནང་དོན་ལྟར་དྷ་སར་ཕྱི་ཕྱོགས་ནས་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ་པ་ཕོན་ཆེ་ཞིག་ཡོང་བཞིན་ཡོད་སྟབས། ཚང་མས་མུ་མཐུད་སྔོན་འགོག་གྱི་གནང་སྒོ་ཁག་འཐུས་ཤོར་མེད་པ་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་གཞེན་སྐུལ་བསྐྱར་ནན་གནང་ཡོད།རྩ་བའི་ཉེ་ཆར་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་ཐེམ་སྤང་གུ་ཡངས་ཀྱི་རིམ་པ་ལྔ་པ་ཡོངས་ཁྱབ་གནང་བ་དང་འབྲེལ། བོད་ཁྱིམ་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཅིག་གིས་འཛིན་རིམ་ ༡༠ དང་ ༡༢ གཉིས་ཀྱི་སློབ་ཕྲུག་རྣམས་སློབ་གྲྭར་ཕྱིར་བསྐོང་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ། འགོག་དབྱེ་ཟུར་འཇོག་ཁང་དུ་བཞག་རྗེས་བརྟག་དཔྱད་གནང་འབྲས་སུ་སུ་ཇཱ་བོད་ཁྱིམ་སློབ་གྲྭའི་ དགེ་ལས་སློབ་ཕྲུག་ ༩༩ ལ་རིམས་ནད་དེ་ཕོག་ཡོད་པ་དང་དེ་བཞིན་ཅོན་ཏཱ་ར་བོད་ཕྲུག་ཁྱིམ་སྡེ་ནང་དགེ་ལས་སློབ་ཕྲུག་ ༦ ལ་རིམས་ནད་དེ་ཕོག་ཡོད་ཀྱང་ཁོང་རྣམ་པར་དམིགས་བསལ་གྱི་ནད་རྟགས་གང་ཡང་མེད་པ་རེད།ཧི་མ་ཅཱལ་མངའ་སྡེས་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་དགེ་ལས་སློབ་ཕྲུག་ཁག་ཅིག་ལ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སླར་ཡང་སློབ་གྲྭ་དང་ཤེས་ཡོན་གྱི་སྡེ་ཁག་ཕྱིར་བཤོལ་གནང་དགོས་པའི་བཀོད་ཁྱབ་གནང་ཡོད་པ་རེད།

ཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་ ༡༤ ཉིན་ཐེ་ཝན་རིག་གཞུང་ལྷན་ཁང་གིས་གཙོ་གཉེར་ཐོག་བོད་སོག་རིག་གཞུང་འགྲེམས་སྟོན་ཁང་ནང་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་འཕེལ་རྒྱས་དང་གསར་སྐྲུན་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་བགྲོ་གླེང་ཚོགས་འདུ་ཞིག་བསྐོང་ཚོགས་གནང་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་ཐེ་ཝན་དོན་གཅོད་ཟླ་བ་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་གནའ་བོའི་བོད་ཀྱི་ཁྲིམས་ལུགས་ནང་མི་སྟོང་འཇལ་བ་དང་མནའ་སྐྱེལ་ལམ་སྲོལ་ལས་ནང་ཆོས་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན་ཇི་ལྟར་ཡོད་མེད་དང་འབྲེལ་བའི་དཔེ་མཚོན་དང་སྦྲགས་ཏེ་གསུང་བཤད་གནང་འདུགཉིན་གཅིག་གི་བགྲོ་གླེང་ཚོགས་འདུ་འདི་ཚོགས་ཐེངས་ཁག་གསུམ་ལ་ཆ་བགོས་གནང་སྟེ། བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ཐོག་རྒྱུས་མངའ་ཆེ་བའི་མཁས་དབང་དང་ཆེད་ལས་མི་སྣ་ཁག་ཅིག་གིས་གནའ་བོའི་བོད་ཀྱི་ཁྲིམས་ལུགས་དང་། བོད་ཀྱི་འཁྲབ་གཞས། བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་རི་མོའི་སྐོར་གཙོས་པའི་བོད་ཀྱི་སྒྱུ་རྩལ་སོགས་ཀྱི་ཐོག་མི་གྲངས་བརྒྱད་ཀྱིས་དཔྱད་རྩོམ་སྒྲོགས་སྦྱང་དང་། དེ་བཞིན་དབྱེ་ཞིབ་དཔྱད་གླེང་བ་མི་གྲངས་བརྒྱད་པོས་རྩོམ་ཡིག་དང་འབྲེལ་བའི་གསུང་བཤད་གནང་བར་མ་ཟད། ཚོགས་ཞུགས་པའི་ཁོངས་ནས་དགོངས་འདྲི་གནང་ཁག་ལ་བཀའ་ལན་བཅས་ཀྱི་ལས་རིམ་ཞིག་གཉེར་འདུག སྐབས་དེར་ཐེ་ཝན་དོན་གཅོད་ཟླ་བ་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་གནའ་བོའི་བོད་ཀྱི་ཁྲིམས་ལུགས་ནང་མི་སྟོང་འཇལ་བ་དང་མནའ་སྐྱེལ་ལམ་སྲོལ་ལས་ནང་ཆོས་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཆ་དང་ཆོས་འབྱུང་ཁག་ལ་གཞི་བཅོལ་ཏེ་གནའ་བོའི་བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་ཕྱག་བསྟར་ནང་ཉེས་ཁྲིམས་ཐག་གཅོད་གནང་སྟངས་ཐོག་ནང་ཆོས་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན་ཇི་ལྟར་ཡོད་མེད་དང་འབྲེལ་བའི་དཔེ་མཚོན་དང་སྦྲགས་ཏེ་ངོ་སྤྲོད་གནང་འདུག་པ་དང་། ལྷག་དོན་ཁོང་གིས་ཐེངས་འདིའི་བརྗོད་གཞི་དེ་དག་ནི་ཐེ་ཝན་ནང་ཧ་ལམ་དཔྱད་རྩོམ་སྤེལ་མཁན་དང་གསུང་བཤད་གནང་མཁན་མེད་པ་ལྟ་བུའི་དཀོན་གནས་ལས་མ་འདས་ཀྱང་། བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་སྐོར་བགྲོ་གླེང་སྐོང་ཚོགས་གནང་བ་འདི་བརྒྱུད་ནས་བོད་ཀྱི་ལེགས་བྱང་དང་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཐོག་ལ་ཤེས་བྱ་གསར་པ་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་པར་ཐུགས་ཕན་གསོས་ངེས་ཡིན་པ་སོགས་གསུང་བཤད་གནང་འདུགགཞི་རྩའི་བོད་སོག་རིག་གཞུང་འགྲེམས་སྟོན་ཁང་གིས་གཙོ་བོ་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་འགུལ་མང་དག་ཅིག་གོ་སྒྲིག་གནང་མྱོང་ཡོད་ཅིང་། འགྲེམས་སྟོན་གྱི་ལམ་ནས་བོད་མིའི་རིག་གཞུང་ངོ་སྤྲོད་དང་། སློབ་འབྲིང་དང་མཐོ་སློབ་ཀྱི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོའི་བསམ་བློའི་ཆུ་ཚད་ལ་གཞིགས་པའི་བགྲོ་གླེང་གོ་སྒྲིག་གནང་བར་མ་ཟད། ཐེངས་འདིའི་བགྲོ་གླེང་ནི་ཆེད་ལས་ཀྱི་རིག་གཞུང་བགྲོ་གླེང་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།

དབུས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁང་ནས་ ༢༠༢༡ ལོའི་སྲིད་སྤྱི་གཉིས་ཀྱི་འོས་བསྡུ་ཆེན་མོ་དང་འབྲེལ་ནས་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡ ནས་ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༡༥ བར་ཉིད་གྲངས་ ༤༥ དང་དེ་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་འོས་བསྡུའི་སྒྲིག་གཞི་དོན་ཚན་ ༢༠ པའི་དགོངས་དོན་བཞིན་ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༡༦ ནས་ ༣༠ བར་འོས་འཕེན་པའི་མིང་ཐོ་སྣོན་འཕྲི་གནང་རྒྱུ་བཅས་ཀྱི་དུས་ཚོད་གནང་དོན་ལྟར་འདས་པའི་དུས་ཡུན་དེའི་རིང་རྒྱ་གར་གཙོས་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ ༢༦ ནས་སྲི་སྤྱི་གཉིས་ཀྱི་འོས་འཕེན་པའི་དེབ་སྐྱེལ་གནང་མཁན་ ༧༩༦༩༧ ལས་བྱུང་མེད་པ་དང་འབྲེལ་ཏེ་སླར་དེབ་འགོད་གནང་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་གཉིས་པ་ཞིག་གནང་སོང་།དེ་རིང་ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༡༦ ཉིན་གྱི་ཕྱེད་ཡོལ་ཚོུད་ ༣༌༠༠ ཐོག་ཕྱི་དྲིལ་ལྷག་པ་ཚེ་རིང་དྲན་རྟེན་ཚོགས་ཁང་དུ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དབུས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁང་གི་འགན་འཛིན་དབང་འདུས་ཚེ་རིང་ལགས་དང་འགན་འཛིན་ལས་འཕར་དགེ་བཤེས་མ་བདེ་ལེགས་དབང་མོ་ལགས་གཉིས་དབུ་བཞུགས་ཀྱིས་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཤིག་སྐོང་ཚོགས་གནང་སྟེ། དབུས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁང་ནས་སྲིད་སྤྱི་གཉིས་ཀྱི་འོས་བསྡུ་ཆེན་མོ་དང་འབྲེལ་འོས་འཕེན་པའི་མིང་གཞུང་དེབ་འགོད་གནང་རྒྱུའི་དུས་ཚོད་གནང་བ་བཞིན་ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༣༡ ཉིན་རྒྱ་གར་གཙོས་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ ༢༦ ནང་ཡོད་པའི་ས་གནས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁང་ ༥༨ ནས་འོས་འཕེན་པའི་མིང་གཞུང་དེབ་འགོད་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་གཞི་གཙང་སྒྲིལ་ཟིན་ནས་ད་བར་རྒྱ་གར་ནང་ཁྱོན་བསྡོམས་འོས་འཕེན་པའི་གྲངས་ ༥༥༦༨༣ དང་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ནང་འོས་འཕེན་པའི་གྲངས་ ༢༤༠༡༤ བཅས་ཁྱོན་བཙན་བྱོལ་ནང་སྲིད་སྤྱི་གཉིས་ཀྱི་འོས་འཕེན་པའི་དེབ་སྐྱེལ་གནང་མཁན་ ༧༩༦༩༧ བྱུང་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་། ད་ལྟའི་ཆར་འོས་འཕེན་པའི་དེབ་སྐྱེལ་གནང་མཁན་ ༧༩༦༩༧ བྱུང་བ་དེ་ནི་དེ་སྔ་ ༢༠༡༦ ལོའི་འོས་བསྡུ་ཆེན་མོའི་སྐབས་སུ་དེབ་སྐྱེལ་བྱུང་བ་དང་བསྡུར་ཚེ་ ༡༠༨༨༠ ཉུང་བ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། ཐེངས་འདིའི་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་དབུས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁང་གི་སྤྱི་ཁྱབ་འགན་འཛིན་མཆོག་གིས་ཉེ་ལམ་ས་གནས་འོས་བསྡུའི་འགན་འཛིན་རྣམས་ལ་འོས་བསྡུའི་ཟབ་སྦྱོང་ཕུལ་སྐབས་ས་གནས་མང་དག་ཅིག་ནས་དགོངས་འཆར་བྱུང་བ་ལྟར་དབུས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁང་གིས་དགོངས་པ་ཆེ་བཞེས་ཐོག་སླར་ཡང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཕྱི་ཟླ་ ༡༢ ཕྱི་ཚེས་ ༢༣ ནས་ ༢༨ བར་ཉིན་གྲངས་ལྔའི་རིང་མིང་གཞུང་དེབ་འགོད་གནང་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་གཉིས་པ་ཞིག་གནང་སོང་བ་དང་། གོང་ཚེས་རྗེས་ཀྱི་འོས་འཕེན་པ་རང་ལོ་ ༡༨ ཧྲིལ་པོ་གསར་དུ་ལོན་རིགས་རྣམས་ ༢༠༢༡ ཕྱི་ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༢ བར་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་འོས་བསྡུའི་སྒྲིག་གཞི་དོན་ཙན་ ༡༨ ནང་གསེས་ ༣ པའི་༼ག༽ པ་གཞིར་བཟུང་འོས་འཕེན་པའི་མིང་གཞུང་དེབ་འགོད་གནང་ཆོག་པ་གསུངས་ཡོད།  རྩ་བའི་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ལོའི་བཀའ་སྤྱིའི་འོས་བསྡུ་ཆེན་མོ་སྐབས་འོས་འཕེན་པའི་མིང་གཞུང་དེབ་སྐྱེལ་གནང་མཁན་ ༨༣༩༩༠ དང་། ༢༠༡༦ ལོའི་སྲིད་སྤྱི་གཉིས་ཀྱི་འོས་བསྡུ་ཆེན་མོ་སྐབས་ཁྱོན་འོས་འཕེན་པའི་དེབ་སྐྱེལ་གནང་མཁན་ ༩༠༣༧༧ བྱུང་ཡོད། གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་ཉེ་ལམ་ཨ་རིར་གནས་བཞུགས་བོད་རང་བཙན་འཐབ་རྩོད་པ་དང་རྩོམ་པ་པོ་འཇམ་དབྱངས་ནོར་བུ་ལགས་ཀྱིས་Youtube དྲ་ལམ་བརྒྱུད་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྲིད་སྐྱོང་འོས་འདེམས་ཀྱི་སྐོར་ལ་བསམ་གཞིགས་གནང་བ་ཞེས་པའི་བཀའ་མོལ་ནང་དེ་སྔ་སྲིད་སྤྱི་གཉིས་ཀྱི་འོས་བསྡུའི་ནང་རང་བཙན་འཐབ་རྩོད་པ་རྣམས་བྱུས་གཏོགས་མེད་པ་དང་། དབུ་མའི་ལམ་ཁོ་རང་ཚོ་རང་འཁུར་རང་སིམ་ལྟ་བུར་གནང་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པ་དང་འབྲེལ་ཏེ་དབུས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁང་གི་སྤྱི་ཁྱབ་འགན་འཛིན་མཆོག་གིས་སྐབས་དེའི་འོས་བསྡུའི་བརྒྱུད་རིམ་སྐབས་ཀྱི་ཐག་གཅོད་ཁག་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་དང་སྦྲགས། འཇམ་དབྱངས་ནོར་བུ་ལགས་ཀྱི་བཀའ་མོལ་དེ་ནི་ཧ་ཅང་གི་ཐལ་ཆའི་བཀའ་མོལ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། དབུས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁང་འདི་ནི་འོས་བསྡུའི་ལས་རིམ་གནང་རྒྱུ་ལས་ལྟ་བ་དང་ལངས་ཕྱོགས་སོགས་གང་ཡིན་གྱི་གནས་སྟངས་ལ་རྩ་བ་ནས་གཟིགས་ཀྱི་མེད་པར་གསུངས་སོང་། འཇམ་དབྱངས་ནོར་བུ་ལགས་ནས་ཐེངས་འདིའི་འོས་བསྡུའི་སྐབས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་སྤྱོད་མི་ཆོག་པ་བཟོས་པ་དེ་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་གི་འོས་འདེམས་མིན་པར་བཙན་བྱོལ་གྱི་བདེ་དོན་ཚོགས་པ་ཞིག་གི་འགོ་ཁྲིད་འདེམས་རྒྱུ་ཡིན་ནམ་གང་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པར་གསལ་བཤད་གནང་ཡོད། རྩ་བའི་ ༢༠༢༡ ལོའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་དང་སྐབས་ ༡༧ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པའི་སྔོན་འགྲོའི་འོས་བསྡུ་ཆེན་མོ་དེ་ ༢༠༢༡ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༣ ཉིན་དང་དངོས་གཞིའི་འོས་བསྡུ་ཆེན་མོ་དེ་ཕྱི་ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༡༡ བཅས་སུ་གནང་གཏན་འཁེལ་ཡོད་པ་དང་དབུས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁང་གི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་རྒྱ་གར་གཙོས་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ ༢༦ ནང་ས་གནས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁང་གྲངས་ ༥༨ ནས་དེའི་ཐོག་གྲ་སྒྲིག་གནང་མུས་ཡིན་པ་རེད།

བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་སྐབས་འདིའི་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་དང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ལས་ཡུན་མ་རྫོགས་གོང་དུ་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མར་ Tibet Policy Act 2019 ཞེས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོའི་ཨ་རི་གཞུང་གིས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་བསྐྱར་བཅོས་ཁྲིམས་ཡིག་གཏན་འབེབས་ཐོག་གྲོས་བསྡུར་གནང་སྟེ་གཏན་འབེབས་ཀྱི་ལས་རིམ་ཐོག་ཕེབས་སྲིད་པའི་རེ་བ་ཆེན་པོ་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པ་དང་འབྲེལ། ཨ་རིར་ཡོད་པའི་བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་རྣམས་ནས་དུས་ཡུན་དེའི་ཁྲོད་རང་ནུས་གང་ཐུབ་ཀྱིས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་བསྐྱར་བཅོས་ཁྲིམས་ཡིག་གཏན་འབེབས་ཐུབ་པར་ནུས་ཤུགས་ཡོད་དགུ་རྩལ་སྤྲུགས་ཀྱིས་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་གནང་སོང་།དེ་རིང་ཉིན་རྒྱབ་ཕྱི་དྲིལ་ལྷག་པ་ཚེ་རིང་དྲན་རྟེན་ཚོགས་ཁང་དུ་དམིགས་བསལ་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཤིག་སྐོང་ཚོགས་གནང་བར་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༢༨ ཉིན་ཨ་མི་རི་ཀའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མ་ནས་ཚད་མཐོའི་མང་མོས་ཀྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོག་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་བསྐྱར་བཅོས་ཁྲིམས་འཆར་དེ་གཏན་འབེབས་གནང་རྗེས་ད་ལྟའི་ཆར་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་ཕྱི་འབྲེལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་ནང་ལུས་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་འདིའི་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ལས་ཡུན་ཕྱི་ཟླ་ ༡ པོའི་ནང་མ་རྫོགས་གོང་ནས་ཕྱི་འབྲེལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་དུས་ཐེངས་ཁ་ཤས་གནང་གི་ཡོད་སྟབས། ཁྲིམས་འཆར་དེའི་ཐོག་གྲོས་བསྡུར་དང་མཐར་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་རེ་བ་ཆེན་པོ་ཡོད་པར་གཟིགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གནད་དོན་དེའི་ཆེད་དུ་ཨ་རིར་ཆེད་ཕེབས་གནང་གི་ཡོད་པར་མ་ཟད་ཨ་རིའི་ནང་ཡོད་པའི་བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཚང་མས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་ཐོག་ནུས་ཤུགས་ཡོད་དགུ་རྩལ་སྤྲུགས་ཀྱིས་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་གནང་སོང་།གཞི་རྩའི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོའི་བོད་དོན་སྲིད་བྱུས་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ ལོའི་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཁྲིམས་ཡིག་ལ་བསྐྱར་བཅོས་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། གལ་ཏེ་ཁྲིམས་འཆར་དེ་དངོས་སུ་གཏན་འབེབས་ཀྱིས་ཁྲིམས་སུ་ལག་བསྟར་ཐུབ་ཚེ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་ཆོས་ལུགས་སྲོལ་རྒྱུན་བཞིན་ཕྱག་བསྟར་གནང་དགོས་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ངོས་ནས་ཐེ་བྱུས་བྱས་ན་ཨ་རི་གཞུང་གིས་སྲིད་དོན་ཉེས་ཆད་འགེལ་རྒྱུ། དེ་བཞིན་ཨ་རི་གཞུང་གི་ངོས་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་ངོས་འཛིན་གནང་རྒྱུ་དང་། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཀྱི་མང་གཙོའི་ལམ་ལུགས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྒྱུ་མ་ཟད།བོད་རྒྱ་གྲོས་མོལ་སླར་གསོ་ཡོང་ཐབས་གནང་རྒྱུ་དང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་དཔལ་འབྱོར་རོགས་རམ་གནང་བཞིན་པ་རྒྱུན་སྐྱོང་གནང་རྒྱུ་སོགས་འཁོད་ཡོད་པ་རེད།སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་དེ་རིང་གི་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་ད་དུང་ཨ་རིའི་བདམས་ཐོན་སྲིད་འཛིན་ Joe Biden མཆོག་དང་སྲིད་འཛིན་གཞོན་པ་ Kamala Harris མཆོག་རྣམ་གཉིས་ལ་བསྐྱར་དུ་འཚམས་འདྲི་ཞུས་པ་དང་འབྲེལ། བདམས་ཐོན་སྲིད་འཛིན་མཆོག་ནས་ཉེ་སྔོན་ཁོང་སྲིད་འཛིན་དུ་བདམས་ཚེ་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དང་མཇལ་འཕྲད་གནང་རྒྱུ་དང་། བོད་མིའི་ཐོག་གདུག་རྩུབ་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་སྤེལ་མཁན་རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རིགས་རྣམས་ལ་ཉེས་ཆད་འགེལ་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་གསུངས་པར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་པ་མ་ཟད། ལས་ཐོག་སྲིད་འཛིན་ Donald Trump མཆོག་ནས་ཀྱང་ཁོང་གི་ལས་ཡུན་སྐབས་བོད་ནང་ཕར་འགྲོ་ཚུར་འོང་གི་ཁྲིམས་འཆར་ཐོག་མཚན་རྟགས་བསྐྱོན་པ་དང་བོད་མིར་རོགས་དངུལ་སྤར་ཆ་གནང་བ། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་ཐོག་བཞེངས་ཕྱོགས་མཁྲེགས་པོ་འཛིན་པ་སོགས་ལ་གཞིགས་ཏེ་ཁོང་ནི་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེ་ཤོས་གནང་མཁན་གྱི་སྲིད་འཛིན་གྲས་སུ་ཚུད་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པ་དང་ཆབས་ཅིག ཁོང་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཞུས་སོང་།གཞན་ཡང་དེ་རིང་གི་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ནས་ཉེ་ཆར་ཨ་རི་ནང་གཞུང་འབྲེལ་ཕྱོགས་སྐྱོད་སྐབས་ཨ་རིའི་བོད་དོན་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་པ་ Robert Destro མཆོག་གིས་གདན་ཞུས་ཐོག་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ནང་ཐེངས་དང་པོ་གཞུང་འབྲེལ་ཐོག་ཕེབས་ཐུབ་པའི་སྔ་རྗེས་ཀྱི་གནད་དོན་སོགས་ངོ་སྤྲོད་གནང་སྟེ་དེ་ནི་ཆབ་སྲིད་ཐད་གནད་འགག་ཆེན་པོ་ཆགས་ཡོད་སྐོར་གསུངས་སོང་།

དེ་རིང་ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ པའི་ཚེས་ ༩ ཉིན་ནས་་བཟུང་། ཟླ་འདིའི་ཚེས་༡༢ བོར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གིས་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ནས་བཟུང་གོ་སྒྲིག་ཞུ་བཞིན་པའི་བོད་ཀྱི་ན་གཞོན་ཉམས་ཞིབ་པའི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་དྲུག་པ་དེ་དྲྭ་རྒྱ་བརྒྱུད་ནས་དབུ་འཛུགས་གནང་སོང་།

རྒྱ་གར་ནང་ད་བར་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ ༡༩ ཕོག་མཁན་ས་ཡ་བརྒྱད་ལྷག་བྱུང་བའི་ཁོངས་ནས་ས་ཡ་བདུན་ལྷག་དྲག་སྐྱེད་དུ་བྱུང་ཡོད་ཀྱང་། ད་བར་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་བའི་གྲངས་འབོར་དེ་ནི་འབུམ་གཅིག་ལྷག་ཆགས་ཀྱི་འདུག ཁ་སང་རེས་གཟའ་ཕུར་བུའི་ཉིན་རྒྱ་གར་ནང་མི་གྲངས་ཁྲི་ལྔ་ལྷག་ལ་གཉན་རིམས་ཕོག་པ་བྱུང་འདུག  དེའི་ཁྲོད་གཟའ་འཁོར་འདིའི་ནང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་འདུ་སྡོད་ཁག་ཏུ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་མཁན་བོད་མི་ ༨༧ དང་ ༡ འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་འདུགབོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་སྔོན་འགོག་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་ཐེངས་ ༣༢ སྤེལ་སྐབས་ཚོགས་ཆུང་གི་གསར་འགོད་འབྲེལ་མཐུད་པ་སྨན་པ་ཚེ་རིང་མཚམས་གཅོད་ལགས་ཀྱིས་གཟའ་འཁོར་འདིའི་ནང་རྒྱ་གར་དང་བལ་ཡུལ་གཉིས་ཀྱི་བོད་མིའི་འདུ་སྡོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁྲོད་བོད་མི་ ༨༧ ལ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་ཡོད་པ་དང་དེའི་ཁོངས་རྒྱ་གར་ནས་བོད་མི་ ༨༥ དང་བལ་ཡུལ་ཁུལ་ནས་ ༢ དེ་བཞིན་ནད་ཡམས་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་སུ་ཆགས་པའི་ཅོན་ཏ་རཱ་ནས་ཡིན་པ་སྐྱེས་པ་རང་ལོ་ ༥༧ སོན་པ་ཞིག་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་།སྨན་པ་ཚེ་རིང་མཚམས་གཅོད་ལགས་ཀྱིས་ད་ལྟའི་ཆར་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་འགྲོ་བའི་དུས་སྐབས་འདིར་འཆམ་ཚད་ལྟ་བུ་ནད་གཞི་སོགས་ཕོག་ཉེན་ཡོད་སྟབས་ཚང་མས་གང་གཟབ་གནང་དགོས་པ་དང་ཆབས་ཅིག གཉན་རིམས་ཀྱི་ནད་རྟགས་ཅུང་མངོན་པར་སྣང་མེད་དུ་འཇོག་རྒྱུ་མེད་པ་དང་ལྷག་དོན་ཛ་དྲག་མ་ཆགས་བར་དུ་མ་བཞུགས་པར་ངེས་པར་དུ་ས་གནས་ས་ཐོག་གི་སྨན་པར་འབྲེལ་བ་གནང་སྟེ་སྨན་གཏུག་གནང་དགོས་པར་མ་ཟད། ནད་རྟགས་རིགས་མངོན་ཚེ་མི་གཞན་དང་རྒྱང་བཀྱེད་བསྟེན་རྒྱུ་གཙོས་འདུ་འཛོམས་ཆེ་སར་ཕེབས་རྒྱུ་མེད་པ་སོགས་ཀྱི་གཞེན་སྐུལ་ནན་པོ་གནང་ཡོད། གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཐོག་མར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དྲུང་གཞོན་བསྟན་འཛིན་ཀུན་བཟང་ལགས་ཀྱིས་ད་ལྟ་ཏོག་དབྱིབས་ནད་ཡམས་ཁྱབ་གདལ་འགྲོ་མུས་ཁྲོད་འདིར་བོད་མི་ཚོའི་ངོས་ནས་ལྷོད་གཡེང་མེད་པར་སྔོན་འགོག་གི་གནང་སྒོ་ཁག་མུ་མཐུད་གནང་དགོས་པར་མ་ཟད། བོད་མིའི་ཁྲོད་ནས་ནད་རྟགས་ཐོན་པའི་གང་ཟག་ཚོས་ནད་དྲག་ཐབས་ལ་ཐུགས་སྣང་གནང་དགོས་པ་གསུངས་སོང་།   ཁོང་གིས་ད་དུང་རང་ཉིད་དང་དངོས་སུ་འབྲེལ་གཏུག་བྱུང་བའི་གང་ཟག་སུ་དང་སུ་ཡིན་པ་བདེན་བརྗོད་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་འབོད་སྐུལ་བསྐྱར་ནན་གནང་སོང་བ་དང་ཆབས་ཅིག ས་གནས་ཁག་ཏུ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་དང་འབྲེལ་བའི་དཀའ་སྡུག་ལ་མ་འཛེམས་པར་ཕྱག་ལས་མུ་མཐུད་གནང་མཁན་སྨན་པ་དང་སྨན་ཞབས། དེ་བཞིན་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་རྣམ་པ་གཙོས་པའི་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་ནང་མི་ཉེ་འབྲེལ་ཡོངས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞེས་གསུངས་ཡོད། གཞི་རྩའི་ད་བར་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་གྱི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཁྲོད་བོད་མི་ ༡༠༣༡ ལ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་ཡོད་པ་དང་དེའི་ཁོངས་ནས་  ༥༤༤  དྲག་སྐྱེད་དང་ ༢༣ འདས་གྲོངས། ད་ཆར་ནད་ཀྱིས་མནར་བཞིན་པ་ ༤༦༤  ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།