བོད།

ཉེ་ཆར་ཕྱི་ཚེས་ ༡༡ ཉིན་གྱི་ཕྱི་དྲོ་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བའི་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་བཅུ་གཅིག་པའི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་གསུམ་པའི་ཚང་འཛོམས་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་ལྔ་པར་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ཡར་ཐོན་དཔེ་བཟང་ཁུལ་གཏོད་པའི་སྲོལ་ཡིག་ཞེས་པའི་ཁྲིམས་འཆར་ཞིག་གཏན་འབེབས་བྱས་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ། རྒྱ་གར་གྱི་གསར་འགོད་པ་དང་བོད་རིགས་པའི་མཁས་པ་སྐུ་ཞབས་ Vijay Kranti ལགས་ཀྱིས་བོད་ནང་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ནི་དོན་དངོས་སུ་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་ད་བར་བོད་ནང་གི་བོད་མིའི་བློ་འགུག་བྱེད་མ་ཐུབ་པའི་མངོན་གསལ་གྱི་རྣམ་པ་ཞིག་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག ཁ་སང་ India TV གསར་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་བོད་ནང་ཁྲིམས་འཆར་གསར་པ་དེ་གཏན་འབེབས་བྱས་སྐོར་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་སྐུ་ཞབས་ Vijay Kranti ལགས་ཀྱིས་ད་བར་བོད་ནང་བོད་མི་ ༡༥༦ ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མིའི་ཐོག་འཛིན་པའི་དྲག་པོའི་སྲིད་བྱུས་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱིས་སྐུ་ལུས་ཞུགས་འབུལ་གནང་བའི་གནད་དོན་མངོན་གསལ་གནང་བ་དང་། ཁྲིམས་འཆར་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འཁྱོག་བཤད་དྲིལ་བསྒྲགས་ཇི་ཙམ་བྱེད་མིན་ལ་མ་བལྟོས་པར་དོན་དངོས་ཐོག་རྒྱ་གཞུང་ནས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་བློ་འགུག་མ་ཐུབ་པ་དང་རྒྱ་ནག་ནང་དུ་ཟླ་སྒྲིལ་གཏང་མ་ཐུབ་པ་མངོན་གསལ་མ་ཡིན་པའི་ངོས་ལེན་དང་དངངས་སྐྲག་གི་རྣམ་པ་ཞིག་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག ལྷག་པར་དུ་སྐུ་ཞབས་བིཇེ་ཀརནྟི་ལགས་ཀྱིས་དེང་སྐབས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་བླ་སྤྲུལ་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཕྱོགས་དང་སྒོས་མ་འོངས་པར་༸རྒྱལ་བའི་ཡང་སྲིད་བདམ་ཕྱོགས་ཐད་ལ་རྒྱ་ནག་རང་ལ་བདག་དབང་ཡོད་སྐོར་རྩོད་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ལྟ་བུའི་བརྒྱུད་ནས་ཕྱི་ཕྱོགས་འཛམ་གླིང་ལ་བོད་ནང་བོད་མི་རྣམས་བདེ་སྐྱིད་ངང་གནས་ཡོད་པའི་རྣམ་བསྟན་རྒྱུའི་ཐབས་ལམ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་པར་གསུངསའདུག རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡར་གནས་བཞུགས་རྒྱ་ནག་ཉམས་ཞིབ་པ་སྤྱིར་ཟུར་སྐལ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་ལགས་སུ་དེ་འབྲེལ་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་རྒྱ་གཞུང་ནས་བོད་ནང་ཁྲིམས་སྒྲིག་དེ་ལྟ་བུའི་བརྒྱུད་ནས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་བཅས་དང་འབྲེལ་བའི་འཐབ་རྩོད་གནང་མཁན་རྣམས་ལ་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ལ་གནོད་འཚེ་བྱེད་མཁན་གྱི་ཉེས་བཏགས་ཏེ་ཁྲིམས་ཐག་ལྗིད་པོ་གཏང་རྒྱུའི་ཐབས་ལམ་ཞིག་ཡིན་པ་སོགས་གསུངས་སོང་བར་མ་ཟད་བོད་མིའི་ཐོག་མི་རིགས་དབྱེ་འབྱེད་དང། མི་རིགས་ལ་བརྙས་བཅོས་ཀྱི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ངན་པ་ཞིག་ཡིན་པས་དེ་ངོས་ལེན་རྩ་བ་ནས་གནང་ཐབས་མེད་སྐོར་གསུངས་ཡོད། དཔྱད་ཞིབ་པ་མང་དག་ཅིག་གིས་བོད་ཁུལ་དུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་མི་དགའ་བའི་བསམ་བློ་ཤུགས་ཆེ་སླེབས་ཡོད་པ་དེར་བཏང་འཛིན་དང་དོ་དམ་བྱ་ཕྱིར་རྒྱ་གཞུང་ནས་ཁྲིམས་འཆར་དེ་རིགས་གཏན་འབེབས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ཁག་ཅིག་གིས་ཤིན་ཅང་ནང་དུ་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཡུ་གུར་བ་དང་ཁ་ཆེ་ས་ཡ་གཅིག་དང་ཕྱེད་ཀ་ཙམ་འཛིན་བཟུང་བཀག་ཉར་གྱིས་ཆབ་སྲིད་སློབ་གསོའི་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། བོད་ནང་དུ་ཁྲིམས་འཆར་དེ་རིགས་བརྒྱུད་དེ་ཤིན་ཅང་ལྟ་བུའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་རྒྱུའི་རྟགས་མཚན་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་སྲིད་སྐོར་གསུང་མཁན་འདུག

སྐབས་བཅུ་དྲུག་པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་ཐེ་ཝན་དུ་ཕྱོགས་བསྐྱོད་གནང་སྟེ་ཁུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ། དེ་བཞིན་གཞུང་དང་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་ལ་ཆེད་བཅར་གྱིས་བོད་དོན་གོ་རྟོགས་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་སྔར་ལྷག་ཡོང་ཕྱིར་ཞུ་སྐུལ་གནང་འདུག ཐེངས་འདིའི་སྤྱི་འཐུས་ཕྱོགས་བསྐྱོད་ཀྱི་ནང་དུ་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་ཟུར་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་ལགས་དང་གསེར་རྟ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལགས། དབྱངས་ཅན་སྒྲོལ་དཀར་ལགས། བློ་བཟང་ཆོས་འབྱོར་ལགས་བཅས་ཆེད་ཕེབས་གནང་ཡོད་པ་ལྟར་གསར་འགོད་པས་སྤྱི་འཐུས་བློ་བཟང་ཆོས་འབྱོར་ལགས་སུ་ཞལ་པར་གྱི་ཐོག་ནས་ཐེངས་འདིའི་ཕྱོགས་ཕེབས་དང་འབྲེལ་བའི་བཀའ་འདྲི་ཁག་གཅིག་ཞུས་པར་ཕྱོགས་བསྐྱོད་འདི་ནི་སྤྱི་འཐུས་སྐབས་བཅུ་བཞི་ནས་བཟུང་ཕྱོགས་བསྐྱོད་ཀྱི་ལས་རིམ་ཞིག་གཏན་ལ་ཕབས་ཡོད་པ་བཞིན་ཉིན་དང་པོའི་རིང་ཐེ་ཝན་གྱི་གཞུང་འཛིན་ཚོགས་པའི་མགྲིན་ཚབ་པ་དང་མངའ་སྡེ་གྲོས་ཚོགས་མི་སྣ། དེ་བཞིན་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭའི་སློབ་དཔོན་ཆེན་མོ་སོགས་དང་མཇལ་འཕྲད་ཀྱིས་བོད་ནང་གི་ད་ལྟའི་ཛ་དྲག་གི་གནས་བབས་སོགས་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་། ཁོང་གིས་ད་དུང་ཐེངས་འདིའི་ཕྱོགས་བསྐྱོད་དེ་གཞུང་གསར་རྙིང་གཉིས་ཀྱི་འོས་བསྡུའི་ལས་རིམ་དང་སྟབས་འཁེལ་བར་བརྟེན་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་ཆུང་ནས་དངོས་སུ་འོས་བསྡུ་གནང་བཞིན་པའི་ཉེ་འཁོར་གྱི་ས་ཁུལ་ཁ་ཤས་དང་སྲིད་འཛིན་གསར་པའི་འོས་ཐོབ་ཀྱི་རྒྱལ་ཁའི་གསུང་བཤད་གནང་ཡུལ་སོགས་ལ་དངོས་སུ་བཅར་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བྱུང་ཡོད་པ་ལྟར་རང་རེའི་སྤྱི་ཚོགས་དང་ཐེ་ཝན་གཉིས་ཀྱི་འོས་བསྡུའི་ཁྲོད་ནས་ཕྱོགས་གཉིས་ནས་ལེགས་ཆ་ལེན་དགོས་པའི་གནད་དོན་རེ་འགའ་ཡོད་པར་དོ་སྣང་བྱུང་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་སོང་། རྩ་བའི་ཐེངས་འདིའི་ཐེ་ཝན་གྱི་ཕྱོགས་བསྐྱོད་ནི་ཕྱི་ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༩ ཉིན་རྒྱ་གར་ནས་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས་ཚེས་ ༡༨ ཉིན་ཕྱོགས་བསྐྱོད་མཇུག་སྒྲིལ་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། ཁུལ་དེའི་འོས་བསྡུའི་ལས་རིམ་གཟའ་ཉི་མའི་ཉིན་ལེགས་གྲུབ་དང་བསྟུན། ཁོང་རྣམས་ཀྱི་ཕྱོགས་བསྐྱོད་དངོས་སུ་དབུ་འཛུགས་གནང་ཡོད་པ་དང་དེ་རིང་ཉིན་གཉིས་པ་ཡིན་པ་རེད།

བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གནས་མཆོག་རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་ཆོས་འབྲེལ་མཛད་འཕྲིན་ཁག་ལེགས་པར་གྲུབ་ཏེ་ཁུལ་དེར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་དགའ་ལྡན་འཕེལ་རྒྱས་གླིང་དུ་སྐུ་བཞུགས་མཛད་མུས་ཡིན་པ་ལྟར། ཁ་སང་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གིས་དད་ལྡན་ཆོས་ཞུ་བ་ ༢༥༠ ལྷག་ལ་མཇལ་ཁ་བསྩལ་སྐབས་འཚེ་བ་དང་ཟིང་འཁྲུག་ཆེ་སྐབས་འདིར་བོད་མིའི་བཟང་སྤྱོད་གོང་འཕེལ་རྒྱུན་འཛིན་བྱེད་དགོས་གལ་ཡིན་པའི་བཀའ་བསྩལ་འདུག ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་གནས་མཆོག་རྡོ་རྗེ་གདན་དུ་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གི་བཀའ་ཆོས་དང་བཀའ་དབང་སོགས་ཞུ་བར་ཕེབས་པའི་བོད་མི་དང་སོག་པོ། ར་ཤི་ཡ། དེ་བཞིན་ཀོ་རི་ཡ་སོགས་ཀྱི་དད་ལྡན་ཁག་གཅིག་ལ་དམིགས་བསལ་མཇལ་ཁ་དང་སྦྲགས། དེ་སྔ་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་མ་དར་སའི་ས་གནས་ཁག་ཏུ་ནང་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་དོ་སྣང་ཆེན་པོ་བྱེད་བཞིན་པའི་དུས་འདིར་བོད་པ་དང་སོག་པོ། དེ་བཞིན་ཀོ་རི་ཡ་སོགས་ནི་དེ་སྔ་སོ་སོའི་ཕ་མེས་ནས་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་ཉམས་ལེན་བྱེད་མཁན་ཞིག་སྟབས་བསོད་ནམས་དང་སྐལ་པ་བཟང་པོ་རེད་ཅེས་བཀའ་བསྩལ་འདུག ལྷག་པར་དུ་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་ནས་ད་ཆ་བོད་མི་རྣམས་འཛམ་གླིང་གི་ས་ཕྱོགས་གང་སར་གཞིས་ཆགས་ཡོད་སྟབས། བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཕ་མེས་ནས་ཡོད་པའི་ཡ་རབས་བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་གོམས་གཤིས་བཟང་པོ་དེ་དེང་གི་འཛམ་གླིང་ཐོག་གོང་འཕེལ་རྒྱུན་འཛིན་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་དང་། དེ་ལྟར་ཐུབ་ཚེ་བོད་མིའི་ངོས་ནས་དམིགས་དཔེ་བཟང་པོ་ཞིག་བསྟན་ཐུབ་པ་མ་ཟད་བོད་མི་དོ་བདག་སོ་སོ་ས་ཕྱོགས་གང་དུ་ཕྱིན་ཀྱང་གཞན་གྱི་དགའ་མོས་བྱ་ཡུལ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་རེད་ཅེས་ལམ་སྟོན་མཛད་འདུག གཞན་ཡང་སྐབས་དེར་མགོན་པོ་མཆོག་ནས་བོད་མི་རིགས་ཞེས་པ་དེ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ཚད་མཐོ་པོ་ཡོད་པའི་མི་རིགས་ཤིག་ཡིན་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་རང་གི་ཐོག་ལ་ཡོད་པའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གཏིང་ཟབ་ཡོད་པ་དེས་མི་རིགས་གཞན་དང་ཐ་དད་ཡིན་པའི་མཚོན་རྟགས་ཤིག་ཀྱང་ཡིན་པས་རིག་གཞུང་དེ་དག་གཅེས་སྐྱོང་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་མ་ཟད། བོད་མིས་ད་བར་བདག་གཅེས་གནང་བའི་༸དཔལ་ནཱ་ལེནྡཱའི་ཆོས་དེ་འཛམ་གླིང་སྤྱིའི་ཐོག་སྒོ་ཕྱེ་ཐུབ་པ་ཞིག་གནང་དགོས་སོགས་བཀའ་བསྩལ་འདུག   དེ་བཞིན་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ཁ་ཉིན་ཕྱི་ཚེས་ ༡༡ ཉིན་གནས་མཆོག་རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་བཞུགས་སྒར་དགའ་ལྡན་འཕེལ་རྒྱས་གླིང་ནས་དྲྭ་ལམ་ཐད་གཏོང་བརྒྱུད་ཨ་མི་རི་ཀའི་གྲོང་ཁྱེར་ New York དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཁང་དུ་འདུ་འཛོམས་གནང་བའི་རྒྱ་རིགས་དང་བོད་པའི་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭའི་སློབ་ཕྲུག་སུམ་བརྒྱ་ཙམ་ལ་ཆོས་ལུགས་དང་མ་འབྲེལ་བའི་སྤྱོད་བཟང་དང་འཇིག་རྟེན་སྤྱི་སྨན་གྱི་འགན་ཁུར་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་བཀའ་སློབ་དང་དྲི་བ་དྲིས་ལན་གནང་ཡོད་པ་རེད། སྐབས་དེར་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་ནས་འགྲོ་བ་མིའི་གཞི་རྩའི་རང་བཞིན་གཙོ་བོ་ནི་བྱམས་སྙིང་རྗེ་ཡིན་པ་དང་། གཞི་རྩའི་རང་བཞིན་གཙོ་བོ་དེ་གོང་འཕེལ་གཏོང་ཐབས་སུ་ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོའི་ཐོག་ནས་གོང་འཕེལ་གཏོང་དགོས་གལ་ཡིན་པར་ལམ་སྟོན་མཛད་འདུག འཛམ་བུ་གླིང་འདིའི་ཐོག་འཕྲད་བཞིན་པའི་དཀའ་རྙོག་མང་དག་ཅིག་ང་དང་ཁོ་ཞེས་རང་གཅེས་འཛིན་གྱི་བསམ་བློ་དང་། འགྲན་རྩོད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཆེ་གྲགས་པའི་དབང་གིས་བྱུང་བ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས་ང་ཚོའི་སེམས་རྒྱུད་ལ་བྱམས་བརྩེ་གོང་འཕེལ་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ནུས་པའི་ཐོག་ནས་ངལ་བ་དེ་དག་སེལ་ཐུབ་ངེས་ཡིན་པའི་ལམ་སྟོན་བསྩལ་ཡོད་པ་རེད། ལྷག་པར་དུ་སྐབས་དེར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་ཐེངས་འདིའི་འཛད་རིམ་ཐོག་རྒྱ་རིགས་དང་བོད་ཕྲུག་མཉམ་དུ་འདུ་འཛོམས་བྱུང་བར་ཐུགས་དགྱེས་ཚོར་ཆེན་པོ་བྱུང་ཞེས་བཀའ་བསྩལ་དང་། བོད་དང་རྒྱ་ནག་དབར་ལ་དུས་རབས་བདུན་པ་ཙམ་ནས་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་སོགས་ངོ་སྤྲོད་མཛད་པ་དང་ཆབས་ཅིག རྒྱ་རིགས་ཚོའི་ངོས་ནས་ནང་པའི་ཆོ་ག་ཕྱག་ལེན་ཙམ་མིན་པར་རིགས་ལམ་ཐོག་དོ་སྣང་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་ལམ་སྟོན་བསྩལ་འདུག་པ་མ་ཟད། ཆབ་སྲིད་དང་འབྲེལ་ཏེ་བཀའ་བསྩལ་བར་རྒྱ་ནག་གི་འགོ་ཁྲོད་ཚོའི་ནང་ལ་དེ་སྔ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཐོག་ལག་བསྟར་བྱས་པའི་སྲིད་བྱུས་དེ་དག་དངོས་ཡོད་དང་མི་མཐུན་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དགོངས་ཚུལ་གསུང་མཁན་ཡང་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་སོགས་བཀའ་བསྩལ་འདུག དྲི་བ་དྲིས་ལན་གྱི་མཛད་རིམ་ཐོག་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་ནས་ཆོས་ལུགས་དང་མ་འབྲེལ་བའི་བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་བསླབ་གཞིའི་ཐོག་སློབ་གཉེར་གནང་ཐུབ་ཚེ་ཆོས་ལུགས་ཡོད་མེད་དང་། ཆོས་དད་ཡོད་མེད་སོགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་གང་ཡང་མེད་པར་སོ་སོ་སྒེར་གྱི་ཉིན་རེའི་འཚོ་བའི་ཁྲོད་ཀྱི་སེམས་འཚོར་དྲག་པོའི་ཆ་རྣམས་བཅོམ་རྒྱུ་དང་། འགྲོ་བ་མི་གཅིག་གྱུར་གྱི་འདུ་ཤེས་གོང་འཕེལ་གཏོང་རྒྱུར་དགེ་མཚན་ཡོད་པ་དང་། གཞོན་སྐྱེས་ཚོས་དེང་གི་འཛམ་གླིང་ཐོག་འཕྲད་བཞིན་པའི་གནམ་གཤེས་འགྱུར་ལྡོག་གི་དཀའ་ངལ་དང་། དགོས་མཁོ་ཅན་གྱི་མི་སེར་ཉམས་ཐག་ཚོར་རོགས་རམ་གང་ཐུབ་གནང་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་ལམ་སྟོན་མཛད་འདུག  སྐབས་དེའི་དྲྭ་ཐོག་གི་བཀའ་སློབ་མཛད་རིམ་གྲུབ་མཚམས་སུ་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་ནས་ Stratnews Global ཞེས་པའི་གསར་ཁང་གི་རྩོམ་སྒྲིག་འགན་འཛིན་ Nitin Gokhale ལགས་ཀྱིས་བཅར་འདྲི་ཐོག་དབུ་བཞུགས་མཛད་དེ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༠ ཙམ་ནས་ད་བར་བོད་པའི་མི་རབས་ལ་བརྗེ་པོ་ཐེབས་ཡོད་ཀྱང་བོད་པའི་སེམས་ཤུགས་ནི་ནམ་ཡང་ཉམས་པ་མེད་པ་མ་ཟད་ད་ལྟའི་མི་རབས་གསར་པ་ཚོ་དེ་སྔའི་མི་རབས་ལྟར་སེམས་ཤུགས་ཞུམ་པ་མེད་པར་གནས་ཡོད་ཅེས་བཀའ་ལན་བསྩལ་འདུག དེང་སྐབས་རྒྱ་ནག་ནང་བོད་པའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ལ་དོ་སྣང་དང་རྗེས་སུ་འབྲང་མཁན་རྒྱ་རིགས་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། རིམ་པས་བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རིག་གཞུང་བཟང་པོ་དེ་དག་གིས་རྒྱ་མིའི་སེམས་ཁམས་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་སྤྲོད་ཐུབ་ངེས་ཡིན་སྟབས་མ་འོངས་པར་ཕུགས་རྒྱང་རིང་པོའི་ཐོག་རྒྱ་མིའི་གོ་མཚོན་གྱི་སྟོབས་ཤུགས་ལས་བོད་པའི་རིག་གཞུང་བཟང་པོ་དེ་དག་གི་ནུས་སྟོབས་ཆེ་བ་ཡོང་རྒྱུ་བརྒྱ་ཆ་བརྒྱ་ཐམ་པ་དེ་ལྟར་ངེས་པ་རེད་ཅེས་བཀའ་ནན་བསྩལ་འདུག དེ་བཞིན་ཕྱི་ཚེས་ ༩ དང་ ༡༠ ཉིན་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་ནས་བོད་རིགས་གཙོས་པའི་འབྲུག་ཡུལ། ལ་དྭགས་སོགས་ཧི་མཱ་ཡའི་ས་ཁུལ་ཕེབས་པའི་ཆོས་ཞུ་ཚོ་ཁག་གཅིག་ལ་དམིགས་བསལ་མཇལ་ཁ་དང་སྦྲགས། བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་ཚོ་ས་གནས་གང་དུ་བསྡད་མིན་ལ་བལྟོས་མེད་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ཤེས་པ་བྱེད་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་དང་། ནང་པའི་ཆོས་འདི་ཆོ་ག་ཕྱག་ལེན་ཙམ་དུ་མ་བཞག་པར་ལ་སློབ་གཉེར་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་སོགས་ཀྱི་ལམ་སྟོན་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བ་བསྩལ་འདུག   གཞི་རྩའི་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༢ ཉིན་ནས་ ༦ བར་གནས་མཆོག་རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་དུས་འཁོར་ཐང་ཆེན་དུ་དད་ལྡན་ཆོས་ཞུ་བ་སྟོང་ཕྲག་བརྒལ་བར་དུ་བཀའ་ཆོས་དང་བཀའ་དབང་སོགས་བསྩལ་ཏེ་ད་ལྟའི་ཆར་ཁུལ་དེར་སྐུ་བཞུགས་མཛད་མུས་ཡིན་པ་དང་། དེ་རིང་སྔ་དྲོ་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཅོག་ནས་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ནས་ཆེད་བཅར་ཞུས་པའི་དད་ལྡ་ཁག་གཅིག་ལ་མཇལ་ཁ་དང་སྦྲགས་ཏེ་སེམས་པ་བཟང་པོ་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ནི་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན་པ་དང་ལྷག་པར་དུ་ང་ཚོ་སྤྱི་ཚོགས་སེམས་ཅན་ཞིག་ཡིན་སྟབས་གཞན་ཕན་གྱི་བསམ་བློ་གོང་འཕེལ་གཏོང་རྒྱུ་དེ་བས་ཀྱང་གནད་ཆེ་ཡིན་པ་སོགས་ཀྱི་ལམ་སྟོན་མཛད་འདུག

དེ་རིང་ཀྲུང་གོའི་བོད་ཀྱི་གསར་འགྱུར་དྲྭ་བས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་ཁ་ཉིན་ཕྱི་ཚེས་ ༡༡ ཉིན་གྱི་ཕྱི་དྲོ་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བའི་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་བཅུ་གཅིག་པའི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་གསུམ་པའི་ཚང་འཛོམས་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་ལྔ་པར་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ཡར་ཐོན་དཔེ་བཟང་ཁུལ་གཏོད་པའི་སྲོལ་ཡིག་ཞེས་པའི་ཁྲིམས་འཆར་ཞིག་གཏན་འབེབས་བྱས་འདུག་པ་དང་། དེའང་ལོ་འདིའི་ཕྱི་ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༡ ནས་ལག་བསྟར་བྱ་རྒྱུ་རེད་འདུག ས་བཅད་ ༨ དང་དོན་ཚན་ ༤༨ ཡོད་པའི་སྲོལ་ཡིག་དེའི་ནང་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་དུས་རབས་གསར་པའི་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཞེས་པ་དེ་མཛུབ་ཁྲིད་བྱས་པ་དང་། མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ཡར་ཐོན་བྱ་གཞག་སྐོར་གྱི་ཏང་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཐབས་བྱུས་བཀོད་སྒྲིག་གལ་ཆེན་དང་བླང་བྱར་བརྩི་སྲུང་ཞུས་པའི་ཐོག་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ཡར་ཐོན་ལས་དོན་གྱི་ཉམས་མྱོང་གྲུབ་འབྲས་དང་ཟུང་འབྲེལ་བྱས་ཏེ་རྒྱལ་ཁབ་ལས་ཁུངས་དང་། སྤྱི་ཚོགས་རྩ་འཛུགས། སྤྱི་དམངས་མི་སྒེར་བཅས་ཀྱིས་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ཡར་ཐོན་ཐད་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་འགན་འཁྲི་དང་འོས་འགན་ཡོད་པ་སོགས་འཁོད་འདུག མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ཡར་ཐོན་དཔེ་བཟང་ཁུལ་འཛུགས་ས་གཙོ་བོ་ནི་ལས་ཁུངས་དང་། ཁེ་ལས། སྡེ་ཁུལ། གྲོང་དང་གྲོང་རྡལ། གྲོང་ལྷན། སློབ་གྲྭ དམག་སྒར། ཆོས་ལུགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ས་སོགས་སུ་དཔེ་བཟང་ས་ཁུལ་ (གྲོང་ཁྱེར) དང་། དཔེ་བཟང་རྫོང་། (ཆུས) དཔེ་བཟང་ཡུལ་ཚོ། གྲོང་རྡལ་ (ཁྲོམ་གཞུང) དཔེ་བཟང་གྲོང་ལྷན། དཔེ་བཟང་སྡེ་ཁུལ། དཔེ་བཟང་ཚན་པ་བཅས་འཛུགས་ནས། མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ཡར་ཐོན་དཔེ་བཟང་ཁྱབ་གདལ་གཏོང་ཐབས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་ལུགས་སོགས་བཤད་འདུག བཞུགས་སྒར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་ཉམས་ཞིབ་པ་པདྨ་རྒྱལ་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ལོ་ནས་བོད་ནང་རྒྱ་གཞུང་གི་དབྱེ་བའི་མཚོ་སྔོན་དང་ཡུ་ནན་ཞིང་ཆེན་བཅས་ཀྱི་ནང་དུ་ལག་བསྟར་འགོ་བཙུགས་ཟིན་ཡོད་པ་དང་། ཁྲིམས་སྒྲིག་དེའང་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་སོགས་ཀྱི་རྣ་བར་སྙན་པའི་ཚིག་བརྗོད་བེད་སྤྱོད་བཏང་བའི་ཐོག་ནས་དོན་དངོས་སུ་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ལྟ་གྲུབ་སྤེལ་རྒྱུ་དང་། དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་སྲིད་བྱུས་ལ་བློ་གཏད་མཁན་རྣམས་ལ་བྱ་དགའ་སྤྲད་པ་དང་། ཏང་གི་ཁ་ལ་མི་ཉན་མཁན་རྣམས་འཛིན་བཟུང་སོགས་ཀྱི་ཆད་པ་གང་བཅད་ཀྱང་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་ནི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སློབ་གསོ་སྤེལ་རྒྱུ་དེ་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་། ཁོང་གིས་ད་དུང་དེ་ལས་ཀྱང་བློ་ཚབས་ཆེ་བ་ནི་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་སྐད་ཡིག་བྱ་བའི་སྲོལ་ཡིག་དང་། ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྲོལ་ཡིག ལྷག་པར་དུ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༧ ལོ་ནས་ལག་བསྟར་དང་བཟོ་བཅོས་སྣ་ཚོགས་བྱས་པའི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་སྤྲུལ་སྐུའི་ཡང་སྲིད་འཚོལ་བར་དོ་དམ་བྱེད་པའི་སྐོར་གྱི་བྱ་ཐབས་སོགས་སྔ་རྗེས་སུ་གསར་དུ་གཏན་འབེབས་དང་སྔར་ཡོད་ཀྱི་སྲོལ་ཡིག་ཁག་བཟོ་བཅོས་སྣ་ཚོགས་བྱས་ཏེ་ལག་བསྟར་བྱས་པ་དེ་ནི་ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་དང་། ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་བཅའ་ཁྲིམས་དང་ཡོངས་སུ་འགལ་ཟླ་ཆགས་ཡོད་པ་དང་།  རྒྱ་གཞུང་ནས་རང་ཉིད་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་གཏན་འབེབས་བྱ་བར་རང་ཉིད་ཀྱིས་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་གསུངས་ཡོད། དེའང་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་ནང་དུ་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཁག་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྐད་ཡིག རིག་གཞུང་། ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས། ཆོས་ལུགས་དད་མོས་སོགས་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་དང་དར་སྤེལ། དེའི་འོས་འགན་དང་ལག་བསྟར་དགོས་པ་གསལ་པོ་འཁོད་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་གཞུང་གི་ཁྲིམས་ཡིག་དང་ལག་བསྟར་སྲིད་བྱུས་གཉིས་ཡོངས་སུ་འགལ་ཟླ་ཆགས་ཏེ་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་སོ་སོའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྐད་ཡིག རིག་གཞུང་བཅས་པ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་རྒྱུ་ལས་ལྡོག་ནས་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་རྒྱ་བསྒྱུར་དང་། མི་རིགས་རྒྱ་བསྒྱུར། ཐ་ན་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་དང་། མིའི་བསམ་བློ་དང་ཡིད་ཆེས་བྱེད་ཕྱོགས་ཚུན་ཆད་དམར་པོའི་ཆབ་སྲིད་སློབ་གསོ་དང་ཁྲིམས་སྒྲིག་འོག་ཏུ་དམར་པོའི་རིང་ལུགས་དང་དམར་པོའི་ལྟ་བར་སྒྱུར་མུས་ཡིན་པར་མ་ཟད་བོད་མི་ཚོ་རང་ས་རང་ཡུལ་ནས་མི་རིགས་རང་གི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་གི་ཆ་ནས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཆགས་ཡོད་པ་ང་ཚོས་ཟུར་བལྟས་ལེབ་མཐོང་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་།

ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ཨི་ཊ་ལིའི་གྲོས་ཚོགས་ནང་དུ་བོད་དང་ཧོང་ཀོང་གཙོས་རྒྱ་ནག་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་སེམས་འཚབ་ཀྱི་རྣམ་པ་བསྟན་པ་དང་འབྲེལ། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་དང་ཧོང་ཀོང་ནང་སྤེལ་བའི་དྲག་གནོན་དང་དམ་དྲག་གི་བྱ་སྤྱོད་ལ་ཨི་ཊ་ལིའི་མང་གཙོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པའི་ངོས་ནས་བཟོད་བསྲན་བྱེད་ཐུབ་བམ་ཞེས་ཡུལ་དེའི་གཞུང་ལ་འདྲི་རྩད་གནང་འདུག ཨི་ཊ་ལིའི་གཞུང་འཛིན་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Matteo Luigi Bianchi ལགས་ཀྱིས་ཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༨ ཉིན་ཡུལ་གྲོས་ཚོགས་ནང་དུ་སྔ་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ ནང་དུ་ཡུལ་དེའི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་སྐུ་ཞབས་ Luigi Di Maio མཆོག་ལ་ཧོང་ཀོང་ནང་གི་རྙོག་གླེང་དང་འབྲེལ་བའི་འདྲི་རྩད་ཀྱི་ལན་འདེབས་སྙན་ཐོར་བགྲོ་གླེང་ལས་རིམ་པ་གནང་བའི་ཁྲོད་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Matteo Luigi Bianchi ལགས་ཀྱིས་ཨི་ཊ་ལི་གཞུང་གི་ངོས་ནས་ཧོ་ཀོང་ནང་འབྱུང་བཞིན་པའི་གནད་དོན་དེ་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ནང་གི་གནད་དོན་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་བཞིན་པར་སྐྱོན་བརྗོད་དང་འབྲེལ། ཨི་ཊ་ལི་རྒྱལ་ཁབ་དེ་བཞིན་ G7 སྟོབས་ཆེན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཚོགས་མི་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་གནས་སྟངས་ཅི་འདྲ་ཞིག་གི་ཐོག་རང་དབང་དང་ལྡན་པའི་ངང་བཞེངས་ཕྱོགས་གསལ་པོ་བཟུང་རྒྱུའི་འོས་འགན་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་ནག་དེ་ཨི་ཊ་ལའི་ཚོང་འབྲེལ་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་དེ་བས་ཀྱང་ཐབས་བྱུས་དང་ལྡན་པའི་ངང་བཞེངས་ཕྱོགས་གསལ་པོ་དགོས་གལ་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག ཁོང་གིས་མུ་མཐུད་གྲོས་ཚོགས་སུ་དབང་ཆ་གཅིག་སྡུད་རིང་ལུགས་རྒྱ་ནག་ལྟ་བུས་མང་ཚོགས་ཐོག་དྲག་གནོན་དང་རང་དབང་རྡོག་རོལ་བཏང་བ་ནི་ལོ་རྒྱུས་ནང་ཆེས་གསར་པ་གང་ཡང་མིན་སྐོར་གསུངས་ཏེ་སྐབས་དེར་ཁོང་གིས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དཔེ་མཚོན་དུ་བཞག་སྟེ་ཐོག་མར་རྒྱ་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་ནས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་བར་འགྲུལ་བཞུད་ལམ་ཁ་བཟོ་རྒྱུ་མཚོན་པའི་བོད་མི་མངཚོགས་ལ་བདེ་སྐྱིད་ལྡན་པའི་འཚོ་བ་གསར་བསྐྲུན་བྱ་རྒྱུའི་ཁས་ལེན་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། དོན་དམ་དུ་དེ་ལས་ལྡོག་ཏེ་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ཡོངས་རྫོགས་དབང་བསྒྱུར་དང་མི་བསད་ཁྲག་སྦྱོར། རིག་གཞུང་གཏོར་བཏང་རྐྱེན་བོད་མི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་བོད་མི་བཙན་འབྱོལ་དུ་གྱར་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་བྱུང་བ་ཡོད་སྐོར་ལུངས་འདྲེན་གནང་ཡོད་པ་རེད། ལྷག་དོན་གཞིས་བཞུགས་བོད་མི་ཚོས་རང་མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་མཚོན་པའི་སྐད་ཡིག་དང་ལེགས་བྱང་། ཆོས་རིག་སོགས་གཅེས་སྐྱོང་གིས་ཉམས་ལེན་གནང་བར་དམ་དྲག་དང་རྩིས་མེད་རྡོ་རོལ་བཏང་དང་གཏོང་མུས་ཡིན་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུག ཁོང་གིས་གྲོས་ཚོགས་སུ་རྒྱ་ནག་གི་བྱ་སྤྱོད་དེ་དག་ཐེར་འདོན་གནང་བའི་ཐོག་ནས་བོད་དང་ཧོང་ཀོང་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་གཞི་རྩའི་ཐོབ་ཐང་ཁག་ལ་རྩིས་མེད་རྡོལ་རོལ་གཏོང་ཁག་མཐོང་བཞིན་དུ་མ་མཐོང་བའི་ཚུལ་དུ་བསྡད་ཐུབ་བམ་ཞེས་དང་དེ་དག་གི་ཐོག་ལ་ཨི་ཊ་ལི་གཞུང་ནས་བཟོད་བསྲན་གནང་ཐུབ་བམ་ཞེས་འདྲི་རྩད་གནང་ཡོད་པ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ་ང་ཚོའི་ངོས་ནས་གནད་དོན་དེ་དག་ངོས་ལེན་གནང་ཐབས་མེད་ཅེས་ནན་པོ་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། ཁོང་གིས་ད་དུང་གཞུང་འཛིན་མི་སྣ་ཁག་ལ་འབོད་སྐུལ་དང་འབྲེལ་ཏེ་ང་ཚོའི་ངོས་ནས་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་དང་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་དང་ལྷན་དུ་འཇོག་པའི་གྲོས་མཐུན་གང་འདྲ་ཞིག་ལ་གལ་ཆེ་འཛིན་གྱི་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། ང་ཚོའི་ཕྱོགས་གཏོགས་རྒྱལ་ཁབ་གང་ཞིག་གིས་མང་ཚོགས་ཐོག་སྤེལ་བའི་དྲག་གནོན་གྱི་བྱ་སྤྱོད་ལ་བཟོད་བསྲན་བྱེད་ཐབས་མེད་ཅེས་གསུངས་འདུག་པ་མ་ཟད། ཨི་ཊ་ལིའི་གཞུང་འཛིན་མི་སྣ་ཁག་གི་ངོས་ནས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཁེ་ཕན་ལ་གལ་ཆེ་འཛིན་ནས་རྒྱ་ནག་ཐད་ལ་བཞེངས་ཕྱོགས་ཕྱག་ལས་གནང་གནད་ཡིན་པ་སོགས་གསུངས་འདུག གཞི་རྩའི་ཨི་ཊ་ལིའི་གཞུང་འཛིན་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Matteo Luigi Bianchi ལགས་ནི་བོད་མི་དང་བོད་དོན་ཐོག་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ་དང། ལྷག་དོན་སྔ་ལོར་ཁོང་བཞུགས་སྒར་དུ་ཆེད་ཕེབས་ཀྱིས་བོད་མིའི་རང་དབང་སྒེར་ལངས་གསུམ་བཅུ་དུས་དྲན་ཐོག་ལྷན་ཞུགས་གནང་ཡོད་པ་རེད།

CECC ཞེས་ཨ་མི་རི་ཀའི་འཛིན་སྐྱོང་དང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱ་ནག་ཐོག་གི་ཚོགས་ཆུང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོའི་ལོ་འཁོར་སྙན་ཐོ་འདོན་སྤེལ་གནང་བའི་ནང་ལ་འདས་ལོ་ ༢༠༡༩ ནང་རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་དང་ཁྲིམས་ལུགས་དབང་འཛིན་ཇེ་སྡུག་ཏུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་ཐེར་འདོན་དང་སྦྲགས། ཨ་རི་མི་ཀའི་འཛིན་སྐྱོང་དང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཐོག་ངེས་པར་དུ་གླེང་སློང་དང་ལྷག་དོན་སྲིད་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ Donald Trump མཆོག་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་གནད་དོན་ཐད་ལ་ཐེ་བྱུས་བྱེད་དབང་མེད་ཅེས་གསུངས་དགོས་པའི་དགོས་འདུན་ཁག་གཅིག་ཆེད་བཏོན་གནང་འདུག ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༨ ཉིན་ཨ་མི་རི་ཀའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཁང་ཨང་ ༢༠༠ ནང་ལ་ཨ་མི་རི་ཀའི་འཛིན་སྐྱོང་དང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱ་ནག་ཐོག་གི་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ James McGovern ལགས་དང་མཉམ་འབྲེལ་ཚོགས་གཙོ་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Marco Rubio ལགས་གཉིས་ཀྱིས་དབུས་པའི་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམ་པ་ལྷན་ཞུགས་ཐོག་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོའི་ཚོགས་ཆུང་གི་ལོ་འཁོར་སྙན་འདོན་སྤེལ་གནང་ཡོད་པ་དང་། དེའི་ནང་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པ་ཆེད་འཛུགས་བྱས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་གཞི་རྩའི་ཐོབ་ཐང་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་དུ་གཞི་རིམ་མང་ཚོགས་ཀྱི་སྨྲ་བརྗོད་དང་འདུ་འཛོམས། དེ་བཞིན་ཆོས་དད་རང་དབང་སོགས་ལ་ཚོད་འཛིན་དམ་དྲག་བྱེད་མུས་ཁར་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ལོར་ཞི་ཅིན་ཕིང་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཆགས་པ་ནས་བཟུང་རྒྱ་ནག་གི་བདེ་འཇགས་དང་གཏན་ལྷིང་གི་མིང་བྱང་འོག་ཁྲིམས་ལུགས་གསར་བཟོ་མང་དག་ཅིག་གི་བརྒྱུད་ནས་རྒྱལ་ནག་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་དམ་དྲག་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ཡོད་པ་བཀོད་འདུག འདས་ལོ་ ༢༠༡༩ ནང་ལ་རྒྱ་གཞུང་གིས་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་ཁྲིམས་ལུགས་གསར་དེ་དག་བེད་སྤྱོད་བྱས་ཏེ་སྤྱི་ཚོགས་དང་ཆབ་སྲིད་ལས་དོན་ལ་དམ་དྲག གསར་འགོད་རང་དབང་ལ་ཚོད་འཛིན། དེ་བཞིན་བོད་དང་ཡུ་གུར་གཙོས་པའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་དེང་དུས་ཀྱི་གསང་བའི་ལྟ་སྲུང་འཕྲུལ་ཆས་སྤྱོད་དེ་མང་ཚོགས་ཀྱི་ལས་དོན་སྤྱི་རིགས་ཐོག་ལྟ་སྲུང་གིས་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་ཐེར་འདོན་གནང་སྟེ་འདས་ལོ་ ༢༠༡༩ ནང་རྒྱ་ནག་ནང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་སྤྱི་དང་ཁྲིམས་ལུགས་དབང་འཛིན་ལག་བསྟར་བྱེད་ཕྱོགས་ཇེ་སྡུག་ཏུ་ཕྱིན་འདུག་ཅེས་གསུངས་འདུག ལྷག་པར་དུ་སྙན་ཐོ་དེའི་ནང་བོད་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ཁོངས་སུ་སྔར་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོ་དེ་ནི་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་བོད་མི་རྣམས་བཙན་བྱོལ་དུ་འབྱོར་ནས་ལོ་ངོ་ ༦༠ འཁོར་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་ཞི་འགྲིག་ཡོང་ཐབས་སུ་༸གོང་ས་མཆོག་གམ་ཡང་ན་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གི་སྐུ་ཚབ་དང་ལྷན་དུ་གྲོས་མོལ་ཡོང་ཐབས་སུ་དོན་དམ་གྱི་འབད་བརྩོན་རྩ་་བ་ནས་མ་གནང་བའི་ཁར་འདས་ལོའི་ནང་ཐབས་བྱུས་ལྡན་པའི་ཐོག་བོད་མི་མང་ཚོགས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོལ་རོལ་བཏང་བ་མ་ཟད། བོད་ཐོག་རྒྱབ་ཤ་དཀར་པོ་ཞེས་པའི་ཡིག་ཆ་འདོན་སྤེལ་བྱས་ཏེ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་བྱེད་རྒྱུའི་འགན་དབང་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་པ་སོགས་ཐེར་འདོན་གྱིས་རྒྱ་གཞུང་གི་ཐེ་བྱུས་ཅན་གྱི་བྱ་སྤྱོད་དེ་དག་བོད་མིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལ་རྡོག་རོག་བཏང་བ་ཞིག་རེད་ཅེས་བཀོད་འདུག རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ས་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་ཆོས་ཕྱོགས་དང་ཚོགས་པ་ཁག་གི་ལས་དོན་ལ་དམ་དྲག་བྱེད་མུས་ཁྲོད་སྔ་ལོ་རྒྱ་གཞུང་གིས་དབྱེ་བའི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཁུལ་དུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྐུ་ཚབ་མི་སྣ་དང་གསར་འགོད་པ་རྣམས་འགྲོ་བསྐྱོད་བྱེད་རྒྱུར་སྔར་དམ་དྲག་ཆེ་རུ་བཏང་བ་དེས་དམ་དྲག་ཆེ་ས་བྱང་ཀོ་རི་ཡའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་འགྲོ་རྒྱུ་ལས་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ནང་འགྲོ་རྒྱུ་དཀའ་བ་ཆགས་འདུག་ཅེས་གསུངས་འདུག གཞན་ཡང་ཤོགས་གྲངས་ ༣༢༣ ཅན་གྱི་ལོ་འཁོར་སྙན་ཐོ་དེའི་ནང་ལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འདས་ལོའི་ནང་ཧོང་མི་མང་གི་ཞི་བའི་ལས་འགུལ་ལ་དྲག་པོས་ཐེ་བྱུས་བྱས་པའི་གནས་སྟངས་དང་། སྔར་ལོ་རྒྱ་ནག་གིས་དྲུག་བཞི་དོན་རྐྱེན་བྱུང་ནས་ལོ་ངོ་ ༣༠ འཁོར་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་སྐབས་དེའི་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་རྣམས་རྒྱལ་སྤྱིའི་མང་ཚོགས་ལ་འགྲེལ་བརྗོད་མ་བྱས་པར་རྗེས་དྲན་གྱི་ལོ་ཚིག་སྲུང་བརྩི་ཞུ་མཁན་གྱི་གཞི་རིམ་མང་ཚོགས་རྣམས་ལ་དམ་དྲག་བྱས་པར་མ་ཟད་ཡུ་གུར་མི་མང་ས་ཡ་ལྷག་བཀག་ཉར་གྱིས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སློབ་གསོ་སྤྲོད་བཞིན་པ་སོགས་ཞིབ་ཕྲ་འགྲེལ་བརྗོད་དང་འབྲེལ་ཏེ་རྒྱ་གཞུང་གིས་བྱེད་སྟངས་དེ་ནི་འགྲོ་མིའི་ཐོག་ལ་སྤེལ་བའི་འཁྲིམས་འགལ་གྱི་ནག་ཉེས་ཚབས་ཆེན་ཞིག་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག གཞི་རྩའི་ CECC ཞེས་ཨ་མི་རི་ཀའི་འཛིན་སྐྱོང་དང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱ་ནག་ཐོག་གི་ཚོགས་ཆུང་ནས་ལོ་ལྟར་རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་དང་ཁྲིམས་ལུགས་ལས་དོན་སོགས་དང་འབྲེལ་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ནང་ཉན་ཞིབ་ལས་རིམ་དང་། ཁྲིམས་འཆར་འདོན་སྤེལ་སོགས་གནང་མུས་ལྟར་འདས་ལོའི་ནང་བོད་དང་ཤིན་ཅང་། ཧོང་ཀོང་། རྒྱ་ནག་བཅས་ཀྱི་ཐོག་ཉན་ཞིབ་ལས་རིམ་བཞི་དང་ལྷག་པར་དུ་ཕྱི་ཟླ་ ༩ ཕྱི་ཚེས་ ༢༤ ཉིན་ཚོགས་ཆུང་དེའི་ཚོགས་གཙོ་དང་སྐུ་ཞབས་ Jim McGovern ལགས་དང་མཉམ་འབྲེལ་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ Marco Rubio ལགས་གཉིས་ནས་ཡུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་སུ་ Tibetan Policy and Support Act of 2019 ཞེས་པའི་ཨ་རིའི་བོད་དོན་ཁྲིམས་འཆར་གསར་པ་ཞིག་ཆེད་འདོན་གནང་ཡོད་པ་དང་། ཁ་སང་ལོ་འཁོར་སྙན་ཐོ་འདོན་སྤེལ་གནང་སྐབས་སྐུ་ཞབས་སྐུ་ཞབས་ James McGovern ལགས་ཀྱིས་བོད་དོན་ཁྲིམས་འཆར་གསར་པ་དེ་བདུན་ཕྲག་རྗེས་མའི་ནང་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་སུ་གཏན་འབེབས་ཐུབ་པའི་རེ་བ་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག རྩའི་ཁ་སང་ཨ་མི་རི་ཀའི་འཛིན་སྐྱོང་དང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱ་ནག་ཐོག་གི་ཚོགས་ཆུང་ནས་རྒྱ་ནག་དང་འབྲེལ་བའི་ལོ་འཁོར་སྙན་ཐོ་འདོན་སྤེལ་དང་སྦྲགས་ཏེ་ཨ་མི་རི་ཀའི་སྲིད་འཛིན་ Donald Trump མཆོག་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དུ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འབྲེལ་བ་བྱེད་སྐབས་བོད་དང་ཧོང་ཀོང་། ཤིན་ཅང་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་གླེང་དགོས་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་གནད་དོན་ཐོག་ཐེ་བྱུས་བྱེད་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་མེད་པ། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོལ་རོལ་གཏོང་བཞིན་པའི་གནད་དོན་རྣམས་ཐེར་འདོན་བྱེད་དགོས་པ་མ་ཟད་དེ་སྔ་ ༢༠༡༨ ལོར་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་བོད་ནང་འདྲ་མཉམ་ཐོག་འགྲུལ་བསྐྱོད་ཆོག་པའི་ཁྲིམས་འཆར་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་འདོན་འདུན་ཁག་གཅིག་ཆེད་བཏོན་གནང་ཡོད་པ་རེད།

ཁ་སང་བཞུགས་སྒར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་རྒྱ་གཞུང་གི་དྲྭ་རྒྱ་ཉམས་ཞིབ་པ་བསྟན་འཛིན་དགྲ་ལྷ་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་གིས་མང་ཚོགས་ཐོག་དམ་དྲག་བྱ་རྒྱུའི་ཚད་མཐོའི་འཕྲུལ་རིགས་ཁག་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ནང་དུ་ཕྱིར་བཙོང་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་ཉམས་ཞིབ་ཀྱི་དཔྱད་རྩོམ་ཞིག་སྤེལ་ཏེ་རྒྱ་ནག་དེ་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་ནང་ནས་ལྟ་སྲུང་པར་ཆས་མང་ཤོས་བཙུགས་ཏེ་འགྲོ་བ་མིའི་གཞི་རྩའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གཏོང་མཁན་རྒྱལ་ཁབ་ཆེ་སྡུག་ཤོས་གྲས་ཤིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། དེང་སྐབས་རྒྱ་ནག་ཏུ་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་སྣེ་ཁྲིད་འོག་དེང་དུས་ཀྱི་ཚད་མཐོའི་འཕྲུལ་ཆས་སྤྱོད་ཐོག་གསར་འགྱུར་དང་གསར་འགོད་པར་དམ་དྲག་ནན་པོ་བྱས་པ་མ་ཟད་མང་ཚོགས་ཐོག་ལྟ་སྲུང་སོགས་སྔར་ལྷག་བྱས་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་ལ་རྒྱ་ནག་གི་ཤུགས་རྐྱེན་ཡོད་པའི་བརྒྱུད་ལམ་གྱི་འགྲོ་ལུགས་སྤེལ་ཐབས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུག ཁོང་གིས་ད་དུང་དཔྱད་རྩོམ་དེའི་ནང་དུ་དེང་སྐབས་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཚད་མཐོའི་འཕྲུལ་རིགས་བཀོལ་སྤྱོད་བརྒྱུད་དེ་རྒྱ་ནག་སྤྱི་དང་སྒོས་བོད་མི་མང་ཚོགས་ཐོག་དྲག་གནོན་དང་ལྟ་སྲུང་གིས་ཁུལ་དེའི་ནང་གི་མང་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གནས་སྟངས་ཉིན་རེ་བཞིན་ཇེ་ཞན་ཇེ་སྡུག་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་ཁྲོད་ཉེ་ཆར་རྒྱ་གཞུང་གིས་བཟོ་སྐྲུན་བྱས་པའི་མང་ཚོགས་ཐོག་དམ་དྲག་བྱ་རྒྱུའི་ཚད་མཐོའི་འཕྲུལ་རིགས་ཁག་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ནང་དུ་ཕྱིར་བཙོང་གིས་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ཡོངས་ཀྱི་མང་གཙོ་ཉམས་རྒུད་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པར་མ་ཟད། དབང་ཆ་གཅིག་བསྡུས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དབང་ཚད་གོ་ལ་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་དར་སྤེལ་བྱེད་བཞིན་པའི་བྱ་སྤྱོད་ནི་ཧ་ཅང་སེམས་འཚབ་བྱ་ཡུལ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག དཔྱད་རྩོམ་དེའི་ནང་དུ་སྡེ་ཚན་ལྔར་དབྱེ་ཡོད་པ་ལྟར་ཡིད་བརྟན་སྤྱི་ཚོགས་ལམ་ལུགས་དང་རྒྱ་ནག་གི་འཕྲུལ་རིགས་བཀོལ་སྤྱོད་བརྒྱུད་དེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་ཤུགས་རྐྱེན་སྤྲོད་ཕྱོགས། རྒྱ་ནག་ནས་བུན་གཡར་ཐོག་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ནང་ཚད་མཐོའི་ལྟ་སྲུང་འཕྲུལ་རིགས་ཆེད་འཛུགས། ཚད་མཐོའི་འཕྲུལ་རིགས་ཁག་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ནང་ཕྱི་བཙོང་བྱས་པའི་ཉེན་སྲུང་མཇུག་འབྲས། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་བོད་མི་མང་ཚོགས་ཐོག་ལྟ་སྲུང་དང་འབྲེལ་བའི་ཐབས་བྱུས་བཅས་ཆགས་ཡིན་པ་རེད།

བྷི་ཧར་མངའ་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་མཆོག་གིས་དེ་རིང་ཉིན་རྒྱབ་གནས་མཆོག་རྡོ་རྗེ་གདན་དུ་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་མཇལ་འཕྲད་ཞུས་འདུག དེའང་༸གོང་ས་མཆོག་གནས་མཆོག་རྡོ་རྗེ་གདན་དུ་ཆིབས་བསྒྱུར་ནམ་བྱུང་སྐབས་བྷི་ཧར་མངའ་སྡེའི་བློན་ཆེན་སྐུ་ཞབས་Nitish Kumar མཆོག་གིས་མགོན་པོ་གང་ཉིད་གི་མཆོག་ལ་མཇལ་ཁ་ཞུ་སྲོལ་ཡོད་པ་ལྟར། དེ་རིང་ཉིན་རྒྱབ་ཆུ་ཚོད་ ༢།༥༠ ཙམ་གྱི་ཐོག་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་མཆོག་གནས་མཆོག་རྡོ་རྗེ་གདན་དུ་ཡོད་པའི་རྒྱལ་བའི་བཞུགས་གནས་ཕོ་བྲང་དུ་ཆེད་ཕེབས་དང་འབྲེལ། ༸གོང་ས་མཆོག་ལ་མཇལ་བཅར་ཞུས་ཡོད་པ་རེད། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་སྐབས་དེར་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་མཆོག་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་དཔལ་ནཱ་ལེནྡཱའི་གནའ་བོའི་རིག་གནས་ལ་དོ་དབྱིངས་ཆེན་པོ་གནང་མཁན་གྱི་སྐུའི་མཛའ་གྲོགས་རྙིང་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་དགའ་བསུ་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས། དབུ་ཁྲིད་རྣམས་གཉིས་དབར་གྱི་མཇལ་མོལ་དེའི་ཁྲོད་གཙོ་བོ་མགོན་པོ་མཆོག་གི་སྐུའི་ཐུགས་བསྐྱེད་དམ་བཅའ་བཞིའི་སྐོར་དང་། དེའི་ནང་གསལ་དཔལ་ནཱ་ལེནྡཱའི་གནའ་བོའི་རིག་གནས་བསྐྱར་གསོའི་སྐོར་ལ་བཀའ་བསྡུར་མཛད་འདུགགང་ཉིད་དང་བློན་ཆེན་གྱི་མཇལ་མོལ་དེའི་སྐབས་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་ཀྱང་ཆེད་བཅར་ཞུས་ཡོད་པ་རེད་འདུག གཞི་རྩའི་བྷེ་ཧཱར་མངའ་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་སྐུ་ཞབས་ Nitish Kumar མཆོག་གིས་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གནས་མཆོག་རྡོ་རྗེ་གདན་དུ་ཆིབས་བསྒྱུར་ནམ་བྱུང་སྐབས། མགོན་པོ་གང་ཉིད་དང་ལྷན་མཇལ་འཕྲད་ཞུ་སྲོལ་ཡོད་པ་ལྟར། སྔ་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༢ པའི་ལོ་མཇུག་ཏུའང་༸གོང་ས་མཆོག་ཁུལ་དེར་ཆིབས་བསྒྱུར་མཛད་སྐབས། ཁོང་གིས་མགོན་པོ་གང་ཉིད་ཀྱི་མཇལ་ཁ་ཞུས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ༸གོང་ས་མཆོག་ལ་ཡུལ་དེའི་ སྤྱི་དམངས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་གཟེངས་རྟགས་ Bharat Ratna འབུལ་ལམ་ཞུ་དགོས་པའི་དགོས་འདུན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞུ་མྱོང་ཡོད་པ་རེད།

རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཆོས་ལུགས་ཚོགས་པ་དོ་དམ་བྱ་ཐབས་ཟེར་བའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་གཏན་འབེབས་དང་འབྲེལ། ལོ་འདིའི་ཕྱི་ཟླ་ ༢ པའི་ཚེས་ ༡ ནས་ལག་བསྟར་འགོ་འཛུགས་རྒྱུ་ཡིན་པའི་བརྡ་ཁྱབ་བཏང་འདུག དེའང་ཉེ་ཆར་ཕྱི་ཟླ་ ༡༢ ཀྱི་ཚེས་ ༣༠ ཉིན་འདོན་སྤེལ་བྱས་པའི་ཆོས་ལུགས་ཚོགས་པ་དོ་དམ་བྱ་ཐབས་ཟེར་བའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གི་ཁྲིམས་ཡིག་ཨང་༡༣ པ་དེ་ཡིན་པ་དང་། ཕྱི་ལོ་༢༠༢༠ ཟླ་༢ ཚེས་༡ ཉིན་ནས་ལག་བསྟར་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་རབས་བསྒྲགས་འདུག ལེའུ་༦ དང་ནང་གསེས་དོན་ཚན་༤༡ ཡོད་པའི་ཁྲིམས་ཡིག་དེའི་ནང་དུ་གཙོ་བོ། ཆོས་ལུགས་ཚོགས་པའི་རྩ་འཛུགས་དང་སྒྲིག་གཞི། ཆོས་ལུགས་ཚོགས་པའི་འགན་འཁུར་མི་སྣ་དང་དེའི་ནུས་པ། དེ་ལ་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་སོགས་གཏན་འབེབས་བྱས་ཡོད་པ་འཁོད་འདུག ཁྲིམས་སྒྲིག་འདི་ནི་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༥ ལོར་གཏན་འབེབས་དང་ཕྱི་ལོ་༢༠༡༧ ལོར་བསྐྱར་གཅོས་བྱས་སྟེ་༢༠༡༨ ཟླ་༢ ཚེས་༡ ཉིན་ནས་ལག་བསྟར་བྱེད་པའི་༼ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྲོལ་ཡིག་༽ཅེས་པ་དེ་སྔར་ལྷག་ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ་གཏིང་ཟབ་བྱེད་ཐབས་ལ་དམིགས་པ་ཞིག་རེད་འདུག རྩ་བའི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་གྱི་སྲོལ་ཡིག་ཞེས་པ་འདིའི་ནང་གཙོ་བོ། ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་བྱ་བཞག་འཕེལ་རྒྱས་དང་། ཏང་དང་མི་དམངས་མང་ཚོགས་དབར་གྱི་ཤ་རུས་ལྟ་བུའི་འབྲེལ་བ་བཟོ་རྒྱུ། དེ་བཞིན་སྤྱི་ཚོགས་ཞི་མཐུན་དང་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་དང་མེས་རྒྱལ་གོང་བུ་གཅིག་གྱུར་བཅས་འཁོད་ཡོད་པ་ལྟར། དེའི་ནང་ནས་གཙོ་བོ་དེ་ཆོས་ལུགས་ཀྲུང་གོ་ལ་བསྒྱུར་བ་ཞེས་པ་དེ་ཡིན་པ་རེད་འདུག བཞུགས་སྒར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་ཉམས་ཞིབ་པ་པད་མ་རྒྱལ་ལགས་སུ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་སྐབས། ཁོང་གིས་རྩ་བའི་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་རིག་གཞུང་དེ་དུག་ཡིན་པར་བརྗོད་མཁན་གྱི་ཆོས་མེད་སྨྲ་བའི་སྒེར་གཅོད་སྲིད་གཞུང་ཞིག་ཡིན་པ་ལྟར། མི་རིགས་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་རིག་གཞུང་ཚང་མ་ཀྲུང་གོ་ཅན་ལ་བསྒྱུར་དགོས་ཟེར་བ་དེ་ནི་དོན་དངོས་སུ་དམར་པོའི་རིང་ལུགས་དང་། དེའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལྟ་བ་མ་གཏོགས། མི་རིགས་སོ་སོའི་ཆོས་ལུགས་རིག་གཞུང་ཁག་ཚང་མ་རྩ་མེད་བཟོ་དགོས་ཟེར་བ་དང་གཅིག་པ་ཡིན་པར་གསུངས་སོང་། ལྷག་པར་དུ་ཁོང་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དམིགས་ཡུལ་བཟུང་པ་ལྟར་ད་བར་མི་རིགས་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་རྩ་མེད་གཏོང་ཐུབ་མེད་པ་སོགས་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱ་གཞུང་གི་ལོ་ལྟར་ཆོས་ལུགས་དང་འབྲེལ་བའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་གཏན་འབེབས་དང་བསྐྱར་བཅོས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་།