བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས།

འདི་ལོའི་རྒྱ་ནག་གི་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས། མི་མང་གི་འགྲོ་འདུག་བཀག་སྡོམ་བྱས་པ་བརྒྱུད་ནས་སློབ་སྦྱོང་གི་ཁོར་ཡུག་ལ་བརྡལ་བཤིག་ཆེན་པོ་ཐེབས་ཡོད་པ་ལྟར། རྒྱ་གར་གྱི་ནང་དུ་མཚོན་ན་ཕྱི་ཟླ་གསུམ་པ་ནས་བཟུང་ད་ལྟའི་བར་དུ་མཐོ་སློབ་ཁག་དུ་འཛིན་གྲྭ་དངོས་སུ་འཚོགས་མ་ཐུབ་པར་དྲྭ་ཐོག་ནས་སློབ་ཁྲིད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། ད་སྐབས་ལོ་མཇུག་གི་སློབ་སྐབས་མཐའ་མའི་ཡིག་རྒྱུགས་ཀྱང་དྲྭ་ཐོག་ནས་གཏོང་བཞིན་པའི་ཡོད་པ་རེད། དེ་རིང་འདི་གའི་གསར་འགོད་པས་བཞུགས་སྒར་ཁུལ་དུ་གནས་སྡོད་ཀྱི་མཐོ་སློབ་ཀྱི་སློབ་མ་མཁྱེན་རབ་འོད་གསལ་ལགས་དང་། རྒྱ་གར་མངའ་སྡེ་བྷ་རོ་ཊའི་ཁུལ་དུ་གནས་སྡོད་ཀྱི་སློབ་མ་ཕུན་ཚོགས་ཡི་ཤེས་ལགས་དང་། བྷང་ལོར་ཁུལ་ནས་སློབ་མ་རྟ་མགྲིན་ལྷ་མོ་ལགས་སོགས་སུ་དྲྭ་ཐོག་གི་སློབ་ཁྲིད་ཀྱི་དཀའ་ངལ་དང་ཡིག་རྒྱུགས་གཏོང་ཕྱོགས་སོགས་ཀྱི་ཐད་ནས་བཅར་འདྲི་བྱས་པར་ཚང་མས།  དྲྭ་རྒྱ་ལེགས་པོ་ཡོད་མེད་དང་དེ་བཞིན་གློག་ཤི་བ་སོགས་ཀྱི་དབང་གིས་མཚམས་རེར་སློབ་ཁྲིད་ལ་ཞུགས་ཐུབ་མིན་གྱི་གནད་དོན་འབྱུང་གི་ཡོར་པར་ངོ་སྤྲོད་གནང་སོང་། ཡིག་རྒྱུགས་གཏོང་ཕྱོགས་དང་འབྲེལ་ནས། གློག་ཀླད་དང་དྲྭ་རྒྱ་སོགས་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་དགོས་ངེས་ཡིན་པ་མ་ཟད། མཐོ་སློབ་སོ་སོའི་ཡིག་རྒྱུགས་གཏོང་ཕྱོགས་ཀྱི་མཉེན་ཆས་ཀྱི་མ་ལག་མ་འདྲ་བ་ངོ་སྤྲོད་བྱས་ཡོང་སྐབས་དུས་ཐོག་ཏུ་བེད་སྤྱོད་ཡག་པོ་ཡོང་མིན་སོགས་དང་དེ་བཞིན་དྲ་ཐོག་ནས་སློབ་ཁྲིད་བྱེད་སྐབས་ཟུར་ལྟའི་དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་ཆ་མ་རག་པ་སོགས་དང་འབྲེལ་བའི་དཀའ་ངལ་འཕྲད་ཀྱི་ཡོད་པར་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད། གཞི་རྩའི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེ་ཁག་ཏུ་གནས་སྡོད་བྱེད་མཁན་གྱི་སློབ་མ་མང་པོ་ཞིག་གིས་དུས་ཐོག་ཏུ་སློབ་ཁྲིད་ལ་ཞུགས་པ་མ་ཟད། ཡིག་རྒྱུགས་ལ་ཡང་ཞུགས་ཐུབ་ཡོད་འདུག འོན་ཀྱང་ལ་དྭགས་དང་ཨ་རི་ན་ཅལ་སོགས་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁུག་ཀྱོག་གི་སློབ་མ་རྣམས་ལ་དྲྭ་རྒྱའི་མཐུན་རྐྱེན་འཛོམས་པོ་མེད་སྟབས་དྲྭ་ཐོག་གི་ཡིག་རྒྱུགས་སོགས་ལ་དུས་ལྟར་ཞུགས་མ་ཐུབ་པའི་དཀའ་ངལ་བྱུང་ཡོད་པ་ལྟར། མཐོ་སློབ་ཁ་ཤས་ཀྱིས་གནས་སྟངས་དེར་བསམ་ཤེས་གནང་སྟེ་ཡིག་རྒྱུགས་ལ་ཞུགས་མ་ཐུབ་མཁན་རྣམས་ལ་གོ་སྐབས་གཉིས་བ་ཞིག་འབུལ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད་འདུག

ཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་ ༡༡ ཉིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་རིའི་ཉིན་མོ་དང་བསྟུན། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་ཉིན་མོ་དེ་སྲུང་བརྩི་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས་ཏེ་ང་ཚོས་ངེས་པར་དུ་འཛམ་གླིང་སྤྱིའི་ཁེ་ཕན་སླད་བོད་མཐོ་སྒང་གི་འཁྱག་རོམ་དང་རི་བོ་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་དགོས་ཞེས་གསུངས་སོང་།ཁ་སྔོན་ཨོ་སི་ཀྲོ་ལི་ཡར་གནས་བཞུགས་སྒྱུ་རྩལ་བ་བསྟན་འཛིན་ཆོས་རྒྱལ་ལགས་ཀྱིས་དྲ་ཐོག་བརྒྱུད་རི་བོའི་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་དང་སྦྲགས། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་ཁོར་ཡུག་དོན་གཉེར་བ་དང་ཚན་རིག་པ། ཨོ་གླིང་གི་མི་སྣ་གལ་ཆེ་ཁག་ཅིག རི་འཛེགས་གནང་མཁན་ཁག་ཅིག་གདན་ཞུས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་རི་བོ་དེ་དག་ཅི་ཕྱིར་གལ་གནད་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་མེད་ཐད་གཏམ་བཤད་ཀྱི་ལས་རིམ་ཞིག་གོ་སྒྲིག་གནང་ཡོད་པ་རེད།སྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་འཛམ་གླིང་གི་བརྒྱ་ཆ་ ༢༢ ཙམ་ཞིག་ནི་རི་བོ་ཡིན་པ་དང་དེ་བཞིན་བརྒྱ་ཆ་ ༥༠ ཙམ་ཞིག་གི་ཆུ་བོ་ནི་རི་བོ་དེ་དག་ནས་ཡོང་གི་ཡོད་སྟབས་རི་བོ་ནི་ཧ་ཅང་གལ་གནད་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པར་གསུངས་སོང་།    དེའི་ཁོངས་སུ་འཛམ་གླིང་གི་རི་བོ་མཐོ་ཤོས་མང་དག་ཅིག་བོད་མཐོ་སྒང་དུ་ཆགས་ཡོད་ཀྱང་། ད་ཆ་རྒྱ་གཞུང་གིས་བཙན་འཛུལ་འོག་བོད་ནང་འཛུགས་སྐྲུན་གསར་རྒྱག་གི་ལས་གཞི་དང་གཏེར་ཁ་གང་བྱུང་དུ་སྔོག་འདོན་སོགས་བྱེད་བཞིན་རྐྱེན་བོད་མཐོ་སྒང་གི་ཚ་དྲོད་རྒྱས་པ་སོགས་ཁོར་ཡུག་སྤྱི་ཡོངས་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་པ་གསུངས་ཡོད།སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ད་དུང་ཞིབ་འཇུག་པ་ཁག་ཅིག་གིས་བོད་ཀྱི་འཁྱག་རོམ་གྱི་བཞུར་ཚད་དེ་ཧ་ཅང་མྱུར་པོ་ཆགས་རྐྱེན་བརྒྱ་ཆ་ ༣༠ དང་ ༤༠ ཙམ་ཞིག་ད་ཆ་མེད་པར་གྱུར་ཡོད་པ་ལུང་འདྲེན་གྱིས་ཚན་རིག་པ་ཁག་ཅིག་གིས་ཀྱང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༥༠ ལོར་བོད་ཀྱི་འཁྱག་རོམ་གྱི་བཞུར་ཚད་དེ་གསུམ་ཆ་གཉིས་ཙམ་མེད་པར་གྱུར་ངེས་ཡིན་པ་བརྗོད་ཡོད་པ་གསུངས་པར་མ་ཟད། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་འབྱུང་བ་ཡིན་ན་བོད་ཀྱི་ཆུ་བོ་དག་ལ་བརྟེན་མཁན་ཨེ་ཤ་ཡའི་མི་འབོར་ཐེར་འབུམ་གཅིག་ལྷག་གི་འཚོ་བར་དོ་ཕོག་འགྲོ་ངེས་དང་འཛམ་གླིང་སྤྱིར་ཤུགས་རྐྱེན་སྤྲོད་རྒྱུ་ཡིན་སྟབས། བོད་ཀྱི་རི་བོ་དེ་དག་ཧ་ཅང་རྩ་ཆེན་ཆགས་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པ་དང་ཆབས་ཅིག ང་ཚོས་ངེས་པར་དུ་འཛམ་གླིང་སྤྱིའི་ཁེ་ཕན་སླད་བོད་མཐོ་སྒང་གི་འཁྱག་རོམ་དང་རི་བོ་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་དགོས་ཞེས་གསུངས་སོང་།དེ་བཞིན་ལས་རིམ་དེའི་ཐོག་ལྷན་ཞུགས་གནང་མཁན་ཁོར་ཡུག་དོན་གཉེར་བ་དང་ཚན་རིག་པ། རྩོམ་པ་པོ་ཌོཀ་ཌར་Vandana Shiva ལགས་ཀྱིས་རི་བོ་ནི་ང་ཚོར་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་མཁན་དང་ཚེ་སྲོག་སྦྱིན་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་།  ཁོ་མོའི་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་ཐད་ཞིབ་འཇུག་གནང་བའི་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད་ད་ཆ་ཧི་མཱ་ལ་ཡའི་རི་བོའི་འཁྱག་རོམ་དེ་དག་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་རྐྱེན་གྱིས་ཉེན་ཚབས་ཅན་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པས་ང་ཚོས་དུས་རྟག་ཏུ་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་བྱམས་བརྩེ་དང་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ཐད་བཀའ་སྩལ་ཁག་སྙིང་ལ་བཅངས་ཀྱིས་འཚེ་མེད་ཞི་བ་དང་བྱམས་བརྩེའི་སྒོ་ནས་རི་བོ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་ཐུབ་ཚེ་ང་ཚོའི་འཚོ་གནས་ལ་ངལ་བ་འཕྲད་ཀྱི་མ་རེད་ཅེས་གསུངས་ཡོད། ཨོ་གླིང་དུ་གནས་བཞུགས་སྤྱི་འཐུས་སྐྱིད་འཛོམས་གདོང་གདུས་ལགས་ཀྱིས་བོད་མཐོ་སྒང་གི་རི་བོ་དེ་དག་མིའི་ཚེ་སྲོག་ལ་གལ་འགངས་ཇི་ཙམ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་མེད་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། ད་ཆ་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་གཏེར་ཁ་གང་བྱུང་དུ་སྔོག་འདོན་དང་བོད་ཀྱི་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་གཏོར་བཤིག་སོགས་བྱེད་བཞིན་རྐྱེན་བོད་ཙམ་མིན་པར་བོད་མཐོ་སྒང་གི་ཆུ་བོ་ལ་བརྟེན་མཁན་ཨེ་ཤ་ཡའི་མི་རིགས་སྤྱི་ཡོངས་ལ་དོ་ཕོག་ཐེབས་ངེས་ཡིན་སྟབས། རི་བོ་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་རྒྱུ་ནི་གལ་འགངས་ཤིནཏུ་ཆེན་པོ་ཡིན་སྐོར་གསུངས་སོང་།གཏམ་བཤད་གནང་མཁན་དེའི་ཁོངས་སུ་ཡོད་པ་རི་འཛེགས་གནང་མཁན་ཁག་ཅིག་གིས་དེ་སྔ་ Everest འམ་ཇོ་མོ་གླང་མ་དང་གངས་ཅན་རྫོང་ལྔ་སོགས་ལ་འཛེགས་སྐབས་འཁྱག་རོམ་གྱི་བཞུར་ཚད་མྱུར་པོ་ཕྱིན་པར་གཟིགས་ཚོར་བྱུུང་སྐོར་གསུངས་པ་དང་འབྲེལ་ཏེ་ཚང་མས་མཉམ་རུབ་ཀྱིས་གངས་རི་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་དགོས་ཞེས་སོགས་གསུངས་ཡོད།

འདས་པའི་ཟླ་ཤས་ནས་ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་ཁུལ་དུ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་མཁན་གྱི་གྲངས་འབོར་དེ་ཉིན་རེ་བཞིན་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་མུས་ཁྲོད་འདིར་གཟའ་འཁོར་སྔོན་མར་དྷ་རམ་ས་ལའི་མེག་ལོཌ་ཁུལ་ནས་བོད་མི་ ༡༥ ལ་གཉན་རིམས་དེ་ཕོག་ཡོད་པའི་ནད་རྟགས་ཐོན་འཕྲལ་མེག་གྷན་གྱི་ཆ་ཤས་ཤིག་གམ་མེག་ལོཊ་གསུམ་མདོ་ནས་སྒྲོལ་མ་སྨན་ཁང་བར་དུ་ containment zone ཞེས་བཀག་སྐྱིལ་ས་ཁུལ་ལ་ངོས་འཛིན་གྱིས་དམ་དྲག་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།དེ་རིང་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་གསར་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བར་དྷ་རམ་ས་ལ་ཁུལ་དུ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་པའི་བོད་མི་དགུ་མང་དུ་ཕྱིན་པར་བརྟེན་དྷ་སར་གཉན་རིམས་ཕོག་མཁན་ཁྱོན་བོད་མི་ ༢༤ ཆགས་ཀྱི་འདུག རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་དེ་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་རྒྱས་པའི་ཐོག་ལ་དྷ་ས་ས་གནས་འགོ་འཛིན་ཀུན་དགའ་ཚེ་རིང་ལགས་སུ་བཅར་འདྲི་ཁག་ཅིག་ཞུས་ཡོད་པས་དེ་དོན་གསན་གནང་ཡོང་བའི་དགོངས་འཇགས་འཚལ།།

ཁ་སང་ཕྱི་ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་མོ་དེ་ནི་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༨ ལོའི་ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཡོངས་ཁྱབ་གསལ་བསྒྲགས་གནང་སྟེ་མི་ལོ་ ༧༢ ཧྲིལ་པོ་འཁོར་བའི་ཉིན་མོ་དང་བསྟུན། ཁ་སང་སུད་སི་ལྟ་བུར་ཆ་མཚོན་ན་སུད་སི་དང་ལིག་ཏེན་སིཊཡན་བོད་རིགས་མི་མང་གི་གོ་སྒྲིག་འོག་ཁུལ་དེར་གནས་སྡོད་བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་བཅས་ནས་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་ནི་ཝ་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཁང་མདུན་ངོས་སུ་འདུ་འཛོམས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་འཕྱར་ཞིང་། རྒྱ་གཞུང་གིས་བཙན་གནོན་འོག་བོད་ནང་བོད་མིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ཉིན་རེ་བཞིན་ཇེ་ཞན་ཇེ་སྡུག་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་བ་དང་སྦྲགས། རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཡོངས་ཁྱབ་གསལ་བསྒྲགས་འབྲུ་དོན་ལྟར་དོན་འཁྱོལ་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས་པའི་འབོད་སྒྲའི་འོག་ཞི་བའི་སྐད་འབོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་དང་རྒྱལ་ཚོགས་ལ་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་གི་ཞུ་སྙན་ཕུལ་ཏེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཉིན་མོ་ཐེངས་ ༧༢ སྲུང་བརྩི་ཞུས་སོང་། སྐབས་དེར་སུད་སི་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་འཆི་མེད་རིག་འཛིན་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནི་འཛམ་གླིང་ཐོག་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གཏོང་མཁན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཆེས་སྡུག་ཤོས་ཡིན་པ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ཡོངས་གྲགས་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་གཞུང་དེ་སྟོབས་ཤུགས་ཇི་ཙམ་ཆེ་ཡང་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་དབུ་ཁྲིད་པའི་བོད་མིའི་བདེ་དོན་གྱི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ནུས་པ་དེ་དུས་ནམ་ཡང་བསུབ་ཐུབ་ཀྱི་མ་རེད་ཅེས་གསུངས་ཡོད། སྐབས་དེར་ལས་འགུལ་ཐོག་ཕེབས་པའི་སུད་སི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་ Rene Longel ལགས་ཀྱིས་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བ་འབྲེལ་སླེབས་ལ་ཉེ་བའི་སུད་སི་དང་རྒྱ་ནག་དབར་གྱི་གསང་བའི་གྲོས་མཐུན་བསྐྱར་བཟོ་མཚམས་འཇོག་དགོས་པ་དང་། ཡིག་ཆ་མེད་པའི་སྐྱབས་བཅོལ་བོད་མི་ཚོ་སུད་སི་གཞུང་གིས་བདག་པོ་རྒྱབ་དགོས་པ། དེ་བཞིན་སུད་སི་གཞུང་གིས་རྒྱ་གཞུང་གི་གསང་མྱུལ་དོགས་ཟོན་བྱེད་དགོས་པ་སོགས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། ཡོ་རོབ་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཟམ་མདོ་བྱམས་པ་ཚེ་རིང་ལགས་དང་སྤྱི་འཐུས་དབང་པོ་བཀྲས་མཐོང་ལགས་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་བོད་ནང་དུ་བོད་མིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པར་ངོ་རྒོལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཡོད་པ་སོགས་གསུངས་ཏེ་རྒྱ་གཞུང་གི་བྱ་སྤྱོད་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་སོང་།དེ་བཞིན་སུད་སི་དང་ལིག་ཏེན་སིཊཡན་བོད་རིགས་མི་མང་གི་ཚོགས་གཙོ་ནོར་བུ་ལགས་དང་ས་གནས་བེུད་ཚོགས་པ། ཡོ་རོབ་གཞོན་ནུ་མཐུན་ཚོགས་བཅས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ཚོས་ཀྱང་གཞིས་བཞུགས་བོད་མིའི་སྙིང་སྟོབས་དང་རྒྱ་ནག་གི་བཙན་གནོན་འོག་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་བའི་བོད་མི་རྣམས་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་དང་མྱ་ངན་གུས་བཏུད་ཞུས་པར་མ་ཟད། རྒྱལ་ཚོགས་གཙོས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་ཁག་ཚོས་རྒྱ་ནག་གི་བྱ་སྤྱོད་ཐོག་ཁུ་སིམ་མ་བཞུགས་པར་བོད་ཀྱི་བདེན་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱིས་བཞེངས་གནང་ཡོང་བའི་གཏམ་བཤད་སོགས་སྤེལ་ཡོད། ཁ་སང་ཕྱི་དྲོ་སུད་སི་རྒྱལ་ས་སྦན་དུ་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་དབང་སྒྱུར་དང་བཙན་གནོན་འོག་ལྷུང་བའི་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་མཁན་ Society for threaten People ཚོགས་པའི་གོ་སྒྲིག་འོག་བོད་མི་དང་ཡུ་གུར་བ་བཅས་ནས་ད་བར་རྒྱ་ནག་དམར་པོའི་གཞུང་གིས་བཙན་གནོན་བཏང་བའི་མང་ཚོགས་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱི་སྒྲོན་མེའི་ལས་འགུལ་བརྒྱུད་ཉིན་མོ་དེ་སྲུང་བརྩི་ཡང་ཞུས་ཡོད་པ་རེད།དེ་མིན་ཁ་སང་གི་ཉིན་མོ་དེ་འཛམ་གླིང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཉིན་མོ་དང་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་འཛམ་གླིང་ནང་ཆེས་སྙན་པར་གྲགས་པའི་ནོར་སྦེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་འབུལ་བཞེས་བསྐྱངས་ནས་བགྲང་བྱ་ ༣༡ ཧྲིལ་པོ་འཁོར་བའི་དུས་ཚིགས་ཀྱང་ཆགས་ཡོད་པ་རེད། དེས་ན་ཡོ་རོབ་ཨོ་སི་ཀྲི་ཡ་དང་འཇར་མ་ནིར་བོད་དོན་ཞི་བའི་ལས་འགུལ་བ་དང་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ཕ་རན་སི་དང་དབྱིན་ཡུལ། ཨི་ཊ་ལི་བཅས་སོ་སོར་ད་ལྟའི་ས་གནས་ཀྱི་གནས་བབ་ལ་གཞིགས་པའི་སྨོན་ལམ་གསུང་འདོན་དང་། དྲ་ལམ་བརྒྱུད་དེ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་མཛད་འཕྲིན་ལ་རྗེས་དྲན་གྱི་གླེང་མོལ་ལས་རིམ། རྩོམ་ཡིག་དང་རི་མོ་འགྲན་སྡུར། དེ་བཞིན་ས་གནས་བོད་མི་རྒན་གཞོན་དར་གསུམ་གྱིས་རང་ལུགས་ཟབ་སྦྱོར་ལེགས་པར་སྤྲས་ནས་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་ལ་བསྟོད་དབྱངས་དང་བསྟོད་ཚིགས་བཅས་ཕུལ་ཏེ་དགའ་སྐྱིད་དཔལ་ལ་རོལ་ནས་ཉིན་མོ་དེ་སྲུང་བརྩི་ཞུས་འདུག གཞན་ཡང་ཁེ་ན་ཌའི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེ་གྲས་ Toronto ནང་ལ་མཚོན་ན་ཁུལ་དེར་རྟེན་གཞིབྱས་པའི་གངས་ལྗོངས་ཆོས་ལྡན་གླིང་གི་ཚོགས་ཁང་དུ་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་འབུལ་བཞེས་མཛད་པའི་དུས་དྲན་དྲྭ་རྒྱ་བརྒྱུད་སྲུང་བརྩི་ཞུས་པ་དང་ས་གནས་བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་ཚོར་༸རྒྱལ་བའི་ཕྱག་དེབ་ཁག་དང་གཟེངས་རྟགས་གང་བཞེས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་ཀྱང་གནང་འདུག དེ་བཞིན་ California ནང་བོད་མི་དང་བླངས་པ་ཁག་ཅིག་ནས་ཁུལ་དེའི་ནང་གི་ Homeless People འམ་ཉམ་ཐག་སྡོད་ཁྱིམ་མེད་པའི་མི་མང་རྣམས་ལ་ཟས་གོས་དང་ཉལ་ཆས་སོགས་ཀྱི་རོགས་རོལ་རྒྱ་ཆེ་གནང་སྟེ་དུས་ཁྱད་དེ་སྲུང་བརྩི་ཞུས་འདུག རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་མཚོན་ན་འཕགས་བོད་མཛའ་འབྲེལ་ཚོགས་པས་ཁ་སང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཉིན་མོ་དང་བསྟུན་རྒྱ་གཞུང་གི་བཙན་གནོན་འོག་མི་སྤྱོད་ལས་འདས་པའི་ངལ་བ་མྱོང་བཞིན་པའི་གཞིས་ལུས་བོདམི་དག་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཞུ་ཕྱིར་ལྡི་ལིའི་ Raagjatt ནས་བོད་སྒར་བསམ་ཡས་གླིང་བར་སྦག་སྦག་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱིས་ལས་འགུལ་སྤེལ་འདུག་པར་མ་ཟད། ལས་འགུལ་ནང་འཕགས་བོད་མཛའ་འབྲེལ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་གཙོས་ས་གནས་བོད་མི་ཁྱོན་མི་གྲངས་ ༢༠༠ ཙམ་གྱིས་མཉམ་ཞུགས་གནང་འདུག

གཟའ་འཁོར་འདིའི་ནང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་འདུ་སྡོད་ཁྲོད་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་པ་བོད་མི་ ༥༥ བྱུང་ཡོད་པ་དང་དེའི་ཁྲོད་ནས་བོད་མི་ ༡༥ ཐམ་པ་དྷ་རྨ་ས་ལའི་མེག་ལོཊ་ཁུལ་ནས་ཆགས་ཀྱི་འདུག་པར་བརྟེན་ Containment zone ཞེས་བཀག་སྐྱིལ་ས་ཁུལ་ལ་ངོས་འཛིན་གྱིས་ཟ་ཚོང་མགྲོན་གསུམ་གྱི་ལས་མི་གཙོས་པའི་གང་ཟག་སུ་དང་སུ་ཡར་མར་འགྲོ་གནང་གི་ཡོད་མེད་ལ་ཞིབ་དཔྱད་ཀྱིས་དམ་དྲག་གནང་བཞིན་འདུགཁ་སང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་སྔོན་འགོག་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་ཐེངས་ ༣༧ སྤེལ་སྐབས་ཚོགས་ཆུང་གི་གསར་འགོད་འབྲེལ་མཐུད་པ་སྨན་པ་ཚེ་རིང་མཚམས་གཅོད་ལགས་ཀྱིས་གཟའ་འཁོར་འདིའི་ནང་རྒྱ་གར་ནང་གི་བོད་མིའི་འདུ་སྡོད་ས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་བོད་མི་ ༥༥ ལ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་ཡོད་པ་གསུང་སོང་། དེའི་ཁྲོད་ནས་ལོ་ན་རྒན་ཤོས་དེ་ ༨༩ དང་ལོ་ན་ཆུང་ཤོས་དེ་ ༤ བཅས་ཆགས་ཀྱི་འདུག་པ་དང་། ནད་ཡམས་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་མན་ཌི་རྫོང་ཁོངས་མཚོ་པདྨ་ནས་སྐྱེས་པ་རང་ལོ་ ༥༦ སོན་པ་གཅིག་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་འདུག གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་སྨན་པ་ཚེ་རིང་མཚམས་གཅོད་ལགས་ཀྱིས་ད་བར་རྒྱ་གར་ནང་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་བོད་མི་སུམ་ཅུ་སོ་ལྔ་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་ཡོད་སྟབས་དེ་དག་གི་ནང་མིས་གཙོས་པའི་དགའ་གཉེན་ཡོངས་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས། བོད་མི་ཚོའི་གནས་ཡུལ་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་སྒོ་རྒྱ་དམ་དྲག་ལྷོད་ཡངས་ཀྱི་བཀའ་རྒྱ་གནང་ཟིན་ཀྱང་། བོད་མི་ཚོའི་ངོས་ནས་སྔོན་འགོག་སོགས་ཀྱི་གནང་སྒོ་ཁག་ལ་ཐུགས་སྣང་དང་ལྷག་དོན་སྤྱི་ཚོགས་རྐྱང་བཀྱེད་དང་ཁ་རས་གྱོན་རྒྱུ་མཚོན་པའི་སྔོན་འགོག་གི་ཐབས་ལམ་ཁག་ལ་ལྷོད་ཡེངས་མེད་པར་ཐུགས་གཟབ་གནང་དགོས་པའི་ཐུགས་སྣང་གཞེན་སྐུལ་གྱི་ལམ་སྟོན་གནང་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་བདེ་ལེགས་སྨན་ཁང་གི་སྨན་པ་བསྟན་འཛིན་བརྩོན་འགྲུས་ལགས་ཀྱིས་ད་ལྟའི་ཆར་ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་ཉེན་རྟོག་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་མེག་ལོཊ་གསུམ་མདོ་ནས་སྒྲོལ་མ་སྨན་ཁང་བར་དུ་ containment zone ཞེས་བཀག་སྐྱིལ་ས་ཁུལ་ལ་ངོས་འཛིན་གྱིས་ཁུལ་དེར་ཡོད་ཟ་ཚོང་མགྲོན་གསུམ་གྱི་ལས་མི་གཙོས་གང་ཟག་གཞན་སུ་དང་སུ་ཡར་མར་འགྲོ་མིན་ལ་ཞིབ་དཔྱད་གནང་གི་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་མེག་ལོཊ་གཡས་གཡོན་གྱི་ས་ཚིགས་ལ་ Buffer zone ཞེས་ནད་ཡམས་ཁྱབ་གདལ་ཆེ་ཁུལ་ལ་རྩིས་ནས་དམ་དོན་གནང་གི་ཡོད་སྟབས། ཁུལ་དེར་གནས་བཞུགས་བོད་མི་ཚོས་ས་གནས་བདེ་དོན་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པའི་སྨན་ཞབས་པའི་ཞལ་པར་ཨ་གྲངས་ ༨༤༤༨༤༡༥༦༣༡ ཡིན་པ་དང་ཞལ་པར་དེའི་ཐོག་ནད་རྟགས་གང་ཐོན་འཕྲིན་ཐུང་བརྒྱུད་ནས་འབྲེལ་ལམ་ཞུ་གལ་ཆེ་བ་དང་ལོ་ན་རྒན་པོ་ཚོས་ཐད་ཀར་ཞལ་པར་གནང་ཆོག་གི་ཡོད་སྐོར་སོགས་གསུངས་སོང་། དེའི་བར་ན་དེ་རིང་དྷ་ས་ས་གནས་འགོ་འཛིན་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཀྱང་མེག་ལོཊ་ཁུལ་དུ་གཉན་རིམས་ཕོག་མཁན་གྱི་གྲངས་འབོར་དེ་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པར་བརྟེན་དང་བླངས་ཀྱི་སྨན་ཞབས་པ་ཉེར་མཁོ་ཆེ་བའི་འབོད་སྐུལ་གྱི་གསལ་བརྡ་ཞིག་གནང་འདུག གཞི་རྩའི་རྒྱ་བལ་གཉིས་སུ་ཆགས་པའི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ད་བར་བོད་མི་ཁྱོན་ ༡༣༧༦ ལ་ Covid-19 འམ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་དེ་ཡོད་པ་དང་དེའི་ཁོངས་ནས་དྲག་སྐྱེད་བྱུང་བ་ ༡༡༩༧  དང་ ༣༥ འདས་གྲོངས། དེ་བཞིན་ད་ལྟའི་ཆར་ནད་ཀྱིས་མནར་བཞིན་པ་ ༡༤༤ ཆགས་ཡོད་པ་རེད།

དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཕྱག་ཚོད་བཅུ་དང་ཕྱེད་ཀའི་སྟེང་། གངས་སྐྱིད་སྲིད་སྐྱོང་ཚོགས་ཁང་དུ་བཀའ་སྤྱི་གཉིས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ལ་འཛམ་གླིང་སྙན་གྲགས་ཆེ་བའི་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་འབུལ་བཞེས་ཀྱི་རྗེས་དྲན་དགའ་སྟོན་མཛད་སྒོ་ཐེངས་ ༣༡ པ་སྲུང་བརྩི་ཞུས་སོང་།

བོད་ཀྱི་གྲོགས་པོ་རྙིང་གྲས་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ Matteo Mecacci ལགས་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ Poland ཀྱི་རྒྱལ་ས་ Warsaw ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ The Office of Democratic Institutions and Human Rights ཞེས་མང་གཙོ་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ལ་བསྐོ་གཞག་བྱུང་བའི་གནས་ཚུལ་ཐོས་འཕྲལ་ཁ་སང་ཚེས་ ༨ ཉིན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་གིས་དགའ་བསུའི་འཚམས་འཕྲིན་གནང་འདུགབོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་གིས་ཁ་སང་འཚམས་འཕྲིན་དེའི་ནང་། འདི་ལོ་རྒྱ་ནག་ཝུ་ཧན་གྲོང་ཁྱེར་ནས་ཁྱབ་བརྡལ་བྱུང་བའི་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་རྐྱེན་གྱིས་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་ངལ་བ་ཆེས་ཆེར་འཕྲད་བཞིན་པའི་དུས་སྐབས་འདིར་སྐུ་ཉིད་མཆོག་རྒྱལ་ས་ Warsaw ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་མང་གཙོ་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ལ་བསྐོ་གཞག་བྱུང་བའི་གནས་ཚུལ་ཐོས་པར་གཞིས་བྱེས་གཉིས་ཀྱི་བོད་མི་ཡོངས་དང་སྐབས་ ༡༦ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་ལྷན་གྱི་ཚབ་ཞུས་ནས་སྙིང་དབུས་ནས་འཚམས་འདྲི་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་འདུགཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་ད་དུང་ཁོང་དེ་སྔ་ཨི་ཊ་ལིའི་རྒྱལ་ས་རོམ་དང་ཨ་རི། དེ་བཞིན་བཞུགས་སྒར་བཅས་སུ་སྐུ་ཞབས་ Matteo ལགས་མཇལ་འཕྲད་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་གླེང་མོལ་གནང་མྱོང་ཡོད་པར་མ་ཟད། ལྷག་དོན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ལོར་རྒྱལ་ས་རོམ་ནང་དུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་ལྔ་པ་སྐོང་ཚོགས་སྐབས་ཐུགས་འགན་གཙོ་བཞེས་གནང་བ་ནི་བཀྲིན་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་དང་། སྐབས་དེར་བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་གི་གནས་བབ་དགོས་པ་དང་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པར་བོད་ནང་ལ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་བརྩི་མེད་རྡོག་རོལ་གྱི་གནས་སྟངས་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་གཏོང་དགོས་ཞེས་བརྡ་ལན་གནང་ཡོད་པ་བཅས་དྲན་གསོ་གནང་འདུག་པ་དང་། ཆབས་ཅིག་ཏུ་སྐུ་ཉིད་མཆོག་གིས་བོད་དོན་གྱི་ལས་འགུལ་མང་དག་ཅིག་གི་ནང་དུ་དངོས་སུ་ལྷན་ཞུགས་གནང་བར་ང་ཚོས་བཀྲིན་བསམ་ཤེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་དང་འདི་བཞིན་སྐུ་ཉིད་མཆོག་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ལོར་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་ཚོགས་གཙོ་གནང་བ་ནས་བཟུང་སྟེ་ཨ་རིའི་བོད་དོན་ཁྲིམས་འཆར་དཔེར་ན། The  Reciprocal Access to Tibet Act ཞེས་བོད་ནང་ཕར་འགྲོ་ཚུར་འོང་གི་ཁྲིམས་འཆར་དང་ Tibetan Policy and Support Act of 2019 ཞེས་པའི་ཨ་རིའི་བོད་དོན་ཁྲིམས་འཆར་གསར་པ་ཐོག་ལའང་དམིགས་བསལ་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན་ངེས་ཅན་ཞིག་ཐེབས་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད་སྐོར་སོགས་གནད་དོན་མང་དག་ཅིག་ཆེད་བཀོད་གནང་འདུགལྷག་དོན་སྐུ་ཞབས་ Matteo ལགས་ནི་བོད་ཀྱི་བློ་འགེལ་ཆོག་པའི་གྲོགས་པོ་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་དང་སྒྲིག་འཛུགས་ཁག་ལ་བོད་ནང་གི་ཆེས་དཀའ་ཚེགས་ཆེ་བའི་གནས་སྟངས་ཁག་ཞུ་གཏུག་གནང་མཁན་གཙོ་གྲས་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། དེ་བཞིན་བོད་མིར་སྨན་པའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སྒྲིག་འཛུགས་ཆེད་འཛུགས་གཙོས་པའི་བོད་ཀྱི་བདེན་དོན་ཐོག་ཆོད་སེམས་བརྟན་པོས་རྒྱབ་སྐྱོར་རྒྱ་ཆེ་གནང་བ་བཅས་ལ་བརྟེན་ནས་ལྷག་བསམ་ཟོལ་མེད་ཀྱིས་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་ཞུས་འདུག ཐེངས་འདིའི་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་འགན་འཛིན་དུ་བསྐོ་གཞག་སྩལ་བ་དེས་གཞིས་བཞུགས་བོད་མི་དག་གིས་དབུས་པའི་གོ་ལ་ཁྱོན་ལ་གནས་འཁོད་བོད་མི་ཡོངས་དང་འདི་བཞིན་རྒྱལ་ཁབ་གང་ཞིག་གི་ནང་དུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གྱི་ངལ་བ་འཕྲད་མུས་ལ་རེ་བའི་འོད་སྣང་ཞིག་སྦྱིན་པར་མ་ཟད། སྐུ་ཉིད་མཆོག་ནི་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་གི་བརྗོད་དབང་བྲལ་བའི་མི་མང་རྣམས་ཀྱི་མགྲིན་ཚབ་ཀྱི་དཔང་པོའི་ཕྱག་ལས་རླབས་ཆེན་ཞིག་གནང་ཐུབ་པའི་ཐུགས་རེ་བརྟན་པོ་ཡོད་སྐོར་གསུངས་འདུག ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་འཚམས་འཕྲིན་མཇུག་ཏུ་སྐུ་ཞབས་སྐུ་ཞབས་ Matteo Mecacci ལགས་ཀྱིས་སླད་མར་ཕྱག་ལས་ཇི་གནང་ཐམས་ཅད་ལམ་ལྷོང་ཡོང་བ་དང་དེ་བཞིན་འབད་བརྩོན་ལྷུར་ལེན་གནང་བའི་ཡིད་སྨོན་མཚམས་སྦྱོར་གནང་འདུག

སུད་སི་རྒྱལ་ཡོངས་དགུན་དུས་གྲོས་ཚོགས་འཚོགས་བཞིན་པ་དང་བསྟུན་སུད་སི་གྲོས་ཚོགས་ནང་དུ་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་གླེང་སློང་གནང་ཕྱོགས་དང་དེ་བཞིན་མ་འོངས་པའི་བོད་དོན་ཆབ་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་འཆར་སྤེལ་ཕྱོགས་སོགས་ཀྱི་ཐད་སུད་སི་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་འདུ་ཚོགས་འདུག

སུད་སིར་གནས་བཞུགས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཡོ་རོབ་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་ཟུར་པ་སྐལ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་སྤྱི་ཡོངས་ལ་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་ཞིག་མ་སོང་བར་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་ཞི་མོལ་ཡོང་ཐབས་མེད་པ་གསལ་པོ་རེད་ཅེས་གསུངས་སོང་། ཁ་སང་དབྱིན་ཡུལ་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་གི་གོ་སྒྲིག་དང་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་བསོད་ནམས་ཚེ་རིང་ཕར་སི་ལགས་ཀྱིས་གཙོ་སྐྱོང་གནང་སྟེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་གདོང་ལེན་དང་བོད་དོན་གླེང་མོལ་ཞེས་ཆེད་ལས་མི་སྣ་གདན་ཞུས་ཏེ་ཐད་གཏོང་ལས་རིམ་ཞིག་གཉེར་གནང་ཡོད་པ་རེད།༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཡོ་རོབ་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་ཟུར་པ་སྐལ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་ལགས་ཀྱིས་དེང་སྐབས་འཛམ་གླིང་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དུ་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་འཛིན་པའི་བཞེངས་ཕྱོགས་ལ་འགྱུར་བ་འགྲོ་བ་བཞིན་པའི་དུས་སྐབས་འདིར་འབྲེལ་ཡོད་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ལ་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་གནང་སྐབས་སུ་དགོས་དོན་ཁ་གསལ་པོ་ཞིག་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་གལ་ཡིན་པ་གསུངས་པ་དང་། ཆབས་ཅིག་ཏུ་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་བརྒྱུད་ནས་ད་ལྟའི་རྒྱ་ནག་གུང་བྲན་ཏང་གི་འགོ་ཁྲིད་དང་ལྷན་དུ་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ཡོང་ཐབས་མེད་པར་ཐུགས་ཐག་གཅོད་དགོས་ཀྱི་འདུག་ཅེས་གསུངས་པར་མ་ཟད། ལྷག་དོན་རྒྱ་ནག་སྤྱི་ཡོངས་ནང་དུ་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་ཞིག་མ་སོང་བར་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ཡོང་ཐབས་མེད་པ་གསལ་པོ་རེད་ཅེས་ནན་པོ་གསུངས་ཡོད།ཁོང་གིས་ད་དུང་རྒྱ་ནག་ནང་ལ་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་ཞིག་མ་ཕྱིན་ཚེ་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་དེ་ཕྱག་བསྟར་གནང་ཐབས་དཀའ་བ་ཡིན་པར་ཐུགས་ཐག་གཅོད་དགོས་ཞེས་གསུངས་པ་མ་ཟད། ཁྱད་པར་དུ་ལྟའི་རྒྱ་ནག་གི་མཁྲེགས་འཛིན་གྱི་སྲིད་གཞུང་དེ་རྒྱུན་རིང་དུ་གནས་རྒྱུ་མེད་སྟབས་བོད་མི་ཚོས་རྒྱ་ནག་སྤྱི་ཡོངས་ལ་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོང་ཆེད་འབད་བརྩོན་གྱི་ནུས་པ་མཉམ་སྤུངས་གནང་དགོས་ཞེས་གསུངས་ཡོད།དེ་བཞིན་ཁ་སང་དྲ་ཐོག་གླེང་མོལ་གྱི་ལས་རིམ་ཐོག་གཏམ་བཤད་གནང་མཁན་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་འགན་འཛིན་གཞོན་པ་བུ་ཆུང་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་ད་ལྟའི་འཛམ་གླིང་སྤྱིའི་ཆབ་སྲིད་འགྱུར་གྲོས་དང་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ཀྱི་དུས་སྐབས་འདིར་བོད་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ནུས་པ་མཉམ་སྤུངས་ཡོང་ཐབས་སུ་བོད་གཞིས་བྱེས་གཉིས་ཀྱི་མང་ཚོགས་ཚོས་འབད་བརྩོན་དང་གནང་སྒོ་ཁག་གི་སྐོར་གསུངས་པ་དང་སྦྲགས། ད་ལྟའི་དུས་སྐབས་འདིར་གཞིས་བཞུགས་བོད་མི་ཚོས་རྒྱ་ནག་གི་རྩ་ཁྲིམས་ནང་གསལ་བའི་མི་རིགས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་བརྒྱུད་སྔར་ལས་ལྷག་པར་བོད་མིའི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་སྲུང་སྐྱོབ་རྒྱུན་འཛིན་གནང་དགོས་པ་དང་། དེ་བཞིན་བཙན་བྱོལ་དུ་མང་གཙོའི་ལམ་ལུགས་འོག་ནས་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ཐོག་བསམ་ཚུལ་མ་མཐུན་པ་ཡོང་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་བོད་མི་རིགས་དང་རྒྱ་ཆེ་སའི་སྒྲོམ་གཞི་གཅིག་གི་འོག་ཏུ་ནུས་པ་མཉམ་སྤུངས་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་པ་གསུངས་ཡོད།གཞན་ཡང་ཨོ་སི་ཊོ་ཡའི་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་གི་རྒྱལ་རིགས་མཐུད་པ་འབའ་བ་སྐལ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་ལགས་ཀྱིས་ཀྱང་བོད་དོན་བདེན་མཐའ་སེལ་བར་བོད་མི་ཚོར་མེད་དུ་མེད་རུང་བའི་ནུས་པ་ལྔ་ཡོད་པ་ལྟར་བོད་ཕྱི་ནང་གོང་བུ་གཅིག་དུ་གྲིལ་ཐུབ་མཁན་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དང་འགྱུར་བ་མེད་པའི་གཞིས་བཞུགས་བོད་མིའི་སྙིང་སྟོབས་དང་སེམས་ཤུགས། རང་དབང་མང་གཙོ་ཅན་དུ་འགྲོ་བའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས། བོད་གཞིས་བྱེས་ཀྱི་འབྲེལ་ཐག དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ངོ་བོར་འགྲོ་བཞིན་པའི་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་བཅས་པ་དེ་དེ་དག་བོད་མི་ཚོས་བདག་ཉར་གནང་ཐུབ་ཚེ་ང་ཚོ་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་ནུས་སྟོབས་ཅན་དང་མཐར་བོད་ཀྱི་བདེན་དོན་སེལ་ཐུབ་ངེས་རེད་ཅེས་གསུངས་སོང་།